Η Ζιμπάμπουε έχει εξουσιοδοτήσει τη μαζική σφαγή ελεφάντων για να ταΐσει τους πολίτες που είναι αντιμέτωποι με την πείνα λόγω της χειρότερης ξηρασίας των τελευταίων δεκαετιών.

Με σχεδόν το μισό του πληθυσμού της χώρας να αντιμετωπίζει τον κίνδυνο οξείας πείνας, «στοχεύουμε να θανατώσουμε 200 ελέφαντες», δήλωσε τη Δευτέρα στο CNN ο Τινάσε Φαράουο, εκπρόσωπος της Αρχής Πάρκων και Άγριας Ζωής της Ζιμπάμπουε.

Η κίνηση αυτή ακολουθεί την απόφαση της Ναμίμπιας να θανατώσει ελέφαντες και άλλα άγρια ζώα για να ανακουφίσει την επισιτιστική ανασφάλεια που προκλήθηκε από μια παρατεταμένη ξηρασία. Οι θανατώσεις έχουν προκαλέσει κριτική από ακτιβιστές για τα δικαιώματα των ζώων και περιβαλλοντολόγους.

“Η Ζιμπάμπουε φιλοξενεί περισσότερους από 84.000 ελέφαντες, δήλωσε ο Φαράουο, αριθμός περίπου διπλάσιος από τη «χωρητικότητά» της των 45.000, πρόσθεσε.”

“Ο πληθυσμός ελεφάντων της Ζιμπάμπουε είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος στον κόσμο. Μόνο η Μποτσουάνα έχει περισσότερους.

Η υπουργός Περιβάλλοντος, Σιθέμπισο Νιόνι, δήλωσε στους βουλευτές την περασμένη εβδομάδα ότι «η Ζιμπάμπουε έχει περισσότερους ελέφαντες από όσους χρειαζόμαστε και περισσότερους από όσους μπορούν να φιλοξενήσουν τα δάση μας».

Πρόσθεσε ότι ο υπερπληθυσμός των ελεφάντων «προκαλεί έλλειψη πόρων» για τη συντήρησή τους, γεγονός που ενισχύει τη σύγκρουση ανθρώπων και άγριας ζωής στη χώρα.

«Συζητάμε με την Αρχή Πάρκων και Άγριας Ζωής της Ζιμπάμπουε (Zim Parks) και με ορισμένες κοινότητες για να κάνουμε ό,τι έκανε η Ναμίμπια, ώστε να μπορούμε να μετρήσουμε τους ελέφαντες, να κινητοποιήσουμε τις γυναίκες να αποξηράνουν ίσως το κρέας και να το συσκευάσουν για να διασφαλίσουμε ότι θα φτάσει σε κοινότητες που χρειάζονται πρωτεΐνη», δήλωσε η Νιόνι.

«Όταν υπάρχει υπερπληθυσμός άγριας ζωής σε ένα συγκεκριμένο πάρκο, τότε θα επιδιώξουν να βγουν έξω από το πάρκο για να αναζητήσουν άλλους πόρους, όπως νερό ή βλάστηση. Όταν συμβαίνει αυτό, έρχονται σε επαφή με τους ανθρώπους και αρχίζουν οι συγκρούσεις» εξήγησε στη συνέχεια.

Στη Ναμίμπια, 700 άγρια ζώα, συμπεριλαμβανομένων των ελεφάντων, εγκρίθηκαν για σφαγή τον περασμένο μήνα και το κρέας τους να διανεμηθεί σε ανθρώπους που αντιμετωπίζουν επισιτιστική ανασφάλεια.

Περισσότερα από 150 ζώα έχουν ήδη θανατωθεί, σύμφωνα με το υπουργείο Περιβάλλοντος, Δασοκομίας και Τουρισμού της Ναμίμπια, με πάνω από 125.000 λίβρες κρέατος να έχουν διανεμηθεί.

Η Ζιμπάμπουε και η Ναμίμπια είναι μόνο δύο από τις πολλές χώρες στη νότια Αφρική που αντιμετωπίζουν σοβαρή ξηρασία λόγω του φαινομένου Ελ Νίνιο — ένα φυσικό κλιματικό μοτίβο που έχει οδηγήσει σε ελάχιστες βροχοπτώσεις στην περιοχή από την αρχή του έτους. Οι χώρες είναι επίσης ευάλωτες σε ξηρασίες που επιδεινώνονται από την κλιματική αλλαγή.

Ο Φαράουο, εκπρόσωπος της Αρχής Πάρκων, δήλωσε στο CNN ότι η θανάτωση θα ξεκινήσει μόλις η αρχή ολοκληρώσει τα απαραίτητα έγγραφα.”

«Συμπληρώνουμε τα έγγραφα… ώστε να μπορέσουμε να ξεκινήσουμε το συντομότερο δυνατό», είπε, προσθέτοντας ότι η προγραμματισμένη σφαγή θα στοχεύει περιοχές με μεγάλο πληθυσμό ελεφάντων.

Αντιδράσεις από οργανώσεις για τα δικαιώματα των ζώων

Οι προτεινόμενες σφαγές ελεφάντων στη Ζιμπάμπουε και τη Ναμίμπια έχουν δεχτεί έντονη κριτική.

«Η σφαγή των ελεφάντων πρέπει να σταματήσει», δήλωσε ο Φαράι Μαγκούου, επικεφαλής της ομάδας υπεράσπισης με έδρα τη Ζιμπάμπουε, το Κέντρο Διακυβέρνησης Φυσικών Πόρων, σε μια ανάρτηση στο X.

«Οι ελέφαντες έχουν το δικαίωμα να υπάρχουν», έγραψε, προσθέτοντας ότι «οι μελλοντικές γενιές έχουν το δικαίωμα να δουν ελέφαντες στο φυσικό τους περιβάλλον».

Ο βιολόγος διατήρησης και σύμβουλος φυσικών πόρων, Κιθ Λίντσεϊ, εξέφρασε επίσης τη δυσφορία του για τη χρήση της άγριας ζωής για την ανακούφιση της επισιτιστικής ανασφάλειας, λέγοντας στο CNN ότι «είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει σε πιο τακτική και συνεχιζόμενη ζήτηση για κρέας από άγρια ζώα, κάτι που θα ήταν μη βιώσιμο».

Ο Φαράουο, ωστόσο, δήλωσε ότι η απόφαση της Ζιμπάμπουε να σφάξει ελέφαντες — η πρώτη της σφαγή από το 1988 — ήταν μέρος ευρύτερων μέτρων για τη μείωση των συγκρούσεων μεταξύ ελεφάντων και ανθρώπων, μετά από μια σειρά επιθέσεων ελεφάντων σε ανθρώπους.

«Τα ζώα προκαλούν πολλά προβλήματα στις κοινότητες, σκοτώνοντας ανθρώπους. Την περασμένη εβδομάδα, χάσαμε μια γυναίκα στο βόρειο τμήμα της χώρας που σκοτώθηκε από έναν ελέφαντα. Την προηγούμενη εβδομάδα, συνέβη το ίδιο πράγμα. Επομένως, η (σφαγή) είναι επίσης ένας τρόπος ελέγχου», είπε.

