Θερμοκρασίες ρεκόρ καταγράφηκαν το φετινό καλοκαίρι στις ελληνικές θάλασσες καθιστώντας το, το πιο ζεστό σε βάθος σαρακονταετίας σύμφωνα με μελέτη ερευνητών τριών πανεπιστημίων της χώρας και συγκεκριμένα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης.

Οι ερευνητές μελετώντας δεδομένα από δορυφορικές παρατηρήσεις από το 1982 και έπειτα διαπίστωσαν ότι κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2024 σημειώθηκαν οι θερμότερες συνθήκες τα τελευταία σαράντα χρόνια σε ολόκληρη την περιοχή του Αιγαίου, του Ιονίου και του Κρητικού Πελάγους.

Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό- Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο ερευνητής του τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Βασίλης Κολοβογιάννης και ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης, μεταξύ των περιοχών που επηρεάστηκαν περισσότερο είναι το Βορειοανατολικό και το Νοτιοανατολικό Αιγαίο, το Νότιο Κρητικό Πέλαγος και το Ιόνιο και τονίζει ότι αυτό το οποίο είναι ανησυχητικό και προβληματίζει τους επιστήμονες είναι ότι η αύξηση της θερμοκρασίας δεν είναι μόνο επιφανειακή αλλά εκτείνεται σε βάθος.

«Αυτή η αύξηση της θερμοκρασίας εκτείνεται σε βάθος, που σημαίνει ότι υπάρχει ένα συσσωρευτικό φαινόμενο» αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κολοβογιάννης. Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα, οι υψηλές θερμοκρασίες επεκτάθηκαν σε βάθη 50 μέτρων σε ορισμένες περιοχές, υποδεικνύοντας μια βαθιά και εκτεταμένη θέρμανση των ανώτερων περιοχών. Παράλληλα παρατηρήθηκαν αλλαγές στους συνήθεις μηχανισμούς ψύξης του Αιγαίου, όπως η εισροή ψυχρών υδάτων από τη Μαύρη Θάλασσα, η οποία ήταν μειωμένη, και η παράκτια ανάδυση ψυχρότερων μαζών.

Ταυτόχρονα ένα από τα πιο σημαντικά ευρήματα της μελέτης είναι η διάρκεια της έντασης των θαλάσσιων καυσώνων που εμφανίστηκαν το φετινό καλοκαίρι.

Συγκεκριμένα, όπως σημειώνεται στην έρευνα, στο Βόρειο Αιγαίο καταγράφηκαν έντονοι και μεγάλης διάρκειας θαλάσσιοι καύσωνες μέχρι τον Αύγουστο του 2024.

Όπως τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, συνεργαζόμενος ερευνητής στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ και εκ των συγγραφέων της έρευνας, Γιάννης Ανδρουλιδάκης, αυτό που καταγράφεται τόσο από τη συγκεκριμένη μελέτη όσο και από άλλες είναι μία συνεχόμενη αύξηση της θερμοκρασίας των ελληνικών θαλασσών τα καλοκαίρια. Η αύξηση αυτή, όπως εξηγεί, ξεπερνάει και τον 0,5 βαθμό ανά δεκαετία ενώ προσθέτει ότι φέτος το καλοκαίρι η θερμοκρασία έφτασε μέχρι και τους 30 βαθμούς Κελσίου σε ορισμένες περιοχές. «Η αυξητική τάση είναι πιο έντονη στο Βόρειο Αιγαίο, σε μικρότερες περιοχές του Ιονίου και σε περιοχές των Δωδεκανήσων. Κυρίως όμως Βόρειο Αιγαίο και Θερμαϊκός παρουσιάζουν τις υψηλότερες τάσεις», υπογραμμίζει ο κ. Ανδρουλιδάκης. Παράλληλα, όπως σημειώνει, εξίσου σημαντικό πέρα από την ένταση των θερμοκρασιών ήταν και η μεγάλης διάρκειας θαλάσσιοι καύσωνες. «Αυτό είναι και το χειρότερο για το οικοσύστημα, δηλαδή το να υπάρχει μια μεγάλη διάρκεια σε κάποια γεγονότα σε συνδυασμό βέβαια και με την έντασή τους», τονίζει.

Από την πλευρά του ο κ. Κολοβογιάννης επισημαίνει ότι παρότι τα επεισόδια θαλάσσιων καυσώνων δεν ήταν τα περισσότερα που έχουν υπάρξει «αυτό που ήταν πιο έντονο ήταν η ένταση τους, δηλαδή οι υψηλές θερμοκρασίες και η διάρκεια τους».

Εξετάζοντας τις επιπτώσεις που φέρει η συνεχής αύξηση της θερμοκρασίας των θαλασσών ο κ. Ανδρουλιδάκης αναφέρει ως παράδειγμα τον Θερμαϊκό Κόλπο και την παραγωγή μυδιών η οποία λόγω του θερμικού σοκ καταστράφηκε στις παράκτιες υδατοκαλλιέργειες της περιοχής της Χαλάστρας, προκαλώντας σοβαρότατες οικονομικές απώλειες για το 2024, αλλά και πιθανές σημαντικές μειώσεις της παραγωγικής ικανότητας για το επόμενο έτος.

«Δημιουργήθηκε πρόβλημα όχι μόνο στη φετινή παραγωγή αλλά και στη μελλοντική παραγωγή γιατί υπάρχει θνησιμότητα και στα νεογνά», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής και προσθέτει ότι η άνοδος της θερμοκρασίας δημιουργεί και αλλαγές στο οξυγόνο της θάλασσας, κάτι το οποίο με τη σειρά του προκαλεί διάφορες άλλες καταστροφές σε βιολογικούς παράγοντες. Από την πλευρά του ο κ. Κολοβογιάννης εξηγεί ότι μία από τις επιπτώσεις της συνεχούς αύξησης της θερμοκρασίας είναι και η εισβολή θερμόφιλων ξενικών ειδών καταρχήν στο Νότιο Αιγαίο και στο Κρητικό Πέλαγος.

Ακόμη, όπως τονίζουν οι ερευνητές στο επίκεντρο τίθεται και η σύνδεση και συσχέτιση της αύξησης της θερμοκρασίας των θαλασσών με έντονα μετεωρολογικά φαινόμενα όπως π.χ. ο Ιανός. «Αυτά τα έντονα μετεωρολογικά φαινόμενα παίρνουν ενέργεια κατά την κίνηση τους πάνω από τη θάλασσα. Οπότε, σκεφτείτε ότι όταν έχουμε πιο ζεστές θάλασσες, τέτοιου είδους συστήματα που είναι όλο και πιο έντονα στην Μεσόγειο -αντίστοιχα σαν τροπικά συστήματα παρόλο που δεν έχουμε τροπικό κλίμα- θρέφονται, παίρνουν ενέργεια, τροφοδοτούνται από ζεστά νερά. Όσο πιο συχνά έχουμε και πιο έντονα, ζεστά νερά, μεγαλύτερους θαλάσσιους καύσωνες, φαινόμενα που συνδέονται με πλημμύρες, τείνουν να γίνονται εντονότερα», σημειώνει ο κ. Ανδρουλιδάκης.

Παράλληλα, λόγω της συνεχούς ανόδου της θερμοκρασίας των ελληνικών θαλασσών καθίσταται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη για την παρακολούθησή τους κάτι το οποίο, όπως επισημαίνει ο κ. Ανδρουλιδάκης, εκλείπει καθώς οι σταθμοί μέτρησης είναι πολύ λίγοι. «Το δίκτυο παρακολούθησης της ανοιχτής θάλασσας ήταν οι σταθμοί μέτρησης του Ποσειδώνα του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσιών Ερευνών. Αυτή τη στιγμή, πλέον μόνο ένας λειτουργεί - στη Βόρεια Κρήτη, στο Κρητικό Πέλαγος», τονίζει και προσθέτει ότι χρειάζεται ένα επαρκές δίκτυο ώστε να υπάρχει μία συνεχόμενη καταγραφή. «Αυτό θα μπορούσε να μας βοηθήσει σε πάρα πολλούς τομείς. Υπάρχουν μόνο σποραδικές μετρήσεις από αποστολές, που μπορεί να γίνουν, από κάποιες μετρήσεις σε συγκεκριμένες περιοχές», υπογραμμίζει.

Σημειώνεται ότι την έρευνα συνυπογράφουν οι Γιάννης Ανδρουλιδάκης, Βασίλης Κολοβογιάννης, Χρήστος Μακρής, Γιάννης Κρεστενίτης.

Η μελέτη προέκυψε από τη συνεργασία ερευνητών του Τμήματος Ωκεανογραφίας και Θαλάσσιων Βιοεπιστημών (Πανεπιστήμιο Αιγαίου), του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών (ΑΠΘ) και του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών (ΔΠΘ).

Ολόκληρη την έρευνα μπορείτε να την βρείτε ΕΔΩ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Μια νέα μελέτη δείχνει ότι παράκτιες ιστορικές τοποθεσίες στην Ελλάδα όπως η Δήλος, κινδυνεύουν να βυθιστούν μέχρι το τέλος του αιώνα.

• ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΕΜΕΤΗΣ

Περισσότερες από τις μισές ιστορικές τοποθεσίες κατά μήκος των ακτών της Τουρκίας και της Ελλάδας διατρέχουν “υψηλό” ή “πολύ υψηλό” κίνδυνο να βρεθούν κάτω από το νερό μέχρι το τέλος του αιώνα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Η στάθμη της θάλασσας αυξάνεται σταθερά, καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλεί την τήξη περισσότερων παγετώνων και παγετώνων.

Ορισμένα νησιά, όπως η Δήλος υφίστανται ήδη δομικές ζημιές λόγω των αυξημένων πλημμυρών. Η μελέτη διεξήχθη από τον γεωεπιστήμονα Enes Zengin, από το Τμήμα Πολεοδομικού και Περιφερειακού Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Dumlupınar της Τουρκίας, και βασίζεται σε ανάλυση δεδομένων από την Τεχνική Έκθεση του 2022 για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών των ΗΠΑ.

Ένα μέτρο άνοδος αναμένεται μέχρι το τέλος του αιώνα

Όπως αναλυτικότερα αναφέρει ο Zengin, η αναμενόμενη άνοδος της στάθμης της θάλασσας λόγω της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής απειλεί σχεδόν 150 αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικές δομές στις ακτές της Τουρκίας και της Ελλάδας. Οι αρχαίες πόλεις Κνίδος και Καύνος και το αρχαίο λιμάνι της Ελαίας στην Πέργαμο ξεχωρίζουν ως ιστορικές περιοχές που διατρέχουν “πολύ υψηλό” κίνδυνο και αναμένεται να βυθιστούν μερικώς ή πλήρως κάτω από το νερό.

