Με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για το Μαξίμου ολοκληρώθηκαν οι ενέργειες της προέδρου του Αρείου Πάγου σχετικά με το ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου, το οποίο καταδίκαζε τη χώρα μας για την κατρακύλα του κράτους δικαίου και της ελευθερίας του Τύπου στην εποχή της Ν.Δ.

Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου συνεδρίασε σήμερα, μετά το πρωτοφανές στα χρονικά κάλεσμα της Ιωάννας Κλάπα σε συζήτηση για να αξιολογηθεί το ψήφισμα, ενώ δεν έχει καμία αρμοδιότητα.

Στην απόφαση η Διοικητική Ολομέλεια χαρακτηρίζει το ψήφισμα για το κράτος δικαίου ως «ανεπίτρεπτη και ευθεία παρέμβαση στο έργο των ελληνικών δικαστηρίων σε σωρεία υποθέσεων που είναι δικαστικά εκκρεμείς».

Πρακτικά η απόφαση αυτή δεν αλλάζει τα δεδομένα, καθώς ο Άρειος Πάγος δεν έχει αρμοδιότητα πάνω στο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου και γίνεται για λόγους… εσωτερικής κατανάλωσης.

Αναλυτικότερα, η Διοικητική Ολομέλεια του Αρείου Πάγου με πλειοψηφία 49 και 13 κατά, αποφάσισε, ότι τα αναφερόμενα στο Ψήφισμα σε ό,τι αφορά τον χειρισμό δικαστικών υποθέσεων, αποτελούν ευθεία παρέμβαση στο έργο της ελληνικής Δικαιοσύνης. Αντίθετα, η μειοψηφία είχε τη γνώμη ότι το θέμα είναι πολιτικής φύσεως και δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου.

Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου συγκροτήθηκε με πρωτοβουλία της προέδρου του Αρείου Πάγου Ιωάννας Κλάπα και με τη συμμετοχή της εισαγγελέως Γεωργίας Αδειλίνη. 

Σύμφωνα με τα όσα διαρρέονται μέσω του ΑΠΕ – ΜΠΕ η κ. Αδειλίνη τοποθετήθηκε για όλα τα ζητήματα που τίθενται στο ψήφισμα, όπως οι έρευνες για το σκάνδαλο των υποκλοπών, τα Τέμπη, υποθέσεις διαφθοράς, χρηματοδότησης μέσων ενημέρωσης, η έρευνα για τη δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ, αλλά και το ναυάγιο της Πύλου.

Στο Ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου γίνεται και ειδική αναφορά στη δικαστική μεταχείριση του Παναγιώτη Δημητρά που διώκεται από τις δικαστικές αρχές για σειρά δράσεων οι οποίες χαρακτηρίζονται ως «έκνομες», θέματα για τα οποία επίσης απασχολήθηκε η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου.

Σύμφωνα με το τηλεγράφημα του ΑΠΕ η Ολομέλεια αποφάνθηκε ότι τα αναφερόμενα είναι αόριστα, χωρίς τεκμηρίωση, χωρίς αμεροληψία και χωρίς κάποια ανάθεση των ερευνών σε εθνική ή κοινοτική αρχή με αποτέλεσμα να αποτελούν ευθεία παρέμβαση στο έργο της ελληνικής Δικαιοσύνης.

Εισηγητής στη συνεδρίαση της Διοικητικής Ολομέλειας ήταν ο αρεοπαγίτης Παναγιώτης Λυμπερόπουλος, ο οποίος υποστήριξε ότι η Δικαιοσύνη έχει προχωρήσει σημαντικά στις έρευνες για την τραγωδία των Τεμπών σε ό,τι αφορά μη πολιτικά πρόσωπα, για να προσθέσει ότι για τυχόν ευθύνες πολιτικών προσώπων δεν έχει η Δικαιοσύνη καμία αρμοδιότητα, καθώς το Σύνταγμα την έχει αναθέσει στη Βουλή.

Ο κ. Λυμπερόπουλος, σχετικά με τα όσα αναφέρονται στο ψήφισμα για την υπόθεση των υποκλοπών, τόσο για τις έρευνες όσο και τη στοχοποίηση του Χρήστου Ράμμου έκανε λόγο για ανεπίτρεπτη παρέμβαση στο έργο των εισαγγελικών και δικαστικών αρχών για μια έρευνα που είναι σε εξέλιξη. 

Αναφορικά με την υπόθεση του Ζακ Κωστόπουλο ο αρεοπαγίτης επέμεινε στη λογική της ευθείς και ανεπίτρεπτης παρέμβασης σημειώνοντας ότι έχουν δικαστεί και καταδικαστεί οι δράστες σε πρώτο βαθμό, ενώ η δίκη γίνεται τώρα στο Εφετείο.

Για την δολοφονία του Γιώργου Καραϊβαζ επισημαίνει ότι η Δικαιοσύνη διερευνά την υπόθεση, προσθέτοντας ότι ήδη έχουν απολογηθεί εμπλεκόμενοι και έχουν υπάρξει προφυλακίσεις.

Τέλος στο κομμάτι που αφορά την πολύνεκρη τραγωδία της Πύλου, ο κ. Λυμπερόπουλος μίλησε για αόριστες και ατεκμηρίωτες αιτιάσεις για να σημειώνει πως με το ψήφισμα επιχειρείται ευθεία παρέμβαση στο έργο των ελληνικών δικαστικών αρχών.

Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ ο εισηγητής αρεοπαγίτης κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το Ψήφισμα υιοθετεί αμφισβητούμενα δεδομένα και συμπεράσματα που έχουν εξαχθεί χωρίς τεκμηρίωση με την παράθεση ψευδών και μη επιβεβαιωμένων πληροφοριών. Προσέθεσε ότι όλα αυτά πλήττουν τη Δικαιοσύνη, καθώς όπως τόνισε, είναι δυνατόν να εγκατασταθεί στους πολίτες και τα κοινοτικά όργανα η εντύπωση ότι το κράτος δικαίου στην Ελλάδα υποχωρεί εξαιτίας διαφθοράς που περιλαμβάνει και το δικαστικό σώμα.

Η ανακοίνωση

Κόλαφο αποτελεί για την Ελλάδα η πιο πρόσφατη έκθεση της «Διεθνούς Διαφάνειας» («Transparency International») όσον αφορά τον Δείκτη Διαφάνειας της κάθε χώρας. Η Ελλάδα έπεσε κάτω από τη βάση του Δείκτη, καταλαμβάνοντας την 24η θέση μεταξύ των 27 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Με πτώση τριών βαθμών (49 βαθμοί το 2023, από 52 βαθμούς το 2022 και 59η θέση συνολικά για το 2023 από 51η θέση το 2022), η Ελλάδα, σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης, «αντιμετωπίζει κρίση του κράτους δικαίου που αντιστρέφει τη θετική πορεία της χώρας κατά την τελευταία δεκαετία».

