Τουριστική χώρα ή αποικία?
To άρθρο γράφτηκε λίγες μέρες πριν ανακοινώσει ο πρωθυπουργός ότι αναμένονται 20 εκατομμύρια τουρίστες στην Ελλάδα και πρόκειται για αφιλοκερδή συνεργασία με την ιστοσελίδα του ραδιοφωνικού σταθμού της Ικαρίας, "Ικαριακή Ραδιοφωνία".
Του Νάσου Μπράτσου
«Ο ανταγωνισμός, όχι μόνο σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις, αλλά και την προσφορά εργασίας, φθηνού και καλύτερα εκπαιδευμένου εργατικού δυναμικού, έχει ανατρέψει τα δεδομένα.
Η μόνη λύση μακροπρόθεσμα είναι η αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας που μπορεί να διασφαλίσει την αύξηση της απασχόλησης και την άνοδο του βιοτικού επιπέδου.
Η Ελλάδα πάει καλά, καλύτερα από ό,τι αναμέναμε. Η Ελλάδα έχει πανέμορφα νησιά και ακτές, αλλά πριν από δύο χρόνια ο τουρισμός ήταν καταστροφή. Η χώρα ήταν πολύ ακριβή και όσοι πήγαιναν προς την Ανατολική Μεσόγειο κατέληγαν στην Τουρκία. Κι, όμως, πέρυσι, και αφού είχαν προηγηθεί οι περικοπές των μισθών, ήρθε η καλύτερη τουριστική χρονιά της Ελλάδας εδώ και δεκαετίες.
Το κλειδί είναι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας. Φυσικά, αυτό πρέπει να γίνει με τρόπο που να είναι πολιτικά ανεκτός».
Β. Σόιμπλε – 18 Απριλίου 2014
Η παγκόσμια τάση εδώ και χρόνια, πριν την ένταξη της Ελλάδας στα μνημόνια, είναι η μείωση των ημερών των διακοπών και η μείωση της κατανάλωσης από τους τουρίστες.
Πριν κορυφωθεί η οικονομική κρίση-που δεν είναι μόνο «ελληνική»-ο ανταγωνισμός για το ποια εταιρεία θα πιάσει τους στόχους της για κέρδη, οδηγούσε σε εντατικοποίηση, παρατάσεις ωραρίων (συχνά απλήρωτων), απολύσεις για να ρεφαριστεί η διαφορά μεταξύ του στόχου που δεν επιτεύχθηκε και των πραγματικών δεδομένων που προέκυψαν.
Κάπως έτσι τα προηγούμενα χρόνια αυξάνονταν τα κέρδη και ταυτόχρονα και η ανεργία.
Επίσης η εργασιακή ανασφάλεια και οι οικονομικές πιέσεις, σε άλλες πιο «ανθηρές» εποχές, δημιουργούσαν συνθήκες για δεύτερες δουλειές, που με τη σειρά τους δεν ευνοούσαν πάντα το συνδυασμό της άδειας της μίας δουλειάς με την άλλη.
Ο τουρισμός ειδικά στη νησιωτική Ελλάδα και ακόμα πιο συγκεκριμένα στα νησιά που βρίσκονται κοντά στην Τουρκία, επηρεάζεται πάντα και από το επίπεδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Για παράδειγμα γιατί να έρθει ο βορειοευρωπαίος για τουρισμό, αν συμπίπτει με μια τεταμένη περίοδο στις σχέσεις των δύο χωρών?
Η εποχική διάσταση της τουριστικής βιομηχανίας στη χώρα μας, αποτυπώνεται και στα εργασιακά-ασφαλιστικά των εργαζομένων στον κλάδο, που εδώ και χρόνια είναι σε κακή κατάσταση.
Μια ακμάζουσα τουριστική βιομηχανία δεν χρειάζεται το προσωπικό της μόνο στην κορύφωση της τουριστικής περιόδου, αλλά και στην προετοιμασία της.
Στον αντίποδα, τη χρονιά που διανύουμε, δηλαδή με τη λήξη του καλοκαιριού του 2013 έως και σήμερα, ακόμα και σε περιοχές τουριστικά ακμάζουσες, σημειώθηκαν κινητοποιήσεις ξενοδοχοϋπαλλήλων, όπως στη Ρόδο (δείτε εδώ ) και στην Κέρκυρα (δείτε εδώ ).