Αυτά τα μέρη θα μπορούσαν να εξαφανιστούν “εν μέρει ή εντελώς κάτω από το νερό” μέχρι το τέλος του αιώνα, ακόμα κι αν η στάθμη της θάλασσας ανέβει μόνο κατά ένα μέτρο. Στο σενάριο αυτό, είναι και η Δήλος.

Είναι χαρακτηριστικό πως όπως κατέγραψε εικόνα του Copernicus Sentinel-2 στις 5 Ιανουαρίου 2024, η Δήλος έχει ήδη πληγεί από δομικές ζημιές από την άνοδο της θάλασσας. Μελέτη του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης πέρυσι διαπίστωσε ότι η αύξηση της θερμοκρασίας, σε συνδυασμό με τα υψηλά επίπεδα υγρασίας, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την χημική σύνθεση ορισμένων υλικών, που χρησιμοποιούνται σε μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς.

Τα μνημεία που απειλούνται

Συνολικά εξετάστηκε η κατάσταση κινδύνου 464 ιστορικών τοποθεσιών στις ακτές της Ανατολικής Μεσογείου της Τουρκίας και της Ελλάδας. Προσδιορίστηκε πως 34 περιοχές ήταν σε “πολύ υψηλό” κίνδυνο, 21 περιοχές ήταν σε “υψηλό” κίνδυνο και 25 περιοχές ήταν σε “μέτριο” επίπεδο κινδύνου.

Σύμφωνα με την έρευνα, σε “πολύ υψηλό” κίνδυνο στην Ελλάδα είναι το Σίσι της Κρήτης, το Παυλοπέτρι απέναντι από την Ελαφόνησο, και παραθαλάσσιες περιοχές στη Λοκρίδα. Εκτός από αυτές τις τρεις περιοχές, 20 ιστορικές τοποθεσίες μεσαίας και μικρής κλίμακας στην Ελλάδα διατρέχουν “πολύ υψηλό” κίνδυνο.

Ο Zengin δημιούργησε χάρτες κινδύνου πλημμύρας για πέντε διαφορετικά σενάρια με κατηγορίες κινδύνου που κυμαίνονται από πολύ υψηλό έως πολύ χαμηλό, με βάση παγκόσμιες και τοπικές προβλέψεις για την άνοδο της στάθμης της θάλασσας.

Η έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μια άνοδος τριών μέτρων θα έθετε σε κίνδυνο άλλες τοποθεσίες, όπως το λιμάνι της Εφέσου, τη Μίλητο, το κάστρο Güvercinada του Κουσάντασι και τις αρχαίες πόλεις της Ολύμπου και τα Πάταρα στη Λυκία.

Ανησυχητικές προβλέψεις

Σημειώνεται πως σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στις αρχές του 2023 (Science), το 83% των παγκόσμιων ορεινών παγετώνων θα μπορούσε να εξαφανιστεί μέχρι το 2100 εάν η υπερθέρμανση του πλανήτη φτάσει τους τέσσερις βαθμούς πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Και στην καλύτερη περίπτωση όμως, αν δηλαδή η άνοδος της θερμοκρασίας περιοριζόταν στους 1,5°C, θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν σχεδόν μόνο οι μισοί από τους παγετώνες.

Παράλληλα, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλείται από το λιώσιμο των πάγων της Ανταρκτικής με τους επιστήμονες να κρούουν διαρκώς τον κώδωνα του κινδύνου για λήψη περισσότερων μέτρων.

Αξίζει να αναφερθεί πως σύμφωνα με έκθεση της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) στη διεξαγωγή της οποίας μετείχε και η NASA, προβλέπεται ότι οι πλημμύρες κατά μήκος της ακτογραμμής των Ηνωμένων Πολιτειών θα αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα 30 χρόνια. Συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι η άνοδος της στάθμης θα αυξηθεί κατά μέσο όρο 25 έως 30 εκ. πάνω από τα σημερινά επίπεδα έως το 2050.

Μάλιστα, ο ρυθμός ανόδου της παγκόσμιας στάθμης της θάλασσας επιταχύνεται. Συγκεκριμένα, έχει υπερδιπλασιαστεί από 1,4 χιλιοστά ανά έτος σε 3,6 χιλιοστά ετησίως από το 2006 έως το 2015, σύμφωνα πάντα με την ίδια μελέτη. Τα αίτια είναι το λιώσιμο των πάγων αλλά και η θερμική διαστολή του θαλασσινού νερού.

Πρόσφατα, ο ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, απηύθυνε έκκληση ώστε να μειωθούν οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, να καταργηθούν τα ορυκτά καύσιμα και να ενισχυθούν οι πολιτικές για την προστασία του περιβάλλοντος και την αποτροπή μελλοντικού κινδύνου.

Πόλεις που κινδυνεύουν με ζημιές από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας μέσα στα επόμενα 30 χρόνια είναι το Άμστερνταμ, το Πίτερμπορο στη Μεγάλη Βρετανία, η Βενετία, η Μπανγκόκ, η Βασόρα στο Ιράκ, η Νέα Ορλεάνη, η Καλκούτα στην Ινδία, το Μαϊάμι, η Σαγκάη, η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, το Μαλέ στις Μαλδίβες, αλλά και το Ρίο ντε Τζανέιρο.

Πηγή: news247.gr

Κάθε Απρίλιο, τα φουσκωτά σκάφη και οι εθελοντές γιατροί της Σύμπλευσης επισκέπτονται τα μικρά και απομακρυσμένα νησιά των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου προσφέροντας δωρεάν ιατρικές εξετάσεις σε τόπους μακρινούς εκεί όπου δεν υπάρχουν μεγάλες Δομές Υγείας. Εδώ και 10 χρόνια έχουν εξεταστεί χιλιάδες συμπολίτες μας, στο πλαίσιο αυτού του ετήσιου διάπλου του Αιγαίου, που επιπλέον παρέχει αιματολογικές εξετάσεις, κτηνιατρικές εξετάσεις για τα ζωάκια των νησιών, ψυχαγωγικές παραστάσεις για τους λιλιπούτειους κατοίκους κι έργα υποδομής για τα νησιά.

Εδώ και 10 χρόνια, η Σύμπλευση οργώνει τα πελάγη κι επισκέπτεται τα νησιά του Αιγαίου παρέχοντας πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας με δωρεάν προληπτικές εξετάσεις σε κατοίκους που δεν έχουν δίπλα τους οργανωμένα ιατρεία, διαγνωστικά κέντρα και νοσοκομεία. Η ομάδα των εθελοντών περιλαμβάνει γιατρούς πολλών διαφορετικών ειδικοτήτων, οι οποίες είναι ανύπαρκτες στα μικρά κι απομακρυσμένα νησιά των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου, με συνέπεια η απόβαση της Σύμπλευσης στο λιμάνι των νησιών να ισοδυναμεί με μεγάλη γιορτή για τους κατοίκους.

Γιορτή που στήνεται στον ντόκο με χορό, τραγούδια, τοπικά καλούδια, ψημένη ρακή, δίπλες, παστέλια, καπνογόνα, φωτοβολίδες και τα παιδιά να δημιουργούν ένα ονειρικό σκηνικό, με λουλούδια και ζωγραφισμένα πανό, προσφέροντας στους θαλασσόλυκους την πιο ζεστή αγκαλιά στον κόσμο.

Στο επετειακό διάπλου των 10 χρόνων, η Σύμπλευση επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Χάλκη, και έκανε επίσης απόβαση στα λιμάνια της Σικίνου, της Τήλου, της Δονούσας, της Νισύρου, της Ψερίμου και της Τελένδου. Τα δύο τελευταία νησάκια, κουκίδες του χάρτη, κοντά στην Τουρκία αποτελούν ξεχασμένους παραδείσους του Αιγαίου, που οι περισσότεροι γνωρίζουμε από εικόνες του Αυγούστου, όταν οι σμαραγδένιες παραλίες τους κατακλύζονται από κόσμο. Όμως το να ζεις σε ένα μακρινό ή και ακριτικό νησί δεν είναι καθόλου έτσι! Η ζωή στους βράχους του Αιγαίου δεν είναι εύκολη ειδικά πριν ανάψουν και όταν σβήσουν τα φώτα της θερινής σεζόν. Τα νησιά αυτά έχουν μόνο ένα περιφερειακό ιατρείο ή μικρό κέντρο υγείας και όταν έρχονται εκεί καρδιολόγοι, παιδίατροι, οφθαλμίατροι πνευμονολόγοι, ΩΡΛ, γυναικολόγοι, ορθοπεδικοί, εργαστηριακοί γιατροί και κτηνίατροι, το νησί έχει κάθε λόγο να γιορτάζει.

Ο κόσμος συρρέει στο κέντρο υγείας, εκεί όπου στήνονται τα ιατρεία, ενώ στα μικρά νησιά όπως η Ψέριμος και η Τέλενδος, τα ιατρεία στήνονται στον περιβάλλοντα χώρο, σε ελαιώνες, αμπελώνες ή κάτω από γιγάντιους φίκους. Μέσα στη φύση κάτω από τον γαλανό ή συννεφιασμένο ουρανό. Την ώρα η κτηνίατρος αντιμετωπίζει μια κύστη στο πόδι ενός κόκορα, ο πνευμονολόγος κάνει σπιρομετρήσεις, οι παιδίατροι εξετάζουν, ο γυναικολόγος διενεργεί τεστ ΠΑΠ, οι ΩΡΛ αφαιρούν κερί από τον ακουστικό πόρο των κατοίκων, οι οδοντίατροι κάνουν σφραγίσματα ή και εξαγωγές δοντιών και όλο το νησί είναι μαζεμένο εκεί όπου οι εθελοντές της Σύμπλευσης αλλάζουν προς το καλύτερο τις ζωές τους. Επίσης γίνονται αιματολογικές εξετάσεις, από νωρίς το πρωί, με τα δείγματα να μεταφέρονται και να αναλύονται στην Ιασώ Γενική Κλινική, η οποία προσφέρει αυτήν την πολύτιμη υπηρεσία στους νησιώτες στο πλαίσιο του προγράμματος εταιρικής κοινωνικής ευθύνης «δίπλα σας», του Ομίλου Ιασώ και της Ιασώ Γενικής Κλινικής.

Γίνονται παράλληλα ομιλίες για την υπογεννητικότητα, σε συνεργασία με την Hope Genesis, για την σεξουαλική αγωγή των παιδιών και των εφήβων, όπου στη Νίσυρο η συγκυρία δεν θα μπορούσε να είναι πιο κατάλληλη, καθώς μόλις είχε καταγραφεί περιστατικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιού από ενήλικα, καθώς και ομιλίες για την σημασία της πρόληψης ειδικά σε ό,τι αφορά διαδεδομένες μορφές καρκίνου όπως ο καρκίνος του μαστού.

