Η Ευρώπη εισέρχεται σε μια καθοριστική εβδομάδα για το μέλλον της ασφάλειάς της, μετά από μια σύνοδο στο Λονδίνο που προσέφερε πολλές υποσχέσεις αλλά λίγες συγκεκριμένες απαντήσεις.

Μια ομάδα παγκόσμιων ηγετών – συμπεριλαμβανομένου του Βολοντίμιρ Ζελένσκι της Ουκρανίας, αλλά όχι του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ – πέρασε το απόγευμα της Κυριακής (02/03) στις πολυτελείς αίθουσες του Lancaster House στην πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου, συζητώντας το ιστορικής σημασίας ερώτημα: παραμένουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στον πυρήνα της δυτικής αμυντικής συμμαχίας;

«Υπήρχε μια ανανεωμένη αίσθηση επείγοντος» για τη διασφάλιση της συλλογικής ασφάλειας της Ευρώπης μετά τις σοκαριστικές σκηνές που εκτυλίχθηκαν στην Ουάσινγκτον την Παρασκευή, αναφέρει στο Politico ευρωπαίος διπλωμάτης που συμμετείχε στις συζητήσεις.

Η σφοδρή λεκτική επίθεση του Τραμπ εναντίον του Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, άφησε τους Ευρωπαίους ηγέτες να αναρωτιούνται αν οι ΗΠΑ εξακολουθούν να θεωρούν τον εαυτό τους σύμμαχο. Λίγο μετά το συγκλονιστικό δεκαπεντάλεπτο δημόσιο “κατσάδιασμα”, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλας, υπαινίχθηκε ότι η Αμερική δεν ηγείται πλέον του «ελεύθερου κόσμου». Παρότι η ένταση υποχώρησε μέσα στο Σαββατοκύριακο, οι αμφιβολίες και η ενόχληση δεν έχουν εξαφανιστεί.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο οποίος είχε οργανώσει τη σύνοδο της 2ας Μαρτίου πριν από τη διαμάχη Τραμπ-Ζελένσκι, δήλωσε την Κυριακή ότι η Ευρώπη «πρέπει να σηκώσει το βάρος» της προστασίας της Ουκρανίας από τη ρωσική επεκτατικότητα, σηματοδοτώντας τη νέα πραγματικότητα μιας μειωμένης αμερικανικής παρουσίας στη διεθνή σκηνή.

Έχοντας προηγουμένως επιδιώξει να διατηρήσει καλές σχέσεις με τον Αμερικανό πρόεδρο, ο Στάρμερ βλέπει τον εαυτό του ως διαμεσολαβητή. Το Ηνωμένο Βασίλειο, μαζί με τη Γαλλία και την Ουκρανία, σχεδιάζουν πλέον μια ειρηνευτική πρόταση, την οποία θα παρουσιάσουν στον Τραμπ, μια αξιοσημείωτη αλλαγή από την προηγούμενη υπόθεση ότι οι ΗΠΑ θα ηγούνταν των διαπραγματεύσεων.

Το προτεινόμενο σχέδιο περιλαμβάνει μια ειρηνευτική δύναμη υπό την ηγεσία του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας, την οποία ο Στάρμερ αποκάλεσε «συμμαχία των προθύμων»—μια αναφορά στη συμμαχία που είχε ηγηθεί από τις ΗΠΑ κατά την εισβολή στο Ιράκ το 2003. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι πρότεινε μια εκεχειρία διάρκειας ενός μήνα, η οποία θα εφαρμοζόταν στον αέρα, στη θάλασσα και στις ενεργειακές υποδομές.

Ωστόσο, το ποιοι άλλοι θα συμμετάσχουν σε αυτή τη συμμαχία παραμένει ασαφές. Ο Στάρμερ ανέφερε ότι «αρκετές» χώρες συμφώνησαν παρασκηνιακά στη σύνοδο να συμμετάσχουν στην ειρηνευτική δύναμη, αλλά τόνισε ότι η επιτυχία της εξαρτάται από την υποστήριξη των ΗΠΑ. Απέφυγε να αποκαλύψει ποιες κυβερνήσεις έχουν δεσμευτεί.

Ο ίδιος δήλωσε ότι οι ΗΠΑ παραμένουν «αξιόπιστος σύμμαχος» και ότι «συμφωνούμε με τον πρόεδρο για την επείγουσα ανάγκη μιας διαρκούς ειρήνης—τώρα πρέπει να την υλοποιήσουμε μαζί».

Όλα τα βλέμματα στραμμένα στη συνάντηση των ηγετών της ΕΕ την Πέμπτη

Οι κυβερνήσεις φαίνεται να συγκλίνουν ολοένα και περισσότερο στο ότι ο αυξημένος ρόλος τους στην ασφάλεια της Ουκρανίας συνεπάγεται μεγαλύτερη στρατιωτική ικανότητα – και, κατ’ επέκταση, τη χρηματοδότηση που απαιτείται για αυτήν. Αυτό το ζήτημα αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της συνάντησης των 27 ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες την Πέμπτη. Παρά τον πρωταγωνιστικό ρόλο του στη σύνοδο της Κυριακής, ο Στάρμερ και το Ηνωμένο Βασίλειο, φυσικά, δεν θα δώσουν το «παρών».

Μιλώντας στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro μετά τη σύνοδο, ο Μακρόν ζήτησε από τις χώρες του ΝΑΤΟ να επενδύσουν περισσότερα στις ένοπλες δυνάμεις τους.

«Τα τελευταία τρία χρόνια, οι Ρώσοι δαπανούν το 10% του ΑΕΠ τους για την άμυνα», δήλωσε. «Πρέπει να προετοιμαστούμε για το μέλλον, με στόχο το 3% έως 3,5% του ΑΕΠ».

Ο τρέχων στόχος δαπανών του ΝΑΤΟ ανέρχεται στο 2% του ΑΕΠ ετησίως, αλλά πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν καταφέρνουν να τον επιτύχουν, γεγονός που προκαλεί την έντονη δυσαρέσκεια του Τραμπ. Η Γαλλία μόλις που ξεπερνά το όριο, φτάνοντας στο 2,1%.

Για να δώσει μια ισχυρή ώθηση στους αμυντικούς προϋπολογισμούς της Ευρώπης, ο Γάλλος πρόεδρος κάλεσε την ΕΕ να αξιοποιήσει κεντρικά ευρωπαϊκά προγράμματα «που παραμένουν αναξιοποίητα».

«Πρέπει να δώσουμε εντολή στην [Ευρωπαϊκή] Επιτροπή να χρησιμοποιήσει καινοτόμες μεθόδους χρηματοδότησης», δήλωσε. «Αυτό σημαίνει είτε κοινό δανεισμό είτε τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας [το ταμείο διάσωσης που δημιουργήθηκε μετά την κρίση χρέους της ευρωζώνης] … Στην πρώτη φάση, χρειαζόμαστε 200 δισεκατομμύρια ευρώ για να μπορέσουμε να επενδύσουμε».

Καθώς αποχωρούσε από τη σύνοδο, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι τώρα είναι η στιγμή να «επαναεξοπλίσουμε επειγόντως την Ευρώπη».

Όλα δείχνουν ότι η σύνοδος της Πέμπτης θα αποτελέσει μια κρίσιμη στιγμή. Σύμφωνα με Ευρωπαίο διπλωμάτη, που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, δεν αποκλείεται μια ιστορική ανακοίνωση σχετικά με τους αμυντικούς προϋπολογισμούς.

Ωστόσο, αυτό δεν θα είναι εύκολο, δεδομένου ότι ορισμένοι ηγέτες, όπως ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, στηρίζουν περισσότερο τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν παρά οποιοδήποτε σχέδιο για την αμυντική θωράκιση της Ευρώπης απέναντί του.

Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, που επίσης συμμετείχε στη σύνοδο του Λονδίνου, ανέφερε ότι κάποιες χώρες δεσμεύτηκαν να «ενισχύσουν» τις αμυντικές τους δαπάνες – ωστόσο, παραμένει ασαφές ποιες είναι αυτές και σε ποιο βαθμό θα αυξήσουν τη χρηματοδότηση.

