του Γιώργου Μονεμβασίτη, M.D.*, medlabnews.gr iatrikanea

 

Είναι γεγονός ότι τους καλοκαιρινούς μήνες, οι γυναίκες ταλαιπωρούνται συχνά από κολπίτιδες, οι οποίες εκδηλώνονται με ενοχλητικά συμπτώματα, που επηρεάζουν την ποιότητα της καθημερινής τους ζωής.

Η μυκητιασική κολπίτιδα αποτελεί το 20% περίπου των κολπίτιδων. Ειδικά το καλοκαίρι, η συχνότητα των μυκητιάσεων είναι ακόμα μεγαλύτερη, αφού η ζέστη και η τοπική υγρασία που αυξάνεται από την έντονη εφίδρωση, είναι παράγοντες που ευνοούν την υπερανάπτυξη των μυκήτων.

H ζεστή άμμος της θάλασσας περιέχει μικροοργανισμούς (μύκητες, παράσιτα, κόκκους), οι οποίοι μπορεί να προέρχονται από ούρηση και αφόδευση ζώων (σκύλοι, γάτες, πουλιά), που μπορεί να μεταφερθούν στα εξωτερικά και εσωτερικά όργανα της γυναίκας με άσχημες συνέπειες.

Οι μύκητες είναι ένα από τα πλέον συνηθισμένα γυναικολογικά προβλήματα, με το οποίο όλες οι γυναίκες θα έρθουν κάποια στιγμή αντιμέτωπες. Σύμφωνα με μελέτες μάλιστα, τρεις στις τέσσερις γυναίκες παρουσιάζουν κολπική μυκητίαση τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. 

Συμπτώματα κολπικής μυκητίασης

Γίνονται αντιληπτοί από τη φαγούρα, το τσούξιμο και τον ερεθισμό στην περιοχή του κόλπου και συνήθως, οφείλονται στη μακροχρόνια λήψη αντιβιοτικών, στη μείωση της άμυνας του οργανισμού και σε ορμονικές διαταραχές, επίσης εμφανίζεται συχνά σε γυναίκες που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη. 

Ωστόσο, το καλοκαίρι, πίσω από τους μύκητες κρύβονται τα στενά και συνθετικά ρούχα και εσώρουχα, τα βρεγμένα μαγιό που στεγνώνουν πάνω μας, καθώς και τα σερβιετάκια σε καθημερινή βάση. Οι μυκητιασικές κολπίτιδες οφείλονται συνήθως στον μύκητα Candida albicans. Η τοπικά αυξημένη υγρασία και η θερμοκρασία του καλοκαιριού δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες για ανάπτυξη κολπικής μυκητίασης.

Είναι λανθασμένη η εντύπωση ότι οι γυναίκες ‘κολλούν’ τους μύκητες από τη θάλασσα. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει η περιοχή όπου κολυμπούν να είναι πολύ μολυσμένη, ουσιαστικά δηλαδή να απαγορεύεται η κολύμβηση. Υπάρχουν βέβαια και συνθήκες που ευνοούν την ανάπτυξη μυκήτων, όπως η λήψη αντιβιοτικών ή αντισυλληπτικών.

Πώς θα τις προλάβετε την κολπική μυκητίαση;

-Ακολουθείτε τους κανόνες υγιεινής, αποφεύγοντας την χρήση αντισηπτικών και κολπικών πλύσεων (χωρίς ιατρική οδηγία).


-Αποφεύγετε τα συνθετικά εσώρουχα, τα πολύ στενά παντελόνια και τα σερβιετάκια.
Καλό είναι να φοράτε βαμβακερά εσώρουχα και να αποφεύγετε τα συνθετικά που ευνοούν την υγρασία λόγω ιδρώτα.

-Βεβαιωθείτε ότι οι πετσέτες του μπάνιου που χρησιμοποιείτε είναι προσωπικές και ότι αλλάζονται συχνά

-Διατηρείτε την υγιεινή της περιοχής με τοπικές πλύσεις με χαμομήλι, αποφεύγοντας τα αφρόλουτρα ή τα αντισηπτικά προϊόντα που πιθανόν να αλλάξουν το pΗ της ευαίσθητης περιοχής σας.

-Στην παραλία χρησιμοποιούμε πάντα πετσέτα και δεν καθόμαστε πάνω στην άμμο ή την ξαπλώστρα απευθείας.


-Κάνετε ντους τουλάχιστον σε καθημερινή βάση και ιδιαίτερα μετά το κολύμπι και την παραλία.

-Επιλέγουμε καθαρές θάλασσες και πισίνες για το μπάνιο μας. Πολλά μικρόβια μπορεί να μεταφερθούν από τα μολυσμένα νερά τους.


-Αν κολυμπάτε σε πισίνα, κάνετε ντους επιμελώς πριν ντυθείτε, ώστε να απαλλαγείτε από το χλωριωμένο νερό και ανεπιθύμητα μικρόβια.

-Αλλάζετε το βρεγμένο μαγιό με στεγνό.

-Διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και γιαούρτι θωρακίζει την άμυνα του οργανισμού.


-Σιδερώνετε τα εσώρουχα σας.


-Αν και η χρήση ταμπόν μπορεί να σας εξασφαλίσει μερικές παραπάνω μέρες στην παραλία, αποφεύγετε το κολύμπι όταν η ροή της περιόδου είναι μεγάλη και αλλάζετε τα ταμπόν συχνότερα από ότι συνήθως.

-Δεν ξεχνάμε να χρησιμοποιούμε προφυλακτικό στις σεξουαλικές μας επαφές.

Οι μύκητες στους άνδρες:

Οι μύκητες δεν κάνουν διακρίσεις, μεταξύ ανδρών και γυναικών. Στους άνδρες ωστόσο, εμφανίζονται σε μικρότερη συχνότητα από ότι στις γυναίκες. Εάν παρατηρήσετε τσούξιμο ή φαγούρα, ή αντιληφθείτε ότι εμφανίστηκε κάποιο εξάνθημα ή ερυθρότητα στην περιοχή, τότε μάλλον πρόκειται για μύκητες. Οφείλονται κατά κύριο λόγο στην πτώση της άμυνας του οργανισμού, ή στα επίπεδα του σακχάρου. Ενώ μεταδίδονται και μέσω της σεξουαλικής επαφής.

Μυκητίαση και εγκυμοσύνη

Το 30% των εγκύων υποφέρουν από μυκητιασικές κολπίτιδες, κι αυτό οφείλεται στην αύξηση των οιστρογόνων και των γαλακτοβακκίλων του κόλπου, που ευνοούν την υπερανάπτυξη των μυκήτων. Γενικά, κατά την κύηση οι κολπικές εκκρίσεις είναι αυξημένες, υπό φυσιολογικές συνθήκες. Παρόλα αυτά, αν η υπερέκκριση συνοδεύεται από δυσοσμία, κνησμό ή αίσθημα καύσης, η έγκυος πρέπει να απευθύνεται στο γυναικολόγο.

Θεραπεία

Για τις μυκητιάσεις του κόλπου ο γυναικολόγος συνιστά συνήθως κολπικά υπόθετα, μια πομάδα ή λοσιόν για τοπική επάλειψη και χάπια.

Τι πρέπει να προσέξετε 


Προτού χορηγηθεί θεραπεία για μία κολπίτιδα θα πρέπει να έχει προηγηθεί καλλιέργεια του κολπικού υγρού για να εντοπιστεί ακριβώς το μικρόβιο που την προκαλεί, καθώς και η κατάλληλη θεραπεία, και να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να συνυπάρχουν περισσότερα από ένα μικρόβια.
 Να σημειωθεί πως αν κατά την διάρκεια μιας κολπίτιδας έχουν υπάρξει σεξουαλικές επαφές χωρίς προφυλακτικό, είναι πολύ πιθανόν να έχουν μεταφερθεί μικρόβια και στον σύντροφο, τα οποία μπορεί να μην του δημιουργούν κάποια συμπτώματα, αλλά σε μια επόμενη επαφή να τα ξαναμεταφέρει στον κόλπο, μειώνοντας έτσι την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.
 

* Ο Γιώργος Μονεμβασίτης είναι Μαιευτήρας-Γυναικολόγος.

Επ. Καθηγητής Παν/μίου Cornell, H.Π.Α., 

Εξειδικευτής στην Ουρογυναικολογία και Χειρουργική Χαλάρωσης Πυέλου.

Τηλ. 210 8053176 Μαρούσι, τηλ 210 7777787 Δορυλαίου 10-12 Αθήνα

Πηγή: medlabnews.gr iatrikanea 

Μύκητες νυχιών: Πώς αντιμετωπίζονται οι υποτροπές;

 

Εξαιρετικά άβολα νιώθουν την άνοιξη όσοι πάσχουν από ονυχομυκητίαση, ιδιαίτερα οι γυναίκες, αφού η άνοδος της θερμοκρασίας “επιβάλλει” τη χρήση πέδιλων, αντί κλειστών παπουτσιών που κρύβουν το πρόβλημα. Οι λευκές, κίτρινες, καφέ αποχρώσεις στα νύχια που έχουν προσβληθεί από μύκητες, η ανώμαλη επιφάνεια και το πάχος τους, αλλά και η δυσάρεστη οσμή που αναδύουν τους προκαλούν ντροπή και αμηχανία. Γι’ αυτό συχνά επιλέγουν να μην τα εκθέτουν τελικά σε… κοινή θέα.

Το πρόβλημα απασχολεί ακόμα και εκείνους που έχουν καταβάλει πολύμηνες προσπάθειες να αντιμετωπίσουν την πάθηση και είτε δεν καταφέρνουν να θεραπευτούν πλήρως είτε υποτροπιάζουν εντός ελαχίστου χρονικού διαστήματος από την παύση της αγωγής ακόμα και μετά από επίτευξη 100% καθαρού νυχιού!

«Οι μύκητες προσβάλλουν τόσο τα νύχια των χεριών όσο και τα νύχια των ποδιών, αλλά η ονυχομυκητίαση των νυχιών των ποδιών είναι πολύ πιο συχνή. Η χρόνια μυκητιασική λοίμωξή τους αντιπροσωπεύει το 50% του συνόλου των παθολογιών των νυχιών. Υπολογίζεται ότι το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού θα χρειαστεί κάποια στιγμή να την αντιμετωπίσει.

Συνήθως προκαλείται από δερματόφυτα  (90% των περιπτώσεων στα νύχια των ποδιών και 50% των χεριών), αλλά όχι μόνο από αυτά, αλλά και από ζυμομύκητες και σαπροφυτικούς μύκητες. Παρουσιάζεται συχνά ως ένα ή περισσότερα, ανώμαλα, πεπαχυσμένα ή/και αποχρωματισμένα νύχια, πιο συχνά του ενός ή των δύο μεγαλύτερων του ποδιού. Βέβαια, δεν σημαίνει ότι ένα ανώμαλο νύχι έχει προσβληθεί οπωσδήποτε από μύκητες. Μπορεί να είναι απλώς δυστροφικό ή ένα ψωριασικό νύχι. Η διάγνωση συχνά δεν περιορίζεται στην κλινική εξέταση αλλά απαιτεί την εργαστηριακή επιβεβαίωση, η οποία προσδιορίζει και το είδος του μύκητα προκειμένου να δοθεί η κατάλληλη αγωγή», εξηγεί ο Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.

Για την αντιμετώπιση της, η οποία είναι πολύμηνη εξαιτίας της αργής ανάπτυξης των νυχιών (ιδίως των ποδιών), η πρώτη θεραπευτική επιλογή είναι τα από του στόματος αντιμυκητιασικά φάρμακα, τα οποία χορηγούνται σε ασθενείς με μέτρια ως σοβαρή νόσο, ιδίως σε όσους πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη, λόγω του αυξημένου κινδύνου πρόκλησης ελκών. Όμως, έχει παρατηρηθεί αύξηση της ανθεκτικότητας των μυκήτων σε κάποια από αυτά, ενώ περιμένουν απάντηση ερωτήματα σχετικά με τη δυνατότητα πρόκλησης ηπατοτοξικότητας.

