Οι Κάλπηδες

διήγημα του

Στρατή Μυριβήλη

από τη θεατρική ομάδα «Πτωχαλαζόνες»

σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου

Δεύτερη χρονιά παραστάσεων

Από Οκτώβριο 2024

Θέατρο OLVIO

Μετά τα συνεχόμενα sold out και τις διθυραμβικές κριτικές η θεατρική ομάδα «Πτωχαλαζόνες» παρουσιάζει για δεύτερη χρονιά το κωμικό διήγημα του Στρατή Μυριβήλη «Οι Κάλπηδες», σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου και παραγωγή «Ξανθίας» ΑΜΚΕ, στο Θέατρο OLVIO.

Ένα παραμύθι γεμάτο φως, από τον Στρατή Μυριβήλη, έναν σημαντικό νεοέλληνα πεζογράφο που ο περισσότερος κόσμος γνωρίζει μόνο από τα «σκοτεινά» αντιπολεμικά του αριστουργήματα.

Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

Τα παλιά τα χρόνια, ζούσαν πάνω στο νησί της Λέσβου δύο ξακουσμένοι κατεργάρηδες. Ο Ψευτοθόδωρος στη Χώρα και ο Καλπομανώλης στη Συκαμιά (το χωριό του Μυριβήλη). Κόμπαζαν και οι δύο πως κανείς δεν τους παραβγαίνει στην πονηριά και την μπαμπεσιά. Δεν άντεχαν όμως να ακούνε ο ένας για τα κατορθώματα του άλλου κι έτσι ξεκίνησαν να βρουν τον ανταγωνιστή τους, να τον ξεγελάσουν και να αποδείξουν μια και καλή ποιος είναι ο πρωταθλητής στην κατεργαριά. Συναντιούνται στη μέση της διαδρομής, και χωρίς να αναγνωρίσει ο ένας τον άλλον, ξεγελούν και ξεγελιούνται αμοιβαία, σε μια ευτράπελη σκηνή. Το «ματς» έχει έρθει ισόπαλο κι ο αντίπαλος αποδεικνύεται υπολογίσιμος.

Ποιος είναι όμως ο αρχικάλπης;

Είναι ζήτημα τιμής και αξιοπρέπειας και πρέπει να λυθεί.

Στην προσπάθειά τους να το λύσουν, οι δύο κάλπηδες μπλέκουν σε περιπέτειες, συναντούν πειρατές, θησαυρούς, βρυκόλακες, δαιμόνους και «περιποιητικούς» Ανατολίτες.

Αφού κακοπάθουν αρκετά, αναγκάζονται να παραδεχτούν ο ένας την αξία του άλλου στην απατεωνιά,

και να ζήσουν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα...

ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Οι «Κάλπηδες» είναι ένα άκρως κωμικό διήγημα, με έντονη δράση, αλλαγή σκηνικών χώρων, και σπαρταριστές σκηνές.

Σατιρίζει στοιχεία κουλτούρας και συμπεριφοράς που αν και αρνητικά, αποδίδονται ως χαριτωμένα στην ελληνική ράτσα, όπως: το ψέμα, η επιπολαιότητα, η πονηριά, η καπατσοσύνη, η κομπορρημοσύνη, ο εύκολος πλουτισμός κ.α.

Ως παράσταση, θέλουμε μέσα από το γέλιο, να αναγνωρίσουμε τα ελαττώματά μας, να συμφιλιωθούμε μαζί τους, όχι όμως για να τα αποδεχτούμε, αλλά μήπως καταφέρουμε έτσι να λυτρωθούμε από αυτά, αφήνοντάς τα πίσω μας.

Με τους «Κάλπηδες», επιστρέφουμε ως ομάδα στο είδος θεάτρου με το οποίο ξεκινήσαμε, γίναμε γνωστοί, ασχοληθήκαμε για χρόνια και το αγαπάμε, την δραματοποίηση λογοτεχνίας.

