Ρύπανση από μικροπλαστικά ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά στο ανθρώπινο αίμα, με τους επιστήμονες να βρίσκουν τα μικροσκοπικά σωματίδια σχεδόν στο 80% των ανθρώπων που εξετάστηκαν.

Η ανακάλυψη δείχνει ότι τα σωματίδια μπορούν να ταξιδέψουν σε όλο το σώμα και να κατακάτσουν σε όργανα. Ο αντίκτυπος στην υγεία είναι ακόμη άγνωστος. Όμως οι ερευνητές ανησυχούν καθώς τα μικροπλαστικά προκαλούν βλάβες στα ανθρώπινα κύτταρα στο εργαστήριο και τα σωματίδια της ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι ήδη γνωστό ότι εισέρχονται στον οργανισμό και προκαλούν εκατομμύρια πρόωρους θανάτους ετησίως.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα του Guardian, τεράστιες ποσότητες πλαστικών απορριμμάτων απορρίπτονται στο περιβάλλον και τα μικροπλαστικά μολύνουν πλέον ολόκληρο τον πλανήτη, από την κορυφή του Έβερεστ μέχρι τα βάθη των ωκεανών. Είναι άλλωστε γνωστό ότι οι άνθρωποι καταναλώνουν τα μικροσκοπικά σωματίδια πλαστικού μέσω της τροφής και του νερού, καθώς και ότι τα αναπνέουν, καθώς έχουν βρεθεί στα κόπρανα βρεφών και ενηλίκων.

Οι επιστήμονες ανέλυσαν δείγματα αίματος από 22 ανώνυμους δότες, όλοι υγιείς ενήλικες, και βρήκαν σωματίδια πλαστικού σε 17. Τα μισά δείγματα περιείχαν πλαστικό PET, το οποίο χρησιμοποιείται συνήθως σε μπουκάλια ποτών, ενώ το ένα τρίτο περιείχε πολυστυρένιο, το οποίο χρησιμοποιείται για τη συσκευασία τροφίμων και άλλων προϊόντων. Το ένα τέταρτο των δειγμάτων αίματος περιείχε πολυαιθυλένιο, από το οποίο κατασκευάζονται οι πλαστικές σακούλες μεταφοράς.

«Η μελέτη μας είναι η πρώτη ένδειξη ότι έχουμε πολυμερή σωματίδια στο αίμα μας - πρόκειται για ένα πρωτοποριακό αποτέλεσμα», δήλωσε ο καθηγητής Dick Vethaak, τοξικολόγος στο Vrije Universiteit Amsterdam στην Ολλανδία. «Πρέπει όμως να επεκτείνουμε την έρευνα και να αυξήσουμε τα μεγέθη των δειγμάτων, τον αριθμό των πολυμερών που αξιολογούνται κ.λπ. Περαιτέρω μελέτες από διάφορες ομάδες βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη», είπε.

«Είναι σίγουρα λογικό να ανησυχούμε», δήλωσε ο Vethaak στον Guardian. «Τα σωματίδια υπάρχουν και μεταφέρονται σε όλο το σώμα». Σύμφωνα με τον ίδιο, προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι τα μικροπλαστικά ήταν 10 φορές υψηλότερα στα κόπρανα των μωρών σε σύγκριση με τους ενήλικες και ότι τα μωρά που τρέφονται με πλαστικά μπουκάλια καταπίνουν εκατομμύρια μικροπλαστικά σωματίδια την ημέρα. «Γνωρίζουμε επίσης γενικά ότι τα μωρά και τα μικρά παιδιά είναι πιο ευάλωτα στην έκθεση σε χημικές ουσίες και σωματίδια», σημείωσε. «Αυτό είναι πολύ ανησυχητικό».

