Η διαδικασία για την εκμίσθωση υποδιαιρείται γεωγραφικά σε τρεις ομάδες και θέτει προϋποθέσεις στις οποίες μπορούν να ανταποκριθούν μόνο μεγάλες αλυσίδες ● Προϋποθέτει όμως και κάτι άλλο: τη «διοικητική αποβολή εντός 3 ημερών» δεκάδων μικρών επιχειρήσεων με εκατοντάδες εργαζόμενους και συσσωρευμένα χρέη ● «Πώς θα αποπληρώσουμε π.χ. τις επιστρεπτέες προκαταβολές που έχουν ρυθμιστεί σε 96 δόσεις;» αναρωτιούνται οι ίδιοι, που θα καταθέσουν αγωγές.
Ο Οργανισμός Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ, πρώην ΤΑΠ) προκήρυξε την 1η Φεβρουαρίου Δημόσιο Ανοιχτό Πλειοδοτικό Διαγωνισμό για 59 αναψυκτήρια και εστιατόρια σε αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία της χώρας. Παράλληλα προβλέπεται να εγκατασταθούν αυτόματοι πωλητές νερού-αναψυκτικών σε 36 σημεία, καθώς δεν ήταν καθόλου αυτονόητο τα τρία προηγούμενα καλοκαίρια ότι οι επισκέπτες μας απ' όλον τον κόσμο είχαν τη δυνατότητα πρόσβασης σ' ένα μπουκαλάκι κρύο νερό έστω όταν επισκέπτονταν προβεβλημένους ή λιγότερο γνωστούς αρχαιολογικούς χώρους.
Η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και η πρόεδρος του ΟΔΑΠ Νικολέτα Βαλάκου (στενή συνεργάτριά της από τα χρόνια που η πρώτη ήταν γενική γραμματέας του ΥΠΠΟΑ) αναφέρονται στην «αναβάθμιση παροχής υπηρεσιών προς τους επισκέπτες» και στην «εύρυθμη λειτουργία των αναψυκτηρίων» εφόσον η διαγωνιστική διαδικασία έχει αίσιο τέλος. Στη σχετική ανακοίνωση του ΥΠΠΟΑ η κ. Μενδώνη δίνει μια «αίσθηση» του σχεδίου που επιχειρείται να εφαρμοστεί. «Το ΥΠΠΟΑ και ο ΟΔΑΠ δουλέψαν μεθοδικά και συστηματικά, ώστε ο Οργανισμός να αξιοποιήσει την αναπτυξιακή του δυναμική, εφαρμόζοντας σύγχρονο τρόπο λειτουργίας». Η κ. Βαλάκου είναι λίγο περισσότερο αποκαλυπτική, καθώς αναφέρεται στην «προσέλκυση αξιόλογων οικονομικών φορέων, που θέλουν να επενδύσουν στην ευπρόσωπη και ομαλή λειτουργία των αναψυκτηρίων, για την αποτελεσματική εξυπηρέτηση. [...] Ταυτόχρονα, ενδιαφέρει η παρουσίαση και η προβολή των τοπικών γεύσεων κάθε περιοχής, σημαντικό τμήμα της Αϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, αλλά και η αύξηση των εσόδων του Οργανισμού».
Πώς ακριβώς είναι τα πράγματα πίσω από τα λόγια; Η αξιοποίηση των αναψυκτηρίων, ζητούμενο δεκαετιών, πήρε τη θετική γνωμοδότηση του ΚΑΣ. Ο διαγωνισμός για την εκμίσθωση των 59 αναψυκτηρίων υποδιαιρείται γεωγραφικά σε τρεις ομάδες. Η πρώτη αφορά 19 αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία ανάμεσα στα οποία Ακρόπολη, Νομισματικό, αρχαιολογικός χώρος Βραυρώνας, Μουσεία Λαμίας, Μυτιλήνης, Σάμου, Ακρόπολη Ρόδου κ.ά.
Ο μισθωτής αναλαμβάνει επίσης την τοποθέτηση αυτόματων πωλητών προϊόντων σε 14 χώρους όπως οι αρχαιολογικοί: Ορχομενού, Θερμοπυλών, Λαυρίου, Μαραθώνα, Καστελόριζου, Ιερά Μονή Οσίου Λουκά κ.ά. Η δεύτερη ομάδα αφορά 14 αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία (Μυκηνών, Μεσσήνης, Κνωσού, Σπιναλόγκας, Ναυπάκτου, Πατρών κ.ά.) και την τοποθέτηση αυτόματων πωλητών σε 13 σημεία, ενώ η τρίτη ομάδα αφορά 26 χώρους (Εθνικό Αρχαιολογικό, Βυζαντινό και Χριστιανικό, Παλαιό Φρούριο Κέρκυρας, Βυζαντινού Πολιτισμού, Κάστρο Ιωαννίνων κ.ά.) και την τοποθέτηση αυτόματων πωλητών σε 9 σημεία (αρχαίο θέατρο Μαρωνείας, Κάστρο Πλαταμώνα, αρχαιολογικός χώρος αρχαίων Σταγείρων κ.ά.).
Η διάρκεια της σύμβασης θα είναι έξι χρόνια με δυνατότητα παράτασης για έξι επιπλέον. «Ως κριτήριο ανάθεσης ορίζεται αποκλειστικά η τιμή και, συγκεκριμένα, η υψηλότερη ετήσια τιμή του προσφερόμενου μισθώματος συνολικά ανά ομάδα». Περιμέναμε από το υπουργείο Πολιτισμού και τον ΟΔΑΠ να θέσουν ποιοτικά κριτήρια για τα προϊόντα και την υποχρέωση ή τη δυνατότητα να διακινούνται τοπικά εδέσματα συνεταιρισμών, αλλά ο «πλουτισμός» μάλλον προηγείται και είναι αμείλικτος.
