• Γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη αδυναμία στην έγκαιρη μεταφορά ασθενών και τραυματιών από νησιά του Αιγαίου.
• Που είναι τα ελικόπτερα που έχουν αγοραστεί και πληρωθεί με πολλά δισ. από τους φορολογούμενους.
• Το ελληνικό έλλειμμα στις αεροδιακομιδές και στην έρευνα-διάσωση αφήνει χώρο στην Τουρκία.
• Πόσο κοστίζουν οι καθυστερήσεις στις αεροδιακομιδές στο δημόσιο ταμείο; Ένα εκατομμύριο ευρώ η κάθε ώρα καθυστέρησης.
• Τα εικονικά ελικοδρόμια στα νοσοκομεία.
• Πόσο επηρέασε η «βύθιση» του Στεφανοβικείου τις επιχειρησιακές δυνατότητες στις αεροδιακομιδές ασθενών και τραυματιών.

Του Πάρι Καρβουνόπουλου

Στις 27 Οκτωβρίου, ένας νέος άνθρωπος χάθηκε τελείως άδικα. Μόλις 22 ετών ο νεαρός υπέστη ανακοπή καρδιάς στη Νάξο, ένα από τα πλέον τουριστικά νησιά του Αιγαίου που δεν συγκαταλέγεται στην κατηγορία των «ακριτικών». Σε απόσταση αναπνοής η Σύρος, όπου θεωρητικά τουλάχιστον υπάρχει το πιο οργανωμένο νοσοκομείο των Κυκλάδων. Εκεί υπήρχε μόνιμα και ένα ελικόπτερο των Ενόπλων Δυνάμεων. Όπως αποδείχτηκε στην περίπτωση του 22χρονου κι αυτό… θεωρητικά υπήρχε. Από τις 14 Αυγούστου το ελικόπτερο NH-90 της Αεροπορίας Στρατού είχε αποσυρθεί.

Περίπου τρεις εβδομάδες πριν η βάση της 1ης Ταξιαρχίας Αεροπορίας Στρατού βυθιστεί από τα νερά της λίμνης Κάρλα και της κακοκαιρίας Daniel. Η εξαφάνιση της βάσης, ελικοπτέρων που στάθμευαν εκεί αλλά κυρίως η απώλεια πολύ κρίσιμου τεχνικού εξοπλισμού για συντηρήσεις ελικοπτέρων, ήταν το τελειωτικό χτύπημα στο έτσι κι αλλιώς σαθρό σύστημα εναέριων διακομιδών από τα νησιά του Αιγαίου. Το ελικόπτερο δεν επέστρεψε ποτέ στη Σύρο και αυτό ίσως να έκρινε την τύχη ενός νέου ανθρώπου. Αναφερόμαστε στον 22χρονο, που αναμένοντας ένα ελικόπτερο στην τουριστική Νάξο, υπέστη και δεύτερη ανακοπή.

Τις κρίσιμες ώρες που παιζόταν η ζωή του, ένα ελικόπτερο AW-109 TREKKER από αυτά που το Ίδρυμα Νιάρχου έχει δωρίσει, βρισκόταν στον αέρα. Ούτε Super Puma, ούτε NH-90, ούτε Chinook. Το ένα από τα δύο AW-109 TREKKER, βρισκόταν σε αποστολή στην Άνδρο. Επέστρεψε στην Ελευσίνα και μετά δόθηκε εντολή για απογείωση, αρχικά για να παραλάβει μία Γερμανίδα από την Τήνο και μετά τον νεαρό από την Νάξο. Όταν το ελικόπτερο προσγειώθηκε για να τον παραλάβει είχαν χαθεί ήδη πολλές ώρες. Το ελικόπτερο προσγειώθηκε στην Ελευσίνα, απ΄ όπου ασθενοφόρο τον παρέλαβε για να τον μεταφέρει στον Ευαγγελισμό. Πριν φθάσει στο νοσοκομείο, υπέστη την τρίτη και μοιραία ανακοπή… Το πρόβλημα στην καρδιά του προκλήθηκε από ίωση που προκάλεσε μυοκαρδίτιδα, λένε οι πληροφορίες.

Αυτό ήταν το πιο πρόσφατο τραγικό περιστατικό άδικου θανάτου στο Αιγαίο. Δεν ήταν το πρώτο και δυστυχώς αν συνεχιστεί η ίδια κατάσταση δεν θα είναι και το τελευταίο.

Εύλογο το ερώτημα που προκύπτει: αν όλα αυτά συμβαίνουν στην τουριστική και όχι τόσο απομακρυσμένη Νάξο, τι γίνεται στα νησιά που βρίσκονται μια ανάσα από τα τουρκικά παράλια;

Ο δήμαρχος της Σύμης Λευτέρης Παπακαλοδούκας περιγράφει τον μεγαλύτερο φόβο των κατοίκων του νησιού και αναφέρει την απόλυτη γύμνια του ελληνικού κράτους όχι μόνο στον αέρα με τα άφαντα ελικόπτερα, αλλά και στη θάλασσα με σκάφη του Λιμενικού που μπορούν να ταξιδέψουν μέχρι ….5 μποφόρ!