Στην κατάταξη η χώρα μας συγκεντρώνει τους ίδιους βαθμούς με τη Ναμίμπια και βρίσκεται κάτω από τη Μαλαισία. Η Πολωνία (54) βρίσκεται αρκετά ψηλότερα από την Ελλάδα και η Ουγγαρία (42) χαμηλότερα.

Η «Διεθνής Διαφάνεια» κάνει λόγο για έλλειψη ανεξαρτησίας του δικαστικού συστήματος, καθώς η ηγεσία του ορίζεται από πολιτικούς, με προσωπικά συμφέροντα και κίνητρα. Αυτό, πάντα σύμφωνα με την έκθεση, αυξάνει τη διαφθορά στη χώρα και οδηγεί στην υπολειτουργία του κράτους δικαίου. Το δυστύχημα των Τεμπών και η διαχείριση του από τη Δικαιοσύνη αναφέρεται ως χαρακτηριστικό παράδειγμα όσον αφορά το εν λόγω θέμα:

«Ας πάρουμε ως παράδειγμα την Ελλάδα. Η ελάχιστη ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης – συμπεριλαμβανομένου του διορισμού δικαστών από πολιτικούς – έχει συμβάλλει στην πιο απότομη μείωση του κράτους δικαίου στην ΕΕ.

Οι νυν και πρώην βουλευτές δεν μπορούν να ερευνηθούν από τα δικαστήρια – μόνο από το Κοινοβούλιο, και οι αξιωματούχοι που καταχρώνται την εξουσία τους σπάνια αντιμετωπίζουν συνέπειες. Αυτό έχει δημιουργήσει μια κουλτούρα διαφθοράς σε διάφορα τμήματα του δημόσιου τομέα της χώρας, με τραγικά αποτελέσματα.

Τον Φεβρουάριο του 2023, 57 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο χειρότερο σιδηροδρομικό δυστύχημα στην Ελλάδα. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία εντόπισε διάφορα αδικήματα διαφθοράς που συνέβαλαν στο δυστύχημα, από νεποτιστικούς διορισμούς ανειδίκευτου προσωπικού, μέχρι κλοπή δημόσιων πόρων. Συνέστησε επίσης στο Κοινοβούλιο να ερευνήσει δύο πρώην βουλευτές, αλλά το Κοινοβούλιο ανακοίνωσε πως δεν θα το κάνει».

Το σκάνδαλο των υποκλοπών και η ελευθερία του Τύπου

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει η Διεθνής Διαφάνεια, «οι συνέπειες από τις φερόμενες παράνομες υποκλοπές επικοινωνιών δημοσιογράφων και πολιτικών της αντιπολίτευσης από την κυβέρνηση, οι επιθέσεις στην ελευθερία του Τύπου και η μειωμένη δικαστική ανεξαρτησία συνέβαλλαν στην πιο απότομη πτώση του κράτους δικαίου στην ΕΕ».

Οι ανησυχίες αυξάνονται «εξαιτίας της υπερβολικής παρέμβασης της κυβέρνησης στο σκάνδαλο των υποκλοπών “Predatorgate”, με αναφορές για απειλές σε μέλη του ανεξάρτητου ελεγκτικού οργάνου που ερευνά την υπόθεση και για παρεμπόδιση μαρτύρων».

Δυστυχώς, η Ελλάδα είναι η χώρα με τη χειρότερη επίδοση στην ΕΕ, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου (World Press Freedom Index) και υπάρχει εξήγηση: «Η χρήση του SLAPP (Strategic Lawsuit Against Public Participation) για να φιμωθούν οι δημοσιογράφοι είναι συνήθης, εμποδίζοντας τη δυνατότητα των ΜΜΕ να αναφέρουν υποθέσεις διαφθοράς. Αυτό ενισχύεται από τη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας ΜΜΕ σε πρόσωπα με στενούς δεσμούς με την πολιτική ελίτ».

Η θέση και η βαθμολογία της Ελλάδας στον Δείκτη Διαφάνειας

Πώς θα σταματήσει η διολίσθηση

Η έκθεση σημειώνει πως «η Ελλάδα έκανε μια πολλά υποσχόμενη κίνηση, ιδρύοντας την Εθνική Αρχή Διαφάνειας το 2019, όμως τα μέλη της διοίκησής της επιλέγονται από την κυβέρνηση. Η θέση του Διοικητή είναι κενή για περισσότερο από ενάμιση χρόνο, ενώ μέλη του Συμβουλίου Διοίκησης παραιτήθηκαν πρόσφατα εν μέσω καταγγελιών για σκάνδαλο».

Και καταλήγει πως για να σταματήσει η διολίσθηση, «η κυβέρνηση πρέπει να εγγυηθεί την προστασία και την ασφάλεια των δημοσιογράφων, να ενισχύσει τους νόμους για το lobbying και τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων και να διατηρήσει μια ανεξάρτητη αρχή κατά της διαφθοράς».

Πως διαμορφώθηκε η λίστα του Δείκτη Διαφάνειας

Η Δανία (90 βαθμοί) καταλαμβάνει την πρώτη θέση στον δείκτη για έκτη συνεχόμενη χρονιά, με τη Φινλανδία και τη Νέα Ζηλανδία να ακολουθούν με βαθμολογία 87 και 85, αντίστοιχα. Λόγω της εύρυθμης λειτουργίας των δικαιοδοτικών συστημάτων τους, αυτές οι χώρες βρίσκονται επίσης μεταξύ των κορυφαίων της βαθμολογίας του Δείκτη για το Κράτος Δικαίου.

Η Σομαλία (11 βαθμοί), η Βενεζουέλα (13 βαθμοί), η Συρία (13 βαθμοί), το Νότιο Σουδάν (13 βαθμοί) και η Υεμένη (16 βαθμοί) καταλαμβάνουν τις τελευταίες θέσεις του Δείκτη.

Από το 2018, 12 χώρες κατέγραψαν σημαντική πτώση στη βαθμολογία τους στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς. Η λίστα περιλαμβάνει χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, όπως το Ελ Σαλβαδόρ (31 βαθμοί), η Ονδούρα (23 βαθμοί), η Λιβερία (25 βαθμοί), η Μιανμάρ (20 βαθμοί), η Νικαράγουα (17 βαθμοί), η Σρι Λάνκα (34 βαθμοί) και η Βενεζουέλα (13 βαθμοί), καθώς και οικονομίες μεσαίου και υψηλού εισοδήματος, όπως η Αργεντινή (37 βαθμοί), η Αυστρία (71 βαθμοί), η Πολωνία (54 βαθμοί), η Τουρκία (34 βαθμοί) και το Ηνωμένο Βασίλειο (71 βαθμοί).

