Μαρίνα Βλάχου

Βρισκόμαστε σε μια εποχή που οι άνθρωποι φωτογραφίζουν σχεδόν τα πάντα και σχεδόν παντού. Μια πράξη που ο κριτικός φωτογραφίας Jörg M. Colberg περιγράφει ως "ψυχαναγκαστική αναζήτηση". Το φαινόμενο αυτό έχει δημιουργήσει ένα μοναδικό σύνολο προκλήσεων για τα μουσεία τέχνης, πολλά από τα οποία είχαν ιστορικά αυστηρούς περιορισμούς στη φωτογράφηση - είτε για λόγους προστασίας των έργων τέχνης, είτε για λόγους προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων. Όμως η πανταχού παρούσα παρουσία των ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών, μαζί με την ακαταμάχητη παρόρμηση για λήψη φωτογραφιών, οδήγησε πολλά μουσεία να αναθεωρήσουν τις οδηγίες τους τα τελευταία χρόνια.

Έτσι μετά από σχεδόν τρείς δεκαετίες, το μουσείο Reina Sofia στην Ισπανία, αποφάσισε να επιτρέψει στο κοινό την λήψη φωτογραφιών του διάσημου πίνακα του Pablo Picasso “Guernica”. Άλλα, επίσης, μεγάλα μουσεία, όπως το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης, αλλά και το Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης έχουν κάνει άρση της απαγόρευσης αυτής, με το γεγονός αυτό, να φέρνει στην επιφάνεια ένα ανεξάντλητο θέμα συζήτησης γύρω από το εάν ή όχι πρέπει να βγάζουν οι επισκέπτες φωτογραφίες.

Φλας, πνευματικά δικαιώματα και έργα τέχνης

Το μεγαλύτερο εμπόδιο για τις πολιτικές ευρείας διάθεσης φωτογραφιών είναι το ζήτημα των πνευματικών δικαιωμάτων, με τα μουσεία, συχνά, να μην κατέχουν τα πνευματικά δικαιώματα των έργων που εκθέτουν, γεγονός που δημιουργεί νομικά προβλήματα όταν οι επισκέπτες αρχίζουν να τραβούν φωτογραφίες. Ωστόσο, με τα μουσεία να μοιράζονται τόσο πολλές εικόνες, μπορεί να είναι δύσκολο για τους επισκέπτες να καταλάβουν ότι δεν μπορούν απαραίτητα να κάνουν το ίδιο. Η διάθεση των φωτογραφιών και ο διαμοιρασμός τους online από τον καθένα από εμάς, μοιάζει να ανησυχεί τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής των μουσείων, που φοβούνται ότι η πολλή έκθεση των έργων στο διαδίκτυο θα αποτρέψει τους ενδιαφερόμενους να το επισκεφτούν. Παράλληλα πιστεύουν ότι οι χώροι αυτοί θα είναι εύκολος στόχος για κάθε παράνομη ενέργεια, μετά τη διαφήμιση των έργων στο διαδίκτυο.

Οι φωτογραφίες όμως γενικότερα αποτελούν ίσως ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα των ιθυνόντων των θεσμών αυτών. Ο λόγος έγκειται στο φλας των φωτογραφικών μηχανών και κινητών, το οποίο σύμφωνα με τους συντηρητές έργων τέχνης, βλάπτει τους πίνακες και φθείρει την πατίνα των ευαίσθητων αντικειμένων τέχνης. Από την άλλη ωστόσο, μελέτες έχουν δείξει ότι η τόσο μικρή έκθεση δεν είναι επικίνδυνη για τα έργα. Βέβαια ακόμα και αν η ζημιά δεν είναι μεγάλη, το φλας φαίνεται να δημιουργεί ένα εξίσου μεγάλο πρόβλημα. Σύμφωνα με τους υπεύθυνους των μουσείων και γκαλερί το φλας και γενικότερα η εμμονή με την φωτογραφία φαίνεται να εμποδίζει την στιγμή της εκτίμησης και του θαυμασμού ενός πίνακα από το κοινό.

