Θύελλα αντιδράσεων για τη μεταφορά διαθεσίμων στην ΤτΕ - Διευκρινίσεις Δ. Μάρδα
Διευκρινίσεις σχετικά με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για τη μεταφορά των διαθεσίμων των ΟΤΑ στην Τράπεζα της Ελλάδα έδωσε στην έκτακτη συνεδρίαση του Δ.Σ. της ΚΕΔΕ ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Δημήτρης Μάρδας. Αντιδράσεις από κόμματα της αντιπολίτευσης και αιρετούς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Σύμφωνα με όσα είπε, η διάθεση αυτών των χρημάτων σε ειδικό λογαριασμό στη ΤτΕ θα γίνει με τους εξής όρους:
Οι δήμοι θα αποστείλλουν ενημέρωση για τις ανάγκες τους, για το επόμενο 15νθήμερο. Τα υπόλοιπα κεφάλαια, που δεν είναι απαραίτητα για την άμεση ανάγκη των ταμειακών τους αναγκών, θα τοκισθούν με επιτόκιο 2,5%.
Οποιος δήμος ζητήσει επιστροφή ποσού, που δεν θα υπερβαίνει το 10% του συνολικού του ποσού που έχει κατατεθεί, θα του επιστρέφεται αμέσως.
Για ποσά μεγαλύτερα από 20%, η επιστροφή θα γίνεται εντός προθεσμίας ολίγων ημερών.
Mε Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, η κυβέρνηση δεσμεύει αναδρομικά από 17 Μαρτίου 2015, τα ταμειακά διαθέσιμα των δημοσίων οργανισμών, των περιφερειών και των δήμων, προκειμένου να πληρώσει μισθούς-συντάξεις και τοκοχρεολύσια.
Οι δημόσιοι φορείς υποχρεώνονται να τα καταθέσουν στην Τράπεζα της Ελλάδας και από τη δέσμευση αυτή εξαιρούνται τα ποσά που απαιτούνται για την κάλυψη των ταμειακών τους υποχρεώσεων μόνο για το επόμενο δεκαπενθήμερο. Εξαιρούνται επίσης εταιρείες που είναι στο Χρηματιστήριο, στις οποίες διατηρεί συμμετοχή το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, για τα οποία η Πράξη Νομοθετικού περιεχομένου αναφέρει ότι «δύνανται να μεταφέρουν» τα διαθέσιμά τους στην ΤτΕ. Άλλωστε, η δέσμευση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων γίνεται ήδη με αποφάσεις των διοικήσεών τους.
Η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 41 - 20/4/201 επικαλείται «την έκτακτη περίπτωση εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης για τη μεταφορά ταμειακών διαθεσίμων των Φορέων Γενικής Κυβέρνησης και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού προς επένδυση στην Τράπεζα της Ελλάδος», αναφέρει τα εξής:
«Οι Φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, όπως αυτοί προσδιορίζονται από το ισχύον "Μητρώο Φορέων Γενικής Κυβέρνησης" που τηρείται με ευθύνη της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού, υποχρεούνται να καταθέτουν τα ταμειακά τους διαθέσιμα και να μεταφέρουν τα κεφάλαια προθεσμιακών τους καταθέσεων σε λογαριασμούς ταμειακής διαχείρισης που τηρούν στην Τράπεζα της Ελλάδος, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης ή διαδικασίας.
Από την υποχρέωση αυτή εξαιρούνται τα κεφάλαια που απαιτούνται για την κάλυψη των ταμειακών τους αναγκών για το επόμενο δεκαπενθήμερο, καθώς και τα κεφάλαια που έχουν κατατεθεί από τους ανωτέρω φορείς στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
Εξαιρούνται επίσης οι Δημόσιες Επιχειρήσεις κατά την έννοια της παραγράφου 5, οι Δημόσιοι Οργανισμοί κατά την έννοια της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του Ν.3429/2005 (Α' 314) καθώς και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, οι οποίοι δύνανται να μεταφέρουν τα ως άνω αναφερόμενα κεφάλαια στην Τράπεζα της Ελλάδος για τον ίδιο σκοπό».
Σε προειδοποίηση για προσφυγή στο ΣτΕ προχώρησε ο περιφερειάρχης Στερεάς Ελλάδας Κώστας Μπακογιάννης, ενώ αντιδράσεις υπήρξαν και από άλλους αιρετούς της τοπικής αυτοδιοίκησης.