Οχτώ χώρες βελτίωσαν τη θέση τους στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς κατά την ίδια περίοδο: η Ιρλανδία (77 βαθμοί), η Νότια Κορέα (63 βαθμοί), η Αρμενία (47 βαθμοί), το Βιετνάμ (41 βαθμοί), οι Μαλδίβες (39 βαθμοί), η Μολδαβία (42 βαθμοί), η Αγκόλα (33 βαθμοί) και το Ουζμπεκιστάν (33 βαθμοί).

Η πορεία της Ελλάδας στον Δείκτη Διαφάνειας από το 2012 έως το 2023

Τι είναι ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς

Από την έναρξη εφαρμογής του το 1995, ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς έχει γίνει ο κορυφαίος παγκόσμιος δείκτης διαφθοράς του δημόσιου τομέα.

Ο Δείκτης βαθμολογεί 180 χώρες και περιοχές σε όλο τον κόσμο με βάση την αντίληψη για τη διαφθορά στον δημόσιο τομέα, χρησιμοποιώντας δεδομένα από 13 εξωτερικές πηγές, συμπεριλαμβανομένης της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, ιδιωτικών εταιρειών αξιολόγησης κινδύνου και συμβουλευτικών εταιριών, δεξαμενών σκέψης και άλλων. Οι βαθμολογίες αντικατοπτρίζουν τις απόψεις εμπειρογνωμόνων και επιχειρηματιών.

«Μια δολοφονία, ένα σκάνδαλο υποκλοπών, αγωγές κατά αντιλαϊκών ρεπορτάζ: η Ελλάδα κατατάσσεται στις χαμηλότερες θέσεις από όλες τις χώρες της ΕΕ όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου. Πώς οι Έλληνες δημοσιογράφοι ζουν – και εργάζονται – με αυτό.»

Αυτή είναι η εισαγωγή ενός σημαντικού ρεπορτάζ-καταπέλτη του Γερμανικού Δικτύου ARD για την κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικός είναι ο τίτλος του σχετικού άρθρου: «Όπου η ελευθερία του Τύπου χρειάζεται θάρρος». Εννοείται πως αναφέρεται στο τεράστιας σημασίας σκάνδαλο παρακολουθήσεων.  «Υπεύθυνη η μυστική υπηρεσία της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη», σημειώνει συγκεκριμένα.

Αναφέρει συγκεκριμένα: 

Η χήρα Στάθα Καραϊβάζ δεν πηγαίνει σχεδόν ποτέ στον τόπο όπου πυροβολήθηκε ο σύζυγός της. Ανατριχιάζει ακόμα και σήμερα. Τώρα υπάρχει εδώ μια μαύρη πέτρινη αναμνηστική πλάκα. Ήταν Παρασκευή απόγευμα, 9 Απριλίου 2021, όταν ένας γείτονας τηλεφώνησε: Υπήρξαν πυροβολισμοί στη γειτονιά. Ο Γιώργος Καραϊβάζ ήταν πάντα πολύ προσεκτικός και στάθμευε το αυτοκίνητό του στο γκαράζ. Όχι εκείνη τη μέρα. Οι κάμερες παρακολούθησης κατέγραψαν δύο άνδρες πάνω σε μοτοσικλέτα, ο ένας κατέβηκε και πυροβόλησε τον δημοσιογράφο από κοντινή απόσταση. “Ήταν δολοφονία”, λέει ο Βασίλης Παναγιωτόπουλος από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα. Ο Γιώργος Καραϊβάζ, ένας σεβαστός αστυνομικός ρεπόρτερ, εμφανίστηκε σε πολλές εκπομπές – τα πιο σημαντικά του θέματα: Η διαφθορά στην ελληνική αστυνομία και οι σχέσεις μεταξύ των μεγάλων επιχειρήσεων, της πολιτικής και του οργανωμένου εγκλήματος.” Για τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα, η δολοφονία του δημοσιογράφου, η οποία δεν έχει ακόμη εξιχνιαστεί, αποτελεί ξεκάθαρη επίθεση στην ελευθερία του Τύπου. Στην κατάταξή τους για την ελευθερία του Τύπου παγκοσμίως, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 107η θέση, τη χαμηλότερη από όλες τις χώρες της ΕΕ. “Δύο χρόνια μετά τη δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ, δεν έχουμε δει καμία σημαντική πρόοδο. Δεν έχουμε λάβει ικανοποιητικές απαντήσεις σχετικά με την πορεία της εισαγγελικής έρευνας – και αυτός είναι ένας από τους κύριους λόγους για την κακή κατάταξη”, λέει ο Παναγιωτόπουλος.

Κατασκοπεία μέσω του λογισμικού “Predator “

Υπάρχουν και άλλοι λόγοι. Ο δημοσιογράφος Θανάσης Κουκάκης ερευνά και δημοσιεύει κυρίως υποθέσεις οικονομικού εγκλήματος. Αναφέρει ότι οι μυστικές υπηρεσίες στην Ελλάδα φέρονται επίσης να έχουν παραβιάσει την ελευθερία του Τύπου. Ο Κουκάκης έγραψε αρκετά άρθρα για τους “Financial Times” στα οποία επέκρινε την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία: ευνοεί το ξέπλυμα χρήματος και τη φοροδιαφυγή, υποστηρίζει, και η κυβέρνηση προσπάθησε αρχικά να ασκήσει πίεση στην εφημερίδα και να εμποδίσει την ενημέρωση, λέει. Παράλληλα, ο ίδιος μπήκε στο στόχαστρο των μυστικών υπηρεσιών: “Από εκείνη τη στιγμή και μετά, η ελληνική εθνική υπηρεσία πληροφοριών άρχισε να με παρακολουθεί. Πρώτα με συμβατική τεχνολογία, στη συνέχεια με το λογισμικό ‘Predator’.” Σύμφωνα με την έρευνα του Κουκάκη και αρκετών άλλων συναδέλφων του, δημοσιογράφοι, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ακόμη και υπουργοί της κυβέρνησης φέρονται να έχουν υποκλαπεί μέσω του λογισμικού κατασκοπείας που έχει εγκατασταθεί κρυφά στο smartphone.

