• – Απόφαση της κυβέρνησης στις 24.10.2023 να πληρώσει από το δημόσιο ταμείο, για λογαριασμό αποκλειστικά και μόνο των 7 ιδιωτικών καναλιών πανελλαδικής εμβέλειας, τις εισφορές στον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Επικουρικής Ασφαλίσεως και Περιθάλψεως (ΕΔΟΕΑΠ) για όλο το 2022.
• – Πώς μοιράστηκαν τα 6,8 εκατ. της έκτακτης χρηματοδότησης: Τα ποσά ανά τηλεοπτικό σταθμό και οι επιστροφές μέσω κρατικού κορβανά σε όσα είχαν καταβάλλει ήδη τις εισφορές.
• – Η κυβέρνηση επικαλείται την διατήρηση «των υφιστάμενων θέσεων απασχόλησης και της αποτροπής επιδείνωσης του εργασιακού περιβάλλοντος εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία»!

Του Βασίλη Γαλούπη

Με μια έκτακτη και κατ’ εξαίρεση απόφασή της, η κυβέρνηση αποφάσισε να απαλλάξει τα επτά πανελλαδικής εμβέλειας κανάλια από την υποχρέωση πληρωμής των εισφορών τους. Όπως αναρτήθηκε την Τρίτη 24 Οκτωβρίου 2023 από την Προεδρία της Κυβέρνησης και την Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, το ελληνικό δημόσιο θα επιβαρυνθεί με το κόστος 6,8 εκατ. ευρώ προς τον ΕΔΟΕΑΠ που βαραίνει τις συγκεκριμένες ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Η αιτία που η κυβέρνηση οδηγήθηκε σε αυτή την απόφαση είναι «το γεγονός ότι οι ως άνω επιχειρήσεις επλήγησαν ιδιαιτέρως κατά την πρόσφατη οικονομική διαταραχή που προκλήθηκε από τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από την ΕΕ και τους διεθνείς εταίρους, καθώς και από τα αντίμετρα που ελήφθησαν».

Η δέσμευση – «δώρο» της κυβέρνησης απέναντι στα ιδιωτικά κανάλια διατυπώθηκε προεκλογικά με ΦΕΚ στις 21 Απριλίου 2023 και υλοποιήθηκε στις 24 Οκτωβρίου. Αφορά σε όλες τις εισφορές των τηλεοπτικών σταθμών πανελλαδικής εμβέλειας για το έτος 2022 προς τον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Επικουρικής Ασφαλίσεως και Περιθάλψεως (ΕΔΟΕΑΠ).

Η συγκεκριμένη απόφαση είναι επιλεκτική κι αφορά μόνο στους συγκεκριμένους τηλεοπτικούς σταθμούς (Mega, Alpha, ΣΚΑΪ, Open, Star, ANT1, Μακεδονία TV), δηλαδή όχι το σύνολο των έντυπων και ηλεκτρικών ΜΜΕ της χώρας και, ασφαλώς, όχι το σύνολο των ιδιωτικών επιχειρήσεων όλων των κλάδων.

Ολόκληρο το ΦΕΚ για τα κανάλια (εδώ PDF)

Το ΦΕΚ Απριλίου 2023

Στις 21 Απριλίου 2023 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (αρ. φύλλου 2673) η απόφαση για το «πρόγραμμα χρηματοδότησης για την οικονομική στήριξη επιχειρήσεων παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας».

Την συγκεκριμένη απόφαση υπέγραφαν ο τότε αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θεόδωρος Σκυλακάκης (νυν υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας) και ο υφυπουργός στον πρωθυπουργό, Γιάννης Οικονόμου (νυν υπουργός Προστασίας του Πολίτη).

Σύμφωνα με το ΦΕΚ έπρεπε να ακολουθήσει η αναλυτική καταγραφή των δικαιούχων που θα υπαχθούν στο πρόγραμμα χρηματοδότησης, με προσδιορισμό των δικαιούμενων ποσών ανά δικαιούχο όσο και του αποδοτέου στον ΕΔΟΕΑΠ ποσού.

Ως σκοπός του προγράμματος χρηματοδότησης ορίζεται «η οικονομική στήριξη των ανωτέρω επιχειρήσεων, καθώς και των εργαζομένων που απασχολούνται σε αυτές, εξαιτίας της οικονομικής διαταραχής που προκλήθηκε από τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από την ΕΕ και τους διεθνείς εταίρους καθώς και από τα αντίμετρα που ελήφθησαν».

Στο αιτιολογικό της υπουργικής απόφασης αναφέρεται:

«Η ανάγκη οικονομικής στήριξης των επιχειρήσεων παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας, καθώς προάγουν την πολυφωνία, τον πλουραλισμό και την ποιότητα στο δημόσιο διάλογο».

• – «Το γεγονός ότι οι ως άνω επιχειρήσεις επλήγησαν ιδιαιτέρως κατά την πρόσφατη οικονομική διαταραχή που προκλήθηκε από τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας και τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από την ΕΕ και τους διεθνείς εταίρους, καθώς και από τα αντίμετρα που ελήφθησαν».
• – «Η ανάγκη στήριξης των εργαζομένων που απασχολούνται στις ως άνω επιχειρήσεις, της διατήρησης των υφιστάμενων θέσεων απασχόλησης και της αποτροπής επιδείνωσης του εργασιακού περιβάλλοντος στο ως άνω πεδίο οικονομικής δραστηριότητας, εξαιτίας των ιδιαίτερων συνθηκών που διαμορφώθηκαν από την ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία».
• – «Η δυνατότητα οικονομικής στήριξης των ως άνω επιχειρήσεων βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 86 του ν. 4674/2020, η οποία πρέπει να λάβει χώρα με αντικειμενικά και ισότιμα κριτήρια. Υπό την έννοια αυτή, πρόγραμμα οικονομικής στήριξης δύναται να αποτελέσει η συνολική ή μερική κάλυψη της εισφοράς της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 6 του α.ν. 248/1967 (Α’ 243) για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, ίδια για όλους τους δυνητικούς δικαιούχους, προκειμένου να διασφαλιστούν η απρόσκοπτη και αδιάλειπτη λειτουργία και η συνέχιση παροχής των υπηρεσιών που προσφέρουν σε όλη τη διάρκεια της οικονομικής διαταραχής που προκλήθηκε από τη ρωσική επίθεση κατά της Ουκρανίας».

Ολόκληρη η απόφαση για την χρηματοδότηση (εδώ PDF)

Η απόφαση για την χρηματοδότηση

Την Τρίτη 24.10.2023 εκδόθηκε από την Προεδρία της Κυβέρνησης και την Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης η σχετική απόφαση για την υπαγωγή των δικαιούχων επιχειρήσεων στο εν λόγω πρόγραμμα χρηματοδότησης, με την υπογραφή του υφυπουργού στον πρωθυπουργό, Ιωάννη Μπρατάκου.

