Μοζαμβίκη: Γιατί οι ελέφαντες έπαψαν να βγάζουν χαυλιόδοντες
Η Μοζαμβίκη είναι μια μεγάλης έκτασης χώρα στις νοτιοανατολικές ακτές της Αφρικής με περίπου 31 εκατ. κατοίκους.
Μετά την ανεξαρτητοποίηση της από τους Πορτογάλους το 1975 η χώρα έγινε Λαϊκή Δημοκρατία και εγκαθιδρύθηκε σοσιαλιστικό κράτος.
Oμως πολέμιοι του νέου καθεστώτος δημιούργησαν ένα κίνημα που πήρε την μορφή ένοπλου αγώνα. Από το 1977 μέχρι το 1995 η χώρα βίωσε ένα σκληρό αιματηρό ανταρτοπόλεμο που κόστισε τη ζωή σε περίπου 1 εκατ. ανθρώπους και οδήγησε στην εξορία άλλους τόσους. Για να συντηρηθούν οικονομικά οι αντιμαχόμενες πλευρές εξόντωναν συστηματικά τους ελέφαντες για να εμπορεύονται το ελεφαντόδοντο. Υπολογίζεται ότι στο χρονικό διάστημα που υπήρχε ο πόλεμος εξοντώθηκε το 90% του πληθυσμού των ελεφάντων της Μοζαμβίκης.
Oπως αναφέρει σε δημοσίευμα της η βρετανική εφημερίδα Telegraph η κατάσταση αυτή προκάλεσε ένα εξελικτικό φαινόμενο στους εναπομείναντες ελέφαντες. Οι νεότερες γενιές ελεφάντων γεννιούνται χωρίς χαυλιόδοντες. «Είναι μια αχτίδα φωτός σε μια καταιγίδα αρνητικών ειδήσεων για την βιοποικιλότητα» αναφέρει ο Ρόμπερτ Πρινγκλ, του Πανεπιστημίου Πρίνστον και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που μελετά το φαινόμενο. Υπάρχει όμως και ένα ανησυχητικό σημείο σε αυτή την εξελικτική διαδικασία. Το φαινόμενο παρατηρείται σχεδόν αποκλειστικά στους θηλυκούς ελέφαντες οι οποίοι περνούν τα επίμαχα γονίδια στα παιδιά τους και ειδικά στα θηλυκά. Επιπλέον παρατηρείται ότι τα δύο τρίτα των νεογέννητων ελεφάντων στη Μοζαμβίκη τα τελευταία χρόνια είναι θηλυκοί γεγονός που περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Οι ερευνητές λένε ότι οι γονιδιακές αναλύσεις που έχουν κάνει δείχνουν ότι υπάρχει μια μετάλλαξη στο χρωμόσωμα Χ η οποία μπορεί να δημιουργεί θανατηφόρες επιπλοκές στα αρσενικά έμβρυα ελεφάντων. Αυτό σημαίνει ότι από την μια πλευρά οι ελέφαντες μπορεί να γλιτώσουν από τους λαθροκυνηγούς που δεν θα έχουν πλέον κάποιο λόγο για να εξοντώνουν τα συμπαθή θηλαστικά αλλά από την άλλη η έλλειψη αρσενικών θα συνεχίσει να συρρικνώνει τους πληθυσμούς τους. Στο Εθνικό Πάρκο Gorongosa της Μοζαμβίκης έχουν απομείνει μόλις 700 ελέφαντες. Η Μοζαμβίκη είναι πατρίδα επίσης και του ζώου που βρίσκεται στην κορυφή της λίστας εκείνων που κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση: του λευκού ρινόκερου. Eχει απομείνει πλέον μόνο ένα θηλυκό και γίνεται μάχη για να μπορέσει το είδος αυτό να συνεχίσει να υπάρχει.
Πηγή: Protagon.gr
Μετά την ανεξαρτητοποίηση της από τους Πορτογάλους το 1975 η χώρα έγινε Λαϊκή Δημοκρατία και εγκαθιδρύθηκε σοσιαλιστικό κράτος.
Oμως πολέμιοι του νέου καθεστώτος δημιούργησαν ένα κίνημα που πήρε την μορφή ένοπλου αγώνα. Από το 1977 μέχρι το 1995 η χώρα βίωσε ένα σκληρό αιματηρό ανταρτοπόλεμο που κόστισε τη ζωή σε περίπου 1 εκατ. ανθρώπους και οδήγησε στην εξορία άλλους τόσους. Για να συντηρηθούν οικονομικά οι αντιμαχόμενες πλευρές εξόντωναν συστηματικά τους ελέφαντες για να εμπορεύονται το ελεφαντόδοντο. Υπολογίζεται ότι στο χρονικό διάστημα που υπήρχε ο πόλεμος εξοντώθηκε το 90% του πληθυσμού των ελεφάντων της Μοζαμβίκης.
Oπως αναφέρει σε δημοσίευμα της η βρετανική εφημερίδα Telegraph η κατάσταση αυτή προκάλεσε ένα εξελικτικό φαινόμενο στους εναπομείναντες ελέφαντες. Οι νεότερες γενιές ελεφάντων γεννιούνται χωρίς χαυλιόδοντες. «Είναι μια αχτίδα φωτός σε μια καταιγίδα αρνητικών ειδήσεων για την βιοποικιλότητα» αναφέρει ο Ρόμπερτ Πρινγκλ, του Πανεπιστημίου Πρίνστον και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που μελετά το φαινόμενο. Υπάρχει όμως και ένα ανησυχητικό σημείο σε αυτή την εξελικτική διαδικασία. Το φαινόμενο παρατηρείται σχεδόν αποκλειστικά στους θηλυκούς ελέφαντες οι οποίοι περνούν τα επίμαχα γονίδια στα παιδιά τους και ειδικά στα θηλυκά. Επιπλέον παρατηρείται ότι τα δύο τρίτα των νεογέννητων ελεφάντων στη Μοζαμβίκη τα τελευταία χρόνια είναι θηλυκοί γεγονός που περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Οι ερευνητές λένε ότι οι γονιδιακές αναλύσεις που έχουν κάνει δείχνουν ότι υπάρχει μια μετάλλαξη στο χρωμόσωμα Χ η οποία μπορεί να δημιουργεί θανατηφόρες επιπλοκές στα αρσενικά έμβρυα ελεφάντων. Αυτό σημαίνει ότι από την μια πλευρά οι ελέφαντες μπορεί να γλιτώσουν από τους λαθροκυνηγούς που δεν θα έχουν πλέον κάποιο λόγο για να εξοντώνουν τα συμπαθή θηλαστικά αλλά από την άλλη η έλλειψη αρσενικών θα συνεχίσει να συρρικνώνει τους πληθυσμούς τους. Στο Εθνικό Πάρκο Gorongosa της Μοζαμβίκης έχουν απομείνει μόλις 700 ελέφαντες. Η Μοζαμβίκη είναι πατρίδα επίσης και του ζώου που βρίσκεται στην κορυφή της λίστας εκείνων που κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση: του λευκού ρινόκερου. Eχει απομείνει πλέον μόνο ένα θηλυκό και γίνεται μάχη για να μπορέσει το είδος αυτό να συνεχίσει να υπάρχει.
Πηγή: Protagon.gr
