Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ, έτσι ώστε να εκλέξουν τους 720 βουλευτές του νέου Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με την διαδικασία των ευρωεκλογών να έχει ξεκινήσει σε ορισμένες χώρες από τις 6 Ιουνίου.

Οι ευρωπαίοι πολίτες με την ψήφο τους είναι αυτοί που θα αναδείξουν τη νέα ισορροπία δυνάμεων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από την οποία θα εξαρτηθεί η εκλογή ενός από τα σημαντικότερα κορυφαία αξιώματα της ΕΕ, αυτό του/της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Του οργάνου που αποτελεί την καρδιά του μηχανισμού της ΕΕ και χαράσσει τους βασικούς προσανατολισμούς της Ένωσης.

Στην Ελλάδα, τα εκλογικά κέντρα θα λειτουργήσουν από τις 07:00 το πρωί ως τις 19:00 το βράδυ.

Οι ψηφοφόροι θα εκλέξουν συνολικά 21 ευρωβουλευτές, όπως και στις εκλογές του 2019.

Πώς εκλέγονται οι ευρωβουλευτές;

Σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, όλες οι χώρες πρέπει να χρησιμοποιούν εκλογικά συστήματα που να εξασφαλίζουν αναλογική εκπροσώπηση, πράγμα που σημαίνει ότι ο αριθμός των εκλεγμένων μελών κάθε κόμματος εξαρτάται από το ποσοστό των ψήφων που έλαβε το κόμμα. Στην Ελλάδα εφαρμόζεται η ψήφος με σταυρό προτίμησης, η οποία δίνει στους ψηφοφόρους την δυνατότητα να επιλέξουν συγκεκριμένους υποψήφιους. Μπορούν να τεθούν μέχρι και τέσσερις (4) σταυροί προτίμησης. Οι υποψήφιοι που λαμβάνουν τους περισσότερους σταυρούς εκλέγονται, εφόσον βέβαια το κόμμα τους έχει εξασφαλίσει τις αντίστοιχες έδρες.

Τα πολιτικά κόμματα πρέπει να συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 3% των ψήφων για να μπορέσουν να εκλέξουν ευρωβουλευτή.

Διαβάστε επίσης: Ευρωεκλογές 2024 / Τι είναι και πώς λειτουργούν οι επιτροπές του ευρωκοινοβουλίου

Ποιοι έχουν δικαίωμα ψήφου

Στην Ελλάδα, δικαίωμα ψήφου στις ευρωπαϊκές εκλογές έχουν όσοι:

• Συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους κατά το έτος των εκλογών (άρα οι γεννηθέντες ως τις 31/12/2007)
• Είναι είτε Ελληνες πολίτες, είτε πολίτες κράτους μέλους της ΕΕ με μόνιμη διαμονή στην Ελλάδα

Όσοι επιθυμούν να κάνουν χρήση της πρόσφατα θεσμοθετημένης δυνατότητας συμμετοχής στις εκλογές με επιστολική ψήφο θα πρέπει να είχαν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους έως τις 29 Απριλίου 2024.

Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική – πλην εξαιρέσεων, για όσους έχουν υπερβεί το 70ο έτος της ηλικίας τους και για τους εκλογείς που βρίσκονται στο εξωτερικό.

Μάθε πού ψηφίζεις εδώ

Διαβάστε επίσης: Ευρωεκλογές 2024 / Πώς λειτουργεί το ευρωκοινοβούλιο – Οι έδρες, οι πολιτικές ομάδες, οι επιτροπές, το νομοθετικό έργο

Τι πρέπει να έχετε μαζί σας για να ψηφίσετε

Πρέπει να φέρετε την αστυνομική σας ταυτότητα ή διαβατήριο, ή άδεια οδήγησης ή βιβλιάριο ασφαλιστικού ταμείου για τον απαραίτητο έλεγχο. H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας.

