Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ της Λούλας Αναγνωστάκη στο θέατρο ΣΤΑΘΜΟΣ

Πολιτισμός

Ο ΗΧΟΣ ΤΟΥ ΟΠΛΟΥ της Λούλας Αναγνωστάκη στο θέατρο ΣΤΑΘΜΟΣ

Το Θέατρο Σταθμός τιμά τη μνήμη της Λούλας Αναγνωστάκη ανεβάζοντας, ένα χρόνο μετά το θάνατό της, το πιο γνωστό θεατρικό της έργο «Ο Ήχος του όπλου».

Παραμονές των εκλογών η Κάτια, Αθηναία δημότης, έρχεται στην Αθήνα από την επαρχία για να ψηφίσει, διαταράσσοντας την καθημερινότητα του δεκαεννιάχρονου γιού της Μιχάλη.

Από την παλιά της φίλη Μαρίκα μαθαίνει πως ο Μιχάλης έχει εγκαταλείψει τη σχολή, στην οποία φοιτά και πως ετοιμάζεται να φύγει για την Αμερική, αφήνοντας πίσω την έγκυο κοπέλα του Φανή.

Στην προσπάθεια της να μεταπείσει τον Μιχάλη η Κάτια έρχεται αντιμέτωπη μαζί του. Εκείνος την απειλεί ότι θα αυτοκτονήσει με ένα παράνομο όπλο, που βρέθηκε στα χέρια του από μια μυστήρια ιστορία παρανομίας, στην οποία φέρεται να είναι μπλεγμένος ο δεκαεξάχρονος αδελφός της Φανής Γιαννούκος.

Όλα θα συμβούν γρήγορα υπό την απειλή ενός όπλου που δε θα εκπυρσοκροτήσει ποτέ, αλλά θα αλλάξει τη ζωή των ηρώων για πάντα.

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του θεάτρου Σταθμός Μάνος Καρατζογιάννης, μελετητής του έργου της Αναγνωστάκη, σκηνοθετεί αυτήν τη φορά τον «Ήχο του όπλου» με ένα εξαιρετικό καστ - τριάντα χρόνια μετά τη θρυλική παράσταση του Θεάτρου Τέχνης.

Ο Κάρολος Κουν, του οποίου ο «Ήχος του όπλου» έμελλε να είναι η τελευταία σκηνοθεσία του, σημειώνει σχετικά:

«Τις προάλλες σκεφτόμουν πόσο κοντά είναι η δουλειά μου στον Ήχο του όπλου με τα κείμενα της τσεχοφικής δημιουργίας (..) Σίγουρα είναι ένα μεγάλο ελληνικό έργο, που χτίζεται από πολύ μικρά πράγματα. Διαθέτει, παράλληλα, ευαισθησίες άπειρες, ποίηση αλλά και κωμικά στοιχεία. Και μέσα από την ελαφράδα του ξυπνούν οι δραματικές καταστάσεις. Οι σκηνές δεν έχουν κλιμάκωση. Μοιάζουν με πλάνα που πηγαινοέρχονται, χωρίς καθορισμένο τελείωμα.Όλες, όμως, όπως, και το τέλος κλείνουν αναπάντεχα.».

Στη συνέχεια ο κορυφαίος σκηνοθέτης παρατηρεί: «Τέλμα, Αδιέξοδο. Όπως όλα τα πράγματα που μας περιτριγυρίζουν ασφυκτικά. Και η ανάγκη να αρπαχθείς από την άκρη ενός ονείρου και να επιζήσεις, ανύπαρκτη.

Η σοφία αποκτιέται, εξάλλου, όταν δεν είναι πια αναγκαία..».

Μια ταινία για τη Λούλα – σημείωμα σκηνοθέτη

Ήθελε να γράφει για τον κινηματογράφο.
Συνέβη μόνο δυο φορές, το ’58, για την Αλίκη Βουγιουκλάκη και το Νίκο Ξανθόπουλο.
Τα λαïκά είδωλα.
Αυτά που αποστρέφεται ο Μιχάλης, γιατί «δεν τοποθετεί εκεί τον εαυτό του».
Της άρεσε να βλέπει ταινίες «αλλά καλής ποιότητας…αστυνομικές...θρίλερ…το πρωί…τέσσερις και πέντε ακόμα...».
Από το ‘72 γράφει σε εικόνες.
Αποκορύφωμα ο «Ήχος του όπλου».
Σα σενάριο. Για το χτες. Για το αύριο, που τρομάζει.
Για όσους θέλουν να είναι ελεύθεροι, να αισθάνονται έστω.
Υλικά της «καλοκαιριάτικα μεσημέρια, δροσερές νύχτες, κοινότοπες λέξεις και σχέσεις» όπως σημειώνει η ίδια.
«Τίτλοι εφημερίδων και αστυνομικά δελτία, χαμένο ανθρώπινο δυναμικό.
Ροκ και αντάρτικα.
Συναισθηματικές δεσμεύσεις και πανηγυριώτικη προεκλογική ατμόσφαιρα.
Τύψεις, αλλά και γλυκές στιγμές ευφορίας».
«Και όπως όλα τα πράγματα, μας περιτριγυρίζουν ασφυκτικά.
Τέλμα. Αδιέξοδο. Και η ανάγκη να αρπαχθείς από την άκρη ενός ονείρου και να επιζήσεις ανύπαρκτη. Η σοφία αποκτιέται, εξάλλου, όταν πια δεν είναι αναγκαία.»
Στοιχειώνουν τα λόγια του Κουν, όπως και η τελευταία του παράσταση «Ο ήχος του όπλου», που συνέκρινε τις ευαισθησίες και το χιούμορ του με τα κείμενα της «τσεχωφικής δημιουργίας».
Για εκκείνη μια λέξη υπήρχε μόνο: αγωνία.
Αυτή την αγωνία μου εκφράζω με ένα έργο – σταθμός, που έπαιξα κι εγώ πριν δέκα χρόνια και έδωσα εξετάσεις με αυτό, ακόμα πιο πίσω, μαθητής στη Σχολή.
Ναι, «φεύγουν τα καλύτερα μας χρόνια.
Κάποιος μας τα κλέβει μυστικά.»
Φεύγουν και οι άνθρωποι.
Με κρότο, μακρυά.
Ακόμα κι όταν δεν εκπυρσοκροτεί το όπλο.
Και τι μένει;
Ο ήχος μιας ζωής ή μάλλον ο απόηχος.
Ένα χρόνο μετά ανεβάζουμε με μια εξαιρετική διανομή το πιο δημοφιλές έργο της Αναγνωστάκη.
«Για χρόνια που περνούν, που δε θα ξαναρθούν.. μες τα θερινά τα σινεμά».
Σαν ταινία.
Μια ταινία για τη Λούλα.