Αγωγή εκατομμυρίων ευρώ από τον επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας

Ένα σκάνδαλο πανελλαδικής εμβέλειας, για το οποίο κατηγορήθηκε ως υπεύθυνη η μυστική υπηρεσία της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο επικεφαλής της υπεύθυνης υπηρεσίας, Γρηγόρης Δημητριάδης, ανιψιός του Μητσοτάκη, απολύθηκε. Αλλά μέχρι σήμερα, οι ευθύνες δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως – και υπήρξε μικρή κάλυψη από τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης.” Ο Θοδωρής Χονδρογιάννος εργάζεται για τους “Reporters United”, μια ερευνητική ομάδα με έδρα την Αθήνα. Οι δημοσιογράφοι ήταν μεταξύ εκείνων που αποκάλυψαν το σκάνδαλο. Ο αποπεμφθείς επικεφαλής του γραφείου Δημητριάδη τους μήνυσε στη συνέχεια για τεράστια χρηματικά ποσά. “Κατέθεσε αγωγή εναντίον μας την ίδια μέρα που παραιτήθηκε. Ο Δημητριάδης απαίτησε ένα ποσό άνω του μισού εκατομμυρίου ευρώ από όλους τους εναγόμενους”, λέει ο Χονδρογιάννος. “Το ποσό αυτό είναι πολύ υψηλό για τα ελληνικά και τα ευρωπαϊκά δεδομένα.” Η χρήση ακριβών αγωγών για να γονατίσουν ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι είναι μια συνήθης πρακτική στην Ελλάδα, λέει. Προσπαθούν συνεχώς να εκφοβίσουν τους “Reporters United” με αυτόν τον τρόπο.

“Αυτολογοκρισία από τους δημοσιογράφους”

Ωστόσο, συχνά είναι οι μόνοι που αναφέρουν τις καταχρήσεις. Πολλοί μεγάλοι όμιλοι μέσων ενημέρωσης ανήκουν σε ισχυρούς επιχειρηματίες, κυρίως εφοπλιστές με μεγάλη οικονομική και πολιτική επιρροή. Ένα παράδειγμα: ο Βαγγέλης Μαρινάκης, εφοπλιστής, ιδιοκτήτης της ποδοσφαιρικής ομάδας του Ολυμπιακού Πειραιώς και επίσης ιδιοκτήτης μιας αυτοκρατορίας μέσων ενημέρωσης. Ο Χονδρογιάννος εξηγεί ότι αν μια εταιρεία μέσων ενημέρωσης ανήκει σε έναν εφοπλιστή, δεν κάνει ρεπορτάζ για αυτόν ή για άλλους εφοπλιστές: “Αυτό οδηγεί σε αυτολογοκρισία από τους δημοσιογράφους που εργάζονται εκεί.” Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα βλέπουν τα διαρθρωτικά προβλήματα στην Ελλάδα ως απειλή για την ελευθερία του Τύπου. “Είναι αυτό το τρίγωνο εξουσίας: έχουμε τα μέσα ενημέρωσης, τους επιχειρηματίες και την πολιτική. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα. Αλλά ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων είναι μοναδικός: έχουμε ένα σκάνδαλο παρακολούθησης, τη δολοφονία ενός δημοσιογράφου, τις αγωγές και επίσης το πρόβλημα της ιδιοκτησίας”, λέει ο Παναγιωτόπουλος. Χρειάζεται πολύ θάρρος στην Ελλάδα για να αγωνιστείς για την ελευθερία του Τύπου και μπορείτε να δείτε αυτό και άλλα ρεπορτάζ την Κυριακή στις 18:30 στο “Weltspiegel”.

Στοιχεία που θα εστιάζουν κυρίως στην αδιερεύνητη δολοφονία του Σωκράτη Γκιόλια αναμένεται να παρουσιάσει την Παρασκευή 29 Σεπτεμβρίου στο Διεθνές Φόρουμ Δημοσιογραφίας του iMEdD που θα γίνει στην οδό Πειραιώς, η ομάδα A Safer World For The Truth, την οποία υποστηρίζουν οι Free Press Unlimited, Committee to Protect Journalists, Reporters Without Borders, αλλά και άλλοι συνεργάτες.

Η έρευνα της ομάδας έχει τίτλο «Ατιμωρησία στην Ευρώπη: Η αδιερεύνητη δολοφονία του Έλληνα δημοσιογράφου Σωκράτη Γκιόλια» (“Impunity in Europe: the uninvestigated murder of Greek journalist Sokratis Giolias”) και σε αυτήν όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση θα παρουσιαστεί το μοτίβο απραξίας των ελληνικών Αρχών ειδικά όσον αφορά στις δολοφονίες δημοσιογράφων. Στην σχετική ανακοίνωση πέρα από αναφορά στην δολοφονία Γκιόλια, υπάρχει φυσικά και αναφορά στην δολοφονία Καραϊβάζ, με τους συντάκτες της ανακοίνωσης να συνδέουν τις δύο υποθέσεις με μια παγκόσμια τάση ατιμωρησίας σχετικά με τις δολοφονίες εκπροσώπων του Τύπου.

Όσον αφορά στο συγκεκριμένο θέμα της έρευνας, αυτή αναφέρεται ότι θα εστιάζει στα ερευνητικά λάθη των ελληνικών Αρχών, αλλά και στο πως αυτά επιδρούν στην ελευθερία του Τύπου. Επιπλέον, περιέχονται συστάσεις προς την Ελλάδα να επανεξετάσει τις υποθέσεις με ανεξάρτητο τρόπο, αλλά και τις πρακτικές έρευνας που χρησιμοποιεί όταν οι Αρχές έρχονται αντιμέτωπες με δολοφονίες δημοσιογράφων.

Πηγή: DOCUMENTONEWS.GR

Εξαιρετικά ζοφερή παρουσιάζεται η κατάσταση με την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα στη νέα ευρωπαϊκή έρευνα του ECPMF (Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Ενημέρωσης) για την ελευθερία του Τύπου στις χώρες της Ευρώπης.

«Ο πλουραλισμός των μέσων ενημέρωσης και η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα βρίσκονται σε κατάσταση διαρκούς κρίσης όπως απεικονίζεται για έναν ακόμη χρόνο στην τρέχουσα έκθεση. Φέτος, η ψηφιακή ασφάλεια των δημοσιογράφων σημείωσε δραματική επιδείνωση καθώς Έλληνες δημοσιογράφοι παρακολουθήθηκαν ψηφιακά με τη χρήση spyware Predator, σε ένα σκάνδαλο που ονομάστηκε ''Ελληνικό Γουότεργκεϊτ''» αναφέρει η έκθεση, ενώ κάνει αναφορά στις καταχρηστικές αγωγές που έχουν κατατεθεί εναντίον δημοσιογράφων, ακόμη και από τον πρώην γενικό γραμματέα του Έλληνα πρωθυπουργού:

«Επιπλέον διάφοροι ερευνητές-δημοσιογράφοι που εργάζονταν σε μικρά και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης έγιναν στόχοι καταχρηστικών αγωγών SLAPP, μερικές από τις οποίες υπέβαλε ο πρώην γενικός γραμματέας του Έλληνα πρωθυπουργού. Η καταγραφή των μέσων ενημέρωσης συνεχίστηκε προωθούν μια μονόπλευρη αφήγηση υπέρ της κυβέρνησης και αποκλείουν τις φωνές αντιπολίτευσης ή αντιφρονούντων. Διάφοροι δημοσιογράφοι επεσήμαναν ότι αντιμετωπίζουν αντίποινα από την κυβέρνηση της χώρας επειδή έκαναν ρεπορτάζ για ζητήματα που κρίνονται επιζήμια για τη φήμη της Ελλάδας.