Συγκεκριμένα αναφέρεται:

«Αποφασίζουμε την υπαγωγή επτά (7) Δικαιούχων/Επιχειρήσεων παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας στο Πρόγραμμα χρηματοδότησης για την οικονομική στήριξη επιχειρήσεων παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας, δυνάμει της Κοινής Υπουργικής Απόφασης Ε298/2023 (Β’ 2673), όπως ισχύει, συνολικού ποσού ύψους έξι εκατομμυρίων οχτακοσίων τριάντα 3 εννέα χιλιάδων οχτακοσίων ενενήντα ευρώ και τριάντα έξι λεπτών (6.839.890,36 €) σε βάρος της πίστωσης του Προϋπολογισμού των εξόδων της Προεδρίας της Κυβέρνησης, ειδικός φορέας 1004- 204-0000000 Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, οικ. έτους 2023, σύμφωνα με τον ΠΙΝΑΚΑ Δικαιούχων/ Επιχειρήσεων παρόχων περιεχομένου επίγειας ψηφιακής τηλεοπτικής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης εθνικής εμβέλειας, ο οποίος επισυνάπτεται ως Παράρτημα και αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της παρούσας Απόφασης».

Τα ποσά ανά κανάλι

Στην απόφαση της 24ης Οκτωβρίου 2023 αναφέρονται τα ποσά χρηματοδότησης ανά κανάλι για τις εισφορές τους το έτος 2022. Συγκεκριμένα και με την σειρά που αναφέρονται στο επίσημο έγγραφο:

• Star Channel: 1,175 εκατ. ευρώ
• Open: 400.926 ευρώ
• Μακεδονία TV: 78.291 ευρώ
• ΑΝΤ1: 1,878 εκατ. ευρώ
• Alpha: 1,304 εκατ. ευρώ
• ΣΚΑΪ: 1,045 εκατ. ευρώ
• Mega: 957.240 ευρώ

= Το συνολικό ποσό που μοιράζει η κυβέρνηση στα κανάλια είναι 6.839.890 ευρώ. 

Όπως φαίνεται από τον σχετικό πίνακα τα επτά κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας έχουν ήδη πληρώσει τις εισφορές τους στον ΕΔΟΕΑΠ για το 2022. Το μοναδικό οφειλόμενο ποσό είναι μηδαμινής αξίας (21.978 ευρώ από το Open). Αυτό σημαίνει ότι τα ποσά που έχουν ήδη καταβληθεί θα επιστραφούν στους τηλεοπτικούς σταθμούς και τα χρήματα θα πληρωθούν από το δημόσιο ταμείο.

Πηγή: datajournalists.co.uk

• Τα ποσά (άνω του 1.500.000 ευρώ) που δόθηκαν σε εφημερίδες και sites την τελευταία διετία – Όλα τα ονόματα
• Μεγάλα ερωτήματα για τα ανύπαρκτα κριτήρια και τις επιλεκτικές, όσο και υπέρογκες χρηματοδοτήσεις. Ποιοι είναι οι «πρωταθλητές», ποιοι οι αδικαιολόγητα ευνοημένοι
• Η λίστα αφορά σε ποσά που δόθηκαν απευθείας από την Επιχείρηση σε μέσα ενημέρωσης. Υπάρχουν επιπλέον ποσά που δόθηκαν από διαφημιστικές είτε για καμπάνιες είτε για άλλες δράσεις.

Των Πάρι Καρβουνόπουλου, Βασίλη Γαλούπη

Η προσπάθεια ιδιωτικοποίησης του νερού είναι ίσως η πιο αμφιλεγόμενη από όσες ιδιωτικοποιήσεις προωθεί η κυβέρνηση. Κι αυτό διότι αγνοεί πέντε δικαστικές αποφάσεις με τις οποίες το νερό έχει κριθεί ότι είναι φυσικό αγαθό και όχι προϊόν και ως εκ τούτου δεν μπορεί να πουληθεί.

Την ίδια ώρα που αποκαλύπτεται ότι η μη ελλειμματική ΕΥΔΑΠ μοιράζει εκατομμύρια για να διαφημίσει αυτό το φυσικό αγαθό τη διανομή του οποίου προς τους πολίτες διαχειρίζεται η ίδια, η κυβέρνηση επιχειρεί να το μεταβιβάσει.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ΣτΕ έχει κρίνει πως ακόμη και η είσοδος της ΕΥΔΑΠ στο ΤΑΙΠΕΔ ήταν παράνομη, ενώ με αλλεπάλληλες δικαστικές αποφάσεις κρίθηκε ότι δεν επιτρέπεται η εμπλοκή ιδιωτών στο νερό.

Ο πρόεδρος των Μηχανικών της ΕΥΔΑΠ Γιώργος Δήμτσας εξηγεί πώς η κυβέρνηση αγνόησε τις αποφάσεις του ΣτΕ και προχωρά στο σχέδιο ιδιωτικοποίησης.

Γιώργος Δήμτσας – Πρόεδρος Μηχανικών ΕΥΔΑΠ

Γιατί η κυβέρνηση χρησιμοποιεί το πρόσχημα της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, στην οποία εντάσσει και το νερό; Πώς μέσω αυτής της ρυθμιστικής αρχής θα οδηγηθούμε στην ιδιωτικοποίηση;

Ο αναλυτής και Διδάκτωρ Ολοκληρωμένης Περιβαλλοντικής Διαχείρισης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης Βασίλης Λύκος εξηγεί τη μεθόδευση.

Βασίλης Λύκος Βιολόγος, Μ.Sc. περιβαλλοντολόγος

Πριν μερικές ημέρες, στις 7 Μαρτίου, η Μαρία Καραμανώφ Πρόεδρος ΔΣ του Επιμελητηρίου Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητος και Αντιπρόεδρος ΣτΕ ε.τ. σε εκτενές υπόμνημα της προς τη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής των Ελλήνων ανέφερε μεταξύ άλλων: 

«Με το προτεινόμενο νομοσχέδιο οι κρατικές αρμοδιότητες ρύθμισης και ελέγχου όλων των φορέων παροχής των δημοσίων υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης της χώρας αφαιρούνται από τα αρμόδια Υπουργεία και ανατίθενται στην ανεξάρτητη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ). Η όλη λογική και το πνεύμα του νομοσχεδίου καταστρατηγεί ευθέως τα παγίως κριθέντα από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ Ολ. 1904/2014, 190/2022, 191/2022), ανατρέπει το υφιστάμενο καθεστώς λειτουργίας των φορέων αυτών και ενέχει, ως εκ τούτου, σοβαρούς κινδύνους για τη συνέχιση της παροχής των υπηρεσιών τους εκτός περιβάλλοντος αγοράς και ανταγωνισμού και υπό όρους δημόσιας υπηρεσίας, δηλαδή με ασφάλεια, καθολικότητα, υψηλή ποιότητα και προσιτή τιμή.