Η Σύμπλευση κάθε χρόνο πραγματοποιεί έναν ανοιξιάτικο διάπλου σε 8-9 νησιά και μια φθινοπωρινή αποστολή για εξετάσεις και εμβολιασμούς σε ένα νησί κάθε Οκτώβρη ή Νοέμβρη. Φροντίζει να είναι δίπλα στα νησιά με ευθύνη και συνέπεια, γιατί οι νησιώτες δεν χρειάζονται πυροτεχνήματα, αλλά έναν σταθερό συμπαραστάτη στην ζωή τους. Είναι αλήθεια πως το κράτος δεν μπορεί να λειτουργεί ένα νοσοκομείο σε κάθε νησί. Κι επειδή η κρατική μηχανή είναι αργή και επιβαρημένη, η ιδιωτική πρωτοβουλία είναι απαραίτητη για να συμπληρώσει τα κομμάτια του παζλ, να γεφυρώσει τις ανισότητες και να προσεγγίσει εκείνες τις κουκίδες του Αιγαίου που οι περισσότεροι θυμόμαστε κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και ξεχνάμε τους υπόλοιπους. Η Σύμπλευση δεν ξεχνά και κάνει αυτό που ορίζει το όνομα της. Φέρνει την πλεύση στον συν-άνθρωπο, φέρνει τα νησιά κοντά στην Αθήνα, για λίγα 24ωρα, αρκετά όμως ώστε η πρόσβαση στην υγεία να διευκολυνθεί. Και η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας να γίνει πράξη.

Πηγή: medly.gr

Αντώνης Ρηγόπουλος

Ασφυκτικά γεμάτη ήταν την Πέμπτη η κεντρική αίθουσα της ΕΣΗΕΑ όπου οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα παρουσίασαν σε εκπροσώπους του Τύπου και της κοινωνίας των πολιτών, την αποκαλυπτική τους έκθεση για τις πρακτικές της Ελλάδας στα θαλάσσια σύνορά της απέναντι σε πρόσφυγες και μετανάστες που επιχειρούν να εισέλθουν στην Ευρώπη μέσω Τουρκίας.

Η έκθεση των ΓΧΣ που έχει τίτλο «Σε κοινή θέα: Το ανθρώπινο κόστος των μεταναστευτικών πολιτικών και των βίαιων πρακτικών στα ελληνικά θαλάσσια σύνορα» αποτυπώνει με σκληρό τρόπο τη βιωμένη πραγματικότητα που έχουν αντιμετωπίσει χιλιάδες αιτούντες άσυλο στις ελληνικές θάλασσες λόγω των πρακτικών επαναπροώθησης που έχει αποδειχτεί ότι έχει χρησιμοποιήσει σε πολλές περιπτώσεις η Ελλάδα.

Το γεγονός ότι η έκθεση δεν είναι ποσοτική, αλλά καταγράφει πραγματικές μαρτυρίες ασθενών των ΓΧΣ, αυξάνει ακόμη περισσότερο την αξία της, καθώς πλέον βλέπει κανείς τις ανθρώπινες ιστορίες πίσω από τους αριθμούς των αναφορών που διαβάζαμε έως σήμερα.

Πρόκειται για μαρτυρίες 56 ασθενών, καθώς και τα ιατρικά δεδομένα και τις παρατηρήσεις των Γιατρών Χωρίς Σύνορα. Η έκθεση αποκαλύπτει τη σοκαριστική πραγματικότητα της υποδοχής που έλαβαν άνθρωποι που αναζητούν καταφύγιο στην Ευρώπη, πολλοί από τους οποίους προσπαθούν να ξεφύγουν από τη βία και τις διώξεις στις χώρες καταγωγής τους και έχουν ήδη βιώσει επικίνδυνα και συχνά τραυματικά ταξίδια για να φτάσουν ως εδώ.

Στην εκδήλωση μίλησαν ο Διεθνής Πρόεδρος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Χρήστος Χρήστου, ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Τμήματος των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Αχιλλέας Τζέμος, η Επικεφαλής των προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα σε Αθήνα, Σάμο και Βουλγαρία, Sonia Balleron και ο Επικεφαλής των προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα σε Λέσβο και Βαλκάνια, Duccio Staderini, ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο γνωστός δημοσιογράφος, πολεμικός ανταποκριτής, Πάνος Χαρίτος.

Ανάμεσα στις εισηγήσεις, ο Χρήστος Χρήστου επεσήμανε ότι η αναγκαιότητα της δημοσίευσης της συγκεκριμένης έκθεσης εκπορεύεται από το γεγονός ότι παρατηρείται ένα μοτίβο στις συμπεριφορές της Ελλάδας, αλλά και άλλων κρατών, σε ό,τι αφορά τα pushbacks. Όπως είπε, αυτό το φαινόμενο πρέπει να επισημανθεί και να σταματήσει πριν μετατραπεί σε μια νέα κανονικότητα. Όπως είπε, η αποτυχία η κατάσταση αποτελεί αποτυχία της ΕΕ να τείνει χείρα βοηθείας προς τους κατατρεγμένους πολίτες άλλων χωρών.

Στο ζήτημα του κινδύνου να κανονικοποιηθεί η βία στα σύνορα στάθηκε στην εισήγησή του και ο Αχιλλέας Τζέμος, ενώ από την πλευρά της η Sonia Balleron τόνισε το γεγονός ότι το βασικό χαρακτηριστικό των ατόμων που φτάνουν στα ελληνικά νησιά είναι ο φόβος, αποκαλύπτοντας ότι υπάρχουν μαρτυρίες ατόμων που επαναπροωθήθηκαν ακόμη και 12 φορές από την Ελλάδα προς τα τουρκικά παράλια, πριν καταφέρουν να φτάσουν σε ελληνικό έδαφος.

Πιάνοντας το νήμα από αυτό το στοιχείο, και ο Duccio Staderini τόνισε ότι η πρακτική των επαναπροωθήσεων είναι πλήρως αποτυχημένη όχι μόνο της τρομερής βίας που ασκεί στα άτομα που την υφίστανται, αλλά επειδή τελικά όλοι αυτοί οι απελπισμένοι άνθρωποι κατορθώνουν τελικά ύστερα από κάποιον αριθμό προσπαθειών να καταφέρνουν πάντα να φτάσουν στη χώρα υποδοχής.

Ο Πάνος Χαρίτος μοιράστηκε με τους παρευρισκόμενους εμπειρίες από τις αποστολές του σε εμπόλεμες ζώνες απ’ όπου διέφευγαν πρόσφυγες, αποκαλύπτοντας άγνωστες στο ευρύ κοινό πτυχές της εκμετάλλευσης και της κακοποίησης που δέχονται όλοι αυτοί οι άνθρωποι.

Τι αναφέρουν οι ασθενείς των ΓΧΣ

Όπως αναφέρουν ΓΧΣ, μερικοί ασθενείς τονίζουν ότι αντιμετωπίζουν βία ακόμη και πριν φτάσουν στη στεριά. «Μόλις μπήκαμε στα ελληνικά ύδατα, μια μικρή γκρίζα βάρκα ήρθε προς την κατεύθυνσή μας», δήλωσε η Fatima [δεν είναι το πραγματικό της όνομα]. «Ένας άνδρας ντυμένος στα μαύρα με καλυμμένο πρόσωπο πήδηξε πάνω στη βάρκα μας. Είχε ένα μπαστούνι στο χέρι του και άρχισε να χτυπάει το άτομο μπροστά του. Στη συνέχεια έβγαλε τη μηχανή και την έριξε στο νερό. Μείναμε στη μέση της θάλασσας χωρίς μηχανή».

Άλλοι ασθενείς των Γιατρών Χωρίς Σύνορα περιγράφουν πώς, έχοντας φτάσει στη Λέσβο ή τη Σάμο με μικρές βάρκες, συνελήφθησαν από ένστολους ή άγνωστα άτομα με καλυμμένα πρόσωπα και υποβλήθηκαν σε εξευτελιστική και βίαιη μεταχείριση, συμπεριλαμβανομένης της ακινητοποίησης των καρπών ή των αστραγάλων τους με πλαστικές χειροπέδες, ξυλοδαρμού με ρόπαλα και μπαστούνια, λεκτικών προσβολών και εξαναγκασμού να υποβληθούν σε εξευτελιστικές σωματικές έρευνες μπροστά σε αγνώστους.

Η Elisabeth [δεν είναι το πραγματικό της όνομα] περιέγραψε πώς τους ανθρώπους στην ομάδα της, συμπεριλαμβανομένης μιας εγκύου γυναίκας, τους έδεσαν με χειροπέδες και τους χτύπησαν: «Την έσυραν στο έδαφος… Τους έδεσαν έτσι [έβαλε τους καρπούς μαζί μπροστά από το σώμα της], έδεσαν επίσης την έγκυο γυναίκα. Πάτησαν ακόμη και πάνω στο στομάχι της άλλης γυναίκας, χτυπώντας την».

Ορισμένοι ασθενείς αναφέρουν ότι τα υπάρχοντά τους, συμπεριλαμβανομένων κινητών τηλεφώνων, χρημάτων και φαρμάκων, κατασχέθηκαν, προτού επιβιβαστούν διά της βίας σε βάρκες, ριχτούν στη θάλασσα, μεταφερθούν σε σχεδίες και στη συνέχεια αφεθούν ακυβέρνητοι – μια παράνομη πρακτική γνωστή ως επαναπροώθηση.

Πηγή φωτογραφιών: MSF/Evgenia Chorou

Πηγή: documentonews.gr

Στον εμπαιγμό της κοινής γνώμης επιδίδεται για μία ακόμη φορά η κυβέρνηση ΝΔ, αναφορικά με το ΕΣΥ και τα προβλήματά του, παρά το γεγονός ότι δεσμεύθηκε προεκλογικά για αναβάθμισή του στα πρότυπα μιας σύγχρονης κοινωνίας. Κάθε άλλο παρά αυτό έχει κάνει βέβαια η κυβέρνηση των αρίστων εδώ και μία τετραετία αφού οι εξυπηρετήσεις κλινικαρχών και η νομοθέτηση υπέρ της ιδιωτικής υγείας με το ξεπούλημα των δημόσιων υπηρεσιών και δομών του ΕΣΥ δίνουν και παίρνουν, και το κόμμα της Πειραιώς δεν διατίθεται να σταματήσει εκεί.

Παρόλο που οι γιατροί και οι ενώσεις τους υπερθεματίζουν -και με αφορμή την έλευση της πανδημίας- την ανάγκη να γίνουν σημαντικές κρατικές δαπάνες για τη δημόσια υγεία, που αιμορραγεί εδώ και χρόνια από τις μνημονιακές πολιτικές, και να καλυφθούν σημαντικά κενά σε ειδικευμένο και ανειδίκευτο υγειονομικό προσωπικό σε εκατοντάδες νοσοκομεία της Ελλάδας, η κυβέρνηση επιλέγει να κινηθεί με συνέπεια στην ίδια γραμμή αδιαφορίας.

