Με αφορμή τα 81 χρόνια από τον θάνατο του εμβληματικού Έλληνα ποιητή Κωστή Παλαμά, ο συνθέτης και ερμηνευτής Πασχάλης Τόνιος μελοποιεί σπουδαία ποιήματα από το πολύ σημαντικό έργο του και μας παρουσιάζει ένα μοναδικό μουσικό αφιέρωμα.

Την Τρίτη 27 Φεβρουαρίου 2024, ώρα 20:30, ημέρα επετείου από το μεγάλο ταξίδι του ποιητή προς την αιωνιότητα, θα παρουσιαστεί το έργο «Άξιος Λόγος» στον ιστορικό για τη λογοτεχνία χώρο του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός» (Πλατεία Καρύτση 8), όπου στεγάζεται αίθουσα αφιερωμένη στον Κωστή Παλαμά.

Θα προλογίσει ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος.
Θα ερμηνεύσουν η Αφροδίτη Μάνου, ο Γεράσιμος Ανδρεάτος και ο Πασχάλης Τόνιος.
Στην αφήγηση ο Νικήτας Τσακίρογλου.

Θα ακουστούν αποσπάσματα από τα έργα «Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου» (1907), «Η φλογέρα του Βασιλιά» (1910), «Τραγούδια της πατρίδος μου» (1886), «Ίαμβοι και ανάπαιστοι» (1897), «Η πολιτεία και η μοναξιά» (1912), «Τα δεκατετράστιχα» (1919), «Σατιρικά γυμνάσματα» (1912), «Τάφος» (1898, ποίημα που έγραψε μετά τον θάνατο του γιου του, Άλκη, σε ηλικία τεσσάρων ετών), «Ασάλευτη Ζωή» κ.ά.
Στο τραγούδι συμμετέχουν: η Νατάσσα Παπαδοπούλου, ο Μπάμπης Βελισάριος, ο Δημήτρης Κανέλλος και η νεανική χορωδία «Αριέττα» του ωδείου «Εν Οργάνοις».

Την εκδήλωση θα παρουσιάσει η δημοσιογράφος της ΕΡΤ Αλεξάνδρα Δουβαρά.
Σχεδιασμός – Επιμέλεια παραγωγής: Παν. Μουζάκης
Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα του Ιδρύματος Κωστή Παλαμά.

Τιμή εισιτηρίου: 15€.
Προπώληση: https://www.more.com/music/afieroma-ston-kosti-palama-aksios-logos/

Σε ηλικία 90 ετών έφυγε από τη ζωή η βραβευμένη ποιήτρια, Ολυμπία Καράγιωργα, που είχε επίσης καταπιαστεί με το θέατρο και την μετάφραση.

Ορισμένες από τις ποιητικές της συλλογές «Χειμώνας στη Λέρο» (2009), «Μάτια του έρωτα» (1997), «Σκόρπια» (1997), «Προχωρώντας στο χρόνο» (1961-'85), «Ποιος» (1985), «Το μεγάλο κύμα» (1974), «Τα μεγάφωνα» (1966) και «Χιλιάδες πρόσωπα της τύχης» (1961).  

Η Καράγιωργα γεννήθηκε και σπούδασε στην Αίγυπτο, ενώ ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο Stanford των ΗΠΑ.

Η υπουργός Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη επεσήμανε σε συλλυπητήριο μήνυμά της ότι η ποιήτρια κατέκτησε εξέχουσα θέση στη λογοτεχνική γενιά του ‘60. «Ηταν δημιουργός, παθιασμένη με ό,τι καταπιάστηκε: Mε το θέατρο, κοντά στον δάσκαλο Χρήστο Βαχλιώτη, για το θέαμα και το θέμα της ζωής του Νιζίσνσκι- "Ψηλός περήφανος,… κι αγαπούσε τον Έρωτα χορεύοντας"- με τον Ευριπίδη, με τα τραγούδια του Λόρκα, την ποίηση Γιώργου Σαραντάρη- "του μελούμενου"-, τον ερωτικό λόγο του Λόρενς, του Όσκαρ Ουάιλντ, τον παραλογισμό στον Καμύ ως και την Βιρτζίνια Γουλφ».

«Το μεγάλο, ευαίσθητο, λυρικό ποιητικό της έργο, με την αδιόρατη μελαγχολία ανεκπλήρωτων ερώτων, αλλά και με τη λύτρωση ως προσδοκία του μέλλοντος, δίκαια τιμήθηκε με το Βραβείο Λυρικής Ποίησης της Ακαδημίας Αθηνών το 2010. Η ζωή της, διαρκής αναζήτηση. Γύρισε και φώλιασε στο οικογενειακό τους αρχοντικό, στη Λέρο» αναφέρει η υπουργός για το νησί, όπου επέλεξε να ζει τα τελευταία χρόνια η Καράγιωργα. 

Γράφει ο Διονύσης Μαρίνος

Στον τέταρτο όροφο του νοσοκομείου Μητέρα όπου νοσηλευόταν εδώ και λίγες εβδομάδες, τη στιγμή που το ρολόι έδειχνε 4.30 το απόγευμα της Τετάρτης 27 Δεκεμβρίου 2023, το πιο μοναχικό πουλί της σύγχρονης ελληνικής ποίησης, η Μαρία Λαϊνά, πέταξε μακριά σε ηλικία 76 ετών.

Είναι εξαρχής αδόκιμο να καταφύγεις σε άσκοπες νεκρολογίες για μια δημιουργό που είχε θέσει από μόνη της το μέτρο της απουσίας της ως κάτι αέρινο που θα κυκλοφορεί ακόμη κι αν το χθόνιο σώμα της έχει ηττηθεί. «Αν κάποτε πεθάνω, / μην ακούσεις ποτέ πως τάχα ‘’κείμαι ενθάδε’’: / εσύ θα με βρεις στην αναπνοή του αγέρα / στο φευγαλέο, παιδικό χαμόγελο», είχε γράψει στο «Θριαμβικό».

Γεννημένη στην Πάτρα το 1947, θα εισέλθει στην ποίηση πολύ νωρίς, μόλις το 1968, με τη συλλογή Ενηλικίωση που ήταν ένα προανάκρουσμα για ό,τι θα επακολουθούσε. Σπούδασε Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, αλλά ο νόμος που υπάκουσε και υπηρέτησε ήταν αυτός της ποίησης. Ποτέ δεν άσκησε δικηγορία. Αντ’ αυτής, εργάστηκε ως μεταφράστρια, κριτικός έργων τέχνης, σεναριογράφος, ραδιοφωνική παραγωγός, δημοσιογράφος ενίοτε με δική της στήλη σε εφημερίδες, ακόμη και καθηγήτρια ελληνικών.

H είσοδος στην ποίηση 

Το 1970 θα ακολουθήσει η δεύτερη ποιητική συλλογή της Επέκεινα. Είναι η γενιά του ‘70, ο ανανεωτικός αέρας που φέρνει η συγκεκριμένη φουρνιά ποιητών και ποιητριών. Η Μαρία Λαϊνά θα σταθεί εντός, αλλά και πάντα εκτός αυτού του ποικιλόμορφου, αλλά τόσο παθιασμένου, συνόλου. Όπως θα κάνει σε όλη τη ζωή τους. Πάντα στην άκρη. Σαν φωτογραφία που φοβόταν να εκτεθεί στο φως.