Όσον αφορά τα θέματα διαφάνειας ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης, αν και έγιναν μερικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση με την επιβολή νέων νόμων, τους μένει να φανεί η αποτελεσματικότητα. Φέτος η ελληνική κυβέρνηση ξεκίνησε ένα νέο πρόγραμμα για την παροχή οικονομική στήριξη σε εθνικά, περιφερειακά και τοπικά μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα».

Ο χάρτης της Ευρώπης δείχνει την Ελλάδα «στο κόκκινο» σε ό,τι αφορά τον δείκτη της προστασίας και των προτύπων του δημοσιογραφικού επαγγέλματος.

Σύμφωνα με την έκθεση, ο πλουραλισμός σημείωσε για άλλη μια φορά στην κατηγορία υψηλού κινδύνου, ενώ από τους 20 δείκτες της έκθεσης, οι 18 έφτασαν στην  κατηγορία του μεσαίου κινδύνου και 7 στην κατηγορία υψηλού κινδύνου.

Υπογραμμίζει επίσης πως οι απαραίτητες προϋποθέσεις για τον πλουραλισμό και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, δεν έγιναν σεβαστές στην πράξη. Για παράδειγμα, όπως αναφέρει, «το δικαίωμα των δημοσιογράφων στην πληροφόρηση παραβιάστηκε πολλές φορές από πολλούς υπουργούς της κυβέρνησης, όταν σταμάτησαν τις διαπροσωπικές συνεντεύξεις Τύπου - λόγω της πανδημίας - επιλέγοντας ομιλίες και ανακοίνωσεις από την τηλεόραση, αντί να απαντούν απευθείας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων.

Επιπλέον, επισημαίνει ότι δημοσιογράφοι από ορισμένα ΜΜΕ εμποδίζονταν τακτικά από το να κάνουν ερωτήσεις στις συνεντεύξεις τύπου.

Αναφορικά με το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης-ΕΣΡ συνέχισει να υπολειτουργεί, γεγονός που επισημαίνεται επίσης από τον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου 2022.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν τα ευρήματα που αφορούν την κατηγορία «δημοσιογραφικό επάγγελμα, πρότυπα και προστασία» καθώς ο δείκτης αυτός έχει την υψηλότερη βαθμολογία κινδύνου στο συγκεκριμένο τομέα (69%) καθώς «δημοσιογράφοι υποβλήθηκαν σε ψηφιακή παρακολούθηση, παρενόχληση, εκφοβισμό και σωματική επιθέσεις -κυρίως από αστυνομικές αρχές- λόγω του ερευνητικού τους έργου».

Γενική κατάταξη και ποσοστά

Στη γενική κατάταξη των χωρών, το ECPMF θέτει την Ελλάδα στην  22η θέση ανάμεσα σε 32 χώρες, συγκεντρώνοντας ποσοστό συνολικού ρίσκου στο 61%. Στην πρώτη θέση της κατάταξης βρίσκεται η Γερμανία με ποσοστό ρίσκου 24%, ενώ στην τελευταία θέση βρίσκεται η Τουρκία με ποσοστό ρίσκου 79%. Στις θέσεις γύρω από την Ελλάδα βρίσκονται χώρες όπως η Κύπρος, η Σλοβενία, η Μάλτα και το Μαυροβούνιο.

Σύμφωνα με το ECPMF, οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι συνδέονται και πάλι με την κατάσταση της πλουραλισμού της αγοράς (70%) και της συμπερίληψης (67%). Η Θεμελιώδης Προστασία εμφανίζει τον ίδιο κίνδυνο με πέρυσι (52%) ενώ η Πολιτική Ανεξαρτησία είναι χαμηλότερη από πέρυσι (55%).

Μέτρα προστασίας και αντιμετώπισης

Σχετικά με την Προστασία των δημοσιογράφων ο οργανισμός προτείνει μεταξύ άλλων:

• Αποποινικοποίηση της δυσφήμισης.
• Εφαρμογή αποτελεσματικών πλαισίων Anti-SLAPP που θα μπορούσαν να αποτρέψουν αυθαίρετες και παράνομες απόπειρες ώστε να μην εμποδίζουν τα επικριτικά ρεπορτάζ
• Απαγόρευση χρήσης spyware εναντίον δημοσιογράφων.
• Για τον πλουραλισμό προτείνονται τα εξής μεταξύ άλλων:
• Βελτίωση της διαφάνειας της ιδιοκτησίας των μέσων, απαιτώντας πλήρη αποκάλυψη των στοιχείων ιδιοκτησίας για όλα τα ΜΜΕ
• Εξασφάλιση πρόσβασης του κοινού σε μητρώα ιδιοκτησίας
• Εισαγωγή νομοθεσίας που στοχεύει στην αποτροπή της υψηλής συγκέντρωσης ιδιοκτησίας στον τομέα των μέσων ενημέρωσης
• Ενίσχυση της βιωσιμότητας των μέσων ενημέρωσης υποστηρίζοντας τοπικά και οπτικοακουστικά μέσα και παρέχοντας περισσότερη χρηματοδότηση
• ευκαιρίες και οικονομική στήριξη σε ανεξάρτητους δημοσιογράφους και οργανισμούς μέσων ενημέρωσης.

Για την πολιτική Πολιτική Ανεξαρτησία προτείνεται:

• Διασφάλιση της αυτονομίας και αμεροληψίας του Αθηναϊκού-Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων με αλλαγή του τρόπου διορισμού του ΔΣ

Ολόκληρη η έκθεση:

Καταπέλτης για την κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι η ετήσια έκθεση V-Dem (Varieties of Democracy) που αποτυπώνει την υποβάθμιση της ποιότητας της Δημοκρατίας στην Ελλάδα για το 2022, η οποία χαρακτηρίζεται από τη σταδιακή επιδείνωση των θεσμικών ελέγχων και ισορροπιών που αποτελούν τις αρχές της δημοκρατίας και διασφαλίζουν το Κράτος Δικαίου, ενώ γίνεται ξεκάθαρη αναφορά στο σκάνδαλο των παρακολουθήσεων, μετά τις αποκαλύψεις του Documento και την επιχείρηση του Μαξίμου να αποσιωπηθούν.

Ευθύς εξαρχής (από το Executive Summary), τονίζεται πως η Ελλάδα, μαζί με την Αρμενία και τον Μαυρίκιο, είναι οι χώρες που έχουν υποστεί την εντονότερη αυταρχικοποίηση.