Επιστρέφουμε κυρίως στην πρωτότυπη μέθοδο δραματοποίησης τής τριτοπρόσωπης αφήγησης που επινοήσαμε και χρησιμοποιήσαμε στις παραστάσεις μας: «οι Χαλασοχώρηδες» του Αλ. Παπαδιαμάντη, «Μαζώχτρα» του Αργ. Εφταλιώτη, «Αυτόχειρ» του Μιχαήλ Μητσάκη, «Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως» του Γ. Βιζυηνού. H μέθοδος αυτή αντιμετωπίζει όλο το κείμενο ως διάλογο και επιτρέπει στο διήγημα να αποκτήσει θεατρική μορφή, διατηρώντας το όμως αυτούσιο, χωρίς διασκευή. Για 3 χρόνια (2019-22) δίδαξα αυτή τη μέθοδο στο μάθημα «δραματοποίηση της λογοτεχνίας» στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ.

Κ.Π.

*Η θεατρική ομάδα «Πτωχαλαζόνες» έχει παρουσιάσει από το 2012 έως σήμερα 8 έργα, αν και απέκτησε το όνομά της μόλις φέτος.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ

Σκηνοθεσία: Κώστας Παπακωνσταντίνου

Κινησιολογία: Μαργαρίτα Τρίκκα

Σκηνικά / Κοστούμια: Ματίνα Μέγκλα, Φιλάνθη Μπουγάτσου

Μουσική: Νίκος Ζουρνής

Σχεδιασμός φωτισμών: Γιώργος Αγιαννίτης

Βοηθοί Σκηνοθέτη: Αγγελική Στρατάκη, Ιλεάνα Παπαγιάννη

Φωτογραφίες: Νίκος Βαρδακαστάνης

Γραφιστική επιμέλεια: Μαύρα Γίδια

Επικοινωνία: Χρύσα Ματσαγκάνη

Παραγωγή: «Ξανθίας» ΑΜΚΕ

Ηθοποιοί: Ελισσαίος Βλάχος, Αγγελική Μαρίνου, Δημοσθένης Ξυλαρδιστός

Πληροφορίες Παράστασης

Παραστάσεις: Από Κυριακή 20 Οκτωβρίου

Ημέρες & ώρες παραστάσεων:

Κυριακή στις 18:15,

Τετάρτη (έως 4/12) στις 18.15

Τιμές εισιτηρίων

Γενική Είσοδος: 15€ / (τις Τετάρτες, γενική είσοδος 12€)

Φοιτητικό, ομαδικό (γκρουπ άνω των 10 ατόμων):12 €

Ανέργων, ΑμεΑ: 8€

Ατέλειες ΣΕΗ: Δωρεάν

Διάρκεια παράστασης 75 λεπτά

Προπώληση εισιτηρίων: MORE

https://www.more.com/theater/oi-kalpides-2os-xronos/ 

Έγραψαν για την παράσταση

«[...]Το αποτέλεσμα, δικαιώνει στο απόλυτο τη σκηνική τοποθέτηση. Η παράσταση έχει τον χαρακτήρα ενός λαϊκού ανέκδοτου καθρεφτίζοντας τόσο με απλόχερη ευθύτητα όσο και με εσωτερικό πικρό σχόλιο, την ελληνική ψυχή και όλα τα στερεότυπα στα οποία έχει γαλουχηθεί. Οι ηθοποιοί, οι «Πτωχαλαζόνες», Ελισσαίος Βλάχος, Αγγελική Μαρίνου και Δημοσθένης Ξυλαρδιστός, συνεργάτες του σκηνοθέτη από χρόνια, οι οποίοι έχουν ολοκληρωτικά βαπτιστεί στη σκηνική τεχνοτροπία του σκηνοθέτη, επικοινωνούν όχι μόνο μεταξύ τους επί σκηνής (βασικό συστατικό της), αλλά και με το ίδιο το κοινό, με τον ίδιο πηγαίο και αυθόρμητο τρόπο. Και, κάπως έτσι, αναστέλλεται η στείρα ηθογραφία του Μυριβήλη, από την ίδια τη σκηνική δημιουργικότητα».

