Στο πένθος βυθίστηκε ο καλλιτεχνικός χώρος από την απώλεια της σπουδαίας Ειρήνης Παππά που έφυγε από τη ζωή την Τετάρτη, αφήνοντάς σπουδαία παρακαταθήκη τις ερμηνείες της.

Γεννήθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1929 στο Χιλιομόδι Κορινθίας ως Ειρήνη Λελέκου. Οι περισσότερες αναφορές δείχνουν (λανθασμένα) ως ημερομηνία γέννησης τις 3 Σεπτέμβρη του 1926. Σύμφωνα με το δημοτολόγιο και τους εκλογικούς καταλόγους η σωστή ημερομηνία είναι 3 Σεπτεμβρίου 1929.

Γεννήθηκε σε οικογένεια δασκάλων, όπως ο παππούς της, οι γονείς της και η θεία της που την επηρέασαν στη μόρφωσή της. Η μητέρα της Ελένη Λελέκου, από το γένος Πρεβεζάνου, ήταν δασκάλα, από την οποία είχε ακούσει πολλά παραμύθια και ιστορίες. Ο πατέρας της Σταύρος Λελέκος ήταν καθηγητής κλασικού δράματος, υπήρξε διευθυντής στο σχολείο του Σοφικού Κορινθίας και την έμαθε να διαβάζει αρχαίους Έλληνες. Οι γονείς της είχαν τέσσερα κορίτσια. Αδελφές της είναι η Ευαγγελία Λελέκου-Μανθοπούλου (1925-), ιατρός ακτινολόγος, πρώην διευθύντρια του νοσοκομείου Άγιος Σάββας και η λογοτέχνιδα και ποιήτρια Δέσποινα Λελέκου-Τατάκη (1926- 2009). Ο προπάππος της Σταύρος Λελέκος, γύρω στα τέλη του 19ου αιώνα, έγραψε το πρώτο συντακτικό της ελληνικής γλώσσας (1881), όπως και άλλα βιβλία για την δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Οι γονείς της είχαν αντιρρήσεις όταν στην εφηβεία της τους είπε ότι ήθελε να γίνει ηθοποιός.

Ανιψιός της είναι ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Μανούσος Μανουσάκης, γιός τής αδελφής της Δέσποινας. Επίσης ανιψιός της είναι και ο ηθοποιός Αίαντας Μανθόπουλος, γιος της αδελφής της Ευαγγελίας.

Το 1947 παντρεύτηκε τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Άλκη Παππά (1922-2018), με τον οποίο χώρισαν το 1951, αλλά διατήρησε μέχρι και σήμερα το επίθετό του. Η ίδια προτιμούσε να γράφει το επίθετο με ένα «π», δηλαδή «Παπά» (όπως στα αγγλικά «Irene Papas»). Σύμφωνα με άλλες πληροφορίες ο γάμος τους διήρκεσε από το 1943 έως το 1947.

Η ίδια είχε αποκαλύψει το 2004 στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera, μετά τον θάνατο του Μάρλον Μπράντο, ότι υπήρξε μεταξύ τους μια μακρά και «μυστική αγάπη». Η ίδια είχε πει ότι είχαν συναντηθεί το 1954 στη Ρώμη. Όπως είπε τον εκτιμούσε πολύ, ήταν το «μεγάλο πάθος της ζωής της» και συναντήθηκαν για τελευταία φορά το 1999 στην Αθήνα.

Ραδιοφωνική παραγωγός

Ξεκίνησε από την ηλικία των 15 ετών ως ραδιοφωνική παραγωγός, τραγουδίστρια και χορεύτρια σε διάφορες εκδηλώσεις. Παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, που τότε ονομαζόταν Εθνική Σχολή Κλασικού Θεάτρου με σπουδαίους δασκάλους όπως τους Γιώργο Γληνό, Νικόλαο Παρασκευά, Λουκά Καρυντινό, Πέλο Κατσέλη, Δημήτρη Ροντήρη, κλπ.

Κινηματογράφος και θέατρο

Στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε το 1948, στην επιθεώρηση των Σακελλάριου-Γιαννακόπουλου Άνθρωποι… Άνθρωποι, στη Λυρική Σκηνή, με τους σημαντικότερους ηθοποιούς της εποχής. Στην αυτοβιογραφία του ο Αλέκος Σακελλάριος, γράφει ότι την πρωτοείδε στο Σύνταγμα. Λόγω της εμφάνισής της, της ένδυσης και του περπατήματος της του έμοιαζε σαν «ζωντανή Καρυάτιδα». Την παρουσίασε στον Φίνο και έπαιξε στην πρώτη της ταινία το 1948, που ήταν οι Χαμένοι άγγελοι του Νίκου Τσιφόρου.