Δήμαρχος Σύμης Λευτέρης Παπακαλοδούκας: Ο φόβος των νησιωτών 

Στα χαρτιά η χώρα διαθέτει δύο κέντρα αεροδιακομιδών. Το ένα στη Σύρο, όπου όπως προαναφέραμε από τις 14 Αυγούστου, δεν υπάρχει ελικόπτερο και όπως όλα δείχνουν μετά από την καταστροφή στο Στεφανοβίκειο (Διαβάστε την έρευνα των DT: Στεφανοβίκειο: Πώς φθάσαμε στον «Τιτανικό» των Ενόπλων Δυνάμεων ), δεν θα υπάρξει για πολύ καιρό ακόμη. Η δεύτερη είναι στο Άκτιο και μαντέψτε: βρίσκεται ακόμη σε λειτουργία όχι με κάποια από τα πανάκριβα εναέρια μέσα που έχουν πληρώσει οι Έλληνες φορολογούμενοι (ελικόπτερα Super Puma ή ΝΗ-90 για παράδειγμα», αλλά με δύο αεροσκάφη  Beechcraft King Air 350C το 2021, δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Τα αεροσκάφη έχουν τη δυνατότητα αεροδιακομιδής δύο ασθενών, ενώ διαθέτουν ειδικό μηχανισμό ανύψωσης των φορείων. Επιπλέον, τα αεροσκάφη περιλαμβάνουν υποδομή μεταφοράς θερμοκοιτίδας για τη διακομιδή νεογνών.

Τα Beechcraft King Air 350 ανήκουν στην 356 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών «Ηρακλής», η οποία εδρεύει στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας.

Υπάρχει όμως κι άλλος παραλογισμός, που έχει να κάνει με το τι λεφτά πληρώνουμε για τις αεροδιακομιδές αλλά και για τις πολύωρες καθυστερήσεις τους.

Ο μέσος όρος μιας πτήσης έχει προσδιοριστεί στα 20.000 ευρώ. Πολλές από αυτές θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Για παράδειγμα οι μεταφορές νεογνών που έχουν ανάγκη θερμοκοιτίδας. Μία ώρα πτήσης κοστίζει 20.000 ευρώ όταν το κόστος μίας θερμοκοιτίδας είναι μόλις 5.000 ευρώ. Ποτέ κανένας δεν εξήγησε γιατί δεν φροντίσαμε να αγοράσουμε τις απαραίτητες θερμοκοιτίδες για το νοσοκομείο Ρόδου για παράδειγμα και προτιμήσαμε όλες οι περιπτώσεις νεογνών να μεταφέρονται με ελικόπτερα στην Κρήτη. Όταν είχαμε ελικόπτερα. Τα χρήματα που θα εξοικονομούσαμε θα ήταν πολλά και θα μπορούσαν να διατεθούν σε περισσότερο ιατρικό προσωπικό για τα νησιά μας.

Αντί γι΄ αυτά τα απλά, η σημερινή κυβέρνηση έκανε ανακοινώσεις για τη δημιουργία …έξι βάσεων αεροδιακομιδών. Στην Πολεμική Αεροπορία κρυφογελάνε, αφού για να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σχέδιο χρειάζεται κόσμος -8 πληρώματα για κάθε βάση τουλάχιστον- που δεν υπάρχει και ελικόπτερα που σίγουρα δεν υπάρχουν. Αυτή τη στιγμή πετάνε …δύο Super Puma και το ένα από αυτά πολύ σύντομα θα πρέπει να περάσει από μεγάλη συντήρηση. Το δεύτερο που βρίσκεται στη Ρόδο, το «ταλαιπωρούν» και το φορτώνουν αχρείαστες ώρες πτήσης για να συμμετέχει σε …αεροπορικές επιδείξεις στην Αθήνα. Το έφεραν λίγα 24ωρα πριν χτυπήσει ο Daniel στη Θεσσαλία, όχι για να το έχουν σε ετοιμότητα για την καταστροφή που αναμενόταν αλλά για να πετάξει στο… Athens Flying Week. Δεύτερη φορά το έφεραν από τη Ρόδο για να πετάξει στην αεροπορική επίδειξη που έγινε στον Φλοίσβο, για την Εορτή της Πολεμικής Αεροπορίας.

Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο προκύπτει ανάγκη για 3.500 αεροδιακομιδές, με το κόστος τους να υπολογίζεται περίπου στα 70.000.000 ευρώ. Ακόμη κι όταν είναι εφικτό να γίνουν όμως, οι καθυστερήσεις που προκύπτουν προσθέτουν σημαντικό κόστος. Σύμφωνα με μελέτες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και του Ευρωπαίκού Οργανισμού Υγείας, για κάθε ώρα καθυστέρησης, προστίθεται στο σύστημα υγείας κόστος 1.000.000 ευρώ. Δυστυχώς οι καθυστερήσεις είναι πάντα δεδομένες, αφού όλοι οι ασθενείς και οι τραυματίες προσγειώνονται στην Ελευσίνα και από εκεί πρέπει με ασθενοφόρο να μεταφερθούν σε νοσοκομεία των Αθηνών, τα οποία όπως λέει ο Παναγιώτης Παπανικολάου, γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας στα χαρτιά έχουν …ελικοδρόμια. Αλλά μόνο στα χαρτιά.

Παναγιώτης Παπανικολάου: Γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών

Το χειρότερο είναι ότι η κατάσταση τους τελευταίους μήνες έχει επιδεινωθεί δραματικά και οι καθυστερήσεις στις κλήσεις νησιωτών για ελικόπτερο είναι σχεδόν μάταιες.

Υποτίθεται ότι το μεγάλο βάρος των αεροδιακομιδών στο Αιγαίο θα έπρεπε να το έχουν ελικόπτερα όπως τα Super Puma. Υπάρχουν μόνο δύο που μπορούν να πετάξουν. Τα προβλήματα με τη συντήρηση τους είναι τελικά ανυπέρβλητα; Το θέμα του «κενού» στις αεροδιακομιδές έχει να κάνει πρωτίστως με τις ανθρώπινες ζωές, αλλά και με τα εθνικά θέματα. Αυτό δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο. Ο Απόστρατος Αξιωματικός της ΠΑ Παναγιώτης Κουρής, ο οποίος έχει τεράστια εμπειρία από συμβάσεις εξοπλισμών εξηγεί.

Ο απόστρατος αξιωματικός Πολεμικής Αεροπορίας Παναγιώτης Κουρής για τα Super Puma

Η λύση του προβλήματος δεν είναι και τόσο πολύπλοκη. Όταν έχουν σπαταληθεί τόσα δισεκατομμύρια για εξοπλισμούς αμφιβόλου χρησιμότητας και αναγκαιότητας, προκαλεί καχύποπτα ερωτήματα η απροθυμία ή η αδυναμία του ελληνικού κράτους να κάνει τα απλά που χρειάζονται για να αισθάνονται στοιχειωδώς ασφαλείς οι κάτοικοι των νησιών του Αιγαίου.

Παναγιώτης Παπανικολάου: Γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών

Ο δήμαρχος Σύμης επικεντρώνει στην εξαφάνιση των ελικοπτέρων Super Puma και προτείνει μια εναλλακτική λύση. Μέχρι στιγμής δεν φαίνεται να τον ακούνε στην Αθήνα.

Ο Δήμαρχος Σύμης Λευτέρης Παπακαλοδούκας

Ως γνωστόν στην Ελλάδα υπάρχουν πάντα κάποιοι που φαίνεται ότι βλέπουν σε κάθε κρίση μία ευκαιρία. Αυτό φαίνεται ότι συμβαίνει και με την υπόθεση των ελικοπτέρων που έχουμε «χρυσοπληρώσει» αλλά δεν πετάνε, γιατί κάποιοι «ξέχασαν» ή δεν φρόντισαν να εξασφαλίσουν την απρόσκοπτη συντήρηση τους. Κάπως έτσι φθάσαμε στις τραγικές διαθεσιμότητες των… δύο ελικοπτέρων. Υπάρχει λύση; Πάντα υπάρχουν λύσεις ,αλλά στην Ελλάδα για κάποιους λόγους, επιλέγονται πάντα οι πιο ακριβές και σίγουρα οι αχρείαστες.

Έτσι για την υπόθεση της συντήρησης-αναβάθμισης 10 ελικοπτέρων Super Puma, κυκλοφορεί πρόταση κόστους 120 εκατομμυρίων ευρώ. Άγνωστο γιατί όμως προωθείται η «λύση» αγοράς νέων ελικοπτέρων – 14 Α139 από την Ιταλία – με το κόστος να φθάνει μαζί με την εκπαίδευση των πληρωμάτων και πακέτο συντήρησης τα 500 εκατομμύρια. Εκτός από τη μεγάλη διαφορά κόστους, υπάρχει ένα ερώτημα που κάθε λογικός άνθρωπος θέτει: πόσους διαφορετικούς τύπους ελικοπτέρων μπορεί να συντηρήσει μία χώρα όπως η Ελλάδα; Κάθε τύπος ελικοπτέρου απαιτεί διαφορετική εκπαίδευση, διαφορετικά ανταλλακτικά και συντήρηση. Χώρες πολύ πιο ισχυρές οικονομικά από την Ελλάδα, διαθέτουν έναν -το πολύ δύο- τύπους εναέριων μέσων για τις αποστολές αεροδιακομιδών-μεταφορών ασθενών.

Η Ελλάδα διαθέτει αυτή τη στιγμή έξι (6) διαφορετικούς τύπους ελικοπτέρων.

Πηγή: datajournalists.co.uk