Το ελάχιστο ετήσιο μίσθωμα για την Ομάδα Α ορίζεται στο ποσό των 529.995€ (μηνιαία περίπου 44.000 ευρώ), για την Ομάδα Β 293.620€ (μηνιαία περίπου 24.000 ευρώ) και για την Ομάδα Γ 531.347€ (επίσης γύρω στα 44.000 ευρώ), που δεν το λες και ακριβό καθώς μιλάμε για δεκάδες χώρους ανάμεσα στους οποίους και εκείνοι που έχουν υψηλή επισκεψιμότητα.
«Φωτογραφικές» προϋποθέσεις
Και ενώ θεωρητικά σ' έναν ανοιχτό διαγωνισμό μπορούν να πάρουν μέρος εκατοντάδες ενδιαφερόμενοι, στον συγκεκριμένο πέφτει «μαχαίρι» αφού στα «Κριτήρια Χρηματοοικονομικής Επάρκειας» διαβάζουμε ότι οι συμμετέχοντες οφείλουν τα τελευταία πέντε χρόνια (2017-2021) να έχουν «ετήσιο κύκλο εργασιών μεγαλύτερο του ενός εκατομμυρίου (1.000.000,00€) ευρώ και θετικά ίδια κεφάλαια»! Επίσης στα «Κριτήρια Τεχνικής και Επαγγελματικής Ικανότητας» απαιτείται «επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον κατά τα τελευταία έξι (6) έτη (2017-2022) στη λειτουργία 10 τουλάχιστον καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, κλειστής ή ανοιχτής αγοράς, στα οποία τρόφιμα και ροφήματα (περιλαμβανομένων πρόχειρων ή και πλήρων γευμάτων, κρύας ή και ζεστής κουζίνας, πιτών, γλυκισμάτων, καφέ, χυμών φρούτων κ.λπ.) προετοιμάζονται και προσφέρονται σε όρθιους ή και καθήμενους πελάτες, σε δύο τουλάχιστον διαφορετικές γεωγραφικές περιφέρειες της Χώρας».
Γίνεται σαφές αυτό που τονίζουν οι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται στον χώρο, ότι πρόκειται για «φωτογραφικό» διαγωνισμό ο οποίος απευθύνεται αποκλειστικά σε μεγάλες αλυσίδες τροφοδοσίας που θα αναλάβουν «πακέτο» τα αναψυκτήρια κατά 20άδες. Ολοι οι υπόλοιποι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες και συνεταιριστικά εγχειρήματα τοπικών κοινωνιών αποκλείονται εξ αρχής από τα οικονομικά κριτήρια. Τη στιγμή που η εξωστρέφεια των μουσείων σε διεθνές επίπεδο (αλλά και σε μεμονωμένες περιοχές στην Ελλάδα) έρχεται και από τα καφέ που συναγωνίζονται ποιο θα γίνει πιο ελκυστικό για τους επισκέπτες, υπουργείο Πολιτισμού και ΟΔΑΠ επιβάλλουν την ομοιογένεια και την ομοιοχρωμία μίας ή δύο μεγάλων αλυσίδων. Αντίστοιχος διαγωνισμός επιχειρήθηκε την περίοδο 2016-2017 από την τότε πρόεδρο του ΤΑΠ Ασπασία Λούβη, αλλά τελικά κατηγορήθηκε επίσης ως «φωτογραφικός» και σκανδαλώδης, βγήκε άγονος και αποσύρθηκε. Ο ίδιος επανέρχεται με περισσότερα προβληματικά σημεία και παρουσιάζεται ως εκσυγχρονιστική πρόταση για την εύρυθμη λειτουργία των αναψυκτηρίων και την υψηλή ποιότητα παροχής υπηρεσιών.
«Διοικητική αποβολή εντός 3 ημερών σε δεκάδες μικρές επιχειρήσεις»
Από τον κατάλογο που δημοσιεύει ο ΟΔΑΠ αποκαλύπτεται ότι από τα 59 αναψυκτήρια λειτουργούν αυτή τη στιγμή τα 16 στους μεγαλύτερους, πιο προβεβλημένους και επισκέψιμους χώρους όπως: αρχαιολογικός χώρος Ακρόπολης, Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Νομισματικό, αρχαιολογικός χώρος Κνωσού, Κάστρο Ιωαννίνων, Σπιναλόγκα κ.ά. Ολα τα υπόλοιπα αναφέρονται ως «ελεύθερα», που μεταφράζεται σε κλειστά. Για τα 16 που λειτουργούν ο ΟΔΑΠ λέει ότι «εκκρεμεί η παράδοση Μισθίου στο πλαίσιο σύμβασης που έχει λήξει». Πότε ειδοποιήθηκαν οι επιχειρηματίες να εκκενώσουν τις επιχειρήσεις τους;
Πριν από τέσσερις ημέρες. «Διοικητική αποβολή εντός 3 ημερών σε δεκάδες μικρές επιχειρήσεις, με εκατοντάδες εργαζόμενους και με συσσωρευμένα χρέη; Πώς θα αποπληρώσουν π.χ. τις επιστρεπτέες προκαταβολές που έχουν ρυθμιστεί σε 96 δόσεις;» σχολίασαν στην «Εφ.Συν.». Οι επιχειρηματίες αναμένεται να απαντήσουν με αγωγές κατά του ΟΔΑΠ κι έτσι η κ. Μενδώνη καταφέρνει, εκτός από τους εργαζόμενους στον σύγχρονο πολιτισμό και στα μουσεία οι οποίοι αντιστέκονται στην κατάργηση των πτυχίων τους και στη μετατροπή των πέντε δημόσιων μουσείων σε ΝΠΔΔ αντίστοιχα, να ανοίξει μέτωπο και με τους επιχειρηματίες και τους εργαζόμενους στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους αρχαιολογικούς χώρους και στα μουσεία.