Το νομοσχέδιο αποτελεί το τελευταίο βήμα για την ολοκλήρωση της ιδιωτικοποίησης του νερού που πραγματοποιήθηκε με τον αντισυνταγματικό μεν, αλλά ισχύοντα πλέον νόμο 4964/2022 (άρθρα 114, 115) που ψηφίστηκε τον περασμένο Ιούλιο.  Με το νόμο αυτό μεταβιβάστηκαν εκ νέου στο Υπερταμείο οι μετοχές ΕΥΔΑΠ/ΕΥΑΘ του Ελληνικού Δημοσίου, κατά πρωτοφανή παραβίαση των αποφάσεων 190/2022, 191/2022 της Ολομέλειας του ΣτΕ, με τις οποίες η μεταβίβασή τους είχε κριθεί αντισυνταγματική. Ήδη λοιπόν, έχει επέλθει η ουσιαστική ιδιωτικοποίηση των δύο μεγαλύτερων φορέων παροχής υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης της χώρας, αφού δεν υπάγονται πλέον στον έλεγχο του Ελληνικού Δημοσίου.  Τι απέμεινε για να ολοκληρωθεί η ιδιωτικοποίηση αυτή;  Να παραδώσει το κράτος, εκτός από τον έλεγχο, ακόμα και την απλή εποπτεία του.

Με την υπαγωγή των φορέων υδροδότησης στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, το κράτος παραδίδει σε αυτήν τις αρμοδιότητές του επί των φορέων υδροδότησης (ρυθμιστικές, κανονιστικές, αδειοδοτικές, κυρωτικές, τιμολογιακές), οι οποίες κατά το Σύνταγμα του ανήκουν αποκλειστικά. Είναι γνωστό ότι οι Ρυθμιστικές Αρχές, από τη φύση τους, δεν έχουν καμία αρμοδιότητα σε τομείς δραστηριότητας που δεν ανήκουν στην αγορά.  Αποστολή τους είναι να διασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και την τήρηση των αρχών του ανταγωνισμού σε σχέση με τις υπηρεσίες που έχουν ήδη ιδιωτικοποιηθεί όπως η ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες, οι συγκοινωνίες (λεωφορεία, τρένα) κ.λπ.

Η ΡΑΕ (όπως άλλωστε όλες οι ρυθμιστικές αρχές) έχει αποφασιστικές αρμοδιότητες σε όλους τους ανωτέρω τομείς και οι πράξεις της είναι εκτελεστές χωρίς να υπόκεινται σε κανενός είδους έλεγχο νομιμότητος ή σκοπιμότητος από τον αρμόδιο Υπουργό.  Είναι προφανές ότι η ΡΑΕ δεν μπορεί να υποκαταστήσει τον δημόσιο έλεγχο που απαιτεί η νομολογία του ΣτΕ για τις υπηρεσίες υδροδότησης και αποχέτευσης, δεδομένου ότι είναι εξ ορισμού προορισμένη και οργανωμένη, ώστε να ρυθμίζει τα ζητήματα που ανακύπτουν στο χώρο της αγοράς και του ανταγωνισμού σύμφωνα με το πνεύμα και τους κανόνες που διέπουν τα πεδία αυτά.

Το νερό, όμως, δεν είναι εμπορικό προϊόν και οι υπηρεσίες υδροδότησης και αποχέτευσης δεν μπορούν να ανήκουν στην αγορά.  Με απλά λόγια, δεν συντρέχει εν προκειμένω η βασική προϋπόθεση που απαιτείται για την υπαγωγή μιας δραστηριότητας στην αρμοδιότητα μιας ανεξάρτητης ρυθμιστικής αρχής, δηλ. η λειτουργία της δραστηριότητας αυτής σε περιβάλλον αγοράς. Στον τομέα της υδροδότησης της χώρας δεν νοείται η ύπαρξη αγοράς ούτε δραστηριοποίηση κερδοσκοπικών επιχειρήσεων στο σχετικό πεδίο, ώστε να απαιτείται η ρύθμισή τους από Ανεξάρτητη Αρχή. Δεδομένου ότι, όπως έχει κριθεί από το ΣτΕ, η δημόσια υπηρεσία ύδρευσης και αποχέτευσης, κατ’ αντιδιαστολή προς άλλες υπηρεσίες που έχουν πλέον περιέλθει στον χώρο της αγοράς (ενέργεια, ταχυδρομικές υπηρεσίες, επιβατικές μεταφορές, τηλεπικοινωνίες), δεν επιτρέπεται να ιδιωτικοποιηθεί, η υπαγωγή της στη ρυθμιστική αρμοδιότητα ΡΑΕ είναι ασύμβατη προς την αποστολή αμφοτέρων.

Ακούστηκε κατά τη σημερινή συζήτηση στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου ότι οι υπηρεσίες υδροδότησης νομίμως υπάγονται στη ΡΑΕ γιατί αποτελούν μονοπώλιο. Όπως είναι γνωστό, η ύπαρξη μονοπωλίου προϋποθέτει εμπορικό προϊόν που επιτρέπεται να πωλείται από ένα και μόνο επιχειρηματία.  Όμως, το νερό στην Ελλάδα δεν είναι εμπορικό προϊόν και δεν πωλείται, αλλά παρέχεται με μερική ανάκτηση του κόστους του. Επομένως, στη χώρα μας οι υπηρεσίες υδροδότησης δεν αποτελούν μονοπώλιο.

Είναι γεγονός ότι με την εκ νέου μεταβίβαση των μετοχών ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο, ένα μεγάλο τμήμα των φορέων υδροδότησης της χώρας έχει ήδη ιδιωτικοποιηθεί. Αντί να επανορθώσει την κατάφωρη καταστρατήγηση των αρχών του κράτους δικαίου που επέφερε ο Νόμος 4964/2022, με το προτεινόμενο νομοσχέδιο το κράτος αποποιείται περαιτέρω τις αρμοδιότητες και τις ευθύνες του για παροχή ασφαλούς, ποιοτικής και καθολικής υδροδότησης σε προσιτή τιμή.

Σύμφωνα με τη δική του επιχειρηματολογία, το νομοσχέδιο ομολογεί πράγματι την ανικανότητα και την απροθυμία του κράτους να έχει υπό τον έλεγχό του το νερό και παραδίδει τις ευθύνες κάπου αλλού.  Ως Επιμελητήριο έχουμε επανειλημμένως αναφερθεί στους κινδύνους που ενέχει η στάση αυτή.  Δεν χρειάζεται την κρίσιμη αυτή ώρα να τους υπενθυμίσουμε.

Συμπερασματικά, με την υπαγωγή όλων των φορέων υδροδότησης της χώρας στην αρμοδιότητα της ΡΑΕ συντελείται ένα μεγάλο και αμφίβολης συνταγματικότητος βήμα προς την ουσιαστική ιδιωτικοποίηση της δημόσιας υπηρεσίας ύδρευσης και αποχέτευσης, κατά παράκαμψη, για μία ακόμα φορά, των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας».