Το 1951 έγινε γνωστή διεθνώς με την κοινωνική δραματική ταινία Νεκρή Πολιτεία της Φίνος Φιλμ, στον Μυστρά, που προβλήθηκε, αντιπροσωπεύοντας την Ελλάδα, στο Φεστιβάλ των Καννών, του σκηνοθέτη Φρίξου Ηλιάδη και συμπρωταγωνιστή τον Γιώργο Φούντα (ο οποίος εμφανίζεται για πρώτη φορά στον κινηματογράφο) και διαδραματίζεται στον Μυστρά. Τρεις από τις ταινίες στις οποίες η Ειρήνη Παππά πρωταγωνίστησε προτάθηκαν για Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας, με την γαλλόφωνη Ζ του Κώστα Γαβρά να το κατακτά, ενώ υποψήφιες υπήρξαν επίσης και δύο ελληνικές ταινίες, μεταφορές στην μεγάλη οθόνη αρχαίων τραγωδιών, η Ηλέκτρα και η Ιφιγένεια.

Η Ειρήνη Παππά συμμετείχε σε πολλές χολιγουντιανές παραγωγές, ενώ πρωταγωνίστησε και στο θέατρο Μπρόντγουεϊ το 1967.

Το 1979 στο Ηρώδειο, όταν ήταν να παιχτεί το Αντώνιος και Κλεοπάτρα, βρέθηκε σε διαμάχη με τον Δημήτρη Χορν που είχε εκφραστεί απαξιωτικά εναντίον της.

Διακρίσεις

Στην Ελλάδα δεν έχει αναγνωριστεί τόσο, όσο διεθνώς. Τιμήθηκε με το Παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο το 1995.

Το 2008, η Ιταλία την τίμησε με το «Βραβείο Ρώμη» στο αρχαίο θέατρο της «Όστια Αντίκα». Τότε όταν παρέλαβε το βραβείο είχε πει: «Δεν ξέρω αν πρέπει να γελάσω ή να κλάψω, μπορώ μόνο να πω ότι η Αθήνα θα είναι πάντα η μητέρα μου, αλλά η Ρώμη, παράλληλα, είναι δεύτερη μητέρα μου, από ξεκάθαρη επιλογή μου». Στην Ιταλία συνεργάστηκε με πολλούς Ιταλούς σκηνοθέτες και οι Ιταλοί την αγάπησαν, λέγοντας Bella Greca και Irene Nostra (δηλ. «η δικιά μας Ειρήνη»). Στην Ιταλία κατέφυγε τα χρόνια της χούντας, δεδομένου ότι ήταν υποστηρίκτρια του κομμουνισμού.

Η Πορτογαλία έδειξε την εκτίμησή της με την υποστήριξη στο θέατρο που ίδρυσε εκεί για να παίζονται αρχαίες τραγωδίες. Γι’ αυτό το θέατρο η Ειρήνη Παππά διέμενε στην Πορτογαλία τα τελευταία ενεργά χρόνια της.

Το 2000 τιμήθηκε με τον τίτλο «Γυναίκα της Ευρώπης» και το 2009 με τον Χρυσό Λέοντα Μπιενάλε του Θεάτρου της Βενετίας, από τα χέρια του σκηνοθέτη Μαουρίτσιο Σκαπάρο.

Τα τελευταία χρόνια είχε τιμηθεί και με τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα στο Πανεπιστήμιο Τορ Βεργκάτα της Ρώμης στην Ιταλία. Συνολικά έλαβε περισσότερες από 24 τιμητικές διακρίσεις και βραβεία.

Πολιτική

Μεταπολιτευτικά είχε ασχοληθεί και με την πολιτική. Ήταν μέλος του ΚΚΕ, αλλά θαύμαζε την προσωπικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου.

Ο Ζαν-Λικ Γκοντάρ, ο εμβληματικός σκηνοθέτης με τις χίλιες ζωές και το πλούσιο και πρωτεϊκό έργο, η ενσάρκωση των αντιφάσεων μιας τέχνης που βρίσκεται σε συνεχή αναζήτηση, πέθανε την Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου σε ηλικία 91 ετών. Αφήνει πίσω του μια καριέρα γεμάτη αριστουργήματα και παρεξηγήσεις που τον έκαναν θρύλο κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Από τη δεκατία του '60, ο Γκοντάρ ήταν ένα από τα κεντρικά πρόσωπα της Νουβέλ Βαγκ, του ρεύματος που διερεύνησε και διεύρυνε με τρόπο μοναδικό τα αισθητικά και αφηγματικά όρια της 7ης τέχνης. Απόλυτα συνδεδεμένος με αυτή την κοσμογονία του μοντερνισμού, ο Γκοντάρ άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο κάνουμε και βλέπουμε σινεμά, αγαπήθηκε (αλλά και μισήθηκε από κριτικούς και κοινό), επηρέασε βαθιά άλλους δημιουργούς, και άφησε πίσω του ένα τεράστιο και πλούσιο στοχαστικό έργο πάνω στην τέχνη, την κοινωνία και τη μεταξύ τους σχέση.