Η απορία μας είναι αν αύριο οι επαγγελματίες αδειάσουν τους χώρους, όπως ζητάει ο ΟΔΑΠ, θα μείνει το Εθνικό Αρχαιολογικό, για παράδειγμα, ή ο αρχαιολογικός χώρος της Ακρόπολης χωρίς αναψυκτήριο; Μέχρι πότε; Καταληκτική ημερομηνία προσφορών είναι η 28η Φεβρουαρίου, ενώ ο ανάδοχος καλείται σε 45 μέρες να ανακαινίσει, να εξοπλίσει και να λειτουργήσει άρτια τα δεκάδες αναψυκτήρια που αναλαμβάνει, ορισμένα εκ των οποίων χρειάζονται ανακατασκευή.
Να θυμίσουμε ότι το «καυτό» καλοκαίρι του 2022, όπου η τουριστική κίνηση άρχισε να κινείται σε νούμερα πριν από την πανδημία, οι περισσότεροι αυτόματοι πωλητές δεν λειτουργούσαν. Στο ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.» («Ετοιμότης μηδέν στην Ακρόπολη για τις ορδές των τουριστών» 16/8/22) γράφαμε: «Τι συμβαίνει με τους αυτόματους πωλητές νερού στο σύνολο των αρχαιολογικών χώρων (συμπεριλαμβανομένης της Ακρόπολης) καθώς καταγγέλλεται ότι οι περισσότεροι είτε δεν λειτουργούν, είτε δεν ανατροφοδοτούνται, είτε υπολειτουργούν; Η έλλειψη εμφιαλωμένου νερού συνδέεται με την απευθείας ανάθεση που προχώρησε το Δ.Σ. του ΟΔΑΠ σε νεοσύστατη εταιρεία για το σύνολο των αυτόματων πωλητών σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους; Και ποιο είναι το οικονομικό ύψος της ανάθεσης;» Ποτέ δεν πήραμε απάντηση.
Το όργιο με τις απευθείας αναθέσεις της Νέας Δημοκρατίας ύψους 8,5 δισ. ευρώ την τελευταία τριετία δεν έχει προηγούμενο, με αποτέλεσμα οι αποκαλύψεις να διαδέχονται η μία την άλλη. Αρχικά αποκαλύφθηκε πως η Σοφία Νικολάου, η πρώην γενική γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής πρωταγωνιστούσε στις απευθείας αναθέσεις με αδιαφανείς διαδικασίες. Το θέμα αναδείχθηκε στη Βουλή από το ΣΥΡΙΖΑ. Εν συνεχεία αποκαλύφθηκε πως ο βουλευτής Γρεβενών της ΝΔ Ανδρέας Πάτσης, εκτός από διάτρητο Πόθεν Έσχες είχε εξασφαλίσει για το δικηγορικό του γραφείο 27 συμβάσεις με τα Ελληνικά Ταχυδρομεία συνολικού ύψους 821.877 ευρώ.
Ακολούθησε η αποκάλυψη της υπόθεσης του βουλευτή Φθιώτιδας της Νέας Δημοκρατίας Θέμη Χειμάρα, ο οποίος μέσω επιχειρήσεων συμφερόντων του είσπραξε εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ από συμβάσεις του Δημοσίου. Τα προηγούμενα 24ωρα ήλθε στο φως και η υπόθεση της βουλευτού Θεσσαλονίκης της Νέας Δημοκρατίας Άννας Ευθυμίου, η οποία παρείχε υπηρεσίες σε σταθερή βάση προς τον ΕΦΚΑ, παράλληλα με τη βουλευτική της θητεία.
Σήμερα το Newsbomb.grφέρνει στο φως τις περιπτώσεις των Ανδρέα Κουτούπη και Ανδρέα (Άκη) Ροδάκου, που έχουν την τελευταία τριετία εξασφαλίσει μέσω διαφόρων εταιρειών συμφερόντων τους, σχεδόν 420 συμβάσεις αξίας 5,5 εκατ. ευρώ περίπου από το Δημόσιο μέσα από εκατοντάδες απευθείας αναθέσεις και διαγωνιστικές διαδικασίες. Ο Ανδρέας Κουτούπης, είναι συντονιστής της Γραμματείας Στρατηγικού Σχεδιασμού και Επικοινωνίας της ΝΔ. Ο Ανδρέας Ροδάκος δεν κατέχει επίσημη θέση στη Νέα Δημοκρατία, ωστόσο είναι φίλος του Άδωνι Γεωργιάδη, κάτι που άλλωστε ο ίδιος ο υπουργός Ανάπτυξης αναφέρει στα social media του.