Τα αναπάντητα ερωτήματα

Η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία έχει ήδη περιορισμένη παραγωγική ικανότητα, πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε αύξηση των στρατιωτικών δαπανών ενδέχεται να αργήσει να αποφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα.

Πέρα από τη ρητορική κλιμάκωση από την πλευρά των Ευρωπαίων ηγετών, η έλλειψη συγκεκριμένων στοιχείων είναι εμφανής.

Το πιο κρίσιμο: δεν υπάρχουν λεπτομέρειες για το τι ακριβώς θα περιλαμβάνει το ειρηνευτικό σχέδιο ή πώς ο Στάρμερ και ο Μακρόν θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν τη στήριξη του Λευκού Οίκου.

Ένας δεύτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης σημείωσε ότι ο Ζελένσκι χρειάζεται απεγνωσμένα να βρει τρόπο να δημιουργήσει μια σχέση με τον Τραμπ και να υπογράψει τη συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για τα ορυκτά, η οποία επρόκειτο να οριστικοποιηθεί την περασμένη εβδομάδα.

Ο διπλωμάτης ανέφερε ότι η τρέχουσα κατάσταση «περιλαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία να αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο», αλλά πρόσθεσε πως «η λογική πίσω από τη συμφωνία για τα ορυκτά είναι ότι θα δώσει στις ΗΠΑ εμπορικό συμφέρον και φυσική επιχειρηματική παρουσία στην περιοχή, παρέχοντας έτσι έναν βαθμό προστασίας».

Όλα αυτά βέβαια, δεν απαντούν στο βασικό ερώτημα: πώς η Ευρώπη σκοπεύει να πείσει τον Πούτιν να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το προτεινόμενο ειρηνευτικό σχέδιο.

Το Κρεμλίνο έχει ήδη αποκλείσει το ενδεχόμενο παρουσίας μιας ειρηνευτικής δύναμης του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία.

Με δεδομένους τους δημόσιους πανηγυρισμούς των συμμάχων του Πούτιν για τις αλλεπάλληλες προσβολές του Τραμπ προς τον Ζελένσκι, ο Ρώσος πρόεδρος ενδέχεται να περιμένει μια προσέγγιση υπό την ηγεσία του Λευκού Οίκου.

Μετά τη σύνοδο της Κυριακής, ο Ζελένσκι δήλωσε στο Sky News ότι υπήρξε επικοινωνία μεταξύ του Λευκού Οίκου και της κυβέρνησής του από την Παρασκευή, μετά τη δημόσια αντιπαράθεσή του με τον Τραμπ, αλλά «όχι στο δικό μου επίπεδο».

Επιβεβαιώνει ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Ντένις Σμίχαλ, ότι η χώρα κατέληξε στην τελική συμφωνία με τις ΗΠΑ για τα ορυκτά. «Η Ουκρανία και οι ΗΠΑ κατέληξαν σε τελική συμφωνία για τον ορυκτό πλούτο της χώρας», ανέφερε ο ουκρανός πρωθυπουργός, σύμφωνα με τη DW.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, ο Σμίχαλ τόνισε πως, «η συμφωνία προβλέπει ότι οι ΗΠΑ θα αποκτήσουν ουκρανικούς ορυκτούς πόρους αντί πληρωμής για στρατιωτική υποστήριξη στον αμυντικό πόλεμο του Κιέβου κατά της Ρωσίας και περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός κοινού επενδυτικού ταμείου και μια διάταξη που αναφέρει ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τις προσπάθειες της Ουκρανίας να λάβει εγγυήσεις ασφάλειας για την οικοδόμηση διαρκούς ειρήνης».

Στη συνέχεια, τόνισε πως αναμένει την έγκριση της συμφωνίας από την ουκρανική κυβέρνηση σήμερα.

→ Ακολουθεί μια σύνοψη των όσων γνωρίζουμε για τη συμφωνία αυτή:

• Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωνε ότι επιθυμεί οι ΗΠΑ να αποζημιωθούν για τη βοήθεια που έχουν προσφέρει τα τελευταία τρία χρόνια στην Ουκρανία. Η Ουάσινγκτον ζητούσε δεσμεύσεις ύψους 500 δισ. δολαρίων, περίπου τέσσερις φορές το ποσό της βοήθειας που έχει προσφέρει ως τώρα στο Κίεβο, το οποίο, σύμφωνα με το IfW Kiel, εκτιμάται στα 120 δισ. δολάρια.
• Ο Ουκρανός πρόεδρος απέρριψε το αίτημα και αρνήθηκε να υπογράψει μια συμφωνία που θα αναγκαστούν να πληρώνουν «δέκα γενιές Ουκρανών».
• Σύμφωνα με ουκρανική πηγή που έχει γνώση των συμβιβασμών που έγιναν και η οποία μίλησε στο AFP χθες Τρίτη το βράδυ, η απαίτηση αυτή των ΗΠΑ έχει αφαιρεθεί από το νέο κείμενο της συμφωνίας.
• Πλέον αναφέρεται ότι οι ΗΠΑ θα εκμεταλλευθούν από κοινού με την Ουκρανία τον ορυκτό της πλούτο και τα έσοδα που θα προκύψουν θα πάνε σε ένα νεοσύστατο ταμείο το οποίο θα μπορούσε να είναι «κοινό για την Ουκρανία και την Αμερική», εξήγησε η ίδια πηγή.
• Σύμφωνα με αυτόν τον υψηλόβαθμο Ουκρανό αξιωματούχο, οι Αμερικανοί «έχουν αφαιρέσει όλους τους όρους που δεν μας ταίριαζαν, κυρίως τα 500 δισ. δολάρια».
• Για το Κίεβο ένας όρος κλειδί προκειμένου να δώσει πρόσβαση στους πόρους του στους εταίρους του είναι να λάβει εγγυήσεις ασφαλείας, δηλαδή έναν πολιτικοστρατιωτικό μηχανισμό που θα αποτρέψει τη Ρωσία να της επιτεθεί ξανά μετά τη σύναψη εκεχειρίας.
• Ο Ζελένσκι είχε αναφερθεί στο ενδεχόμενο μιας τέτοιας ανταλλαγής – ορυκτός πλούτος έναντι εγγυήσεων ασφαλείας – ήδη από τον Οκτώβριο όταν παρουσίασε τις αδρές γραμμές του «σχεδίου του για τη νίκη».
• Η Ουκρανία εκτιμά ότι η καλύτερη εγγύηση που θα μπορούσε να της δοθεί θα ήταν η ένταξή της στο ΝΑΤΟ, ένα σενάριο το οποίο απορρίπτει η Ουάσινγκτον διότι θα καθιστούσε αδύνατη οποιαδήποτε εκεχειρία ή ειρήνη καθώς αποτελεί κόκκινη γραμμή για τη Μόσχα.
• Άλλο ουκρανικό αίτημα: στρατιωτική ειρηνευτική αποστολή σε περίπτωση εκεχειρίας. Αλλά οι ΗΠΑ έχουν απορρίψει το ενδεχόμενο, αν και δεν αντιτίθενται στην ανάπτυξη ευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ουκρανία.

Τελικά το κείμενο της συμφωνίας για τα ορυκτά θα περιλαμβάνει μια αναφορά στην ασφάλεια της Ουκρανίας, αλλά όχι συγκεκριμένες εγγυήσεις. Όπως δήλωσε ο ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος, οι συζητήσεις για το θέμα δεν έχουν ολοκληρωθεί.

«Πρόκειται για έναν γενικό όρο ο οποίος αναφέρει ότι η Αμερική θα επενδύσει σε μια κυρίαρχη, σταθερή και ευημερούσα Ουκρανία, ότι εργάζεται για μια βιώσιμη ειρήνη και ότι η Αμερική στηρίζει τις προσπάθειες που γίνονται για την παροχή εγγυήσεων ασφάλειας», εξήγησε ο αξιωματούχος.

Η Ουκρανία διαθέτει περίπου το 5% των παγκόσμιων αποθεμάτων σε ορυκτά, όμως αυτά που ορέγεται ο Τραμπ είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους ανεκμετάλλευτα, δύσκολα να εξορυχθούν ή υπό ρωσικό έλεγχο σε κατεχόμενες ουκρανικές περιοχές.

Παράγει κυρίως τρία κρίσιμης σημασία ορυκτά: μαγγάνιο (8η παραγωγός παγκοσμίως σύμφωνα με το World Mining Data), τιτάνιο (11η) και γραφίτη (14η), απαραίτητα για τις ηλεκτρικές μπαταρίες.

Εξάλλου σύμφωνα με τη γαλλική υπηρεσία γεωλογικών και ορυκτών ερευνών (BRGM), η Ουκρανία συγκεντρώνει το «20% των παγκόσμιων εκτιμώμενων αποθεμάτων» γραφίτη, ενώ «είναι μία από τις βασικές χώρες στην Ευρώπη που έχει δυναμικό» για την εκμετάλλευση λιθίου, επίσης σημαντικού για τις μπαταρίες.

Η ίδια η κυβέρνηση της Ουκρανίας αναφέρει ότι η χώρα διαθέτει «ένα από τα μεγαλύτερα αποθέματα» λιθίου στην Ευρώπη, αν και «αυτή τη στιγμή» δεν γίνονται εξορύξεις.

Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αυτών των ορυκτών απαιτεί τεράστιες επενδύσεις.

Όπως εκτιμά η ουκρανική κυβέρνηση, για την εκμετάλλευση του κοιτάσματος στο Νοβοπολτάβσκε, στην επαρχία της Ζαπορίζια, θα χρειαστούν 300 εκατ. δολάρια επενδύσεις.

Όμως το κοίτασμα αυτό - στο οποίο πιστεύεται ότι υπάρχει απατίτης, ταντάλιο, νιόβιο, στρόντιο, σπάνιες γαίες ακόμη και ουράνιο - βρίσκεται σε μια περιοχή της Ζαπορίζια την οποία ελέγχει ο ρωσικός στρατός.

Και το Κρεμλίνο αποκλείει το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει τις περιοχές που ελέγχει, αν και έχει δηλώσει ανοικτό στις αμερικανικές επενδύσεις στις κατεχόμενες περιοχές.

Άλλο παράδειγμα είναι το κοίτασμα Τσεβτσενκίβσκε (με λίθιο, ταντάλιο, νιόβιο, βηρύλλιο) το οποίο απέχει 10 χιλιόμετρα από το μέτωπο.

Ρωσία: 95.000 νεκροί Ρώσοι στρατιώτες στην Ουκρανία

Το ρωσικό ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης Mediazona ανακοίνωσε ότι ταυτοποίησε, σε συνεργασία με το BBC, 95.000 νεκρούς Ρώσους στρατιώτες μέσω δεδομένων από ανοιχτές πηγές, δημοσιοποιώντας έναν απολογισμό που δεν σχολιάστηκε ούτε διαψεύστηκε σήμερα από το Κρεμλίνο.

Νέο λεπτομερές γράφημα με πληροφορίες, που δόθηκε στη δημοσιότητα χθες, Δευτέρα, με αφορμή την τρίτη επέτειο από την εισβολή των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, ταυτοποιεί δεκάδες χιλιάδες Ρώσους στρατιώτες, αναφέροντας τα ονόματά τους, την ημερομηνία γέννησής τους, την ημερομηνία θανάτου τους, την μονάδα τους και τον τόπο καταγωγής τους.

Τα στοιχεία ταυτοποίησής τους, τα οποία συχνά συνοδεύονται από φωτογραφία, συγκεντρώθηκαν σε ιστότοπο (https://200.zona.media/) για να σχηματίσουν μια αναπαραγωγή του πίνακα "Η αποθέωση του πολέμου", έργο του Ρώσου ζωγράφου Βασίλι Βερεστσάγκιν, στον οποίο εικονίζεται πυραμίδα από ανθρώπινα κρανία. Ο πίνακας αυτός εκτίθεται στην πινακοθήκη Τρετιάκοφ της Μόσχας.

Ο ιστότοπος επιτρέπει την ταξινόμηση των νεκρών βάσει τόπου καταγωγής, στρατιωτικού βαθμού και μονάδας ή ακόμη την αναζήτηση συγκεκριμένου προσώπου.

Το Mediazona, το οποίο ίδρυσε ο Πιοτρ Βερζίλοφ, Ρώσος αντιπολιτευόμενος που πολέμησε στην ουκρανική πλευρά και είναι συνιδρυτής του ρωσικού συγκροτήματος κατά του Πούτιν Pussy Riot, υπογράμμισε ότι ο απολογισμός αυτός δεν είναι διεξοδικός, εκτιμώντας ότι περίπου 165.000 Ρώσοι στρατιωτικοί μπορεί να σκοτώθηκαν σε τρία χρόνια.

Το Mediazona εργάζεται πάνω στο σχέδιο αυτό μαζί με τη ρωσική υπηρεσία του BBC και δημοσιεύει σε τακτικά διαστήματα επικαιροποιημένο απολογισμό καθώς ταυτοποιούνται οι νεκροί.

Σε ερώτηση του AFP σε συνηθισμένη τηλεφωνική ενημέρωση των δημοσιογράφων, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου δεν σχολίασε το ερευνητικό αυτό έργο και τον ανθρώπινο απολογισμό που προκύπτει από αυτό, λέγοντας ότι δεν είναι ενήμερος. Ωστόσο ούτε το διέψευσε.

"Δεν γνωρίζω τι είναι η έκδοση αυτή, και αν αυτό που δημοσίευσε είναι αλήθεια ή όχι", δήλωσε ο Ντμίτρι Πεσκόφ.

"Κάθε πληροφορία για τις απώλειες που υπάρχουν κατά τη διάρκεια της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης (σ.σ.: όπως χαρακτηρίζει η Ρωσία τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία) μπορεί να παρέχεται μόνον από το υπουργείο Άμυνας της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Πρόκειται για αποκλειστικό προνόμιο του υπουργείου", πρόσθεσε.

Το υπουργείο Άμυνας έχει να δημοσιεύσει απολογισμό από το φθινόπωρο του 2022, όταν είχε παραδεχθεί τον θάνατο τουλάχιστον 6.000 στρατιωτών.

Στα τέλη του 2024, ο τότε υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, ο Λόιντ Όστιν, είχε αναφέρει ότι περίπου 700.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί.

Στην ουκρανική πλευρά, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε ανακοινώσει στα μέσα Φεβρουαρίου ότι περίπου 46.000 στρατιώτες έχουν σκοτωθεί και 380.000 άλλοι τραυματιστεί.

Ο Ουκρανός πολεμικός ανταποκριτής Γιούρι Μπουτούσοφ, ανεξάρτητος δημοσιογράφος, είχε παράλληλα δηλώσει τον Δεκέμβριο 2024 ότι οι πηγές του στους κόλπους του στρατού είχαν καταμετρήσει 70.000 νεκρούς και 35.000 αγνοούμενους.

πηγή: ΑΠΕ

Σοκ και σύγχυση έχει προκαλέσει στους Ουκρανούς αξιωματούχους και Ευρώπη το ταξίδι των κορυφαίων στελέχων της κυβέρνησης Τραμπ στην πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας για τις ειρηνευτικές συνομιλίες με τη Ρωσία.

Την Κυριακή (16/02), ανώτερη κυβερνητική του Κιέβου αποκάλυψε στο BBC ότι η Ουκρανία δεν θα συμμετάσχει στις επικείμενες συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας που θα πραγματοποιηθούν στο Ριάντ, παρά τους ισχυρισμούς Αμερικανού αξιωματούχου ότι το Κίεβο θα εμπλακεί στη διαδικασία.

Οι συνομιλίες για το ουκρανικό με τη συμμετοχή της ρωσικής αντιπροσωπείας θα ξεκινήσουν αύριο, Τρίτη 18 Φεβρουαρίου, ανέφερε το βράδυ της Κυριακής (16/02) η ρωσική εφημερίδα Kommersant, επικαλούμενη πηγές που δεν κατονομάζονται.

Η αμερικανική πλευρά ανέφερε ότι οι Ουκρανοί προσκλήθηκαν στις συνομιλίες, όπως μετέδωσε το POLITICO, όμως οι Ουκρανοί δηλώνουν κάτι διαφορετικό. «Είδα ότι κάποιος είπε πως θα υπάρξει συνάντηση στη Σαουδική Αραβία. Δεν ξέρω τι είναι αυτό», είπε ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο περιθώριο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου το Σάββατο (15/02).  Αναφορικά με την πιθανότητα συνομιλιών χωρίς την Ουκρανία στο τραπέζι, είχε σχολιάσει πως: «Λοιπόν, αυτό δεν είναι μια σοβαρή συζήτηση, απ’ ό,τι φαίνεται».

Ουκρανός αξιωματούχος εξέφρασε στη διάσκεψη την αγανάκτησή του για την είδηση, λέγοντας: «Δεν ξέρω από πού προέκυψε αυτό ή τι περιμένουν να πετύχουν από αυτές τις συνομιλίες στις οποίες δεν έχουμε προσκληθεί». Και στο Κίεβο, ο Μιχαΐλο Ποντολιάκ, κορυφαίος σύμβουλος του Ζελένσκι, ήταν ακόμη πιο κατηγορηματικός λέγοντας πως «Δεν υπάρχει τίποτα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων που να αξίζει να συζητηθεί» και πως «Η Ρωσία δεν είναι έτοιμη για διαπραγματεύσεις».

Ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής του Τέξας, Μάικλ Μακόλ, αιφνιδίασε τους παρευρισκόμενους στη διάσκεψη όταν ανακοίνωσε κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στο περιθώριο της διάσκεψης, ότι η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί τις επόμενες ημέρες και ότι θα συμμετέχουν ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Μάικ Γουόλτζ και ο απεσταλμένος για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ.

Ο φόβος για μια συμφωνία ερήμην της Ουκρανίας

Η είδηση — και η σύγχυση γύρω από αυτή — έχει εντείνει την ανησυχία στην Ευρώπη ότι ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να διαπραγματευτεί μια ειρηνευτική συμφωνία για την Ουκρανία παρακάμπτοντας το Κίεβο και τους υπόλοιπους Δυτικούς συμμάχους. Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, ο Τραμπ δήλωσε ότι εξετάζει το ενδεχόμενο να συναντηθεί απευθείας με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, πιθανώς στη Σαουδική Αραβία. Ωστόσο, η αποστολή της κορυφαίας ομάδας εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ για την έναρξη των συνομιλιών ενίσχυσε τους φόβους ότι η Ουάσινγκτον ανοίγει διάλογο με τη Μόσχα χωρίς τη συμμετοχή των Ευρωπαίων.

Οι Ουκρανοί που μίλησαν στο POLITICO δήλωσαν ότι είναι μπερδεμένοι όχι μόνο για το τι συμβαίνει, αλλά και για το ποιος είναι υπεύθυνος. Ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζ. Ντ. Βανς, δεν έκανε καμία αναφορά στις ειρηνευτικές συνομιλίες στην ομιλία του στο Μόναχο, ο Ρούμπιο δεν έκανε δημόσιες δηλώσεις στη διάσκεψη, και ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για τις ειρηνευτικές συνομιλίες, Κιθ Κέλογκ, έδωσε ελάχιστες πληροφορίες για την πορεία της κυβέρνησης σε ένα κλειστό γεύμα. Ο Κέλογκ δεν πρόκειται να παρευρεθεί στις συνομιλίες. Ωστόσο, κάποιοι κάνουν έκκληση ψυχραιμία και διαμηνύουν πως δεν πρέπει να επικρατήσει ο πανικός πριν διεξαχθούν οι συναντήσεις και τόνισαν ότι η σημασία βρίσκεται στο αποτέλεσμα και όχι στη διαδικασία.

«Δεν με νοιάζει αν [ο Τραμπ] συναντήσει τον Πούτιν στο Κλίβελαντ. Δεν με νοιάζει αν μιλήσουν. Δεν με νοιάζει αν πάνε διακοπές. Δεν έχει σημασία τι θα κάνουν, αρκεί να το κάνουν σωστά», είπε ο γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ, Ρεπουμπλικανός από τη Νότια Καρολίνα και στενός σύμμαχος του Τραμπ. «Ο Πρόεδρος Τραμπ φέρει την ευθύνη του αποτελέσματος. Δεν έχει σημασία τι λέει ο Υπουργός Άμυνας, Πιτ Χέγκσεθ. Δεν έχει σημασία πόσα τηλεφωνήματα έγιναν. Σημασία έχει πώς θα τελειώσει. Αν τελειώσει με τρόπο που θα αποτρέπει τη μελλοντική επιθετικότητα και θα σταθεροποιεί την Ευρώπη, θα πάρει το μερίδιο που του αναλογεί από τα εύσημα», πρόσθεσε.

“Τίποτα δεν είναι ξεκάθαρο”

«Όλοι όσοι συναντήθηκαν με τον Κέλογκ φαίνεται ότι συλλέγουν πληροφορίες και δεν δίνουν απαντήσεις», είπε ο Ουκρανός βουλευτής Ολέξιι Γκοντσαρένκο. «Ο κόσμος είναι πολύ μπερδεμένος. Τίποτα δεν είναι ξεκάθαρο για το πού βαδίζουμε», επισήμανε.

Μερικοί από τους συμμάχους της Ουκρανίας στην Ουάσινγκτον έμειναν εμβρόντητοι και ήταν ιδιαίτερα επικριτικοί. «Μόνο στον διαστρεβλωμένο κόσμο της διπλωματίας του Τραμπ ο εισβολέας έχει περισσότερη υπόληψη από τη χώρα που δέχτηκε την εισβολή και η χώρα που είναι υπεύθυνη για φρικτά εγκλήματα πολέμου έχει την καλύτερη ευκαιρία για ειρήνη», δήλωσε ο Μάικ Κουίγκλι, Δημοκρατικός από το Ιλινόις και συμπρόεδρος της Ουκρανικής Ομάδας στο Κογκρέσο. «Αυτό δείχνει ότι η Ουκρανία δεν μπορεί να περιμένει να τύχει καλής μεταχείρισης στις διαπραγματεύσεις αν δεν της συμπεριφέρονται σωστά από την αρχή», είπε ο ίδιος.

“Δεν πρόκειται μόνο για το μέλλον της Ουκρανίας”

«Θα προτιμούσα οι Ηνωμένες Πολιτείες να μην συνομιλούν απευθείας με τη Ρωσία χωρίς την Ουκρανία και την Ευρώπη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων; Ναι, θα το προτιμούσα», δήλωσε ο Φινλανδός Πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ σε συνέντευξή του στο POLITICO Pub. «Αλλά αν δεν συμβαίνει αυτό, τότε πρέπει ουσιαστικά να πείσουμε τους Αμερικανούς ότι οι Ευρωπαίοι έχουμε διακύβευμα σε αυτή την υπόθεση», ανέφερε.

Ο Στουμπ τόνισε ότι η Ευρώπη πρέπει πλέον να αποδείξει στις ΗΠΑ ότι είναι αρκετά ισχυρή για να ανταποκριθεί στην πρόκληση. «Το πρόβλημά μας στην Ευρώπη είναι ότι μιλάμε πολύ και πράττουμε λίγο. Αυτή τη στιγμή, η μπάλα είναι στο δικό μας γήπεδο», συνέχισε. «Πρέπει να κάνουμε αισθητή την παρουσία μας σε αυτές τις διαπραγματεύσεις και να κατανοήσουμε ότι δεν πρόκειται μόνο για το μέλλον της Ουκρανίας, αλλά και για το μέλλον της ευρωπαϊκής ασφάλειας. Και, στην πραγματικότητα, πιστεύω ότι πρόκειται και για το μέλλον των Ηνωμένων Πολιτειών ως υπερδύναμης». τόνισε.