(Richard Dumas/Libération)

Γεννημένος στις 3 Δεκεμβρίου του 1930, ο πιο διάσημος από τις γαλλοελβετούς καλλιτέχνες, κλείνει με το θανάτό του κάτι που συνδέεται με τη συλλογική συνείδηση. Κατ' αρχάς, την απώλεια ενός από τους μεγαλύτερους κινηματογραφιστές όλων των εποχών, με τα ηλεκτροσόκ εικόνων και ήχου που προκαλεί το έργο του. Αλλά ο θάνατός του είναι και το συμβολικό τέλος αυτού του σπουδαίου ρεύματος στην κινηματογραφική τέχνη, της Νουβέλ Βαγκ.Αυτή τη ρήξη του μοντερνισμού με τον ιταλικό νεορεαλισμό, με την καταστροφή του παγκόσμιου πολέμου, ο Γκοντάρ την ενσάρκωσε με μεγαλύτερο πάθος, βία και οδύνη από τους περισσότερους πρώην συντρόφους του της Νουβέλ Βαγκ, κάτι που τον έκανε σύμβολο και παράδειγμα για όσους πίστευαν και στόχευαν σε ένα σινεμά που θα μπορούσε να αλλάξει τον κόσμο.

Το 1949, o Ζαν-Λυκ Γκοντάρ βρίσκεται στο Παρίσι για να σπουδάσει εθνολογία στη Σορβόννη. Εκεί θα γνωρίσει και θα συναναστραφεί με τους Κλοντ Σαμπρόλ, Φρανσουά Τρυφώ, Έρικ Ρομέρ και Ζακ Ριβέτ – τους κινηματογραφιστές δηλαδή που μετέπειτα θα στελεχώσουν το κίνημα της Νουβέλ Βαγκ (Nouvelle Vague).

Το 1950, μαζί με τους Τρυφώ και Ριβέτ εκδίδει το περιοδικό Gazette du Cinema, γράφει για το σινεμά και παράλληλα παίζει σε ταινίες των Ριβέτ και Ρομέρ. Το 1952 ξεκινά η συνεργασία του με το θρυλικό περιοδικό Cahiers du Cinema του Αντρέ Μπαζέν. Με τα χρήματα που συγκεντρώνει, θα γυρίσει την πρώτη του μικρού μήκους ταινία, το ντοκιμαντέρ «Επιχείρηση Μπετόν» (1954). Μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’50 θα ολοκληρώσει ακόμη τέσσερις ταινίες μικρού μήκους.

Έντονα επηρεασμένος από σκηνοθέτες όπως οι Ζαν Ρενουάρ, Νίκολας Ρέι, Ρομπέρ Μπρεσόν, Ρομπέρτο Ροσελίνι και Ζαν Ρους, ο Γκοντάρ θα προσπαθήσει εξαρχής – σε αντίθεση με τον φίλο και συνάδελφό του Τρυφώ – να εντάξει την προσωπική του ζωή, αλλά και τις πολιτικές του πεποιθήσεις, στις ταινίες του αλλά και να δείξει ότι στον κινηματογράφο «όλα επιτρέπονται».

Η ενασχόληση του με θέματα που θεωρούνταν ταμπού καθώς και με νέες τεχνικές τάραξαν το κινηματογραφικό κατεστημένο και ενέπνευσαν εικονοκλάστες σκηνοθέτες δεκαετίες μετά την κορύφωση της καριέρας του στα χρόνια του 1960.

Ο σκηνοθέτης του «Με κομμένη την ανάσα» και της «Περιφρόνησης», αν θέλουμε να αναφέρουμε τις πιο διάσημες ίσως ταινίες του, σκηνοθέτησε συνολικά πάνω από 100 ταινίες. Αιρετικός για την εποχή του αμφισβήτησε έντονα τις κινηματογραφικές φόρμες του Χόλιγουντ αλλά και του γαλλικού κινηματογράφου.

Απόλυτα συνδεδεμένος υπήρξε εξάλλου με τα πολιτικά κινήματα που οδήγησαν στον Μάη του '68, ενώ η πολιτική υπήρξε μέχρι την τελευταία στιγμή της ζωής του ένα πεδίο στο οποίο επίσης άσκησε με πάθος την εικονοκλαστική και αιρετική αντίληψή του για την τέχνη και τον κόσμο. 

