14 Αυγούστου 1974: Ο «Αττίλας 2» χτυπάει στην Κύπρο
Μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο στις 20 Ιουλίου 1974 («Αττίλας 1»), οι εξελίξεις υπήρξαν ραγδαίες.
Κάτω από την πίεση των τραγικών γεγονότων, η δικτατορία στην Αθήνα κατέρρευσε και τα χαράματα της 24ης Ιουλίου σχηματίσθηκε κυβέρνηση εθνικής ενότητας υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Νωρίτερα, ο δοτός πρόεδρος της Κύπρου, Νικόλαος Σαμψών, είχε υποβάλλει την παραίτησή του και είχε αντικατασταθεί από τον εκλεγμένο Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Γλαύκο Κληρίδη.
Στις 3.30 τα χαράματα της 14ης του Αυγούστου 1974 τελειώνουν με πλήρη αποτυχία στη Γενεύη οι τριμερείς διαπραγματεύσεις (Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας) για την κατάσταση στην Κύπρο και το κυπριακό πρόβλημα.
Μία ώρα αργότερα, τα τουρκικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν Λευκωσία, Αμμόχωστο και άλλα σημεία της Κύπρου. Ο «Αττίλας 2» είχε ξεκινήσει.
Από το μεσημέρι της 14ης του Αυγούστου, τουρκικά άρματα και ισχυρές δυνάμεις πεζικού αρχίζουν να κινούνται από Λευκωσία προς Αμμόχωστο, στα ανατολικά, και προς Λεύκα-Λιμνίτη, στα δυτικά.
Το Πολεμικό Συμβούλιο, που συνεδριάζει στις 6 τα χαράματα υπό την προεδρία του Καραμανλή στην Αθήνα, διαπιστώνει την τραγική αδυναμία της Ελλάδας να συνδράμει στρατιωτικά την Κύπρο και έτσι οι ελληνικές αντιδράσεις περιορίζονται στο διπλωματικό τομέα. Μέχρι το βράδυ, η ελληνοκυπριακή αντίσταση έχει ουσιαστικά καταρρεύσει και τα οχυρά εγκαταλείπονται.
Στις 15 του Αυγούστου, τα στρατεύματα του «Αττίλα» μπαίνουν στην Αμμόχωστο, στις 16 του Αυγούστου ο «Αττίλας 2» ολοκληρώνεται με την κατάληψη της Μόρφου, ενώ η κυβέρνηση Κληρίδη μεταφέρεται πρόσκαιρα στη Λεμεσό, φοβούμενη ότι επίκειται κατάληψη της Λευκωσίας. Οι Τούρκοι, έχοντας πετύχει τους στρατιωτικούς τους σκοπούς, δέχονται κατάπαυση του πυρός στις 6 το απόγευμα της 16ης του Αυγούστου 1974.
Ηδη κατείχαν το 36,4% του κυπριακού εδάφους. Περίπου 2.000 Ελληνες και Ελληνοκύπριοι είχαν σκοτωθεί, πάνω από 1.600 ήταν οι αγνοούμενοι και 200.000 ήταν οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες.
Η κυβέρνηση Καραμανλή στην Αθήνα αμέσως μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη, όπου οι Αμερικανοί έδειξαν να ρίχνουν το βάρος τους υπέρ της Τουρκίας, διαπιστώνει ότι βρίσκεται μεταξύ «σφύρας και άκμονος».
Από τη μια βλέπει ότι οι «σύμμαχοί» της όχι μόνο δε συμμερίζονται τις θέσεις της, αλλά, αντίθετα, ενισχύουν με τη στάση τους τους εισβολείς. Από την άλλη, οι λαϊκές αντιδράσεις μεγαλώνουν στην Ελλάδα, όπου πλέον όλοι γνωρίζουν ότι πίσω από το πραξικόπημα στην Κύπρο και την τουρκική εισβολή είναι το ΝΑΤΟ και η μόνιμη επιδίωξη των ΗΠΑ και της Βρετανίας για τη «ΝΑΤΟποίηση» του νησιού.
Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση ο Κ. Καραμανλής, το πρωί της 14ης του Αυγούστου, ανακοινώνει την αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Ηταν ένας ελιγμός υπό το βάρος της λαϊκής πίεσης, με τον οποίο ωστόσο επιβεβαιωνόταν περίτρανα ο ρόλος της «Συμμαχίας» τόσο στα όσα προηγήθηκαν, όσο και στο συνεχιζόμενο έγκλημα κατά της Κύπρου.