Τελευταία πράξη του κυβερνητικού έργου είναι η ΚΥΑ που υπογράφηκε από τα υπουργεία Εθνικής Άμυνας και Υγείας, και αναρτήθηκε σήμερα στη Διαύγεια, σύμφωνα με την οποία τροποποιείται η υπό στοιχεία Υ4α/οικ.18421/14-2-2011 κοινή υπουργική απόφαση που αφορά στο «Πλαίσιο συνεργασίας Νοσοκομείων του ΕΣΥ με τα Στρατιωτικά Νοσοκομεία και τις Υγειονομικές Υπηρεσίες των Ενόπλων Δυνάμεων». Τα κενά σε γιατρούς και νοσηλευτές στις περιφέρειες της χώρας θα καλυφθούν έτσι για περιορισμένο χρόνο και συγκυριακά από στρατιωτικούς και όχι με μόνιμους διορισμούς υγειονομικών, αίτημα που θέτουν πάγια η ΟΕΝΓΕ, η ΠΟΕΔΗΝ και δεκάδες Ιατρικοί Σύλλογοι.

Σύμφωνα με την τροποποίηση, «κατ' εξαίρεση επιτρέπεται, παράλληλα με την άσκηση των στρατιωτικών τους καθηκόντων, η μετάβαση ειδικών στρατιωτικών ιατρών, που υπηρετούν σε υγειονομικές μονάδες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, σε μονάδες υγείας του Ε.Σ.Υ. στη Θράκη, στα νησιά του Αιγαίου, στην Πελοπόννησο και στη Μακεδονία, αποκλειστικά για την κάλυψη έκτακτων και επιτακτικών αναγκών και μόνο στην περίπτωση που στις περιοχές αυτές δεν υπηρετούν στρατιωτικού ιατροί ανάλογης ειδικότητας».

Η πρόσθετη δαπάνη θα βαρύνει τις πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, μέσω ισόποσης ενίσχυσής του από τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας και είναι εντός των ορίων του Μεσοπροθέσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (Μ.Π.Δ.Σ.), προστίθεται στη σχετική απόφαση.

Μιχάλης Γιαννάκος: Κινδυνεύουν ζωές ασθενών από τα κενά στα νησιά

Την τραγική κατάσταση που επικρατεί στα νοσοκομεία των νησιών του Αιγαίου αναδεικνύει με δηλώσεις του ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων Δημοσίων Νοσοκομείων (ΠΟΕΔΗΝ), Μιχάλης Γιαννάκος.

«Δεν δικαιολογείται η γύμνια των νησιών σε γιατρούς» καθώς «κινδυνεύουν ζωές ασθενών» και «το πρόβλημα της στελέχωσης του ΕΣΥ ημέρα με την ημέρα επιδεινώνεται», επισημαίνει ο κ. Γιαννάκος. Επιπλέον ζητεί τη θεσμοθέτηση υπηρεσιακών, μισθολογικών κινήτρων για την προσέλκυση προσωπικού καθώς επίσης και τη συνδρομή της τοπικής αυτοδιοίκησης..

«Μπορεί να βρισκόμαστε σε νέα προεκλογική περίοδο δεν μπορεί όμως να μένουν οι υγειονομικές μονάδες των νησιών ακάλυπτες από γιατρούς, νοσηλευτές και άλλους επαγγελματίες υγείας» τονίζει ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ, υπενθυμίζοντας ότι σε περίοδο θερινής τουριστικής σεζόν τα νησιά κυριολεκτικά βουλιάζουν.

Περιγράφοντας τη δεινή θέση στην οποία βρίσκονται οι γιατροί και οι υγειονομικοί, και αναδεικνύοντας τα ημίμετρα της κυβέρνησης, ο κ. Γιαννάκος ξεκαθαρίζει ότι «χωρίς μισθολογικά και υπηρεσιακά κίνητρα δεν πρόκειται να καλυφθούν τα τραγικά κενά. Προκηρύξεις γίνονται αλλά καθίστανται άγονες. Προσπαθούν να μπαλώσουν κάποια εκ των κενών με μετακινήσεις».

«Πώς να ενδιαφερθεί ένας γιατρός για πρόσληψη σε νοσοκομείο ή κέντρο υγείας νησιού με μισθό 1.850 ευρώ το μήνα; Πώς να ενδιαφερθούν νοσηλευτές για πρόσληψη σε νοσοκομείο ή Κέντρο Υγείας νησιού όταν ο τόπος κατοικίας τους βρίσκεται σε άλλη περιοχή με 800 ευρώ μισθό το μήνα; Νοσηλευτές ντόπιοι δεν υπάρχουν διαθέσιμοι για πρόσληψη ως επικουρικοί» σημειώνει ο κ. Γιαννάκος.

Αναφέροντας ως παράδειγμα το νοσοκομείο στη Ρόδο, ο κ. Γιαννάκος κάνει λόγο για «τεράστια κενά στη νοσηλευτική υπηρεσία», με σημαντικές επιπτώσεις στη λειτουργία του νοσοκομείου. «Στις 480 οργανικές θέσεις υπηρετούν οι μισοί υπάλληλοι. Νοσηλευτές δεν εκδηλώνουν ενδιαφέρον για πρόσληψη ως επικουρικοί. Εξ αιτίας των ελλείψεων νοσηλευτικού και αναισθησιολόγων (υπηρετούν μόνο δύο), ενώ από τις επτά χειρουργικές αίθουσες λειτουργούν μόνο οι δύο».

Τι συμβαίνει στα νοσοκομεία μεγάλων νησιών

Ο ίδιος έδωσε αναλυτική εικόνα για τις μονάδες Υγείας σε διάφορα νησιά του Αιγαίου, τα οποία έχουν μάλιστα μεγάλη επισκεψιμότητα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

Νοσοκομείο Λήμνου:

«Τραγικά κενά σε γιατρούς. Δεν υπάρχει αναισθησιολόγος. Ο ένας που υπηρετεί, είναι με δικαιολογημένη άδεια. Έγινε τροχαίο ατύχημα και ένας 26χρονος διασωληνώθηκε από ιδιώτη παθολόγο που υπηρετεί με μπλοκάκι. Όπως επίσης και ένας ασθενής με σοβαρό καρδιολογικό πρόβλημα. Υπηρετεί ένας χειρουργός. Έτσι δεν γίνονται χειρουργεία. Έχουν έναν παθολόγο, έναν γενικό ιατρό, έναν ογκολόγο, έναν ΩΡΛ», δήλωσε ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ.

Σχολιάζοντας την κατάσταση στο νοσοκομείου της Λήμνου ο πρόεδρος της ΠΟΕΔΗΝ αναφέρει ότι είναι «χειρότερα από κέντρο υγείας».

Σαντορίνη:

«Εάν λύση είναι η ιδιωτικοποίηση γιατί το νοσοκομείο αυτό που λειτουργεί ως ανώνυμη εταιρεία εμφανίζει τεράστια κενά;» σχολιάζει ο κ. Γιαννάκος και προσθέτει ότι το εν λόγω νοσοκομείο «δεν έχει παθολόγο, δεν έχει πνευμονολόγο, έχει μόνο ένα γενικό γιατρό. Δεν έχει αναισθησιολόγο καλύπτεται με έναν από μετακίνηση, δεν έχει μικροβιολόγο, έχει μόνο έναν παιδίατρο».

Νοσοκομείο στη Σύρο:

Στο νοσοκομείο αναφοράς για τις Κυκλάδες, σύμφωνα με την ΠΟΕΔΗΝ «έκλεισε η ΜΑΦ γιατί οι δύο γιατροί καρδιολόγοι της ΜΑΦ μετακινήθηκαν στη καρδιολογική κλινική να καλύψουν τα κενά».

Η μονάδα τεχνητού νεφρού στο νησί που εξυπηρετεί 25 ασθενείς έμεινε με δύο γιατρούς.

«Παθολογοανατόμος είναι ένας που συνταξιοδοτείται τον επόμενο μήνα, δεν υπάρχει διευθυντής στη χειρουργική κλινική. Δεν υπάρχει νευρολόγος, δεν υπάρχει ψυχίατρος».

Νοσοκομείο στη Νάξο:

Δεν υπάρχει γυναικολόγος. Ένας χειρουργός και ένας αναισθησιολόγος. Δεν γίνονται χειρουργεία. Ένας ακτινολόγος για αξονικές, υπερήχους, μαστογραφία κ.λ.π.

Νοσοκομείο στη Κω:

Δεν υπάρχει παθολόγος, ενώ γίνονται προκηρύξεις οι οποίες βγαίνουν άγονες και καλύπτονται με μετακινήσεις.

Νοσοκομείο στην Τήνο:

Δεν υπάρχει παθολόγος. Το νοσοκομείο διαθέτει μόνο έναν γενικό ιατρό, έναν καρδιολόγο, έναν παιδίατρο και έναν μικροβιολόγο.

Πηγή: efsyn.gr

Στο άκουσμα ενός έκτακτου δελτίου κακοκαιρίας ο περισσότερος κόσμος σκέφτεται πώς να προφυλαχθεί από τα ακραία καιρικά φαινόμενα που πλησιάζουν.

Για τον 42χρονο μηχανικό υπολογιστικών συστημάτων και αυτοδίδακτο, ερασιτέχνη φωτογράφο Θανάση Παπαθανασίου και την παρέα του, τους λεγόμενους «sprite chasers», μια κακοκαιρία προ των πυλών είναι μια μοναδική ευκαιρία για έξοδο και δράση. Μια τέτοια μεγάλη καταιγίδα, που σημειώθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 2021, απαθανάτισε ο Θανάσης, αποτυπώνοντας με τον φακό του ερυθρές, ηλεκτρικές λάμψεις πάνω από το Νοτιοανατολικό Αιγαίο, και, στις 27 Οκτωβρίου 2022, η NASA ανάρτησε το επίμαχο φωτογραφικό στιγμιότυπο, με ειδική αναφορά στο όνομα του έλληνα φωτογράφου, στον επίσημο λογαριασμό της στο Facebook για να προαναγγείλει ένα νέο επιστημονικό πρόγραμμα που αξιοποιεί τη δύναμη των συλλογικών πληροφοριών από πολίτες, σαν τον Θανάση, για τη μελέτη παροδικών φωτεινών γεγονότων, γνωστών ως TLEs.

