Το «κόλπο» είναι παλιό. Άλλα να γράφει ο τίτλος και άλλα το περιεχόμενο.

Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

To «κόλπο» είναι παλιό. Άλλα να γράφει ο τίτλος και άλλα το περιεχόμενο: «Οι ηγέτες του κόσμου αντιδρούν στην επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία: “Μια σκοτεινή μέρα για την Ευρώπη”». Είναι ο τίτλος της Washington Post (World leaders react to Russia’s attack on Ukraine: ‘A dark day for Europe’). Από το ίδιο το κείμενο όμως διαπιστώνει κανείς ότι οι ηγέτες του κόσμου είναι οι ηγέτες του δυτικού κόσμου και μόνον. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, η Ιαπωνία, η Σουηδία, η Φινλανδία και το Ισραήλ.

Απουσιάζουν από τον κατάλογο των κρατών που καταδίκασαν τη ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία η οικονομική υπερδύναμη Κίνα και το Ιράν, μια μεσαίου μεγέθους στρατιωτική δύναμη της Μέσης Ανατολής. Tο αγγλόφωνο Global Times, που συνδέεται με τη Λαϊκή Ημερησία του Πεκίνου, κάνει πλάκα στους Αμερικανούς. Στην πρώτη σελίδα του δημοσιεύει το κείμενο μιας προς υπογραφή έκκλησης πολιτών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες να μην κατάσχουν τα οικονομικά αποθέματα του Αφγανιστάν (καλά καταλάβατε, τη στιγμή που οι Αφγανοί πεθαίνουν κυριολεκτικά της πείνας, η αμερικανική κυβέρνηση θέλει να βουτήξει τα λεφτά του αφγανικού κράτους στο εξωτερικό και να τα δώσει στις οικογένειες των θυμάτων της 11^ης Σεπτεμβρίου). Το σχετικό άρθρο συνοδεύεται από μια γελοιογραφία που δείχνει τους Αμερικανούς να ληστεύουν τη Συρία, το Ιράκ και το Αφγανιστάν.

Ας πούμε ότι η Κίνα και το Ιράν είναι αντίπαλοι της Αμερικής, κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να γίνουν οι ίδιες στόχος των ΗΠΑ και διαφόρων υπερπρόθυμων συμμάχων τους, όπως η Βρετανία, που συνδυάζει τόσο καλά γελοιότητα και τυχοδιωκτισμό ή το Ισραήλ στην περίπτωση του Ιράν. Αυτό τους έλειπε να βγάζουν ανακοινώσεις καταδικαστικές της Ρωσίας. Απουσιάζουν όμως από τη λίστα – και αυτό είναι το πιο εντυπωσιακό – οι εκπρόσωποι πέντε μεγάλων οικονομικών δυνάμεων, μεταξύ των οποίων και εταίροι και σύμμαχοι των ΗΠΑ, στις οποίες περιλαμβάνονται η Ινδία, η Βραζιλία, η Ινδονησία, η Νότιος Αφρική και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (*).

Περίπου τα δύο τρίτα του πλανήτη από οικονομικής πλευράς και ακόμα περισσότερο από δημογραφικής αποφεύγουν να καταδικάσουν τη ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία.

Αρκεί να συγκρίνετε αυτή την εικόνα με την 11^η Σεπτεμβρίου 2001, όταν οι πάντες, ακόμα και η Κούβα του Κάστρο, περιλαμβανομένης της Ρωσίας του Πούτιν, φώναζαν σε όλους τους τόνους (ακόμα και αν δεν το πίστευαν) «Είμαστε όλοι Αμερικανοί», μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στους Δίδυμους Πύργους και θα έχετε το μέτρο της απομείωσης της πολιτικής (και όχι μόνο) ισχύος και ακτινοβολίας των Ηνωμένων Πολιτειών και της Δύσης.

Δείχνει επίσης αυτή η εξέλιξη την παγκόσμια απομείωση της σημασίας που αποδίδεται στο διεθνές δίκαιο, που δεν το έχει όμως κουρελιάσει η Ρωσία του Πούτιν. Το ξέσκισαν προηγουμένως επί είκοσι χρόνια όσοι διέλυσαν και κατεδάφισαν τη Γιουγκοσλαβία, απέσπασαν το Κόσοβο δια της βίας από τη Σερβία, κατέστρεψαν το Ιράκ, τη Συρία, τη Λιβύη, την Υεμένη και το Σουδάν, απείλησαν με πλήρη εξαφάνιση το Ιράν και τη Βόρειο Κορέα. Για να μη μιλήσουμε για την πλήρη κατάργηση του διεθνούς δικαίου από το Ισραήλ στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, την Ιερουσαλήμ και το Γκολάν.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν παρέβησαν το διεθνές δίκαιο όταν επέβαλαν τη δικτατορία της 21ης Απριλίου στην Ελλάδα ή όταν οργάνωσαν την εισβολή της Τουρκίας στην Κύπρο το 1974;

Η Δύση αντικατέστησε, μετά το 1991, το διεθνές δίκαιο με το δίκαιο του ισχυρότερου. Έχασε έτσι, εξαιτίας της δικής της πολιτικής, τη δυνατότητα να το επικαλεστεί αξιόπιστα. Και ταυτόχρονα έχει προκαλέσει τέτοια υπόκωφα αισθήματα οργής, που όταν ο πλανήτης νοιώθει την αδυναμία της, είναι έτοιμος ευχαρίστως να την «κατασπαράξει».