Κάτω από την πίεση των τραγικών γεγονότων, η δικτατορία στην Αθήνα κατέρρευσε και τα χαράματα της 24ης Ιουλίου σχηματίσθηκε κυβέρνηση εθνικής ενότητας υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Νωρίτερα, ο δοτός πρόεδρος της Κύπρου, Νικόλαος Σαμψών, είχε υποβάλλει την παραίτησή του και είχε αντικατασταθεί από τον εκλεγμένο Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Γλαύκο Κληρίδη.
Στις 3.30 τα χαράματα της 14ης του Αυγούστου 1974 τελειώνουν με πλήρη αποτυχία στη Γενεύη οι τριμερείς διαπραγματεύσεις (Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας) για την κατάσταση στην Κύπρο και το κυπριακό πρόβλημα.
Μία ώρα αργότερα, τα τουρκικά αεροσκάφη βομβαρδίζουν Λευκωσία, Αμμόχωστο και άλλα σημεία της Κύπρου. Ο «Αττίλας 2» είχε ξεκινήσει.
Από το μεσημέρι της 14ης του Αυγούστου, τουρκικά άρματα και ισχυρές δυνάμεις πεζικού αρχίζουν να κινούνται από Λευκωσία προς Αμμόχωστο, στα ανατολικά, και προς Λεύκα-Λιμνίτη, στα δυτικά.
Το Πολεμικό Συμβούλιο, που συνεδριάζει στις 6 τα χαράματα υπό την προεδρία του Καραμανλή στην Αθήνα, διαπιστώνει την τραγική αδυναμία της Ελλάδας να συνδράμει στρατιωτικά την Κύπρο και έτσι οι ελληνικές αντιδράσεις περιορίζονται στο διπλωματικό τομέα. Μέχρι το βράδυ, η ελληνοκυπριακή αντίσταση έχει ουσιαστικά καταρρεύσει και τα οχυρά εγκαταλείπονται.
Στις 15 του Αυγούστου, τα στρατεύματα του «Αττίλα» μπαίνουν στην Αμμόχωστο, στις 16 του Αυγούστου ο «Αττίλας 2» ολοκληρώνεται με την κατάληψη της Μόρφου, ενώ η κυβέρνηση Κληρίδη μεταφέρεται πρόσκαιρα στη Λεμεσό, φοβούμενη ότι επίκειται κατάληψη της Λευκωσίας. Οι Τούρκοι, έχοντας πετύχει τους στρατιωτικούς τους σκοπούς, δέχονται κατάπαυση του πυρός στις 6 το απόγευμα της 16ης του Αυγούστου 1974.
Ηδη κατείχαν το 36,4% του κυπριακού εδάφους. Περίπου 2.000 Ελληνες και Ελληνοκύπριοι είχαν σκοτωθεί, πάνω από 1.600 ήταν οι αγνοούμενοι και 200.000 ήταν οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες.
Η κυβέρνηση Καραμανλή στην Αθήνα αμέσως μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη, όπου οι Αμερικανοί έδειξαν να ρίχνουν το βάρος τους υπέρ της Τουρκίας, διαπιστώνει ότι βρίσκεται μεταξύ «σφύρας και άκμονος».
Από τη μια βλέπει ότι οι «σύμμαχοί» της όχι μόνο δε συμμερίζονται τις θέσεις της, αλλά, αντίθετα, ενισχύουν με τη στάση τους τους εισβολείς. Από την άλλη, οι λαϊκές αντιδράσεις μεγαλώνουν στην Ελλάδα, όπου πλέον όλοι γνωρίζουν ότι πίσω από το πραξικόπημα στην Κύπρο και την τουρκική εισβολή είναι το ΝΑΤΟ και η μόνιμη επιδίωξη των ΗΠΑ και της Βρετανίας για τη «ΝΑΤΟποίηση» του νησιού.
Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση ο Κ. Καραμανλής, το πρωί της 14ης του Αυγούστου, ανακοινώνει την αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ. Ηταν ένας ελιγμός υπό το βάρος της λαϊκής πίεσης, με τον οποίο ωστόσο επιβεβαιωνόταν περίτρανα ο ρόλος της «Συμμαχίας» τόσο στα όσα προηγήθηκαν, όσο και στο συνεχιζόμενο έγκλημα κατά της Κύπρου.
Πηγή: Ριζοσπάστης , Σαν Σήμερα , atexnos.gr