Εκατοντάδες διαδηλωτές έκαναν πορεία χθες Δευτέρα στη Λίμα, την πρωτεύουσα του Περού, απαιτώντας για ακόμα μια φορά να παραιτηθεί η πρόεδρος Ντίνα Μπολουάρτε, φωνάζοντας το σύνθημα «τώρα εμφύλιος πόλεμος!», την παραμονή νέας μαζικής κινητοποίησης, στην οποία έχουν καλέσει εργατικά συνδικάτα και κόμματα.

Σύμφωνα με το γαλλικό πρακτορείο AFP, οι διαδηλώσεις και οι κοινωνικές ταραχές, στις οποίες έχουν χάσει τη ζωή τους μέχρι τώρα τουλάχιστον 46 άνθρωποι, συνεχίζονται στο Περού με επίκεντρο την πρωτεύουσα Λίμα. Οι πολλές χιλιάδων διαδηλωτών αποκαλούν την προσωρινή πρόεδρο Μπολουάρτε «προδότρια» και «δολοφόνο», μία πολιτικό η οποία ήταν αντιπρόεδρος του πρώην προέδρου Πέδρο Καστίγιο, εκλεγμένη με το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς. Στις κινητοποιήσεις συμμετέχουν πολίτες ιθαγενικών κοινοτήτων, φορώντας παραδοσιακές μάσκες και τοπικές ενδυμασίες, δίνοντας έντονα ταυτοτικό στοιχείο στην μεγάλη κοινωνική κινητοποίηση.

Η χθεσινή πορεία διαλύθηκε το βράδυ, ενώ σήμερα οργανώνεται ακόμα μεγαλύτερη κινητοποίηση την οποία έχουν καλέσει συνδικάτα και κόμματα. Ο ηγέτης της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων του Περού (ΓΣΕΠ), ο Χερόνιμο Λόπες, μιλά για «εθνική ειρηνική κινητοποίηση», προσθέτοντας ότι «Απορρίπτουμε τη βία. Αυτοί που προκαλούν χάος και καταστροφή είναι βαλτοί της κυβέρνησης».

Οι συμμετέχοντες στις διαδηλώσεις απαιτούν, μαζί με την παραίτηση της προέδρου Μπολουάρτε, τη διάλυση του κοινοβουλίου, την άμεση διεξαγωγή ελεύθερων βουλευτικών και προεδρικών εκλογών, χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις, «φωτογραφίζοντας» τις ΗΠΑ, καθώς και το σχηματισμό Συντακτικής Συνέλευσης για την κατάρτιση νέου συνταγματικού χάρτη. Πολλές περιοχές στη χώρα έχουν κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με τις μετακινήσεις να απαγορεύονται και τον στρατό να έχει αναλάβει σε πολλές περιοχές τον έλεγχο της τάξης, προβαίνοντας σε αποτρόπαιες ενέργειες που πυροδοτούν περαιτέρω την ένταση και την οργή.

Δείτε σοκαριστικό βίντεο από την καταστολή των διαδηλώσεων

Η περουβιανή γενική εισαγγελία άρχισε να διενεργεί έντεκα προκαταρκτικές έρευνες για τους θανάτους σαράντα και πλέον ανθρώπων, σχεδόν όλων πολιτών, στις διαδηλώσεις και τα επεισόδια που συνταράσσουν από τον Δεκέμβριο τη χώρα της Λατινικής Αμερικής, την ημέρα που υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους στελέχη της κυβέρνησης υπό την πρόεδρο Ντίνα Μπολουάρτε και την επομένη της επανάληψης των μαζικών κινητοποιήσεων, αυτή τη φορά ιδίως στην πρωτεύουσα.

Η παύση, η σύλληψη και η προφυλάκιση την 7η Δεκεμβρίου του πρώην προέδρου Πέδρο Καστίγιο πυροδότησαν τις πιο σοβαρές ταραχές στο Περού εδώ και δεκαετίες. Τουλάχιστον 41 πολίτες κι ένας αστυνομικός έχουν χάσει τη ζωή τους.