Τουλάχιστον 31 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στη Ζιμπάμπουε φέτος ως αποτέλεσμα συγκρούσεων μεταξύ ανθρώπων και άγριας ζωής, ανέφεραν τοπικά μέσα ενημέρωσης.

ΠΑΝΟΣ ΚΩΔΩΝΑΣ

Η Έρημος Σαχάρα, αυτή η αχανής έρημος, έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον και τον θαυμασμό των ανθρώπων για αιώνες. Καλύπτοντας ήδη το μεγαλύτερο μέρος της Βόρειας Αφρικής, η Σαχάρα είναι γνωστή για τις ακραίες της συνθήκες, αλλά και το εντυπωσιακό τοπίο.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια ανησυχητική τάση που τραβάει την προσοχή των επιστημόνων και των ειδικών: η Σαχάρα επεκτείνεται ασταμάτητα.

Πρόσφατες μελέτες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα σύνορά της επεκτείνονται, με οικονομικές, οικολογικές, πολιτικές και πολιτιστικές επιπτώσεις να συνοδεύσουν αυτές τις αλλαγές.

Πώς και γιατί συμβαίνει αυτό; Και ποιες μπορεί να είναι οι συνέπειες για την Αφρική και τον υπόλοιπο κόσμο;

Έρημος Σαχάρα istockphoto

ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ ΣΑΧΑΡΑ;

Διασχίζει την Αφρική από τον Ατλαντικό ωκεανό έως την Κοιλάδα του Νείλου, και συνεχίζεται στα ανατολικά του με την Αραβική Έρημο στην Αίγυπτο και στη Νουβική Έρημο στο Σουδάν μέχρι να φτάσει στην Ερυθρά Θάλασσα και που συνέχεια της Σαχάρας αποτελεί η έρημος της, Αραβικής χερσονήσου. Από τα σύνορα της στον Ατλαντικό έως την κοιλάδα του Νείλου καλύπτει απόσταση 4.000 χλμ., και από το βόρειο μέχρι το νότιο άκρο της 1.500 έως 1.800 χλμ.

Εκτός της αμμώδους έκτασης, διαθέτει πετρώδεις εκτάσεις και αρκετά βραχώδη όρη, στα οποία περιλαμβάνονται το όρος Αχαγκάρ ή Χογκάρ που έχει ύψος 2.918 μέτρα, το Τιμπέστι, με ύψος 3.415 μ. και τα όρη Αΐρ με ύψος 2.022 μέτρα. Σε άλλες περιοχές της Σαχάρας, σχηματίζονται κοιλώματα με μεγάλο και απότομο βάθος εξαιτίας της διαβρωτικής επίδρασης του ανέμου.

Έρημος Σαχάρα istockphoto

Η γεωγραφία της Σαχάρας

Η Σαχάρα αποτελείται από ποικίλα γεωγραφικά τοπία, αποτελούμενα κυρίως από αμμόλοφους, πεδιάδες με χαλίκι, πετρώδη οροπέδια και ακόμη και μερικές οροσειρές, όπως οι οροσειρές Ahaggar (με κορυφές που φτάνουν πάνω από τα 9.500 πόδια) και Tibesti (που περιλαμβάνουν το όρος Emi Koussi, μια κορυφή που φτάνει τα 11.204 πόδια). Οι εμβληματικοί αμμόλοφοί της, ιδιαίτερα στην Αλγερία και τη Λιβύη, μπορούν να φτάσουν ύψη έως και 180 μέτρα.

Ακόμη και με την επιφανειακά άγονη εμφάνισή της, η Σαχάρα περιέχει μια ποικιλία οικοσυστημάτων και υποστηρίζει μια ποικιλία φυτών και ζώων που είναι προσαρμοσμένα στις ακραίες συνθήκες της. Η αραιή βλάστηση, όπως τα δέντρα ακακίας και οι ανθεκτικοί στην ξηρασία θάμνοι, διασκορπίζονται στο τοπίο, ενώ η άγρια ζωή περιλαμβάνει είδη όπως η αλεπού Φενέκ, οι Αραβικές καμήλες (δρομάδες) και διάφορα ερπετά και έντομα.

Ανθρώπινοι οικισμοί και ιστορική σημασία

Οι ανθρώπινοι οικισμοί στη Σαχάρα είναι περιορισμένοι αλλά ιστορικά σημαντικοί. Οι νομαδικές φυλές, όπως οι Τουαρέγκ και οι Βέρβεροι, ταξιδεύουν στην έρημο για αιώνες, περνώντας μέσα από αυτήν κυρίως για εμπόριο, ενώ άλλες ομάδες ανθρώπων δεν τολμούν να το προσπαθήσουν. Υπάρχουν μερικές οάσεις, οι οποίες παρέχουν ζωτικής σημασίας πηγές νερού και λειτουργούν ως κέντρα για μικρές έως μεσαίες πόλεις και χωριά, όπως η Γκαρντάια στην Αλγερία και το Τιμπουκτού στο Μάλι.

Στους σύγχρονους καιρούς, οι φυσικοί πόροι της Σαχάρας, όπως το πετρέλαιο και τα ορυκτά, έχουν αποκτήσει μεγάλη σημασία και είναι οι κύριες οικονομικές κινητήριες δυνάμεις της περιοχής, πέραν του τουρισμού.

Επεκτείνεται η Σαχάρα;

Η σύντομη απάντηση είναι ναι. Αλλά πώς το γνωρίζουμε αυτό; Ένας αριθμός μελετών, συμπεριλαμβανομένης μιας που διήρκεσε 93 χρόνια από ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η Σαχάρα επεκτείνεται κυρίως προς τα νότια, στην περιοχή του Σαχέλ.

Σαχάρα - Σαχέλ istockphoto

Σύμφωνα με το worldatlas, η Σαχάρα έχει αυξηθεί κατά περίπου 10% από το 1920, κι αυτό είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός, με την επέκταση συχνά να γίνεται ταχύτερη κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, όταν η ήδη ξηρή έρημος γίνεται ακόμα πιο άνυδρη.

Το νερό είναι ένας εξαιρετικά πολύτιμος πόρος σε αυτή την ερημική περιοχή, ένας πόρος που, σε μεγαλύτερες ποσότητες, θα επέτρεπε την ανάπτυξη περισσότερων φυτών και, κατά συνέπεια, θα σταματούσε την ανάπτυξη της Σαχάρας. Αλλά αυτό δεν ισχύει και με τις αυξανόμενες αλλαγές στο κλίμα, μπορεί να δούμε αυτή τη διαδικασία να επιταχύνεται τα επόμενα χρόνια.

Τι προκαλεί την επέκταση της Σαχάρας;

Η ανάπτυξη της ερήμου καθοδηγείται κυρίως από τη φυσική κλιματική μεταβλητότητα και την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή. Φυσικά, μια διαδικασία που ονομάζεται Πολυδεκαετής Ταλάντωση του Ατλαντικού (Atlantic Multidecadal Oscillation, AMO), ένας περιοδικός κλιματικός κύκλος στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, επηρεάζει σημαντικά αυτή την επέκταση, αλλάζοντας τα περιφερειακά μοτίβα βροχοπτώσεων. Στην περίπτωση της Σαχάρας, κατά τη διάρκεια θερμών φάσεων της AMO, αυτή η περιοχή βιώνει πιο ξηρές συνθήκες, προκαλώντας την εξάπλωση του ερημικού τοπίου.