Ακολουθούν άλλες επτά ποιητικές συλλογές (εννέα συνολικά): Αλλαγή τοπίου (εκδ. Κέδρος), Σημεία στίξεως (εκδ. Κέδρος), Δικό της (εκδ. Κείμενα), Ρόδινος φόβος (εκδ. Στιγμή), Εδώ, (εκδ. Καστανιώτη), Ο κήπος -όχι εγώ (εκδ. Καστανιώτη), Μικτή τεχνική (εκδ. Πατάκης), Σε τόπο ξερό, Ποιήματα 1970 - 2012, (εκδ. Πατάκης), Ό,τι έγινε - άνθρωποι και φαντάσματα (εκδ. Πατάκη).

Αν η ποίηση είναι η μεγάλη της αγάπη, το θέατρο γίνεται ο τόπος που ξεδιπλώνει τη ζωή της μοναξιάς σε πρόσωπα, ρόλους, καταστάσεις. Τα έντεκα θεατρικά της συνομιλούν άμεσα με τον Μπέκετ, τον Μπέρνχαρντ, αλλά και τον Φόσε. Είναι ελλειπτικά, τραχιά, αλλά και συνάμα βαθύτατα ανθρώπινα.

Στην εργογραφία της υπάρχουν πέντε πεζογραφήματα, τρεις κριτικές και μελετήματα, καθώς μια ανθολογία ξένης ποίησης του 20ου αιώνα (επιλογή από ελληνικές μεταφράσεις).

Έργα της έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, γερμανικά, σουηδικά, φιλανδικά, βουλγαρικά, εβραϊκά κ.ά). Έχει τιμηθεί με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1993), το Βραβείο Καβάφη (1996), το Βραβείο Μαρία Κάλλας του Γ΄ Προγράμματος της ΕΡΤ (1998).

Το 2014 της απονεμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών το Βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη. Η μετάφραση της ποιητικής της συλλογής Ρόδινος Φόβος στα γερμανικά από τον Dadie Σιδέρη – Speck απέσπασε το βραβείο της πόλης του Μονάχου. Το 2022 τιμήθηκε με το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου της.

Η μοναξιά και ο θάνατος 

Ποιήτρια όπου η έννοια της μοναξιάς αποκτάει στο έργο της υπαρξιακό έμβλημα, θα πει στην Αργυρώ Μποζώνη στη συνέντευξή της στην Book Press: «Υπάρχουν φορές που θέλω απόλυτη ησυχία, που θέλω να εξασφαλίσω μια ήρεμη μοναξιά. Σκέπτομαι, δουλεύω, ακούω πολλή μουσική. Με ενδιαφέρει η μοναξιά. Με ενδιαφέρει ένας άνθρωπος που ζει μόνος. Με ενδιαφέρει να φτάσει κάποιος στο ακραίο σημείο της μοναξιάς»

Στην ίδια συνέντευξη είχε πει για τον θάνατο ότι την απασχολούσε από πέντε ετών. «Με αγκάλιασε η μητέρα μου και μου άλλαζε ένα πουκαμισάκι, επάνω στο τραπέζι, και εκεί δεν ξέρω πώς μου ήρθε εμένα και της είπα: «Μαμά όταν μεγαλώσω και μεγαλώσω κι άλλο, τι θα γίνει;» Και με αγκάλιασε και αισθάνομαι αυτή την αγάπη της μητέρας μου στο σώμα μου ακόμα και σήμερα –ξέρεις είναι πιο σπουδαίο να αισθανθείς από το να καταλάβεις–, και μου είπε πολύ γλυκά: «Τίποτα». Αυτό το τίποτα με καταδιώκει σε όλη μου τη ζωή. Μου το είπε γλυκά». 

Πώς ανεβαίνεις ένα βουνό; 

Αν δει κανείς το έργο της στην έκτασή του ενδεχόμενα θα φτάσει στο μη ασφαλές συμπέρασμα πως η Μαρία Λαϊνά έγραφε εύκολα, ότι η συνάφειά με τις λέξεις ήταν καθημερινή, οργανική και ακατάπαυστη.

Κι όμως, το 2013 μιλώντας στον Κώστα Αγοραστό, σε μια άλλη συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στην Book Press, θα δώσει μια απάντηση που θα μπορούσε να βγει από το στόμα ενός βουδιστή μοναχού: «Εσείς ανεβαίνετε εύκολα ένα βουνό; Υπάρχουν ωστόσο και ώρες που το κορμί σου κολυμπάει στη θάλασσα. Δεν είναι πάθος το να γράφω, ανάγκη είναι! Κάθε φορά που ξεκινώ κάτι, εύχομαι να ήμουν άλλη».

Σ΄εκείνη τη συνέντευξη είχε παραδεχθεί πως η ποίηση κάλυπτε μέσα της την ανάγκη του έρωτα. Του υπάρχοντος; Του διαρκώς αναπτερωμένου; Είναι η απουσία που κρίνει τα πράγματα στην Λαϊνά. Η κενότητα, η αποχώρηση, το τίποτα μέσα σε κάτι και εντέλει η σιωπή.

H σιωπή

Στο ποίημά της «Κυρίως» είναι σαν να μην μας δίνει το δικό της ορισμό της ποίησης: «Γλυκαμένη από τον θυσανωτό/ μπλε της ψίθυρο/ η ποίηση/ κυρίως/ δυναμώνει τον ήχο/ της σιωπής». Αν έστερξε σε κάτι τόσο βαθιά η Λαϊνά, αν αποζήτησε την απαρχή όλων των πραγμάτων που συγκροτούν την ανθρώπινη περίπτωση, αυτό ήταν η σιωπή. Η αρχή και το τέλος των πάντων.

Να γιατί θα πει στην Αργυρώ Μποζώνη: «Δεν μπορώ να καταλάβω τι είναι να μην υπάρχεις, το τίποτα. Αυτό με βασανίζει πολύ. Τι πάει να πει τίποτα; Η ανυπαρξία δεν χωράει στο μυαλό μου. Αν σου πω ότι αύριο δε θα υπάρχει τίποτα; Εν τέλει, αναγκάζεσαι, γιατί αλλιώς δεν μπορείς να ζήσεις. Νομίζω κανείς δεν μπορεί να αποφύγει αυτή τη σκέψη».

Ηδύτητα και δριμύτητα

Η Λαϊνά έγραψε προς έζησε με αναίδεια, ωστόσο αν κυριαρχεί κάτι στην ποίησή της είναι η ηδύτητα και η δριμύτητα της ύπαρξης. Δεν υπάρχουν ρυθμισμένη δοσολογία στο τι επικρατεί περισσότερο. Άλλωστε, στη δική της περίπτωση είναι η ανθρώπινη κατάσταση ως ένα σύνολο απολήξεων του πόνου, της μοναξιάς, αλλά και της αγάπης.

Στο σκεπτικό της επιτροπής των Κρατικών Βραβείων του 2022, τότε που της απονεμήθηκε το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων, είχε γραφτεί πως ο τρόπος γραφής της «αν και μοιάζει δύσβατος σε πρώτη ανάγνωση, αναδεικνύει το βάθος και τις πτυχώσεις που έχουν όσοι και όσα στη ζωή μας στερούνται ορατότητας και αναγνώρισης».

