Οθάνατος του αντιφρονούντα Αλεξέι Ναβάλνι, σε ηλικία 47 ετών, και υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, έχει προκαλέσει διεθνές σοκ, ενώ έφερε ξανά στο επίκεντρο τις διώξεις στη Ρωσία όσων τολμούν να αντιταχθούν, από οποιαδήποτε θέση στον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Μετά την ανακοίνωση ότι πέθανε στη φυλακή υψίστης ασφαλείας στην αρκτική Ρωσία, όπου κρατούνταν, διαδηλώσει ξέσπασαν σε πολλές χώρες του κόσμου, ενώ πληθαίνουν διαρκώς οι επικρίσεις από κυβερνήσεις και πολιτικές προσωπικότητες. Βασικό αίτημα να γίνει ανοιχτή και ενδελεχής έρευνα για τα αίτια του θανάτου του.

Διαδηλώσεις παντού

Κινητοποιήσεις, στις οποίες συμμετείχαν πολλές εκατοντάδες άνθρωποι, καταγράφηκαν στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ, αλλά και στη Μέση Ανατολή, όπου υπάρχουν ρωσικές κοινότητες.

Στη Βαρσοβία οι διαδηλωτές, κυρίως νέοι, φώναζαν συνθήματα όπως «Πούτιν, δολοφόνε» και «Δεν θα ξεχάσουμε ποτέ, δεν θα συγχωρήσουμε ποτέ».

Οι εκατοντάδες συγκεντρωμένοι μπροστά στη ρωσική πρεσβεία στο Βερολίνο, φώναζαν: «Πούτιν δολοφόνε! Ο Πούτιν στη Χάγη», όπου έχει την έδρα του το Διεθνές Δικαστήριο.

Στην Ουάσιγκτον, στη συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε έξω από τη ρωσική πρεσβεία είχαν επίσης συγκεντρωθεί εκατοντάδες άνθρωποι. Μια διαδηλώτρια, η 29χρονη Πολίνα, μίλησε στο Reuters για «τραγική ημέρα» και χαρακτήρισε τον Αλεξέι Ναβάλνι «σύμβολο ελευθερίας, γενναιότητας και αντίστασης».

Στη Ρωσία, άνθρωποι έκαναν ουρές χθες το βράδυ για να αφήσουν ένα λουλούδι σε πολλές πόλεις στα μνημεία για τους πολιτικούς αντιφρονούντες, παρά την προειδοποίηση των ρωσικών αρχών να μην γίνουν διαδηλώσεις και σύμφωνα με κανάλια στο ρωσικό Telegram, που ειδικεύονται στην παρακολούθηση της καταστολής πράξεων διαμαρτυρίας, έχουν γίνει συλλήψεις.

Στο Βελιγράδι, εκατοντάδες Ρώσοι και άλλοι άναψαν κεριά και κατέθεσαν λουλούδια έξω από τη ρωσική πρεσβεία. Η Σερβία φιλοξενεί δεκάδες χιλιάδες Ρώσους, από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια.

Στη Γεωργία, όπου επίσης ζουν πολλοί Ρώσοι λόγω των στενών δεσμών των δύο χωρών, και στην πρωτεύουσά της Τιφλίδα, διαδηλωτές κρατούσαν πανό που έγραφαν «Ο Πούτιν είναι ο δολοφόνος» και «Δεν θα συγχωρέσουμε». Συγκέντρωση πραγματοποιήθηκε και στην πόλη Μπατούμι.

Πορεία πραγματοποιήθηκε και στην πρωτεύουσα της Αρμενίας Ερεβάν, όπου επίσης έχουν καταφύγει Ρώσοι μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Στο Ισραήλ, επίσης, εκατοντάδες συγκεντρώθηκαν έξω από τη ρωσική πρεσβεία στο Τελ Αβίβ, φωνάζοντας «Ρωσία χωρίς Πούτιν!». και «Η Ρωσία θα ελευθερωθεί!»

Πλήθη διαδηλωτών συγκεντρώθηκαν επίσης στο Βερολίνο και το Παρίσι, καθώς και στις πρωτεύουσες της Λετονίας, της Βουλγαρίας και της Εσθονίας, καθώς και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις.