Αυτή η φυσική εξάπλωση, τις τελευταίες δεκαετίες, δεν έχει την τάση να επανέρχεται σε ένα πιο υγρό και πιο φιλόξενο κλίμα κατά τη διάρκεια του χειμώνα, και αυτό μπορεί να αποδοθεί εν μέρει στην υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία επιδεινώνει το πρόβλημα.

Αυτό με τη σειρά του οδηγεί την έρημο να προχωράει όλο και πιο νότια στην πιο “πλούσια” περιοχή του Σαχέλ, επιδεινώνοντας τις ξηρασίες και επηρεάζοντας τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων που βασίζονται στη γεωργία (η οποία απαιτεί πολύ νερό και καλλιεργήσιμη γη), προκαλώντας κι άλλα σημαντικά προβλήματα για τους ανθρώπους και την άγρια ζωή της περιοχής.

Σοβαρά ζητήματα που σχετίζονται με αυτήν την αλλαγή

Η επέκταση της ερήμου Σαχάρα προκαλεί σημαντικά περιβαλλοντικά και κοινωνικοοικονομικά προβλήματα. Όπως αναφέρθηκε, η επέκταση της ερήμου προς τα νότια στην περιοχή του Σαχέλ επιδεινώνει τις συνθήκες ξηρασίας, καθιστώντας δύσκολο για τον τοπικό πληθυσμό να διατηρήσει τις γεωργικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητές τους. Η απώλεια αυτής της καλλιεργήσιμης γης οδηγεί σε ανασφάλεια τροφής, ωθώντας τις κοινότητες στη φτώχεια και αυξάνοντας τον ανταγωνισμό για πόρους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συγκρούσεις και μετακινήσεις πληθυσμών καθώς οι άνθρωποι μεταναστεύουν αναζητώντας πιο βιώσιμες συνθήκες ζωής.

Πολλές κοινότητες στην περιοχή γύρω από τη Σαχάρα βασίζονται αποκλειστικά στη γεωργία και την κτηνοτροφία, δύο τομείς που επηρεάζονται άμεσα από την ανάπτυξη της ερήμου. Καθώς οι μέθοδοι απόκτησης τροφής γίνονται μη βιώσιμες, οι άνθρωποι μπορεί να αναγκαστούν να μετακινηθούν σε αστικές περιοχές, οδηγώντας σε υπερπληθυσμό και πιέζοντας ήδη περιορισμένους πόρους και υποδομές στις γύρω χώρες.

Η επέκταση της Σαχάρας έχει, όμως, κι άλλες συνέπειες. Η απώλεια βιοποικιλότητας, καθώς μειώνονται οι οικοτόποι για διάφορα φυτά και ζώα, έχει ήδη αρχίσει. Τα μεταβαλλόμενα κλιματικά πρότυπα διαταράσσουν τα οικοσυστήματα, οδηγώντας σε μείωση των ειδών που δεν μπορούν να προσαρμοστούν σε πιο δύσκολες συνθήκες.

Αυτή η απώλεια βιοποικιλότητας μπορεί να έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις στο περιβάλλον, επηρεάζοντας τα πάντα, από την ποιότητα του εδάφους μέχρι τη διαθεσιμότητα του νερού.

Σαχέλ istockphoto

Στρατηγικές για την καταπολέμηση της ερημοποίησης στη Σαχάρα

Η ανάπτυξη της Σαχάρας οφείλεται στην πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ φυσικών κύκλων και κλιματικής αλλαγής. Η αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος απαιτεί κατανόηση αυτών των παραγόντων και εφαρμογή στρατηγικών για τον περιορισμό των επιπτώσεών τους σε ευάλωτες περιοχές. Η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και η υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών διαχείρισης γης είναι μερικά από τα βήματα που μπορούμε να λάβουμε για να βοηθήσουμε στην αντιμετώπιση των αιτιών της ερημοποίησης.

Η συγκράτηση της επέκτασης της Σαχάρας και η εξασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για το Σαχέλ και τους ανθρώπους εντός ή κοντά στην έρημο Σαχάρα είναι, δυστυχώς, μόνο ένα από τα πολλά παζλ που θα πρέπει να αντιμετωπίσει ο κόσμος μας καθώς το κλίμα συνεχίζει να αλλάζει με εξαιρετικά ταχύ ρυθμό.

Σύμφωνα με το Earth.org, η ερημοποίηση μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη πιο μαζική μετακίνηση πληθυσμών και σε αύξηση της έντασης των συγκρούσεων σε ήδη ευαίσθητες περιοχές. Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων είναι κρίσιμες για την αναστροφή της επέκτασης της Σαχάρας και τη διασφάλιση ενός βιώσιμου μέλλοντος για τις πληγείσες περιοχές.

Στρατηγικές όπως το «Μεγάλο Πράσινο Τείχος» της Αφρικής (Great Green Wall – GGW), που περιλαμβάνει τη φύτευση δέντρων και τη διατήρηση της βλάστησης σε περιοχές που επηρεάζονται από την ερημοποίηση, έχουν τεθεί σε εφαρμογή με στόχο να αντιστρέψουν αυτήν την τάση. Ωστόσο, απαιτούνται πιο εκτεταμένες και συντονισμένες προσπάθειες για να περιοριστούν οι επιπτώσεις της επέκτασης της Σαχάρας.

Το «Μεγάλο Πράσινο Τείχος» είναι μια αφρικανική πρωτοβουλία που ξεκίνησε το 2007 από συνολικά 11 κράτη του Σαχέλ. Στόχος του, η δημιουργία στην υποσαχάρια Αφρική ενός «Πράσινου Τείχους», έκτασης 8.000 χιλιομέτρων, που θα θέτει φραγμούς στην ερημοποίηση με τη συγκράτηση και διαχείριση των υδάτινων πόρων και αποκατάσταση, όπου είναι ακόμη δυνατό, καλλιεργήσιμων εκτάσεων, βοσκοτόπων και δασών.

Όταν ολοκληρωθεί θα είναι το μεγαλύτερο ζωντανό οικοσύστημα του πλανήτη, τριπλάσιο του Μεγάλου Κοραλλιογενή Υφάλου. Ωστόσο, ουδείς γνωρίζει πότε και εάν θα καταφέρει να ολοκληρωθεί το απαιτητικό και περίπλοκο αυτό πρότζεκτ.

Οι διεθνείς οργανισμοί, όπως τα Ηνωμένα Έθνη και η Αφρικανική Ένωση, συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση της ερημοποίησης. Η επέκταση της Σαχάρας αναμένεται να συνεχιστεί αν δεν αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή και δεν εφαρμοστούν μακροπρόθεσμες λύσεις για την προστασία των περιοχών γύρω από την έρημο. Η προστασία των ευάλωτων κοινοτήτων, η αποκατάσταση των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων και η διεθνής συνεργασία είναι καίριας σημασίας για την αντιμετώπιση αυτού του σύνθετου προβλήματος.