Η ΚnR και το Δημόσιο
Ο 49 ετών Ανδρέας Γ. Κουτούπης είναι ιδρυτής και βασικός μέτοχος της ελεγκτικής εταιρείας KnR Governance, Risk, Compliance & Internal Audit Services. Είναι αναπληρωτής Καθηγητής Χρηματοοικονομικής Λογιστικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Σύμφωνα με το βιογραφικό του, κατά τη διάρκεια της εικοσαετούς επαγγελματικής του σταδιοδρομίας στον χώρο της ελεγκτικής έχει συνεργαστεί σχεδόν με όλες τις μεγάλες τράπεζες στην Ελλάδα και τις θυγατρικές τους στα βαλκάνια σε έργα εταιρικής διακυβέρνησης, διαχείρισης επιχειρηματικών κινδύνων και εσωτερικού ελέγχου, όπως επίσης και με περισσότερους από 200 οργανισμούς και επιχειρήσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι κάτοχος πτυχίου Δημόσιας Διοίκησης (Πάντειο Πανεπιστήμιο), Μεταπτυχιακού στον Εσωτερικό Έλεγχο και στην Διοίκηση Επιχειρήσεων (Cass Business School, City University, London-UK) και Διδακτορικού Διπλώματος στην Εταιρική Διακυβέρνηση και τον Εσωτερικό Έλεγχο (Πάντειο Πανεπιστήμιο).
Από νεαρός υπήρξε μέλος της ΔΑΠ και στη συνέχεια της ΔΑΚΕ. Το 2009 βρέθηκε στη δημοσιότητα, διότι αν και είχε καταφέρει να διεκδικήσει και να καταλάβει τη θέση του ειδικού γραμματέα του υπουργείου Οικονομικών με αρμοδιότητα στην εποπτεία των ΔΕΚΟ με τις ανοικτές διαδικασίες που είχε εγκαινιάσει η τότε κυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου, αποπέμφθηκε μέσα σε 24 ώρες από τη θέση, όταν έγιναν γνωστά τα κοσμητικά επίθετα με τα οποία ο κ. Κουτούπης «στόλιζε» την νεοσύστατή κυβέρνηση Παπανδρέου μέσω του facebook (την ώρα που προθυμοποιούνταν να την υπηρετήσει).
Στη δεκαετία που πέρασε ο κ. Κουτούπης ανέπτυξε τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες, αρχικά μέσω της εταιρείας ΑΝ∆ΡΕΑΣ ΚΟΥΤΟΥΠΗΣ & ΣΙΑ Ε.Ε. και εν συνεχεία μέσω της KnR Governance, Risk, Compliance & Internal Audit Services.
Στις εκλογές του 2019 συνέβαλε στη νίκη της ΝΔ, από την κρίσιμη θέση του συντονιστή της Γραμματείας Στρατηγικού Σχεδιασμού και Επικοινωνίας της Νέας Δημοκρατίας. Αν και εν συνεχεία δεν κατέλαβε κυβερνητική θέση, ωστόσο είδε τις δουλειές να απογειώνονται, καθώς η KnR βρέθηκε να λαμβάνει πλήθος απευθείας αναθέσεων και διαγωνισμών από το Δημόσιο.
Συμβολή σε αυτό είχε και ο μέτοχος μειοψηφίας της KnR και συνεργάτης του Κουτούπη, ο εσωτερικός ελεγκτής Άκης Ροδάκος, ο οποίος εκμεταλλευόμενος αρχικά τις γνωριμίες του συνεταίρου του φέρεται να ανέπτυξε ένα δίκτυο στενών επαφών με στελέχη του κυβερνόντος κόμματος. Θεωρείται πως οι γνωριμίες αυτές οδήγησαν την KnR, αλλά και τον ίδιο τον κ. Ροδάκο ατομικά, να σαρώνει τους διαγωνισμούς για διάφορα έργα.
Είναι ενδεικτικό πως στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων «Προμηθεύς» αναρτήθηκαν το 2019 συνολικά 79 συμβάσεις δημοσίων φορέων με την KnR συνολικού ύψους 651.568 ευρώ. Το 2020 οι συμβάσεις δημοσίων φορέων με την KnR αυξήθηκαν κατά 35% και ανήλθαν συνολικά στις 106 με το συνολικό τους ύψος να διαμορφώνεται στα 1,48 εκατ. ευρώ. Το 2021 αναρτήθηκαν στο «Προμηθεύς» συνολικά 96 συμβάσεις συνολικού ύψους 997.656 ευρώ, ενώ το 2022 οι συμβάσεις δημοσίων φορέων με την KnR ανήλθαν σε 21 στον αριθμό και το ύψος τους ήταν 506.604 ευρώ. Συνολικά δηλαδή το διάστημα 2019 – 2022 η KnR Governance, Risk, Compliance & Internal Audit Services εξασφάλισε από το Δημόσιο 302 συμβάσεις ύψους 3,6 εκατ. ευρώ!
Το Newsbomb.gr απευθύνθηκε στους κ.κ. Κουτουπή και Ροδάκο για το ότι η KnR βρέθηκε να έχει εξασφαλίσει εκατοντάδες συμβάσεις μέσα στην τελευταία τριετία από την Κυβέρνηση της ΝΔ και τους ζήτησε να σχολιάσουν το γεγονός.
Ο κ. Κουτούπης δήλωσε τα εξής: «Η ενασχόληση μου ως χαμηλόβαθμου και μη σημαντικού στελέχους της Νέας Δημοκρατίας μόνο κακό μου έχει προκαλέσει στις δουλειές μου καθώς είναι περισσότεροι αυτοί που επιλέγουν να συνεργάζονται με μη κομματικούς για τον φόβο των πιθανών καταγγελιών όπως συνέβη και τώρα με την περίπτωση σας. Προσωπικά έχω πολλούς καλούς φίλους σε όλα τα κόμματα και ειδικά στο ΣΥΡΙΖΑ συναδέλφους καθηγητές που σέβομαι και αγαπώ που ουδέποτε θα προκαλούσα με την στάση μου - μια σχετική έρευνα εύκολα θα το αναδείκνυε αυτό».