«Ήθελα να ξεκινήσω από μια ιστορία συμβατική και να ανακατασκευάσω, με διαφορετικό τρόπο, ό,τι είχε γίνει μέχρι τότε στον κινηματογράφο. Ήθελα επίσης να δώσω την εντύπωση ότι τα κινηματογραφικά μέσα ανακαλύπτονταν ή δοκιμάζονταν για πρώτη φορά», θα πει χαρακτηριστικά ο Γκοντάρ σε μία από τις πρώτες του συνεντεύξεις στο περιοδικό Cahiers du Cinema το 1962. Επίσης υπήρξε από τη δεκαετία του '50 συνδεδεμένος με το περιοδικό Cahiers du Cinema, εμβληματικό έντυπο κριτικής και θεωρίας του κινηματογράφου. Το 1968, ο Γκοντάρ εγκατέλειψε τη Νουβέλ Βαγκ και ίδρυσε μαζί με τον Jean-Pierre Gorin την κινηματογραφική ομάδα Dziga Vertov Group, ονομασμένη από τον γνωστό Σοβιετικό σκηνοθέτη. Επρόκειτο για μια ομάδα πολιτικά ενεργών σκηνοθετών οι οποίοι ομαδικά και ανώνυμα δημιουργούσαν πειραματικές και πολιτικές ταινίες οι οποίες υποστήριζαν κινήματα όπως ο Μαοϊσμός και ο Μαρξισμός.

Μεταξύ άλλων, ο Γκοντάρ είχε σκηνοθετήσει τις ταινίες: «Η κυρία θέλει έρωτα» (1961), «Ζούσε τη ζωή της» (1962), «Αλφαβίλ» (1965), «Ο τερλός Πιερό» (1965), «Συνέβη στην Αμερική» (1966), «Η Κινέζα» (1967), «Όλα πάνε καλά» (1972), «Ο σώζων εαυτόν σωθήτω» (1980), «Histoire(s) du Cinema» (1989), «Χαίρε Σεράγεβο) (1993), «Η ελεγεία ενός έρωτα» (2001), «Film Socialisme» (2010), «Το βιβλίο της εικόνας» (2018).

«ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ»

“CRIMES OF THE FUTURE”

Από Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου

Η  πολυαναμενόμενη καινούργια ταινία του David Cronenberg “CRIMES OF THEFUTURE” -στην οποία η εταιρία ΑΡΓΟΝΑΥΤΕΣ Α.Ε είναι συμπαραγωγός- κυκλοφορεί από τις 14 Σεπτεμβρίου σε θερινές και χειμερινές κινηματογραφικές αίθουσες.  

Η ταινία του βραβευμένου σεναριογράφου και σκηνοθέτη γυρίστηκε εξ’ ολοκλήρου στην Αθήνα τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 2021 και  συμμετείχε στο επίσημο διαγωνιστικό για την παγκόσμια διάκριση του Χρυσού Φοίνικα, στο διεθνές φεστιβάλ Καννών.

Στην ταινία “CRIMES OF THE FUTURE”,  από το μυαλό του David Cronenberg, πρωταγωνιστούν διάσημοι ηθοποιοί, οι: Viggo Mortensen (A History of Violence, Eastern Promises, Green Book), Léa Seydoux (No Time to Die, The French Dispatch, Blue is the Warmest Colour), Kristen Stewart (Seberg, Clouds of Sils Maria, Twilight),  Scott Speedman (Barney’s Version, Adoration, Sharp Stick), Welket Bungué (Berlin Alexanderplatz), Don McKellar (Blindness, eXistenZ), Lihi Kornowski (Losing Alice), Tanaya Beatty (Yellowstone, Through Black Spruce) και Nadia Litz (Big Muddy, Hotel Congress, Blindness), ενώ από την Ελλάδα συμμετέχει ο Γιώργος Πυρπασόπουλος.`

Το Crimes of the Future είναι μια συμπαραγωγή Καναδά και Ελλάδας μεταξύ των εταιριών  Serendipity Point Films του Robert Lantos και Αργοναύτες ΑΕ του Πάνου Παπαχατζή. Αυτή η διεθνής συμπαραγωγή πραγματοποιήθηκε επίσης  σε συνεργασία με τις Ingenious Media, Coficine, Telefilm Canada, Bell Media, CBC και Harold GreenbergFund, σε συμπαραγωγή με το  ΕΚΚ και την ΕΡΤ ΑΕ και με την υποστήριξη του EKOME. Επίσης,  σημαντική είναι η συμβολή του Athens Film Office του Δήμου Αθηναίων στην πραγματοποίηση των γυρισμάτων.

Η ΑΡΓΟΝΑΥΤΕΣ Α.Ε. είναι μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής στην Ελλάδα, με έδρα την Αθήνα. Ιδρύθηκε το 2003 από τον Πάνο Παπαχατζή. Έχει παράξει ως Παραγωγός και Συμπαραγωγός περισσότερες από 60 εγχώριες και διεθνείς ταινίες μεγάλου μήκους και τηλεοπτικές σειρές, επιλεγμένες σε διεθνή φεστιβάλ κινηματογράφου όπως οι Κάννες, το Βερολίνο, το Κάρλοβι Βάρι, το Λονδίνο, το Τορόντο και έχει κάνει μεγάλες εισπρακτικές επιτυχίες στο box office. Η Αργοναύτες ΑΕ συμμετέχει ενεργά σε διεθνείς συμπαραγωγές με τη Γαλλία, τη Γερμανία, τον Καναδά, το Βέλγιο, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Κίνα, την Τουρκία, τη Βουλγαρία, την Ουγγαρία, την Κύπρο και άλλες χώρες (www.argonautsproductions.gr).

Η ταινία :

Σε ένα όχι και τόσο μακρινό μέλλον, καθώς η ανθρωπότητα μαθαίνει να προσαρμόζεται στο συνθετικό περιβάλλον, το ανθρώπινο σώμα υφίσταται νέους μετασχηματισμούς και μεταλλάξεις. Με την σύντροφό του Caprice (Lea Seydoux),  oSaul Tenser (Viggo Mortensen), διάσημος καλλιτέχνης και περφόρμερ, παρουσιάζει δημόσια την μεταμόρφωση των οργάνων του, σε avant-garde παραστάσεις. H Timlin(Kristen Stewart), μια ερευνήτρια του Εθνικού Μητρώου Οργάνων, παρακολουθεί μανιωδώς τις κινήσεις τους, μέχρις ότου μια μυστηριώδης οργάνωση αποκαλύπτεται… Η αποστολή των μελών της: να χρησιμοποιήσουν την διασημότητα του Saul για να ρίξουν φως στην επόμενη φάση της ανθρώπινης εξέλιξης…

Την τελευταία του πνοή άφησε σε ηλικία 81 ετών ο επιτυχημένος Γερμανός σκηνοθέτης Βόλφγκανγκ Πέτερσεν, έπειτα από μάχη που έδινε με τον καρκίνο του παγκρέατος.

Ο γεννημένος στο Έμντεν σκηνοθέτης, όπως ανακοινώθηκε, πέθανε πριν από μερικές ημέρες στο σπίτι του στο Λος Άντζελες.

Έπειτα από μια επιτυχημένη καριέρα σε τηλεόραση και κινηματογράφο της χώρας του, ο Πέτερσεν έγινε παγκοσμίως γνωστός με το σπουδαίο «Υποβρύχιο» του 1981, με την ταινία να είναι υποψήφια για όσκαρ σκηνοθεσίας και σεναρίου. 

Μετά την επιτυχία αυτή ο Πέτερσεν μετοίκισε στις ΗΠΑ, όπου έγινε γνωστός για τη σκηνοθεσία μεγάλων εμπορικών επιτυχιών, όπως τα «Air Force One» (1997), η «Απόλυτη καταιγίδα» (2000) και «Τροία» (2004).

Το 1995, μάλιστα, είχε σκηνοθετήσει την ταινία «Το Ξέσπασμα», η οποία αποδείχθηκε προφητική για το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού, ενώ επανήλθε στην επικαιρότητα κατά τους πρώτους μήνες εμφάνισης της Covid – 19.

Ένα αδιανόητο σκοταδιστικό περιστατικό έλαβε στην Βουλιαγμένη Ηλείας, στο δήμο Ήλιδας, κατά την προβολή ταινίας. Σύμφωνα με το patrisnews.com, ο πρόεδρος της κοινότητας αυτής στην Ηλεία, κάλεσε την αστυνομία επειδή από μόνος του έκρινε πως η ταινία είναι… παράνομη.

Tο στέλεχος του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου για Παιδιά και Νέους, Χρήστος Κωνσταντόπουλος έγραψε σε ανάρτησή του ότι:

«Στα εννιά χρόνια που το Olympia International Film Festival for Children and Young People οργανώνει το πρόγραμμα “Σινεμά στις πλατείες”, έχουμε επισκεφθεί σχεδόν 100 χωριά στην Ηλεία και έχουμε πραγματοποιήσει περί τις 250 προβολές ταινιών, αλλά αυτό που συνέβη χθες στη Βουλιαγμένη Πηνείας δεν είχαμε φανταστεί ότι μπορεί να μας συμβεί: ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας κάλεσε την αστυνομία για να απαγορεύσει την προβολή της ταινίας επειδή ο ίδιος έκρινε ότι ήταν …παράνομη!

Το επεισόδιο δεν αξίζει περαιτέρω σχολιασμού. Παραδίδουμε απλώς αυτόν τον …υπέροχο δημοκράτη στη χλεύη των συμπολιτών του.

Υγ 1: Η αστυνομία πήγε στο χωριό και φυσικά δεν απαγόρευσε την προβολή.

Υγ2: Η ταινία που παίχθηκε ήταν τα “Βαρέα και ανθυγιεινά” του Αντώνη Παπαδόπουλου.

Υγ3: Στη Βουλιαγμένη το Φεστιβάλ Ολυμπίας έχει πάει τρεις φορές. Θα ξαναπάμε!». 