Πηγή: news247.gr

«Η πεθερά μου με ρώτησε πώς αισθάνομαι και της είπα ότι είμαι καλά, αλλά ήξερα ότι δεν ήμουν», λέει η Ngozi, μια 28χρονη μικροέμπορος από το Abakaliki. Αφού δοκίμασε διάφορες θεραπείες στο σπίτι, η Ngozi μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο στο Abakaliki, στην πολιτεία Ebonyi της νοτιοανατολικής Νιγηρίας, όπου διαγνώστηκε με πυρετό Lassa. «Μετά από δύο ημέρες εκεί, η υγεία μου επιδεινώθηκε και κάποια στιγμή έχασα ακόμη και τις αισθήσεις μου», λέει.

Ο πυρετός Lassa είναι ένας αιμορραγικός πυρετός που προκαλεί σοβαρές βλάβες σε διάφορα όργανα, μειώνοντας την ικανότητα λειτουργίας του οργανισμού. Ο ιός είναι μεταδοτικός και μπορεί να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο. Η ασθένεια προσβάλλει 100.000 έως 300.000 άτομα κάθε χρόνο στη Δυτική Αφρική και προκαλεί περίπου 5.000 θανάτους. Πέρυσι στη Νιγηρία, υπήρχαν 8.978 ύποπτα κρούσματα και 1.227 επιβεβαιωμένα κρούσματα του πυρετού Lassa (Νιγηριανό Κέντρο Ελέγχου Ασθενειών).

Όταν μια ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα έφτασε το 2018 για να βοηθήσει στον εντοπισμό ατόμων με συμπτώματα και στη φροντίδα ασθενών στο Ομοσπονδιακό Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Alex-Ekueme (AE-FUTHA), η πόλη Abakaliki είχε ήδη επαναλαμβανόμενα ξεσπάσματα της νόσου. Περίπου 600 χιλιόμετρα βορειότερα, μια δεύτερη ομάδα των Γιατρών Χωρίς Σύνορα βοηθά στη φροντίδα ασθενών με πυρετό Lassa στο νοσοκομείο Tafawa Balewa, στην πολιτεία Bauchi, από το 2022. Πέρυσι, δύο ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα φρόντισαν 618 ασθενείς με ύποπτο ή επιβεβαιωμένο πυρετό Lassa.

Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα συζητούν με κατοίκους της κοινότητας σχετικά με τους τρόπους προστασίας από τον πυρετό Lassa. MSF Abba Adamu Musa

«Η μετάδοση του πυρετού Lassa γίνεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, όπως και μεγάλες εποχιακές επιδημίες εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της ξηρής περιόδου, από τον Δεκέμβριο έως τον Απρίλιο, όταν τρωκτικά εγκαταλείπουν τα χωράφια για να βρουν τροφή από άλλες πηγές, όπως τα σπίτια των ανθρώπων», λέει ο Ben Uzoma, Διευθυντής προαγωγής της υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα.

Δυσκολίες στη διάγνωση

Όταν ένα άτομο μολύνεται από τον ιό, μπορεί να εμφανίσει συμπτώματα όπως πυρετό, πόνους στο σώμα και στομαχόπονο – συμπτώματα πολύ παρόμοια με εκείνα της ελονοσίας, γεγονός που μπορεί να καταστήσει δύσκολη την έγκαιρη αναγνώριση των περιπτώσεων του πυρετού Lassa.

Η Oluchi, μια 26χρονη μητέρα τεσσάρων παιδιών, από το Ebonyistate, δεν γνωρίζει πώς προσβλήθηκε από τη νόσο, αλλά θυμάται πότε άρχισαν τα συμπτώματα. «Άρχισα να έχω υψηλό πυρετό», λέει. «Ο σύζυγός μου με πήγε σε ιδιωτικό νοσοκομείο, όπου μου χορηγήθηκε φάρμακο για την ελονοσία, αλλά τα συμπτώματα επιδεινώθηκαν. Οι γιατροί δεν μπορούσαν να καταλάβουν τι μου συμβαίνει, οπότε με παρέπεμψαν στο νοσοκομείο Alex-Ekueme για να εξεταστώ για πυρετό Lassa».

Για να βοηθήσουν στην έγκαιρη ανίχνευση κρουσμάτων του πυρετού Lassa, οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα έχουν αναπτύξει ένα έντυπο διαλογής σε συνεργασία με το νοσοκομείο Alex-Ekueme, με το οποίο οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας μπορούν να εντοπίσουν ύποπτες περιπτώσεις καταγράφοντας και αναλύοντας τα γενικά και κύρια συμπτώματα των ασθενών και συνδυάζοντας τα με το ιστορικό υγείας τους και την επαφή τους με τρωκτικά ή με κάποιο μολυσμένο άτομο.

Φροντίδα ασθενών

Μόλις ένας ασθενής φτάσει στο AE-FUTHA με υποψία πυρετού Lassa, εισάγεται στο κέντρο απομόνωσης του νοσοκομείου, που κατασκευάστηκε από τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Οι ασθενείς που έχουν θετικό αποτέλεσμα μεταφέρονται αμέσως στη «μονάδα ιολογίας» για θεραπεία. Αυτό το μέτρο εφαρμόζεται για να διαχωρίσει τους ασθενείς με πυρετό Lassa από τους άλλους ασθενείς και να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο μόλυνσης για τους εργαζόμενους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και τους συγγενείς των ασθενών.

Μετά τη διάγνωση του πυρετού Lassa σε έναν κάτοικο του χωριού Ndiovu, μια ομάδα επισκέπτεται το χωριό για να απολυμάνει το σπίτι του ασθενούς. Ο επικεφαλής της ομάδας Gilkenny Okonkwo βοηθά το προσωπικό να φορέσει σωστά τον απαραίτητο εξοπλισμό. MSF Albert Masias

«Αφού η εξέτασή μου βγήκε θετική, άρχισα να λαμβάνω θεραπεία», λέει η Ngozi. «Μου έδωσαν φαγητό, νερό και ό,τι χρειαζόμουν. Τόσοι πολλοί γιατροί και νοσηλευτές με φρόντιζαν συνεχώς, και μετά από επτά ημέρες τα αποτελέσματα των εξετάσεών μου βγήκαν αρνητικά».

Συναισθηματική υποστήριξη

Ο πυρετός Lassa μπορεί να επηρεάσει τη συναισθηματική και ψυχολογική ευεξία του ατόμου. Οι ομάδες ψυχικής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα παρέχουν συμβουλευτική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε ασθενείς με υποψία ή επιβεβαίωση του πυρετού Lassa καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής τους στο νοσοκομείο, μέσω ατομικών και ομαδικών συνεδριών, καθώς και με παιχνίδια, όπως παζλ.

«Η θεραπεία μου ήταν ταχεία και έλαβα μεγάλη υποστήριξη από τους συμβούλους ψυχικής υγείας» λέει η Ngozi. Ήταν πάντα παρόντες κατά τη διάρκεια της θεραπείας μου».