Ο κ. Ροδάκος απάντησε από την πλευρά του τα εξής: «Από την αρχή της ακαδημαϊκής και επαγγελματικής καριέρας μου ουδέποτε είχα ενεργή ενασχόληση με τα κοινά και την πολιτική και ουδέποτε αποτέλεσα μέλος πολιτικού κόμματος. Φιλικές συναναστροφές και σχέσεις διατηρώ εκ των πραγματων με πλήθος κόσμου. Να τονίσω ότι η συνεύρεσή μου σε εκδηλώσεις, συνέδρια και ημερίδες με πολιτικά πρόσωπα είτε επί του παρόντος, είτε παλαιότερα δεν σημαίνει επ’ ουδενί και πολιτική ταύτιση μαζί τους. Και για να αποφευχθούν τυχόν παρεξηγήσεις, η μοναδική απευθείας τοποθέτησή μου ως Εσωτερικός Ελεγκτής σε φορέα του Δημοσίου το 2016 επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ δεν σημαίνει ότι ταυτίζομαι πολιτικά με το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ ή οποιοδήποτε άλλο πολιτικό κόμμα».
Ωστόσο, η δήλωση αυτή δεν συνάδει π.χ. με τα social media του Άδωνι Γεωργιάδη, στα οποία ο υπουργός Ανάπτυξης αναφέρεται με εκφράσεις αβροφροσύνης στον κ. Ροδάκο και στις σχέσεις τους. Μάλιστα, το γεγονός ότι ο κ. Ροδάκος διοργανώνει φιλικές βραδιές με προσκεκλημένο τον υπουργό Ανάπτυξης θα μπορούσε να παραπέμπει σε «πολιτική ταύτιση» παρά τις εντυπώσεις περί του αντιθέτου.
O Άδωνις Γεωργιάδης με τον Άκη Ροδάκο (πηγή Instagram Άδωνι Γεωργιάδη).
Η εισαγγελική έρευνα
Η ξαφνική «επιτυχία» της KnR δεν πέρασε απαρατήρητη. Τον Ιούλιο του 2020 ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Παύλος Πολάκης κατήγγειλε τις διαγωνιστικές διαδικασίες και τις απευθείας αναθέσεις με τις οποίες η εταιρεία των Κουτούπη και Ροδάκου εξασφάλιζε παχυλές συμβάσεις από νοσοκομεία για έργα κυρίως εσωτερικού ελέγχου, αλλά και για υπηρεσίες σχετικές με τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (GDPR). Ο θόρυβος που προκλήθηκε από το ΣΥΡΙΖΑ δεν φέρεται να πτόησε τους μετόχους της KnR.
Αυτό που όμως τους θορύβησε ήταν ο έλεγχος που ξεκίνησε στην εταιρεία τους το ΣΔΟΕ μετά από εισαγγελική παραγγελία στις 26 Νοεμβρίου 2021. Ο εν λόγω έλεγχος που παραμένει ακόμη και σήμερα σε εκκρεμότητα προέκυψε από πληροφοριακό δελτίο που αξιολογήθηκε ως ειδικής βαρύτητας από την εισαγγελία.
Απευθυνθήκαμε στους κ.κ. Κουτουπή και Ροδάκο για τον έλεγχο του ΣΔΟΕ και την εξέλιξή του, ωστόσο δεν μας δόθηκαν περισσότερα στοιχεία.
«Το συγκεκριμένο ζήτημα αφορά προσωπικά δεδομένα και δεν μπορώ να σας δώσω κάποιο στοιχείο περαιτέρω πλην του ότι τηρήθηκαν όλες οι νόμιμες διαδικασίες», απάντησε ο κ. Κουτούπης. Ο δε κ. Ροδάκος μας ανέφερε τα εξής: «Αναφορικά με τα λοιπά ερωτήματά σας που αφορούν εταιρικά θέματα της KnR, παρακαλώ όπως απευθυνθείτε στον κ. Κουτούπη, καθώς η συμμετοχή μου στην εταιρεία KnR είναι μόνο τυπικά μετοχική την τελευταία χρήση και βρίσκεται σε διαδικασία μετοχικής εκκαθάρισης από Ορκωτούς ελεγκτές, προκειμένου να αποχωρήσω από αυτήν».
Ο κ. Κουτούπης από την πλευρά του μας ανέφερε πως «το νυν ΔΣ της KnR έχει εκλεγεί με σκοπό να οδηγήσει την εταιρεία σε μια ομαλή διάσπαση της εν λειτουργία όπου οι μέτοχοι και τυπικά θα δραστηριοποιούμαστε ξεχωριστά κάτι που επί της ουσίας έχει γίνει εδώ και ένα έτος».
Σε κάθε περίπτωση, η σταδιακή αποχώρηση του κ. Ροδάκου από την KnR μετά τον έλεγχο του ΣΔΟΕ δικαιολογεί εν πολλοίς και την μείωση ύψους 78% που κατέγραψε ο αριθμός των δημοσίων συμβάσεων που ανέλαβε η εταιρεία το 2022 σε σχέση με το 2021.
Η «υπερδραστήρια» SPARK
Ωστόσο, ο Άκης Ροδάκος φέρεται πως βρήκε δύο διαφορετικούς τρόπους για να παίρνει τις δουλειές που άφηνε πίσω η ελεγχόμενη KnR. Αφενός μέσω της ατομικής του επιχείρησης, αφετέρου επιστρατεύοντας τη σύζυγό του.