Και οι Ρώσοι αντιφρονούντες

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν και το καθεστώς που έχει επιβάλει στη Ρωσία βρέθηκαν στο στόχαστρο και πολλών Ρώσων, είτε αντιφρονούντων είτε άλλων, που έχουν διωχθεί για άλλους λόγους.

«Αν αυτό είναι αλήθεια, τότε ανεξάρτητα από την επίσημη αιτία, η ευθύνη για τον πρόωρο θάνατο είναι προσωπικά ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος πρώτα έδωσε το πράσινο φως στη δηλητηρίαση του Αλεξέι και μετά τον έβαλε στη φυλακή», δήλωσε ο Μιχαήλ Χοντορκόφσκι, εξόριστος Ρώσος μεγιστάνας, που κάνει αντιπολίτευση στον Ρώσο πρόεδρο από το εξωτερικό.

«Εάν επιβεβαιωθεί, ο θάνατος του Αλεξέι είναι φόνος. Οργανώθηκε από τον Πούτιν», δήλωσε ο πολιτικός της αντιπολίτευσης Ντμίτρι Γκούντκοφ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. «Ακόμα κι αν ο Αλεξέι πέθανε από “φυσικά” αίτια, αυτά προκλήθηκαν από τη δηλητηρίασή του και τα περαιτέρω βασανιστήρια στη φυλακή».

Επίσης, ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής στο σκάκι, επικριτής του Κρεμλίνου, Γκάρι Κασπάροφ, είπε ότι «ο Πούτιν προσπάθησε και απέτυχε να δολοφονήσει τον Ναβάλνι γρήγορα και κρυφά με δηλητήριο, και τώρα τον δολοφόνησε αργά και σε δημόσια θέα στη φυλακή». Και πρόσθεσε: «Τον σκότωσαν επειδή αποκάλυψε τον Πούτιν και τη μαφία του ως απατεώνες και κλέφτες που είναι».

Ο Πιοτρ Βερζίλοφ, εξέχον μέλος της ρωσικής ομάδας διαμαρτυρίας Pussy Riot, έγραψε στο Χ ότι «ο Ναβάλνι δολοφονήθηκε στη φυλακή. Σίγουρα θα εκδικηθούμε και θα καταστρέψουμε αυτό το καθεστώς».

Οι δυτικές αντιδράσεις

Οι χώρες της Δύσης συνεχίζουν να ζητούν από τη Ρωσία να λογοδοτήσει για τον του Αλεξέι Ναβάλνι.

Η βρετανική κυβέρνηση κάλεσε Ρώσους διπλωμάτες το βράδυ της Παρασκευής για να καταστήσει σαφές ότι οι ρωσικές αρχές θεωρούνται «πλήρως υπεύθυνες» για τον θάνατο του Ναβάλνι. Το Λονδίνο ζητά «ολοκληρωμένη και διαφανή έρευνα» για τον θάνατο του αντιφρονούντα δημοσιογράφου, ακτιβιστή και πολιτικού, ενώ ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ζήτησε «αξιόπιστη έρευνα».

«Σοκαρισμένος», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, που κατηγόρησε τον Ρώσο ομόλογό του ότι «ευθύνεται για τον θάνατο» του Ναβάλνι, τον οποίο χαρακτήρισε «ισχυρή φωνή υπέρ της αλήθειας». Το «ρωσικό καθεστώς» κατηγόρησαν και οι Βρυξέλλες.

«Θεωρούμε τον Βλαντίμιρ Πούτιν και το ρωσικό καθεστώς υπεύθυνους», είπε το πρωί του Σαββάτου ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας, Άντονι Αλμπανέζι.

Ο θάνατος του Ναβάλνι δείχνει «την αδυναμία του Κρεμλίνου και τον φόβο του για όλους τους αντιπάλους», σύμφωνα με τον Εμανουέλ Μακρόν, ενώ ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είπε ότι είναι «προφανές» πως ο Ναβάλνι «δολοφονήθηκε όπως χιλιάδες άλλοι (…) εξαιτίας ενός και μόνο ανθρώπου, του Πούτιν».

Το Κρεμλίνο χαρακτήρισε τις κατηγορίες αυτές «εντελώς απαράδεκτες», ενώ ο Ρώσος πρόεδρος μέχρι στιγμής έχει αποφύγει να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.