Να ξανά η έννοια της απουσίας που, με έναν παράδοξο τρόπο, στο έργο της Λαϊνά αποκτάει σώμα και οντότητα. Υπάρχει κάτι που για τους άλλους μοιάζει ολότελα χαμένο.

Η εξομολόγηση

Η Λαϊνά καταφέρνει να εξομολογείται, μιλάει σε πρώτο πρόσωπο, δεν φοβάται να τσακιστεί στην άκρη του στίχου ή εκεί που τελειώνει το ποίημα κι αρχίζει ο γκρεμός.

Κι όμως, όσο πιο προσωπική γίνεται, τόσο το γενικό, αυτό που δεν έχει ως πρώτο μέλημα, αυτό που δεν σκιάζει τα χαρτιά της και δεν την αφορά, εισχωρεί στην ποίησή κάνοντάς την να μας αφορά όλους. Είναι η βίωση της ανθρώπινης κατάστασης διά των λέξεων.

Ασκητική ποίηση

Λιτοί στίχοι, απουσία επιθετικών προσδιορισμών, σχεδόν ασκητική ποίηση, η Λαϊνά θα σταθεί απέναντι στον ανθρώπινο πόνο με τα ελάχιστα δυνατά όπλα. Ίσως τα μόνα που χρειάζεται πραγματικά ένας δημιουργός για να αναπτύξει το έργο του. Ολα τα άλλα είναι φτηνή φιλολογία.

Η ποίησή της έχει την αίσθηση ενός αγγίγματος, μια σωματικότητας. Είναι άμεση και δραστική δίχως τις συναισθηματικές κορυφώσεις που ενδεχόμενα έχει συνηθίσει κανείς σε ποιητικά περιβάλλοντα.

Ο έρωτας, η φύση, οι άνθρωποι, ακόμη και η αυτοσαρκαστική διάθεση που συχνά εμφανίζεται στην ποίησή της, όλα μα όλα υπαγορεύονται από μια δέσμη αγωνίας.

Είναι αυτή η μεταφυσική της αγωνίας, την οποία αντικρίζει από απόσταση, από το σημείο που της επιτρέπει να είναι μέσα στην κατάσταση, αλλά και πέριξ αυτής για να μπορεί να την διοπτεύσει εντονότερα και πιο ολοκληρωμένα.

Κι όμως, όσο κι αν τα οντολογικά ζητήματα αφήνουν στην όψη των ανθρώπων μια υφή γυαλόχαρτου, κάτι σκληρό που δεν αντέχεται, η ποίηση της Λαϊνά επιτρέπει μικρές δέσμες φωτός να εισβάλλουν από τις ρωγμές.
«Ένα παιχνίδι του φωτός/όπως όλοι μας τέλος πάντων», θα γράψει επιγραμματικά και ουσιαστικά αυτό είναι το credo της, εν πολλοίς. Λίγο φως μέσα στο πολύ σκοτάδι, αλλά τουλάχιστον υπάρχει.

Από την παράσταση «Το φαγητό» της Μαρίας Λαϊνά.

Η ανακοίνωση της Εταιρείας Συγγραφέων

Ανακοίνωση εξέδωσε και η Εταιρεία Συγγραφέων, την οποία υπογράφει ο διακεκριμένος κριτικός λογοτεχνίας Αλέξης Ζήρας που αναφέρεται στα κυρίαρχα χαρακτηριστικά της ποίησης της Μαρίας Λαϊνά.
Συγκεκριμένα, αναφέρει η ανακοίνωση:

«Με οδύνη πληροφορηθήκαμε την απώλεια της σημαντικής μας ποιήτριας και ιδρυτικού μέλους της Εταιρείας Συγγραφέων Μαρίας Λαϊνά. Η Μαρία Λαϊνά γεννήθηκε το 1947 στην Πάτρα. Με σπουδές στη Νομική Αθηνών, αφοσιώθηκε από πολύ νωρίς στο χώρο της λογοτεχνίας. Η ποίησή της βραβεύτηκε με όλες τις σημαντικές διακρίσεις, με πιο πρόσφατες το Βραβείο Ιδρύματος Κώστα & Ελένης Ουράνη Ακαδημίας Αθηνών (2014) και το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Γραμμάτων (2022). 

Εκ μέρους του Δ.Σ. και των μελών της Εταιρείας Συγγραφέων εκφράζουμε τα βαθύτερα και ειλικρινή μας συλλυπητήρια στους οικείους της. 

Ακολουθεί επιμνημόσυνο κείμενο του Αλέξη Ζήρα, πρώην Προέδρου της Εταιρείας Συγγραφέων: 

Η Μαρία Λαϊνά είναι από τις ποιήτριες του αρχικού πυρήνα της παρέας του ΄70 που είχαν εξαρχής μια διαμορφωμένη και ευδιάκριτη λογοτεχνική παρουσία μεταξύ των νέων της εποχής. Μόλις στα εικοσιένα της, με την σημαδιακή Ενηλικίωση (1968), εμφανίζει δυο στοιχεία της ποιητικής της γραφής τα οποία δεν θα τα αποχωριστεί έκτοτε: ένα είδος πεζόμορφου, λυρικού μονολόγου, που αργότερα, με τον Κλόουν (1985) θα την ωθήσει να δοκιμαστεί με εξαιρετικά γόνιμα αποτελέσματα στο ποιητικό θέατρο, και έπειτα μια πρώιμη ικανότητα να φτάνει με σταθερές και ήρεμες κινήσεις στο κουκούτσι, περνώντας μέσα στη σάρκα ενός νοήματος που πάλλει και αλλάζει σχήματα διαρκώς. 

Δεν θυμάμαι να προσχώρησε ποτέ η Λαϊνά στις εύκολες λύσεις, δεν κυνήγησε την πρωτοτυπία, δεν διάλεξε να εντυπωσιάσει με ανατρεπτικές τεχνικές. Άφηνε να περάσει διαμέσου της, σαν να ήταν αυτή η ίδια ένα ηχείο διαπόρευσης, έναν λόγο που την κυρίευε και κατέληγε να μιλήσει με τη γλώσσα της: 

Η τάση μου είναι αυτό που εν τέλει γράφω […] Η στιγμή της ακαριαίας σύμπτωσης του συγγραφέα με το έργο του, περνά ανεπιστρεπτί […] Κάνω αυτό που μου έρχεται κι όχι αυτό που έχω προαποφασίσει. Και στη ζωή μου έτσι είμαι. Κάθομαι και περιμένω τι θα μου συμβεί. `Όταν λοιπόν ξυπνάω με διάθεση να γράψω, κάθομαι στο γραφείο και ελπίζω, σχεδόν προσεύχομαι, αυτή η διάθεση να μου δείξει που θα πάω.*

Δημιούργησε έτσι με τον τρόπο της μια ανοιχτή διαδικασία σύνθεσης του ποιήματος, μια ασύλληπτη για την τυπική λογική συνθήκη μαγείας, γεμάτη με διαδρομές της ψυχικής ευθραυστότητας και με όχημα έναν λόγο κατάστικτο από σιωπές, από επαναλήψεις που θυμίζουν τους μπεκετικούς μονολόγους. Αν θα θέλαμε να βρούμε εντός της ελληνικής ποιητικής παράδοσης τις προγενέστερές της, νομίζω ότι δυο κορυφαίες στη γραμμή αυτή θα ήταν η Ζωή Καρέλλη, με την ενδοστρεφή στοχαστική ποίησή της, αλλά και η Ελένη Βακαλό, τουλάχιστον η πρώιμη. Όπως και εκείνες έτσι και η Λαϊνά μετάγγισε στα ποιήματά της την απόγευση των κρίσιμων υπαρξιακών θεμάτων, με μια άρθρωση γυμνή και αστόλιστη. Ερωτικά μεταισθήματα, έντονη αίσθηση της φθοράς και της μοναξιάς, ιδίως μετά τον Ρόδινο φόβο (1992) αναπτύσσονται σ’ ένα μεταφυσικό, αιχμηρό τοπίο όπου το παιχνίδι του πάνω από φύλα και επιμερισμούς δημιουργού με τους αντικατοπτρισμούς του αποκτά μια διάσταση οντολογική. 