Στις 15 Μαρτίου η Ένωση Διοικητικών Δικαστών με έγγραφο της προς την Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου επισημαίνει ότι η ανάθεση των υδάτων σε ανεξάρτητη αρχή δεν στέκει νομικά ,γιατί «χάνεται ο χαρακτήρας του πόσιμου ύδατος ως κοινωνικού αγαθού, απαραίτητου για τη ζωή και την υγεία των πολιτών και αντί αυτού αντιμετωπίζονται οι σχετικές υπηρεσίες ως ρυθμιζόμενες κατ ΄ αντιστοιχία με αγορές άλλων αγαθών και υπηρεσιών».

Στο έγγραφο επισημαίνεται η απόφαση του ΣτΕ σύμφωνα με την οποία «δεν νοείται παρά μόνο άμεσος κρατικός έλεγχος στους παρόχους υπηρεσιών ύδατος».

Οι διοικητικοί δικαστές ζήτησαν να αποσύρει ο υπουργός τη σχετική διάταξη.

Τα ανεξήγητα των χρηματοδοτήσεων- Οι «μικροί» πήραν τα περισσότερα

Δυο λίστες  με πληρωμές της ΕΥΔΑΠ σε δεκάδες ΜΜΕ τα τελευταία δυο χρόνια φέρνουν σήμερα στο φως οι Data Journalists. Πρόκειται για ποσά άνω του 1.000.000 ευρώ που δόθηκαν, ως διαφημιστική δαπάνη, σε sites από την 1^η Ιανουαρίου 2021 έως την 9^η Νοεμβρίου 2022 και για ακόμα 532.000 ευρώ που μοιράστηκαν σε εφημερίδες το διάστημα από 1^η Ιανουαρίου 2022 έως και 11 Νοεμβρίου 2022.

Ο τρόπος που δόθηκαν τα χρήματα της – ακόμα δημόσιας – εταιρείας ύδρευσης πρωτευούσης, προκαλεί σωρεία ερωτημάτων για τον τρόπο με τον οποίο δαπανώνται τα λεφτά των φορολογούμενων.

Στις λίστες που αποκαλύπτουμε παρατηρούνται δεκάδες επιλεκτικές, όσο και υπέρογκες πληρωμές σε συγκεκριμένα ΜΜΕ που δεν συνάδουν ούτε με την δυναμική τους, ούτε με την απήχησή τους στην κοινή γνώμη. Στις ίδιες λίστες υποτιμούνται ή και αγνοούνται Μέσα με πολλούς εργαζόμενους, ανταπόκριση από το κοινό και πανίσχυρα brand names.

Θα ήταν σκόπιμο η διοίκηση της ΕΥΔΑΠ να διευκρινίσει με ποια μέθοδο μοίρασε τη διαφημιστική δαπάνη στα ΜΜΕ. Ποια, δηλαδή, κριτήρια χρησιμοποίησε ώστε να επιλέξει τα συγκεκριμένα ΜΜΕ και τα ποσά. Επίσης, προκαλούνται εύλογες απορίες για ποιο λόγο δεν έδωσε ποτέ στην δημοσιότητα τις συγκεκριμένες δαπάνες.

Μια ακόμα σημαντική παράμετρος είναι ότι η κρατική ΕΥΔΑΠ δεν είναι ανταγωνιστική εταιρεία. Έχει το μονοπώλιο στην περιοχή της Αττικής και κατά συνέπεια δεν υπάρχει κανένας βάσιμος λόγος για διαφημιστικές δαπάνες. Το πελατειακό κοινό της, που ξεπερνά τα 4.000.000 με άνω των 2.000.000 εγκαταστάσεων μετρητών στο λεκανοπέδιο, είναι εγγυημένο, αφού πρακτικά το κοινό δεν έχει άλλη επιλογή.

Τα ερωτήματα πληθαίνουν λόγω της συγκεκριμένης συγκυρίας, με την πρόθεση της κυβέρνησης να βάλει στον δρόμο της ιδιωτικοποίησης και το νερό. Αν, πρακτικά, η ΕΥΔΑΠ δεν έχει λόγο να διαφημίζεται, αποκτά υπόσταση το εύλογο επιχείρημα ότι τα ποσά αυτά δόθηκαν ώστε όσο το δυνατόν περισσότερα ΜΜΕ, και ειδικά όσα ευνοήθηκαν προκλητικά, να έχουν μια ουδέτερη ή και θετική στάση για το μείζον ζήτημα της ιδιωτικοποίησης, συζήτηση που εντάθηκε την τελευταία διετία.

Υπενθυμίζεται ότι τη Δευτέρα 20.3.2023 η κυβέρνηση, αγνοώντας την απόφαση του ΣτΕ, εισήγαγε για συζήτηση και ψήφιση (την επομένη) στην Ολομέλεια της Βουλής σχέδιο Νόμου όπου παραχωρεί τον έλεγχο του νερού όλης της χώρας σε ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή, αφαιρώντας τη σχετική αρμοδιότητα από το κράτος. Μια απόφαση που ξεσήκωσε αντιδράσεις τόσο από σύσσωμη την αντιπολίτευση, όσο κι από τα συνδικάτα.

Τα ποσά στα sites

Σύμφωνα με τις επίσημες πληρωμές άνω του 1.000.000 ευρώ που έχει κάνει η ΕΥΔΑΠ σε sites από την 1.1.2021-9.11.22, «πρωταθλητές» αναδεικνύονται το Mononews με 45.000 ευρώ, ο όμιλος DPG (newsbomb, CNN κ.α.) με 43.000 ευρώ, η Political και το Liberal με 39.000 ευρώ.

O όμιλος DPG είναι από τους μεγαλύτερους στη χώρα, ωστόσο προκαλεί ενδιαφέρον η διάθεση αρκετά υψηλών ποσών σε ιστοσελίδες όπως οι Mononews, Political και Liberal, οι οποίες δεν συγκαταλέγονται σε αυτές με την υψηλότερη απήχηση.

Ενδεικτικά, το πανίσχυρο από κάθε άποψη (απήχησης-επισκεψιμότητας) Protothema έλαβε το ίδιο διάστημα 12.000 ευρώ και το Zougla που διατηρεί μεγάλη επισκεψιμότητα 8.500 ευρώ, ενώ το Ethnos μόλις 2.500 ευρώ.

Όμως, υπάρχουν κι άλλες «περίεργες» περιπτώσεις για τις οποίες θα είχε ενδιαφέρον η ΕΥΔΑΠ να δώσει διευκρινίσεις για τη λογική διαμοιρασμού του χρήματος των φορολογουμένων.

