Η Ρωσία θα αρχίσει την εκστρατεία της εαρινής επιστράτευσης η οποία θα αφορά 160.000 νέους ηλικίας από 18 έως 30 ετών, σύμφωνα με διάταγμα που υπέγραψε σήμερα ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, αριθμός μεγαλύτερος σε σχέση με τα δυο προηγούμενα χρόνια.

Ο στρατός δηλώνει ότι οι νέοι αυτοί νεοσύλλεκτοι δεν θα σταλούν στην Ουκρανία, χώρα στην οποία οι ρωσικές δυνάμεις επιτίθενται από τον Φεβρουάριο του 2022.

Η εκστρατεία αυτή διοργανώνεται δύο φορές τον χρόνο, την άνοιξη και το φθινόπωρο. Θα αρχίσει αύριο, Τρίτη, σύμφωνα με διάταγμα που υπέγραψε ο Ρώσος πρόεδρος και δημοσιεύτηκε σήμερα

Σύμφωνα με το διάταγμα, "160.000" Ρώσοι πολίτες ηλικίας 18 έως 30 ετών θα κληθούν να υπηρετήσουν μεταξύ 1ης Απριλίου και 15ης Ιουλίου φέτος. Η εαρινή εκστρατεία αφορούσε 150.000 νέους το 2024 και 147.000 το 2023, σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο Tass

"Η προσεχής εκστρατεία επιστράτευσης δεν έχει καμιά σχέση με την ειδική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία", δήλωσε το ρωσικό υπουργείο Άμυνας σε ανακοίνωση, χρησιμοποιώντας τον ευφημισμό που επιβλήθηκε για να περιγραφεί η επίθεση κατά της χώρας αυτής. Υψηλόβαθμος αξιωματούχος του γενικού επιτελείου, ο αντιναύαρχος Βλαντίμιρ Τσιμλιάνσκι, δήλωσε ότι οι κληθέντες δεν θα σταλούν στις ουκρανικές περιφέρειες όπου μάχεται ο ρωσικός στρατός.

Ούτε θα συμμετάσχουν "στα καθήκοντα της ειδικής επιχείρησης" δήλωσε, σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου. Το 2023 η Ρωσία υιοθέτησε νόμο που αυξάνει το όριο ηλικίας στρατολόγησης από 27 έως 30 ετών.

Η επίθεση στην Ουκρανία είχε οδηγήσει τις ρωσικές αρχές να διατάξουν επιστράτευση άνω των 300.000 ανθρώπων το φθινόπωρο του 2022. Πολλοί Ρώσοι είχαν εγκαταλείψει τότε τη χώρα, φοβούμενοι μην επιστρατευτούν.

Οι προτάσεις Τραμπ για εκεχειρία

Τις τελευταίες εβδομάδες, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε μια εκεχειρία, την οποία το Κίεβο δέχτηκε υπό την πίεση της Ουάσινγκτον. Αλλά ο Βλαντίμιρ Πούτιν έκλεισε την πόρτα σε μια άνευ όρων και άμεση εκεχειρία, και δέχτηκε μόνο ένα πολύ περιορισμένο μορατόριο το οποίο επίσης δεν έχει πραγματικό αντίκτυπο στις μάχες.

Η Ρωσία, η οποία έχει το πλεονέκτημα στο πεδίο της μάχης παρά τις πολλές σημαντικές ανθρώπινες απώλειες, κατηγορείται ότι θέλει να κερδίσει χρόνο για να επωφεληθεί από τη θέση της και να καταλάβει περισσότερα εδάφη.

Η Ρωσία και η Ουκρανία συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός στην Μαύρη Θάλασσα, όπως ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος, ώστε να «εξασφαλιστεί η ασφαλής ναυσιπλοΐα, να εξαλειφθεί η χρήση βίας και να αποτραπεί η χρήση εμπορικών πλοίων για στρατιωτικούς σκοπούς».

Επιπλέον, σύμφωνα με την κοινή δήλωση που εξέδωσαν οι ΗΠΑ, οι δύο χώρες συμφώνησαν να «αναπτύξουν μέτρα για την εφαρμογή» της προηγούμενης συμφωνίας για να σταματήσουν οι επιθέσεις στις ενεργειακές υποδομές. 

Η Ουκρανία και η Ρωσία θα «συνεχίσουν να εργάζονται για την επίτευξη μιας μόνιμης και διαρκούς ειρήνης», ανέφεραν οι δηλώσεις.

Στην ανακοίνωση που αφορά την Ουκρανία, ο Λευκός Οίκος ανέφερε επίσης ότι οι ΗΠΑ επιβεβαίωσαν ότι «παραμένουν δεσμευμένες να βοηθήσουν στην επίτευξη της ανταλλαγής αιχμαλώτων πολέμου, της απελευθέρωσης πολιτικών κρατουμένων και της επιστροφής των παιδιών Ουκρανών που έχουν μεταφερθεί δια της βίας».

Στο έγγραφο που αφορά τη Ρωσία σημειώνεται πως οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν «να αποκατασταθεί η πρόσβαση της Ρωσίας στην παγκόσμια αγορά γεωργικών προϊόντων και λιπασμάτων, να μειωθούν τα ναυτιλιακά ασφάλιστρα και να ενισχυθεί η πρόσβαση σε λιμάνια και συστήματα πληρωμών για τέτοιες συναλλαγές».

Και οι δύο ανακοινώσεις κατέληξαν τονίζοντας ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες επανέλαβαν την επιτακτική ανάγκη του Προέδρου Ντόναλντ Τζ. Τραμπ να σταματήσει η δολοφονία και από τις δύο πλευρές της σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας, ως το απαραίτητο βήμα για την επίτευξη μιας διαρκούς ειρηνικής συμφωνίας».

«Για το σκοπό αυτό, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν να διευκολύνουν τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών για την επίτευξη μιας ειρηνικής λύσης, σύμφωνα με τις συμφωνίες που επιτεύχθηκαν στο Ριάντ», ανέφεραν.

Στόχος των συνομιλιών στο Ριάντ, όπως είχε επιβεβαιωθεί επισήμως, ήταν η επίτευξη εκεχειρίας στη Μαύρη Θάλασσα, αν και η περιοχή δεν αποτελεί εσχάτως επίκεντρο έντονων στρατιωτικών επιχειρήσεων.

Από το 2022, η Ουκρανία έχει καταφέρει σημαντικά πλήγματα στον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας, αναγκάζοντας τη Μόσχα να αποσύρει πλοία από τη βάση της στη Σεβαστούπολη.

Παρά τις επιθέσεις σε ουκρανικά λιμάνια, οι εξαγωγές σιτηρών, μεταλλευμάτων και άλλων προϊόντων από την περιοχή της Οδησσού συνεχίζονται σχεδόν στα προπολεμικά επίπεδα. Ωστόσο, το λιμάνι του Μικολάιβ παραμένει ανενεργό.

Ουκρανία: Το υπουργείο Άμυνας επιβεβαιώνει τη συμφωνία αλλά προειδοποιεί τη Ρωσία

Η βασική συμφωνία με την Ρωσία επιβεβαιώθηκε από την Ουκρανία, μέσω ανακοίνωσης που δημοσίευσε το Υπουργείο Άμυνας στον λογαριασμό του στο Telegram. Ωστόσο, η ανακοίνωση αυτή περιλαμβάνει και κάποιες επιπλέον λεπτομέρειες που δεν αναφέρονται στο αρχικό κείμενο.

