Η νέα κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας θα καταργήσει τον νόμο για την απαγόρευση του καπνίσματος που σχεδιαζόταν για τους νεότερους για φορολογικούς λόγους, μια κίνηση που οι πολλοί ειδικοί σε θέματα υγείας πιστεύουν ότι θα κοστίσει χιλιάδες ζωές και θα είναι "καταστροφική" για τις κοινότητες των Μαορί.
Όπως αναφέρει ο Guardian, το 2022 η χώρα ψήφισε μια πρωτοποριακή νομοθεσία που εισήγαγε μια σταθερά αυξανόμενη ηλικία καπνίσματος για να σταματήσουν όσοι γεννήθηκαν μετά τον Ιανουάριο του 2009 να μπορούν να αγοράζουν νόμιμα τσιγάρα. Ο νόμος σχεδιάστηκε για να αποτρέψει χιλιάδες θανάτους που σχετίζονται με το κάπνισμα και να εξοικονομήσει από το σύστημα υγείας δισεκατομμύρια δολάρια.
Η νομοθεσία, η οποία θεωρείται ότι ενέπνευσε το σχέδιο στη Βρετανία για τη σταδιακή κατάργηση του καπνίσματος για τις μελλοντικές γενιές, περιείχε μια σειρά άλλων μέτρων για να καταστήσει το κάπνισμα λιγότερο προσιτό και προσβάσιμο. Περιελάμβανε τη δραματική μείωση της νόμιμης ποσότητας νικοτίνης στα προϊόντα καπνού, τη δυνατότητα πώλησής τους μόνο μέσω ειδικών καταστημάτων καπνού και τη μείωση του αριθμού των καταστημάτων που επιτρέπεται νόμιμα να πωλούν τσιγάρα από 6.000 σε μόλις 600 σε εθνικό επίπεδο.
Οι νόμοι επρόκειτο να εφαρμοστούν από τον Ιούλιο του 2024 όμως, στο πλαίσιο της συμφωνίας του νέου κυβερνητικού συνασπισμού του Εθνικού Κόμματος με το συντηρητικό κόμμα ACT και με το λαϊκιστικό κόμμα «Πρώτα η Νέα Ζηλανδία».
Το Σάββατο, η νέα υπουργός Οικονομικών, Νίκολα Γουίλις, δήλωσε ότι τα μέτρα θα καταργηθούν πριν από τον Μάρτιο του 2024, ενώ τα έσοδα από τις πωλήσεις τσιγάρων θα πάνε για τις φορολογικές μειώσεις. Η National έπρεπε να βρει νέους τρόπους για να χρηματοδοτήσει το φορολογικό της σχέδιο, αφού ο εταίρος της στον συνασπισμό, η «Πρώτα η Νέα Ζηλανδία» απέρριψε την πρόταση να επιτραπεί στους ξένους αγοραστές να επιστρέψουν στην αγορά ακινήτων.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών ότι η μείωση του αριθμού των καταστημάτων που μπορούν να πωλούν προϊόντα καπνού και το εύρος των περιορισμών θα μείωνε σημαντικά τα έσοδα του στέμματος, δήλωσε η Γουίλις στο Newshub Nation.
«Επιστρέφοντας σε αυτές τις πρόσθετες πηγές εσόδων και άλλους τομείς εξοικονόμησης που θα μας βοηθήσουν να χρηματοδοτήσουμε τη μείωση της φορολογίας, πρέπει να θυμόμαστε ότι οι αλλαγές στη νομοθεσία για την απαγόρευση του καπνίσματος είχαν σημαντικό αντίκτυπο στα βιβλία της κυβέρνησης - με περίπου 1 δισ. δολάρια».
Ο πρωθυπουργός Κρίστοφερ Λούξον δήλωσε ότι η αντιστροφή θα αποτρέψει τη δημιουργία μιας κρυφής αγοράς καπνού και θα εμποδίσει τα καταστήματα να γίνουν στόχος εγκληματιών.
«Η συγκέντρωση της διανομής τσιγάρων σε ένα κατάστημα σε μια μικρή πόλη θα αποτελέσει τεράστιο μαγνήτη για το έγκλημα», δήλωσε ο Λούξον στο Radio New Zealand.
Ο Λούξον δήλωσε ότι η κυβέρνησή του θα συνεχίσει να μειώνει τα ποσοστά καπνίσματος μέσω της εκπαίδευσης και άλλων πολιτικών για το κάπνισμα.
Ωστόσο, ειδικοί σε θέματα δημόσιας υγείας δήλωσαν σοκαρισμένοι λέγοντας ότι η απόφαση αυτή θα μπορούσε να κοστίσει έως και 5.000 ζωές ετησίως και να είναι ιδιαίτερα επιζήμια για τους Μαορί, οι οποίοι έχουν υψηλότερα ποσοστά καπνίσματος.
«Πρόκειται για μια μεγάλη απώλεια για τη δημόσια υγεία και μια τεράστια νίκη για την καπνοβιομηχανία - τα κέρδη της οποίας θα αυξηθούν εις βάρος των ζωών των αυτοχθόνων», δήλωσε η καθηγήτρια Λίζα τε Μορένγκα, πρόεδρος της μη κυβερνητικής βιομηχανικής ομάδας Health Coalition Aotearoa.
Η τε Μορένγκα υπογράμμισε ότι σύμφωνα με μοντέλα η απαγόρευση θα εξοικονομούσε 1,3 δισ. δολάρια σε δαπάνες του συστήματος υγείας κατά τα επόμενα 20 χρόνια, εάν εφαρμόζονταν πλήρως, και θα μείωναν τα ποσοστά θνησιμότητας κατά 22% για τις γυναίκες και 9% για τους άνδρες.
«Η ανατροπή των βλαβερών προϊόντων που έχουν εδραιωθεί στην κοινωνία δεν μπορεί να γίνει από μεμονωμένα άτομα ή ακόμη και από κοινότητες», δήλωσε οτε Μορένγκα. «Χρειάζονται καλές -και γενναίες- πολιτικές σε επίπεδο πληθυσμού».
Η κορυφαία οργάνωση δημόσιας υγείας των Μαορί δήλωσε ότι η ανατροπή θα είναι «καταστροφική για τις κοινότητες των Μαορί».