Στις λίστες της για το διαδίκτυο, εντοπίσαμε ένα άγνωστο στο ευρύ κοινό σάιτ, μάλιστα συνδρομητικό, το bnb daily που φαίνεται να έλαβε 28.200 ευρώ. Όταν, για παράδειγμα, το Newsit δεν ξεπέρασε τις 20.000 και το ieidiseis τα 1.000 ευρώ. Το bnb daily προμοτάρεται ως επιχειρηματικό site, αλλά από τη στιγμή που είναι συνδρομητικό, δημιουργείται ένα κρίσιμο ερώτημα σχετικά με το ποια ανταπόκριση μπορεί να υπάρχει για ένα διαφημιστικό banner για την ΕΥΔΑΠ;

Ένα άλλο άγνωστο στο ευρύ κοινό site, το Αnatropinews, έλαβε 27.200 ευρώ, όταν το News 247 δεν ξεπέρασε τις 13.000 ευρώ. Επίσης, μια ΜΚΟ με τίτλο «Συμμαχία για την Ελλάδα» έλαβε διαφημιστική δαπάνη 9.500 ευρώ, ενώ το site «anattica» πήρε 3.710 ευρώ, σύμφωνα με τις επίσημες λίστες που φέρνουμε στο φως.

Διαφημίσεις και σε sites της Περιφέρειας αν και η ΕΥΔΑΠ δραστηριοποιείται στην Αττική

Μια ακόμα παράμετρος έχει να κάνει με διαφημίσεις από την ΕΥΔΑΠ σε sites κι εκτός λεκανοπεδίου Αττικής. Ενδεικτικά, έδωσε 2.000 ευρώ στο agrinionews, 500 ευρώ στο nafpaktianews, 300 ευρώ στο Εμπρός της Ναυπάκτου και 680 ευρώ στο amfissanews.

Η ΕΥΔΑΠ, όμως, δεν δραστηριοποιείται εκτός Αττικής. Η πελατεία των συγκεκριμένων πόλεων της Περιφέρειας εξυπηρετείται από τις τοπικές εταιρείες ύδρευσης – αποχέτευσης.

Για ποιο λόγο η ΕΥΔΑΠ, που αντλεί την πελατεία της μόνο από την Αττική, μοιράζει διαφημιστική δαπάνη και σε sites της Περιφέρειας;

300.000 ευρώ στη Rascal για banners

Για λογαριασμό της διαφημιστικής εταιρείας Rascal η ΕΥΔΑΠ φαίνεται να δαπάνησε κονδύλια που ξεπερνούν τις 300.000 ευρώ. Στις επίσημες λίστες της εταιρείες η αιτιολογία για αυτές τις δαπάνες φαίνεται να έχει να κάνει, όπως σημειώνεται, με παρακολούθηση των banners των ιστοσελίδων, με δημιουργία banners σε ψηφιακές, ενημερωτικές και ψυχαγωγικές πλατφόρμες – σελίδες κ.α.

Από πουθενά μέσα στις λίστες πληρωμών δεν προκύπτει ο τρόπος επιλογής της συγκεκριμένης εταιρείας και το εύλογο των συγκεκριμένων δαπανών.

Τα χρήματα στις εφημερίδες

Σε άλλη λίστα που επίσης είναι στη διάθεσή μας, για τις εφημερίδες αυτή τη φορά, η ΕΥΔΑΠ δαπάνησε συνολικά άνω των 530.000 ευρώ σε εννέα μήνες (1.1.22-30.09.22). Τα κριτήρια και πάλι προκαλούν εύλογη απορία για δυσαναλογίες κι επιλεκτικές, όσο κι εξόφθαλμες δαπάνες.

«Πρωταθλητές» στα διαφημιστικά έσοδα από την ΕΥΔΑΠ φαίνονται οι εταιρείες του ομίλου Κουρτάκη (parapolitika κ.α.) με 111.000 ευρώ, ο ΔΟΜ (Τα Νέα, Βήμα κ.α.) με 55.500 ευρώ, οι Καθημερινές Εκδόσεις (Καθημερινή κ.α.) με 43.500 ευρώ και το Πρώτο Θέμα με 32.000 ευρώ.

Σημαντικές δυσαρμονίες, όμως, εντοπίζονται με το χαμηλής δυναμικότητας έντυπο One Voice με 12.000 ευρώ, την εφημερίδα Μπαμ με 10.000 ευρώ και την εφημερίδα Παρασκήνιο με 19.800 ευρώ. Πώς η ΕΥΔΑΠ εξηγεί αυτά τα ποσά, όταν για παράδειγμα o όμιλος Real φαίνεται να έλαβε μόλις 18.000 ευρώ και η Εφημερίδα των Συντακτών, με δεδομένη τη δυναμική της, το ποσό των 4.000 ευρώ, ενώ άλλα σημαντικά έντυπα δεν είναι καν στη λίστα;

Επίσης θα είχε ενδιαφέρον να εξηγηθεί με ποια κριτήρια το περιοδικό Startupper εισέπραξε 8.500 ευρώ, το περιοδικό Κόσμος 2022 το ποσό των 10.000 ευρώ και το Καρφί 5.000 ευρώ, όταν η Lifo έλαβε 4.000 ευρώ, ενώ η Κόντρα και η Ριζοσπάστης από 2.500 ευρώ.

Τα ύποπτα παιχνίδια με το δημόσιο αγαθό 

Τα ποσά που δίνει η ΕΥΔΑΠ στα ΜΜΕ από το υστέρημα του ελληνικού λαού μπορούν να εξηγηθούν μόνο σε συνδυασμό με την κλιμακούμενη απόπειρα της κυβέρνησης για ιδιωτικοποίηση του πιο απαραίτητου αγαθού για την ανθρώπινη επιβίωση, τη στιγμή που στον υπόλοιπο κόσμο, αυτή ακριβώς η τάση δοκιμάστηκε, κρίθηκε καταστροφική και σε μεγάλο βαθμό αντιστρέφεται.

Διαβάστε όλη τη λίστα με τα ποσά σε ιστοσελίδες ΕΔΩ

Διαβάστε Όλη Τη Λίστα Με Τα Ποσά Σε Ιστοσελίδες by datajournalists.co.uk on PDF

Διαβάστε όλη τη λίστα με τα ποσά σε εφημερίδες ΕΔΩ

Διαβάστε όλη τη λίστα με τα ποσά σε εφημερίδες by datajournalists.co.uk on PDF

Τι συνέβη στις άλλες χώρες

Η ιδιωτικοποίηση του νερού υπήρξε μια αποτυχία στις χώρες που δοκιμάστηκε παγκοσμίως. Αντίθετα, καθολική πρόσβαση στο νερό επιτεύχθηκε πάντα μέσω μιας δημόσιας δέσμευσης.

Μεταξύ 2000 – 2015 υπήρξαν 235 περιπτώσεις επανακρατικοποίησης ή «επαναδημοτικοποίησης» του νερού, δηλαδή εθνικές κυβερνήσεις άλλων χωρών, περιφέρειες ή πόλεις επανέφεραν το νερό σε δημόσιο έλεγχο αποφασίζοντας να αρνηθούν να ανανεώσουν συμβάσεις παραχώρησης νερού, μισθώσεις ή συμβάσεις διαχείρισης με ιδιωτικές εταιρείες.

Την δεκαετία του 1990 υπήρξε ένα κύμα ιδιωτικοποιήσεων του νερού, που χρηματοδοτήθηκαν από εθνικές κυβερνήσεις και αναπτυξιακές τράπεζες. Το αποτέλεσμα ήταν να δει ο κόσμος ακραίες αυξήσεις τιμών στο νερό και κερδοσκοπία.