Κώστας Β. Ζήσης, Fragile.gr 

«...Πιστή σε ένα σκηνικό ύφος που μπλέκει την αφήγηση με τη δράση χωρίς να τα διαχωρίζει, η ομάδα ξαναβρίσκεται εδώ σε μια απολαυστική παράσταση υψηλής ενέργειας (άκρως κατάλληλη και για παιδιά και

εφήβους), που αποθεώνει τόσο το συγκινητικό στην απλότητά του αφήγημα του Μυριβήλη όσο και τη θεατρική τέχνη..».

Τώνια Καράογλου, Αθηνόραμα 

«Οι Κάλπηδες» είναι μια παράσταση πλημμυρισμένη από ευφυές χιούμορ, από φαντασία, γεμάτη με θεατρικά ευρήματα και κάποιες στιγμές με δραματική ένταση, για τις αδυναμίες, τα ελαττώματα, τα ήθη, την υποκρισία, τη στενοκεφαλιά και τον συντηρητισμό της μικρής κοινωνίας της υπαίθρου. Η κωμικότητα της παράστασης και οι απολαυστικοί ηθοποιοί (Ελισσαίος Βλάχος, Αγγελική Μαρίνου, Δημοσθένης Ξυλαρδιστός) δημιουργούν οικειότητα. Μια οικειότητα που αμβλύνει τις αποστάσεις ανάμεσα στα πρόσωπα, φτιάχνει

κώδικες και στήνει γέφυρες επικοινωνίας. [...] Στους «Κάλπηδες» η ευτράπελη ατμόσφαιρα από τη μια μας φέρνει πιο κοντά στους ηθοποιούς, ενώ από την άλλη μας συνδέει δραστικά με τον Μυριβήλη. [...] Καταπληκτικές ερμηνείες, σκηνική λιτότητα, έντονη δράση και θεατρική αρτιότητα. Άριστα σε όλα!

Ειρήνη Αϊβαλιώτου, Catisart.gr 

«Η δύναμη της αφήγησης και η δραματική ορμή του θεάτρου, συναντιούνται και σμίγουν αρμονικά υπό την σκηνοθεσία του Κώστα Παπακωνσταντίνου. “Οι Κάλπηδες” είναι μια έξοχη ευκαιρία για να ευχαριστηθείτε καλό θέατρο, χωρίς τέταρτο τοίχο, σαν να μοιραζόμαστε μια ιστορία από το χωριό, και να μας την διηγούνται - αναπαριστούν οι πιο “θεατρίνοι” της παρέας, μέσα στην παρέα αλλά και απέναντι της, σαν ένα μοντέρνο “μπουλούκι”».

Νάγια Παπαπάνου, Boemradio.gr

«Οι τρεις ηθοποιοί Ελισσαίος Βλάχος, Αγγελική Μαρίνου και Δημοσθένης Ξυλαρδιστός αναλαμβάνουν με παροιμιώδη δεξιοτεχνία να ενσαρκώσουν τους χαρακτήρες του Μυριβήλη και να μας υπενθυμίσουν την αξία του λαϊκού θεάτρου σε μια ιστορία που πρέπει όλοι να ακούσουμε και να δούμε. Έχοντας ως εργαλεία τις πρακτικές της comedia dell arte, τη ζωηρή κίνηση, συμβολικά και πρακτικά σκηνικά αντικείμενα, τη παιχνιδιάρικη υπαινικτική μουσική οι τρεις ηθοποιοί καταφέρνουν να σφυρηλατήσουν μια εξαιρετικά ζωντανή σκηνική αφήγηση [...] η Ομάδα «Πτωχαλαζόνες» μας υπενθυμίζει τη δύναμη και την αξία του λαϊκού θεάτρου σφυρηλατώντας μια αδιάρρηκτη και ασυνείδητη σχέση μεταξύ των παραδοσιακών μορφών θεάτρου και του σήμερα ως μια μορφή υπενθύμισης που θα έπρεπε να μας αφορά περισσότερο».

Ελένη Αντωνίου, Quinta Blogspot

Θέατρο OLVIO
Ιερά Οδός 67 & Φαλαισίας 7, Βοτανικός, τηλ: 210 34 14 118
Ώρες κράτησης εισιτηρίων: 17:00- 21:00
W www.olviotheater.gr | Μ Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε. | FB OLVIO.theater