Όταν η αγωγή με χάπια συνδυάζεται με τοπική εφαρμογή φαρμάκων, χειρουργικό ή χημικό καθαρισμό, οι πιθανότητες απαλλαγής από τους μύκητες είναι πιθανότερη. Ως έσχατη λύση εξετάζεται η αφαίρεση του νυχιού χειρουργικά, όταν όλες οι συντηρητικές μέθοδοι έχουν αποτύχει.

Στους ασθενείς με ήπιες ή μέτριας σοβαρότητας λοιμώξεις που οι μύκητες δεν έχουν προσβάλλει τη μήτρα του νυχιού μπορούν να χρησιμοποιηθούν τοπικά σκευάσματα, δεδομένου ότι τα τελευταία χρόνια η αποτελεσματικότητά τους έχει βελτιωθεί. 

Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που το προσβεβλημένο νύχι φαίνεται καθαρό, απαλλαγμένο από τους μύκητες, αλλά μετά από λίγο καιρό εμφανίζει ξανά τα ίδια σημάδια.

Το φαινόμενο δεν είναι σπάνιο και οφείλεται σε διάφορους λόγους. Ο σπουδαιότερος είναι η διακοπή των τοπικών φαρμάκων (κρέμες ή βερνίκια) με την πρώτη ένδειξη απαλλαγής από τους μύκητες. Αλλά, παρότι δεν φαίνονται με γυμνό μάτι, οι μύκητες εξακολουθούν να βρίσκονται εκεί (κάτι που μπορεί να επιβεβαιωθεί με εργαστηριακές εξετάσεις), σταδιακά οι πληθυσμοί τους πολλαπλασιάζονται και η πάθηση υποτροπιάζει. Το ίδιο ισχύει και όταν δεν ολοκληρώνεται η από του στόματος φαρμακευτική αγωγή.

Η επανεμφάνιση των συμπτωμάτων της ονυχομυκητίασης, ωστόσο, μπορεί να οφείλεται σε μια νέα μόλυνση, ιδίως εάν ο ασθενής επαναλαμβάνει τις ίδιες πρακτικές που τον οδήγησαν στην αρχική μόλυνση. Δηλαδή εξακολουθεί να περπατά ξυπόλητος σε κοινόχρηστους χώρους, όπως σε χαλιά ξενοδοχείων, σε πισίνες και ντους, ή σε χώρους που υπάρχουν άτομα με ονυχομυκητίαση, να περιποιείται τα νύχια του με μολυσμένα εργαλεία και να μην φροντίζει επαρκώς την υγιεινή τους. 

«Οι ασθενείς με υποτροπές ή επαναμολύνσεις είναι ακόμα δυσκολότερο να θεραπευτούν, αφού η ήδη πολύμηνη αγωγή που έχουν ακολουθήσει τους έχει κουράσει και παύουν να ακολουθούν πιστά τις οδηγίες που δίνονται από τον γιατρό τους. Σε αυτόν τον φαύλο κύκλο που ανοίγει πιο επιρρεπείς είναι όσοι δεν λαμβάνουν αγωγές από το στόμα, είτε από πεποίθηση, είτε επειδή ιατρικοί λόγοι το αποκλείουν λόγω παρενεργειών ή αλληλεπιδράσεων με άλλα φάρμακα που παίρνουν (π.χ. στατίνες, ψυχοτρόπα).

Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι καλύτερο να ακολουθούνται εναλλακτικές θεραπείες. Τα τελευταία χρόνια τα λέιζερ βρίσκονται στο προσκήνιο και μελέτες δείχνουν καλά κλινικά και μικροσκοπικά ποσοστά ίασης από τη χρήση τους.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι λέιζερ που χρησιμοποιούνται για την ονυχομυκητίαση, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που χρησιμοποιούν φως και άλλων που χρησιμοποιούν διοξείδιο του άνθρακα (CO2).