Την τελευταία του πνοή σε ηλικία 89 ετών άφησε ο Αμερικανός σκηνοθέτης και παραγωγός, Μπομπ Ράφελσον, βυθίζοντας στη θλίψη το Χόλιγουντ.

Τη δυσάρεστη είδηση του θανάτου του επιβεβαίωσε η σύζυγός του, Γκαμπριέλ Ταουρέκ Ράφελσον, η οποία ανέφερε ότι ο εκλιπών πέθανε στο σπίτι του στο Άσπεν, στο Κολοράντο έχοντας παλέψει με τον καρκίνο του πνεύμονα.

Ποιος ήταν ο Μπομπ Ράφελσον

Ήταν ένας από τους βασικούς εκπροσώπους του κινήματος του Νέου Χόλιγουντ, που ξεκίνησε μετά τις αναταραχές της δεκαετίας του 1960 στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ευρέως γνωστός έγινε για την ταινία «Five Easy Pieces», το 1970. Επρόκειτο για μία μελαγχολική road movie με πρωταγωνιστές τον Τζακ Νίκολσον, σε έναν από τους πρώτους του κινηματογραφικούς ρόλους, την Κάρεν Μπλακ και την Σούζαν Άνσπαχ. Το 2000 ταινία επελέγη από τη την Βιβλιοθήκη του Αμερικανικού Κογκρέσου ως τμήμα του Εθνικού Μητρώου Κινηματογράφου.

Το 1971 ήταν υποψήφια για τέσσερα βραβεία Όσκαρ, εκ των οποίων κατέκτησε τα δύο. Αυτό της καλύτερης ταινίας και του σεναρίου.

Άλλες γνωστές ταινίες του εκλιπόντος είναι οι: «The King of Marvin Gardens» (1972), «The Postman Always Rings Twice» (1981) και «Mountains of the Moon» (1990).

Επίσης, έβαλε την υπογραφή του στο «Ο ταχυδρόμος χτυπάει πάντα δύο φορές», το 1981. Η ταινία αποτελεί remake του εμβληματικού φιλμ του 1946 με πρωταγωνίστρια τη Lana Turner. Έκανε πρεμιέρα στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών.

Ο Ράφελσον ήταν υπεύθυνος και για τη συνδημιουργία του συγκροτήματος ποπ μουσικής και της τηλεοπτικής σειράς «The Monkees» μαζί με τον Μπερτ Σνάιντερ, η οποία τυο χάρισε ένα Έμμυ.

Eίχε τιμηθεί σε πολλά διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ. Μεταξύ άλλων, στην Αργεντινή, τη Βραζιλία, την Αγγλία, τη Γαλλία, την Ελλάδα, την Ιαπωνία, τη Σερβία και την Τουρκία.

Στα προσωπικά του, παντρεύτηκε δύο φορές. Η μία ήταν το 1955 με την Toby Carr, με την οποία απέκτησαν δύο παιδιά, τον Πίτερ και την Τζούλι. Η Τζούλι πέθανε το 1973 σε ηλικία 10 ετών όταν εξερράγη μια σόμπα στο σπίτι τους. Λίγο αργότερα το ζευγάρι χώρισε, με τον Ράφελσον να μιλά πάντα με τα καλύτερα λόγια για την πρώην σύζυγό του.

Το 1999 παντρεύτηκε την Γκαμπριέλ Ταουρέκ και απέκτησαν δύο γιους, Ίθαν και τον Χάρπερ.

Το «Ξαφνικά Φέτος Το Καλοκαίρι» επιστρέφει για ενδέκατη συνεχόμενη χρονιά. Για μία ολόκληρη εβδομάδα, η διοργάνωση του freecinema.gr που αγαπά το σινεμά ρεπερτορίου, νοσταλγώντας έως και τις celluloid κόπιες, δίνει το ραντεβού της με το κοινό της Αθήνας που αναπολεί τη γνήσια ψυχαγωγία του θερινού σινεμά αλλοτινών εποχών.

Το πρόγραμμα των φετινών προβολών θα πραγματοποιηθεί το διάστημα 14 – 20 Ιουλίου, πίνοντας Βίκος Cola στον υπέροχο θερινό κινηματογράφο ΡΙΒΙΕΡΑ (Βαλτετσίου 46, Εξάρχεια), με δεκατέσσερις τίτλους, κλασικούς, σπάνιους ή και παραγνωρισμένους, που θα άξιζε να έχετε παρακολουθήσει σε μεγάλη οθόνη… εκεί έξω.

«Από κάτι που ξεκίνησε (συμπαντικά) τυχαία και… εντελώς ξαφνικά, το καλοκαίρι του 2012, φτάσαμε αισίως στην ενδέκατη χρονιά του ΞΑΦΝΙΚΑ ΦΕΤΟΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ, του πιο αγαπημένου ‘τέκνου’(μου) που προέκυψε αμέσως μετά τη δημιουργία του freecinema.gr, ενός κινηματογραφικού site το οποίο θεωρώ πως υπερασπίζεται με ήθος (για να μην πω και μοναδικά) την αλογόκριτης κι ελεύθερης άποψης φιλμική κριτική στην Ελλάδα», γράφει ο Ηλίας Φραγκούλης, διευθυντής του freecinema.gr.