Ο Κέλογκ δήλωσε στη διάσκεψη ότι η Ουάσινγκτον, η Μόσχα και το Κίεβο θα συμμετάσχουν στις συνομιλίες, αλλά οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι δεν θα είναι παρόντες. Υποστήριξε ότι η εμπλοκή υπερβολικά πολλών πλευρών στις διαπραγματεύσεις θα καθιστούσε δυσκολότερη την πορεία προς την ειρήνη. «Μπορεί να ενοχλεί, αλλά σας λέω κάτι που είναι ειλικρινές», δήλωσε.

Ποιος μιλά εκ μέρους του Τραμπ;

Ένα από τα στοιχεία της όλης κατάστασης που προκαλεί αβεβαιότητα είναι ποιος ακριβώς εκπροσωπεί τον Τραμπ και με ποια ιδιότητα. Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν εξαπλωθεί σε όλη την Ευρώπη την τελευταία εβδομάδα, στην πρώτη μεγάλη διεθνή προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ, αλλά τα αποτελέσματα ήταν αμφιλεγόμενα, με τους ηγέτες να μην μπορούν να είναι σίγουροι για την επόμενη κίνηση της Ουάσινγκτον.

Ενώ ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε στο POLITICO ότι «όλα είναι στο τραπέζι» για τις ειρηνευτικές συνομιλίες που θα τερματίσουν τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Τραμπ και ο Χέγκσεθ έχουν αποκλείσει το ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ως μέρος μιας συμφωνίας και έχουν δηλώσει ότι δεν βλέπουν σενάριο στο οποίο το Κίεβο θα ανακτήσει όλα τα εδάφη που έχει καταλάβει η Ρωσία,  αν και αργότερα ο Χέγκσεθ προσπάθησε να ανασκευάσει ορισμένα από αυτά τα σχόλια.

«Πρέπει να τελειώσουμε αυτό με τρόπο… που ο Πούτιν να μην καταλάβει ούτε ένα τετραγωνικό μίλι ή ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο της Ουκρανίας», δήλωσε ο Ρούτε, προσθέτοντας: «Δεν νομίζω ότι θα είναι μια κακή συμφωνία».

Σήμερα στο Παρίσι η Σύνοδος ηγετών που συγκάλεσε ο Μακρόν

Παράλληλα, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν υποδέχεται σήμερα στο Ελυζέ τους ηγέτες των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών χωρών. Στο επίκεντρο των συζητήσεων θα βρεθούν η ευρωπαϊκή ασφάλεια, η αμυντική αυτονομία και η στρατηγική απάντηση της Ευρώπης στη στάση της Ουάσινγκτον. Με άλλα λόγια οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα ζητήσουν από τις ΗΠΑ να τερματιστεί ο αποκλεισμός της Ευρώπης και του Κιέβου από τη διαπραγματευτική διαδικασία.

Η προεδρία της Γαλλίας ανακοίνωσε πως θα συμμετάσχουν στη συνάντηση στο Παρίσι ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αλλά και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, όπως επίσης και οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας, της Πολωνίας, της Ισπανίας, της Ολλανδίας και της Δανίας, σε ρόλο εκπροσώπου των Βαλτικών και των σκανδιναβικών χωρών.

Ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε χθες Κυριακή διατεθειμένος να δώσει διαταγή να αναπτυχθούν οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας του στην Ουκρανία, αν θεωρηθεί απαραίτητο για να εγγυηθούν την ασφάλεια του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρώπης.

«Το ΗΒ είναι έτοιμο να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην επιτάχυνση του έργου για να παρασχεθούν εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία», κάτι που «σημαίνει επίσης ότι είμαστε έτοιμοι και διατεθειμένοι να συνεισφέρουμε (…) δικά μας στρατεύματα στο πεδίο αν είναι απαραίτητο», έγραψε ο κ. Στάρμερ στην εφημερίδα Daily Telegraph, τονίζοντας πως δεν κάνει αυτή τη τοποθέτηση «ελαφρά».

Από την πλευρά του, ο Αντόνιο Κόστα δήλωσε σε συνέντευξή του στους Financial Times πως η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και για να καταρτιστεί η «μελλοντική αρχιτεκτονική ασφαλείας» στην Ευρώπη. «Αν ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θέλει οι Ευρωπαίοι να αναλάβουν μεγαλύτερο μερίδιο της ευθύνης για την ασφάλειά τους, τότε φυσικά οι Ευρωπαίοι πρέπει να είναι παράγοντας-κλειδί στον σχεδιασμό της νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας», είπε ο κ. Κόστα. Το θέμα «δεν είναι μόνο η Ουκρανία», τόνισε ο ίδιος. «Οι διαπραγματεύσεις για τη νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας πρέπει να πάρουν υπόψη ότι η Ρωσία είναι παγκόσμια απειλή, όχι μόνο απειλή για την Ουκρανία», πρόσθεσε.

Tην ζωτική εξάρτηση της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ και τα Patriot ανέδειξε σε συνέντευξή του ο Ζελένσκι στον Guardian, μετά την τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ - Πούτιν (σύμφωνα με τη New York Post), και λίγες μόλις ημέρες από τις επικείμενες συναντήσεις του Ουκρανού προέδρου με τον Κιθ Κέλογκ και τον Τζέιμς Ντέβιντ Βανς.

Μάλιστα, την στήριξη των ΗΠΑ για το ουκρανικό την εκτιμά ιδιαίτερα, καθώς είναι έτοιμος να δώσει την ανοικοδόμηση της χώρας καθώς και τις σπάνιες γαίες.

Πρώτη φορά μίλησε για ανταλλαγή εδαφών

Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα σημεία της συνέντευξης του Ουκρανού προέδρου, όμως, ήταν πως δήλωσε έτοιμος να ανταλλάξει εδάφη που ελέγχουν τα ουκρανικά στρατεύματα στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας για την επιστροφή ουκρανικών εδαφών που κατέχει σήμερα η Ρωσία, εάν γίνονταν διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία.

«Θα ανταλλάξουμε το ένα έδαφος με το άλλο», ανέφερε χαρακτηριστικά

Ο Ζελένσκι δεν διευκρίνισε ποια ουκρανικά εδάφη θα ζητήσει. «Δεν ξέρω, θα το δούμε. Αλλά όλα τα εδάφη μας είναι σημαντικά, δεν υπάρχει προτεραιότητα», πρόσθεσε.

«Δεν μπορεί μόνη της η Ευρώπη»

Υπενθυμίζεται ότι Κέλογκ είναι ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, επιφορτισμένος με την κατάρτιση σχεδίου για τον τερματισμό του ουκρανικού, και αναμένεται να επισκεφθεί την Ουκρανία στις 20 Φεβρουαρίου, ενώ αυτή την Παρασκευή (14/2) ο Ζελένσκι αναμένεται να συναντηθεί με τον «εχθρικό» προς την Ουκρανία, αντιπρόεδρο του Τραμπ, Τζέιμς Ντέιβιντ Βάνς, στο περιθώριο της διάσκεψης του Μονάχου για την ασφάλεια. 

«Αν ο Ντόναλντ Τραμπ αποσύρει την υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, η Ευρώπη από μόνη της δεν θα μπορέσει να καλύψει το κενό», επισήμανε ο Ζελένσκι στην συνέντευξή του στον Guardian.

«Υπάρχουν φωνές που λένε ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να εγγυηθεί την ασφάλεια χωρίς τους Αμερικανούς, και πάντα λέω όχι», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος προσθέτοντας πως «εγγυήσεις ασφάλειας χωρίς τις ΗΠΑ δεν είναι ρεαλιστικές».

Παράλληλα ο Ζελένσκι, παραδέχτηκε εμμέσως πλην σαφώς τα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για σημαντικές ήττες του ουκρανικού στρατού στο μέτωπο, καθώς υποστήριξε ότι είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί, αλλά θέλει η Ουκρανία να το κάνει από «θέση ισχύος».