Όμως, δεν είναι μόνο η ασφάλεια και τα πνευματικά δικαιώματα οι λόγοι που ένα μουσείο απαγορεύει τις φωτογραφίες. Όλοι οι πολιτιστικοί χώροι έχουν πάντα ένα μαγαζί με αναμνηστικά, όπως βιβλία, καρτ-ποστάλ και υψηλής ποιότητας φωτογραφίες, το οποίο λειτουργεί ως μια βασική πηγή εσόδων για τον εκάστοτε οργανισμός τέχνης. Πολλοί θεωρούν ότι το κοινό μπορεί να βρει οποιαδήποτε αναπαραγωγή του έργου που του τράβηξε το ενδιαφέρον εκεί και να το αγοράσει για το αντίστοιχο αντίτιμο.

Σε ποια μνημεία και μουσεία απαγορεύεται ρητά η φωτογραφία;

Μια φωτογραφία αξίζει όσο χίλιες λέξεις, όμως πολλοί πολιτιστικοί χώροι δεν επιτρέπουν την λήψη φωτογραφιών από τους τουρίστες. Η Καπέλα Σιστίνα, που βρίσκεται στο Βατικανό, είναι από τα πιο διάσημα τουριστικά μέρη στον κόσμο. Τη χρονική περίοδο 1980-1994, η εταιρία τηλεοπτικών δικτύων Nippon της Ιαπωνίας, χρηματοδότησε την ανακαίνισή της. Σε αντάλλαγμα, πήρε όλα τα δικαιώματα για την βιντεοσκόπηση και φωτογράφιση του έργου. Στην ίδια λογική με το Βατικανό ανήκει και ο Πύργος του Άιφελ. Όλοι τον ξέρουν, λίγοι, όμως γνωρίζουν πως η φωτογράφισή του την νύχτα απαγορεύεται λόγω των δικαιωμάτων που έχει o Pierre Bideau που εγκατέστησε τα φώτα που κάνουν τον πύργο μοναδικό.

 

Ωστόσο, δεν αφορούν όλες οι απαγορεύσεις πνευματικά δικαιώματα. Για λόγους ασφαλείας, απαγορεύονται οι φωτογραφίες στο Ταζ Μαχάλ, το διάσημο παλάτι της Ινδίας, το οποίο στην πραγματικότητα είναι μαυσωλείο και εκεί φυλάσσονται τα λείψανα της συζύγου του αυτοκράτορα των Μογγόλων Σαχ Τζαχάν. Επίσης, για τους ίδιους λόγους, οι φωτογραφίες στον Πύργο του Λονδίνου και συγκεκριμένα στο δωμάτιο πού είναι φυλαγμένα τα κοσμήματα της βασιλικής οικογένειας, δεν επιτρέπονται.

Δίνοντας ζωή στα μουσεία

Η Seem Rao, που διευθύνει το εργαστήριο Brilliant Idea, είπε πως “τα μουσεία έχουν γίνει ουσιαστικά δεινόσαυροι. Είναι τόσο παλιομοδίτικα, που για να γίνουν μέρος της κοινωνίας θα πρέπει να αναβαθμίσουν αυτές τις πολιτικές”. Άνθρωποι, όπως η Rao, υποστηρίζουν ότι οι φωτογραφίες έχουν και την θετική πλευρά τους. Περνώντας τα χρόνια και ανοίγοντας τα άλμπουμ με τις, είτε ψηφιακές είτε φυσικές, φωτογραφίες, κάνεις αναδρομή και θαυμάζεις τα ταξίδια και τις εμπειρίες που έζησες. Το διαδίκτυο, από την άλλη, είναι στις ζωές όλων μας, και η έκθεση των έργων μέσω αυτού είναι ένας καλός τρόπος να συνδέονται άνθρωποι με διαφορετικές καλλιτεχνικές κουλτούρες. Όπως, επίσης, να γνωρίσουν και τα παιδιά της οθόνης έναν διαφορετικό και πιο ενδιαφέρον πολιτιστικά κόσμο.

