Το Σεπτέμβριο του 1960, οι επισκέπτες της Διεθνής Έκθεσης Θεσσαλονίκης, είχαν το μοναδικό προνόμιο να είναι οι πρώτοι που θα παρακολουθούσαν το πρόγραμμα ενός ελληνικού τηλεοπτικού σταθμού. Πρόκειται για τον πειραματικό τηλεοπτικό σταθμό της ΔΕΗ, που φιλοξενήθηκε στο περίπτερό της (η αρχική ιδέα ήταν του τότε προϊσταμένου του Τμήματος Γενικής Διαφώτισης της ΔΕΗ, Μάνου Ιατρίδη) και περιελάμβανε ένα πλήρες στούντιο, που είχαν στήσει τεχνικοί της Philips, ενώ το πρόγραμμα του αναμεταδιδόταν από 100 τηλεοπτικούς δέκτες Philips, οι οποίοι ήταν τοποθετημένοι τόσο στο χώρο της ΔΕΘ όσο και σε άλλα μέρη της Θεσσαλονίκης, αφού οι κάτοικοι της Θεσσαλονίκης που είχαν τηλεόραση στο σπίτι τους ήταν ελάχιστοι κι αυτοί προσπαθούσαν να «πιάσουν» Γιουγκοσλαβία.



Η εγκατάσταση του πομπού και του τεχνικού εξπλισμού του σταθμού τηλεόρασης πραγματοποιήθηκε, κάτω από την επίβλεψη του Μάνου Ιατρίδη, από τεχνικούς της Philips συνεπικορούμενους από επιλεγμένο τεχνικό προσωπικό της ΔΕΗ και Έλληνες ειδικούς των εργαστηρίων ELECTRONICA. Ο πομπός είχε ισχύ 500 watt. Με απλή κεραία τοποθετημένη σε ύψος 15 μέτρων θα έδινε ικανοποιητικό σήμα σε μια περιοχή, διαστάσεων τουλάχιστον 30x5 χλμ και έτσι θα παρουσιαζόταν μια ακόμη εφαρμογή του ηλεκτρισμού η οποία θα έδινε την ευκαιρία σε χιλιάδες κόσμο να κάνει μια πρώτη γνωριμία με το θαυμαστό αυτό μέσο μαζικής επικοινωνίας, που ίσως μερικοί μόνο να είχαν ακούσει γι' αυτό.

Και ούτω εγένετο τηλεόρασις

Αν και πρόγονος της ΕΡΤ, το ΕΙΡ ήταν το δεύτερο τηλεοπτικό κανάλι που εξέπεμψε τηλεοπτικό πρόγραμμα στην Ελλάδα. Η πρεμιέρα του Σταθμού Τηλεοράσεως της ΔΕΗ έγινε το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 1960, μεταδίδοντας το χαιρετισμό του τότε πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή στα εγκαίνια της Διεθνούς Εκθέσης. Ωστόσο, η τακτική λειτουργία του προγράμματος ξεκίνησε το επόμενο βράδυ και είχε διάρκεια ζωής τριών εβδομάδων, όσο δηλαδή διήρκεσε η ΔΕΘ, και μετέδιδε καθημερινά τρίωρο πρόγραμμα από τις 19.30 ως τις 22.00.


Το Πρόγραμμα περιελάμβανε επικαιρότητα και διάφορες άλλες εκδηλώσεις. Πλαισιώθηκε από πολλούς δημοσιογράφους και καλλιτέχνες, όπως τον Βασίλη Καζαντζή, τον Άλκη Στέα, τον Γιώργο Οικονομίδη,  την Ραλλού Μάνου, τη Μαίρη Λω, τον Νίκυ Γιάκοβλεφ, την ορχήστρα Λαβράνου κ.α.

Από την εκπομπή της Ρένας Θεολογίδου:

«Εδώ πρώτος πειραματικός σταθμός τηλεοράσεως της Ελλάδος. Εκπέμπουμε από τη Θεσσαλονίκη». Με την ανακοίνωση αυτή, την οποία εκφώνησε η Λίτσα Φωκίδου (η υπεύθυνη Δημοσίων Σχέσεων της ΔΕΗ στη Θεσσαλονίκη), άρχισε η λειτουργία του πρώτου ελληνικού τηλεοπτικού σταθμού.

Το πρώτο τηλεοπτικό πρόγραμμα

Καλησπέρα Θεσσαλονίκη. Με την Λίτσα Φωκίδου (με το ψευδώνυμο Έλσα Παπαστεργίου)

Απαντάτε και κερδίζετε: Τηλεπαιχνίδι με τον Άλκη Στέα.

Ο Γιώργος Οικονομίδης και τα ταλέντα του.