«Έρχεται η κυβέρνηση και λέγοντας ‘’αποφασίζω και διατάζω’’ παίρνει τα διαθέσιμα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Οι φορείς της αυτοδιοίκησης δεν ξέρουν εάν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις βασικές τους υποχρεώσεις» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μπακογιάννης.
Ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης υποστήριξε ότι η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου πλήττει την αυτοτέλεια των δήμων και τους οδηγεί σε οικονομική ασφυξία, ενώ ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γ. Μπουτάρης εξέφρασε την αντίδρασή του λέγοντας ότι «το μπλοκάρισμα των καταθέσεων είναι αντισυνταγματικό».
«Η αρπαγή των αποθεματικών θα επιδεινώσει τη ζωή δεκάδων χιλιάδων οικογενειών του δήμου μας, αποτελώντας νάρκη ακόμη και στη στοιχειώδη λειτουργία κρίσιμων υπηρεσιών και δομών του δήμου, που εξυπηρετούν τα λαϊκά στρώματα» υποστήριξε ο δήμαρχος Πατρέων Κ. Πελετίδης.
Ωστόσο η περιφερειακή αρχή Πελοποννήσου ξεκαθάρισε ότι «δεν είναι αντίθετη σε οποιαδήποτε πρωτοβουλία λαμβάνεται από την ελληνική κυβέρνηση και στοχεύει στο να μην χαθεί άλλος πολύτιμος χρόνος, για την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης και την επίτευξη λύσης».
«Ο εσωτερικός δανεισμός που επιχειρεί η κυβέρνηση θεωρούμε ότι είναι στη σωστή κατεύθυνση, αρκεί ωστόσο να μην υποκρύπτει καταστροφικές λογικές για την ελληνική οικονομία, όπως λογικές κατασχέσεων και ρήξεων, που θα θέσουν σε κίνδυνο τη παρούσα νομισματική θέση της χώρας», σημείωσε στην ανακοίνωσή της.
Η απόφαση της κυβέρνησης πυροδότησε θύελλα αντιδράσεων από κόμματα της αντιπολίτευσης.
Για αφαίμαξη των ταμείων των δήμων και περιφερειών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ρευστότητα του κρατικού ταμείου και να μην κηρυχθεί γενικευμένη στάση πληρωμών, κάνει λόγο σε ανακοίνωσή της η γραμματεία Αυτοδιοίκησης της Ν.Δ.
Σύμφωνα με τη Ν.Δ., είναι πλέον πασιφανές ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, παρά τις κατά καιρούς διακηρύξεις της περί ανεξάρτητης και ακηδεμόνευτης Αυτοδιοίκησης, δείχνει το πραγματικό της πρόσωπο θεωρώντας την Αυτοδιοίκηση τιμάριο της Κεντρικής Διοίκησης.
Όπως αναφέρει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, η σχετική απόφαση θέτει σε σοβαρό κίνδυνο την δυνατότητα της Αυτοδιοίκησης Α' και Β' βαθμού να ανταποκριθεί σε βασικές υπηρεσίες προς τους πολίτες.
«Με την απόφαση αυτή η κυβέρνηση οδηγεί και την Αυτοδιοίκηση σε στάση πληρωμών. Με όλα αυτά αναρωτιόμαστε ποια θα είναι η επόμενη πράξη νομοθετικού περιεχομένου για την Αυτοδιοίκηση», καταλήγει.
Στην κριτική του για την υποχρεωτική μεταφορά στην ΤτΕ των ταμειακών διαθεσίμων των δημόσιων φορέων ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευ. Βενιζέλος. τόνισε: «Είμαστε δυστυχώς ταμειακά χρεοκοπημένοι ως χώρα και την ευθύνη την έχει η κυβέρνηση, που ταλαιπωρεί τον τόπο με μία διελκυστίνδα τριών μηνών».
Νωρίτερα σε ανακοίνωσή της η Χαριλάου Τρικούπη έκανε λόγο για «πρόσθετες αντισυνταγματικότητες» στην επίμαχη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρε το ΠΑΣΟΚ, η ΠΝΠ έχει αναδρομική ισχύ από 17.3, αλλά «μόνο ο νόμος μπορεί να προσδώσει τέτοια αναδρομική ισχύ». Σημείωνε ακόμη ότι η ΠΝΠ «παραπέμπει στο μητρώο φορέων γενικής κυβέρνησης της ΕΛΣΤΑΤ που δεν φαίνεται να είναι δημοσιευμένο στο ΦΕΚ».
«Τα πρόσεξε αυτά ο κ. Πρόεδρος της Δημοκρατίας; Δεν λυπάται η κυβέρνηση την κα Πρόεδρο της Βουλής και τις παρακαταθήκες της;», κατέληγε η ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ.