Συγκεκριμένα, αναφερόμενη στην Ελλάδα τονίζει πως η χώρα μας βρίσκεται σε «ολισθηρό δρόμο». Αναφέρει χαρακτηριστικά πως η Ελλάδα υποβαθμίζεται από φιλελεύθερη σε «εκλογική δημοκρατία το 2022». «Η πτώση χαρακτηρίζεται από σταδιακή επιδείνωση των θεσμικών ελέγχων και ισορροπίες που αποτελούν τον πυρήνα της αρχής της φιλελεύθερης δημοκρατίας και διασφαλίζουν ότι η εκτελεστική εξουσία είναι περιορισμένη».

Το διάγραμμα αποτυπώνει τους 10  δείκτες με τη μεγαλύτερη πτώση από το 2017 έως το 2022:

«Το νομοθετικό σώμα και σε μικρότερο βαθμό το δικαστικό σώμα, συμβατικά προπύργια της δημοκρατίας, εξασθενούν σημαντικά στην Ελλάδα.
Η de facto ικανότητα του νομοθέτη να διερευνά τις ενέργειες της εκτελεστικής εξουσίας διαβρώνεται περισσότερο, ακολουθούμενη από το φάσμα των διαβουλεύσεων της κυβέρνησης με άλλους κοινωνικούς παράγοντες και τη συμμόρφωση της κυβέρνησης με το ανώτατο δικαστήριο», επισημαίνει και συνεχίζει: «Το διάγραμμα 1 δείχνει επίσης παραβιάσεις της ελευθερίας της έκφρασης, όπως η αύξηση της παρενόχλησης δημοσιογράφων και η λογοκρισία των κυβερνητικών μέσων ενημέρωσης».

Το σκάνδαλο παρακολουθήσεων

Φυσικά, μόνο απαρατήρητο δεν μπορούσε να περάσει από την έκθεση το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων που φέρει την υπογραφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Η έκθεση της V-Dem επισημαίνει:

«Ένα σημαντικό πρόσφατο γεγονός στην Ελλάδα ήταν το σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών που αποκαλύφθηκε το 2022: Υποκλοπές από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών μιας μακράς λίστας πολιτικών εχθρών της κυβέρνησης, συμμάχων και ερευνητών δημοσιογράφων. Δικαστικές έρευνες, και οι έρευνες από τις κοινοβουλευτικές επιτροπές και τις ανεξάρτητες αρχές έχουν καθυστερήσει επί μήνες και δεν έχουν ακόμη παρουσιάσει τα ευρήματά τους. Για παράδειγμα, η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας στην οποία η σημερινή κυβέρνηση έχει την πλειοψηφία, μπλοκάρει βασικούς μάρτυρες και αποφάσισε ότι οι συνεδριάσεις και οι τελικές εκθέσεις της Επιτροπής θα παραμείνουν εμπιστευτικές», επισημαίνει.

«Ένα άλλο πεδίο ανησυχίας είναι το «επιτελικό κράτος» Νόμος που θεσπίστηκε από το σημερινή διοίκηση επί Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο νόμος (4622/2019) θεσπίζει υπερσυγκέντρωση εξουσιών στα χέρια της εκτελεστικής εξουσίας. Επίσης, έθεσε την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), την εθνική ραδιοτηλεόραση ΕΡΤ και το δημόσιο πρακτορείο ειδήσεων ANA-MPA υπό την εποπτεία του πρωθυπουργού. Αυτό αναφέρεται στη μείωση της κριτικής των ρεπορτάζ και την άνοδο της αυτο-λογοκρισίας στα μέσα ενημέρωσης», προσθέτει ενώ αναφέρεται και στην ετήσια έκθεση των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα που κατατάσσει την Ελλάδα στην 108η θέση στην Ελευθερία του Τύπου, πίσω από χώρες όπως το Τόγκο και η Μποτσουάνα και τελευταία στην Ευρώπη.

«Η Ελλάδα κατατάσσεται πλέον στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου το 2022», επισημαίνει η έκθεση της V-Dem.

Η έκθεση V-Dem, ορίζει ως πηγές της το IPI, το Euractiv, τον Guardian, το BBC, το Euobserver, το Human Rights Watch και το govwatch.gr.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει το γράφημα 12 όπου η Ελλάδα εντοπίζεται στις χώρες με τη μεγαλύτερη πτωτική πορεία την τελευταία τριετία.

Όπως εξηγεί σχετικά η έκθεση επ’ αυτού: «Στην Ελλάδα, εντείνεται ολοένα η ανησυχία για την ελευθερία του Τύπου. Οι δημοσιογράφοι αποτρέπονται τακτικά από το να αναφερθούν μια σειρά από ζητήματα συμπεριλαμβανομένης της μετανάστευσης».

Ολόκληρη η έκθεση:

Πηγή: documentonews.gr

Έκθεση παρακολούθησης MFRR 2022

Το Media Freedom Rapid Response (MFRR) δημοσίευσε την τελευταία έκδοση της ετήσιας έκθεσης παρακολούθησης, που περιγράφει την κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου σε ολόκληρη την Ευρώπη το 2022. Φέτος, το MFRR κατέγραψε 813 παραβιάσεις της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στα κράτη μέλη της ΕΕ και στις υποψήφιες χώρες.

Η Έκθεση Παρακολούθησης – που εκπονήθηκε από το Ευρωπαϊκό Κέντρο για
την Ελευθερία του Τύπου και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (ECPMF), την
Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (EFJ) και το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI) ως μέρος του MFRR – συγκεντρώνει και αναλύει όλες τις παραβιάσεις της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης που καταγράφονται στο Χαρτογράφηση της Ελευθερίας των Μέσων για όλο το έτος 2022.

Η έκθεση χωρίζεται στα ακόλουθα κεφάλαια: μια επισκόπηση που προσφέρει δεδομένα και γραφικά σχετικά με την κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην ΕΕ και τις υποψήφιες χώρες το 2022, τέσσερις θεματικές ενότητες με ποσοτική και ποιοτική ανάλυση σχετικά με τα προαναφερθέντα θέματα και εκθέσεις χωρών που προσφέρουν μια περίληψη των οι πιο σχετικές απειλές στις ακόλουθες χώρες της ΕΕ: Βέλγιο, Εσθονία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιταλία, Πολωνία, Ισπανία και Σουηδία· και στις ακόλουθες υποψήφιες χώρες: Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Σερβία και Τουρκία.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2022, καταγράφηκαν 813 παραβιάσεις της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης σε κράτη μέλη της ΕΕ και υποψήφιες χώρες, στις οποίες συμμετείχαν 1.339 άτομα ή μέσα ενημέρωσης. Αυτό σηματοδοτεί αύξηση από 654 το 2021, αν και πρέπει να σημειωθεί ότι η Ουκρανία και η Μολδαβία δεν συμπεριλήφθηκαν στην ανάλυση του
προηγούμενου έτους.