Η δήλωση, η οποία εκδόθηκε εξ ονόματος του υπουργού Άμυνας Ρουστέμ Ουμέροφ, αναφέρει ότι «η κίνηση ρωσικών στρατιωτικών πλοίων πέρα από την Ανατολική Μαύρη Θάλασσα θα θεωρηθεί παραβίαση του πνεύματος αυτής της συμφωνίας».

Προστίθεται ότι θα θεωρείται επίσης «παραβίαση των υποχρεώσεων για την εξασφάλιση της ελευθερίας ναυσιπλοΐας στη Μαύρη Θάλασσα και απειλή για την εθνική ασφάλεια της Ουκρανίας».

«Σε αυτή την περίπτωση, η Ουκρανία θα έχει το πλήρες δικαίωμα να ασκήσει το δικαίωμα αυτοάμυνας», συμπληρώνει.

Μάλιστα, η δήλωση αυτή προχωρά περαιτέρω από την ανακοίνωση των ΗΠΑ σχετικά με τις επιθέσεις σε ενεργειακές υποδομές, λέγοντας ότι «όλες οι πλευρές συμφώνησαν να εφαρμόσουν την πλήρη απαγόρευση επιθέσεων στην ενεργειακή υποδομή της Ουκρανίας και της Ρωσίας».

Η δήλωση προσθέτει επίσης ότι «για την αποτελεσματική εφαρμογή των συμφωνιών, είναι σημαντικό να διεξαχθούν επιπλέον τεχνικές διαβουλεύσεις το συντομότερο δυνατό, προκειμένου να συμφωνηθούν όλες οι λεπτομέρειες και οι τεχνικές πτυχές της εφαρμογής, της παρακολούθησης και του ελέγχου των συμφωνιών».

Ρωσία: Προϋπόθεση η άρση των κυρώσεων για να εφαρμοστεί η συμφωνία

Το Κρεμλίνο δημοσίευσε  δήλωση σχετικά με τις συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία με τις ΗΠΑ, στην οποία αναφέρει ότι η συμφωνία για τη Μαύρη Θάλασσα συνοδεύεται από ορισμένες προϋποθέσεις.

Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι η συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ μόνο αφού αρθούν οι κυρώσεις από τις ρωσικές τράπεζες που εμπλέκονται στο διεθνές εμπόριο τροφίμων και λιπασμάτων και αποκατασταθεί πλήρως η σύνδεσή τους με το Swift – το δίκτυο που διευκολύνει την ασφαλή χρηματοοικονομική επικοινωνία μεταξύ τραπεζών.

Η Ρωσία ουσιαστικά απαιτεί την άρση των κυρώσεων από τις τράπεζές της, τους παραγωγούς και εξαγωγείς τροφίμων, καθώς και τις ασφαλιστικές εταιρείες που εμπλέκονται στις εξαγωγές τροφίμων, προτού τεθεί σε ισχύ η εκεχειρία στη Μαύρη Θάλασσα.

Ζελένσκι: “Εάν η Ρωσία παραβιάσει τη συμφωνία θα ζητήσουμε όπλα και κυρώσεις από τις ΗΠΑ”

Αντιθέτως, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι η εκεχειρία που καλύπτει τη Μαύρη Θάλασσα και τις ενεργειακές υποδομές τίθεται σε ισχύ άμεσα από σήμερα Τρίτη (25/3) και ότι θα ζητήσει περισσότερα όπλα και κυρώσεις κατά της Ρωσίας από τον Ντόναλντ Τραμπ, εάν η Μόσχα παραβιάσει τις συμφωνίες.

«Εάν οι Ρώσοι το παραβιάσουν αυτό, τότε έχω μια άμεση ερώτηση για τον πρόεδρο Τραμπ. Εάν παραβιάσουν, ζητάμε κυρώσεις, ζητάμε όπλα, κ.λπ.», δήλωσε ο Ζελένσκι σε δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Κίεβο.

"Λεπτομέρειες'' από την Ουάσιγκτον αναμένει το Κρεμλίνο σχετικά με την πρόταση για εκεχειρία 30 ημερών, έπειτα από τη συμφωνία της Ουκρανίας με τις ΗΠΑ. 

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε σήμερα σε δημοσιογράφο ότι… προτρέχει σχετικά με ερώτησή του εάν η Ρωσία σκέφτεται να συνδέσει την εκεχειρία με την άρση των διεθνών κυρώσεων.

«Ο Ρούμπιο και ο Βαλτ λένε ότι θα μας στείλουν αναλυτικές λεπτομέρειες μέσω διαφόρων καναλιών για το πλαίσιο της συζήτησης που πραγματοποιήθηκε στη Τζέντα.

Πρώτα πρέπει να λάβουμε αυτές τις λεπτομέρειες» είπε χαρακτηριστικά ο εκπρόσωπος του Πούτιν.

Ενδεικτικές, πάντως, των θέσεων και προθέσεων της Μόσχας ίσως είναι οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος διεμήνυσε πως η Ουκρανία έχει χάσει την ευκαιρία να διατηρήσει τα σύνορα του 1991.

«Εάν η Ουκρανία είχε τηρήσει τις συμφωνίες του Μινσκ θα μπορούσε να κρατήσει τα σύνορα του 1991, αλλά χωρίς την Κριμαία και το Ντονμπάς» φέρεται να ανέφερε ο κορυφαίος Ρώσος διπλωμάτης. 

Ανάμεσα σε άλλα τόνισε ότι η Ρωσία ξέρει πώς να μην συμβιβαστεί στην ουκρανική κρίση για να προσθέσει πως στρατιώτες του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, υπό όποια σημαία, θα είναι μια απειλή για τη Ρωσία.

«Κανείς δεν μιλάει σε εμάς. Συνεχίζουν να λένε ότι δεν μιλάνε για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, όμως κάνουν τα πάντα κατά της Ρωσίας χωρίς τη Ρωσία» υπογράμμισε.

Ο Ντμίτρι Πεσκόφ, ωστόσο, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να υπάρξει νέα τηλεφωνική επικοινωνία ανάμεσα στον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον Ντόναλντ Τραμπ. 

Η πρόταση θα μπορούσε να είναι προσχέδιο ειρήνης

Τη δική του θέση εξέφρασε σήμερα και ο Ουκρανός πρόεδρος, ξεκαθαρίζοντας ότι η χώρα του δεν εμπιστεύεται τη Μόσχα.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι υποστήριξε ότι η αμερικανική πρόταση εκεχειρίας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως προσχέδιο μιας ευρύτερης ειρηνευτικής συμφωνίας.

«Αντιμετωπίζω πολύ σοβαρά (την κατάπαυση του πυρός) και για μένα είναι σημαντικό να τερματιστεί ο πόλεμος», είπε ο Ζελένσκι σε συνέντευξη Τύπου στο Κίεβο, χαρακτηρίζοντας πολύ θετική την επανέναρξη της αμερικανικής βοήθειας και της ανταλλαγής πληροφοριών. «Είμαστε έτοιμοι για μια κατάπαυση του πυρός για 30 ημέρες όπως προτείνεται από την αμερικανική πλευρά».