Δεν απέφυγαν όλοι αυτοί να καταδικάσουν τη ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία γιατί συμφωνούν μαζί της. Αλλά γιατί δεν θέλουν ένα κόσμο όπου η Υπερδύναμη και οι σύμμαχοί της μπορούν να κάνουν ότι θέλουν και που μπορεί αύριο να έρθουν στη χώρα τους, να ανατρέψουν το καθεστώς της και να επιβάλλουν ό,τι άλλο θέλουν. Ακόμα κι αν διαφωνούν με την επέμβαση, καταλαβαίνουν ότι δεν είναι οι Ρώσοι που εμφανίστηκαν στον κόλπο του Μεξικού ή τον Καναδά, αλλά το ΝΑΤΟ που έχει περικυκλώσει τη Ρωσία (και οι Αμερικανοί που περιπολούν στα στενά της Ταϊβάν και «αστυνομεύουν» τη Μέση Ανατολή και τη μισή Αφρική).

Δεν καταδίκασαν επίσης την επέμβαση, γιατί αποβλέπουν στη Ρωσία και την Κίνα για παραγωγικές επενδύσεις, για τεχνολογική βοήθεια, για αγορά εξοπλισμών που δεν τους δίνουν οι ΗΠΑ, για περιθώρια διπλωματικών ελιγμών που δεν διαθέτουν σε ένα μονοπολικό κόσμο. Γιατί αντιλαμβάνονται ότι δεν τους χωράει η «νέα παγκόσμια τάξη» που θέλησαν να οικοδομήσουν οι ΗΠΑ επί των ερειπίων της Σοβιετικής Ένωσης.

Ο κόσμος μας μοιάζει τώρα να διασπάται σε τρία μπλοκ, έστω κι αν οι προβλέψεις περιέχουν ακόμα ένα στοιχείο αβεβαιότητας: τον δυτικό κόσμο, τον άξονα Ρωσίας-Κίνας και μια μάζα τρίτων που θυμίζει κάπως τους παλιούς Αδέσμευτους.

Πρόκειται για ένα είδος «εξέγερσης» του κόσμου εναντίον της παγκόσμιας δικτατορίας που επεχείρησε να επιβάλλει η Δύση σε όλο τον κόσμο μετά τη νίκη της στον Ψυχρό Πόλεμο. Υπό την έννοια αυτή είναι μια πολύ θετική εξέλιξη, που αποτρέπει τον παγκόσμιο Ολοκληρωτισμό.

Ο μεγάλος κίνδυνος είναι ότι ο νέος Ψυχρός Πόλεμος που ξεκινάει μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφή την ανθρωπότητα, όχι μόνο λόγω του εγγενούς κινδύνου να πάμε σε συρράξεις με πυρηνικά, βιολογικά, χημικά και κυβερνητικά όπλα, αλλά και λόγω του ότι οι οικολογικές απειλές για την ανθρωπότητα είναι τόσο σημαντικές και τόσο επείγουσες, που κινδυνεύει ένας τέτοιος πόλεμος να μην έχει νικητές.

Η σωτηρία του πολιτισμού και της ίδιας της ανθρωπότητας επιβάλλει να φύγουμε το ταχύτερο από ένα περιβάλλον αντιμαχόμενων εθνικισμών και να πάμε στην εγκαθίδρυση μιας νέας δημοκρατικής, κοινωνικής, οικολογικής παγκόσμιας τάξης, που θα λαμβάνει υπόψιν της τα συμφέροντα όλων των ανθρώπων και των λαών, μικρών και μεγάλων. Είμαστε ακόμα πολύ μακριά από μια τέτοια προοπτική και αυτό εγκυμονεί τρομακτικούς κινδύνους.

YΓ. Τελικά, και υπό ασφυκτική πίεση των ΗΠΑ, η Βραζιλία ψήφισε υπέρ του σχεδίου απόφασης καταδίκης της Ρωσίας, που υπέβαλαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ οι ΗΠΑ και η Αλβανία. Η πρόταση απερρίφθη κατόπιν του βέτο που έθεσε η Ρωσία. Απείχαν της ψηφοφορίας η Κίνα, η Ινδία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

konstantakopoulos.gr