Η ανακοίνωση που έδωσαν στη δημοσιότητα οι υπηρεσίες της γενικής εισαγγελέα αναφέρει πως οι έρευνες που διενεργεί η Πατρίσια Μπεναβίδες επικεντρώνονται στις συγκρούσεις ανάμεσα σε διαδηλωτές και τις δυνάμεις επιβολής της τάξης στις περιφέρειες Πούνο, Κούσκο, Αρεκίπα, Απουρίμακ και Ουκαγιάλι —στις οποίες ζουν μεγάλες κοινότητες αυτοχθόνων— και στην πρωτεύουσα Λίμα.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η κυρία Μπεναβίδες ανακοίνωνε πως ξεκίνησε επίσης προκαταρκτική έρευνα για «γενοκτονία» σε βάρος της προέδρου Μπολουάρτε, νυν και πρώην μελών της κυβέρνησής της.

Η μέχρι την 7η Δεκεμβρίου αντιπρόεδρος της χώρας ορκίστηκε νέα πρόεδρος αφού το Κογκρέσο, στο οποίο κυριαρχεί η δεξιά, έπαυσε τον πρώην πρόεδρο Καστίγιο, που προσπάθησε να διαλύσει το κοινοβούλιο νωρίτερα την ίδια ημέρα, κίνηση που οι αντίπαλοί του όπως και η κυρία Μπολουάρτε χαρακτήρισαν «πραξικόπημα».

Χθες Παρασκευή οι υπουργοί Εσωτερικών, Εργασίας και Γυναικών υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους, ανακοίνωσε η αρχηγός του κράτους. Η κυρία Μπολουάρτε διευκρίνισε πως ο Βισέντε Ρομέρο, συνταξιούχος στρατηγός της αστυνομίας, θα αναλάβει νέος υπουργός Εσωτερικών.

Σύμφωνα με τις υπηρεσίες της γενικής εισαγγελέα Μπεναβίδες, πέρα από τους ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους, 355 διαδηλωτές και 176 αστυνομικοί έχουν τραυματιστεί στις ταραχές, ενώ 329 πολίτες έχουν συλληφθεί.

Για τον Έντγκαρ Στουάρδο, τον επικεφαλής της αποστολής της Διαμερικανικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΔΕΑΔ) που επισκέπτεται τη χώρα για να «αποτιμήσει» την κατάσταση, επείγει να διεξαχθεί ευρύς εθνικός διάλογος. Ο κ. Στουάρδο υπογράμμισε ακόμη πως η ατελείωτη σύγκρουση ανάμεσα στη νομοθετική και την εκτελεστική εξουσία υπονόμευσε την εμπιστοσύνη των Περουβιανών στους θεσμούς.

Η σύγκρουση αυτή αποτελεί καίριο συστατικό της πολιτικής κρίσης στο Περού, που γνώρισε έξι προέδρους και τρία κοινοβούλια μέσα σε πέντε χρόνια.

«Περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει τις προσεχείς ημέρες», ανέφερε σε δημοσιογράφους ο κ. Στουάρδο έπειτα από τρεις ημέρες επαφών της αποστολής με τις αρχές, κοινωνικές οργανώσεις, θύματα και συγγενείς τους. «Ελπίζουμε πως δεν θα υπάρξουν άλλοι θάνατοι», πρόσθεσε.

Οργανώσεις υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατηγορούν την αστυνομία και τον στρατό του Περού —ο οποίος αναπτύχθηκε στους δρόμους μετά την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης— πως κάνουν χρήση υπέρμετρης βίας, ιδίως ότι ρίχνουν με αληθινές σφαίρες. Αξιωματικοί των δυνάμεων ασφαλείας και κυβερνητικά στελέχη αντιτείνουν πως διαδηλωτές, ειδικά στον νότο, χρησιμοποιούν αυτοσχέδια όπλα και εκρηκτικά.

Χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν στη Λίμα προχθές Πέμπτη απαιτώντας την παραίτηση της «ρατσιστικής», «ταξικής» κυβέρνησης υπό την κυρία Μπολουάρτε, το κλείσιμο του Κογκρέσου και την άμεση προκήρυξη προεδρικών και βουλευτικών εκλογών.