Παράλληλα ο Ζελένσκι τόνισε πως το Κίεβο δεν «εμπιστεύεται» τη Ρωσία να εφαρμόσει μια εκεχειρία. «Έχω δηλώσει επανειλημμένα ότι κανείς από εμάς δεν εμπιστεύεται τους Ρώσους», είπε.

Τόνισε επίσης ότι αναμένει «ισχυρά» μέτρα από την Ουάσιγκτον αν η Μόσχα δεν αποδεχθεί την αμερικανική πρόταση. «Από ό,τι καταλαβαίνω, μπορούμε να υπολογίζουμε σε ισχυρά μέτρα», συμπεριλαμβανομένων «κυρώσεων» κατά της Ρωσίας και της «ενίσχυσης της Ουκρανίας» με όπλα είπε.

Ο Ουκρανός πρόεδρος πρόσθεσε ότι η συνάντηση στη Τζέντα βοήθησε στην «αποκλιμάκωση» των εντάσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας έπειτα από τη σύγκρουση στον Λευκό Οίκο στις 28 Φεβρουαρίου ανάμεσα στον Ζελένσκι και τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ .

Το σχόλιο του Ρούμπιο

Νέες δηλώσεις έκανε και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μαρκ Ρούμπιο, σημειώνοντας ότι αναμένει μια θετική ανταπόκριση από τη Ρωσία. 

Εάν η απάντηση είναι αρνητική «αυτό θα μας πει πολλά για τις πραγματικές προθέσεις του Κρεμλίνου» πρόσθεσε.

Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανέφερε ότι η συνάντησή του με τον Ντόναλντ Τραμπ την περασμένη εβδομάδα ήταν καταστροφική και «δεν εξελίχθηκε όπως έπρεπε», προσθέτοντας ότι «είναι λυπηρό το γεγονός που συνέβη», μέσω ανάρτησής του στο X.

Η ανάρτηση αυτή δημοσιεύθηκε αμέσως μετά την απόφαση του Αμερικανού προέδρου να διατάξει την αναστολή της στρατιωτικής υποστήριξης προς την Ουκρανία. Ο Ουκρανός πρόεδρος ανέφερε ότι θα ήθελε να «επανεπιβεβαιώσει τη δέσμευση της Ουκρανίας για την ειρήνη» και δήλωσε πως το Κίεβο είναι «έτοιμο να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το συντομότερο δυνατό».

Επιπλέον, υπογράμμισε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να υπογράψει συμφωνία με τις ΗΠΑ σχετικά με τα ορυκτά και την ασφάλεια «όποτε χρειαστεί». «Αυτή η συμφωνία αποτελεί βήμα προς μεγαλύτερη ασφάλεια και ισχυρές εγγυήσεις, και ελπίζω ότι θα αποδειχθεί αποτελεσματική», τόνισε.

Ο Ζελένσκι εξέφρασε επίσης την ευγνωμοσύνη του προς τις ΗΠΑ για τη βοήθεια που προσέφεραν στην Ουκρανία. Συγκεκριμένα ανέφερε: «Εκτιμούμε βαθύτατα ό,τι έχει κάνει η Αμερική για να βοηθήσει την Ουκρανία να διατηρήσει την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της. Θυμόμαστε την κρίσιμη στιγμή όταν ο πρόεδρος Τραμπ παρείχε στην Ουκρανία τα Javelins. Είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό».

Πιο αναλυτικά η ανάρτηση του Ζελένσκι ανέφερε: «Θα ήθελα να επαναλάβω τη δέσμευση της Ουκρανίας για ειρήνη.

Κανείς μας δε θέλει έναν ατέλειωτο πόλεμο. Η Ουκρανία είναι έτοιμη να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων το συντομότερο δυνατό για να φέρει πιο κοντά τη διαρκή ειρήνη. Κανείς δε θέλει την ειρήνη περισσότερο από τους Ουκρανούς. Η ομάδα μου και εγώ είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε υπό την ισχυρή ηγεσία του Προέδρου Τραμπ για να πετύχουμε μια ειρήνη που θα έχει διάρκεια.

Είμαστε έτοιμοι να εργαστούμε γρήγορα για να τερματίσουμε τον πόλεμο και τα πρώτα στάδια θα μπορούσαν να είναι η απελευθέρωση των κρατουμένων και η εκεχειρία στον ουρανό – απαγόρευση των πυραύλων, των μη επανδρωμένων αεροσκαφών μεγάλου βεληνεκούς, των βομβών στην ενέργεια και σε άλλες πολιτικές υποδομές – και η εκεχειρία στη θάλασσα αμέσως, αν η Ρωσία κάνει το ίδιο. Στη συνέχεια, θέλουμε να προχωρήσουμε πολύ γρήγορα σε όλα τα επόμενα στάδια και να συνεργαστούμε με τις ΗΠΑ για να συμφωνήσουμε σε μια ισχυρή τελική συμφωνία.

Εκτιμούμε πραγματικά πόσα έχει κάνει η Αμερική για να βοηθήσει την Ουκρανία να διατηρήσει την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της. Και θυμόμαστε τη στιγμή που τα πράγματα άλλαξαν όταν ο Πρόεδρος Τραμπ παρείχε στην Ουκρανία Javelins. Είμαστε ευγνώμονες γι’ αυτό.

Η συνάντησή μας στην Ουάσινγκτον, στον Λευκό Οίκο την Παρασκευή, δεν πήγε όπως θα έπρεπε. Είναι λυπηρό το τι συνέβη. Είναι καιρός να διορθώσουμε τα πράγματα. Θα θέλαμε η μελλοντική συνεργασία και επικοινωνία να είναι εποικοδομητική.

Όσον αφορά τη συμφωνία για τα ορυκτά και την ασφάλεια, η Ουκρανία είναι έτοιμη να την υπογράψει ανά πάσα στιγμή και σε οποιαδήποτε βολική μορφή. Βλέπουμε αυτή τη συμφωνία ως ένα βήμα προς μεγαλύτερη ασφάλεια και σταθερές εγγυήσεις ασφαλείας και ελπίζω πραγματικά ότι θα λειτουργήσει αποτελεσματικά.».

Μετά τις «προειδοποιήσεις» του Αμερικανού προέδρου, Τραμπ προς τον Ουκρανό ομόλογό του ότι «δεν θα ανεχτούμε για πολύ ακόμα» τις βλέψεις του Ζελένσκι για μη τερματισμό του πολέμου, ήρθε και η απάντηση της κυβέρνησης των ΗΠΑ που παύουν να στέλνουν στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία.

Η απόφαση πάρθηκε από τον Ντόναλντ Τραμπ μετά την... καταστροφική συνάντησή του με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Οβάλ Γραφείο, αλλά και την ανάρτηση του τελευταίου ότι το τέλος του ουκρανικού «είναι πολύ, πολύ μακριά».

«Κάνουμε παύση και θα επανεξετάσουμε τη βοήθειά μας, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι συμβάλλει στην αναζήτηση λύσης» στην ένοπλη σύρραξη ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία, δήλωσε ο αξιωματούχος, που εκφράστηκε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί.

«Ο πρόεδρος κατέστησε σαφές πως επικεντρώνεται στην ειρήνη. Χρειαζόμαστε εταίρους που δεσμεύονται επίσης στην επίτευξη αυτού του στόχου», συμπλήρωσε.