Βολές κατά της κυβέρνησης εξαπολύει και το Ποτάμι: «Με δεύτερη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου σε λίγες μέρες ο πρωθυπουργός εξάντλησε όλα τα αποθεματικά κοινοβουλευτικής αξιοπιστίας που είχε» σημειώνει.
Σε σχόλιό του το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ αναφέρει:
«Η κυβέρνηση, για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των δανειστών και να εξυπηρετήσει το κρατικό χρέος, βάζει χέρι και μάλιστα με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, στα ταμειακά διαθέσιμα δήμων, περιφερειών και άλλων δημοσίων οργανισμών. Την ίδια στιγμή, προχωράει η δέσμευση των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων με αποφάσεις των διοικήσεών τους.
Αυτές οι ενέργειες θα έχουν ως αποτέλεσμα την περαιτέρω περικοπή κοινωνικών δαπανών και την ακόμη μεγαλύτερη επιδείνωση της θέσης των λαϊκών στρωμάτων.
Κάτω τα χέρια από τα χρήματα των εργαζομένων. Να μην προχωρήσει καμία δέσμευση ταμειακών διαθέσιμων και αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, των ΟΤΑ και άλλων δημοσίων φορέων. Να επιστραφούν και όσα έχουν ήδη δεσμευτεί και να αποκατασταθούν οι απώλειες που υπέστησαν τα τελευταία χρόνια, όπως στην περίπτωση του PSI».
Ο αναπληρωτής υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων Δ. Στρατούλης, μιλώντας το πρωί στον Αnt1, χαρακτήρισε «δεκτή την κριτική» που ασκείται από την τοπική αυτοδιοίκηση, παραδεχόμενος ότι δεν είναι καλό να φέρνεις με Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου έστω και έκτακτα μέτρα. Σημείωσε πάντως ότι «δεν είναι κάτι πολύ δραματικό», καθώς δεν πρόκειται για χρήματα που προορίζονται για τις καθημερινές και τρέχουσες ανάγκες των φορέων.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση ο αναπληρωτής υπουργός απέρριψε ότι η έκδοση και δεύτερης ΠΝΠ «στιγματίζει μια κυβέρνηση της Αριστεράς», αφού, όπως είπε, «ούτε με τη μία ούτε με την άλλη μειώθηκαν μισθοί - συντάξεις, ή μπήκαν φορομπηχτικές πολιτικές».
Το Μέγαρο Μαξίμου ανέφερε για τα ταμειακά διαθέσιμα: «Με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που προωθεί η κυβέρνηση γίνεται υποχρεωτική η μεταφορά ταμειακών διαθεσίμων των φορέων του Δημοσίου -και σε καμία περίπτωση των Ασφαλιστικών Ταμείων- στον ειδικό λογαριασμό της Τράπεζας της Ελλάδος, ώστε να χρησιμοποιηθούν αν χρειαστεί για την έκδοση repos, δηλαδή τίτλων βραχυπρόθεσμου (έως 15 ημέρες) δανεισμού του κράτους.
Αυτή η πρακτική ισχύει σε αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άλλωστε η ρύθμιση αυτή αναφέρεται σε φορείς οι οποίοι χρηματοδοτούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό και δίνει τη δυνατότητα στο Δημόσιο να δανείζεται για μία χρονική περίοδο ως και 15 ημέρες ποσά τα οποία οι φορείς δεν έχουν ανάγκη.
Με αυτό τον τρόπο οι φορείς εξασφαλίζουν πιο αποδοτική τοποθέτηση των ταμειακών τους διαθεσίμων, αφού τα επιτόκια των εμπορικών τραπεζών δεν ξεπερνούν το 1%, ενώ στην Τράπεζα της Ελλάδος η απόδοση είναι της τάξης του 2,5%. Υπενθυμίζουμε ότι με πρόσφατη τροπολογία της κυβέρνησης, τα ταμειακά διαθέσιμα των φορέων είναι πλήρως εξασφαλισμένα με δικαίωμα αποζημίωσης από το Δημόσιο.
Τέλος, αρκετοί φορείς έχουν ήδη καταθέσει τα διαθέσιμά τους στην Τράπεζα της Ελλάδος. Αυτοί, κάθε στιγμή που προκύπτει ανάγκη μπορούν να εκταμιεύουν τα ποσά που επιθυμούν, όπως έκανε η Αττικό Μετρό, η οποία εκταμίευσε πρόσφατα 150 εκατ. Ευρώ από την Τράπεζα της Ελλάδος.»