ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ

Το παγκόσμιο σοκ που προκάλεσε η αποκάλυψη ότι βρέθηκαν επικίνδυνες τοξικές ουσίες σε ρούχα και προϊόντα για παιδιά και γυναίκες που πωλήθηκαν στην Νότια Κορέα από την κινεζική πλατφόρμα ηλεκτρονικών πωλήσεων Shein, φαίνεται ότι έπιασε απροετοίμαστες (και) τις ευρωπαϊκές Αρχές. Αυτό γιατί η Κομισιόν έχει ήδη ετοιμάσει δέσμη μέτρων και περιορισμών για την πλατφόρμα, όμως κανένα από αυτά δεν αφορά την επικινδυνότητα των προϊόντων που αγοράζουν οι περισσότεροι από 110 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πελάτες της Shein – ανάμεσά τους και Έλληνες κάθε μήνα.

Αυτό, παρά το γεγονός ότι μόλις δύο χρόνια πριν, το παράρτημα της Greenpeace στη Γερμανία είχε εντοπίσει όχι μόνο φθαλάτες (τοξικές ουσίες που εντοπίστηκαν στα προϊόντα στη Σεούλ) σε ρούχα για διάφορες ηλικίες, αλλά και φορμαλδεϋδη σε παιδικά φορέματα. Οι συγκεντρώσεις των άκρως επικίνδυνων, καρκινογόνων τοξικών στα ρούχα και τα παπούτσια που αγοράστηκαν από τα websites της Shein σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, ήταν σε ποσότητες πολύ μεγαλύτερες (άνω του 100%) των επιτρεπτών ορίων.

Η Greenpeace Γερμανίας αγόρασε 42 είδη, συμπεριλαμβανομένων ενδυμάτων και υποδημάτων για άνδρες, γυναίκες, παιδιά και βρέφη, από ιστοσελίδες της SHEIN στην Αυστρία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία και την Ελβετία και πέντε είδη από ένα αναδυόμενο κατάστημα στο Μόναχο της Γερμανίας. Τα προϊόντα στάλθηκαν στο ανεξάρτητο εργαστήριο BUI για χημική ανάλυση. Τα ευρήματα - τα οποία περιλαμβάνουν πολύ υψηλά επίπεδα φθαλικών ενώσεων σε παπούτσια και φορμαλδεΰδη σε ένα φόρεμα για ένα κοριτσάκι - αποδεικνύουν, σύμφωνα με την Greenpeace Γερμανίας, την «απρόσεκτη στάση της SHEIN απέναντι στους κινδύνους για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία που συνδέονται με τη χρήση επικίνδυνων χημικών ουσιών, με στόχο το κέρδος. Ακόμη χειρότερα, η έκθεση διαπιστώνει ότι η εταιρεία, η οποία έχει την έδρα της στη Ναντζίνγκ της Κίνας, παραβιάζει τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς της ΕΕ για τα χημικά και θέτει σε κίνδυνο την υγεία των καταναλωτών και των εργαζομένων στους προμηθευτές που κατασκευάζουν τα προϊόντα».

Οι δοκιμές προϊόντων σε 47 προϊόντα SHEIN διαπίστωσαν ότι επτά από αυτά (15%), περιείχαν επικίνδυνες χημικές ουσίες που ξεπερνούν τα ρυθμιστικά όρια της ΕΕ, με πέντε από αυτά τα προϊόντα να ξεπερνούν τα όρια κατά 100% ή περισσότερο, ενώ σύμφωνα με τις δοκιμές συνολικά 15 από τα προϊόντα περιέχουν επικίνδυνες χημικές ουσίες σε επίπεδα που προκαλούν ανησυχία (32%).

Μεταξύ των επικίνδυνων ουσιών που ανιχνεύθηκαν σε μεγάλες συγκεντρώσεις, περιλαμβάνονται οι φθαλάτες, ουσίες που συνδέονται με την πρόκληση ορμονικών διαταραχών, την παχυσαρκία, καρδιακές νόσους, ορισμένες μορφές καρκίνου και προβλήματα γονιμότητας. Αλλά και φορμαλδεϋδη σε παιδικά φορέματα, ουσία που συνδέεται με την ανάπτυξη χρόνιων αναπνευστικών ασθενειών στα παιδιά (άσθμα, βρογχίτιδες και πνευμονίες βαριάς μορφής), καθώς και την ανάπτυξη διαφόρων τύπων καρκίνου στα άτομα που εκτίθενται σε αυτή, όπως λευχαιμία και καρκίνος των πνευμόνων.