«Επί σειρά ετών δίχως οικονομικούς πόρους, τις όποιες κρατικές επιχορηγήσεις, με σχεδόν ανύπαρκτο publicity (αγάπη μόνο από τον κλάδο των συναδέλφων…) και αποκλειστική βοήθεια από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος, το ΞΑΦΝΙΚΑ ΦΕΤΟΣ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ άντεξε χάρη στο πρόγραμμα των ταινιών που παρουσίαζε, προσελκύοντας το κοινό με επιλογές αγαπημένων, όχι και τόσο ‘κουρασμένων’ από επαναλήψεις φιλμ ή και κάποιων που έπρεπε να μάθει (ή να θυμηθεί) περισσότερος κόσμος. Με περίσσια συγκίνηση για τη φιλοξενία του εξαρχειώτικου σινέ ΡΙΒΙΕΡΑ, για έκτη χρονιά φέτος. Ένα θερινό σινεμά στο οποίο αισθάνομαι ότι ‘μεγάλωσα’ ως θεατής, μαθαίνοντας ακριβώς αυτό το ‘είδος’ των φιλμ ρεπερτορίου.

Σταδιακά, στράφηκα περισσότερο προς το διάστημα μεταξύ της δεκαετίας του ’30 έως και εκείνης του ’70, παρατηρώντας το ενδιαφέρον των θεατών για παλαιότερες ταινίες, τα κύματα συγκίνησης στις προβολές, τα δάκρυα, τα γέλια και τα χειροκροτήματά τους. Εκεί βρίσκει κανείς την αληθινή δύναμη του σινεμά. Που καλύπτει ιδανικά την ανάγκη μας να…’φύγουμε’! Αρκούν οι ταινίες, αρκεί η ψυχαγωγία που προσφέρουν, αρκεί η εμπειρία του να τα μοιράζεσαι όλα αυτά με άλλους ανθρώπους τριγύρω σου. Από τις 14 έως και τις 20 Ιουλίου, λοιπόν, ότι κι αν συμβεί στον υπόλοιπο κόσμο, όσα κι αν μας φέρει η ζωή, εμείς… ας έχουμε τα φιλμ». Πηγή: www.rosa.gr

Η βελγοϊταλίδα ηθοποιός Κατρίν Σπάακ, ηγερία του ιταλικού μεταπολεμικού σινεμά, πέθανε την Κυριακή 17/4 σε ηλικία 77 ετών, μετέδωσε η Rai. Όπως ήταν γνωστό, η Σπάακ είχε υποστεί εγκεφαλικό το 2020 και έκτοτε βρισκόταν σε νοσοκομείο της Ρώμης.

Λίγα λόγια για την «αιώνια έφηβη του ιταλικού σινεμά»

Κόρη του σεναριογράφου Σαρλ Σπάακ, ανιψιά του βέλγου πρωθυπουργού Πολ-Ανρί Σπάακ, εκ των πατέρων της Ευρώπης, η Κατρίν Σπάακ γεννήθηκε στις 3 Απριλίου 1945 στην Γαλλία.

Συνεργάσθηκε με τον Ζαν Μπεκέρ ("Le trou") πριν φύγει για την Ιταλία όπου θα εξελιχθεί σε σταρ του σινεμά και της τηλεόρασης.

Εμφανίσθηκε στις ταινίες «Ο Φανφαρόνος» του Ντίνο Ρίζι, «Η Γάτα με τις Εννιά Ουρές» του Ντάριο Αρτζέντο, «Weekend at Dunkirk, Δουνκέρκη - 2 Ιουνίου) του Ανρί Βερνέιγ, «Scandalo Secreto», της Μόνικα Βίτι.

Τραγουδίστρια, έγινε γνωστή το 1963 με το «Quelli della mia eta», διασκευή του «Tous les garcons et les filles» της Φρανσουάζ Αρντί.

Στο Twitter, ο Πιερ Λεσκύρ, πρόσωπο της γαλλικής τηλεόρασης, χαιρέτισε την «εφηβική και ελεύθερη ομορφιά» της, ενώ ο συγγραφέας Ανρί-Ζαν Σερβά «την αιώνια έφηβη του ιταλικού σινεμά».

Στην Ιταλία, ο υπουργός Πολιτισμού Ντάριο Φραντσεσκίνι αποχαιρέτησε «την εκλεκτική, καλλιεργημένη και εκλεπτυσμένη καλλιτέχνιδα που βρήκε στην χώρα μας το σπίτι που την υποδέχθηκε και αγάπησε».