Προκλήσεις για την αντιμετώπιση του πυρετού Lassa

Παρά τις προσπάθειες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, οι προκλήσεις παραμένουν στην αντιμετώπιση των κρουσμάτων της νόσου στη Νιγηρία. Σε αυτές περιλαμβάνονται η έλλειψη ευαισθητοποίησης των εργαζομένων στον τομέα της υγείας, η έλλειψη κατάρτισης και έρευνας για τον πυρετό Lassa, οι περιορισμένοι πόροι σε σχέση με το κόστος της θεραπείας και η περιορισμένη πρόσβαση σε δομές υγειονομικής περίθαλψης. Το ομοσπονδιακό εκπαιδευτικό νοσοκομείο Alex-Ekueme είναι το μοναδικό κέντρο θεραπείας για τον πυρετό Lassa στη νοτιοανατολική Νιγηρία, ενώ τα περισσότερα νοσοκομεία σε όλη τη Δυτική Αφρική δεν είναι πλήρως εξοπλισμένα για να αντιμετωπίσουν πολύπλοκα περιστατικά.

Οι επιζώντες του πυρετού Lassa αντιμετωπίζουν επίσης συχνά το στίγμα των κοινοτήτων τους λόγω της εκτεταμένης έλλειψης γνώσεων σχετικά με την ασθένεια-ορισμένοι άνθρωποι πιστεύουν λανθασμένα ότι οι επιζώντες είναι μεταδοτικοί και ότι η προσβολή από την ασθένεια είναι ένδειξη κακής υγιεινής ή τιμωρία από τον Θεό.

Μετά την έξοδό τους από το νοσοκομείο και την επιστροφή στις κοινότητές τους, οι επιζώντες συνεχίζουν να λαμβάνουν υποστήριξη από το προσωπικό ψυχικής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, το οποίο κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί για να διασφαλίσει την επανένταξή τους στις κοινότητές τους.

Συνεργασία με τις κοινότητες

Ταυτόχρονα, οι προαγωγοί υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα συνεργάζονται με τις κοινότητες για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και της έλλειψης γνώσεων σχετικά με τον πυρετό Lassa. «Ενημερώνουμε τους ανθρώπους ότι όσοι έχουν θεραπευτεί και ιαθεί από τον πυρετό Lassa δεν είναι πλέον μεταδοτικοί», λέει ο Uzoma.

Οι ομάδες των Γιατρών Χωρίς Σύνορα πραγματοποιούν ενημέρωση για τον πυρετό Lassa. MSF Hussein Amri

Κατά τη διάρκεια της περιόδου αιχμής της νόσου, οι ομάδες προαγωγής υγείας των Γιατρών Χωρίς Σύνορα οργανώνουν δραστηριότητες προαγωγής υγείας και εμπλοκής της κοινότητας, στοχεύοντας σε θρησκευτικά κέντρα, αγορές και σχολεία σε περιοχές με έντονα προβλήματα. Με τη βοήθεια φυλλαδίων, ενημερωτικών, flip charts και ραδιοφωνικών σποτ, οι ομάδες μοιράζονται πληροφορίες για τον πυρετό Lassa και φροντίζουν να γνωρίζουν οι άνθρωποι πού μπορούν να λάβουν δωρεάν ιατρική περίθαλψη.

Ο δημοφιλής YouTuber γνωστός ως MrBeast, με πραγματικό όνομα Jimmy Donaldson, έχει κερδίσει την παγκόσμια προσοχή για τις πρωτοβουλίες του στον τομέα της φιλανθρωπίας. Είναι γνωστός για τις δράσεις του που περιλαμβάνουν τη βοήθεια σε παράλυτους σκύλους, τη χρηματοδότηση νοσοκομείων για παιδιά, και πολλές άλλες ενέργειες.

Πρόσφατα, σε ένα νέο βίντεο, μας παρουσιάζει την πρωτοβουλία του να παλέψει μια εκ των σοβαρότερων προκλήσεων στην Αφρική – την ανάγκη για πρόσβαση σε καθαρό νερό. Ο MrBeast έχει θέσει τον φιλόδοξο στόχο να κατασκευάσει 100 πηγάδια σε διάφορες τοποθεσίες της ηπείρου!

Το πρώτο πρότζεκτ έχει ήδη ολοκληρωθεί σε ένα χωριό στην Κένυα. Στο βίντεο βλέπουμε τον MrBeast και την ομάδα του να επισκέπτονται το σχολικό σύστημα Nairiri και το πηγάδι που πλέον εξυπηρετεί τις ανάγκες των μαθητών για καθαρό, πόσιμο νερό.

Η δράση του συνεχίστηκε με την επίσκεψη του στη Ζιμπάμπουε, όπου χτίστηκε μια γέφυρα που προσφέρει ασφαλή πρόσβαση σε ένα πηγάδι που κατασκεύασε η ομάδα του, παρέχοντας λύση στον κίνδυνο που επέφερε το ποτάμι για τους ντόπιους. Η δράση του επεκτάθηκε και στο Σουδάν, όπου επιχορήγησε την κατασκευή ενός ακόμα πηγαδιού.

Ο MrBeast δεν σταματά εδώ. Έχει δεσμευτεί να συνεχίσει την κατασκευή πηγαδιών σε όλη την Αφρική, με στόχο να αλλάξει θετικά τη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων που αντιμετωπίζουν την έλλειψη καθαρού νερού καθημερινά. Με αυτό το σχέδιο, επιχειρεί να διευρύνει την επιρροή του πέρα από το YouTube, προσφέροντας πρακτικές λύσεις σε μία από τις πιο κρίσιμες ανθρωπιστικές προκλήσεις.

Η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 40 ετών που πλήττει το Κέρας της Αφρικής αναμένεται ότι θα συνεχιστεί, καθώς ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός (WMO) ανακοίνωσε σήμερα ότι οι προβλέψεις για την περίοδο Οκτωβρίου –Δεκεμβρίου δείχνουν πιο ξηρές από το κανονικό συνθήκες.

Οι πιο πρόσφατες προβλέψεις επιβεβαιώνουν τους φόβους των ανθρωπιστικών οργανώσεων, οι οποίες προειδοποιούν εδώ και μήνες για τις επιπτώσεις της ξηρασίας στην Αιθιοπία, τη Σομαλία και περιοχές της Κένυας, όπως και για τον κίνδυνο λιμού στη Σομαλία

Τρομακτικές προβλέψεις για επισιτιστική κρίση

«Δυστυχώς τα μοντέλα μας δείχνουν με υψηλό βαθμό βεβαιότητας ότι εισερχόμαστε στην πέμπτη συνεχή φτωχή εποχή βροχών στο Κέρας της Αφρικής», δήλωσε ο Γκουλέιντ Αρτάν, διευθυντής του κέντρου ICPAC το περιφερειακό κέντρο κλίματος για την ανατολική Αφρική.

«Στην Αιθιοπία, την Κένυα και τη Σομαλία βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας πρωτοφανούς ανθρωπιστικής καταστροφής», πρόσθεσε.

