Γεράσιμος Λιβιτσάνος

Aυτή την εβδομάδα (ίσως και σήμερα) αναμένεται να κατατεθεί σε δημόσια διαβούλευση – σύμφωνα με δήλωση του Άδωνι Γεωργιάδη- το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας που θεσμοθετεί την … 16ωρη απασχόληση, αλλά και τους εργαζόμενους «υπό δοκιμή». Ένα νομοθέτημα που ήδη έχει προκαλέσει τις σφοδρές αντιδράσεις της αντιπολίτευσης αλλά και των συνδικάτων.

Μεθόδευση

Διακηρυγμένος στόχος του υπουργού Εργασίας είναι το νομοσχέδιο να ψηφιστεί το αργότερο στις αρχές του Σεπτεμβρίου. Ως εκ τούτου οι κοινοβουλευτικές διαδικασίες της επεξεργασίας του θα «τρέξουν» μέσα στον Αύγουστο. Είναι προφανές πως η κυβέρνηση επιλέγει την συγκεκριμένη χρονική περίοδο για την προώθηση ενός τέτοιου νομοσχεδίου προκειμένου να εκμεταλλευθεί την θερινή ραστώνη που περιορίζει την δυνατότητα κοινωνικών αντιδράσεων. Όπως επίσης και την δυναμική του πρόσφατου εκλογικού αποτελέσματος που σε συνδυασμό με την ρευστότητα που επικρατεί στον χώρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης μοιάζουν ως την πλέον ευνοϊκή συγκυρία.

Αξίζει να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση ουδέποτε είχε ανακοινωθεί – πόσο μάλλον να προβληθεί - προεκλογικά από την Νέα Δημοκρατία η οποία όπως όλα δείχνουν έχει αλλάξει τον νομοθετικό της σχεδιασμό επιλέγοντας τις πλέον «αιχμηρές» πρωτοβουλίες της να τις προωθήσει τους επόμενους μήνες. Να θυμίσουμε πάντως πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη ανάλογη τακτική είχε ακολουθήσει και το 2019, αφού μετά την εκλογική της νίκη τον Ιούλιο, είχε ψηφίσει στην Βουλή με την μορφή δύο τροπολογιών την κατάργηση της αιτιολογημένης απόλυσης όπως και την ισχύουσα περιοριστική νομοθεσία για τους εργολαβικούς εργαζόμενους.

Εξυπακούεται ότι η διαδικασία διαβούλευσης στα μέσα του Αυγούστου έχει περισσότερο …τυπικό χαρακτήρα, αφού είναι προφανές ότι ελάχιστοι θα ενημερωθούν για το περιεχόμενο και τις διατάξεις τους. Πάντως τη ερχόμενη Τρίτη έχει ήδη προαναγγελθεί κινητοποίηση διαμαρτυρίας σωματείων έξω από το υπουργείο Εργασίας.

Οι επίμαχες διατάξεις

Αν και οι λεπτομερείς διατάξεις του νομοσχεδίου δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστές, το «πνεύμα» του έχει ήδη ξεκαθαριστεί από τις δημόσιες δηλώσεις του υπουργού Εργασίας, Άδωνι Γεωργιάδη. Μιλώντας σε εκπομπή του ΣΚΑΙ ανέφερε ότι με τις διατάξεις του νέου νόμου «μπορεί κάποιος να δουλεύει δύο 8ωρα σε δύο διαφορετικούς εργοδότες και αυτό είναι απολύτως νόμιμο, δηλωμένο και στα εισοδήματά του». Σχολιάζοντας μάλιστα ότι η 16ωρη εργασία είναι …ελεύθερη επιλογή του εργαζόμενου, αφού ανέφερε πως «αν το επιθυμεί ναι, δική του είναι η απόφαση, όχι δική μου, από δω και μπρος θα του το επιτρέπουμε, σήμερα δεν επιτρέπεται».

Πάντως μετά την κατακραυγή και τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης που προκάλεσαν οι δηλώσεις αυτές ο Άδωνις Γεωργιάδης έσπευσε να διευκρινίσει πως «δεν σταματά να εφαρμόζεται το ΠΔ88/1999 περί των ελαχίστων περιόδων ανάπαυσης που αποτελεί υπερεθνικό δίκαιο και όπου εκεί ορίζεται ρητώς ότι για κάθε περίοδο 24 ωρών η ελάχιστη ανάπαυση δεν μπορεί να είναι κατώτερη των 11 συνεχών ωρών, το οποίο συνεχίζει να ισχύει για κάθε εργοδότη στον οποίο εργάζεται ο εργαζόμενος».

Μία δήλωση που σε καμία περίπτωση δεν αναιρεί τον «μεσαωνικό» χαρακτήρα του νομοθετήματος. Ιδίως από την στιγμή που το νομοθέτημα μπορεί να αξιοποιηθεί ποικιλότροπα σε περιπτώσεις επιχειρησιακών ομίλων με θυγατρικές και συνεργαζόμενες επιχειρήσεις . Επίσης οι έλεγχοι της αγοράς εργασίας δεν αποτελούν πλέον πεδίο αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας μια και το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας έχει μετατραπεί σε ανεξάρτητη αρχή.

Θολό είναι το τοπίο σχετικά με τον νέο θεσμό του «εργαζόμενου υπό δοκιμή». Σύμφωνα με τον Άδωνι Γεωργιάδη «θεσπίζουμε επίσης την περίοδο του δόκιμου εργαζομένου. Ένας εργαζόμενος εντός 6 μηνών, εργάτης σε μία επιχείρηση, μπορεί να λύεται η σύμβασή του αυτομάτως και αζημίως, σε μία περίοδο 6 μηνών". Αυτό ενώ ήδη με την υφιστάμενη νομοθεσία το δικαίωμα αποζημίωσης απόλυσης θεσμοθετείται μετά τους 12 μήνες συνεχούς απασχόλησης στον ίδιο εργοδότη.

Οπότε εύλογα κανείς μπορεί να υποθέσει ότι – σύμφωνα με το «φιλικό προς τους επενδυτές» πνεύμα του νομοσχεδίου – κατά πάσα πιθανότητα ο χρόνος για τον οποίο ο εργαζόμενος δεν δικαιούται αποζημίωση πρακτικά αυξάνεται στους 18 μήνες. Παράλληλα στο ίδιο νομοσχέδιο αναμένονται να περιληφθούν κίνητρα για την εφαρμογής της περίφημης ηλεκτρονικής κάρτας για το ωράριο των εργαζομένων καθώς και διατάξεις για πιο αυστηρά πρόστιμα στις περιπτώσεις αδήλωτης εργασίας.

Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι η εν λόγω γενικευμένη παρέμβαση στα ζητήματα των εργασιακών σχέσεων είναι η δεύτερη που πραγματοποιεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Έχει προηγηθεί το νομοσχέδιο του πρώην υπουργού Εργασίας, Κωστή Χατζηδάκη που ψηφίστηκε τον Ιούνιο του 2021 και είχε ως βασική μέριμνα την κατάργηση του 8ωρου και την δυνατότητα εργασίας έως 11 ώρες την ημέρα, την διευκόλυνση των απολύσεων, διατάξεις περιορισμού του απεργιακού δικαιώματος όπως και την ενίσχυση των ατομικών συμβάσεων.

Πηγή: news247.gr