Επιστρέφοντας στο 2024, η Κομισιόν ανακοίνωσε στα τέλη του προηγούμενου μήνα ότι αυξάνει τους ρυθμιστικούς ελέγχους στη Shein με την απειλή προστίμων που θα φτάνουν ως και το 6% του ετήσιου τζίρου της. Η «λεπτομέρεια» είναι ότι οι έλεγχοι αφορούν όχι τα προϊόντα αυτά καθεαυτά που πουλάει η κινεζική πλατφόρμα –παρά τις προηγούμενες καταγγελίες που συνοδεύονταν από ευρήματα για καρκινογόνες ουσίες- αλλά για τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται το περιεχόμενο της πλατφόρμας της.

Η Shein έχει κατηγορηθεί για τις συνθήκες εργασίας των ανθρώπων που ράβουν τα ρούχα που πουλάει (έχουν αναφερθεί βάρδιες 17 ωρών την ημέρα χωρίς διαλείμματα, με αμοιβή 20 δολαρίων που γίνονται 14 εάν βρεθούν ελαττώματα στα ρούχα, σε εργαζομένους χωρίς συμβάσεις) κάτι το οποίο αρνείται, αλλά και πρόκληση ρύπανσης με τις μεθόδους κατασκευής (έχει αναφερθεί ότι παράγει 6,3 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, καθώς η ταχεία χρήση παρθένου πολυεστέρα από τους κατασκευαστές και η μεγάλη κατανάλωση πετρελαίου εκλύουν την ίδια ποσότητα CO2 με περίπου 180 μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα, σύμφωνα με την έκθεση Synthetics Anonymous 2.0). Η πλατφόρμα, η οποία το 2010 άξιζε 10 δισεκατομμύρια δολάρια και σήμερα περισσότερα από 100, έχει επίσης κατηγορηθεί ότι κλέβει προϊόντα από σχεδιαστές και ότι συλλέγει παράνομα προσωπικά δεδομένα από τους χρήστες της. Κατηγορίες τις οποίες επίσης έχει αρνηθεί.

Όμως, στο πιο «καυτό» ζήτημα, το ερώτημα είναι ποιος εγγυάται ότι τα προϊόντα της κινεζικής ultra fast fashion πλατφόρμας δεν είναι επικίνδυνα για την υγεία των καταναλωτών και ειδικά των παιδιών…

Πηγή: protothema.gr

Μεγάλη ανησυχία έχουν προκαλέσει τα ευρήματα ανεξάρτητου εργαστηρίου στις ΗΠΑ σύμφωνα με τα οποία σε προϊόντα μεγάλων εταιρειών καλλυντικών και περιποίησης εντοπίστηκαν υψηλές ποσότητες του καρκινογόνου βενζολίου.  

Σύμφωνα με το Reuters, τα υψηλά επίπεδα βενζολίου (καρκινογόνος χημική ουσία) ανιχνεύθηκαν σε ορισμένες θεραπείες ακμής από μάρκες όπως η Clinique, Estee Lauder, η Target Up & Up και η Clearasil που ανήκει στην Reckitt Benckiser.
Το ανεξάρτητο εργαστήριο Valisure υπέβαλε  αίτηση στην Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, καλώντας τη ρυθμιστική αρχή να ανακαλέσει τα προϊόντα, να διεξαγάγει έρευνα και να αναθεωρήσει τις οδηγίες της βιομηχανία καλλυντικών όπως ανακοίνωσε το εργαστήριο με έδρα το Νιου Χέιβεν του Κονέκτικατ.

Μόλις έγινε γνωστή η είδηση οι μετοχές της Estee Lauder έπεσαν κατά 2%. Βενζόλιο ανιχνεύθηκε επίσης σε σαπούνια για την ακμή όπως τα Proactiv, PanOxyl, Walgreens αλλά και στην κρέμα για την ακμή του Walmart Equate Beauty.

Όπως επισήμανε το συγκεκριμένο εργαστήριο το βενζόλιο θα μπορούσε να αυξηθεί σε μη αποδεκτά επίπεδα  τόσο στα συνταγογραφούμενα όσο και στα μη συνταγογραφούμενα προϊόντα θεραπείας ακμής.