Η ξηρασία συμπίπτει με την άνοδο των τιμών των τροφίμων και των καυσίμων παγκοσμίως, που αυξήθηκαν λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, και η οποία έχει επηρεάσει ιδιαίτερα την Αφρική.

Η Παγκόσμια Τράπεζα είχε ανακοινώσει τον Ιούνιο ότι σχεδόν 66,4 εκατομμύρια άνθρωποι στο Κέρας της Αφρικής θα αντιμετώπιζαν επισιτιστικό στρες ή επισιτιστική κρίση, έκτακτη ανάγκη ή λιμό ως τον Ιούλιο.

«Ο ΠΟΥ ανησυχεί ιδιαίτερα για την κατάσταση αυτή. Θα οδηγήσει πολλές οικογένειες να λάβουν ακραία μέτρα για να επιβιώσουν», δήλωσε η Κάρλα Ντράισντεϊλ εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

«Έχουν εντοπιστεί 11 επιβεβαιωμένα κρούσματα δάγκειου πυρετού στην Ακτή Ελεφαντοστού, κυρίως (...) στην Αμπιτζάν», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Virgil, επιστημονική επιθεώρηση του υπουργείου Υγείας

Το υπουργείο Υγείας της Ακτής Ελεφαντοστού ανακοίνωσε χθες Τρίτη ότι η επιδημία δάγκειου πυρετού, ιογενούς ασθένειας που μεταδίδεται από τα κουνούπια, η οποία κηρύχθηκε την 22η Μαρτίου και πλήττει κυρίως την οικονομική πρωτεύουσα Αμπιτζάν, έχει στοιχίσει τη ζωή σε έναν άνθρωπο επί συνόλου ένδεκα καταγεγραμμένων κρουσμάτων.

«Έχουν εντοπιστεί 11 επιβεβαιωμένα κρούσματα δάγκειου πυρετού στην Ακτή Ελεφαντοστού, κυρίως (…) στην Αμπιτζάν», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Virgil, επιστημονική επιθεώρηση του υπουργείου Υγείας.

Τα εννέα κρούσματα επιβεβαιώθηκαν στην Αμπιτζάν και δύο στις πόλεις Αντιακέ (90 χλμ. από την οικονομική πρωτεύουσα των 5,6 εκατομμυρίων κατοίκων) και Νταλοά (κεντροδυτικά), κατά τη Virgil.

Ο τρόπος μετάδοσης του δάγκειου πυρετού είναι ο ίδιος με αυτόν της ελονοσίας. Η περίοδος των βροχών, που βρίσκεται σε εξέλιξη, ευνοεί την αναπαραγωγή των κουνουπιών στην Ακτή Ελεφαντοστού, όπου είχε επίσης κηρυχθεί επιδημία δάγκειου πυρετού το 2019, με δύο θανάτους επί συνόλου 130 επιβεβαιωμένων κρουσμάτων.

Η κυβέρνηση είχε τότε αρχίσει εκστρατεία εξάλειψης των κουνουπιών και ευαισθητοποίησης των πολιτών για να αποτραπεί η εξάπλωση αυτής της ασθένειας, που «επανεμφανίζεται» σε παγκόσμια κλίμακα.

Toumani Diabate and The London Symphony Orchestra : Elyne Road {Korolen (World Circuit Records, 2021)}

Η Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου μας έχει καλομάθει εδώ και πολλές δεκαετίες στις συνεργασίες της με κορυφαία ονόματα από κάθε μουσικό χώρο. Αυτήν διάλεξε και ο Μαλινέζος μαέστρος της αφρικάνικης άρπας (kora) Toumani Diabate για να δώσει συμφωνική διάσταση στον διαλογιστικό ήχο της μουσικής του. Στο άλμπουμ ''Korolen'' ένα από τα κομμάτια που ξεχώρισαν είναι και το ''Elyne Road's'' γραμμένο από τον Αμερικάνο συνθέτη Nico Muhly. 

Ο Nico λέει για την ιστορία του κομματιού: '' Η kora είναι ένα συναρπαστικό όργανο. Έχει έναν απίστευτο ήχο, ικανό να δημιουργήσει υφές οικείες και μεγαλύτερη και πιό λαμπερή ηχητική αρχιτεκτονική. Ήθελα να κρατήσω την ορχήστρα σε διαφορετικό χώρο από τον Toumani, ώστε εκείνος, απερίσπαστος να παίξει όπως ήθελε και η ορχήστρα να στολίσει με αυθορμητισμό και να παρέχει κάποιες λεπτές προτροπές στις οποίες εκείνος να αντιδράσει με την αυτοσχεδιαστική του ικανότητα''

Επιλογή - κείμενο - επιμέλεια : Μιχάλης Πολυχρόνης

Όλα τα κομμάτια της στήλης ''ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ'' ακούγονται κάθε Τρίτη στην εκπομπή ''ΚΑΡΑΒΑΝΙ ΤΩΝ ΗΧΩΝ'' 15.00-17.00μμ στον διαδικτυακό αέρα της ΕΡΤΟΠΕΝ, www.ertopen.com 

 Vis-A-Vis: Obi agye me dofo {Obi Agye Me Dofo, We Are Busy Bodies 2021 (1977)}

Χαράς ευαγγέλια για τους φανατικούς του αφρικάνικου χορευτικού ιδιώματος highlife όταν στις αρχές του 2021 ανακοινώθηκε ότι επανακυκλοφορεί το περιζήτητο άλμπουμ ''Obi Agye Me Dofo''. Πρωτοκυκλοφόρησε στην Γκάνα το 1977 από τον ντόπιο μουσικό Isaac 'Superstar' Yeboah ο οποίος μαζί με άλλους το 1975 δημιούργησαν το γκρουπ Vis-A-Vis και μέχρι το 1982 κυκλοφόρησαν 13 άλμπουμ, με το παρόν να κάνει τεράστια επιτυχία κυρίως λόγω του ομώνυμου κομματιού. Εδώ χορεύουμε όλοι! 

Επιλογή - κείμενο - επιμέλεια : Μιχάλης Πολυχρόνης

Όλα τα κομμάτια της στήλης ''ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ'' ακούγονται κάθε Τρίτη στην εκπομπή ''ΚΑΡΑΒΑΝΙ ΤΩΝ ΗΧΩΝ'' 15.00-17.00μμ στον διαδικτυακό αέρα της ΕΡΤΟΠΕΝ, www.ertopen.com 

Η χώρα, όπως επισημαίνει σε ρεπορτάζ του ο Guardian, διαθέτει υψηλά ποσοστά παιδοκτονιών. Μάλιστα, η παιδοκτονία είναι ο δεύτερος πιο συνηθισμένος λόγος για τον οποίο οι γυναίκες φυλακίζονται. Οι κύριοι λόγοι φαίνεται πως είναι η ντροπή για την εγκυμοσύνη εκτός γάμου, αλλά και η παραδοσιακή έλλειψη υποστήριξης προς τις νέες γυναίκες.

Ο θρησκευτικός συντηρητισμός, οι οικονομικές δυσκολίες, η έλλειψη πρόσβασης στην αντισύλληψη αλλά και στην σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, σημειώνει ο Guardian, έχουν ως αποτέλεσμα πολλές γυναίκες να αισθάνονται πλήρως απομονωμένες.