Αναλυτικά:

• Οι εκλογείς προσέρχονται στο κατάστημα της ψηφοφορίας και παρουσιάζονται στην εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους και επαληθεύει την εγγραφή τους στον εκλογικό κατάλογο. Οι εκλογείς μπαίνουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας ένας- ένας ή σε μικρές ολιγάριθμες ομάδες, με τη σειρά της προσέλευσής τους και όπως ειδικότερα καθορίζει κάθε εφορευτική επιτροπή.
• Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος, γίνεται με βάση την αστυνομική τους ταυτότητα, ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής, ή το διαβατήριό τους, ή την άδεια οδήγησης, ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων. H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας. Σημειώνεται ότι, τυχόν «κομμένα» δελτία αστυνομικής ταυτότητας είναι αποδεκτά.
• Σε κάθε εκλογέα η εφορευτική επιτροπή δίνει ένα φάκελο με ειδικό γνώρισμα μονογραφημένο από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγισμένο με τη σφραγίδα της επιτροπής, καθώς και πλήρη σειρά έντυπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και υποψηφίων.
• Εκλογείς, που από σωματική αδυναμία δεν μπορούν να κάνουν τα ανωτέρω, έχουν το δικαίωμα να απευθυνθούν στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους βοηθήσουν.

Τα κόμματα και οι έδρες

Στη λίστα παρακάτω μπορείτε να δείτε τα κόμματα που ενέκρινε το αρμόδιο τμήμα του Αρείου Πάγου για να συμμετάσχουν στις ευρωεκλογές:

• ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
• ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ – ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
• ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής
• ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ
• ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ – ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ
• ΝΙΚΗ
• ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ – ΖΩΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ
• ΜέΡΑ 25
• ΦΩΝΗ ΛΟΓΙΚΗΣ- ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΛΑΤΙΝΟΠΟΥΛΟΥ
• ΑΝΤΑΡΣΥΑ – Ανατρεπτική Συνεργασία
• ΛΑΪΚΟΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ – ΛΑΟΣ
• ΣΥΜΜΕΤΕΧΩ για την Εθνική Κυριαρχία και την Κύπρο
• ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΟ – ΛΕΝΙΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ (Μ-Λ ΚΚΕ)
• ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΩΠΟ
• ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ ΔΙΕΘΝΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ
• Οργάνωση για την Ανασυγκρότηση του ΚΚΕ
• ΚΟΜΜΑ ΙΣΟΤΗΤΑΣ, ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΦΙΛΙΑΣ
• ΚΕΚΑ-ΑΚΚΕΛ ΜΑΖΙ για μια Ελεύθερη Ελλάδα
• ΠΑΤΡΙΩΤΕΣ – Πρόδρομος Εμφιετζόγλου
• ΕΝΙΑΙΟ ΠΑΛΛΑΪΚΟ ΜΕΤΩΠΟ (ΕΠΑΜ)
• Κίνημα 21
• ΔΗΜΟΚΡΑΤΕΣ – ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ
• Ομογενειακό Δίκτυο Ελλήνων Ευρώπης (ΟΔΕΕ)
• Νέα Αριστερά
• ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΟΙ
• ΚΙΝΗΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ
• ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ
• Ελλήνων Συνέλευσις
• Πράσινο κίνημα
• Δημιουργία
• ΚΟΣΜΟΣ

Ως απαραίτητη προϋπόθεση για μπει ένα κόμμα στον μηχανισμό κατανομής των 21 εδρών είναι να πιάσει ποσοστό τουλάχιστον 3%. Ωστόσο, σύμφωνα με τα μοντέλα των εκλογικών αναλυτών η κατοχύρωση μιας έδρας εξασφαλίζεται στη ζώνη του 3,3% – 3,4%.

Οι ψηφοφόροι πρόκειται να επιλέξουν τα μέλη και άλλων νομοθετικών σωμάτων της ΕΕ;

Όχι, οι εκλογές γίνονται μόνο για τις έδρες του Ευρωκοινοβουλίου.