Η εταιρεία Reckitt ανακοίνωσε ότι  τα ευρήματα «αντικατοπτρίζουν μη ρεαλιστικά σενάρια και όχι πραγματικές συνθήκες», προσθέτοντας ότι όλα τα προϊόντα Clearasil ήταν ασφαλή «όταν χρησιμοποιήθηκαν και διατηρήθηκαν σύμφωνα με τις οδηγίες στις ετικέτες τους».

Η Estee Lauder ανακοίνωσε ότι η Clinique χρησιμοποιεί υπεροξείδιο του βενζολίου σε ένα προϊόν, το οποίο «είναι ασφαλές για χρήση όπως προβλέπεται». Κολοσσοί όπως τα Target και Walmart δεν θέλησαν να κάνουν κάποιο σχόλιο ενώ ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων FDA δεν έχει απαντήσει ακόμα στην αναφορά του εργαστηρίου Valisure που έκανε τις αποκαλύψεις.

Ο καρκινογόνος αυτός παράγοντας έχει ήδη βρεθεί σε πολλά καταναλωτικά προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων των αντηλιακών, των απολυμαντικών χεριών και των ξηρών σαμπουάν, οδηγώντας σε ανακλήσεις προϊόντων που κατασκευάζονται από εταιρείες όπως η Procter & Gamble  και Johnson & Johnson.

Αλλά η ανίχνευση βενζολίου στα προϊόντα θεραπείας ακμής ήταν κάτι νέο σε σχέση με τις άλλες περιπτώσεις.

 «Το βενζόλιο που βρήκαμε στα αντηλιακά και σε άλλα καταναλωτικά προϊόντα ήταν ακαθαρσίες που προέρχονταν από μολυσμένα συστατικά. Ωστόσο, το βενζόλιο στα προϊόντα υπεροξειδίου του βενζολίου προέρχεται από το ίδιο το υπεροξείδιο του βενζολίου», δήλωσε ο συνιδρυτής και πρόεδρος της Valisure, David Light. Οι δοκιμές του Valisure έδειξαν ότι ορισμένα προϊόντα θα μπορούσαν να έχουν συγκέντρωση βενζολίου 800 φορές πάνω από το επιτρεπόμενο όριο του FDA.

Πηγή: Reuters

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο καθηγητής Φυσιολογίας Ζωικών Οργανισμών – Τοξικολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και τακτικό μέλος της Παγκόσμιας Ακαδημίας Επιστημών Δημήτρης Κουρέτας, για τις συνέπειες από τη μη απομάκρυνση της καύσιμης ύλης, μετά τη μεγάλη φωτιά στη Μαγνησία. 

Μιλώντας στην ΕΡΤ Βόλου, ο κ. Κουρέτας εξηγεί ότι οι καρκινογόνες ουσίες από τα καμένα, θα περάσουν στο υπέδαφος, με την πρώτη βροχή.

“Σε όλες τις χώρες, οι οποίες έχουν περάσει τέτοιες πυρκαγιές και τέτοιες φωτιές το νούμερο ένα πράγμα που κάνουνε, είναι να απομακρύνουν γρήγορα την καύσιμη ύλη, αφού γίνουν όλες οι απαραίτητες μετρήσεις στο Πεδίο σε διάφορα σημεία να γίνει μία χαρτογράφηση, ώστε ειδικά συνεργεία να ολοκληρώσουν το έργο της απομάκρυνσης. Πρέπει να βρεθούν τα χρήματα που απαιτούνται γι’ αυτή τη δράση αποκατάστασης, η οποία θα πρέπει να γίνει σε πάχος περίπου 15 km, διότι αν αρχίσει να βρέχει όλο αυτό το πράγμα, οι καρκινογόνες ουσίες που έχουν αφήσει πάνω στο χώμα στα καμένα θα πάνε στο νερό.