Στο παρελθόν, τα κορίτσια μπορούσαν να στραφούν στην «La Badiane», δηλαδή την μεγαλύτερη θεία τους, η οποία τους έδινε συμβουλές για το σεξ και την αντισύλληψη.

Μιλώντας με γυναίκες που φυλακίστηκαν για παιδοκτονία, η δημοσιογράφος Maroussia Mbaye, φωτογράφισε τη δουλειά που κάνουν στη φυλακή μαζί με την ΜΚΟ Tostan, η οποία έχει ως στόχο να εκπαιδεύσει όσο το δυνατόν περισσότερες γυναίκες μέσω εργαστηρίων, έτσι ώστε οι κρατούμενες να μπορέσουν μόλις αποφυλακιστούν να μπορούν να βγάλουν κάποια χρήματα. Αυτό που γίνεται φανερά αισθητό, είναι πως η απώλεια των παραδόσεων πλήττει σοβαρά αυτές τις γυναίκες. Ακριβώς όπως η οικογενειακή υποστήριξη έχει υποχωρήσει, έτσι και η ψυχολογική υποστήριξη είναι απούσα. Οι γυναίκες αυτές δεν έχουν κάποιον που να μπορούν να συζητήσουν και να μοιραστούν τις εμπειρίες τους.

«Εδώ, το να έχεις παιδί εκτός γάμου, είναι κάτι πολύ σοβαρό και γίνεται αντιληπτό ως κάτι πολύ άσχημο από την κοινωνία. Οι γυναίκες που βρίσκονται σε αυτή τη κατάσταση προτιμούν να πνίξουν το μωρό παρά να υποστούν αυτή την πίεση από την κοινωνία», λέει στον Guardian ο Imam Mbaye Niang, βουλευτής της Εθνοσυνέλευσης της Σενεγάλης.

Ένας άγνωστος τόπος φροντίδας

Το Dakar’s Pouponnière ιδρύθηκε το 1955 για να βοηθήσει τα φορτωμένα νοσοκομεία, ενώ παρέχει φροντίδα σε εγκαταλελειμμένα ή ορφανά μωρά. Διοικείται από Ρωμαιοκαθολικές καλόγριες, έχει φροντίσει 4.150 βρέφη, 3.496 εκ των οποίων ήταν ορφανά, 550 υιοθετήθηκαν ή βρίσκονται σε διαδικασία υιοθεσίας και 104 έχουν πεθάνει.

Σήμερα, το Pouponnière, ένα από τα ελάχιστα ορφανοτροφεία της χώρας, φροντίζει περίπου 86 παιδιά ετησίως, αν και λίγες γυναίκες της Σενεγάλης γνωρίζουν πως υπάρχει ένα τέτοιο μέρος.

Ξεθωριασμένες παραδόσεις

Στη χώρα αποτελεί παράδοση κάθε οικογένεια να τη «La Badiane» της, τη μεγαλύτερη θεία δηλαδή, η οποία, όπως προαναφέρθηκε, παρέχει σεξουαλική εκπαίδευση στα κορίτσια. Είναι επίσης το μόνο άτομο που επιτρέπεται να παρακολουθήσει την «μύηση» του κοριτσιού στο «άγιο ξύλο».

Αλλά η παράδοση έχει ξεθωριάσει, υποβαθμίζοντας τον ρόλο των γυναικών στην κοινωνία και με σοβαρές συνέπειες για τα κορίτσια και τις σεξουαλικές τους επιλογές. Η παλαιότερη γενιά γνωρίζει τις παραδοσιακές μεθόδους αντισύλληψης και άμβλωσης. Αντίθετα, πολλές γυναίκες που ρωτήθηκαν, δήλωσαν πως ένιωθαν εγκαταλελειμμένες από τους μεγαλύτερους, επειδή οι μητέρες και οι γιαγιάδες τους έχουν σταματήσει να τους μεταδίδουν αυτές τις πληροφορίες. Στη Σενεγάλη άλλωστε, όπως σημειώνει ο Guardian, η άμβλωση επιτρέπεται μόνο αν η ζωή της γυναίκας βρίσκεται σε κίνδυνο, ενώ η αντισύλληψη είναι ιδιαίτερα δαπανηρή.

Το «ιερό ξύλο»

Το «Le Bois Sacre», ή αλλιώς το «ιερό ξύλο», βρισκόταν στο επίκεντρο των τελετουργιών τόσο για αγόρια όσο και για κορίτσια που έφθαναν στην εφηβεία. Ωστόσο, εξαιτίας του γρήγορου εκσυγχρονισμού και της αστικοποίησης, αυτή η παράδοση έχει σχεδόν εξαφανιστεί.

Τα κορίτσια, υπό την καθοδήγηση της La Badiane, θα πήγαιναν στο ιερό δάσος για έως και τρεις μήνες, όπου θα συμμετείχαν σε τελετές για να μάθουν για την έμμηνο ρύση και τη σεξουαλικότητα, αλλά και για εναλλακτικές μεθόδους αντισύλληψης. Η απουσία αυτής της τελετής αποτελεί για πολλούς έναν σημαντικότατο λόγο για τον οποίο οι γυναίκες έχουν μικρότερο έλεγχο στη γονιμότητά τους.

Ιστορίες γυναικών

Η Fatima είναι γύρω στα 40. Πέρασε πέντε χρόνια στη φυλακή για τη δολοφονία της νεογέννητης κόρης της, και η ιστορία της έχει γίνει γενικά γνωστή. Στην μικρή θρησκευτική της κοινότητα, σε ένα νησί στα νότια της χώρας, ερωτεύτηκε, με αποτέλεσμα στα 18 της να μείνει έγκυος, ενώ δεν είχε παντρευθεί. Παρά την εξωτερική πίεση και το στίγμα, αποφάσισε να κρατήσει το παιδί. Ο πατέρα του γιου της, ένας ναυτικός, ξαφνικά εξαφανίστηκε. Υποστηρίζει πως τόσο η ίδια όσο και ο γιος της ήταν καθημερινά θύματα κακοποίησης στην κοινότητά της. Αφού την πίεσαν να παντρευτεί έναν πολύ μεγαλύτερο άνδρα, η ίδια απέκτησα 4 ακόμη παιδιά. Τότε, αποφάσισε να ζητήσει διαζύγιο, κάτι που θεωρούνταν «ταμπού» στην οικογένειά της. Τελικά, την έδιωξαν από το σπίτι και της πήραν τα παιδιά. Η ίδια κατευθύνθηκε προς την πρωτεύουσα, το Ντακάρ, και βρήκε δουλειά ως υπηρέτρια.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ζήτησε τη βοήθεια ενός Marabout (τοπικός θρησκευτικός ηγέτης) για να προσπαθήσει να κερδίσει τη συγχώρεση της οικογένειάς της, ωστόσο εκείνος τη βίασε, με αποτέλεσμα να μείνει ξανά έγκυος. Επειδή δεν ήθελε το παιδί της να υποφέρει μια ζωή ως παρίας, έψαχνε μια εναλλακτική, αλλά μάταια. Η άμβλωση δεν βρισκόταν μεταξύ των επιλογών, καθώς δεν είχε ούτε τα μέσα ούτε τις συνδέσεις. Γέννησε τελικά σε ένα σοκάκι γεμάτο σκουπίδια. Για μέρες έκρυβε το κοριτσάκι από τους εργοδότες της, ώσπου το έπνιξε. Σήμερα ζει μακριά από την κοινωνία, σε ένα δάσος.