«Οι συσκευές λέιζερ εκπέμπουν παλμούς ενέργειας που παράγουν θερμότητα, η οποία διεισδύσει στο νύχι μέχρι το σημείο που βρίσκεται ο μύκητας. Σε απόκριση στη θερμότητα, ο μολυσμένος ιστός διασπάται, καταστρέφοντας τον. Ωστόσο, το έργο του λέιζερ δεν ολοκληρώνεται σε μία συνεδρία, αφού κάποιοι από τους μυκητιασικούς μικροοργανισμούς επιβιώνουν, αφού η ενέργεια που εκπέμπεται είναι χαμηλή για λόγους ασφαλείας.

Άλλο ένα πλεονέκτημα της θεραπείας με λέιζερ είναι η αποστειρωτική δράση της παραγόμενης θερμότητας, η οποία συμβάλλει στην πρόληψη της ανάπτυξης νέων μυκήτων. 

Το θετικότερο είναι ότι έχει υψηλό ποσοστό ίασης και κλινικής βελτίωσης, σε συντομότερο χρονικό διάστημα από εκείνο που απαιτείται με άλλες θεραπείες.

Για ακόμα καλύτερα αποτελέσματα προτείνεται ο συνδυασμός τους με φαρμακευτικές αγωγές, όπου αυτό είναι δυνατόν», μας εξηγεί ο δρ Χρήστος Στάμου και καταλήγει συμβουλεύοντας όλους να λαμβάνουν μέτρα προφύλαξης για την αποφυγή τόσο της αρχικής λοίμωξης όσο και της υποτροπής:

«Μην φοράτε παπούτσια που χρησιμοποιούσατε πριν από τη προσβολή των νυχιών από τη λοίμωξη, ή απολυμάνετέ τα με κατάλληλα προϊόντα. Επιλέγετέ τα στο σωστό μέγεθος, προκειμένου να αποφεύγετε μικροτραυματισμούς και από υλικό που αναπνέει. Χρησιμοποιείτε αντιμυκητιασικές πούδρες μέσα σε αυτά. Διατηρείτε τα πόδια και τα παπούτσια καθαρά και στεγνά. Αλλάζετε κάλτσες καθημερινά ή συντομότερα αν τα πόδια ιδρώνουν. Φοράτε παπούτσια ή σαγιονάρες σε χώρους που αναπτύσσονται μύκητες (π.χ. αμμουδιές, πισίνες). Φροντίζετε τα νύχια να είναι περιποιημένα και τα εργαλεία που χρησιμοποιείτε γι’ αυτό τον σκοπό απολυμασμένα. Τέλος, αποφεύγετε την αφυδάτωση, χρησιμοποιώντας ενυδατικά προϊόντα, προκειμένου να αποτραπεί ο σχηματισμός μικρορωγμών, που αποτελούν πύλες εισόδου των μυκήτων».

 

 

Σε μια ανακάλυψη που ίσως τελικά επηρεάσει την έρευνα για νέες αντικαρκινικές θεραπείες, ερευνητές ανακάλυψαν μονοκύτταρους μύκητες να αναπτύσσονται μέσα σε όλους τους καρκινικούς όγκους που εξετάστηκαν, χωρίς μέχρι στιγμής να είναι σαφές αν οι μικροοργανισμοί ευθύνονται για τις νεοπλασίες ή επιταχύνουν την ανάπτυξή τους.

«Η διαπίστωση ότι οι μύκητες απαντούν συχνά σε ανθρώπινους όγκους μάς αναγκάζει να μελετήσουμε καλύτερα τις δυνητικές επιδράσεις τους και να επανεξετάσουμε σχεδόν όλα όσα γνωρίζουμε για τον καρκίνο μέσα από τον φακό του μικροβιώματος», λέει ο Ραβίντ Στράουσμαν του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο.

Ο Στράουσμαν συμμετείχε σε μία από τις δύο μελέτες για το θέμα που δημοσιεύτηκαν την Πέμπτη στην έγκριτη επιθεώρηση Cell.