Ποίηση μνήμης ή ποίηση που προσπαθεί με εγρήγορση να συλλάβει τις ακαθόριστες πτυχές των πραγματικών ή των ονειρικών καταστάσεων της ύπαρξης, των απογεύσεων, των μεταισθημάτων, των μετα-ερωτικών εμπειριών, των ενοράσεων, η φωνή της Λαϊνά ασφαλώς και θα ξεχωρίζει για πάντα δραστικά με τη λιτότητα και την ασκητικότητά της, μέσα στο σύνολο των ιδρυτικών φωνών της ποίησης του 1970. 

[27.12.23] 

ΑΛ. ΖΗΡΑΣ 

*Μαρία Λαϊνά, «Από τη σιωπή στη μοναξιά». Συνέντευξη με τη Μικέλα Χαρτουλάρη, εφ. Τα Νέα, 31 Μαίου 1994, σ.35.»

^＊Ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΑΡΙΝΟΣ είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας. Τελευταίο βιβλίο του, το μυθιστόρημα «Μπλε ήλιος» (εκδ. Μεταίχμιο).

Πηγή: bookpress.gr

Ποια είμαι;
Είμ’ ο τρελός αχινός.
Ο ακανθωτός βυθός του.
Το ρήμα του φωτός.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Η «Αρχέγονη» είναι το τέταρτο ποιητικό βιβλίο της ηθοποιού, σκηνοθέτιδος και συγγραφέως Νάνας Παπαδάκη. Αποτελείται από 55 θραύσματα αφιερωμένα σε μια άγνωστη, «αρχέγονη» δύναμη, η οποία εκφράζεται μέσω της σιωπής, της ενόρασης, των ονείρων, της φύσης, της τρέλας. Το βιβλίο είναι επηρεασμένο απ’ την Art Brut (Ακατέργαστη Τέχνη), τη Σκοτεινή Κυρία των Σονέτων του Σαίξπηρ, τη Συκόραξα της Τρικυμίας, ακόμη και το σύμπαν του σαιξπηρικού Άμλετ ή της ιψενικής Έντα Γκάμπλερ. Ένα σύμπαν σκοτεινό, καταστροφικό και αποκαλυπτικό, το οποίο αρθρώνεται σε 55 ποιητικά ρινίσματα που έλκονται απ’ τον δημιουργικό πυρήνα του θεάτρου και της γραφής μαγνητίζοντας ταυτόχρονα τον σύγχρονο αναγνώστη, αλλά και θεατή.

Λίγα λόγια για τη Νάνα Παπαδάκη
Η Νάνα Παπαδάκη είναι ηθοποιός, σκηνοθέτις και συγγραφέας. Απόφοιτη της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν, του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, της Σχολής  Κινηματογράφου E. Χατζίκου, αριστούχος της Γερμανικής Σχολής Αθηνών. Εργάζεται ως ηθοποιός ήδη απ’ το πρώτο έτος των σπουδών της. Έχει συνεργαστεί με σημαντικούς σκηνοθέτες, σε δεκάδες θεατρικές παραστάσεις, που ‘χουν παρουσιαστεί, μεταξύ άλλων, στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, στο Εθνικό Θέατρο, στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου κ.ά. Έχει παίξει σε έργα του ελληνικού και παγκόσμιου ρεπερτορίου και έχει ερμηνεύσει αρκετούς πρωταγωνιστικούς ρόλους. Έχει σκηνοθετήσει τον φιλοσοφικό διάλογο Ίων του Πλάτωνα για το Φεστιβάλ των Αισχυλείων, την Κασσάνδρα της Κρίστα Βολφ, στο γερμανικό πρωτότυπο, σκηνοθέτησε και ερμήνευσε τον ποιητικό μονόλογο  Κάτω απ’ τον ίσκιο του βουνού απ’ την Τέταρτη Διάσταση του Γιάννη Ρίτσου. Απ’ τις εκδόσεις Μελάνι κυκλοφορεί, επίσης, το βιβλίο της Encore  Γυναίκες της Οδύσσειας, το οποίο εστιάζει στις γυναικείες μορφές του ομηρικού έπους. Ποιήματά της έχουν δημοσιευτεί σε ηλεκτρονικά και έντυπα λογοτεχνικά περιοδικά, όπως Ποιητική, Τα Ποιητικά, Intellectum κ.ά. και έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά και τα ισπανικά. Πιο πρόσφατη θεατρική της δουλειά η Νίκη, απόψε στο πάρτι, μια παράσταση για τη Νίκη Τριανταφυλλίδη, σε σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη. Η Αρχέγονη είναι η τέταρτη ποιητική συλλογή της.

ΠΟΙΗΣΗ | ISBN: 978-960-591- 242-0 | 14x 21 εκ. |  68 ΣΕΛΙΔΕΣ | 10,00€ | ΙΟΥΛΙΟΣ 2023

Κυκλοφόρησε το νέο και πολυαναμενόμενο βιβλίο τού Αλέξανδρου Χάχαλη από τις εκδόσεις του Σάββα Καλεντερίδη Ινφογνώμων:
ΤΑ ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΑ
Το πλέον απαραίτητο εργαλείο πριν τις κάλπες! Διασκεδαστικό, Καυστικό, Διαφωτιστικό! 
«Ανόσια, σκοτεινά μυαλά στα κέντρα εξουσίας,
περιφρονούν τα όρια νομίμου συνουσίας.

Ανήλικα ψαρεύουνε ολούθε, παγκοσμίως·
με junk food τα εκτρέφουνε, παιδεύονται ομοίως.

