Με τη μέθοδο… «βλέποντας και κάνοντας» η αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ
Μια ενδιαφέρουσα προσέγγιση για τις εξελίξεις στη ΔΕΗ, κάνουν οι εργαζόμενοι του τοπικού παραρτήματος του σωματείου της ένωσης τεχνικών ΔΕΗ (ΕΤΕ / ΔΕΗ) του ΑΗΣ Κομοτηνής. Σύμφωνα με τις επισημάνσεις τους:
Το μοντέλο που θα κάνει ελκυστική την προοπτική εξαγοράς της λεγόμενης «μικρής ΔΕΗ» από τους πιθανούς αγοραστές μελετούν στελέχη του Υπουργείου Περιβάλλοντος σε στενή συνεργασία με επιτελείο που έχει ήδη δημιουργηθεί στη ΔΕΗ. Και τούτο διότι τα πρώτα μηνύματα από την ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά δείχνουν ότι οι ξένες εταιρείες δεν είναι πρόθυμες να προσέλθουν σε μια τέτοια λύση ως αγοραστές, παρά μόνον εάν δημιουργηθεί ένα «πακέτο» που να δίνει προοπτική. «Στη συγκεκριμένη χώρα, στη συγκεκριμένη ηλεκτρική αγορά, στη συγκεκριμένη ΔΕΗ, για να επενδύσεις πρέπει να το κίνητρο να είναι πολύ σοβαρό» φέρεται να διαμήνυσε ευρωπαϊκή εταιρεία που βολιδοσκοπήθηκε μέσω πολιτικών διαύλων.
Σε κάθε περίπτωση το αρχικό σχέδιο αποκρατικοποίησης της ΔΕΗ που παρουσίασε το ΥΠΕΚΑ και «πέρασε» με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου δεν θεωρείται αρκετό. Αντίθετα απαιτείται περεταίρω επεξεργασία και, αν χρειαστεί, αλλαγές. Άλλωστε το «βλέποντας και κάνοντας» επιβεβαιώνει η τελευταία παράγραφος της Πράξης του Υπουργικού Συμβουλίου, η οποία επιλέξει αναφέρει: «Εξουσιοδοτούμε από κοινού τον υπουργό Οικονομικών και τον υπουργό ΠΕΚΑ, να επιφέρουν τροποποιήσεις στο ανωτέρω Σχέδιο ή σε τμήματα αυτού, ιδίως όσον αφορά στον καθορισμό και στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των επί μέρους φάσεων και σταδίων κάθε ενότητας» κλπ.
Το σχέδιο προβλέπει ως γνωστόν τη δημιουργία της λεγόμενης «Μικρής ΔΕΗ» στην οποία η μητρική θα εισφέρει μονάδες ηλεκτροπαραγωγής και πελατολόγιο σε ποσοστό 30% αυτού που κατέχει σήμερα η ΔΕΗ. Συγκεκριμένα, 1.400 μεγαβάτ λιγνιτικών μονάδων, 500 μεγαβάτ υδροηλεκτρικών και 500 μεγαβάτ φυσικού αερίου, δηλαδή συνολικά 2.400 μεγαβάτ.
Αγκάθια
Εξυπακούεται ότι η παραχώρηση στη νέα εταιρεία των λιγνιτικών μονάδων, θα συνοδευτεί και από το δικαίωμα πρόσβασης σε λιγνιτορυχεία που είναι απαραίτητα για την τροφοδοσία τους. Το σπάσιμο της ΔΕΗ σε «μικρή» και «μεγάλη», είναι σαφές ότι γίνεται προκειμένου να αναπτυχθεί ο ανταγωνισμός στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς σήμερα οι ανεξάρτητες μονάδες είναι αποκλειστικά φυσικού αερίου, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανταγωνιστούν τις φθηνές μονάδες της ΔΕΗ (λιγνίτες, νερά).
Πρέπει όμως να υπογραμμιστεί ότι οι περισσότερες λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ έχουν πεπερασμένο χρονικό περιθώριο λειτουργίας και θα πρέπει να σταματήσουν να λειτουργούν με τη συμπλήρωση προκαθορισμένων και συμφωνημένων με την ΕΕ ωρών λειτουργίας.
Για την παράταση της ζωής τους, θα πρέπει να γίνουν σοβαρές επενδύσεις για περιορισμό των εκπομπών και βελτίωση του βαθμού απόδοσής τους που σήμερα είναι μικρός. Έτσι λοιπόν το ενδιαφέρον των ξένων ενεργειακών αγορών, αλλά και το τίμημα πώλησης λιγνιτικών μονάδων είναι ένα πολύ σχετικό μέγεθος που συναρτάται άμεσα με τον υπολειπόμενο χρόνο ζωής και τις ενδεχόμενες επενδύσεις που πρέπει να γίνουν σε αυτές.
Παρόλα αυτά η πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου θέτει προκαταβολικούς όρους όπως τη μεταφορά στη νέα εταιρεία μέρους του υφιστάμενου δανεισμού της ΔΕΗ, καθώς όπως αναφέρει επιγραμματικά, «ο δανεισμός της ΔΕΗ σε πολύ μεγάλο βαθμό έχει χρηματοδοτήσει την κατασκευή και συντήρηση των παραγωγικών μονάδων που θα εισφερθούν στην νέα εταιρεία». Επίσης ότι δεν θα επιτραπεί η πώληση κάτω από την λογιστική αξία των εισφερομένων στοιχείων όπως αυτή προσδιορίζεται με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα. Όσο για τα λιγνιτωρυχεία, η ΔΕΗ ή οι σύμβουλοί της θα πρέπει να αποτιμήσουν την αξία του δικαιώματος παραχώρησης που έχουν από το Ελληνικό Δημόσιο, καθώς ο λιγνίτης είναι περιουσία του Κράτους.
Πελάτες
Ένα πολύ λεπτό σημείο της όλης διαδικασίας αφορά τη μεταφορά στην εταιρεία του 30% των πελατών της ΔΕΗ, τους οποίους προμηθεύει με ηλεκτρικό. Η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου αναγνωρίζει το πρόβλημα το οποίο έχει να κάνει με το κατά πόσο θα είναι υποχρεωτική η μεταφορά ενός πελάτη από τον προμηθευτή που έχει σήμερα (ΔΕΗ) σε έναν άλλο, και αυτό παρά την βούλησή του, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του 30%. «Στο πλαίσιο αυτό παραμένει υπό εξέταση επί του παρόντος ο τρόπος με τον οποίο η νέα εταιρεία θα προσελκύσει πελάτες, κατ' αναλογία, από την πελατειακή βάση της ΔΕΗ ανά κατηγορία πελατών», αναφέρεται χαρακτηριστικά και απλώς περιγράφεται η αμηχανία επί του πρακτέου.
Χρονοδιάγραμμα
Η προετοιμασία για τη δημιουργία της «Μικρής ΔΕΗ» θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2014 και η συναλλαγή με τον επενδυτή μέχρι τον Ιανουάριο του 2015. Στη συνέχεια θα γίνει η πώληση του 17% των μετοχών από αυτές που κατέχει το Δημόσιο (51%) σε στρατηγικό επενδυτή.
Σύμφωνα ωστόσο με πληροφορίες του Energypress, δεν αποκλείεται, στο πλαίσιο των τροποποιήσεων επί του σχεδίου, να προηγηθεί η πώληση του 17%, εάν κριθεί ότι η δημιουργία και πώληση της «μικρής ΔΕΗ» θα καθυστερήσει ή δεν θα προσελκύσει το επενδυτικό ενδιαφέρον.