Πηγή: protothema.gr

Τα κτήρια του Ναυτικού Στρατώνα (Caserma Marinai), γνωστού σήμερα ως Ποσειδώνιο, της Μεγάλης Αποθήκης του Λιμανιού (Il Grande Magazino) στη Γωνιά, στο Λακκί και το Αερόφωνο και τον περιβάλλοντα χώρο του, στην Πατέλλα της Λέρου κηρύχθηκαν ως μνημεία από την υπουργό Πολιτισμού έπειτα από θετική γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων.

Όπως πληροφορεί το ΥΠΠΟΑ σε ανακοίνωσή του, τα μνημεία είναι χαρακτηριστικά δείγματα της αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα: Το Ποσειδώνιο είναι άριστο δείγμα του εκλεκτικισμού, η Μεγάλη Αποθήκη του Λιμανιού είναι στυλ «ντεκό», αποτελώντας τεκμήρια της Ιταλικής Κατοχής των Δωδεκανήσων, κατά την περίοδο 1912-1943, όπως και της εξέλιξης της περιοχής από αρχιτεκτονική, πολιτισμική και ιστορική άποψη. Το συγκρότημα κτηρίων του Αερόφωνου, τεκμήριο της Ιταλικής Κατοχής των Δωδεκανήσων, κατά την περίοδο 1912-1943, με τους καμπύλους ακουστικούς τοίχους, τις υπόγειες εγκαταστάσεις του και με τον περιβάλλοντα χώρο του αποτελούν μοναδικό δείγμα στρατιωτικής αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και μία από τις ελάχιστες σωζόμενες εγκαταστάσεις αεροφώνων, κάλυψης 360 μοιρών, στην Ευρώπη. Σώζεται σε άριστη κατάσταση αποτελώντας σπουδαίο κατάλοιπο της στρατιωτικής ιστορίας.

Άποψη της Γωνιάς με τον Ναυτικό Στρατώνα και τη Μεγάλη Αποθήκη μετά τον βομβαρδισμό

«Η Λέρος παρουσιάζει μια εντελώς μοναδική, για τα ελληνικά δεδομένα, αρχιτεκτονική φυσιογνωμία, αποτελώντας ιδανικό χώρο, για την εφαρμογή της πολιτικής μας. Το υπουργείο Πολιτισμού για την ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος και της μοναδικής αρχιτεκτονικής και πολεοδομικής φυσιογνωμίας της Λέρου, σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ολοκλήρωσαν το στρατηγικό σχέδιο, το οποίο αποτελεί τον οδικό χάρτη για την ολοκληρωμένη διαχείριση, προστασία και ανάδειξη των μνημείων του νησιού, όπως είναι το Κάστρο Παντελίου, οι Εκκλησίες Αγίας Κιούρας στο Παρθένι, Αγίου Πέτρου στον Δρυμώνα, Αγίου Ζαχαρίου και Αγίου Σπυρίδωνος στη Μερίκια, το Φρούριο στο Μπούρτζι και το ιστορικό Ξενοδοχείο “Λέρος”, του οποίου εντάξαμε τη β’ φάση της αποκατάστασης του, με προϋπολογισμό 2.197.323 ευρώ, στο Ταμείο Ανάκαμψης», δήλωσε μεταξύ άλλων η υπουργός Πολιτισμού. Και συνέχισε: «Για τα έργα αυτά έχουν ήδη ξεκινήσει ή δρομολογούνται τα έργα αποκατάστασής τους. Ταυτόχρονα, εφαρμόζοντας το στρατηγικό σχέδιο διαχείρισης, απλώνουμε ένα δίχτυ προστασίας για όλα τα μνημεία του νησιού. Η πολιτισμική κληρονομιά της Λέρου πρέπει να διατηρηθεί ζωντανή, ως μέρος ενός ευρύτερου αναπτυξιακού σχεδιασμού, του ιστορικού τουρισμού, με στόχο την προσέλκυση επισκεπτών και την αναγέννηση της τοπικής παραγωγικής διαδικασίας».