Η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα συνέχισε αξιοσημείωτη επιδείνωση το 2022 εν μέσω μεγάλης εξάπλωσης σκάνδαλο παρακολουθήση καθώς και αρκετά σοβαρά ποινικές κατηγορίες και βίαιες επιθέσεις σε δημοσιογράφοι. Το MapMF κατέγραψε συνολικά 42 παραβιάσεις που αφορούν 63 πρόσωπα ή οντότητες που σχετίζονται με τα μέσα ενημέρωσης. Η ασφάλεια των δημοσιογράφων παρέμεινε μια σοβαρή ανησυχία μετά από πολλαπλές
σωματικές επιθέσεις.

Οι νομικές υποθέσεις αποτελούνται από το ήμισυ  από τεκμηριωμένες παραβιάσεις της ελευθερίας του Τύπου, συμπεριλαμβανομένων των βαρέων οικονομικών απαιτήσεων που υποβλήθηκαν από ιδιώτες και δημόσιους λειτουργούς.

Τον  Ιανουάριο, πολλοί δημοσιογράφοι και εκδότες κατηγορήθηκαν  σε σχέση με τις αποκαλύψεις τους για το σκάνδαλο Novartis.

Τον Απρίλιο, το ερευνητικό πρακτορείο Reporters United αποκάλυψε ότι ο οικονομικός δημοσιογράφος Θανάσης  Κουκάκης ήταν θύμα παρακολούθησης το καλοκαίρι του 2021 χρησιμοποιώντας το εργαλείο  Predator.

Το Νοέμβριο, η ελληνική εφημερίδα “Documento” σ ανέφερε πως πολλοί δημοσιογράφοι και ιδιοκτήτες ΜΜΕ ήταν μεταξύ των ανθρώπων που είχαν στοχοποιηθεί με το Predator. Δημοσιογράφοι και εφημερίδες που ανέφεραν παρακολουθήσεις , στοχοποιήθηκαν επίσης με μηνύσεις και ποινικές έρευνες.

Μερικές από τις πιο ανησυχητικές επιθέσεις σε ελευθερία του Τύπου στη χώρα  ήταν οι αυτοσχέδιες βόμβες που εξερράγησαν μπροστά στο σπίτια των δημοσιογράφων Άρη Πορτοσάλτε και Δημήτρη Καμπουράκη.

Τον Ιούλιο, ένας μεγάλος εμπρησμός σημειώθηκε  στα κεντρικά γραφεία της Real Media ενώ υπήρξε η σύλληψη και βαριές ποινικές κατηγορίες σε βάρος του φωτορεπόρτερ Νίκου Πηλλού.

Πηγή: typologies.gr

Την πρώτη έκθεση για το επίπεδο του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα έφερε σήμερα στο φως της δημοσιότητας το Vouliwatch, καταγράφοντας μέσα σε μόλις έναν χρόνο πάνω από 170 αναφορές παραβίασης των βασικών αρχών, με τη χώρα να συνεχίζει να… διαπρέπει ποικιλοτρόπως.

Ειδικότερα, το Govwatch είναι μία ανεξάρτητη, μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία του Vouliwatch, συλλογής, καταγραφής και αναφορών περιστατικών παραβίασης του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα.

«To πρώτο παρατηρητήριο του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα μετράει ήδη ένα χρόνο ζωής και περισσότερες από 170 αναφορές! Δεν νοείται ευνομούμενη κοινωνία όταν οι πολίτες ζουν υπό καθεστώς αδιαφάνειας και έλλειψης λογοδοσίας», σημειώνει το Vouliwatch, παρουσιάζοντας τα πρώτα στοιχεία, που είναι άκρως ανησυχητικά.

Ξεχωριστό παράδειγμα πρόσφατης απειλής της λειτουργίας του Κράτους Δικαίου είναι οι χειρισμοί της κυβέρνησης στο ζήτημα της διασφάλισης του απαραβίαστου του απορρήτου των επικοινωνιών.

Σας παρουσιάζουμε την πρώτη ετήσια έκθεση της συλλογής και καταγραφής περιστατικών παραβίασης των αρχών του Κράτους Δικαίου.

Ανάμεσα στις σοβαρότερες αναφορές που καταγράψαμε είναι:

Η διεύρυνση του Ποινικού Κώδικα για το αδίκημα της διασποράς ψευδών ειδήσεων.
Η αδιαφάνεια στη χρηματοδότηση των ΜΜΕ.
H λογοκρισία στην ΕΡΤ.
H απαγόρευση δημόσιων συναθροίσεων.
Η παραβίαση του Κανονισμού για την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων (GDPR).
Η αστυνομική βία.
Οι παράνομες επαναπροωθήσεις αιτούντων άσυλο στην Τουρκία.
Οι υποθέσεις παρακολουθήσεων δημοσιογράφων και πολιτικών.
Δείτε συνοπτικά τα ποσοτικά ευρήματα του Govwatch για το 2021 ανά κατηγορία:

Για το 2021, στην κατηγορία «Νομοθετική Διαδικασία & Κυβερνητική Εποπτεία», το Govwatch κατέγραψε συνολικά 120 παραβιάσεις.

Στην κατηγορία «Διαφθορά», το Govwatch κατέγραψε συνολικά 7 σοβαρές παραβιάσεις.

Στην κατηγορία «Τάξη & Ασφάλεια», το Govwatch κατέγραψε συνολικά 26 παραβιάσεις.

Στην κατηγορία «Θεμελιώδη Δικαιώματα», το Govwatch κατέγραψε συνολικά 22 παραβιάσεις.

Με την Ελλάδα να κατέχει την 108η θέση στην ελευθερία του Τύπου, το Politico σε εκτενές ρεπορτάζ του εξηγεί τι πήγε λάθος και πόσο ρόλο έπαιξε σε αυτό η οικονομική κρίση και η πανδημία και αγγίζει το σκάνδαλο των υποκλοπών.

Είναι όσα συμβαίνουν το τελευταίο διάστημα στην Ελλάδα αποτέλεσμα μίας χρόνιας διάβρωσης της ελευθερίας του Τύπου στη χώρα;

Αυτό συμπεραίνει σε εκτενές ρεπορτάζ του το Politico, ξεκινώντας με τις πρόσφατες αποκαλύψεις Γερμανών και Γάλλων δημοσιογράφων για τις βίαιες επαναπροωθήσεις στο Αιγαίο, που "θάφτηκαν" από τα ελληνικά -φιλοκυβερνητικά- ΜΜΕ.

«Στην Ελλάδα, υπάρχουν δύο παράλληλα σύμπαντα των μέσων ενημέρωσης», σχολιάζει χαρακτηριστικά ο Γιώργος Χρηστίδης, δημοσιογράφος στο Der Spiegel.