«Παζάρι» με σπάνιες γαίες και μπίζνες για αποστολή Patriot

Σε μια άλλη στιγμή ο Ουκρανός πρόεδρος δεν συγκρατήθηκε, και έταξε στον Τραμπ το «ξεπούλημα» της χώρας, καθώς ανέφερε ότι θα προσφέρει στις αμερικανικές εταιρείες κερδοφόρες ευκαιρίες από την ανασυγκρότηση της χώρας και μάλιστα είναι έτοιμος να παραχωρήσει τις πολυπόθητες ουκρανικές σπάνιες γαίες σε αμερικανικά συμφέροντα, με αντάλλαγμα τα αμερικανικά Patriot.

O Guardian υπενθυμίζει πως η κυβέρνηση Τραμπ σε πλείστες τηλεοπτικές εμφανίσεις του έχει αναφερθεί στις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας, τις οποίες και γλυκοκοιτάζει.

«Αυτοί που μας βοηθούν να σώσουμε την Ουκρανία θα έχουν την ευκαιρία να την ανακαινίσουν, με τις επιχειρήσεις τους μαζί με τις ουκρανικές επιχειρήσεις. Όλα αυτά τα πράγματα είμαστε έτοιμοι να τα συζητήσουμε αναλυτικά», ανέφερε.

Ο Ζελένσκι αποκάλυψε πως παρουσίασε στον Τραμπ ένα σχέδιο για την «εισβολή» του αμερικανικού επιχειρείν στην κατεστραμμένη Ουκρανία προκειμένου να την ανοικοδομήσει, όπως και για το πως θα μπορούσαν να ξεκινήσουν εξορύξεις.

Η Ουκρανία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα ουρανίου και τιτανίου στην Ευρώπη, είπε ο Ζελένσκι, και δεν είναι «στο συμφέρον των ΗΠΑ» αυτά τα αποθέματα να βρίσκονται στα χέρια της Ρωσίας και να ενδεχομένως να μοιράζονται με τη Βόρεια Κορέα, την Κίνα ή το Ιράν.

Ο Ζελένσκι είπε ότι είναι κρίσιμο για την ασφάλεια της Ουκρανίας να συνεχιστεί η στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ, δίνοντας το παράδειγμα των αμερικανικών συστημάτων αεράμυνας Patriot.

«Μόνο τα Patriot μπορούν να μας προστατεύσουν από όλα τα είδη πυραύλων, μόνο τα Patriot. Υπάρχουν άλλα [ευρωπαϊκά] συστήματα... αλλά δεν μπορούν να παρέχουν πλήρη προστασία... Έτσι, ακόμη και από αυτό το μικρό παράδειγμα, μπορείς να δεις ότι χωρίς την Αμερική, οι εγγυήσεις ασφάλειας δεν μπορούν να είναι πλήρεις», είπε.

Σημειώνεται ότι ο Τραμπ δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι «πιθανότατα» θα συναντήσει τον Ζελένσκι αυτή την εβδομάδα.

«Ελπίζουμε ότι οι ομάδες μας θα ορίσουν ημερομηνία και σχέδιο συναντήσεων στις ΗΠΑ. Μόλις συμφωνηθεί, είμαστε έτοιμοι, εγώ είμαι έτοιμος», σημείωσε.

Η διακοπή της ροής ρωσικού φυσικού αερίου προς την αποσχισθείσα περιοχή της Μολδαβίας, την Υπερδνειστερία, ανάγκασε όλες τις βιομηχανικές επιχειρήσεις να κλείσουν, εκτός από τους παραγωγούς τροφίμων, δήλωσε σήμερα Πέμπτη (02/01) αξιωματούχος.

Η κυρίως ρωσόφωνη αυτή περιοχή των περίπου 450.000 κατοίκων, η οποία αποσχίστηκε από τη Μολδαβία τη δεκαετία του 1990 όταν κατέρρευσε η Σοβιετική Ένωση, υπέστη οδυνηρό και άμεσο πλήγμα από τη διακοπή χθες της ροής ρωσικού φυσικού αερίου προς την κεντρική και ανατολική Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας.

Όλες οι βιομηχανικές επιχειρήσεις είναι αδρανείς, με εξαίρεση εκείνες που ασχολούνται με την παραγωγή τροφίμων – δηλαδή με την επισιτιστική ασφάλεια για την Υπερδνειστερία, δήλωσε σε τοπικό ειδησεογραφικό κανάλι ο Σεργκέι Ομπολονίκ, πρώτος αναπληρωτής πρωθυπουργός της περιοχής.

«Είναι πολύ νωρίς για να κρίνουμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση… Το πρόβλημα είναι τόσο εκτεταμένο που αν δεν επιλυθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα έχουμε μη αναστρέψιμες αλλαγές – δηλαδή, οι επιχειρήσεις θα χάσουν τη δυνατότητα να επαναλειτουργήσουν».

Η Ουκρανία επέτρεπε στη Ρωσία να διατηρεί την ροή φυσικού αερίου μέσω του εδάφους της παρά τον συνεχιζόμενο επί τρία χρόνια πόλεμο, εισπράττοντας έως ένα δισεκατομμύριο ευρώ από τα τέλη διαμετακόμισης. Ωστόσο το Κίεβο αρνήθηκε να ανανεώσει την πενταετή συμφωνία η ισχύς της οποίας έληξε την Τετάρτη.

Οι ευρωπαίοι αγοραστές ρωσικού φυσικού αερίου, όπως η Σλοβακία και η Αυστρία, είχαν προετοιμασθεί για την διακοπή, εξασφαλίζοντας εναλλακτικές προμήθειες. Αλλά η Υπερδνειστερία, παρά τους δεσμούς της με τη Μόσχα και την παρουσία εκεί 1.500 Ρώσων στρατιωτών, παρέλυσε.

Μέτρα για την αντιμετώπιση του κρύου

Η τοπική εταιρεία ενέργειας έκοψε τη θέρμανση και το ζεστό νερό στα νοικοκυριά την Τετάρτη, προτρέποντας τις οικογένειες να συγκεντρώνονται σε ένα μόνο δωμάτιο, καλύπτοντας τα παράθυρα με κουρτίνες ή κουβέρτες, χρησιμοποιώντας ηλεκτρικές θερμάστρες, για να έχουν κάποια ζέστη.

Ο ηγέτης της Υπερδνειστερίας Βαντίμ Κρασνοσέλσκι δήλωσε ότι η περιοχή διαθέτει αποθέματα φυσικού αερίου που θα μπορούσαν πιθανότατα να διαρκέσουν για 10 ημέρες περιορισμένης χρήσης στα βόρεια τμήματά της και δύο φορές περισσότερο στα νότια.

Είπε ότι ο κύριος σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας λειτουργεί πλέον με άνθρακα και όχι με φυσικό αέριο και θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχει ηλεκτρική ενέργεια στους κατοίκους τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο.

Η Ρωσία προμήθευε με περίπου 2 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως την Υπερδνειστερία, συμπεριλαμβανομένου του σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ο οποίος παράγει ενέργεια για όλη την Μολδαβία, μια χώρα με 2,5 εκατομμύρια κατοίκους που επιθυμεί να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Μολδαβία έχει με τη Ρωσία μια μακρά ιστορία αντιπαραθέσεων στο θέμα των πληρωμών για το φυσικό αέριο που ελάμβανε και τεταμένων σχέσεων. Η πρώην σοβιετική δημοκρατία προσπαθεί να μειώσει την ενεργειακή της εξάρτηση τουλάχιστον κατά το ένα τρίτο και να εισάγει το 60% των αναγκών της από τη γειτονική Ρουμανία.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε το τέλος της διαμετακόμισης ρωσικού φυσικού αερίου ως «μία από τις μεγαλύτερες ήττες της Μόσχας» και κάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες να προμηθεύσουν περισσότερο φυσικό αέριο στην Ευρώπη.

Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, η Ευρώπη μείωσε την εξάρτηση της από ρωσικές ενεργειακές πηγές και αύξησε τις εισαγωγές της από άλλες πηγές, συμπεριλαμβανομένου φυσικού αερίου μέσω αγωγού από τη Νορβηγία και υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ και το Κατάρ.