Μια άλλη γυναίκα, η Mariama, περίπου στην ίδια ηλικία, είναι μητέρα επτά παιδιών. Αποφυλακίστηκε πριν ένα χρόνο, αφού πέρασε 5 χρόνια στη φυλακή για τη δολοφονία της κόρης της. Εκείνη την εποχή ήταν χήρα, μια εργαζόμενη γυναίκα μεσαίας τάξης, ενώ βρισκόταν με κάποιον με τον οποίο δεν ήταν παντρεμένη. Έκρυψε την εγκυμοσύνη της από την οικογένεια, τους φίλους και τους συναδέλφους της. Ισχυρίζεται ότι το παιδί της γεννήθηκε νεκρό, ωστόσο παραδέχεται ότι το θήλασε μια ώρα μετά τον τοκετό. Οι αναφορές από την αυτοψία όμως αποκάλυψαν πως το είχε στραγγαλίσει, πριν το θάψει στον κήπο με τη βοήθεια του συντρόφου της. Οι γείτονες κάλεσαν την αστυνομία και την επόμενη μέρα συνελήφθη. Τώρα παντρεύτηκε ξανά, λυπάται για τις πράξεις της και προειδοποιεί τις κόρες της για τους άνδρες και τις «λανθασμένες επιλογές» τους.

*Φωτογραφίες και πληροφορίες από Guardian

 Είναι πράσινο και μια ελπίδα για το μέλλον

Μαρία Δεδούση – CNN Greece

Όσο στη Δύση επιμένουμε να φτιάχνουμε τείχη από τσιμέντο ή συρματοπλέγματα, στην Αφρική βρίσκεται σε εξέλιξη το πιο φιλόδοξο σχέδιο όλων των εποχών, ένα «τείχος» από δέντρα που όταν ολοκληρωθεί θα έχει μήκος 8.000 χιλιομέτρων και θα είναι το μεγαλύτερο φυσικό θαύμα του πλανήτη.

Το τείχος θα «κόβει» οριζόντια την Αφρική στα δύο, στο ύψος της Σαχέλ, της υποσαχάριας περιοχής που πρόσφατα μάθαμε κι εμείς, αλλά για εντελώς μη οικολογικους και μη ειρηνικούς, δηλαδή για όλους τους λάθος λόγους.

Το πρότζεκτ ξεκίνησε το 2007, αλλά ήταν στα σκαριά από τη δεκαετία του ’70. Η Σαχέλ, είναι μια από τις φτωχότερες περιοχές της γής και η φτώχεια έφτασε σε απελπιστικά σημεία όταν η κλιματική αλλαγή μεταμόρφωσε το τοπίο σε μια απέραντη ξερή λωρίδα γης.

Οι διαρκείς ξηρασίες, η έλλειψη τροφής, οι ατελείωτες πολεμικές συγκρούσεις και η ομαδική μετανάστευση των κατοίκων σε αναζήτηση καλύτερης τύχης, μετέτρεψαν την περιοχή σε έρημο, παρότι δεν είναι. Μια περιοχή που κάποτε ήταν γεμάτη από φυσικό πλούτο, έγινε μια επί γης κόλαση.

Τότε ήταν που οι τοπικές κοινότητες, από τη Σενεγάλη στα δυτικά ως το Ντζιμπουτί στα ανατολικά, αποφάσισαν να αντισταθουν. Η κατασκευή του Πράσινου Τείχους έχει ήδη προχωρήσει κατά 15%.

Αρχικά στο πρότζεκτ μετείχαν 11 χώρες, υπό τη γενική εποπτεία της Αφρικανικής Ένωσης και τη βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών, σήμερα όμως μετέχουν πάνω 20 χώρες από όλη την Αφρική.

Τι είναι το Μεγάλο Πράσινο Τείχος;

Δέντρα. Βασικά είναι δέντρα, τα οποία φυτεύονται εκεί που υπήρχαν και παλιότερα αλλά πλέον υπάρχει ξερή γη.

Δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται, όμως. Η αναδάσωση της περιοχής υπόσχεται πολύ περισσότερα από το να αλλάξει το χρώμα της στο γεωγραφικό χάρτη: Στην ουσία προσπαθεί να αποτελέσει μια εναλλακτική και βιώσιμη λύση στα προβλήματα που ταλανίζουν όχι μόνο την αφρικανική ήπειρο αλλά και όλον τον πλανήτη, την κλιματική αλλαγή, την ξηρασία, την ερημοποίηση, την πείνα, τις συγκρούσεις και τη μετανάστευση.

Όταν ολοκληρωθεί, το Μεγάλο Πράσινο Τείχος θα είναι η μεγαλύτερη οργανική δομή στον πλανήτη, τρεις φορές μεγαλύτερο από τον μεγάλο Κοραλιογενή Ύφαλο.

Ήδη τα πρώτα αποτελέσματα έχουν αρχίσει να φαίνονται, καθώς η γη δείχνει σημάδια ανάκαμψης και οι τοπικοί πληθυσμοί ανακτούν μια στοιχειώδη σταθερότητα στη ζωή τους.

Φυσικά το τείχος δεν θα λύσει από μόνο του όλα τα προβλήματα και η κατασκευή του δεν γίνεται χωρίς προβλήματα. Στο Σουδάν, ας πούμε, που μαστίζεται από πείνα και συρράξεις, ακόμη και οι καλύτερες των προθέσεων αντιμετωπίζονται εχθρικά.

Το σημαντικότερο που γίνεται, παράλληλα με τη γη που αλλάζει, είναι ότι οι τοπικές κοινότητες συσπειρώνονται γύρω από έναν κοινό σκοπό και μετά από δεκαετίες απελπισίας οι κάτοικοι βλέπουν ένα φως, μια ελπίδα για το μέλλον της γης τους και άρα και των ίδιων. Και ένα λόγο να μείνουν στον τόπο τους.

Είναι σχετικά εντυπωσιακό ότι μια τέτοια προσπάθεια έρχεται από την Αφρική ή τελικά ήταν και απόλυτα αναμενόμενο. Είναι κυρίως όμως η απόδειξη ότι οι άνθρωποι δεν φεύγουν από τον τόπο τους για να περάσουν την ώρα τους, αλλά επειδή ο τόπος τους δεν μπορεί πια να τους ζήσει.

Καθένας, τελικά, κατασκευάζει τα δικά του τείχη, ανάλογα με το όραμά του.

Απομένει να δούμε ποια θα αποδειχθούν πιο αποτελεσματικά μακροπρόθεσμα.

Σχόλιο του Πελίτι.

Σας προτείνουμε να δείτε και το βίντεο “ο άνθρωπος που φύτευε δέντρα”

Πηγή: peliti.gr