Kαταγραφή TLEs

«Μία ευχάριστη έκπληξη με περίμενε σήμερα το πρωί καθώς από τη NASA επέλεξαν μία από τις φωτογραφίες μου με Red Sprites για την ανακοίνωση του νέου Citizen Science Project με ονομασία «Spritacular»» έγραφε ο 42χρονος στις 27 Οκτωβρίου στο προφίλ του στο Facebook κοινοποιώντας την ανάρτηση της NASA με τη λήψη του. Ο ίδιος, μιλώντας στα «ΝΕΑ» σχετικά με τη φωτογραφία του που έγινε αντικείμενο διεθνούς θαυμασμού και μελέτης, αναφέρει: «Το πρωί της 27ης Οκτωβρίου πετυχαίνω ανάρτηση της NASA στο Facebook. Η αλήθεια είναι ότι το μάτι μου πήγε πρώτα στη φωτογραφία και μετά στο άρθρο που αναφερόταν στην εκκίνηση αυτού του project. Ηταν έκπληξη για μένα και ένιωσα χαρά και ικανοποίηση που επέλεξαν τη συγκεκριμένη φωτογραφία για το άρθρο. Η φωτογραφία τραβήχτηκε το Σάββατο 4 Δεκεμβρίου 2021 από την Αρτέμιδα Αττικής και απεικονίζει ένα από τα μεγαλύτερα και δεκάδες red sprites που καταγράφηκαν εκείνο το βράδυ, κατά τη διάρκεια μιας μεγάλης καταιγίδας που βρισκόταν σε εξέλιξη στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο» εξηγεί ο Θανάσης Παπαθανασίου αναφορικά με τα Red Sprites – τις κόκκινες λάμψεις, δηλαδή, που εμφανίζονται έπειτα από αστραπή στον ουρανό σε απόσταση χιλιομέτρων πάνω από μια καταιγίδα – και προσθέτει: «Εννοείται ότι είχε προηγηθεί μετεωρολογική πρόγνωση για το πού θα βρισκόταν το συγκεκριμένο σύστημα καταιγίδων εκείνο το βράδυ ώστε να ξέρουμε πού θα εγκατασταθούμε για να καταγράψουμε τυχόν TLEs (Transient Luminous Events – Παροδικά Φωτεινά Συμβάντα).

Οταν ξεκίνησα να επεξεργάζομαι το υλικό μέσα στις επόμενες ημέρες, διαπίστωσα ότι ήταν μία από τις καταιγίδες με τα περισσότερα TLEs των τελευταίων ετών, με το συγκεκριμένο Red Sprite να είναι από τα πιο έντονα εκείνης της βραδιάς. Τη συγκεκριμένη φωτογραφία την έστειλα μαζί με άλλες 2-3 τον Μάιο του 2022, έπειτα από ενημέρωση που υπήρξε σε ένα σχετικό group ότι θα ξεκινήσει από τη NASA ένα νέο project στο άμεσο μέλλον που θα αφορά τη μελέτη των TLEs. Δεν γνωρίζω πόσοι και πόσες φωτογραφίες έστειλε ο καθένας αλλά για κάποιον λόγο διάλεξαν τη συγκεκριμένη».

Το «Spritacular», το νέο πρόγραμμα της NASA, έχει ως στόχο τη σύνδεση της επιστημονικής κοινότητας με τους πολίτες που έχουν ως χόμπι τη φωτογράφιση τέτοιων σπάνιων φαινομένων. Μέσα από αυτή τη συνέργεια, υπάρχει η προοπτική να δημιουργηθεί μια βάση δεδομένων που θα αποτελείται από τέτοιου είδους ηλεκτρικά φαινόμενα για περαιτέρω έρευνα από τους επιστήμονες.

«Sprite chasers»

Ο Θανάσης Παπαθανασίου που, όπως αναφέρει στα «ΝΕΑ», πρωτοασχολήθηκε με τη φωτογραφία το 2008 όταν και αγόρασε την πρώτη του DSLR φωτογραφική μηχανή, περιγράφει αναλυτικά τη φύση των φαινομένων με την ονομασία Red Sprites και TLEs καθώς επίσης και τον τρόπο με τον οποίο οργανώνεται η ομάδα τους για να τα αιχμαλωτίσει φωτογραφικά μια διαδικασία που θυμίζει κατά κάποιον τρόπο την τελετουργία του… ψαρέματος. «Τα Red Sprites (όπως και Halos, Elves, Gigantic Jets, Blue Jets, GhOSTs κ.ά.) ανήκουν στα Transient Luminous Events και δημιουργούνται πάνω από ισχυρές καταιγίδες λόγω των ηλεκτρικών εκκενώσεων κυρίως στη μέση και σε μέρος της ανώτερης ατμόσφαιρας. Είναι ένα από τα πιο σπάνια και εντυπωσιακά φαινόμενα, αλλά η αλήθεια είναι ότι για να πραγματοποιηθεί η καταγραφή τους θα πρέπει να πληρούνται κάποιες βασικές προϋποθέσεις, όπως για παράδειγμα οι καταιγίδες να βρίσκονται σε απόσταση ενός συγκεκριμένου χιλιομετρικού εύρους από το σημείο καταγραφής και να μην υπάρχουν ενδιάμεσα σύννεφα ώστε να κυριαρχεί ένα καθαρό οπτικό πεδίο. Πάντα προηγείται μελέτη τις προηγούμενες ημέρες ώστε να έχουμε μία εικόνα από πού θα περνάει το σύστημα καταιγίδων για να ξέρουμε πού θα εγκατασταθούμε.

Στην Ελλάδα είμαστε γύρω στους 5 «sprite chasers» που ασχολούμαστε με την καταγραφή και την παρατήρηση του φαινομένου αυτού τα τελευταία 6 χρόνια. Ενας από τους μεγαλύτερους εχθρούς της νυχτερινής φωτογράφισης είναι η φωτορύπανση, γι’ αυτό επιλέγουμε μέρη μακριά από πόλεις», αναφέρει ο 42χρονος συμπληρώνοντας για όποιον θα ήθελε να το επιχειρήσει: «Η καταγραφή μπορεί να πραγματοποιηθεί με μία DSLR ή mirrorless κάμερα, γνωρίζοντας καλά τις λειτουργίες της και πώς να φωτογραφίζουμε σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού, έναν φακό με μεγάλο διάφραγμα, ένα τρίποδο και υπομονή. Είναι κάπως σαν το ψάρεμα».

Πηγή: in.gr

Στο χθεσινό ναυαγιο σκάφους μεταναστών και προσφύγων ανοιχτά της Ρόδου, αναφέρεται σε ανακοίνωσή της η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, στην οποία μεταξύ άλλων εκφράζονται φόβοι για αύξηση του αριθμού των νεκρών, σημειώνοντας ότι μέχρι στιγμής έχουν διασωθεί 34 άτομα ενώ αγνοούνται από 25 έως 45 άνθρωποι.

Ολόκρηρη η ανακοίνωση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες αναφέρει τα εξής:

«Στις 10 Αυγούστου, ένα σκάφος βυθίστηκε στα ανοιχτά της Ρόδου. Σύμφωνα με μαρτυρίες, το σκάφος είχε ξεκινήσει από την Τουρκία με προορισμό την Ιταλία. Περίπου 34 άνθρωποι έχουν διασωθεί μέχρι στιγμής. Οι επιζώντες αναφέρουν ότι μπορεί να επέβαιναν από 60 έως 80 άτομα στο σκάφος, ενώ δεκάδες άνθρωποι συνεχίζουν να αγνοούνται.

Η Ελληνική Ακτοφυλακή, με την υποστήριξη του Ναυτικού, της Αεροπορίας και ιδιωτικών σκαφών, ανέφερε ότι διέσωσαν 29 άτομα, τα οποία έχουν μεταφερθεί σε ασφαλές μέρος. Η Τουρκική Ακτοφυλακή αναφέρει ότι έχει επίσης διασώσει πέντε ακόμα άτομα που βρέθηκαν στα τουρκικά ύδατα.

«Αυτή η συνεχής απώλεια ανθρώπινων ζωών είναι απαράδεκτη. Χωρίς εναλλακτικές ασφαλείς οδούς, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες συνεχίζουν να θέτουν τη ζωή τους σε κίνδυνο. Όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να αναζητήσουν ασφάλεια εάν διαφεύγουν από πολέμους και διώξεις. Οι αυξανόμενοι θάνατοι στα σύνορα της Ευρώπης πρέπει να σταματήσουν», τόνισε η Maria Clara Martin, Αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα.

Η Ύπατη Αρμοστεία εκτιμάει ότι το πρώτο εξάμηνο του 2022 σχεδόν 1.200 άνθρωποι έχουν ήδη χάσει τη ζωή τους ή αγνοούνται στη θάλασσα στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην Ευρώπη μέσω της Μεσογείου και της βορειοδυτικής Αφρικανικής θαλάσσιας οδού. Στον αριθμό αυτόν περιλαμβάνονται τουλάχιστον 25 νεκροί ή αγνοούμενοι στην Ανατολική Μεσόγειο.

Πέρυσι, ακόμα 3.100 τουλάχιστον άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους ή αγνοούνται επιχειρώντας τα ίδια επικίνδυνα ταξίδια».

Πηγή: stonisi.gr

Επισμηναγός (Ι) ε.α Στέφανος Καραβίδας

Ιερή Μνήμη Βασιλεύουσας Κωνσταντινούπολης -και οχι «Ιστανμπούλ»- η σημερινή. Μέρα με μεγάλο ιστορικό και συναισθηματικό βάρος. Από τη μάχη του Μάτζικερτ το 1071, έως την πτώση της Πόλης, για 382 χρόνια οι Ογούζοι Τούρκοι είτε ως Σελτζούκοι, είτε ως Οθωμανοί, αποφλοίωναν μεθοδικά και επίμονα την κυριαρχία του χιλιάρμενου Ρωμαϊκού Κράτους των Ελλήνων. Αντίστοιχα, η σημερινή Τουρκία αποφλοιώνει μεθοδικά όχι τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, αλλά το σκληρό πυρήνα της ελληνικής κυριαρχίας.

Η πρόσφατη ομιλία του Πρωθυπουργού στο αμερικανικό Κογκρέσο, ο στριμωγμένος Ερντογάν, η διολίσθηση της τουρκικής λίρας, η δημιουργία αμερικανικών βάσεων στην Ελλάδα, οι τουρκικές εκλογές του 23’, οι ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου στην Αμερική,  θα μπορούσαν ως γεγονότα, αυτά και άλλα πολλά, να είναι μέρος της ανάλυσης. Αποτελούν όμως απλά δικαιολογίες. Δικαιολογίες, όπως αντίστοιχες που εφευρίσκουμε υπό το πρίσμα της εκάστοτε τρέχουσας επικαιρότητας, για να στρουθοκαμηλίσουμε και να αρνηθούμε να δούμε την πραγματικότητα και τη μεγάλη εικόνα. Και αυτή δεν είναι άλλη από την πρόθεση της Τουρκίας να αναδειχθεί στην πέμπτη δύναμη παγκοσμίως.

Ο σημερινός επίπλαστος τουρκισμός, ως ένα κράμα του κεμαλικού εθνικισμού, του ριζοσπαστικού ισλάμ και του αποκρυφιστικού παντουρκισμού, αποτελεί πρώτο ξάδελφο του ναζισμού, που επιζητεί το «ζωτικό» του χώρο. Μόνο ο Ελληνισμός, μπορεί να ανακόψει τις προθέσεις της Τουρκίας να υλοποιήσει τον «milli misaki», τον «εθνικό όρκο» του τελευταίου οθωμανικού κοινοβουλίου (το βλέπουμε να εξελίσσεται στο Ιράκ και τη Συρία, Μοσούλη, Χαλέπι, Κιρκούκ και έπεται Θράκη και Θεσσαλονίκη). 