Ο Τζακ Νάιτ και οι μιμήσεις του.

Η Αντουανέτα και οι μεταμφιέσεις της (μόδα)

Η Μαίρη Καλογιάννη δίνει συμβουλές ομορφιάς.

Ο Index (Βασίλης Καζαντζής) παρουσιάζει. Συμμετέχουν: Στρατής Μυριβήλης, Κατίνα Παξινού, Αχιλλέας Μαμάκης, Άννα Συνοδινού, Αντιγόνη Βαλάκου, Μάριος Πλωρίτης, Μιχάλης Νικολινάκος, Καίτη Λαμπροπούλου, Πόλυ Πάνου, Ρίκα Διαλυνά, Αλίκη Βουγιουκλάκη.

Το χορόδραμα της Ραλλούς Μάνου.

Νίκι Γιάκοβλεφ και Μαίρη Λω.

Η ορχήστρα των Λαβράνων.

Ταινία μικρού μήκους.

Η Τασσώ Καββαδία λέει "Καληνύχτα Θεσσαλονίκη".

Διαφημίσεις:

Σιγαρέττα Ματσάγγου

Σοκολάτες Παυλίδη

Kleenex

Μηναΐδης-Φωταΐδης.

Γιατί τα γράφουμε όμως όλα αυτα; Όπως είπε και ο Μάνος Ιατρίδης: «για να διατηρηθεί στη μνήμη η ατμόσφαιρα που δημιούργησε ο ενθουσιασμός μιας μικρής ομάδας ανθρώπων, άσχετων μέχρι τότε με την τηλεόραση. Ήταν η υπομονή και η επιμονή τους, η εφευρετικότητα και ο αυτοσχεδιασμός , αλλά προπαντός το κέφι τους που τους βοήθησε να ξεπεράσουν ατελείωτα τεχνικά και ανθρώπινα προβλήματα και να στήσουν την πρώτη ελληνική τηλεόραση τον Σεπτέμβριο 1960. Νομίζω ότι τους αξίζει η φράση: «Δεν ήξεραν πως αυτό που πήγαιναν να κάνουν ήταν αδύνατο να γίνει. Κι έτσι το κατόρθωσαν».


Φωτό: Θάλαμος ελέγχου σε ώρα εκπομπής, απο αριστερά προς δεξιά: Ανδρέα Κοπέλης, Γιάννης Κεσίσογλου (διευθυντής προγράμματος - μεγάλη προϋπηρεσία στην τηλεόραση στην Αμερική), Γιάννης Γκιώνης.  

 
Φωτό: Ο τεχνικός της Philips Kώστας Μανιάτης ελέγχει τον πομπό εκπομπής

Φωτό: Ο τηλεπαρουσιαστής Άλκης Στέας

Αν και υπήρξαν πρωτοβουλίες για να συνεχιστεί η μόνιμη λειτουργία του τηλεοπτικού σταθμού στη Θεσσαλονίκη -μάλιστα είχε συσταθεί και σύλλογος "Φίλων της τηλεόρασης" με εκπρόσωπο τον Άλκη Στέα- τελικά οι προσπάθειες εκείνες δεν καρποφόρησαν. Συγκροτημένη και συστηματική προσπάθεια για τη δημιουργία του πρώτου τηλεοπτικού σταθμού στη χώρα, πραγματοποιήθηκε πέντε χρόνια αργότερα από το Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας, το οποίο ξεκίνησε από τα τέλη του 1965 δοκιμαστικές εκπομπές από τους ραδιοθαλάμους του Ζαππείου και το κτήριο του ΟΤΕ στην 3ης Σεπτεμβρίου, μέχρι την εκπομπή του πρώτου επίσημου, ελληνικού τηλεοπτικού σταθμού, του ΕΙΡΤ, στις 23 Φεβρουαρίου 1966, οπότε ξεκίνησε να γράφεται η ελληνική τηλεοπτική ιστορία.

Ι.Β. - ERTOpen.com
Με πληροφορίες από: Retromaniax.gr, Στάθης Βαλούκος: Ιστορία της Ελληνικής Τηλεόρασης (Εκδ. Αιγόκερως, 2008), ola-ta-kala.blogspot.gr, Γιώργος Δάμπασης: Την εποχή της Τηλεόρασης (Εκδ. Καστανιώτη, 2002), Γιώργος Κάρτερ: Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (Εκδ. Καστανιώτη, 2004), περιοδικό Τηλέραμα (Μάιος του 1996), satleo.gr, Μάνος Ιατρίδης: Η Πρώτη Δοκιμή, Φίλοι του Τεχνικού Μουσείου Θεσ/νίκης (tmth.gr)