Οι ενέργειες αυτές οφείλουν να γίνουν μέσα στο επόμενο 15νθημερο, αν δεν έπρεπε αυτή την στιγμή να έχουν ξεκινήσει παίρνοντας δείγματα για να φτιαχτεί το μοντέλο. Υπάρχουν ειδικά εργαστήρια στην Ευρώπη που φτιάχνουν μοντέλα και είναι απαραίτητο να γίνει. Είμαστε Αφρική είμαστε Κίνα της εποχής ΄80 στην μεθοδολογία. Οι σύγχρονες Ευρωπαϊκές χώρες κάνουν αυτό που σας είπα. Να το ρωτήσετε αυτό σας παρακαλώ πολύ δημόσια. Ποιο το πρόγραμμα δράσης για την αποκατάσταση της απομάκρυνσης της καύσιμης ύλης που είναι γεμάτο καρκινογόνα και που θα πάει στα νερά. Πώς θα γίνει; Θα μας το πούνε; Η Αντιπεριφερειάρχης (;) ο Περιφερειάρχης (;) η Αποκεντρωμένη (;)… Δεν ξέρω ποιος έχει την ευθύνη. Αυτό που συνέβη στην Αγχίαλο είναι πρωτοφανές στην ιστορία. Θα γραφτεί στο βιβλίο Γκίνες κάποια στιγμή. Αλλά το ζήτημα είναι τώρα τι γίνεται με τα μέτρα, ποια είναι η διαχείριση σε όλα τα επίπεδα με πρώτο και βασικότερο την προστασία της Δημόσιας Υγείας μέσα από δράσεις που συμβαίνουν ή που πρέπει να συμβούν”.

Όπως αναμενόταν, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) θεωρεί καταχώρησε ασπαρτάμη ως «πιθανώς καρκινογόνα για τον άνθρωπο».

Η ασπαρτάμη είναι ένα τεχνητό γλυκαντικό που χρησιμοποιείται ιδίως σε αναψυκτικά «light», και είχε γίνει γνωστό πριν λίγο καιρό πως ο ΠΟΥ θα την καταχωρήσει ως πιθανόν καρκινογόνα, όπως και έγινε.

Ωστόσο η συνιστώμενη ημερήσια δόση που χαρακτηρίζεται ακίνδυνη δεν μεταβάλλεται, όπως ανακοίνωσε.

«Δεν συνιστούμε σε επιχειρήσεις να αποσύρουν τα προϊόντα τους, ούτε συνιστούμε στους καταναλωτές να σταματήσουν τελείως να την καταναλώνουν», ανέφερε ο Δρ. Φραντσέκο Μπράνκα, διευθυντής του τμήματος διατροφής, υγείας και ανάπτυξης στον ΠΟΥ, παρουσιάζοντας τα ευρήματα δύο μελετών για το γλυκαντικό αυτό κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.

Το Διεθνές Κέντρο Έρευνας για τον Καρκίνο (CIRC) του ΠΟΥ αποτίμησε για πρώτη φορά το επίπεδο κινδύνου της ασπαρτάμης. Ειδικοί του, που συνεδρίασαν από την 6η ως την 13η Ιουνίου, συμπέραναν πως το συγκεκριμένο τεχνητό γλυκαντικό είναι «πιθανόν καρκινογόνο για τον άνθρωπο» (ομάδα 2B της κατάταξης).

Για τον Πολ Φάροα, καθηγητή επιδημιολογίας του καρκίνου στο ιατρικό κέντρο Cedars-Sinai του Λος Άντζελες, «το ευρύ κοινό δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τον κίνδυνο καρκίνου που συνδέεται με οποιοδήποτε χημικό προϊόν ενταγμένο στην ομάδα 2B».

Στην ίδια ομάδα συγκαταλέγονται το εκχύλισμα της aloe vera και το καφεϊκό οξύ, πρόσθεσε.

Η απόφαση να καταταχθεί η ασπαρτάμη σε αυτή την ομάδα βασίστηκε σε «περιορισμένα δεδομένα» για τον καρκίνο στον άνθρωπο, ιδιαίτερα τον ηπατοκυτταρικό καρκίνο, είδος καρκίνου του ήπατος, εξήγησε ο ΠΟΥ.

Μεταξύ άλλων υπάρχει σε:

• Αναψυκτικά διαίτης
• Τσίχλες
• Ζελατίνες
• Παγωτα
• Γαλακτοκομικά όπως το γιαούρτι
• Δημητριακά πρωινού
• Οδοντόπαστες
• Σιρόπια για τον βήχα
• Μασώμενες βιταμίνες

Αξιοποιήθηκαν επίσης περιορισμένα εργαστηριακά δεδομένα για τον καρκίνο στα ζώα.

«Τα περιορισμένα στοιχεία για τον ηπατοκυτταρικό καρκίνο προέρχονται από τρεις μελέτες» που εκπονήθηκαν στις ΗΠΑ και δέκα ευρωπαϊκές χώρες. Πρόκειται «για τις μόνες επιδημιολογικές μελέτες για τον καρκίνο του ήπατος», διευκρίνισε σε δημοσιογράφους η Δρ. Μέρι Σουμπάουερ-Μπέριγκαν του CIRC.