Η αρχηγός του κράτους απορρίπτει τα αιτήματα των διαδηλωτών και επισημαίνει πως οι εκλογές ήδη αποφασίστηκε να διεξαχθούν πρόωρα, τον Απρίλιο του 2024 αντί του 2026.

Τουλάχιστον 201 άνθρωποι σκοτώθηκαν στις πανεθνικές διαδηλώσεις στο Ιράν, σύμφωνα με τη ΜΚΟ «Iran Human Rights».

H οργάνωση, που έχει έδρα τη Νορβηγία, αναφέρει ότι μεταξύ των θυμάτων 23 ήταν κάτω των 18 ετών, σημειώνοντας ότι «δεν έχουν επαληθευτεί όλοι μέσω αποδεικτικών εγγράφων» και «εργάζονται για να επαληθεύσουν την επιβεβαιώσουν την ηλικία τους».

Ακόμα αναφέρει ότι «η έρευνα για την έκταση της καταστολής και τον πιθανό αριθμό θανάτων στο Κουρδιστάν τις τελευταίες τρεις ημέρες εξακολουθεί να βρίσκεται σε εξέλιξη», ενώ «το διαδίκτυο της πόλης έχει διακοπεί σοβαρά».

Το Iran Human Rights προειδοποιεί για την «επικείμενη αιματηρή καταστολή διαδηλωτών και κατοίκων στο Κουρδιστάν, ιδιαίτερα στο Σαναντάι, και απαιτεί επείγουσα δράση από τη διεθνή κοινότητα».

Ο διευθυντής Mahmood Amiry-Moghaddam δήλωσε: «Η διεθνής κοινότητα πρέπει να αποτρέψει περαιτέρω δολοφονίες στο Κουρδιστάν εκδίδοντας άμεση απάντηση».

Η οργάνωση αναφέρει πως «κατάφερε να επιβεβαιώσει πέντε θανάτους στο Κουρδιστάν τις τελευταίες ημέρες», προσθέτοντας πως «η πόλη Sanandaj στην επαρχία Κουρδιστάν έγινε μάρτυρας εκτεταμένων διαδηλώσεων και αιματηρών καταστολών τις τελευταίες τρεις ημέρες». «Ο σημερινός αριθμός επιβεβαιωμένων θανάτων δεν περιλαμβάνει αυτούς που σκοτώθηκαν στο Σαναντάι τις τελευταίες τρεις ημέρες» αναφέρει η οργάνωση.

Το Iran Human Rights αναφέρει ακόμα ότι «πανεπιστήμια και σχολεία σε όλη τη χώρα συμμετείχαν επίσης στις διαδηλώσεις τις τελευταίες δύο εβδομάδες, καθιστώντας την καταστολή τους προτεραιότητα για το κράτος», αφού «οι δυνάμεις ασφαλείας επισκέφθηκαν πολλά σχολεία όπου πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις και συνέλαβαν τους μαθητές τους».

Αστυνομικός 30 χρονών άφησε την τελευταία του πνοή μετά από καρδιακή προσβολή που προκλήθηκε από τα δακρυγόνα που ο ίδιος έριχνε στους διαδηλωτές, στην πόλη Τουντσελί της Τουρκίας. Τοπικά ΜΜΕ στο Okmeydanı μετέδωσαν ότι 22χρονος διαδηλωτής υπέκυψε στα τραύματά του ενώ οι διαδηλωτές ήταν επιφυλακτικοί και εξέταζαν αν διαδήλωνε κατά ή υπέρ της κυβέρνησης Ερντογάν. Ο νεκρός 22χρονος Burakcan Karamanoğlu ανήκει στο χώρο της ακροδεξιάς και δεν έχουν γνωστοί οι λόγοι και ποιος τον σκότωσε. Οι διαδηλωτές κάνουν λόγο για προβοκάτσια.

Τουλάχιστον τέσσερις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά τις σημερινές διαδηλώσεις στην Αίγυπτο με αφορμή την τρίτη επέτειο από την λαϊκή εξέγερση που οδήγησε στην απομάκρυνση του πρόεδρου Χόσνι Μουμπάρακ από την εξουσία.