Η στιγμή απεικονίζει αυτό για το οποίο προειδοποιούν εδώ και χρόνια δημοσιογράφοι, αναλυτές μέσων ενημέρωσης, ομάδες πολιτικών δικαιωμάτων και ερευνητές της ΕΕ. Η Ελλάδα, λένε, βλέπει τώρα τα ανησυχητικά, βίαια και καταπιεστικά αποτελέσματα μιας χρόνιας διάβρωσης της ελευθερίας του Τύπου στη χώρα.

Όπως αναφέρει το Politico, είναι ένα πρόβλημα, που γεννήθηκε κατά τη διάρκεια της ελληνικής χρηματοπιστωτικής κρίσης, η οποία αποσταθεροποίησε τη χώρα, πόλωσε την πολιτική της και αφαίρεσε από τα μέσα ενημέρωσης τα κέρδη που τα βοηθούσαν να παραμείνουν ανεξάρτητα. Οι ειδησεογραφικοί οργανισμοί έγιναν όλο και πιο κομματικοί. Οι απειλές, οι επιθέσεις και οι παρακολουθήσεις με στόχο δημοσιογράφους αυξήθηκαν.

«Η Ελλάδα είναι μια χώρα όπου ο καθένας μπορεί να γράφει και να δημοσιεύει ό,τι θέλει για οποιονδήποτε, χωρίς καμία λογοκρισία και κανένα κυβερνητικό έλεγχο», είχε δηλώσει ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε πρόσφατη συζήτηση, κρατώντας δύο πρωτοσέλιδα εφημερίδων με αρνητικά άρθρα για την κυβέρνηση.

Η πανδημία έκανε τα πράγματα ακόμα χειρότερα, σημειώνει το Politico, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά και στη λίστα Πέτσα, λέγοντας πως "τους πρώτους μήνες της πανδημίας, με στόχο να βοηθήσει τα μέσα ενημέρωσης, η κυβέρνηση διέθεσε 20 εκατομμύρια ευρώ για μια εκστρατεία για τη δημόσια υγεία. Αλλά το Διεθνές Ινστιτούτο Τύπου είπε ότι αυτά τα κεφάλαια κατευθύνθηκαν δυσανάλογα σε μέσα ενημέρωσης που ήταν πρόθυμα να επαναλάβουν άκριτα την κυβερνητική γραμμή".

Η παραίτηση της δημοσιογράφου Δήμητρας Κρουστάλλη από την εφημερίδα "Το Βήμα", κάνοντας λόγο για ασφυκτικές πιέσεις από το Μαξίμου, φιλοξενείται επίσης στο εκτενές ρεπορτάζ της ιστοσελίδας.

Μία δολοφονία και ένα σκάνδαλο κατασκοπείας

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται από την ιστοσελίδα και στη δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ τον Απρίλιο του 2021, κοντά στο σπίτι του. Η δολοφονία του παραμένει ανεξιχνίαστη και έχει γίνει σύμβολο των αυξανόμενων προβλημάτων για τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης, αναφέρεται στο Politico.

Το αφιέρωμα όμως καταλήγει στο σκάνδαλο των υποκλοπών και παρακολουθήσεων του προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Νίκου Ανδρουλάκη και του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη που έχει προκαλέσει αναταραχή στο πολιτικό σκηνικό και οδήγησε σε παραιτήσεις, ενώ αναφέρεται και στην υπόθεση του δημοσιογράφου Σταύρου Μαλιχούδη, ο οποίος τον περασμένο Νοέμβριο είχε αντιληφθεί από δημοσίευμα που διέρρευσε ότι η κυβέρνηση τον είχε κατασκοπεύσει. Η κυβέρνηση αρνήθηκε τον ισχυρισμό και τα μέσα ενημέρωσης έδωσαν ελάχιστη σημασία σε αυτό.

Κλείνοντας, το Politico φιλοξενεί τη δήλωση του δημοσιογράφου Γιάννη Παλαιολόγου, ο οποίος ανέφεερε πως «όταν η κυβέρνηση είναι σε μεγάλο βαθμό απρόσβλητη από την εποπτεία των μέσων ενημέρωσης, τα αντανακλαστικά της αμβλύνονται και το κίνητρό της για κακή συμπεριφορά αυξάνεται. Θα ήταν καλό για εμάς να κάνουμε πράγματα που απαιτούν λίγο θάρρος τώρα, αντί να αντιμετωπίσουμε την ανάγκη να δείξουμε μεγαλύτερο θάρρος στο μέλλον».

O επίσημος λογαριασμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Twitter, δημοσίευσε χθες την έρευνα των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, που αποκάλυψε το σοβαρό πρόβλημα δημοκρατίας στην Ελλάδα, εκφράζοντας παράληλα έκδηλη ανησυχία. 

«Επιδείνωση της πόλωσης στον χώρο των ΜΜΕ, με την ελευθερία του τύπου να πλήττεται παράλληλα και λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που παρουσίασαν οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα / Reporters Without Borders. Περισσότερες πληροφορίες ↓ https://europarl.europa.eu/news/en/headlines/society/20220513STO29508/press-freedom-2021-how-are-eu-countries-rated-infographics», αναφέρει στην ανάρτησή του ο επίσημος λογαριασμός του Ευρωκοινοβουλίου στο Twitter.

Θυμίζουμε πως τον μεγάλο διεθνή οργανισμό, ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε προχθες ως «κάποια γαλλική ΜΚΟ», όταν ρωτήθηκε από αμερικανό δημοσιογράφο για ποιον λόγο η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση στην Ε.Ε. σχετικά με την ελευθερία του Τύπου.

Θυμίζουμε επίσης πως στημ επικαιροποιημένη, ετήσια έκθεση του 2022 των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, World Press Freedom Index, που αξιολογεί την κατάσταση της δημοσιογραφίας σε 180 χώρες του κόσμου, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση σε όλη την Ε.Ε. καθώς έκανε  "βουτιά" 38 θέσεων. 

Είναι χαρακτηριστικό πως μετά την πτώση 38 θέσεων στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου, η Ελλάδα βρίσκεται σε χειρότερη θέση από την αυταρχική Ουγγαρία του Όρμπαν, τη Μάλτα της δολοφονία της Ντάφνι Καρουάνα Γκαλίζια και στη δίωξη της Μαρίας Εφίμοβα, που είχε αποκαλύψει σκάνδαλο διαφθοράς υψηλόβαθμων αξιωματούχων.

Ακόμα πιο χαρακτηριστικό είναι πως όχι μόνο είμαστε τελευταίοι στην Ε.Ε. όσον αφορά στην Ελευθερία του Τύπου, αλλά βρισκόμαστε και "μία ανάσα" από την Τουρκία των λευκών κελιών και τη Ρωσία του καθεστώτος Πούτιν.

Πηγή: 2020mag.gr