Σύμφωνα με τα στοιχεία από το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων «Προμηθεύς» η ατομική επιχείρηση του κ. Ροδάκου έχει μεμονωμένα εξασφαλίσει από το 2019 έως σήμερα πάνω από 30 συμβάσεις από το Δημόσιο αξίας άνω των 500.000 ευρώ.
Κληθείς να σχολιάσει την εξέλιξη αυτή ο κ. Ροδάκος απάντησε στο Newsbomb.gr τα εξής: «Τόσο η εταιρεία KnR όσο και η ατομική μου επιχείρηση δραστηριοποιούνται εντόνως με τον Τομέα του Δημοσίου εδώ και αρκετά έτη (2009 και 2014), ανεξάρτητα με το ποιο κόμμα βρίσκεται στην Κυβέρνηση και έχουν συνεργαστεί με πλήθος φορέων κατά την πορεία των ετών. Να σημειωθεί ότι ο Δημόσιος Τομέας αποτελούσε και αποτελεί βασικό επαγγελματικό στόχο, κυρίως βάσει της ακαδημαϊκής και επαγγελματικής μου εξειδίκευσης. Σε όλες τις συνεργασίες που έχουν πραγματοποιηθεί με φορείς του Δημοσίου έχουν τηρηθεί στο έπακρον οι νόμιμες διαδικασίες και έχουν ελεγχθεί από τους αρμόδιους εποπτικούς κρατικούς φορείς».
Ωστόσο, αυτή είναι μια πτυχή της υπόθεσης. Ποια είναι η άλλη πτυχή;
Στις 28 Δεκεμβρίου του 2021, σχεδόν ένα μήνα μετά την έναρξη του ελέγχου του ΣΔΟΕ στην KnR, ιδρύεται η Spark Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Μονοπρόσωπη ΙΚΕ. Την εταιρεία ιδρύει η ιδιωτική υπάλληλος Παρασκευή Καλδίρη, η οποία από τις 11 Νοεμβρίου 2020 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2021 εργαζόταν ως υπάλληλος γραφείου στην KnR. Δηλαδή όταν συστάθηκε η Spark η εν λόγω επιχειρηματίας ήταν εργαζόμενη της KnR. Ωστόσο, η σχέση της κ. Καλδίρη με την KnR Governance, Risk, Compliance & Internal Audit Services είναι ακόμη πιο βαθιά, καθώς ο Άκης Ροδάκος, ο αναπληρωτή πρόεδρος της KnR και μέτοχός της με 2% είναι σύζυγός της.
Η Spark Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Μονοπρόσωπη ΙΚΕ, η οποία έκανε την πρώτη της πρόσληψη στις 24 Ιανουαρίου 2022 (απασχολεί σήμερα 4 άτομα προσωπικό) βρέθηκε από τις 4 Φεβρουαρίου του 2022 έως τις 29 Δεκέμβριου του 2022 να έχει εξασφαλίσει μέσα σε 46 σχεδόν εβδομάδες 81 συμβάσεις με δημοσίους φορείς. Το ύψος των αναρτημένων συμβάσεων της Spark Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Μονοπρόσωπη ΙΚΕ στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων «Προμηθεύς» ανέρχεται συνολικά σε 1,32 εκατ. ευρώ!
Είναι ενδεικτικό πως μόνον μέσα στο Δεκέμβριο του 2022 η ΙΚΕ εξασφάλισε 18 συμβάσεις συνολικού ύψους 326.110 ευρώ! Το γεγονός ότι η Διαύγεια κατακλείστηκε από συμβάσεις της Spark Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Μονοπρόσωπη ΙΚΕ τράβηξε την προσοχή ΜΜΕ που έκαναν σχετικές αναφορές (π.χ. το bankingnews).
Για όσους δεν γνώριζαν τη σχέση της KnR με την Spark, ήταν παράδοξο το πως μια εταιρεία που ανήκει σε μια πρώην υπάλληλο γραφείου μπορούσε να εξασφαλίζει μεγάλες συμβάσεις με δημοσίου φορείς, χωρίς μάλιστα να έχει την παραμικρή προϋπηρεσία και track record.
Αξίζει δεν να σημειωθεί πως η Spark Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Μονοπρόσωπη ΙΚΕ έκανε τη δεύτερη της πρόσληψη την 1η Μαρτίου 2022, την τρίτη στα μέσα Ιουλίου 2022 και την τέταρτη στα μέσα Νοεμβρίου 2022. Δηλαδή διεκδικούσε, έπαιρνε συμβάσεις και έτρεχε έργα όντας ουσιαστικά υποστελεχωμένη! Η πραγματικότητα είναι πως πίσω από την Spark υπήρχε και υπάρχει το «know-how» του Άκη Ροδάκου.
Το Newsbomb.gr ζήτησε από τον κ. Ροδάκο να αναφερθεί στη σχέση του με την Παρασκευή Καλδίρη, πρώην υπάλληλο της KnR, αλλά και στη σχέση της KnR με την Spark Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Μονοπρόσωπη ΙΚΕ. Αν και απάντησε σε όλα τα ερωτήματα που του θέσαμε απέφυγε να αναφερθεί στα συγκεκριμένα ζητήματα. Ωστόσο, η σύζυγός του, η κ. Καλδίρη μας απάντησε με τρόπο μάλλον παραπλανητικό, καθώς προσπάθησε να αποκρύψει τις σχέσεις της με τον αναπληρωτή πρόεδρο της KnR, εκτιμώντας – πιθανότατα- πως την αγνοούσαμε.