Η διεθνής ομάδα του εξέτασε δείγματα από 17.401 ασθενείς με 35 μορφές καρκίνου και εντόπισε DNA και κύτταρα μυκήτων σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, αν και κάθε τύπος καρκίνου βρέθηκε να συνυπάρχει με διαφορετικά είδη μυκήτων.

Για παράδειγμα, ένα είδος μύκητα βρέθηκε να συνδέεται με τον καρκίνο του στήθους σε ασθενείς άνω των 50 ετών, ενώ ένα άλλο είδος φαίνεται πως χαρακτηρίζει τον καρκίνο του πνεύμονα.

Σε πολλές περιπτώσεις, επισημαίνουν οι ερευνητές, οι μονοκύτταροι μύκητες βρέθηκαν στο εσωτερικό των καρκινικών κυττάρων.

Καλλιέργειες μυκήτων σε τρυβλία Πετρί. Είδη που ζουν στο δέρμα ανιχνεύονται και σε ορισμένους καρκίνους (Wikimedia Commons / CC BY-SA 3.0)

Στη δεύτερη μελέτη, ερευνητές διαφόρων αμερικανικών ιδρυμάτων εξετάζουν δείγματα καρκίνων του πεπτικού συστήματος, του πνεύμονα και του στήθους και εντοπίζουν μύκητες από τα γένη Candita, Blastomyces και Malassezia αντίστοιχα. Τα υψηλά επίπεδα μυκήτων Candida, οι οποίοι είναι μέρος της φυσιολογικής μικροχλωρίδας του εντέρου αλλά και προκαλούν και λοιμώξεις των γεννητικών οργάνων, βρέθηκε να συνδέεται με υψηλότερα επίπεδα φλεγμονής και μεγαλύτερη πιθανότητα μετάστασης και θανάτου.

Παραμένει ωστόσο ασαφές αν υπάρχει αιτιώδεις σχέση ανάμεσα στους μονοκύτταρους μύκητες και τον καρκίνο, ή αν η σχέση είναι έμμεση, επειδή για παράδειγμα οι καρκινικοί όγκοι προσφέρουν με κάποιο τρόπο φιλόξενο περιβάλλον για τον πολλαπλασιασμό των μικροοργανισμών.

Ασαφές παραμένει επίσης πώς καταφέρνουν οι μύκητες να περάσουν μέσα στο ανθρώπινο σώμα και να εγκατασταθούν στους όγκους.

Κατά κάποιο τρόπο όμως η παρουσία τους δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς οι μύκητες είναι αναπόσπαστο τμήμα της μικροχλωρίδας του εντέρου, του στόματος και του δέρματος, επισημαίνει ο Ρομπ Νάιτ του Πανεπιστημίου του Σαν Φρανσίσκο στο Σαν Ντιέγκο, μέλος της ομάδας που υπογράφει την πρώτη δημοσίευση.

«Τα ευρήματα επιβεβαιώνουν την άποψη ότι το μικροβίωμα στο σύνολό του είναι βασικό στοιχείο της βιολογίας του καρκίνου» σχολίασε ο συνεργάτης του, Γκρέγκορι Σέπικ-Πουρ.

Για τη διερεύνηση αυτής της μυστηριώδους συνύπαρξης απαιτούνται περαιτέρω μελέτες, οι οποίες μεταξύ άλλων θα πρέπει να επιβεβαιώσουν τα ευρήματα πέραν πάσης αμφιβολίας.

Όπως σχολίασαν στον δικτυακό τόπο του Nature ανεξάρτητοι ειδικοί, πολλοί από τους μύκητες που ανιχνεύθηκαν βρίσκονται παντού στο περιβάλλον, κάτι που σημαίνει ότι τα δείγματα δεν αποκλείεται να επιμολύνθηκαν μετά τη συλλογή τους.

Το γεγονός όμως ότι οι μικροοργανισμοί εντοπίστηκαν με δύο ανεξάρτητες μελέτες υποδεικνύει ότι η απίθανη συνύπαρξη είναι υπαρκτό φαινόμενο.