Η απόφαση αποκαλύπτεται έπειτα από συνεδρίαση στον Λευκό Οίκο νωρίτερα χθες με τη συμμετοχή του υπουργού Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ, του υπουργού Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και συμβούλων του προέδρου Τραμπ.

Μερικές ώρες πριν, ο Ρεπουμπλικάνος αρχηγός του αμερικανικού κράτους δεν έδωσε ξεκάθαρη απάντηση για το ζήτημα, λέγοντας πως διεξάγονταν συζητήσεις.

«Δεν πρόκειται για οριστικό τέλος της βοήθειας (αλλά) για παύση», τόνισε άλλος Αμερικανός αξιωματούχος, που εκφράστηκε επίσης με προϋπόθεση να μην κατονομαστεί, στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News.

→ Υπενθυμίζεται ότι η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια είχε εγκριθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση του Δημοκρατικού προέδρου Τζο Μπάιντεν. Σύμφωνα με αριθμούς του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι ΗΠΑ παρείχαν από την 24η Φεβρουαρίου 2022 ως την 20ή Ιανουαρίου 2025 «στρατιωτική βοήθεια (αξίας) 65,9 δισεκατομμυρίων δολαρίων» στην Ουκρανία.

Η Ευρώπη εισέρχεται σε μια καθοριστική εβδομάδα για το μέλλον της ασφάλειάς της, μετά από μια σύνοδο στο Λονδίνο που προσέφερε πολλές υποσχέσεις αλλά λίγες συγκεκριμένες απαντήσεις.

Μια ομάδα παγκόσμιων ηγετών – συμπεριλαμβανομένου του Βολοντίμιρ Ζελένσκι της Ουκρανίας, αλλά όχι του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ – πέρασε το απόγευμα της Κυριακής (02/03) στις πολυτελείς αίθουσες του Lancaster House στην πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου, συζητώντας το ιστορικής σημασίας ερώτημα: παραμένουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στον πυρήνα της δυτικής αμυντικής συμμαχίας;

«Υπήρχε μια ανανεωμένη αίσθηση επείγοντος» για τη διασφάλιση της συλλογικής ασφάλειας της Ευρώπης μετά τις σοκαριστικές σκηνές που εκτυλίχθηκαν στην Ουάσινγκτον την Παρασκευή, αναφέρει στο Politico ευρωπαίος διπλωμάτης που συμμετείχε στις συζητήσεις.

Η σφοδρή λεκτική επίθεση του Τραμπ εναντίον του Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, άφησε τους Ευρωπαίους ηγέτες να αναρωτιούνται αν οι ΗΠΑ εξακολουθούν να θεωρούν τον εαυτό τους σύμμαχο. Λίγο μετά το συγκλονιστικό δεκαπεντάλεπτο δημόσιο “κατσάδιασμα”, η επικεφαλής της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλας, υπαινίχθηκε ότι η Αμερική δεν ηγείται πλέον του «ελεύθερου κόσμου». Παρότι η ένταση υποχώρησε μέσα στο Σαββατοκύριακο, οι αμφιβολίες και η ενόχληση δεν έχουν εξαφανιστεί.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο οποίος είχε οργανώσει τη σύνοδο της 2ας Μαρτίου πριν από τη διαμάχη Τραμπ-Ζελένσκι, δήλωσε την Κυριακή ότι η Ευρώπη «πρέπει να σηκώσει το βάρος» της προστασίας της Ουκρανίας από τη ρωσική επεκτατικότητα, σηματοδοτώντας τη νέα πραγματικότητα μιας μειωμένης αμερικανικής παρουσίας στη διεθνή σκηνή.

Έχοντας προηγουμένως επιδιώξει να διατηρήσει καλές σχέσεις με τον Αμερικανό πρόεδρο, ο Στάρμερ βλέπει τον εαυτό του ως διαμεσολαβητή. Το Ηνωμένο Βασίλειο, μαζί με τη Γαλλία και την Ουκρανία, σχεδιάζουν πλέον μια ειρηνευτική πρόταση, την οποία θα παρουσιάσουν στον Τραμπ, μια αξιοσημείωτη αλλαγή από την προηγούμενη υπόθεση ότι οι ΗΠΑ θα ηγούνταν των διαπραγματεύσεων.

Το προτεινόμενο σχέδιο περιλαμβάνει μια ειρηνευτική δύναμη υπό την ηγεσία του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γαλλίας, την οποία ο Στάρμερ αποκάλεσε «συμμαχία των προθύμων»—μια αναφορά στη συμμαχία που είχε ηγηθεί από τις ΗΠΑ κατά την εισβολή στο Ιράκ το 2003. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ότι πρότεινε μια εκεχειρία διάρκειας ενός μήνα, η οποία θα εφαρμοζόταν στον αέρα, στη θάλασσα και στις ενεργειακές υποδομές.

Ωστόσο, το ποιοι άλλοι θα συμμετάσχουν σε αυτή τη συμμαχία παραμένει ασαφές. Ο Στάρμερ ανέφερε ότι «αρκετές» χώρες συμφώνησαν παρασκηνιακά στη σύνοδο να συμμετάσχουν στην ειρηνευτική δύναμη, αλλά τόνισε ότι η επιτυχία της εξαρτάται από την υποστήριξη των ΗΠΑ. Απέφυγε να αποκαλύψει ποιες κυβερνήσεις έχουν δεσμευτεί.

Ο ίδιος δήλωσε ότι οι ΗΠΑ παραμένουν «αξιόπιστος σύμμαχος» και ότι «συμφωνούμε με τον πρόεδρο για την επείγουσα ανάγκη μιας διαρκούς ειρήνης—τώρα πρέπει να την υλοποιήσουμε μαζί».

Όλα τα βλέμματα στραμμένα στη συνάντηση των ηγετών της ΕΕ την Πέμπτη

Οι κυβερνήσεις φαίνεται να συγκλίνουν ολοένα και περισσότερο στο ότι ο αυξημένος ρόλος τους στην ασφάλεια της Ουκρανίας συνεπάγεται μεγαλύτερη στρατιωτική ικανότητα – και, κατ’ επέκταση, τη χρηματοδότηση που απαιτείται για αυτήν. Αυτό το ζήτημα αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της συνάντησης των 27 ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες την Πέμπτη. Παρά τον πρωταγωνιστικό ρόλο του στη σύνοδο της Κυριακής, ο Στάρμερ και το Ηνωμένο Βασίλειο, φυσικά, δεν θα δώσουν το «παρών».

Μιλώντας στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro μετά τη σύνοδο, ο Μακρόν ζήτησε από τις χώρες του ΝΑΤΟ να επενδύσουν περισσότερα στις ένοπλες δυνάμεις τους.

«Τα τελευταία τρία χρόνια, οι Ρώσοι δαπανούν το 10% του ΑΕΠ τους για την άμυνα», δήλωσε. «Πρέπει να προετοιμαστούμε για το μέλλον, με στόχο το 3% έως 3,5% του ΑΕΠ».

Ο τρέχων στόχος δαπανών του ΝΑΤΟ ανέρχεται στο 2% του ΑΕΠ ετησίως, αλλά πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν καταφέρνουν να τον επιτύχουν, γεγονός που προκαλεί την έντονη δυσαρέσκεια του Τραμπ. Η Γαλλία μόλις που ξεπερνά το όριο, φτάνοντας στο 2,1%.