Το κτίσμα με τους ακουστικούς τοίχους του Αερόφωνου

Η μεγάλη αποθήκη του Λιμανιού (Il Grande Magazzino)

Ως νεώτερα μνημεία κηρύχθηκαν με ομόφωνη γνωμοδότηση του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων, 36 έργα του ζωγράφου Γιώργου Σαββάκη, τα οποία προέρχονται από ταβέρνες της Πλάκας.

Πρώτη φορά από συστάσεως του, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο συνεδρίασε μέσω τηλεδιάσκεψης, καθώς έπρεπε η λειτουργία του να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες. 

“Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων και των στοχαστικών προσαρμογών που πλέον απαιτούνται, δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Λίνα Μενδώνη, μετά το πέρας της συνεδρίασης της Τετάρτης. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο προσαρμοσμένο απολύτως στις περιστάσεις, συνεδρίασε προκειμένου να γνωμοδοτήσει για σημαντικά και επείγοντα θέματα. Ένα από αυτά ήταν και η μελέτη αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού φωτισμού της Ακρόπολης, ώστε η Αθήνα να μπορέσει να προσφέρει στους κατοίκους και τους επισκέπτες της μια νέα αναβαθμισμένη εικόνα του κορυφαίου μνημείου της, με το τέλος της πανδημίας. Το Υπουργείο  Πολιτισμού χρησιμοποιεί όλα τα τεχνολογικά μέσα που έχει στη διάθεσή του, ώστε να λειτουργεί  και σ αυτές τις  πρωτόγνωρες συνθήκες. Το πρόγραμμα αναβάθμισης των παρεχομένων υπηρεσιών στον αρχαιολογικό χώρο της Ακρόπολης, το οποίο ξεκινήσαμε τον Αύγουστο 2019, υπολογίζαμε ότι θα ολοκληρωθεί τον Ιούνιο. Ενδεχομένως, λόγω των έκτακτων συνθηκών τις οποίες βιώνομε να καθυστερήσει λίγο”.

Δεκαπέντε μέλη του ΚΑΣ πήραν μέρος στη συνεδρίαση με την οποία εγκρίθηκε ομόφωνα η μελέτη για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του φωτισμού ανάδειξης των μνημείων της Ακρόπολης. Σημειωτέον ότι τη συνολική δαπάνη για την μελέτη και το έργο του φωτισμού καλύπτεται  με χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση, το οποίο έχει αναλάβει και το κόστος εγκατάστασης στο μνημείο του ανελκυστήρα πλαγιάς.

“Η μελέτη, δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, επιτυγχάνει την ανάδειξη των μνημείων και του περιβάλλοντος χώρου. Τονίζει την τρίτη διάσταση, μέσω της διαφοροποίησης των εντάσεων και της απόχρωσης. Μειώνει, περίπου κατά 40%, τον αριθμό των φωτιστικών σωμάτων, κάνοντας οικονομία στην ενέργεια.”

H μελέτη προβλέπει την αντικατάσταση των παλαιών φωτιστικών σωμάτων με άλλα νέας τεχνολογίας, τα οποία είναι καλύτερα αισθητικά, έχουν μεγαλύτερη απόδοση και διάρκεια ζωής, ευκολία συντήρησης, εξοικονόμηση ενέργειας και ευελιξία στη δημιουργία σεναρίων φωτισμού. 