«Δεν υπάρχει εταιρική/μετοχική σχέση μεταξύ των δύο εταιρειών, με την αποχώρησή μου από την εταιρεία υφίσταται και διακοπή των επαγγελματικών και κοινωνικών σχέσεων», μας απάντησε σχετικά.
Και αντιλαμβάνεται κανείς πως η άρνηση ύπαρξης κοινωνικών σχέσεων είναι μια διατύπωση που δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, δεδομένης της μετοχικής παρουσίας του κ. Ροδάκου στην KnR .
H Παρασκευή Καλδίρη (πηγή Instagram Άδωνι Γεωργιάδη).
Παράνομες συμβάσεις;
Είχε η Spark Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Μονοπρόσωπη ΙΚΕ, της κ. Καλδίρη τη δυνατότητα από το νόμο να λαμβάνει έργα εσωτερικού ελέγχου; Η απάντηση κατά τους γνωρίζοντες είναι όχι. Ο νόμος και η σχετική υπουργική απόφαση για την ανάθεση της παροχής υπηρεσιών για την υποστήριξη των Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου (Μ.Ε.Ε.) ή την άσκηση της λειτουργίας εσωτερικού ελέγχου, όταν δεν υφίσταται Μ.Ε.Ε., προβλέπει πως πρέπει να πληρούνται σωρευτικά και κατ’ ελάχιστο συγκεκριμένες προϋποθέσεις και κριτήρια από όσες επιχειρήσεις αναλαμβάνουν τα σχετικά έργα. Μεταξύ αυτών προβλέπεται ότι πρέπει να έχουν επαρκή προηγούμενη οικονομική δραστηριότητα.
Η σχετική υπουργική απόφαση αναφέρει τα εξής: «Τα νομικά πρόσωπα πρέπει να διαθέτουν πρόσφατη αποδεδειγμένη οικονομική δραστηριότητα συναφή με το αντικείμενο του εσωτερικού ελέγχου, τουλάχιστον τριών (3) ετών τα τελευταία δέκα (10) έτη σε φορείς του ιδιωτικού ή δημόσιου τομέα. Προς απόδειξη της εν λόγω δραστηριότητας, προσκομίζουν πίνακα με τις σχετικές υπηρεσίες εσωτερικού ελέγχου που παρέχουν ή έχουν παράσχει με στοιχεία για το περιεχόμενο των υπηρεσιών (όπως τίτλος παροχής υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου, σύντομη περιγραφή υπηρεσιών, χρόνος παροχής υπηρεσιών εσωτερικού ελέγχου, βεβαιώσεις αναθετουσών αρχών)».
Στην περίπτωση της Spark Σύμβουλοι Επιχειρήσεων Μονοπρόσωπη ΙΚΕ (που ιδρύθηκε στις 28 Δεκεμβρίου του 2021), η εν λόγω απαραίτητη προϋπόθεση της τριετούς δραστηριότητας δεν πληρούται. Οπότε, όλες οι συναφείς συμβάσεις για έργα εσωτερικού ελέγχου ύψους σχεδόν 800.000 ευρώ που εξασφάλισε μέσα στο 2022 η εταιρεία κρίνονται επισφαλείς ως προς τη νομιμότητά τους. Ποιος είναι αρμόδιος να τις ελέγξει; Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας και το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Απαντώντας στο Newsbomb.gr για τις δραστηριότητες της Spark η κ. Καλδίρη είπε τα εξής: «Σε όλες τις περιπτώσεις των συμβάσεων μας με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αποτελεί και το βασικό πελατολόγιο της εταιρείας μας αλλά και στους λοιπούς δημόσιους φορείς τηρήθηκε με ακρίβεια το σχετικό νομικό πλαίσιο και αναδειχθήκαμε ανάδοχοι με απόλυτη διαφάνεια κατόπιν σχετικών ερευνών αγοράς των φορέων. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι παρότι υπήρχαν ασφαλώς και άλλες ανταγωνιστικές προσφορές σε καμία περίπτωση δεν υπήρξε οποιαδήποτε ένσταση ή δικαστική αμφισβήτηση της επιλογής μας. Συνεπώς, διαψεύδουμε πλήρως και κατηγορηματικώς τα περί πολιτικών σχέσεων και διασυνδέσεων».
Εξαφανίζοντάς τα ίχνη
Στα πλαίσια του ρεπορτάζ μας και ακολουθώντας τη δέουσα επιμέλεια απευθυνθήκαμε στους κ.κ. Καλδίρη, Ροδάκο και Κουτούπη, προκειμένου να φιλοξενήσουμε τις απόψεις τους.
Στον ενδιάμεσο χρόνο που αναμέναμε τις απαντήσεις του κ. Κουτούπη διαπιστώσαμε πως αφαιρέθηκε από το site της Νέας Δημοκρατίαςη αφιερωμένη σε αυτόν ενότητα που αναφερόταν στην ιδιότητά του ως συντονιστή της Γραμματείας Στρατηγικού Σχεδιασμού και Επικοινωνίας της ΝΔ. Ο ίδιος μας ανέφερε πως πρόκειται για σύμπτωση.