Για να δώσει μια ισχυρή ώθηση στους αμυντικούς προϋπολογισμούς της Ευρώπης, ο Γάλλος πρόεδρος κάλεσε την ΕΕ να αξιοποιήσει κεντρικά ευρωπαϊκά προγράμματα «που παραμένουν αναξιοποίητα».

«Πρέπει να δώσουμε εντολή στην [Ευρωπαϊκή] Επιτροπή να χρησιμοποιήσει καινοτόμες μεθόδους χρηματοδότησης», δήλωσε. «Αυτό σημαίνει είτε κοινό δανεισμό είτε τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας [το ταμείο διάσωσης που δημιουργήθηκε μετά την κρίση χρέους της ευρωζώνης] … Στην πρώτη φάση, χρειαζόμαστε 200 δισεκατομμύρια ευρώ για να μπορέσουμε να επενδύσουμε».

Καθώς αποχωρούσε από τη σύνοδο, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι τώρα είναι η στιγμή να «επαναεξοπλίσουμε επειγόντως την Ευρώπη».

Όλα δείχνουν ότι η σύνοδος της Πέμπτης θα αποτελέσει μια κρίσιμη στιγμή. Σύμφωνα με Ευρωπαίο διπλωμάτη, που μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, δεν αποκλείεται μια ιστορική ανακοίνωση σχετικά με τους αμυντικούς προϋπολογισμούς.

Ωστόσο, αυτό δεν θα είναι εύκολο, δεδομένου ότι ορισμένοι ηγέτες, όπως ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν, στηρίζουν περισσότερο τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν παρά οποιοδήποτε σχέδιο για την αμυντική θωράκιση της Ευρώπης απέναντί του.

Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, που επίσης συμμετείχε στη σύνοδο του Λονδίνου, ανέφερε ότι κάποιες χώρες δεσμεύτηκαν να «ενισχύσουν» τις αμυντικές τους δαπάνες – ωστόσο, παραμένει ασαφές ποιες είναι αυτές και σε ποιο βαθμό θα αυξήσουν τη χρηματοδότηση.

Τα αναπάντητα ερωτήματα

Η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία έχει ήδη περιορισμένη παραγωγική ικανότητα, πράγμα που σημαίνει ότι οποιαδήποτε αύξηση των στρατιωτικών δαπανών ενδέχεται να αργήσει να αποφέρει ουσιαστικά αποτελέσματα.

Πέρα από τη ρητορική κλιμάκωση από την πλευρά των Ευρωπαίων ηγετών, η έλλειψη συγκεκριμένων στοιχείων είναι εμφανής.

Το πιο κρίσιμο: δεν υπάρχουν λεπτομέρειες για το τι ακριβώς θα περιλαμβάνει το ειρηνευτικό σχέδιο ή πώς ο Στάρμερ και ο Μακρόν θα καταφέρουν να εξασφαλίσουν τη στήριξη του Λευκού Οίκου.

Ένας δεύτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης σημείωσε ότι ο Ζελένσκι χρειάζεται απεγνωσμένα να βρει τρόπο να δημιουργήσει μια σχέση με τον Τραμπ και να υπογράψει τη συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για τα ορυκτά, η οποία επρόκειτο να οριστικοποιηθεί την περασμένη εβδομάδα.

Ο διπλωμάτης ανέφερε ότι η τρέχουσα κατάσταση «περιλαμβάνει το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία να αναλαμβάνουν ηγετικό ρόλο», αλλά πρόσθεσε πως «η λογική πίσω από τη συμφωνία για τα ορυκτά είναι ότι θα δώσει στις ΗΠΑ εμπορικό συμφέρον και φυσική επιχειρηματική παρουσία στην περιοχή, παρέχοντας έτσι έναν βαθμό προστασίας».

Όλα αυτά βέβαια, δεν απαντούν στο βασικό ερώτημα: πώς η Ευρώπη σκοπεύει να πείσει τον Πούτιν να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για το προτεινόμενο ειρηνευτικό σχέδιο.

Το Κρεμλίνο έχει ήδη αποκλείσει το ενδεχόμενο παρουσίας μιας ειρηνευτικής δύναμης του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία.

Με δεδομένους τους δημόσιους πανηγυρισμούς των συμμάχων του Πούτιν για τις αλλεπάλληλες προσβολές του Τραμπ προς τον Ζελένσκι, ο Ρώσος πρόεδρος ενδέχεται να περιμένει μια προσέγγιση υπό την ηγεσία του Λευκού Οίκου.

Μετά τη σύνοδο της Κυριακής, ο Ζελένσκι δήλωσε στο Sky News ότι υπήρξε επικοινωνία μεταξύ του Λευκού Οίκου και της κυβέρνησής του από την Παρασκευή, μετά τη δημόσια αντιπαράθεσή του με τον Τραμπ, αλλά «όχι στο δικό μου επίπεδο».

Επιβεβαιώνει ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Ντένις Σμίχαλ, ότι η χώρα κατέληξε στην τελική συμφωνία με τις ΗΠΑ για τα ορυκτά. «Η Ουκρανία και οι ΗΠΑ κατέληξαν σε τελική συμφωνία για τον ορυκτό πλούτο της χώρας», ανέφερε ο ουκρανός πρωθυπουργός, σύμφωνα με τη DW.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, ο Σμίχαλ τόνισε πως, «η συμφωνία προβλέπει ότι οι ΗΠΑ θα αποκτήσουν ουκρανικούς ορυκτούς πόρους αντί πληρωμής για στρατιωτική υποστήριξη στον αμυντικό πόλεμο του Κιέβου κατά της Ρωσίας και περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός κοινού επενδυτικού ταμείου και μια διάταξη που αναφέρει ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τις προσπάθειες της Ουκρανίας να λάβει εγγυήσεις ασφάλειας για την οικοδόμηση διαρκούς ειρήνης».

Στη συνέχεια, τόνισε πως αναμένει την έγκριση της συμφωνίας από την ουκρανική κυβέρνηση σήμερα.

→ Ακολουθεί μια σύνοψη των όσων γνωρίζουμε για τη συμφωνία αυτή:

• Ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωνε ότι επιθυμεί οι ΗΠΑ να αποζημιωθούν για τη βοήθεια που έχουν προσφέρει τα τελευταία τρία χρόνια στην Ουκρανία. Η Ουάσινγκτον ζητούσε δεσμεύσεις ύψους 500 δισ. δολαρίων, περίπου τέσσερις φορές το ποσό της βοήθειας που έχει προσφέρει ως τώρα στο Κίεβο, το οποίο, σύμφωνα με το IfW Kiel, εκτιμάται στα 120 δισ. δολάρια.
• Ο Ουκρανός πρόεδρος απέρριψε το αίτημα και αρνήθηκε να υπογράψει μια συμφωνία που θα αναγκαστούν να πληρώνουν «δέκα γενιές Ουκρανών».
• Σύμφωνα με ουκρανική πηγή που έχει γνώση των συμβιβασμών που έγιναν και η οποία μίλησε στο AFP χθες Τρίτη το βράδυ, η απαίτηση αυτή των ΗΠΑ έχει αφαιρεθεί από το νέο κείμενο της συμφωνίας.
• Πλέον αναφέρεται ότι οι ΗΠΑ θα εκμεταλλευθούν από κοινού με την Ουκρανία τον ορυκτό της πλούτο και τα έσοδα που θα προκύψουν θα πάνε σε ένα νεοσύστατο ταμείο το οποίο θα μπορούσε να είναι «κοινό για την Ουκρανία και την Αμερική», εξήγησε η ίδια πηγή.
• Σύμφωνα με αυτόν τον υψηλόβαθμο Ουκρανό αξιωματούχο, οι Αμερικανοί «έχουν αφαιρέσει όλους τους όρους που δεν μας ταίριαζαν, κυρίως τα 500 δισ. δολάρια».
• Για το Κίεβο ένας όρος κλειδί προκειμένου να δώσει πρόσβαση στους πόρους του στους εταίρους του είναι να λάβει εγγυήσεις ασφαλείας, δηλαδή έναν πολιτικοστρατιωτικό μηχανισμό που θα αποτρέψει τη Ρωσία να της επιτεθεί ξανά μετά τη σύναψη εκεχειρίας.
• Ο Ζελένσκι είχε αναφερθεί στο ενδεχόμενο μιας τέτοιας ανταλλαγής – ορυκτός πλούτος έναντι εγγυήσεων ασφαλείας – ήδη από τον Οκτώβριο όταν παρουσίασε τις αδρές γραμμές του «σχεδίου του για τη νίκη».
• Η Ουκρανία εκτιμά ότι η καλύτερη εγγύηση που θα μπορούσε να της δοθεί θα ήταν η ένταξή της στο ΝΑΤΟ, ένα σενάριο το οποίο απορρίπτει η Ουάσινγκτον διότι θα καθιστούσε αδύνατη οποιαδήποτε εκεχειρία ή ειρήνη καθώς αποτελεί κόκκινη γραμμή για τη Μόσχα.
• Άλλο ουκρανικό αίτημα: στρατιωτική ειρηνευτική αποστολή σε περίπτωση εκεχειρίας. Αλλά οι ΗΠΑ έχουν απορρίψει το ενδεχόμενο, αν και δεν αντιτίθενται στην ανάπτυξη ευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ουκρανία.

Τελικά το κείμενο της συμφωνίας για τα ορυκτά θα περιλαμβάνει μια αναφορά στην ασφάλεια της Ουκρανίας, αλλά όχι συγκεκριμένες εγγυήσεις. Όπως δήλωσε ο ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος, οι συζητήσεις για το θέμα δεν έχουν ολοκληρωθεί.

«Πρόκειται για έναν γενικό όρο ο οποίος αναφέρει ότι η Αμερική θα επενδύσει σε μια κυρίαρχη, σταθερή και ευημερούσα Ουκρανία, ότι εργάζεται για μια βιώσιμη ειρήνη και ότι η Αμερική στηρίζει τις προσπάθειες που γίνονται για την παροχή εγγυήσεων ασφάλειας», εξήγησε ο αξιωματούχος.

Η Ουκρανία διαθέτει περίπου το 5% των παγκόσμιων αποθεμάτων σε ορυκτά, όμως αυτά που ορέγεται ο Τραμπ είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους ανεκμετάλλευτα, δύσκολα να εξορυχθούν ή υπό ρωσικό έλεγχο σε κατεχόμενες ουκρανικές περιοχές.

Παράγει κυρίως τρία κρίσιμης σημασία ορυκτά: μαγγάνιο (8η παραγωγός παγκοσμίως σύμφωνα με το World Mining Data), τιτάνιο (11η) και γραφίτη (14η), απαραίτητα για τις ηλεκτρικές μπαταρίες.

Εξάλλου σύμφωνα με τη γαλλική υπηρεσία γεωλογικών και ορυκτών ερευνών (BRGM), η Ουκρανία συγκεντρώνει το «20% των παγκόσμιων εκτιμώμενων αποθεμάτων» γραφίτη, ενώ «είναι μία από τις βασικές χώρες στην Ευρώπη που έχει δυναμικό» για την εκμετάλλευση λιθίου, επίσης σημαντικού για τις μπαταρίες.

Η ίδια η κυβέρνηση της Ουκρανίας αναφέρει ότι η χώρα διαθέτει «ένα από τα μεγαλύτερα αποθέματα» λιθίου στην Ευρώπη, αν και «αυτή τη στιγμή» δεν γίνονται εξορύξεις.

Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αυτών των ορυκτών απαιτεί τεράστιες επενδύσεις.

Όπως εκτιμά η ουκρανική κυβέρνηση, για την εκμετάλλευση του κοιτάσματος στο Νοβοπολτάβσκε, στην επαρχία της Ζαπορίζια, θα χρειαστούν 300 εκατ. δολάρια επενδύσεις.

Όμως το κοίτασμα αυτό - στο οποίο πιστεύεται ότι υπάρχει απατίτης, ταντάλιο, νιόβιο, στρόντιο, σπάνιες γαίες ακόμη και ουράνιο - βρίσκεται σε μια περιοχή της Ζαπορίζια την οποία ελέγχει ο ρωσικός στρατός.

Και το Κρεμλίνο αποκλείει το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει τις περιοχές που ελέγχει, αν και έχει δηλώσει ανοικτό στις αμερικανικές επενδύσεις στις κατεχόμενες περιοχές.

Άλλο παράδειγμα είναι το κοίτασμα Τσεβτσενκίβσκε (με λίθιο, ταντάλιο, νιόβιο, βηρύλλιο) το οποίο απέχει 10 χιλιόμετρα από το μέτωπο.

Ρωσία: 95.000 νεκροί Ρώσοι στρατιώτες στην Ουκρανία

Το ρωσικό ανεξάρτητο μέσο ενημέρωσης Mediazona ανακοίνωσε ότι ταυτοποίησε, σε συνεργασία με το BBC, 95.000 νεκρούς Ρώσους στρατιώτες μέσω δεδομένων από ανοιχτές πηγές, δημοσιοποιώντας έναν απολογισμό που δεν σχολιάστηκε ούτε διαψεύστηκε σήμερα από το Κρεμλίνο.

Νέο λεπτομερές γράφημα με πληροφορίες, που δόθηκε στη δημοσιότητα χθες, Δευτέρα, με αφορμή την τρίτη επέτειο από την εισβολή των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, ταυτοποιεί δεκάδες χιλιάδες Ρώσους στρατιώτες, αναφέροντας τα ονόματά τους, την ημερομηνία γέννησής τους, την ημερομηνία θανάτου τους, την μονάδα τους και τον τόπο καταγωγής τους.

Τα στοιχεία ταυτοποίησής τους, τα οποία συχνά συνοδεύονται από φωτογραφία, συγκεντρώθηκαν σε ιστότοπο (https://200.zona.media/) για να σχηματίσουν μια αναπαραγωγή του πίνακα "Η αποθέωση του πολέμου", έργο του Ρώσου ζωγράφου Βασίλι Βερεστσάγκιν, στον οποίο εικονίζεται πυραμίδα από ανθρώπινα κρανία. Ο πίνακας αυτός εκτίθεται στην πινακοθήκη Τρετιάκοφ της Μόσχας.

Ο ιστότοπος επιτρέπει την ταξινόμηση των νεκρών βάσει τόπου καταγωγής, στρατιωτικού βαθμού και μονάδας ή ακόμη την αναζήτηση συγκεκριμένου προσώπου.