Δυστυχώς η φύση απεχθάνεται το κενό. Σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο υπάρχει κενό προβαλλόμενης ισχύος από την πλευρά μας, το οποίο καλύπτει η Τουρκία. Πλέον δεν έχει νόημα καν το δίλημμα «κατευνασμός ή αποτροπή».  Το ζήτημα δεν είναι το εάν αλλά το πότε. Πλέον σημασία έχει η προετοιμασία. Η  Τουρκία δεν έχει τη δυνατότητα να κερδίσει στρατιωτικά την Ελλάδα εάν η Ελλάδα είναι έτοιμη και διατηρήσει την πρωτοβουλία (ΜΕ ΟΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΥΤΟ), σε μια σύγκρουση η οποία είναι πλέον αναπόφευκτη.

Οι συναντήσεις κορυφής, οι διερευνητικές, τα ζεϊμπέκικα, οι κουμπαριές και οι «χαλβάδες», το μόνο που εξυπηρετούν είναι το ΔΙΕΘΝΕΣ ΠΡΟΦΙΛ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ, τίποτα άλλο. Στη σύγκρουση που έρχεται, δε θα μας συνδράμει κανένας, πέραν ίσως της Γαλλίας και αυτό με πολλά ερωτηματικά. Είναι αυταπάτη να πιστεύουμε ότι από το εξωτερικό θα επέμβουν, προκειμένου να μας χωρίσουν. Θα είναι πολύ επικίνδυνο το πολιτικό προσωπικό, το οποίο δεν έχει κουλτούρα ασφαλείας και γνώση των στρατιωτικών δυνατοτήτων της χώρας, να βιαστεί υπό την πίεση των φοβικών του συνδρόμων, να αποδεχθεί διαμεσολάβηση, η οποία θα ανοίξει την πόρτα στην τουρκοποίηση του Αιγαίου. Η ελληνική πλευρά πρέπει να σηκώσει το τηλέφωνο μόνο αφού οι Ελληνικές ΕΔ εξασφαλίσουν το πλεονέκτημα. Και μπορούν!

Το Αιγαίο με βάση το βαρύ ιστορικό και πολιτισμικό αποτύπωμα του Ελληνισμού στις δύο ακτές του, τη γεωγραφία, αλλά και τις δυνατότητες των ελληνικών ΕΔ, είναι de facto μία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΙΜΝΗ. Μέριμνα του ελλαδικού κράτους πρέπει να είναι επιτέλους να το κάνει και de jure. Αυτό πρέπει να είναι κατανοητό στους ακαδημαϊκούς και πολιτικούς, που εκπροσωπούν τις τουρκικές θέσεις εντός Ελλάδας, αλλά και στα πολιτικά πτώματα που επιχειρούν να αναστήσουν, προκειμένου να μεθοδευτεί καθεστώς συνεκμετάλλευσης. Το Αιγαίο στην κοσμοαντίληψη των Ελλήνων, πέρα από τους ακαδημαϊκούς νομικισμούς, είναι ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΙΜΝΗ.

Σε ξεκάθαρη προειδοποίηση προς την Τουρκία, προχωράει η Ελλάδα. Μετά τις τελευταίες τουρκικές παραβιάσεις, το ΓΕΕΘΑ αποφάσισε την ενεργοποίηση των αντιαεροπορικών συστημάτων στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου.

Όπως νωρίτερα μετέδωσε στο μεσημβρινό δελτίο ειδήσεων του OPEN η Γεωργία Γαραντζιώτη, οι συσκέψεις στο υπουργείο Άμυνας είναι συνεχής με τις εξελίξεις να είναι καταιγιστικές και σε στρατιωτικό επίπεδο, καθώς σύμφωνα με στρατιωτικές πήγες ύστερα από απόφαση του αρχηγού ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνου Φλώρου, αν η Τουρκία ακολουθήσει την ίδια τακτική των προκλήσεων με υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά του Αιγαίου, τα αντιαεροπορικά συστήματα που βρίσκονται σε αυτά τα νησιά έχουν ήδη τεθεί σε ετοιμότητα.

Η εντολή είναι όχι μόνο να παρακολουθούν τα τουρκικά μαχητικά αλλά και να τα εγκλωβίζουν, να τα «κλειδώνουν».

Μάλιστα, σύμφωνα με το OPEN οι επόμενες κινήσεις του υπουργείου Άμυνας όσο και του ΓΕΕΘΑ είναι το θέμα να τεθεί και σε ανώτατο επίπεδο στο ΝΑΤΟ.

Τις τελευταίες ώρες, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται στο ναδίρ. Μια σειρά από τουρκικές ενέργειες, με αποκορύφωμα τον αριθμό ρεκόρ παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου και του μπαράζ υπερπτήσεων πάνω από ελληνικά νησιά, που προκάλεσε την οργή της Αθήνας, η οποία με κάθε τρόπο -επίσημο και ανεπίσημο- έσπευσε να δηλώσει τη σφοδρή ενόχλησή της.

Σε αυτό το πλαίσιο, μέσα σε λιγότερο από 24 ώρες η Αθήνα:

1. Μέσω διαρροής του Μεγάρου Μαξίμου άφησε να εννοηθεί πως οι συζητήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης θα μετατεθούν για το μέλλον, χωρίς να προσδιορίζεται ακριβής χρόνος πραγματοποίησής τους.
2. Προχώρησε σε διπλό διάβημα στον Τούρκο πρέσβη, ένα χθες και ένα σήμερα, κάνοντας λόγο για «πρωτοφανείς σε αριθμό παραβιάσεις του ελληνικού εναερίου χώρου και υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικού εδάφους, συμπεριλαμβανομένων αρκετών κατοικημένων περιοχών, που πραγματοποιήθηκαν στο διάστημα μίας ημέρας». Σημείωσε πως «με μονομερή ευθύνη της Τουρκίας, οι ενέργειες αυτές δημιουργούν κλίμα ιδιαίτερης έντασης στις σχέσεις των δύο χωρών που έρχεται σε αντίθεση με τις προσπάθειες βελτίωσης του κλίματος αυτού».
3. Αποφάσισε την ακύρωση της συμμετοχής της τουρκικής αεροπορίας από την αεροπορική νατοϊκή άσκηση Tiger Meet η οποία θα πραγματοποιηθεί στον Άραξο από τις 9 έως τις 20 Μαΐου.

Το μήνυμα που εκπέμπει η κυβέρνηση

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τις κοινές δηλώσεις με την ομόλογό του της Φινλανδίας, ανακοίνωσε πως ενημέρωσε τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ για την τουρκική προκλητικότητα, κάνοντας λόγο για «απαράδεκτη συμπεριφορά». «Μίλησα με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ και τον ενημέρωσα για την προκλητική συμπεριφορά των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων που παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Ελλάδας και έκαναν υπερπτήσεις πάνω από ελληνικά νησιά. Αυτού του είδους η συμπεριφορά είναι απολύτως απαράδεκτη και υπονομεύει την ευρωπαϊκή ασφάλεια αλλά και την ενότητα του στόχου που έχει το ΝΑΤΟ σε μια στιγμή που είναι απαραίτητο να μείνουν ενωμένα όλα τα κράτη μέλη», είπε χαρακτηριστικά.

Σχολιάζοντας το μπαράζ υπερπτήσεων τουρκικών αεροσκαφών αλλά και την απόφαση για τα ΜΟΕ, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου σημείωσε: «Οι ενέργειες αυτές είναι απαράδεκτες αποτελούν παραβίαση της ελληνικής κυριαρχίας απαράδεκτη πρόκληση που δεν μένει αναπάντητη ούτε στο πεδίο ούτε σε διπλωματικό επίπεδο και με κανένα τρόπο δε συνάδουν ούτε με το πνεύμα ούτε με και με το περιεχόμενο της πρόσφατης συνάντησης του πρωθυπουργού με τον Ερντογάν. Είναι σαφές ότι με τις συνθήκες αυτές δεν είναι πρόσφορο το κλίμα για να γίνουν οι συναντήσεις για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης».

Η τριπλή απόφαση της Αθήνας έρχεται την ώρα που σημειώθηκε μπαράζ υπερπτήσεων την Τετάρτη. Συγκεκριμένα, ζεύγος  τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησε, την Τετάρτη, 27 Απριλίου, υπερπτήσεις πάνω από τη Σύμη στις 20:37, από τις 20:39 έως τις 20:43 πάνω από τη Ρόδο στα 28.000 πόδια. Ακολούθως, έτερος σχηματισμό τουρκικών F-16 πραγματοποίησε υπερπτήση στις 20:52 πάνω από τη Σάμο, στις 20:57 πάνω από τη Λέρο, στις 20:59 πάνω από την Κω, στις 21:00 πάνω από τη Στρογγύλη, στις 21:01 πάνω από τη Νίσυρο, στις 21:04 πάνω τη Χάλκη στα 25.000 πόδια.

Νωρίτερα, ζεύγος τουρκικών F-16 πέταξε πάνω από την Καλόλιμνο, τα Ίμια, τους Λειψούς, τους Αρκιούς, το Αγαθονήσι, την Τέλενδο και την Κάλυμνο. Υπενθυμίζεται ότι, την ίδια μέρα, διαφορετικά ζεύγη τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησαν υπερπτήσεις πάνω από τη Ρω, το Καστελλόριζο, τους Λειψούς, τους Αρκιούς, το Φαρμακονήσι, τους Φούρνους, τις Οινούσσες, το Αγαθονήσι και τη Σάμο. Σε όλες τις περιπτώσεις, τα τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη αναγνωρίστηκαν και αναχαιτίστηκαν από αντίστοιχα ελληνικά σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες κατά πάγια τακτική. 

Κατρούγκαλος: Να απαιτήσει δεσμεύσεις από Μπάιντεν ο Μητσοτάκης

Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος, σε ανάρτησή του στο Twitter, ανέφερε πως «η πολιτική του "πιστού και δεδομένου" είναι αδιέξοδη. Στη συνάντηση με τον Πρόεδρο Μπάιντεν ο πρωθυπουργός θα πρέπει να απαιτήσει συγκεκριμένες αμερικανικές δεσμεύσεις, κ οπωσδήποτε τη μη πώληση F16 στην Τουρκία».