Tο 72o Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου ολοκληρώνεται την Κυριακή (20/2), όμως το βράδυ της Τετάρτης 16 Φεβρουαρίου πραγματοποιήθηκε η απονομή των βραβείων της διοργάνωσης. Στο κυρίως διαγωνιστικό τμήμα, η κριτική επιτροπή, με πρόεδρο τον Μ. Νάιτ Σιάμαλαν και μέλη τους Σαΐντ Μπεν Σαΐντ, Αν-Ζόρα Μπερασέντ, Κόνι Νίλσεν, Ριγιουσούκε Χαμαγκούτσι, Καρίμ Ενούζ και Τσίτσι Νταγκαρέμπγκ, ανακοίνωσαν τις επιλογές τους στο Berlinale Palast.

H ταινία «Alcarras» της Iσπανίδας σκηνοθέτιδας Κάρλα Σιμόν, η οποία εξιστορεί την περιπέτεια μίας οικογένειας καταλανών αγροτών που βρίσκεται αντιμέτωπη με έξωση, κέρδισε την «Χρυσή Άρκτο» του κινηματογραφικού φεστιβάλ, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος της επιτροπής, M. Νάιτ Σιάμαλαν.

Όλα τα πρώτα βραβεία, σε όλα τα τμήματα πήγαν σε ταινίες γυναικών σκηνοθετών, ενώ τα βραβεία ερμηνείας (που πλέον δεν διαχωρίζονται σε ανδρικές και γυναικείες) πήγαν σε γυναίκες ηθοποιούς.

Ο Σιάμαλαν έπλεξε το εγκώμιο της ταινίας «Alcarras», μιας ισπανο-ιταλικής συμπαραγωγής, για τις εξέχουσες ερμηνείες τόσο από παιδιά όσο και από ηθοποιούς στην όγδοη δεκαετία της ζωής τους. Στην ταινία, η οικογένεια έρχεται αντιμέτωπη με μία σκληρή πραγματικότητα, όταν οι γαιοκτήμονες θέλουν να τη διώξουν για να βάλουν φωτοβολταϊκά πάνελ στα χωράφια που καλλιεργεί.

«Θα ήθελα να αφιερώσω αυτό το λαμπερό αρκουδάκι στους μικρούς αγρότες που καλλιεργούν καθημερινά τη γη για να έχουμε φαγητό στα τραπέζια μας», δήλωσε η Σιμόν.

Τα βραβεία του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ Βερολίνου

Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα

• Χρυσή Άρκτος: «Alcarras» της Κάρλα Σιμόν
• Αργυρή Άρκτος - Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής: «The Novelist's Film» του Χονγκ Σανγκ-σου
• Αργυρή Άρκτος - Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής: «Robe of Gems» της Ναταλία Λοπέζ Γκαγιάρντο
• Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας: Κλερ Ντενί για το «Both Sides of the Blade»
• Βραβείο Καλύτερου Α' Ρόλου: Μέλτεμ Κάπταν για την ερμηνεία της στο «Rabiye Kurnaz vs. George W. Bush» του Αντρέας Ντρέζεν
• Βραβείο Καλύτερου Β' Ρόλου: Λάουρα Πασούκι για την ερμηνεία της στο «Before, Now and Then» της Κάμιλα Ανγκινί
• Βραβείο Σεναρίου: Λάιλα Στίλερ για το «Rabiye Kurnaz vs. George W. Bush» του Αντρέας Ντρέζεν
• Ειδική Μνεία: «A Piece of Sky» του Μάικλ Κοχ
• Βραβείο Καλλιτεχνικού Επιτεύγματος: «Everything Will Be OK» του Ρίθι Παν

Διαγωνιστικό Τμήμα ENCOUNTERS

• Καλύτερη Ταινία: «Mutzenbacher» της Ρουθ Μπέκερμαν
• Καλύτερη Σκηνοθεσίας: Σιρίλ Σαουμπλίν για το «Unrueh» (Unrest)
• Ειδική Μνεία: «A Vendredi, Robinson» (See You Friday, Robinson) της Μίτρα Βαραχάνι

Βραβεία Μικρού Μήκους

• Χρυσή Άρκτος: «Τrap» της Ρωσίδας Αναστάζια Βέμπερ
• Αργυρή Άρκτος: «Manha de Domingo» (Sunday Morning) του Βραζιλιάνου Μπρούνο Ριμπέρο
• Ειδική Μνεία: «Bird in the Peninsula» του Ιάπωνα Ατσούσι Γουάντα
• Bραβείο Πρωτοεμφανιζόμενου Σκηνοθέτη, Όλα τα Τμήματα
• «Sonne», Κόρντβιν Αγιούμπ
• Bραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ
• Α' Βραβείο: «Myanmar Diaries» των (ανώνυμων) The Myanmar Film Collective
• Ειδική Μνεία: «No U Turn» του Ικε Ναούμπε