Η υφιστάμενη κατάσταση

Η πρώτη έγκριση από το ΚΑΣ, 2003, αφορούσε στον περιμετρικό φωτισμό των Προπυλαίων, του Παρθενώνος και του Ερεχθείου, των τειχών καθώς και του ναού του Ηφαίστου στο Θησείο. Με  την πάροδο των χρόνων διαπιστώθηκαν μεγάλες αλλοιώσεις τόσο στον αρχικό φωτισμό, όσο και στα φωτιστικά σώματα, από τη φθορά του χρόνου, τις δυσκολίες στη συντήρηση του εξοπλισμού και τις παρεμβάσεις από τη λειτουργία του εργοταξίου. Η υφιστάμενη κατάσταση συνοψίστηκε στα εξής: Ακατάλληλοι λαμπτήρες, μετακινήσεις προβολέων, ακαταλληλότητα φωτισμού του ναού της Νίκης, καθώς κατά τον αρχικό φωτισμό, το μνημείο ήταν σε φάση αναστήλωσης, φθορά φίλτρων και φωτιστικών σωμάτων, μη λειτουργία περιμετρικών προβολέων του βράχου και του Διονυσιακού Θεάτρου, αυθαίρετη τοποθέτηση φωτιστικών, καταστροφή προβολέων από το κεραυνικό πλήγμα της προηγούμενης χρονιάς, έλλειψη λαμπτήρων HID στην αγορά, χρήση μεγάλου αριθμού λαμπτήρων. Ειδικότερα στη βόρεια και την ανατολική κλιτύ του βράχου παρατηρούνται τα ακόλουθα προβλήματα: κακή στόχευση φωτιστικών και ανομοιόμορφη ένταση του φωτισμού, φύτευση που παρεμποδίζει τις δέσμες φωτός, άναρχα τοποθετημένη καλωδίωση, παρεμβαλλόμενες κατασκευές που εξυπηρετούν τις αναστηλωτικές εργασίες (σκαλωσιές, γερανοί) και δυσμενές ανάγλυφο εδάφους.   

Αυτή η κατάσταση απαιτούσε τη λήψη άμεσων μέτρων: Για να θεραπευτούν οι τεχνικές και αισθητικές ατέλειες. Να καλυφθούν πρόσθετες ανάγκες, να εφαρμοστούν  τα νέα τεχνολογικά δεδομένων και να  εξοικονομηθούν πόροι και ενέργεια.  

Η νέα μελέτη

Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των υφιστάμενων δομών της Ακρόπολης, που προωθεί το ΥΠΠΟΑ, συμπεριλαμβάνει το Ηρώδειο, τη στοά του Ευμένους, το Ασκληπιείο, το Διονυσιακό Θέατρο, το μνημείο Θρασύλλου όπως και  τα μνημεία της Νότιας Κλιτύος. 

Η πρόταση που εγκρίθηκε ομόφωνα  από το ΚΑΣ, την 1η Οκτωβρίου 2019,  περιλαμβάνει τηνεκπόνηση νέας μελέτης φωτισμού για όλα τα προηγούμενα μνημεία, με βελτιώσεις στα σημεία που έχουν εντοπιστεί τεχνικές και αισθητικές ατέλειες.  Προβλέπει την αντικατάσταση των υφιστάμενων λαμπτήρων τύπου HID με λαμπτήρες τύπου LED, που εξασφαλίζουν την απρόσκοπτη λειτουργία των εγκαταστάσεων για 20-25 χρόνια, με ελάχιστο κόστος συντήρησης ενώ τα φωτοτεχνικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά τους είναι ίδια αν όχι καλύτερα. 

Με βάση τα παραπάνω, υποβλήθηκε η μελέτη, η οποία και εγκρίθηκε ομόφωνα εχθές από το ΚΑΣ. Στόχος της είναι η ανάδειξη των μνημείων και του άμεσου περιβάλλοντος τους, ώστε να γίνεται αντιληπτός ο όγκος και η γεωμετρία κάθε μέρους του συνόλου από οποιοδήποτε σημείο και από ποικίλες αποστάσεις. Η ποιότητα και η διάρκεια στο χρόνο θα εξασφαλιστεί με τον εκσυγχρονισμό της εγκατάστασης, τη μείωση των φωτιστικών σωμάτων και την αντικατάσταση τους με νέας τεχνολογίας. Τέλος, θα βελτιστοποιηθούν οι οδεύσεις των καλωδιώσεων στα μνημεία. 

“Προβλέπαμε, δήλωσε η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού ότι στις  21 Ιουνίου, στο θερινό ηλιοστάσιο, θα ήταν όλα έτοιμα ώστε να γίνει, σα γιορτή,  ο φωτισμός της Ακρόπολης, των βράχων και των μνημείων της Νότιας Κλιτύος. Λόγω κορωνοϊού η παράδοσή του φωτισμού στους Αθηναίους μετατίθεται περί τα μέσα Ιουλίου”.

Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγουν ειδικοί επιστήμονες οι οποίοι τονίζουν ότι είναι επιτακτική η ανάγκη για πρόληψη και προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς που κινδυνεύει καθώς πολλαπλασιάζονται τα ακραία καιρικά φαινόμενα.

Με την αποθείωση του πετρελαίου και τον καθαρισμό των μνημείων της Ακρόπολης από τους ρύπους της ατμόσφαιρας, οι μαρμάρινοι ναοί ευτυχώς δεν μετατράπηκαν σε γύψινα απομεινάρια μιας ένδοξης εποχής, ωστόσο οι παράγοντες φθοράς του Παρθενώνα και των άλλων μνημείων, έχουν αλλάξει με την είσοδο του 21ου αιώνα.

Αλλά και τα παραθαλάσσια μνημεία, κινδυνεύουν από τη διάβρωση που προκαλεί η διείσδυση υφάλμυρου ύδατος στα θεμέλιά τους, καθώς ανεβαίνει η στάθμη της θάλασσας.

Πηγή: ΕΡΤ1

του Κυριάκου Νασόπουλου

Πιο ξεκάθαρος για τις προθέσεις της κυβέρνησης σχετικά με το θέμα του Ελληνικού δεν θα μπορούσε να είναι ο υφυπουργός Οικονομίας και πρώην πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ, Στ. Πιτσιόρλας.
«Αν βάλουμε τα δυνατά μας, θα ξεκινήσουν τα έργα μέσα στο 2017», δήλωσε πριν λίγες μέρες μιλώντας σε ραδιοφωνική εκπομπή, καταδεικνύοντας την κυβερνητική συνέπεια στις μνημονιακές δεσμεύσεις και τις επιταγές της ΕΕ και του ΔΝΤ για ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας στο μεγάλο κεφάλαιο. Σύμφωνα με τον ίδιο, το αμέσως προσεχές διάστημα η Lamda Development, η οποία ανήκει στον όμιλο Λάτση, θα καταθέσει τη πλήρη μελέτη για το Ελληνικό, ενώ αναμένεται και η έκδοση του προεδρικού διατάγματος για το στρατηγικό σχέδιο ανάπλασης.
Σε πλήρη ευθυγράμμιση με τα παραπάνω, βρίσκεται και η «ραθυμία», αν όχι η άρνηση από την πλευρά της κυβέρνησης, να «τρέξουν» οι εκκρεμείς διαδικασίες σε ότι αφορά τον χαρακτηρισμό του Ελληνικού ως χώρου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Άλλωστε, στην σύμβαση παραχώρησης μεταξύ του ελληνικού δημοσίου και της εταιρείας προβλέπεται πως η τελευταία μπορεί να αξιώσει αποζημίωση, μέσω ρητρών και διατάξεων, σε περίπτωση δικαστικών αποφάσεων που θα αφορούν τον χαρακτηρισμό της έκτασης ως δασικής ή χώρου αρχαιολογικών ανασκαφών. Βάση της συμφωνίας, ουδεμία παρέμβαση δεν μπορεί να γίνει στα σχέδια «αξιοποίησης» της έκτασης που περιλαμβάνουν το χτίσιμο καζίνο, υπερπολυτελών τουριστικών θερέτρων, ουρανοξυστών και μαρίνας για σκάφη αναψυχής.
«Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ) ζήτησε από την πρώτη στιγμή, όπως επιβάλλει και ο Αρχαιολογικός Νόμος, να προχωρήσουν τα αρμόδια διοικητικά και επιστημονικά όργανα του υπουργείου Πολιτισμού στην κήρυξη και οριοθέτηση των γνωστών αρχαιοτήτων και μνημείων της περιοχής, έτσι ώστε να ληφθούν υπόψη κατά τον χωροταξικό σχεδιασμό της έκτασης, να προστατευθούν και να αναδειχθούν αναλόγως. Η κήρυξη αφορά στους αρχαίους δήμους Αλιμούντος και Ευωνύμου και εκτείνεται σε τμήμα της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Ο καθορισμός της κήρυξης στηρίζεται στην έρευνα πεδίου που έχει ήδη πραγματοποιηθεί στην περιοχή, στις σημαντικές αρχαιότητες που έχουν εντοπιστεί και τα πορίσματα της αρχαιολογικής επιστήμης», δηλώνει στο Πριν η πρόεδρος του Συλλόγου, Όλγα Σακαλή.