…Παιδόφιλες Δημοκρατίες αμανίτες ξεφυτρώνουν,
Πρόεδροι, Πρωθυπουργοί, τους νταβάδες 
κουκουλώνουν …»

(Παιδόφιλες Δημοκρατίες, απόσπασμα).
Όλα τα ποιήματα, (55), του διεθνούς φήμης συνθέτη και ποιητή συγκεντρωμένα σέ ένα τόμο με εντυπωσιακά εικαστικά έργα τού ιδίου και άκρως επίκαιρα! Έγχρωμο και με σκληρό εξώφυλλο (κατ’επιλογήν). 
Διαθέσιμο και με ηλεκτρονική παραγγελία:
 https://infognomon.gr/shop/poiisi/ta-proeklogika/
Ενδεικτικό Βίντεο: 
ΜΕΡΚΕΛ ΗΜΩΝ (η εν τοις Γερμανοίς) Αλέξανδρος Χάχαλης

       Καυστικός και διεισδυτικός όπως πάντα, με ύφος αυθόρμητο και εντελώς προσωπικό αλλά με βαθιά Αριστοφανική επιρροή μα και «Σουρική», ο Αλέξανδρος Χάχαλης, ένας σημαντικός καλλιτέχνης, υπηρέτης της μουσικής, που συνυπήρξε για πολλά χρόνια με μεγάλους καλλιτέχνες στη Νέα Υόρκη. Στην λίστα με τις πολυάριθμες διεθνείς συνεργασίες του είναι και το περίφηµο Φεστιβάλ Αστρονοµίας και Μουσικής “Starmus”, στο διάσηµο θέατρο Grande Auditorio de Tenerife στα Κανάρια Νησιά της Ισπανίας, όπου και παρουσίασε το διαστηµικό έργο “Πυρ Αείζωον” προς τιµήν του θρυλικού αστροναύτη Neil Armstrong και του Ρώσου κοσµοναύτη Alexei Leonov, με την παρουσία παγκοσµίως διακεκριµένων αστροναυτών, επιστηµόνων και καλλιτεχνών συµµετεχόντων όπως οι Charles Duke, Walter Cunningham, Stephen Hawking, Richard Dawkins, Βrian May, Rick Wakeman, µε ζωντανή τηλεοπτική κάλυψη από την Κρατική Τηλεόραση της Ισπανίας, αντικαθιστώντας τον Βαγγέλη Παπαθανασίου.
Για τον Αλέξανδρο Χάχαλη και το έργο του που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ινφογνώμων έγραψαν (μεταξύ άλλων):
Δημήτρης Σταθακόπουλος, Δρ. Παντείου Παν/μίου, Δικηγόρος
Μουσικός, καλλιτέχνης, ποιητής, λογοτέχνης, σατυρικός, καυστικός, πατριώτης, πολίτης τού κόσμου, φίλος, συνοδοιπόρος, στοχαστής, ρεαλιστής και παράλληλα παράδοξα αισιόδοξος, ωραίος ψυχή τε και σώματι. Τον βρίσκεις, τον χάνεις, τον αναζητάς και τον αποφεύγεις όπως κάποτε απέφευγαν τον Σωκράτη "την αλογόμυγα της πόλης", τον Διογένη, τον Αριστοφάνη, ενώ ταυτόχρονα τους αναζητούσαν. Mε το σατυρικό ποιητικό δράμα του, που σε μουσική ανάπτυξη είναι μιούζικαλ, απευθύνεται σε όσους είναι σε θέση να διακρίνουν έννοιες όπως ελευθερία και ελευθεριότητα, άτομο και κοινωνία, σαρκασμός, αυτοσαρκασμός, κοινωνική αυτοκριτική, ωμότητα και υψηλή αίσθηση – αισθητική, με τσαλάκωμα της “δηθενιάς” και της πολιτικής ορθότητας, παραμένοντας ελεύθεροι κατά την έννοια του Λουκιανού στο έργο Δημώνακτος Βίος: "Mόνον εὐδαίμονα ἒφη τὸν ἐλεύθερον, ἐκεῖνον νομίζω τὸν μήτε ἐλπίζοντά
τι, μήτε δεδιότα (φοβούμενον)".

Γιώργος Κασιμάτης, Νομικός, Πανεπιστημιακός Καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου

Υπάρχουν πολλών κατηγοριών άνθρωποι µε διαφορετικές προσωπικότητες, των οποίων η συνάντηση στη ζωή µας ικανοποιεί τον καθέναν ανάλογα µε τα κριτήριά του. Θα έπρεπε, πιστεύω, να αποτελούν την πρώτη ή µία από τις πρώτες επιλογές µας οι άνθρωποι που αγωνίζονται µε πλήρη αυταπάρνηση εναντίον τού «κακού» και υπέρ τού «καλού» της κοινωνίας. Με αυτά τα κριτήρια είχα την τύχη να συναντήσω στη ζωή µου τον Αλέξανδρο Χάχαλη και µάλιστα να έχω και την πολύτιµη αγνή και ειλικρινή συνεργασία του.
Ο Αλέξανδρος Χάχαλης είναι ένας ακούραστος εργάτης τής Τέχνης µε πολυδιάστατη συµβολή στον αγώνα για τον άνθρωπο. Δεν είµαι ο ειδικός για να αξιολογήσω και να διαβαθµίσω την αισθητική αξία τού πολύπλευρου έργου του. Όµως, µε τα αισθητήρια του απλού αναγνώστη είναι εύκολο να διαγνώσει κανείς ότι η ποιητική γραφή του µπορεί να ενθουσιάσει το ευρύτερο αναγνωστικό κοινό και, κυρίως, να αφυπνίσει και να κινητοποιήσει τα καλύτερα και αγνότερα συναισθήµατά του για την κοινωνία και τον άνθρωπο.
Το βασικότερο προσόν καλλιτεχνικού ήθους τού Αλέξανδρου Χάχαλη είναι ότι απαρνείται κάθε προσωπικό του συµφέρον και κάθε άλλο καλλιτεχνικό του ενδιαφέρον, προτάσσοντας ως σκοπό τής καλλιτεχνικής του δηµιουργίας τον αγώνα για τον άνθρωπο και την πατρίδα και την αντίσταση ενάντια σε κάθε δύναµη, όσο ισχυρή και αν είναι, που επιβουλεύεται τα ύψιστα αυτά αγαθά, τα οποία διατηρεί µέχρι σήµερα στην ιστορική του πορεία ο πολιτισµός µας. Γι’ αυτό το ποιητικό έργο τού Αλέξανδρου είναι ένας πολύπλευρος και πολυδιάστατος θούριος, που αφυπνίζει και εξεγείρει. Η δηκτικότητα της σάτιράς του δεν είναι ούτε ειρωνεία ούτε µίσος για τον άνθρωπο και τον Έλληνα. Είναι το όραµα και η λατρεία για τους Έλληνες και την πατρίδα τών Αγωνιστών κατά της σκλαβιάς τών τεσσάρων αιώνων, όταν κραύγαζαν: «Ακόµα τούτη την άνοιξη, τούτο το καλοκαίρι, ραγιάδες, ραγιάδες».
Αυτές οι σκέψεις οφείλονται και ανήκουν στο σατιρικό ποιητικό έργο τού Αλέξανδρου Χάχαλη. Εύχοµαι να συµβάλει ουσιαστικά στην αφύπνιση των σηµερινών «ραγιάδων».
 

Παρασκευή 12/5 στις 9:00μ.μ.

Αραβική μουσική και ποίηση με τον Ziad Rajab

O Ziad Rajab μεγαλωμένος στο φημισμένο μουσικό σταυροδρόμι Χαλέπι της Συρίας και μέσα σε ένα ιδιαίτερα μουσικό οικογενειακό περιβάλλον, φέρνει στη σκηνή του Zp87 τις μουσικές, την ποίηση και τα τραγούδια της Αραβίας. Με μια πλούσια και ταυτόχρονα μινιμαλιστική ερμηνεία ο Ziad προσπαθεί με σαφήνεια και απλότητα να μεταδώσει την ουσία ενός Μακάμ, άλλοτε με σιωπές κι άλλοτε με πληθωρικά και “ξεσηκωτικά” ηχοτοπία. 