Σε σημερινή της δήλωσή, η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα ανέφερε ότι η απώλεια του ρωσικού φυσικού αερίου πλήττει οικονομικά την Ευρώπη και ότι οι ΗΠΑ είναι οι ωφελημένες.

«Η ευθύνη για τη διακοπή των προμηθειών ρωσικού φυσικού αερίου ανήκει εξ ολοκλήρου στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο καθεστώς-μαριονέτα του Κιέβου, καθώς και στις αρχές των ευρωπαϊκών κρατών που θυσίασαν την ευημερία των πολιτών τους για χάρη της παροχής οικονομικής στήριξης στην αμερικανική οικονομία», δήλωσε η ίδια.

Σε μια σημαντική αλλαγή αιχμαλώτων προχώρησαν η Ρωσία και η Ουκρανία λίγες ώρες πριν το νέο έτος, ενώ συνεχίζονται οι εκατέρωθεν επιθέσεις και βομβαρδισμοί. 

Όπως μεταδίδει ο Guardian ανταλλάχθηκαν μεταξύ των αντιμαχόμενων χωρών συνολικά 300 αιχμάλωτοι (150 από κάθε πλευρά), ενώ φαίνεται πως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είχαν διαμεσολαβητικό ρόλο.

«Η επιστροφή των ανθρώπων μας από τη ρωσική αιχμαλωσία είναι πάντα μια πολύ ευχάριστη είδηση για καθέναν από εμάς. Και σήμερα είναι μία από αυτές τις μέρες: η ομάδα μας κατάφερε να φέρει 189 Ουκρανούς πίσω στο σπίτι», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε μήνυμά του που δημοσιεύθηκε στο Telegram τη Δευτέρα.

Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι 150 αιχμάλωτοι από κάθε πλευρά επέστρεψαν στην πατρίδα τους, και δεν δόθηκαν περεταίρω διευκρινήσεις για τη διαφορά στον αριθμό.

Το κέντρο συντονισμού της Ουκρανίας για τις ανταλλαγές ανέφερε ότι οι επιστρέψαντες στην Ουκρανία αποτελούνταν από 87 στρατιώτες του στρατού, 43 από τη Εθνική Φρουρά, 33 συνοριοφύλακες, 24 από το Ναυτικό και δύο πολίτες. Είπε επίσης ότι 14 αξιωματικοί ήταν μεταξύ τους.

Το κέντρο ανέφερε ότι οι Ουκρανοί που στάλθηκαν πίσω στη Ρωσία ήταν αιχμάλωτοι που είχαν συλληφθεί κατά τη διάρκεια της ουκρανικής επίθεσης στην περιοχή του Κουρσκ, η οποία ξεκίνησε στα τέλη του καλοκαιριού και είχε ως αποτέλεσμα την κατάληψη μιας μικρής έκτασης ρωσικού εδάφους από το Κίεβο.

Ορισμένοι από τους αιχμαλώτους που η Ρωσία επέστρεψε τη Δευτέρα κρατούνταν από τους πρώτους μήνες του πολέμου, ο οποίος ξεκίνησε όταν η Ρωσία εισέβαλε τον Φεβρουάριο του 2022.

Η ανταλλαγή, η 11η για φέτος, αύξησε τον συνολικό αριθμό των Ουκρανών αιχμαλώτων που επιστράφηκαν από τη Ρωσία φέτος σε 1.358, ανέφερε το κέντρο συντονισμού, προσθέτοντας όμως ότι παραμένουν πολλοί ακόμοι στη Ρωσία. «Εργαζόμαστε για να ελευθερώσουμε όλους από τη ρωσική αιχμαλωσία. Αυτός είναι ο στόχος μας. Δεν ξεχνάμε κανέναν», δήλωσε ο Ζελένσκι.

Οι επιστρέψαντες Ουκρανοί αιχμάλωτοι έχουν καταγγείλει στον Guardian σωματική και ψυχολογική κακομεταχείριση κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας τους, συμπεριλαμβανομένου επαναλαμβανόμενων ξυλοδαρμών, ταπεινωτικών σωματικών κακοποιήσεων, απειλητικών ανακρίσεων και εντολών να τραγουδήσουν τον ρωσικό εθνικό ύμνο ή να απαγγείλουν ρωσική ποίηση.

Η Μαρία Κλύμικ από την Πρωτοβουλία ΜΜΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Κίεβο, της οποίας η οργάνωση έχει διεξάγει συνεντεύξεις με περισσότερους από 100 επιστρέψαντες αιχμαλώτους, είπε ότι πολλοί επέστρεψαν με τραύματα από κακοδιατροφή, αμέλεια ή κακοποίηση, ενώ μερικοί χρειάστηκαν ακρωτηριασμούς. «Σχεδόν όλοι όσους έχουμε μιλήσει έχουν βασανιστεί», δήλωσε πέρυσι.

Ο Ζελένσκι δημοσίευσε φωτογραφίες από κάποιους από τους ανταλλαγμένους τη Δευτέρα, οι οποίοι καθόντουσαν σε ένα πούλμαν και κρατούσαν ουκρανικές σημαίες.

Η επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Ρωσίας, Τατιάνα Μοσκαλκόβα, δημοσίευσε βίντεο με Ρώσους στρατιώτες συγκεντρωμένους έξω από λεωφορεία. «Πολύ σύντομα οι δικοί μας θα αγκαλιάσουν τους συγγενείς και τους φίλους τους και θα γιορτάσουν τη νέα χρονιά στη γενέτειρά τους», έγραψε σε μήνυμά της στο Telegram που συνόδευε το βίντεο.

Η Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) βρίσκεται πίσω από την δολοφονία του Ρώσου αντιστράτηγου Ιγκόρ Κιρίλοφ, όπως δήλωσε στο Reuters πηγή στην εν λόγω υπηρεσία.

Η πηγή στην SBU είπε ότι το Κίεβο θεωρούσε τον Κιρίλοφ εγκληματία πολέμου και «απολύτως θεμιτό στόχο», καθώς τον κατηγορούσε ότι είχε διατάξει τη χρήση στον πόλεμο απαγορευμένων χημικών όπλων εναντίον ουκρανικών δυνάμεων.

Ο Ρώσος ανώτατος αξιωματικός δολοφονήθηκε στη Μόσχα με βόμβα που ήταν κρυμμένη σ’ ένα ηλεκτρικό σκούτερ, όπως δήλωσαν σήμερα Ρώσοι ερευνητές.

Ο αντιστράτηγος Ιγκόρ Κιρίλοφ, ο οποίος ήταν επικεφαλής των ρωσικών Στρατευμάτων Πυρηνικής, Βιολογικής και Χημικής Προστασίας, σκοτώθηκε έξω από κτίριο διαμερισμάτων στη λεωφόρο Ριαζάνσκι μαζί με τον υπασπιστή του, ανέφερε σε δήλωσή της η ρωσική Ανακριτική Επιτροπή, η οποία ερευνά τα σοβαρά εγκλήματα.

Σε φωτογραφίες που αναρτήθηκαν σε ρωσικά κανάλια στο Telegram εικονίζεται η είσοδος ενός κτιρίου που έχει υποστεί σοβαρές ζημιές και δύο πτώματα που κείτονται στο ματωμένο χιόνι.

Ρωσία: Η δολοφονία του Κιρίλοφ και οι δυνάμεις RKhBZ

Σε εικόνες βίντεο του Reuters από τη σκηνή της επίθεσης φαίνεται ένας αστυνομικός κλοιός. Οι αρχές ανέφεραν νωρίτερα ότι άρχισαν ποινική έρευνα για το φόνο δύο στρατιωτικών. Πηγές στις δυνάμεις επιβολής του νόμου είπαν σε ρωσικά μέσα ενημέρωσης ότι είναι πιθανό η υπόθεση να αναβαθμισθεί σε υπόθεση τρομοκρατίας.

Η Ρωσία αρνείται τις ουκρανικές κατηγορίες ότι χρησιμοποιεί χημικά όπλα στο πεδίο της μάχης, ενώ ο Κιρίλοφ, ο οποίος ήταν παντρεμένος και είχε δύο γιούς, είχε εμφανισθεί μερικές φορές στην κρατική τηλεόραση κατηγορώντας την Ουκρανία ότι παραβιάζει πρωτόκολλα πυρηνικής ασφάλειας.