Σε κάποιες χώρες όπως στην Ουρουγουάη και τη Νότια Αφρική, οι ιδιωτικοποιήσεις είχαν καταστροφικές συνέπειες και οι φτωχοί άνθρωποι έχασαν κάθε πρόσβαση στο νερό. Ως απάντηση στην κρίση που αντιμετώπισαν, οι χώρες αυτές τελικά κατοχύρωσαν το δικαίωμα στο νερό ως ανθρώπινο δικαίωμα στο Σύνταγμά τους.

Στις ανεπτυγμένες χώρες και σε πόλεις όπως το Παρίσι και η Ατλάντα, οι ιδιωτικές εταιρείες πραγματοποίησαν τεράστια κέρδη, ενώ δεν επένδυσαν σε υποδομές και αύξαναν ταυτόχρονα το κόστος για τους καταναλωτές. Στο τέλος το πρόβλημα έγινε τόσο μεγάλο που στην Γαλλία παρατηρήθηκε το μεγαλύτερο κύμα επανακρατικοποιήσεων κι επαναδημοτικοποιήσεων με 94 πόλεις να ανακτούν τον έλεγχο της παροχής νερού τους από το 2010.

Η τάση της ιδιωτικοποίησης του νερού έχει περάσει εδώ και καιρό την ημερομηνία λήξης της. Η συγκεκριμένη πρακτική δεν «πουλάει» πια πουθενά.

Το ράπισμα του ΣτΕ και το ΔΣ της ΕΥΔΑΠ

Η Πρωτοβουλία για τη Διασφάλιση της Δημόσιας Διαχείρισης του Νερού, που στηρίζεται από 74 φορείς και οργανώσεις, τονίζει μεταξύ άλλων πως «Το πολυνομοσχέδιο συνιστά κατάφωρη αντιδημοκρατική εκτροπή επειδή καταπατά τις αποφάσεις 1906/2014, 190 και 191/2022 της Ολομέλειας και 1886/2022 του Δ’ τμήματος του ΣτΕ, σύμφωνα με τις οποίες το Σύνταγμα δεν επιτρέπει την ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, το ιδιωτικό Υπερταμείο δεν μπορεί να διαχειρίζεται τέτοιες υπηρεσίες, ο κύκλος των υπηρεσιών ύδρευσης-αποχέτευσης είναι ενιαίος-αδιάσπαστος, υπόκειται σε δημόσιο έλεγχο και το νερό δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται σαν εμπορικό προϊόν».

Επισήμανε επίσης ότι «την ίδια στιγμή που στη Βουλή η κυβέρνηση εμμένει στην συνταγματικότητα του νομοσχεδίου για τη Ρυθμιστική Αρχή Υδάτων, εκδόθηκαν οι 7 και 8/2023 αποφάσεις του Συμβουλίου Συμμόρφωσης του ΣτΕ με τις οποίες δέχονται την προσφυγή των εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ ότι το υπουργείο Οικονομικών με το νόμο του δεν συμμορφώθηκε με τις αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ 190 και 191/2022 για την έξοδο των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο και διατάσσει το υπουργείο την επιστροφή τους στο Δημόσιο».

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ, η οποία ακόμα βρίσκεται υπό τον έλεγχο του Δημοσίου, το παρόν Διοικητικό Συμβούλιο έχει προκύψει από την Ειδική Συνέλευση των Μετόχων της μειοψηφίας (11/6/2018), τις εκλογές των εργαζομένων του Ιουνίου 2017 και τη Γενική Συνέλευση (26/6/2019).

Οι κ.κ.

Θεοδώρα Βαρβαρίγου,

Χαράλαμπος Σαχίνης,

Αναστάσιος Τόσιος,

Αικατερίνη Μπερίτση,

Αλέξανδρος Νασούφης,

Άγγελος Αμδίτης,

Μιχαήλ Σταυρουλάκης,

Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος

και Αλέξανδρος Πουλιάσης

εκλέχθηκαν από την Τακτική Γενική Συνέλευση της 26ης Ιουνίου 2019, από τους Μετόχους της πλειοψηφίας «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΣΥΜΜΕΤΟΧΩΝ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ Α.Ε.» και «ΤΑΜΕΙΟ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ Α.Ε.» με πενταετή θητεία, με δυνατότητα παράτασης έως ένα (01) έτος σύμφωνα με το άρθρο 11 του Καταστατικού και λήγουσα στις 28.06.2024.

Ο κ. Χρήστος Καραπλής εξελέγη κατόπιν πρότασης του Υπουργού Οικονομικών στο Μέτοχο της πλειοψηφίας «Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε.» στις 15 Μαίου 2020. Οι κ.κ. Χρήστος Μηστριώτης και Παναγιώτης Σκουλαρίκης έχουν εκλεγεί από την Ειδική Γενική Συνέλευση Μετόχων Μειοψηφίας της ΕΥΔΑΠ Α.Ε. (11 Ιουνίου 2018) με θητεία έως την 11η Ιουνίου 2023.

Η «Εταιρεία Ύδρευσης και Αποχέτευσης Πρωτευούσης» (ΕΥΔΑΠ) είναι η μεγαλύτερη στην Ελλάδα που δραστηριοποιείται στη διανομή και διαχείριση ύδατος. Η εταιρεία τροφοδοτεί τον πληθυσμό της πρωτεύουσας και η περιοχή αρμοδιότητάς της είναι η μείζων περιοχή της Αττικής.

Πηγή: datajournalists.co.uk

Μονομερής ενημέρωση, χωρίς δείγμα από την αντίθετη άποψη, και δολοφονία χαρακτήρα όποιου τολμούσε να εναντιωθεί στις υποδείξεις της κυβέρνησης

Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και το επιτελείο που κατοικοεδρεύει στο Μέγαρο Μαξίμου τα τελευταία τρία χρόνια προσπαθούν -και έχουν καταφέρει- να δώσουν τα διαπιστευτήρια του επαγγελματισμού τους σε όλο τον πλανήτη.

• Από τον Νίκο Μερτζάνη

Είναι σίγουρο ότι, ανεξαρτήτως αποτελέσματος στις επόμενες εκλογές, κανείς από αυτούς δεν θα μείνει χωρίς δουλειά. Ανάγκη για επαγγελματίες της προπαγάνδας υπάρχει πάντοτε, κυρίως όταν ανθούν αυταρχικά καθεστώτα. Τα στελέχη του Μαξίμου έχουν το «knowhow», αλλά και τις απαιτούμενες αποδείξεις για την πιο επιτυχημένη «εργασία» παραπληροφόρησης ενός λαού. Επί τρία χρόνια επιδίδονται με απόλυτη επιτυχία στη μετατροπή της σκληρής για τον λαό πραγματικότητας σε εικονικό παράδεισο.