Τους τελευταίους δεκαέξι μήνες, μια καλά κατασκευασμένη και σε μεγάλο βαθμό επιτυχημένη προσπάθεια βρίσκεται σε εξέλιξη στους κύκλους της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ για να βοηθήσει στην παράδοση του ανατολικού βυθού, των χωρικών υδάτων και, ίσως, των νησιών της Ελλάδας στο Αιγαίο Πέλαγος στην Τουρκία, στο όνομα της ειρήνης. Αν και η προσέγγιση δεν αντικατοπτρίζει τη δηλωμένη αμερικανική πολιτική στην περιοχή, έχει προωθηθεί ενεργά σε διάφορα ανεξάρτητα φόρουμ που έχουν μεγάλη πιθανή επιρροή στον σχεδιασμό της εξωτερικής πολιτικής στην Ουάσιγκτον.

Η ελληνική επικύρωση της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας τον Ιανουάριο του 1995, της παρείχε το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα από έξι μίλια σε δώδεκα, συμπεριλαμβανομένου του Αιγαίου Πελάγους. Οι τουρκικές κατηγορίες ότι μια τέτοια επέκταση θα μετατρέψει το Αιγαίο σε ελληνική λίμνη και θα έκλεινε τις περισσότερες διόδους ανοικτής θάλασσας στα ανοικτά της δυτικής ακτογραμμής της Τουρκίας, οδήγησαν στην επιτάχυνση του δεκαετούς σχεδίου της για επαναχάραξη των συνόρων του Αιγαίου.

Το πρόγραμμα έχει προχωρήσει με ελάχιστα σημαντικά εμπόδια και μπορεί να προετοιμάσει το έδαφος για εκτεταμένες πιέσεις στην Ελλάδα να εξετάσει σοβαρά τη διαίρεση του Αιγαίου, μαζί με τη γεωστρατηγική του θέση και τις άγνωστες πετρελαϊκές και ορυκτές πηγές.

Μια ανάλυση αυτής της εξέλιξης, η οποία θα εξαρτάται όλο και περισσότερο από την αμερικανική τοποθέτηση τους επόμενους μήνες και χρόνια, ξεκινά αναγκαστικά με την ανασκόπηση των επίσημων ενεργειών των ΗΠΑ που επηρεάζουν τις συνήθεις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας.

Στις 11 Ιουνίου 1983, η Αμερικανική Υπηρεσία Χαρτογράφησης Άμυνας δημοσίευσε έναν χάρτη του τμήματος του Αιγαίου Πελάγους μεταξύ του ελληνικού νησιού της Καλύμνου και της τουρκικής ακτής γύρω από το Kadirga Burnu. Με βάση βρετανικές και ιταλικές έρευνες που έγιναν μέχρι το 1933, περιλαμβάνει μικρές ελληνικές νησίδες με το όνομα Νήσοι ‘Ιμια ή Λίμνια. Η υπηρεσία ενημέρωσε τον περιφερειακό της χάρτη στις 17 Νοεμβρίου 1990, με τα Ίμια να επισημαίνονται καθαρά ως ελληνικά εδάφη, βάσει ερευνών και γραφημάτων που έγιναν το 1989. Τον Ιανουάριο του 1996, ενώ η Τουρκία επιχείρησε την άνευ προηγουμένου διεκδίκηση του ελληνικού εδάφους στα Ίμια, το Defense Mapping Agency δημοσίευσε έναν ακόμη ενημερωμένο χάρτη της περιοχής. Αυτό χαρακτηρίστηκε από μια λεπτή, αλλά σημαντική αλλαγή –οι νησίδες Ίμια δεν κατονομάστηκαν, εκτός από την περιγραφή “Η κυριαρχία απροσδιόριστη”.

Κατά τη διάρκεια μιας περιόδου τεσσάρων εβδομάδων πριν από τον χάρτη της 27ης Ιανουαρίου, η Άγκυρα επέμενε στην Αθήνα ότι τα Ίμια αποτελούσαν μέρος του τουρκικού εδάφους και ότι ήταν ήδη καταχωρημένο ως τμήμα της τουρκικής επαρχίας Μούγλα. Αφού η Ελλάδα απέρριψε τον ισχυρισμό, η Τουρκία ζήτησε διαπραγματεύσεις σχετικά με το καθεστώς των Ιμίων και όλων των «μικρών νησιών, βραχονησίδων και βράχων στο Αιγαίο», των οποίων το καθεστώς, όπως ισχυρίστηκε, δεν ήταν καλά καθορισμένο. Αν και οι ένοπλες δυνάμεις των δύο χωρών απεγκλωβίστηκαν γρήγορα από τον ολοκληρωτικό πόλεμο για την κρίση των Ιμίων, η διπλωματική ανταλλαγή που ακολούθησε παρέμεινε ανεξέλεγκτη. Η Τουρκία συνέδεσε αμέσως το ζήτημα των Ιμίων με άλλες προκλήσεις κυριαρχίας σε όλο το Αιγαίο.

Η αμερικανική υπηρεσία χαρτογράφησης ισχυρίζεται ότι μια παράβλεψη προσωπικού προκάλεσε το σφάλμα στον χάρτη του Ιανουαρίου του 1996. Δεν έχει δοθεί οριστική εξήγηση σχετικά με την αρχική βάση αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας στα Ίμια, την οποία οι ΗΠΑ αναγνώριζαν προηγουμένως χωρίς αμφιβολίες. Η υπηρεσία σημειώνει ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έδωσε εντολή τα Ίμια να αναγνωριστούν δεόντως ως ελληνικά, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης του 1923, «την αρχή για την κυριαρχία στην περιοχή», όταν ενημερωθεί ο χάρτης.

Εν τω μεταξύ, οι χάρτες των ΗΠΑ που ανακαλούν την αναγνώριση κυκλοφορούν, οι απειλές της Τουρκίας κλιμακώνονται και ο πρωταρχικός της στόχος έχει δημοσιευτεί πιο αποτελεσματικά τους τελευταίους δεκαέξι μήνες. Η Τουρκία πιστεύει ότι δικαιούται μεγαλύτερο μέρος του Αιγαίου από αυτό που κατέχει σήμερα και ότι η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να θέσει σε κίνδυνο την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα για να ανταποκριθεί σε τέτοιες απαιτήσεις.

Οι αξιώσεις της Άγκυρας για την ελληνική κυριαρχία χρονολογούνται τουλάχιστον από το 1973, όταν η εθνική εταιρεία πετρελαιοειδών έστειλε το πολεμικό πλοίο «Cardali» για να πραγματοποιήσει έρευνα στον βυθό ακριβώς έξω από τα ελληνικά χωρικά ύδατα στο βόρειο Αιγαίο. Ελλάδα και Τουρκία παραλίγο να μπουν σε πόλεμο το 1987, όταν ένα τουρκικό ωκεανογραφικό σκάφος διεξήγαγε παρόμοιες δραστηριότητες σε συναφείς περιοχές.

Για είκοσι τέσσερα χρόνια, η Άγκυρα τόνισε έξυπνα ότι «ο σωστός τρόπος για να διευθετηθεί οποιαδήποτε διαφορά ή παρεξήγηση είναι μέσω διπλωματικών διαπραγματεύσεων που θα διεξαχθούν με καλή πίστη και με ανοιχτό μυαλό». Αυτή η γλώσσα είναι απόλυτα εναρμονισμένη με την κυρίαρχη φιλοσοφία στην Ουάσιγκτον, η οποία πιστεύει ότι σχεδόν κάθε διπλωματικό πρόβλημα μπορεί να επιλυθεί εάν τα αντιμαχόμενα μέρη συμμετάσχουν σε διαπραγματεύσεις.

Η θέση της Ελλάδας ότι τα ζητήματα εθνικής κυριαρχίας και εδαφικής ακεραιότητας είναι αδιαπραγμάτευτα είναι βάσιμη και νομικά αδιαμφισβήτητη. Είναι εξαιρετικά προβληματική η γεωπολιτική σκοπιά που βλέπουν την περιοχή οι σχεδιαστές πολιτικής της Ουάσιγκτον. Για τους Αμερικανούς υπεύθυνους χάραξης εξωτερικής πολιτικής, η διατήρηση της ανεξηθρησκίας σε μια φιλοαμερικανική Τουρκία είναι πρωταρχικής σημασίας. Οι παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου από την Τουρκία, οι επιθέσεις της κατά των ειρηνικών εθνών και οι καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εκατομμυρίων δικών της πολιτών, αποτιμώνται για χάρη των αμερικανικών στρατηγικών συμφερόντων στην περιοχή.

Η συνεχιζόμενη αποτυχία της Ελλάδας να αντιμετωπίσει αυτή τη θεμελιώδη πραγματικότητα, ενώ η Τουρκία κατηγορεί την Ελλάδα ότι παραβιάζει το διεθνές δίκαιο διεκδικώντας το δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα, να υπερασπιστεί τα νησιά της στο ανατολικό Αιγαίο και να διατηρήσει έναν εναέριο χώρο δέκα μιλίων, επιτρέπει στην Άγκυρα να υποστηρίξει αποτελεσματικά ότι οι αξιώσεις της στο Αιγαίο Πέλαγος είναι αξιόλογες και καλοπροαίρετες. Τα δημόσια στοιχεία αυτής της επιτυχίας είναι εμφανή τους τελευταίους μήνες.

Το καλοκαίρι του 1996, μια γεωστρατηγική ανάλυση με τίτλο «Aegean Angst: The Greek-Turkish Dispute», δημοσιεύτηκε σε περιοδικό του Επιτελείου του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ. Μεταξύ των συστάσεων ήταν μια γραμμή οριοθέτησης μέσω του Αιγαίου Πελάγους, που χαράσσεται κατά μήκος του μέσου δύο μεσαίων γραμμών, μίας μεταξύ των ελληνικών και τουρκικών ακτών χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα ελληνικά νησιά, και μία μεταξύ της γραμμής βάσης των νησιών και της γραμμής βάσης των τουρκικών ακτών. Ένα παρόμοιο μοντέλο χρησιμοποιήθηκε για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας και Γαλλίας, επιτρέποντας δώδεκα ναυτικά μίλια χωρικών υδάτων γύρω από τα Βρετανικά Νησιά της Μάγχης και παραχωρώντας όλα τα ύδατα πέρα ​​από αυτά τα όρια στους Γάλλους.

Η έκθεση του Πολεμικού Ναυτικού έκρινε επίσης ότι «είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε πέρα ​​από τα όρια της καθαρά νομικής ανάλυσης» και ότι η επίλυση των διαφορών «πρέπει να συνδυάζει το δίκαιο τόσο με πρακτικότητα όσο και με ευαισθησία στις εύλογες ανησυχίες της άλλης πλευράς», θέσεις με τις οποίες Η Τουρκία συμφωνεί απόλυτα και προχωρά δυναμικά.