Το Mediazona, το οποίο ίδρυσε ο Πιοτρ Βερζίλοφ, Ρώσος αντιπολιτευόμενος που πολέμησε στην ουκρανική πλευρά και είναι συνιδρυτής του ρωσικού συγκροτήματος κατά του Πούτιν Pussy Riot, υπογράμμισε ότι ο απολογισμός αυτός δεν είναι διεξοδικός, εκτιμώντας ότι περίπου 165.000 Ρώσοι στρατιωτικοί μπορεί να σκοτώθηκαν σε τρία χρόνια.

Το Mediazona εργάζεται πάνω στο σχέδιο αυτό μαζί με τη ρωσική υπηρεσία του BBC και δημοσιεύει σε τακτικά διαστήματα επικαιροποιημένο απολογισμό καθώς ταυτοποιούνται οι νεκροί.

Σε ερώτηση του AFP σε συνηθισμένη τηλεφωνική ενημέρωση των δημοσιογράφων, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου δεν σχολίασε το ερευνητικό αυτό έργο και τον ανθρώπινο απολογισμό που προκύπτει από αυτό, λέγοντας ότι δεν είναι ενήμερος. Ωστόσο ούτε το διέψευσε.

"Δεν γνωρίζω τι είναι η έκδοση αυτή, και αν αυτό που δημοσίευσε είναι αλήθεια ή όχι", δήλωσε ο Ντμίτρι Πεσκόφ.

"Κάθε πληροφορία για τις απώλειες που υπάρχουν κατά τη διάρκεια της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης (σ.σ.: όπως χαρακτηρίζει η Ρωσία τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία) μπορεί να παρέχεται μόνον από το υπουργείο Άμυνας της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Πρόκειται για αποκλειστικό προνόμιο του υπουργείου", πρόσθεσε.

Το υπουργείο Άμυνας έχει να δημοσιεύσει απολογισμό από το φθινόπωρο του 2022, όταν είχε παραδεχθεί τον θάνατο τουλάχιστον 6.000 στρατιωτών.

Στα τέλη του 2024, ο τότε υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, ο Λόιντ Όστιν, είχε αναφέρει ότι περίπου 700.000 Ρώσοι στρατιώτες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί.

Στην ουκρανική πλευρά, ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε ανακοινώσει στα μέσα Φεβρουαρίου ότι περίπου 46.000 στρατιώτες έχουν σκοτωθεί και 380.000 άλλοι τραυματιστεί.

Ο Ουκρανός πολεμικός ανταποκριτής Γιούρι Μπουτούσοφ, ανεξάρτητος δημοσιογράφος, είχε παράλληλα δηλώσει τον Δεκέμβριο 2024 ότι οι πηγές του στους κόλπους του στρατού είχαν καταμετρήσει 70.000 νεκρούς και 35.000 αγνοούμενους.

πηγή: ΑΠΕ

Tην ζωτική εξάρτηση της Ουκρανίας από τις ΗΠΑ και τα Patriot ανέδειξε σε συνέντευξή του ο Ζελένσκι στον Guardian, μετά την τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ - Πούτιν (σύμφωνα με τη New York Post), και λίγες μόλις ημέρες από τις επικείμενες συναντήσεις του Ουκρανού προέδρου με τον Κιθ Κέλογκ και τον Τζέιμς Ντέβιντ Βανς.

Μάλιστα, την στήριξη των ΗΠΑ για το ουκρανικό την εκτιμά ιδιαίτερα, καθώς είναι έτοιμος να δώσει την ανοικοδόμηση της χώρας καθώς και τις σπάνιες γαίες.

Πρώτη φορά μίλησε για ανταλλαγή εδαφών

Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα σημεία της συνέντευξης του Ουκρανού προέδρου, όμως, ήταν πως δήλωσε έτοιμος να ανταλλάξει εδάφη που ελέγχουν τα ουκρανικά στρατεύματα στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας για την επιστροφή ουκρανικών εδαφών που κατέχει σήμερα η Ρωσία, εάν γίνονταν διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία.

«Θα ανταλλάξουμε το ένα έδαφος με το άλλο», ανέφερε χαρακτηριστικά

Ο Ζελένσκι δεν διευκρίνισε ποια ουκρανικά εδάφη θα ζητήσει. «Δεν ξέρω, θα το δούμε. Αλλά όλα τα εδάφη μας είναι σημαντικά, δεν υπάρχει προτεραιότητα», πρόσθεσε.

«Δεν μπορεί μόνη της η Ευρώπη»

Υπενθυμίζεται ότι Κέλογκ είναι ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, επιφορτισμένος με την κατάρτιση σχεδίου για τον τερματισμό του ουκρανικού, και αναμένεται να επισκεφθεί την Ουκρανία στις 20 Φεβρουαρίου, ενώ αυτή την Παρασκευή (14/2) ο Ζελένσκι αναμένεται να συναντηθεί με τον «εχθρικό» προς την Ουκρανία, αντιπρόεδρο του Τραμπ, Τζέιμς Ντέιβιντ Βάνς, στο περιθώριο της διάσκεψης του Μονάχου για την ασφάλεια. 

«Αν ο Ντόναλντ Τραμπ αποσύρει την υποστήριξη των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, η Ευρώπη από μόνη της δεν θα μπορέσει να καλύψει το κενό», επισήμανε ο Ζελένσκι στην συνέντευξή του στον Guardian.

«Υπάρχουν φωνές που λένε ότι η Ευρώπη θα μπορούσε να εγγυηθεί την ασφάλεια χωρίς τους Αμερικανούς, και πάντα λέω όχι», δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος προσθέτοντας πως «εγγυήσεις ασφάλειας χωρίς τις ΗΠΑ δεν είναι ρεαλιστικές».

Παράλληλα ο Ζελένσκι, παραδέχτηκε εμμέσως πλην σαφώς τα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για σημαντικές ήττες του ουκρανικού στρατού στο μέτωπο, καθώς υποστήριξε ότι είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί, αλλά θέλει η Ουκρανία να το κάνει από «θέση ισχύος».

«Παζάρι» με σπάνιες γαίες και μπίζνες για αποστολή Patriot

Σε μια άλλη στιγμή ο Ουκρανός πρόεδρος δεν συγκρατήθηκε, και έταξε στον Τραμπ το «ξεπούλημα» της χώρας, καθώς ανέφερε ότι θα προσφέρει στις αμερικανικές εταιρείες κερδοφόρες ευκαιρίες από την ανασυγκρότηση της χώρας και μάλιστα είναι έτοιμος να παραχωρήσει τις πολυπόθητες ουκρανικές σπάνιες γαίες σε αμερικανικά συμφέροντα, με αντάλλαγμα τα αμερικανικά Patriot.

O Guardian υπενθυμίζει πως η κυβέρνηση Τραμπ σε πλείστες τηλεοπτικές εμφανίσεις του έχει αναφερθεί στις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας, τις οποίες και γλυκοκοιτάζει.

«Αυτοί που μας βοηθούν να σώσουμε την Ουκρανία θα έχουν την ευκαιρία να την ανακαινίσουν, με τις επιχειρήσεις τους μαζί με τις ουκρανικές επιχειρήσεις. Όλα αυτά τα πράγματα είμαστε έτοιμοι να τα συζητήσουμε αναλυτικά», ανέφερε.