Πολλά τα παραδείγματα και οι επιτυχίες της επαγγελματικής ομάδας προπαγάνδας, και δύσκολο να αναπτυχθούν σε λίγες γραμμές, αλλά το γεγονός ότι κατάφεραν τα τελευταία τρία χρόνια να παραμυθιάσουν έναν ολόκληρο λαό στα θέματα της πανδημίας του Covid-19 θα αποτελέσει το κεφάλαιο-υπόδειγμα στο μάθημα απόκρυψης της αλήθειας από ένα σύστημα εξουσίας.

Από την αρχή της πανδημίας, το σχέδιο ελέγχου της κοινής γνώμης πήρε σάρκα και οστά με τη χρηματοδότηση των ΜΜΕ υπό την ονομασία «λίστα Πέτσα». Οχι ότι συνέβαινε κάτι διαφορετικό πριν από αυτή τη λίστα, αλλά μετά τη χρηματοδότηση δεν κρατήθηκαν ούτε τα προσχήματα.

Μονομερής ενημέρωση, χωρίς δείγμα από την αντίθετη άποψη, και δολοφονία χαρακτήρα όποιου τολμούσε να εναντιωθεί στις υποδείξεις της κυβέρνησης μέσω των ΜΜΕ. Η αμφισβήτηση της αυθεντίας των Τσιόδρα – Χαρδαλιά και των υπόλοιπων «αστέρων» ισοδυναμούσε με τη λέξη «ψεκασμένος».

Η προπαγάνδα για την πανδημία έφτασε στο απόγειό της όταν όλοι, προεξάρχοντος του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ανέτρεψαν τα επιστημονικά δεδομένα υποστηρίζοντας εν χορώ ότι δεν χρειάζονται ΜΕΘ, γιατί είναι μεγάλη η θνησιμότητα σε αυτές και, όπως είχε δηλώσει ο «γιατρός» Βορίδης, το ίδιο είναι η διασωλήνωση εκτός και εντός ΜΕΘ.

Ολα αυτά γιατί, ενώ όλες οι χώρες προσπάθησαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας να θωρακίσουν τα εθνικά τους συστήματα υγείας για να διαχειριστούν τις εξάρσεις μιας θανατηφόρας πανδημίας, εδώ τα χρήματα δίνονταν για την επικοινωνιακή διαχείριση της υποβάθμισης του ελληνικού Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Η αλήθεια όμως πάντα κάνει την εμφάνισή της, και αυτή τη φορά έφτασε ως «έκθεση Λύτρα». Το δεύτερο μέρος της, γιατί το πρώτο, που επίσης έλεγε την αλήθεια, είχε και το όνομα του Σωτήρη Τσιόδρα στον τίτλο. Τι μας είπε ο κ. Λύτρας; Οτι, μεταξύ αυτών που είχαν κορονοϊό και δεν εισήχθησαν σε ΜΕΘ, πέθαναν όλοι! Ή σχεδόν όλοι, καθώς το ποσοστό έφτασε στο 97,7%. Με άλλα λόγια, πέθαναν 1.084 άτομα, ενώ το ποσοστό θανάτων όσων είχαν εισαχθεί στις ΜΕΘ ήταν 72,7% (ή 9.382 ασθενείς).

Επίσης σύμφωνα με τη μελέτη του καθηγητή Λύτρα, η οποία αναλύει στοιχεία ως τον Απρίλιο του 2022 (η πρώτη μελέτη έφτανε ως τον Μάιο του 2021), παρατηρείται επιδείνωση της θνησιμότητας κατά 21% για ορισμένο φορτίο ασθενών, σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο. Η θνησιμότητα είναι ακόμη μεγαλύτερη αν νοσηλεύεται κάποιος στην επαρχία – άλλο ένα ποσοστό (+64%) σε σχέση με την Αθήνα, ενώ πριν από την 1η Σεπτεμβρίου η διαφορά επαρχίας – Αθήνας ήταν 36% (όσο και στην αρχική μελέτη).

Η νέα μελέτη του κ. Λύτρα έγινε γνωστή στην κοινή γνώμη μόλις δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό «Lancet», αλλά στο Μέγαρο Μαξίμου ήταν γνωστή από τις 13 Ιουλίου, περίπου δυόμισι μήνες νωρίτερα. Η επαγγελματική ομάδα του Μεγάρου Μαξίμου έκανε το αυτονόητο: την αγνόησε και μετά απαγόρευσε στον κ. Λύτρα την πρόσβαση στα στοιχεία του ΕΟΔΥ, ώστε να μην υπάρξει άλλη μελέτη η οποία θα χαλάσει το παραμύθι το οποίο ζει η Ελλάδα την τελευταία τριετία.

Πηγή: newsbreak.gr

To Διεθνές Ινστιτούτο Δημοσιογραφίας επικρίνει την πρόσφατη απόφαση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας της Ελλάδας να αγνοήσει δικαστική απόφαση και να συνεχίσει να εμποδίζει τη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με την πολιτικά υποκινούμενη κατανομή της κρατικής διαφημιστικής χρηματοδότησης στα μέσα ενημέρωσης

Σοβαρές ανησυχίες για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα εκφράζει για ακόμα μία φορά το Διεθνές Ινστιτούτο Δημοσιογραφίας (International Press Institute, IPI) σχολιάζοντας αυτή τη φορά την υπόθεση της λεγόμενης «λίστας Πέτσα» που μοίρασε εκατομμύρια σε ΜΜΕ της χώρας στο πρώτο κύμα της πανδημίας, το 2020.

«Η συνεχιζόμενη απόκρυψη εγγράφων έχει σοβαρές επιπτώσεις στην πρόσβαση στην πληροφόρηση και στην ελευθερία των Mέσων ενημέρωσης» τονίζει το Ινστιτούτο και καλεί την Εθνική Αρχή Διαφάνειας της χώρας μας να συμμορφωθεί με την απόφαση του δικαστηρίου για την καμπάνια «Μένουμε Σπίτι» και να δώσει στη δημοσιότητα τα έγγραφα, τα όπως «πιστεύεται ευρέως ότι θα καταδείξουν την πολιτική επιρροή στην εκστρατεία» ενημέρωσης.

Παρά τη δικαστική απόφαση για τη δημοσιοποίηση των εγγράφων που αφορούν τη «λίστα Πέτσα», η ΕΑΔ αρνείται τα σχετικά στοιχεία με τον εξωφρενικό ισχυρισμό ότι «δεν μπορεί να θεωρηθεί ως εύλογο ενδιαφέρον το γενικό ενδιαφέρον κάθε πολίτη για την εύρυθμη άσκηση των γενικών καθηκόντων των υπηρεσιών και την τήρηση των νόμων» και ότι το Vouliwatch δεν είχε «νόμιμο συμφέρον» να ζητάει τις πληροφορίες.

Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών είχε κάνει δεκτή τον Ιανουάριο του 2022 την αίτηση του ανεξάρτητου οργανισμού υποχρεώνοντας την κυβέρνηση να δώσει στη δημοσιότητα και εκείνα τα στοιχεία που έμειναν απόρρητα ακόμα και για την εξεταστική επιτροπή του Κοινοβουλίου.