Η νέα έρευνα δημοσιεύεται στο περιοδικό Environment International και προσάρμοσε τις υπάρχουσες τεχνικές για την ανίχνευση και ανάλυση σωματιδίων μεγέθους μόλις 0,0007 χιλιοστών. Ορισμένα από τα δείγματα αίματος περιείχαν δύο ή τρεις τύπους πλαστικού. Ο Vethaak αναγνώρισε ότι η ποσότητα και ο τύπος του πλαστικού διέφερε σημαντικά μεταξύ των δειγμάτων αίματος. «Αλλά πρόκειται για μια πρωτοποριακή μελέτη», δήλωσε, ενώ τώρα χρειάζεται περισσότερη δουλειά. Ανέφερε ότι οι διαφορές μπορεί να αντανακλούν βραχυπρόθεσμη έκθεση πριν από τη λήψη των δειγμάτων αίματος, όπως το να πίνει κανείς από ένα φλιτζάνι καφέ με πλαστική επένδυση ή να φοράει πλαστική μάσκα προσώπου.

«Το μεγάλο ερώτημα είναι τι συμβαίνει στο σώμα μας». δήλωσε ο Vethaak. «Τα σωματίδια διατηρούνται στο σώμα; Μεταφέρονται σε ορισμένα όργανα, μπορούν για παράδειγμα να περάσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό; Και είναι αυτά τα επίπεδα αρκετά υψηλά για να προκαλέσουν ασθένειες; Πρέπει επειγόντως να χρηματοδοτήσουμε περαιτέρω έρευνα ώστε να μπορέσουμε να το μάθουμε», τόνισε ο Vethaak.

Η νέα έρευνα χρηματοδοτήθηκε από τον Ολλανδικό Εθνικό Οργανισμό Έρευνας και Ανάπτυξης για την Υγεία και την Common Seas, μια εταιρεία που εργάζεται για τη μείωση της ρύπανσης από τα πλαστικά.

H παραγωγή πλαστικού πρόκειται να διπλασιαστεί μέχρι το 2040

«Η παραγωγή πλαστικού πρόκειται να διπλασιαστεί μέχρι το 2040», δήλωσε η Jo Royle, ιδρύτρια της φιλανθρωπικής εταιρείας Common Seas. «Έχουμε δικαίωμα να γνωρίζουμε τι κάνει όλο αυτό το πλαστικό στο σώμα μας». Η Common Seas, μαζί με περισσότερες από 80 ΜΚΟ, επιστήμονες και βουλευτές, ζητούν από την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να διαθέσει 15 εκατομμύρια λίρες για την έρευνα σχετικά με τις επιπτώσεις του πλαστικού στην ανθρώπινη υγεία. Η ΕΕ χρηματοδοτεί ήδη έρευνα σχετικά με τις επιπτώσεις του μικροπλαστικού στα έμβρυα και τα μωρά, καθώς και στο ανοσοποιητικό σύστημα.

Πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι τα μικροπλαστικά μπορούν να προσκολληθούν στις εξωτερικές μεμβράνες των ερυθρών αιμοσφαιρίων και μπορεί να περιορίσουν την ικανότητά τους να μεταφέρουν οξυγόνο. Τα σωματίδια έχουν επίσης βρεθεί στον πλακούντα εγκύων γυναικών και σε έγκυους αρουραίους περνούν γρήγορα μέσω των πνευμόνων στην καρδιά, στον εγκέφαλο και σε άλλα όργανα των εμβρύων.

Μια νέα εργασία ανασκόπησης που δημοσιεύθηκε την Τρίτη, με συγγραφέα τον Vethaak, αξιολόγησε τον κίνδυνο καρκίνου και κατέληξε στο συμπέρασμα: «Χρειάζεται επειγόντως λεπτομερέστερη έρευνα σχετικά με το πώς τα μικρο- και νανοπλαστικά επηρεάζουν τις δομές και τις διαδικασίες του ανθρώπινου σώματος, καθώς και με το αν και πώς μπορούν να μετασχηματίσουν τα κύτταρα και να προκαλέσουν καρκινογένεση, ιδίως υπό το φως της εκθετικής αύξησης της παραγωγής πλαστικών. Το πρόβλημα γίνεται όλο και πιο επείγον κάθε μέρα».