«Περιμένουμε να εισαχθεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) η πρόταση για την κήρυξη του χώρου ως αρχαιολογικού, που εδώ και καιρό έχει ετοιμάσει η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων. Η πρόταση για οριοθέτηση του αρχαιολογικού χώρου είναι πολύ παλιά ιστορία, η οποία μπλόκαρε μονίμως λόγω μικροπολιτικών συμφερόντων και σκοπιμοτήτων. Το 2014 η τότε πολιτική ηγεσία είχε τοποθετήσει στο συρτάρι πρόταση της Εφορείας Αρχαιοτήτων για κήρυξη έκτασης του Ελληνικού ως αρχαιολογικού χώρου και είχε προωθήσει μόνο την αναοριοθέτηση του από το 1957 κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου στον Αγ. Κοσμά. Η Εφορεία επανήλθε με επικαιροποιημένη πρόταση κήρυξης το καλοκαίρι του 2016. Από τότε εκκρεμεί. Η υπουργός Πολιτισμού σε σχετική ερώτησή μας πριν από ένα μήνα ακριβώς για την τύχη της πρότασης αυτής μας απάντησε ότι το θέμα αυτό το επεξεργάζονται και δεν έχουν ακόμη απάντηση», σημειώνει, τονίζοντας ότι η κυβέρνηση φαίνεται να στέκεται φοβικά απέναντι στη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος και να εξυπηρετεί αποκλειστικά τις επιδιώξεις του «επενδυτή». «Για την Lamda Development, στον σχεδιασμό της οποίας οι αρχαιότητες και τα μνημεία απουσιάζουν εντελώς, προτεραιότητα είναι προφανώς οι εργασίες για την κατασκευή εμπορικών κέντρων, καζίνο, κατοικιών κλπ να γίνουν χωρίς καν την επίβλεψη από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Θέλει να εξασφαλίσει πως το οικόπεδο είναι “καθαρό” και να προχωρήσει ερήμην των αρχαιοτήτων», συμπληρώνει η Όλγα Σακαλή.
Στο ίδιο μήκος κύματος, κινείται και η απόφαση της πλειοψηφίας του Κεντρικού Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων (ΚΣΝΜ) τον Οκτώβριο του 2016, περί μη χαρακτηρισμού ως διατηρητέων μνημείων κτιρίων και τεχνικών εγκαταστάσεων του πρώην Αεροδρομίου Ελληνικού. Σύμφωνα με την εισήγηση της αρμόδιας διεύθυνσης του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ), τα προτεινόμενα κτίρια ήταν το κέλυφος του αρχικού κτιρίου του Δυτικού Αεροσταθμού (αίθουσα αφίξεων-αναχωρήσεων), ο παλαιός πύργος ελέγχου του Αεροσταθμού, και ο αρχικός πυρήνας του συγκροτήματος του πρώην Αμερικανικού Κολλεγίου Θηλέων Αθηνών (νυν κτήρια ΥΠΑ). Για την συγκεκριμένη απορριπτική απόφαση, κατατέθηκε στις 4/1 αίτηση Ανάκλησης και Τροποποίησης (Θεραπείας) από την Επιτροπή Αγώνα για το Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού.

«Όσον αφορά στα μνημεία της νεώτερης εποχής που βρίσκονται στον χώρο, το αίτημα για χαρακτηρισμό τους ως διατηρητέων σημαντικών κτιρίων υποστήριξαν διάφοροι φορείς όπως ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων, η Αρχιτεκτονική Σχολή Αθήνας κα. Η αίτηση Ανάκλησης και Τροποποίησης (Θεραπείας) της απόφασης του ΚΣΝΜ είναι εμπεριστατωμένη και θα πρέπει να οδηγήσει σε επανεξέταση του θέματος», δηλώνει η πρόεδρος των ελλήνων αρχαιολόγων.


αναδημοσίευση από το prin.gr