Μία... εύγλωττη σύνοψη για την αδιαφανή «πέτσινη» χρηματοδότηση

Το IPI αναφέρεται στο ιστορικό της υπόθεσης και κρίνει ότι η πρόσφατη απόφαση της ΕΑΔ έχει σημαντικές επιπτώσεις στο δικαίωμα στην ελευθερία της ενημέρωσης στην Ελλάδα, καθώς και στο ευρύτερο τοπίο για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και την ανεξάρτητη δημοσιογραφία, το οποίο επηρεάστηκε αρνητικά από τον τρόπο που η κυβέρνηση χορήγησε τα 20 εκατομμύρια ευρώ της καμπάνιας.

«Όπως τεκμηρίωσαν τότε το IPI και οι εταίροι της στο Media Freedom Rapid Response (MFRR), η χρηματοδότηση από την εκστρατεία για τη δημόσια υγεία κατανεμήθηκε με επιλεκτικό και αδιαφανή τρόπο. Τα μέσα που επικρίνουν την κυβέρνηση έλαβαν δυσανάλογα χαμηλότερα επίπεδα διαφήμισης σε σύγκριση με τα φιλικά προς την κυβέρνηση μέσα, παρά το γεγονός ότι πολλά είχαν πολύ υψηλότερη κυκλοφορία και αναγνωσιμότητα».

Σε αυτό το σημείο το Ινστιτούτο επισημαίνει πως ορισμένες εφημερίδες που ασκούσαν κριτική στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αγνοήθηκαν εντελώς και ότι μεταξύ των 1.232 ΜΜΕ που περιλαμβάνονται στη λίστα Πέτσα βρέθηκαν 200 ψηφιακές οντότητες, που δεν περιλαμβάνονται καν στο Μητρώο Ηλεκτρονικών Μέσων της χώρας, μεταξύ των οποίων ανενεργών και ανύπαρκτων ιστοσελίδων ή ιστολογίων με ελάχιστους ή καθόλου αναγνώστες, όπως επίσης και μέσα που συνδέονται με πολιτικούς του κυβερνώντος κόμματος.

Όπως διαβάζουμε, το IPI και το MFRR έστειλαν τότε επιστολή στον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Στέλιο Πέτσα, τον πρώην υφυπουργό και κυβερνητικό εκπρόσωπο που ήταν υπεύθυνος για την διαφημιστική εκστρατεία, εκφράζοντας ανησυχίες για την «πολιτικοποιημένη» διανομή χρημάτων των Ελλήνων φορολογουμένων σε ευνοούμενα μέσα ενημέρωσης, αλλά πήραν καμία απάντηση.

Συνεχιζόμενες οι προσπάθειες να κρατηθούν μυστικά τα στοιχεία

Στην ανακοίνωση υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση είχε δημοσιεύσει τον πλήρη κατάλογο των μέσων και τα ποσά που έλαβαν, ύστερα από αυξανόμενες πιέσεις. Ωστόσο, η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας αρνήθηκε επανειλημμένα να δημοσιεύσει έγγραφα σχετικά με τα λεπτομερή κριτήρια για τον τρόπο εκταμίευσης των χρημάτων.

«Η άρνηση της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας να συμμορφωθεί με την δικαστική απόφαση είναι βαθιά ανησυχητική και έχει σημαντικές επιπτώσεις για την πρόσβαση στην ενημέρωση και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα», σχολίασε ο αναπληρωτής διευθυντής του IPI, Σκοτ Γκρίφεν. «Το κοινό έχει δικαίωμα να γνωρίζει πώς δαπανήθηκαν τα χρήματα των φορολογουμένων και υπάρχει σαφές δημόσιο συμφέρον» λέει και προσθέτει χαρακτηριστικά το εξής:

«Οι συνεχιζόμενες προσπάθειες να κρατηθούν μυστικές αυτές οι λεπτομέρειες αυξάνουν τις ανησυχίες των διεθνών οργανώσεων για την ελευθερία του Τύπου για το προβληματικό σύστημα της Ελλάδας σχετικά με τη χρηματοδότηση των μέσων ενημέρωσης και τις προφανείς προσπάθειες να χρησιμοποιήσει την κρατική χρηματοδότηση για να διαστρεβλώσει το τοπίο των μέσων ενημέρωσης διοχετεύοντας δυσανάλογα χρήματα σε μέσα που υποστηρίζουν την κυβέρνηση».

Το IPI προτρέπει, λοιπόν, την ΕΑΔ, «να σταματήσει την παρεμπόδιση της διαδικασίας, να αναγνωρίσει το συντριπτικό δημόσιο συμφέρον για τη δημοσιοποίηση αυτών των εγγράφων και να υποχρεώσει τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας να παρέχει αυτές τις πληροφορίες στο κοινό».

«Είναι ζωτικής σημασίας όλες οι μορφές διαφήμισης να διανέμονται μέσω μιας διαφανούς και προσβάσιμης διαδικασίας που βασίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια και όχι σε προφανείς πολιτικές πεποιθήσεις. Εάν η ελληνική κυβέρνηση είναι σοβαρή αναφορικά με το να βελτιωθεί το τοποίο για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, η επίλυση αυτής της υπόθεσης με την παροχή διαφάνειας και λογοδοσίας επιτέλους, είναι ένα καλό σημείο για να ξεκινήσει» αναφέρει ο Γκρίφεν.

Σύμφωνα με το Documento, από επιστολή του ίδιου του Φουρθιώτη αποδεικνύεται ότι ο εργολάβος του έργου, δηλαδή η ιδιωτική εταιρεία Initiative, είχε προπληρώσει στον Φουρθιώτη το 35% του συνολικού ποσού το οποίο επρόκειτο να του καταβληθεί, όπως ακριβώς προέβλεπε η σύμβαση που είχε υπογράψει η εταιρεία με την κυβέρνηση. Τα χρήματα αυτά μάλιστα διατέθηκαν για δύο ανύπαρκτους ιστότοπους.

Οταν αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο δόθηκε εντολή, όπως φαίνεται σήμερα από την εν λόγω επιστολή του Φουρθιώτη, τα χρήματα να επιστραφούν και ο υπόδικος τηλεπαρουσιαστής υποχρεώθηκε να δηλώσει ότι δεν έχει καμία αξίωση οικονομική ή άλλου είδους και ότι τυχόν καταβληθείσα προκαταβολή θα επιστραφεί στο υπουργείο Οικονομικών.

Ενδεικτικά, το ίδιο ποσό έχει εισπράξει η εφημερίδα «Ναυτεμπορική», ενώ λιγότερα χρήματα, δηλαδή 5.000 ευρώ, διέθεσε η κυβέρνηση σε ιστορικά Μέσα όπως οι ραδιοφωνικοί σταθμοί Αθήνα 9,84, Κανάλι 1 Πειραιά και Στο Κόκκινο.