Τα ρωσικά στρατεύματα άμυνας από πυρηνικές, χημικές και βιολογικές επιθέσεις, γνωστά ως RKhBZ, που διοικούσε ο Κιρίλοφ, είναι ειδικές δυνάμεις που επιχειρούν υπό συνθήκες ραδιενεργού, χημικής και βιολογικής μόλυνσης και έχουν ως αποστολή την προστασία χερσαίων δυνάμεων που επιχειρούν σε ακραίες συνθήκες.

Μεντβέντεφ: Το Κίεβο θα υποστεί αντίποινα για τη δολοφονία του αντιστράτηγου

Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας και αντιπρόεδρος του συμβουλίου ασφαλείας της χώρας, δήλωσε σήμερα ότι η ουκρανική ηγεσία θα υποστεί αντίποινα για τη δολοφονία του Ρώσου αντιστράτηγου Ιγκόρ Κιρίλοφ, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων RIA.

«Αντιλαμβανόμενη το αναπόφευκτο της στρατιωτικής της ήττας, (η Ουκρανία) πραγματοποιεί δειλά και απαράδεκτα πλήγματα σε φιλειρηνικές πόλεις», δήλωσε ο Μεντβέντεφ.

Κιρίλοφ: Κυρώσεις εις βάρος του από Ουκρανία και Βρετανία

Τον Οκτώβριο η Βρετανία είχε επιβάλει κυρώσεις σε βάρος του Κιρίλοφ και των δυνάμεών του, πυρηνικής προστασίας για χρήση παραγόντων που χρησιμοποιούνται για την καταστολή ταραχών, καθώς και για πολλαπλές αναφορές για χρήση της τοξικής ασφυξιογόνου ουσίας χλωροπικρίνης στο πεδίο της μάχης.

Στην Ουκρανία, εισαγγελείς είχαν ανακοινώσει χθες, Δευτέρα, ότι απήγγειλαν ερήμην κατηγορίες σε βάρος του Κιρίλοφ για τη φερόμενη χρήση απαγορευμένων χημικών όπλων, σύμφωνα με την ουκρανική διαδικτυακή εφημερίδα Kyiv Independent που επικαλέσθηκε την Υπηρεσία Ασφαλείας της Ουκρανίας.

Η Ρωσία έχει κατηγορήσει την Ουκρανία ότι έχει πραγματοποιήσει σειρά στοχευμένων δολοφονιών στο έδαφός της από το Φεβρουάριο 2022 που άρχισε ο πόλεμος της Μόσχας εναντίον της Ουκρανίας.

Στις πιο προβεβλημένες από τις δολοφονίες αυτές περιλαμβάνονται ο φόνος, το 2022, της Ντάρια Ντούγκινα, της κόρης του Ρώσου εθνικιστή ιδεολόγου Αλεξάντρ Ντούγκιν, με έκρηξη παγιδευμένου αυτοκινήτου, ο φόνος του μπλόγκερ Βλάντλεν Τατάρσκι, που υποστήριζε τον πόλεμο, σε βομβιστική επίθεση σε καφενείο το 2023 και ο πυροβολισμός, πέρυσι, ενός Ρώσου κυβερνήτη υποβρυχίου που κατηγορούνταν από το Κίεβο για εγκλήματα πολέμου.

Ο υψηλόβαθμος αξιωματούχος ασφαλείας της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ προειδοποίησε σήμερα ότι, αν η Δύση προμηθεύσει με πυρηνικά όπλα την Ουκρανία, τότε η Μόσχα θα μπορούσε να θεωρήσει μια τέτοια μεταφορά ισοδύναμη με επίθεση στη Ρωσία, πράγμα που θα παρείχε αιτιολογία για μια πυρηνική απάντηση.

Η αμερικανική εφημερίδα New York Times έγραψε την περασμένη εβδομάδα ότι δυτικοί αξιωματούχοι, τους οποίους δεν κατονόμασε, πρότειναν πως η κυβέρνηση του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν θα μπορούσε να δώσει πυρηνικά όπλα στην Ουκρανία, αν και υπάρχουν φόβοι ότι ένα βήμα αυτού του είδους θα είχε σοβαρές επιπτώσεις.

«Αμερικανοί πολιτικοί και δημοσιογράφοι συζητούν σοβαρά τις συνέπειες της μεταφοράς πυρηνικών όπλων στο Κίεβο», σημείωσε ο Μεντβέντεφ, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της Ρωσίας από το 2008 ως το 2012, σε ανάρτησή του στο Telegram.

Ο Μεντβέντεφ προειδοποίησε επίσης ότι ακόμη και η απειλή μιας τέτοιας μεταφοράς πυρηνικών όπλων θα μπορούσε να θεωρηθεί προετοιμασία για πυρηνικό πόλεμο εναντίον της Ρωσίας.

Το αναθεωρημένο πυρηνικό δόγμα

«Η πραγματική μεταφορά τέτοιων όπλων μπορεί να εξισωθεί με το τετελεσμένο γεγονός μιας επίθεσης στη χώρα μας», βάσει του προσφάτως αναθεωρημένου πυρηνικού δόγματος της Ρωσίας, κατέληξε ο Ρώσος υψηλόβαθμος αξιωματούχος ασφαλείας.

Παράλληλα ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε σήμερα ότι το NATO σταμάτησε να τηρεί τα προσχήματα διακηρύσσοντας την πιθανότητα προληπτικών πληγμάτων κατά της Ρωσίας, σύμφωνα με το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS.

Πηγή: ΑΠΕ

«Ο χρόνος πτήσης του Oreshnik από τη στιγμή της εκτόξευσής του στην περιφέρεια του Αστραχάν μέχρι την πρόσκρουσή του στην πόλη Ντνίπρο ήταν 15 λεπτά», ανακοίνωσε η ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών HUR για τον νέο πύραυλο που εκτόξευσε η Ρωσία.

«Ο πύραυλος ήταν εξοπλισμένος με έξι κεφαλές: καθεμιά ήταν εξοπλισμένη με έξι υποπυρομαχικά. Η ταχύτητα στο τελικό τμήμα της διαδρομής του ήταν μεγαλύτερη από Mach 11», πρόσθεσαν οι Ουκρανοί.

Αρχικά, το Κίεβο είχε ανακοινώσει ότι η Ρωσία εκτόξευσε «διηπειρωτικό βαλλιστικό πύραυλο», κάτι που διέψευσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι, οι οποίοι συντάχθηκαν με την περιγραφή του Βλαντιμίρ Πούτιν.

Οι Ρώσοι έκαναν λόγο για τη δοκιμή ενός νέου «υπερηχητικού βαλλιστικού πυραύλου μεσαίου βεληνεκούς», ο οποίος «ταξιδεύει» με ταχύτητα 10 φορές μεγαλύτερη από την ταχύτητα του ήχου και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αναχαιτιστεί.

«Σε απάντηση στη χρήση αμερικανικών και βρετανικών όπλων μεγάλου βεληνεκούς, στις 21 Νοεμβρίου του τρέχοντος έτους, οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις εξαπέλυσαν συνδυασμένο πλήγμα σε μία από τις εγκαταστάσεις του στρατιωτικού-βιομηχανικού συμπλέγματος της Ουκρανίας», είπε ο Πούτιν. «Σε συνθήκες μάχης, ένα από τα νεότερα ρωσικά πυραυλικά συστήματα μεσαίου βεληνεκούς δοκιμάστηκε, μεταξύ άλλων. Σε αυτή την περίπτωση, με υπερηχητικό βαλλιστικό πύραυλο χωρίς πυρηνικά», συμπλήρωσε.

Πηγές της Μόσχας σημειώνουν ότι το βεληνεκές του πυραύλου είναι 5.000 χιλιόμετρα, γεγονός που επιτρέπει στη Ρωσία να πλήξει πιθανούς στόχους στην Ευρώπη αλλά και τη δυτική ακτή των ΗΠΑ, σύμφωνα με το Reuters.