 Ziad Rajab: ούτι, φωνή, απαγγελία ποιημάτων

 

Γιάννης Θεοδωράκης
Λιποτάχτες

Αρχές της δεκαετίας του 1950, την εποχή που γράφονταν τα ποιήματα της συλλογής «Λιποτάχτες», ο Γιάννης Θεοδωράκης (1932 – 1996) ήταν τελειόφοιτος Γυμνασίου στον Γαλατά των Χανίων· εκεί, όπου ο αδελφός του, Μίκης, φτάνει στις 23 Αυγούστου του 1949 με το ατμόπλοιο «Ελένη», σοβαρά τραυματισμένος από τα βασανιστήρια της Μακρονήσου. Ο Εμφύλιος στην Κρήτη είχε λήξει ένα χρόνο νωρίτερα από τις τελευταίες μάχες στον Γράμμο και το Βίτσι, και η καταδίωξη των εναπομεινάντων Κρητικών ανταρτών συνεχιζόταν μέσα σε ένα καθεστώς φόβου και τρομοκρατίας του τοπικού πληθυσμού από την πλευρά των κυβερνητικών δυνάμεων, της Χωροφυλακής, της Εθνοφυλακής και των παρακρατικών συμμοριών.

Τέσσερα από αυτά τα ποιήματά του –με τίτλους: «Θα γίνεις δικιά μου» (στο «Όμορφη Πόλις»), «Δακρυσμένα μάτια», «Σκέπασε ατμός τον έρωτά μας» και «Χάθηκα»– μελοποιήθηκαν από τον Μίκη την περίοδο 1952-1954 και ηχογραφήθηκαν το 1960 στο παλιό στούντιο της «Columbia», με τον ίδιο τον Μίκη Θεοδωράκη στο τραγούδι, τον Μανώλη Χιώτη στο μπουζούκι, τον Δημήτρη Φάμπα στην κιθάρα και τον Σπύρο Λιβιεράτο «Καζάνα» στα κρουστά. Τίτλος του πρώτου ολοκληρωμένου κύκλου τραγουδιών: «Λιποτάκτες».

Έναν χρόνο πριν από τη δισκογράφησή του σε 45άρι, με πρωτοβουλία του Μίκη, κυκλοφόρησε από τις «Εκδόσεις Δίφρος» του Γιάννη Γουδέλη –με τον οποίο ο Μίκης συνυπηρέτησε για ένα διάστημα στο Κέντρο Διερχομένων, στην Αθήνα– η ομώνυμη ποιητική συλλογή του αδελφού του.
Εξήντα τέσσερα χρόνια μετά, οι «Λιποτάκτες» του Γιάννη Θεοδωράκη επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Μετρονόμος. Το artwork του εξωφύλλου είναι του Πέτρου Παράσχη.

Από τον πρόλογο του Σπύρου Αραβανή στη νέα έκδοση

***

Α´

Αυγή αφράτη
τσεκουριά στην πλάτη
απ’ τις καμινάδες ξέφυγε η καπνιά
και κρεμάστηκε στα παράθυρά μας
σκέπασε ατμός τον έρωτά μας
τη νύχτα απόλυτη γαλήνη
στα κρεμαστάρια
σφαχτάρια
τα ρούχα μας.

Δ´

Δακρυσμένα μάτια
νυσταγμένοι κήποι
όνειρα κομμάτια
ας ήτανε να ζω
στους μεγάλους δρόμους
κάτω απ’ τις αφίσες
στα χιλιάδες χρώματα
ας ήταν να βρεθώ
να ’ταν η καρδιά μου
γελαστό αστέρι
να ’ταν η ματιά μου
δίκοπο μαχαίρι
αστραφτερό σπαθί
μες στο μεσημέρι.

Ο Τουριστικός Όμιλος Βέροιας προκηρύσσει ανοικτή πρόσκληση υποβολής ποιήματος Χαΐκού με θέμα τις ανθισμένες ροδακινιές της Βέροιας, τα οποία θα εξεταστούν και θα αξιολογηθούν από έγκριτη κριτική επιτροπή.

Τρία ποιήματα θα βραβευθούν και οι νικητές θα λάβουν έπαθλα σε τελετή απονομής για της οποίας τον ακριβή χρόνο και τόπο θα ενημερωθούν όλοι οι συμμετέχοντες μέσω της σελίδας του Τουριστικού Ομίλου Βέροιας veriatourismclub.

Πέραν της τελετής όπου θα παρουσιαστούν τα ποιήματα και θα βραβευτούν οι ποιητές, τα Χαϊκού θα αντιστοιχηθούν θεματικά με φωτογραφίες των Ανθισμένων Ροδακινιών των διαγωνισμών μας και θα αναρτηθούν δημόσια στις σελίδες μας veriapeach.gr και στο veriatourismclub. Οι ποιητές των τριών πρώτων νικητήριων ποιημάτων θα ενημερωθούν προσωπικά με μήνυμα στο e-mail ή τηλεφωνικά για να παραστούν στην τελετή απονομής, στην οποία καλούνται να παραστούν όλοι οι συμμετέχοντες και φίλοι του Χαϊκού και της ποίησης.

Αναλυτικά οι λεπτομέρειες στην ιστοσελίδα του Τουριστικού Ομίλου Βέροιας

Προϋποθέσεις – Όροι συμμετοχής- Τεχνικές προδιαγραφές ποιημάτων

Τα ποιήματα Χαϊκού πρέπει:

• να είναι γραμμένα στην Ελληνική
• να διατηρούν την παραδοσιακή Ιαπωνική φόρμα (3 στίχοι με 5-7-5 συλλαβές)
• να έχουν ως αποκλειστικό θέμα τις Ανθισμένες Ροδακινιές της Βέροιας με αναφορές εντός του κειμένου στο φαινόμενο του ροζ κάμπου της Βέροιας (επιθυμητή -όχι υποχρεωτική) η παρουσία έστω και μια φορά της λέξης “Βέροια” στο ποίημα).
• Τα ποιήματα δεν είναι απαραίτητο να έχουν τίτλο.
• Οι ενδιαφερόμενοι/ες πρέπει να έχουν κλείσει τα δεκαεπτά κατά την ημερομηνία υποβολής.
• Τα ποιήματα θα πρέπει να μην έχουν δημοσιευθεί προηγουμένως σε οποιαδήποτε μορφή, έντυπη ή ψηφιακή (συμπεριλαμβανομένων και των αναρτήσεων σε ιστοσελίδες, προσωπικά ιστολόγια, μέσα κοινωνικής δικτύωσης κοκ).
• Εάν τα υποβληθέντα ποιήματα δημοσιευθούν ή γίνουν αποδεκτά για δημοσίευση αλλού, μετά την υποβολή τους, θα πρέπει να μας ειδοποιήσετε για απόσυρσή τους από τη διαδικασία αξιολόγησης.
• Οι ενδιαφερόμενοι/ες μπορούν να υποβάλουν από 1 μέχρι 2 ποιήματα.

Η μη τήρηση οποιασδήποτε από τις πιο πάνω προϋποθέσεις οδηγεί σε αυτόματο αποκλεισμό από τη διαδικασία αξιολόγησης.

Από την πρόσκληση για υποβολή ποιημάτων αποκλείονται τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και μέλη των οικογενειών τους και οποιοδήποτε πρόσωπο εμπλέκεται στη διαδικασία αξιολόγησης και επιλογής των ποιημάτων ή μέλη των οικογενειών τους.