Ο Ζελένσκι αποκάλυψε πως παρουσίασε στον Τραμπ ένα σχέδιο για την «εισβολή» του αμερικανικού επιχειρείν στην κατεστραμμένη Ουκρανία προκειμένου να την ανοικοδομήσει, όπως και για το πως θα μπορούσαν να ξεκινήσουν εξορύξεις.

Η Ουκρανία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα ουρανίου και τιτανίου στην Ευρώπη, είπε ο Ζελένσκι, και δεν είναι «στο συμφέρον των ΗΠΑ» αυτά τα αποθέματα να βρίσκονται στα χέρια της Ρωσίας και να ενδεχομένως να μοιράζονται με τη Βόρεια Κορέα, την Κίνα ή το Ιράν.

Ο Ζελένσκι είπε ότι είναι κρίσιμο για την ασφάλεια της Ουκρανίας να συνεχιστεί η στρατιωτική υποστήριξη των ΗΠΑ, δίνοντας το παράδειγμα των αμερικανικών συστημάτων αεράμυνας Patriot.

«Μόνο τα Patriot μπορούν να μας προστατεύσουν από όλα τα είδη πυραύλων, μόνο τα Patriot. Υπάρχουν άλλα [ευρωπαϊκά] συστήματα... αλλά δεν μπορούν να παρέχουν πλήρη προστασία... Έτσι, ακόμη και από αυτό το μικρό παράδειγμα, μπορείς να δεις ότι χωρίς την Αμερική, οι εγγυήσεις ασφάλειας δεν μπορούν να είναι πλήρεις», είπε.

Σημειώνεται ότι ο Τραμπ δήλωσε το Σαββατοκύριακο ότι «πιθανότατα» θα συναντήσει τον Ζελένσκι αυτή την εβδομάδα.

«Ελπίζουμε ότι οι ομάδες μας θα ορίσουν ημερομηνία και σχέδιο συναντήσεων στις ΗΠΑ. Μόλις συμφωνηθεί, είμαστε έτοιμοι, εγώ είμαι έτοιμος», σημείωσε.

Μια εκτενής διεθνής έρευνα αποκάλυψε ότι Ευρωπαίοι και Αμερικανοί πλοιοκτήτες έχουν πουλήσει τουλάχιστον 230 γηραιά δεξαμενόπλοια στον επονομαζόμενο «στόλο-σκιά» ή «σκοτεινό στόλο» της Ρωσίας, αποκομίζοντας κέρδη που ξεπερνούν τα 6 δισεκατομμύρια δολάρια από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία το 2022.

Η έρευνα, την οποία δημοσιεύει η βρετανική εφημερίδα The Guardian, και την οποία συντόνισε το ολλανδικό ερευνητικό δίκτυο Follow the Money (FTM) με τη συμμετοχή δημοσιογραφικών ομάδων από εννέα χώρες, αποκαλύπτει ένα εκτεταμένο δίκτυο συναλλαγών που επιτρέπει στη Ρωσία να παρακάμπτει τις δυτικές κυρώσεις στις εξαγωγές πετρελαίου της.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, Έλληνες πλοιοκτήτες κατέχουν την πρώτη θέση στις πωλήσεις, έχοντας μεταβιβάσει 127 πλοία, ενώ ακολουθούν βρετανικές εταιρείες με 22 πλοία, γερμανικές με 11 και νορβηγικές με 8 σκάφη. Τα περισσότερα από αυτά τα πλοία, υπό κανονικές συνθήκες, θα είχαν πωληθεί για διάλυση σε πολύ χαμηλότερες τιμές.

Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την ανεξάρτητη Σχολή Οικονομικών του Κιέβου (KSE), υποδεικνύει ότι ο «στόλος-σκιά», που αποτελείται από περίπου 600 πλοία, διαχειρίζεται το 70% των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου. Οι ερευνητές ανέλυσαν εκατοντάδες ναυτιλιακά έγγραφα και αρχεία νηολόγησης πλοίων.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα που αναφέρεται στην έρευνα αφορά δύο ελληνόκτητα δεξαμενόπλοια δεκαπενταετίας που πωλήθηκαν σε εταιρεία με έδρα το Ανόι, μετονομάστηκαν και άλλαξαν σημαία από Μάλτας σε Παναμά. Στη συνέχεια, τα πλοία αυτά μετέφεραν 120 εκατομμύρια λίτρα ρωσικού πετρελαίου από το λιμάνι Ust-Luga της Βαλτικής, κοντά στα σύνορα με την Εσθονία.

Μετά την εισαγωγή του ανώτατου ορίου τιμής πετρελαίου από τους G7 και την ΕΕ στα τέλη του 2022, οι τιμές των πλοίων που μπορούσαν να νηολογηθούν σε μη-δυτικές δικαιοδοσίες εκτοξεύθηκαν. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε αναλυτής της Lloyd’s List στην ερευνητική ομάδα, «πολλοί Ευρωπαίοι πλοιοκτήτες είχαν παλιά πλοία που θεωρούσαν ότι δεν άξιζαν πολλά. Ξαφνικά η αξία τους διπλασιάστηκε – οπότε έσπευσαν να τα πουλήσουν.»

Το βελγικό ναυτιλιακό συγκρότημα CMB.Tech αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα, καθώς πούλησε πέντε δεξαμενόπλοια έναντι 135 εκατομμυρίων δολαρίων που κατέληξαν στον «στόλο-σκιά» το 2022 και στις αρχές του 2023. Εκπρόσωπος της εταιρείας δήλωσε στην βελγική εφημερίδα De Tijd ότι δεν φέρει ευθύνη για τα πλοία μετά την πώληση.

Στα τέλη του 2023, η ΕΕ θέσπισε νέους κανόνες που απαιτούν από τις εταιρείες που πωλούν πλοία σε τρίτες χώρες να ελέγχουν ότι δεν χρησιμοποιούνται για την παραβίαση των κυρώσεων. Παρά τους νέους κανόνες, 32 ευρωπαϊκά δεξαμενόπλοια έχουν πωληθεί στον “στόλο-σκιά” από τότε.

Πρόσφατα, η ΕΕ και οι ΗΠΑ έχουν εντείνει τα μέτρα τους, εν μέρει επειδή πολλά δεξαμενόπλοια του “στόλου-σκιά” δεν διαθέτουν δυτική ασφάλιση, δεν προσεγγίζουν ευρωπαϊκά λιμάνια για να μπορούν να ελεγχθούν, και είναι τόσο παλαιά που θα μπορούσαν να προκαλέσουν περιβαλλοντική καταστροφή.

Μεμονωμένα δεξαμενόπλοια απαγορεύεται πλέον να χρησιμοποιούν ευρωπαϊκά λιμάνια και υπηρεσίες εάν διαπιστωθεί ότι μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο ή εμπλέκονται σε “επικίνδυνες ναυτιλιακές πρακτικές”. Περίπου 70 πλοία έχουν τεθεί υπό κυρώσεις από την ΕΕ, ενώ αναφέρεται ότι θα ακολουθήσουν άλλα 74.

Ωστόσο, δεν υπάρχουν αναφορές για σχέδια εισαγωγής συγκεκριμένων μέτρων που να απαγορεύουν την πώληση σκαφών στον “στόλο-σκιά”, εν μέρει λόγω της αντίστασης από κράτη μέλη με σημαντικούς ναυτιλιακούς τομείς, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και η Μάλτα.