Σύμφωνα με τον Δρ. Μπράνκα, θα χρειαστεί να εκπονηθούν κι άλλες μελέτες για «να αποσαφηνιστεί περαιτέρω η κατάσταση».

9 ως 14 κουτιά την ημέρα

Η μεικτή επιτροπή εμπειρογνωμόνων για τα πρόσθετα τροφίμων του ΠΟΥ και του FAO (του οργανισμού τροφίμων και γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών) συνεδρίασε από την 27η Ιουνίου ως την 6η Ιουλίου για να αποτιμήσει τους κινδύνους που συνδέονται με κατανάλωση ασπαρτάμης.

Συμπέρανε πως τα δεδομένα που εξετάστηκαν δεν δικαιολογούν επαρκώς την μεταβολή της επιτρεπτής ημερήσιας δόσης που ορίστηκε το 1981, δηλαδή τα 40 μιλιγκράμ το μέγιστο ανά κιλό σωματικού βάρους, μπορεί κανείς να καταναλώνει ασπαρτάμη «χωρίς κίνδυνο» εντός αυτού του ορίου.

Καθώς το κουτί ανθρακούχου αναψυκτικού «λάιτ» περιέχει 200 ως 300 γραμμάρια αυτού του γλυκαντικού, οποιοδήποτε ενήλικο πρόσωπο με σωματικό βάρος 70 κιλά θα πρέπει να καταναλώνει από 9 ως 14 κουτιά την ημέρα για να ξεπεράσει την επιτρεπτή ημερήσια δόση, αν υποτεθεί πως δεν προσλαμβάνει ασπαρτάμη από άλλα είδη διατροφής.

«Το πρόβλημα είναι όσοι κάνουν μεγάλη κατανάλωση» προϊόντων που περιέχουν ασπαρτάμη, πρόσθεσε, όμως «τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι η περιστασιακή κατανάλωση δεν εγείρει κίνδυνο».

Η αντίδραση της Διεθνούς Ένωση Γλυκαντικών

Το τεχνητό γλυκαντικό αυτό, χωρίς θρεπτική αξία, χρησιμοποιείται από τα χρόνια του 1980. Κυρίως σε ποτά με λίγες θερμίδες, όπως τα «λάιτ» αναψυκτικά, σε έτοιμα γεύματα, σε τσίκλες, σε φαρμακευτικά προϊόντα, όπως οι παστίλιες για τον βήχα, καθώς και σε άλλα προϊόντα, όπως οι οδοντόπαστες.

Αντιδρώντας σε αυτές τις μελέτες, η Διεθνής Ένωση Γλυκαντικών (ISA) τόνισε πως η ομάδα 2Β, στην οποία κατατάχθηκε η ασπαρτάμη, είναι η ίδια με αυτή στην οποία έχουν ενταχθεί το κίμτσι και άλλα μαριναρισμένα λαχανικά.

Η μεικτή επιτροπή «για ακόμη μια φορά επαναβεβαίωσε την ασφάλεια της ασπαρτάμης αφού έκανε σε βάθος, πλήρη και επιστημονικά αυστηρή αποτίμηση», έκρινε η γενική γραμματέας της ISA, η Φράνσις Χαντ-Γουντ.

Όμως για τον Καμίλ Ντοριόζ, υπεύθυνο των εκστρατειών της μη κυβερνητικής οργάνωσης Foodwatch στη Γαλλία, η ανακοίνωση του ΠΟΥ έχει μάλλον «πικρή γεύση», καθώς τονίζει αυτό το «πιθανόν καρκινογόνο γλυκαντικό δεν θα έπρεπε να έχει έχει θέση στα τρόφιμα και στα ποτά μας».

Πέρα από το ζήτημα του καρκίνου, ο ΠΟΥ πρόσφατα επισήμανε ότι τα τεχνητά γλυκαντικά χωρίς ζάχαρη δεν ωφελούν στην προσπάθεια απώλειας βάρους.

Σε κάθε περίπτωση, αν κανείς πρέπει να επιλέξει «ανάμεσα σε μια κόλα με γλυκαντικό και μια κόλα με ζάχαρη, θεωρώ πως η καλύτερη επιλογή είναι η τρίτη: πιείτε νερό», σχολίασε ο Δρ. Μπράνκα.