Τεχνικές λεπτομέρειες:

Τα ποιήματα μπορούν να υποβάλλονται MONO μέσω του e-mail Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. αυστηρά μέχρι τις 20 Απριλίου 2023 και ώρα 00:00 με την μορφή αρχείου word με τον τίτλο αρχείου: ΧΑΪΚΟΥ 1, ΧΑΪΚΟΥ 2.

Ως Θέμα θα αναγράφεται ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΧΑΙΚΟΥ 2023 ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΒΕΡΟΙΑΣ

Oι συμμετέχοντες αποστέλλουν υποχρεωτικά μαζί με τα ποιήματα στην ίδια ηλεκτρονική Διεύθυνση Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.:

• Ονοματεπώνυμο, αριθμό κινητού τηλεφώνου(ή σταθερού, αν δεν υπάρχει κινητό, τόπο κατοικίας, ηλικία (προς διασφάλιση του ορίου των 17 ετών) καθώς και μια φωτογραφία (προαιρετικά).

Τα αρχεία με τα ποιήματα κατόπιν στέλνονται ανώνυμα για τη διαφύλαξη της διαφάνειας στους κριτές οι οποίοι δε θα γνωρίζουν ούτε το όνομα του ποιητή ούτε ποια δύο ποιήματα(αν κάποιος αποστείλει δύο) ανήκουν στον ίδιο ποιητή.

Η μη τήρηση οποιασδήποτε από τις πιο πάνω προϋποθέσεις οδηγεί σε αυτόματο αποκλεισμό από τη διαδικασία αξιολόγησης.

Επιτροπή-Αξιολογική Διαδικασία

Τα τρία μέλη της κριτικής επιτροπής είναι καταξιωμένοι ποιητές και εκδότες και θα ανακοινωθούν από τον Τουριστικό‘Ομιλο Βέροιας, μαζί με την παρουσίαση του βιογραφικού τους,αμέσως μετά την αξιολόγηση και την αποστολή των αποτελεσμάτων για λόγους διαφάνειας από τους κριτές στον Τουριστικό Όμιλο Βέροιας.

Τα μέλη της κριτικής επιτροπής θα εξετάσουν και θα αξιολογήσουν τα ποιήματα, θα καταλήξουν ο καθείς στα τρία καλύτερα με αξιολογική σειρά κατάταξης κατά την κρίση τους και θα τα αποστείλουν στον Τουριστικό Όμιλο ο οποίος θα στείλει το πρώτο αξιολογικά ποίημα του κάθε κριτή και στους υπόλοιπους που θα καταλήξουν τελικά με αξιολογική σειρά στην κατάταξη των τριών πρώτων θέσεων που θα βραβευθούν. Τα υπόλοιπα ποιήματα από τα επιλεγμένα των κριτών θα λάβουν τον τίτλο της συμβολικής ειδικής διάκρισης ενώ όλα τα υπόλοιπα ποιήματα που δεν επελέγησαν από τους κριτές θα τεθούν στην κρίση του κοινού κατόπιν αναρτήσεως δημόσιας στη σελίδα του ομίλου στο www.facebook.com/veriatourismclub προκειμένου να ψηφίσει το κοινό και να λάβει ένα από αυτά το βραβείο Κοινού ως το πιο δημοφιλές και αγαπημένο του κόσμου, οι όροι συμμετοχής θα ανακοινωθούν στο www.veriapeach.gr.

Πληροφορίες στα κιν. 6936 640 9883 / 6977 330 0590

Έχουμε τη χαρά να σας προσκαλούμε σε μια διαφορετική ποιητική βραδιά.

BIOS exploring urban culture

Τετάρτη 22 Μαρτίου στις 8.30 μ.μ.

Παρουσίαση του νέου ποιητικού βιβλίου του Γιάννη Ευθυμιάδη από τους θεατές.

Ο μουσικός και τραγουδοποιός Κώστας Παρίσης θα δημιουργήσει την ατμόσφαιρα 

με τους ήχους της ηλεκτρικής κιθάρας του.

Δεν θα είναι μια ακόμα παρουσίαση ποιητικής συλλογής…

Η βραδιά θα κλείσει με karaoke ανάγνωση ποιημάτων από το κοινό.

Επιλέξτε το ποίημα που ξεχωρίσατε από το το βιβλίο και…διαβάστε το ζωντανά!

το οικείο σκοτάδι...electrified 

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΛΛΑΖΕΙ

Αλλάζει ο κόσμος και πρέπει ν’ αλλάζει
ο τρόπος μας που γράφουμε ποιήματα

οπότε

λέω να στρέψουμε το βλέμμα μας σε κάποιον έστω λίγο κι αφιλόξενο ουρανό, αρκεί

να κρατιόμαστε σφιχτά – το σκοτάδι όλο θα πυκνώνει μέσα κι έξω απ’ τις λέξεις, αγάπη μου.

Ο Γιάννης Ευθυμιάδης παρουσιάζει το νέο του ποιητικό βιβλίο «το οικείο σκοτάδι» την Τετάρτη 22 Μαρτίου στις 8.30 μ.μ. στο BIOS exploring urban culture [Πειραιώς 84].

Το βιβλίο περιλαμβάνει ποιήματα χαμηλόφωνα, εξομολογητικά, ποιήματα που ισορροπούν ανάμεσα στο προσωπικό και στο συλλογικό βίωμα, ποιήματα λυρικά, στοχαστικά, ερωτικά.

Ο Γιάννης Ευθυμιάδης θα διαβάσει ποιήματα από το πρόσφατο, ένατο κατά σειρά, ποιητικό του βιβλίο«το οικείο σκοτάδι» (Νεφέλη 2022) με τις μουσικές της ηλεκτρικής κιθάρας του μουσικού και τραγουδοποιού Κώστα Παρίσση.

Η βραδιά θα κλείσει με karaoke ανάγνωση ποιημάτων από το κοινό. 

Επιλέξτε το ποίημα που ξεχωρίσατε από το το βιβλίο και…διαβάστε το ζωντανά!

Ο Γιάννης Ευθυμιάδης γεννήθηκε στον Πειραιά το 1969. Σπούδασε κλασική φιλολογία, με μεταπτυχιακές σπουδές στο αρχαίο ελληνικό δράμα, και χαρακτική στην Α.Σ.Κ.Τ..

Έχει εκδώσει οκτώ βιβλία ποίησης (Στίγμα, ιδιωτική έκδοση 2004, Καινός διαιρέτης, Νεφέλη 2007, Γράμματα στον Πρίγκιπα, Μικρή Άρκτος 2010, 27 ή ο άνθρωπος που πέφτει, Μικρή Άρκτος 2012, Πάνω στο σώμα σου, Μικρή Άρκτος 2014, Πατρείδα, ΙΚΑΡΟΣ 2018, Αλκίνοος, Νεφέλη 2021, Το οικείο σκοτάδι, Νεφέλη 2022), ένα θεατρικό έργο (Αχιλλέας στον Άδη, Νεφέλη 2022) και ένα λογοτεχνικό δοκίμιο (12 κείμενα συνομιλίας με Το Μονόγραμμα του Οδυσσέα Ελύτη, Καλλιγράφος 2014). 

Έχει μεταφράσει άγγλους και αμερικανούς ποιητές. Ποιήματά του έχουν συμπεριληφθεί σε ελληνικές και ξένες ανθολογίες και έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γαλλικά και γερμανικά, ενώ έχουν μελοποιηθεί και δισκογραφηθεί οι κύκλοι ποιημάτων «Το κρύσταλλο του κόσμου» (Μετρονόμος 2016) και «Αλκίνοος» (Μετρονόμος 2021). 