Στις αρχές του 1997, το Ινστιτούτο Εθνικών Στρατηγικών Μελετών, ένα ανεξάρτητο ινστιτούτο που παρέχει ακαδημαϊκή έρευνα και ανάλυση για το Πεντάγωνο, δημοσίευσε την ετήσια Στρατηγική του Αξιολόγηση. Η ενότητα που αναλύει την Ελλάδα και την Τουρκία περιελάμβανε έναν χάρτη του Αιγαίου Πελάγους χωρισμένο με τα θαλάσσια σύνορα που καθορίστηκαν με ακρίβεια από τη Συνθήκη Ειρήνης Ιταλίας-Τουρκίας του 1932. Κατά την άποψη του ινστιτούτου, ωστόσο, τα επίσημα, διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορα ήταν απλώς η «ελληνική θέση στην υφαλοκρηπίδα». Στα δυτικά του απλώνεται μια οδοντωτή γραμμή που απεικονίζει την «πιθανή τουρκική θέση στην υφαλοκρηπίδα». Διασχίζει την καρδιά του Αιγαίου Πελάγους, χωρίζοντας τις Κυκλάδες από τα Δωδεκάνησα και κόβοντας στο μισό τα χωρικά ύδατα που περιβάλλουν τα νησιά του βόρειου Αιγαίου, τη Λήμνο και τη Σαμοθράκη.

Τον Μάρτιο του 1997, το Ναυτικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ, μια ιδιωτική, μη κερδοσκοπική ομάδα που επικεντρώνεται στα αμερικανικά ναυτικά συμφέροντα, δημοσίευσε μια ανάλυση των ελληνοτουρκικών εντάσεων με τίτλο «The Aegean Sea: A Crisis Waiting to Happen». Αναγνωρίζοντας ότι «η Ελλάδα είναι πολύ πιο αδύναμη από την Τουρκία και τα νησιά της στο Αιγαίο κοντά στο Τουρκικό είναι απελπιστικά εκτεθειμένα», ο συγγραφέας προειδοποιεί ότι η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας δεν είναι ικανή να παρέχει νομικές λύσεις στα ζητήματα του Αιγαίου. Υποστηρίζει επίσης ότι το ζήτημα του Αιγαίου, που αφορά τη διεθνή ναυτιλία για τη Ρωσία, την Ουκρανία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, καθώς και την εμπορική εναέρια κυκλοφορία μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, υπερβαίνει τα ελληνικά και τουρκικά εθνικά συμφέροντα.

Σε περίπτωση που ο τουρκικός στρατός αντιδράσει σε ελληνική επέκταση των χωρικών υδάτων, προτείνεται να κληθούν τα Ηνωμένα Έθνη να αναστείλουν όλες τις διεκδικήσεις δικαιοδοσίας στο Αιγαίο και να θέσουν την περιοχή υπό την εξουσία του διεθνούς οργανισμού. Μια ναυτική ειρηνευτική δύναμη του ΟΗΕ θα καταλάμβανε το Αιγαίο για να εξασφαλίσει ασφαλή διεθνή αεροπορική και θαλάσσια διέλευση, ενώ το Συμβούλιο Ασφαλείας θα προωθούσε μια ελληνοτουρκική συνθήκη που θα επέτρεπε «μια δημιουργική διαίρεση της υφαλοκρηπίδας».

Το 1975, η Ελλάδα και η Τουρκία συμφώνησαν να υποβάλουν την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου για εκδίκαση ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου Δικαιοσύνης [ICJ]. Λίγο αργότερα, η Άγκυρα αποφάσισε ότι μια πολιτική πορεία βασιζόμενη στις διμερείς διαπραγματεύσεις ήταν το μόνο γόνιμο μέσο επίλυσης και αποχώρησε από τη διαδικασία του ICJ.

Καθώς αυτή η θέση συνεχίζει να διαδίδεται με επιτυχία στα περιοδικά και τις συζητήσεις του σχεδιασμού πολιτικής των ΗΠΑ και του κατεστημένου εξωτερικής πολιτικής, η Ελλάδα χρειάζεται να επανεξετάσει επειγόντως την αμερικανική στρατηγική της. Η προφανής έλλειψη ενδιαφέροντος για την αμερικανική κοινή γνώμη και για τη διαδικασία σχεδιασμού που καθοδηγεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, πέρα ​​από αυτή τη μικρή ομάδα των οποίων οι επαγγελματικοί τίτλοι τυχαίνει να περιλαμβάνουν τις λέξεις «Ελλάδα» ή Κύπρος», συνέβαλε στην επιτυχία της τουρκικής προσπάθειας να πιέσει…Οι ψηφοφόροι της Ελλάδας μπορεί κάλλιστα να πιστεύουν ότι το διεθνές δίκαιο επαρκεί για την προστασία των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, αλλά η ισχύς των επιχειρημάτων της κυβέρνησής τους διαβρώνεται στην Ουάσιγκτον. Το δυναμικό κέρδους των διευρυμένων επιχειρηματικών ευκαιριών σε μια τουρκική οικονομική αγορά 62 εκατομμυρίων, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη εξάρτηση από τον τουρκικό στρατό για να ανακόψει το κύμα του ισλαμικού φονταμενταλισμού, επέτρεψαν στην Άγκυρα να αποσπάσει μια σειρά μοναδικών παραχωρήσεων από τους δυτικούς συμμάχους της.

Όσο γεωπολιτικά και στρατηγικά ζητήματα, όπως η ιρανικής κάμψης, η ιρακινή επιθετικότητα, τα αναξιοποίητα αποθέματα πετρελαίου της Κασπίας και οι εντάσεις Ισραήλ-Συρίας, κυριαρχούν στα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή, νομικά ζητήματα όπως η προστασία της Ελλάδας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, επίσης καθώς η συνεχιζόμενη κατοχή της Κύπρου, θα παραμείνει ως δευτερεύον εμπόδιο σε μια ισχυρή αμερικανοτουρκική σχέση.

Η Ελλάδα πρέπει να μετατρέψει την επιμονή της στη νομική προστασία σε μια αυθεντική προειδοποίηση προς τον κόσμο ότι, η τουρκική επιτυχία στη βίαιη επαναχάραξη των διεθνών συνόρων απειλεί όχι μόνο το αντίστοιχο απαραβίαστο τους, αλλά και την παγκόσμια τάξη σε επείγουσα κλίμακα. Η αστάθεια στον Περσικό Κόλπο, γύρω από το Ισραήλ, στα Στενά της Ταϊβάν, στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες στην περιοχή του Καυκάσου, στην κορεατική χερσόνησο και σε άλλα παγκόσμια σημεία ανάφλεξης έχουν προκληθεί από προσπάθειες απόκτησης πλούτου, πόρων και δύναμης μέσω της χρήσης βίας, για απόκτηση εδαφών και να χάραξη εκ νέου διεθνών συνόρων. Η σύγκρουση στα Βαλκάνια, που απαιτούσε 35.000 αμερικανούς στρατιώτες για την επιβολή μιας ισχνής ειρήνης, πυροδοτήθηκε από τις στρατιωτικές προσπάθειες για την αναδιαμόρφωση των συνόρων ενός έθνους-κράτους που δεν υπάρχει πλέον.

Εάν η Ελλάδα αποφασίσει ότι είναι πρόθυμη να υπερασπιστεί την κυριαρχία της, η διπλωματία δύναμης και το στρατιωτικό της σθένος, σε συνδυασμό με τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης και τις στρατηγικές μαζικής επικοινωνίας, πρέπει να χρησιμοποιηθούν δυναμικά για να αποδείξουν στην Ουάσιγκτον:

• τις συνέπειες ενός συμμάχου του ΝΑΤΟ και ενός μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αναγκάστηκε να επιλέξει μεταξύ εδαφικού διαμελισμού και ολοκληρωτικού πολέμου ενάντια στην κυρίαρχη στρατιωτική δύναμη στην περιοχή·
• η διχαστική εθνική συζήτηση σχετικά με την αποστολή δεκάδων χιλιάδων ανδρών και γυναικών της Αμερικής με στολή στο Αιγαίο Πέλαγος, σε πόλεμο μεταξύ δύο από τα πιο βαριά οπλισμένα έθνη στον κόσμο, χρησιμοποιώντας μερικά από τα πιο προηγμένα, αμερικανικής κατασκευής οπλικά συστήματα διαθέσιμα
• το εκπληκτικό οικονομικό, πολιτικό και στρατηγικό κόστος για τις Ηνωμένες Πολιτείες μιας τέτοιας αντιπαράθεσης, που άθελά τους υποκινείται από την άστοχη αμερικανική ανοχή στις παράνομες προκλήσεις της Τουρκίας. Οι επιλογές της Ελλάδας δεν είναι πολλές. Οι πρόσφατες επιτυχίες της στο να συγκεντρώσει σοβαρή αμερικανική υποστήριξη είναι ακόμη λιγότερες. Η αποτυχία να εξασφαλίσει τις εγγυήσεις της Ουάσιγκτον ότι τα σύνορα παραμένουν απαραβίαστα και ότι οι αποσταθεροποιητικές απειλές βίας τιμωρούνται, απειλεί όχι μόνο την ακεραιότητα του ελληνικού κράτους, αλλά και την ασφάλεια του Κουβέιτ, του Ισραήλ, της Ταϊβάν, της Νότιας Κορέας και άλλων κομβικών εθνών των οποίων τα σύνορα και η κυριαρχία υποβάλλονται σε συνεχή πρόκληση.

Εφόσον τα συμφέροντα επιρροής στην Ουάσιγκτον επιμένουν ότι οι εκτιμήσεις της Τουρκίας υπερτερούν εκείνων της Ελλάδας, ότι δικαιολογείται η ασυμμετρία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στη διαμόρφωση αμερικανικής πολιτικής και ότι η Ελλάδα εξετάζει το ενδεχόμενο διαπραγμάτευσης της εθνικής κυριαρχίας και εδαφικής της ακεραιότητας με αντάλλαγμα την ειρήνη, το σχέδιο διχασμού το Αιγαίο μπορεί μια μέρα να θριαμβεύσει.

By John Sitilides

Το Western Policy Center είναι μια δημόσια εταιρεία πολιτικής που παρακολουθεί τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ στη νοτιοανατολική Ευρώπη. Ο συγγραφέας είναι ειδικός στις κυβερνητικές σχέσεις και στο παρελθόν υπηρέτησε ως Εκτελεστικός Βοηθός του Αμερικανού γερουσιαστή Alfonse M. D’Amato (R-NY) και σύμβουλος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

hri.org

Υ.Γ

Αξίζει να σημειώσουμε ότι…

Η Τουρκία από το 1974 χρησιμοποιεί χάρτες που δείχνουν τις απαιτήσεις της στο Αιγαίο Αρχιπέλαγος και στην ανατολική Μεσόγειο. Το 1974, ήταν ο πρώτος χάρτης που δημοσίευσαν οι Τούρκοι όταν η Χούντα, που κυβερνούσε τότε την Ελλάδα, ανακοίνωσε το 1973 ότι ανακαλύφθηκαν τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου στο Βόρειο Αιγαίο. 

Πηγή: olympia.gr