Το άλλο κύριο νομοθετικό σώμα της ΕΕ, το Συμβούλιο της ΕΕ, εκπροσωπεί τις κυβερνήσεις των χωρών μελών. Σε αυτό, υπουργοί των χωρών μελών συναντώνται σε διάφορες συνθέσεις, για παράδειγμα όλοι οι υπουργοί Εξωτερικών ή οι υπουργοί Παιδείας της ΕΕ, για να συζητήσουν θέματα κοινού ενδιαφέροντος.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή –που προτείνει σχέδια νόμου για εξέταση, τροποποίηση ή ακόμη και απόρριψη από τους άλλους δύο θεσμούς– δεν εκλέγεται. Αποτελείται από 27 Επιτρόπους περιλαμβανομένου του/της προέδρου της Επιτροπής, ο καθένας από τους οποίους διορίζεται από τη χώρα του/της μετά τις ευρωεκλογές.

Πότε θα γνωρίζουμε το αποτέλεσμα

Στις 21:00 το βράδυ της Κυριακής αναμένεται η πρώτη εκτίμηση των αποτελεσμάτων των Ευρωεκλογών 2024 από το υπουργείο Εσωτερικών, σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του Νάσο Μπαλέρμπα.

Ωστόσο, όπως διευκρίνισε ο ίδιος ο κ. Μπαλέρμπας, είναι πιθανό για τα κόμματα που θα κινούνται γύρω στο 3% να χρειαστεί περισσότερος χρόνος.

Σε κάθε περίπτωση, το υπουργείο Εσωτερικών αναμένει ότι το τελικό αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών 2024 για την Ελλάδα θα ανακοινωθεί περίπου στις 23:00 το βράδυ.

Οι κρίσιμες ημερομηνίες μετά τις ευρωεκλογές

Οι ευρωπαϊκές εκλογές είναι το προοίμιο μιας πλήρους αναδιάταξης των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων που θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2024.

Τις ημέρες αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων των ευρωεκλογών, τα νέα μέλη του νέου Κοινοβουλίου εργάζονται για να σχηματίσουν πολιτικές ομάδες. Η πολιτική σύνθεση του νέου Κοινοβουλίου θα καταστήσει ενδεχομένως αναγκαία τη δημιουργία νέων συμμαχιών και την ανάδειξη νέων ομάδων.

• 10 Ιουνίου

Σχηματισμός των πολιτικών ομάδων και των ηγεσιών τους

• 17 Ιουνίου

‘Ατυπη Σύνοδος ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες. Κατά τη διάρκεια ενός δείπνου, οι ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται να αποτιμήσουν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών και να κάνουν μια πρώτη συζήτηση για τα κορυφαία αξιώματα στην ΕΕ (Πρόεδρο της Επιτροπής, του Συμβουλίου της ΕΕ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής).

• 27-28 Ιουνίου

Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με στόχο την επίτευξη συναίνεσης για το διορισμό προσώπων στα κορυφαία αξιώματα της ΕΕ.

• 16-19 Ιουλίου

Συνεδριάζει η πρώτη Ολομέλεια της 10ης νομοθετικής περιόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Οι 720 νεοεκλεγμένοι ευρωβουλευτές θα πρέπει να εκλέξουν τον/την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τους Αντιπροέδρους, τους προέδρους των πολιτικών ομάδων και τους προέδρους των κοινοβουλευτικών επιτροπών.

• 22-25 Ιουλίου

Συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες οι κοινοβουλευτικές επιτροπές.

• 16-19 Σεπτεμβρίου – Εκλογή Προέδρου Επιτροπής – (μη επιβεβαιωμένη)

Η ημερομηνία αυτή δεν είναι επιβεβαιωμένη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι Πράσινοι, οι Σοσιαλιστές και οι Φιλελεύθεροι (Renew) θέλουν να προγραμματίσουν την ψηφοφορία κατά τη διάρκεια της εβδομάδας της ολομέλειας 16-19 Ιουλίου, αντί να περιμένουν την Σύνοδο του Σεπτεμβρίου.

• Οκτώβριος, Νοέμβριος

Ακροάσεις των 26 Επιτρόπων που έχει προτείνει το κάθε κράτος μέλος.

• 1η Δεκεμβρίου

Αναλαμβάνει καθήκοντα ο νέος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

• 16-19 Δεκεμβρίου

Παρουσίαση του Σώματος των Επιτρόπων