Σε μια εκτενή απάντηση με την οποία περιέγραψε τις δραστηριότητές του ο κ. Κουτούπης μας ανέφερε τα εξής: «Η εταιρεία KnR λειτουργεί από το 2009 και είναι αναγνωρισμένη πιθανότατα ως η μεγαλύτερη μικρομεσαία εταιρεία παροχής Υπηρεσιών Εταιρικής Διακυβέρνησης, Διαχείρισης Κινδύνων, Κανονιστικής Συμμόρφωσης και Εσωτερικού Ελέγχου. Προσωπικά αν δεν είμαι ο πιο γνωστός Σύμβουλος Εσωτερικού Ελέγχου στην Ελλάδα είμαι σίγουρα στην πρώτη τριάδα κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι συνήθως με προσεγγίζουν για συνεργασίες και δεν υπάρχει επί της ουσίας η ανάγκη να προσεγγίσω δυνητικούς πελάτες με αποτέλεσμα να κινούμαστε με ένα μέσο όρο προσωπικού τα 20 άτομα, όπως και με αρκετούς εξωτερικούς συνεργάτες ώστε να καλυφθεί η αυξημένη ζήτηση για τις συγκεκριμένες υπηρεσίες απόρροια των τελευταίων απαιτήσεων των νόμων 4706 και 4795 για τον Εσωτερικό Έλεγχο στις Εισηγμένες και στο Δημόσιο αντίστοιχα. Θα έλεγα ότι οι τζίροι μας είναι μη σημαντικοί καθώς η συγκεκριμένη αγορά είναι νέα, υπάρχουν τεράστιες ανάγκες και ο δυνητικός τζίρος στον κλάδο περί των 30 εκατ. Ευρώ και με μηδενική ανεργία στον κλάδο. Οι ολοένα μειούμενοι τζίροι μας ήρθαν ως αποτέλεσμα δραστηριοποίησης στον συγκεκριμένο κλάδο κάθε πιθανής και απίθανης εταιρείας είτε νεοσυσταθείσας, είτε παλιότερης με δραστηριοποίηση όμως σε αλλότριους κλάδους όπως Λογιστικές, Ορκωτών Ελεγκτών ή / και ασχολούμενες με το ΕΣΠΑ ή ακόμα και σύμβουλοι Γενικά. Οι συγκεκριμένες νεοσύστατες εταιρείες κατέστρεψαν επί της ουσίας την όποια ποιότητα θα μπορούσε να υπάρχει στο επάγγελμα μας με την λογική παροχής υπηρεσιών φασόν σε Υπουργεία, Δήμους, Δημοτικές Επιχειρήσεις, Ευρύτερο Δημόσιο Τομέα οι οποίες παρέχονται στην πλειοψηφία τους από άτομα μη εκπαιδευμένα και μη πιστοποιημένα κάτι που δεν ισχύει στην εταιρεία μας όπου τα στελέχη μας είναι όλα πολύ έμπειρα. Σχετικά με την KnR και εμένα προσωπικά ανέκαθεν συνεργαζόμουνα με τον Ιδιωτικό Τομέα - έχω συνεργαστεί με πάνω από 200 επιχειρήσεις του Ιδιωτικού Τομέα, ενώ η ενασχόληση μου με το Δημόσιο ξεκινά από το 2009 όταν τοποθετήθηκα εκπαιδευτής στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης σε θέματα Εσωτερικού Ελέγχου. Λίγο αργότερα επί κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ τοποθετήθηκα ως εκπαιδευτής στο 1ο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Πιστοποίησης Ελεγκτικής Επάρκειας στο Δημόσιο Τομέα μαζί με άλλους κορυφαίους καθηγητές όπου εκπαιδεύσαμε τους πρώτους Εσωτερικούς Ελεγκτές στο Δημόσιο - την εξαιρετική Μονάδα επιθεωρητών της κ. Παπασπύρου. Παρεπιπτόντως επί Νέας Δημοκρατίας δεν επιλέχθηκα να διδάξω στο συγκεκριμένο πρόγραμμα. Η εταιρεία μας ανέκαθεν συνεργαζόταν με το Δημόσιο ανεξαρτήτως κυβερνήσεων . Όλες οι συμβάσεις που έχουμε συνάψει με το Δημόσιο είναι καθόλα νόμιμες και ελεγμένες από τα αρμόδια όργανα. Θα έχετε δε ήδη διαπιστώσει ότι ο τζίρος της εταιρείας είναι μειούμενος συνέπεια της αλόγιστης δράσης τυχάρπαστων εταιρειών που ανέφερα και ανωτέρω - μια ματιά στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ και στο ΚΗΜΔΗΣ θα σας πείσει για αυτό».
Η «ανθρωπογεωγραφία»
Το γεγονός ότι μόλις τρία πρόσωπα με διασυνδέσεις με το σύστημα κεντρικής εξουσίας πέτυχαν μέσα σε διάστημα περίπου τριών ετών να εξασφαλίσουν σχεδόν 420 συμβάσεις αξίας 5,5 εκατ. ευρώ περίπου από το Δημόσιο μέσα από εκατοντάδες απευθείας αναθέσεις και διαγωνιστικές διαδικασίες, επαληθεύει σε μεγάλο βαθμό τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης για το όργιο στη διασπάθιση του δημοσίου χρήματος.
Το Newsbomb.grδεν θα υποκαταστήσει το Ελεγκτικό Συνέδριο και την Εθνική Αρχή Διαφάνειας ως προς τον έλεγχο των δημοσίων φορέων που ανέθεσαν στις KnR, Spark και στον κ. Ροδάκο τις προαναφερόμενες συμβάσεις. Ωστόσο, θα επισημάνουμε πως μια ανάλυση των ποσών εκάστης σύμβασης και μια χαρτογράφηση της προέλευσης των αναθέσεων αποτυπώνουν την «ανθρωπογεωγραφία» της υπόθεσης ή πιο απλά, ποιοι υπουργοί και δήμαρχοι και γενικά αιρετοί έδειχναν και δείχνουν τυφλή εμπιστοσύνη στις υπηρεσίες των κ.κ. Κουτούπη και Ροδάκου.