Εργάζεται ως εκπαιδευτικός, έχει εκδώσει φιλολογικά βιβλία για τη Μέση Εκπαίδευση και είναι συνεργάτης σε λογοτεχνικά, έντυπα και ηλεκτρονικά, περιοδικά. Έχει παρουσιάσει χαρακτικά έργα σε τρεις ατομικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει συμμετάσχει σε εννέα ομαδικές.

Από τις εκδόσεις Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος κυκλοφόρησε η πρώτη ποιητική συλλογή της Νατάσας Βασιλάκου, με το γενικό τίτλο «Μέρα σαν όλες τις άλλες».

Εννοιολογικά εντάσσεται στα έργα που προωθούν, χωρίς να συνθηματολογούν, την ανάγκη της κοινωνικής ζωής, με τη διαπίστωση ότι παρόμοια ζωή γίνεται ανυπόφορη, όποτε οι άνθρωποι ισοπεδώνονται στο βόλεμά τους. Η ποίηση της υποφέρει για τα ατομικά και συλλογικά λάθη μας, μπορεί, όπως γράφει, να «κοιτάζει τον ήλιο που κοιτάς / όσο τα μάτια τα δικά σου είναι ανοιχτά / αλλιώς δεν θέλω άλλον ήλιο», όμως δεν αφήνει τον άνθρωπο να ενταφιάσει την πραγματικότητα ούτε στον ύπνο του (να βάλει το κεφάλι στην άμμο δηλαδή) και τον ξυπνά βάζοντας «τον ρεαλισμό μέσα στα όνειρά του». Την απασχολούν όσα συμβαίνουν γύρω μας, καταγράφει ειρωνικά τις σχετικές ανθρώπινες αποφάσεις:

«Ο κόσμος υφαίνει
το χαλί του Ευρώ / βιαστικά
όσο πιο γρήγορα το τελειώσει
τόσο το καλύτερο.
Καθρέφτης το μέλλον
ζοφερό και τρισάθλιο».

(5 προς 6 Δεκεμβρίου 2001)

Η Νατάσα Βασιλάκου προσπαθεί –και το κατορθώνει– αναδεικνύοντας διάφορα περιστατικά ζωής μέσω της Τέχνης, να μας πάει σε δρόμους όπου μπορούμε να αντιληφθούμε το πόσο απλά το καθημερινό γίνεται διαφορετικό. Πόσο εύκολα γεμίζει, αν θέλουμε, το άδειο «μιας επαναλαμβανόμενης ημέρας» –αρκεί να ακολουθήσουμε τον τρόπο που αδιάφορες καταστάσεις ζωής και η συνακόλουθη συναισθηματική νέκρωση μπορούν να επιστρέψουν το αίσθημα που διώξαμε. Πώς γίνεται να μεταβάλλουμε σε κέρδος τη ζημιά από τις τραυματισμένες κοινωνικές
δράσεις και σχέσεις μας –αρκεί να δούμε γύρω μας τη δυναμική της ποιότητας, του έρωτα, της συμπαράστασης, της γόνιμης θλίψης, να μεθύσουμε από την ωφέλεια της βαθιάς σκέψης και σχέσης.

«Στα κουλουράκια λαμπύριζε η ζάχαρη.

Κρυσταλλιζέ,

όπως είχε μάθει να τα φτιάχνει από τη θεία της·

ήταν από την Πόλη
κι ήξερε πως το χειροποίητο
έχει άλλη αξία για τον καλεσμένο».

(Μέρα σαν όλες τις άλλες)

Ιδιαιτερότητα της συλλογής είναι το γεγονός πως η ποιήτρια επιμελήθηκε συνολικά όλη την έκδοση και δημιούργησε επίσης το ζωγραφικό εξώφυλλο. Οι παρεμβάσεις της, λόγω ειδικής γνώσης (σπούδασε Εσωτερική Διακόσμηση, Ζωγραφική και Γραφικές Τέχνες στο Κέντρο Τεχνολογικών Σπουδών), αφορούν από την αρχή έως το τέλος όλα τα χαρακτηριστικά του βιβλίου (χαρτί, τύπος γραμμάτων, κασέ κ.τ.λ.). Εξώφυλλο – Γραφιστικά συνυπάρχουν όχι ως δάνεια από ζωγραφικούς πίνακες ή αποφάσεις μετά από υποδείξεις σε ατελιέ, όπως συμβαίνει στις περισσότερες εκδόσεις, δεν είναι μια κίνηση ξεχωριστών στοιχείων από διαφορετικούς δημιουργούς που οφείλουν τα έργα τους να ενωθούν σε κάποιο αποδεκτό αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά εμφανίζονται ως πρωτογενής δημιουργία, υπογραμμίζουν τη δυνατότητα της ψυχής να εκπνέει σε πολλές μορφές τον εαυτό της. Καμία έκδοση δεν είναι μόνο ό,τι φαίνεται. Έχει σώμα και λόγο, που η τελική ευθύνη τους βαρύνει τον καλλιτέχνη. Είναι σημαντικό παρόμοια υπόδειξη να έρχεται από μια πετυχημένη εκδότρια, ως ουσιαστική απάντηση σ’ ένα άλλο παλιό ερώτημα για το σημείο τομής των αρμοδιοτήτων εκδότη και συγγραφέα. 

Τα θέματα που συνθέτουν το περιεχόμενο είναι οικεία. Αφορούν τη σύγχρονη πραγματικότητα. Πρόσφυγες, γκρεμόσπιτα, μάταιες αναμονές, ελπίδες θηλιασμένες στο αύριο με ατακτοποίητο το σήμερα, εγκύκλιοι, πλάνα διαχείρισης, σχέσεις επαγγελματικές ή άλλες, πρότζεκτ για τριαντάφυλλα, ειδήσεις, μια μέρα σαν τις άλλες. Η εξιστόρηση είναι συγκεκριμένη. Η διήγηση συγκροτημένη. Νοηματικά
σφιχτή, πολυθεματική, σαφής. Μοιάζει περισσότερο με συμπεράσματα, με προτέρημα τη δυνατή, πρωτότυπη εικόνα. Οι λέξεις στο σύνολό τους είναι απλές, ακριβείς, ευθύβολες, ακριβώς για να μη χαθεί αυτό που περιγράφουν. Τον ρυθμό, τη μουσικότητα του ελεύθερου στίχου εξασφαλίζουν σε πολλά σημεία πότε οι παρηχήσεις (π.χ. προβάλλει ανηδονία πλασματικά ηδονική ή με στέλνει απόστροφο του σ’ αγαπώ στον τοίχο) πότε οι τόνοι κι εσωτερικές ομοιοκαταληξίες (ευωδιαστές οι μυρωδιές της σκέψης μου ζωγραφιστές καρδιές οι καληνύχτες στα σεντόνια).

Η «Μέρα σαν όλες τις άλλες» είναι μια όμορφη συλλογή στο σύνολο της που αξίζει να προσεχθεί! Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος στη σειρά Ελληνική Ποίηση.

Για πληροφορίες: Εκδόσεις Σ.Ι. Ζαχαρόπουλος, Σταδίου 5 Αθήνα, τηλ. 210 3231525, 210 3225011.