Δεν έλειψαν και ακραία φαινόμενα όπως στην Εύβοια (δείτε εδώ) και στη Ρόδο (δείτε εδώ ). Αλλά και στη Σάμο ο κλάδος δεν πάει καλύτερα (δείτε εδώ ). Μέχρι και λιποθυμίες στην Εύβοια (δείτε εδώ).
Την ίδια ώρα οι προσπάθειες να παρουσιαστεί η άνοδος του αριθμού Ρώσων και Κινέζων τουριστών σαν απόδειξη του success story και να έχει ευρύτερη πολιτική χρήση σαν επικοινωνιακό προϊόν, ναυαγεί, όπως παρουσιάζουν εφημερίδες τουριστικών περιοχών (δείτε εδώ και εδώ).
Φυσικό είναι, όταν σαν κυβέρνηση πηγαίνεις με την ιδιότητα του προεδρεύοντος της Ε.Ε. αγκαλιά με τους Ουκρανούς νεοναζί, γιατί να σου έρθουν μετά οι Ρώσοι τουρίστες. Κάθε επιλογή έχει και τις συνέπειές της.
Προφανώς ο ανταγωνισμός στον τουρισμό που οραματίζεται ο Σόιμπλε, έχει σαν «όραμα» τους μισθούς των 300 ευρώ και τα 12ωρα ωράρια της Τουρκίας, χώρα από την οποία πέρασε πριν χρόνια το ΔΝΤ.
Πολλούς τουρίστες και φτηνό εργατικό κόστος έχουν και άλλοι προορισμοί στον πλανήτη, όπως οι ζώνες σεξοτουρισμού στην Άπω Ανατολή, αλλά προφανώς αυτό δεν μπορεί να είναι όραμα για κανέναν. Εκτός αν οι στατιστικές για μακροζωία και ενεργή σεξουαλική δράση των Ικαριωτών, μέχρι τα βαθιά γεράματα, παρεξηγήθηκαν από τους συμμετέχοντες στα διάφορα ευρωπαϊκά λόμπυ και με δεδομένο και το όνομα της χώρας σε άλλες δεκαετίες (τα "καμάκια", που μέχρι και σωματείο είχαν φτιάξει), μας βλέπουν με άλλους στόχους, πέραν των δημοσιονομικών.
Προτάσεις και διέξοδοι διατυπώθηκαν προ κρίσης, από την πλευρά των συνδικάτων και μέρους της τοπικής αυτοδιοίκησης. Μιλούσαν για αύξηση των ημερών αδείας, για ενίσχυση του χειμερινού τουρισμού (δεν μιλάμε για χιονοδρονικά κέντρα, αλλά για εκδρομικού τύπου αποδράσεις), άλλων μορφών τουρισμού, όπως πχ ο ιαματικός και η αντίστοιχη κάλυψή του από τα ασφαλιστικά ταμεία.
Για τα νησιά προφανώς με ασφαλείς και συνεπείς συνθήκες ταξιδιών που το σημερινό ακτοπλοϊκό σύστημα δεν μπορεί να καλύψει. Ούτε βέβαια με κόστη απαγορευτικά για ταξίδι, που οδηγούν σε κινητοποιήσεις, όπως στη Χίο (δείτε εδώ ).
Συνεπώς ας μην μας παραμυθιάζει ο κάθε Σόιμπλε και οι εγχώριοι φίλοι του, αφού «πάει καλά» ο τουρισμός στην Ελλάδα, πώς και δεν το πήραν χαμπάρι όσοι ζουν από αυτόν.
Εκτός αν το όνειρό τους είναι αυτό .
Γι αυτό λοιπόν, παίζοντας με τις λέξεις, ο Σόιμπλε μιλάει για «ανταγωνιστικότητα που μπορεί να διασφαλίσει την αύξηση της απασχόλησης», οι υπόλοιποι μπορούμε αντί για «απασχόληση» και μάλιστα εποχιακή, να διεκδικούμε «εργασία» για όλους τους μήνες του χρόνου και μάλιστα σταθερή με πλήρη ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα.