ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΥΤΟΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ
ΚΑΙ ΤΗ ΣΧΕΤΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

"Το Δ.Σ. της ΟΛΜΕ δηλώνει την αντίθεσή του στην απόφαση του Υπουργείου Παιδείας, να επιβάλλει σε όλα τα σχολεία, τον αντιδραστικό θεσμό της αυτοαξιολόγησης της σχολικής μονάδας και να προχωρήσει στην ατομική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού.

Θεωρούμε ότι, με την αξιολόγηση και με τις σημερινές συνθήκες, της καπιταλιστικής κρίσης και της αποδόμησης και διαφοροποίησης του δημόσιου σχολείου, επιχειρείται να αθωωθούν οι κυβερνητικές ευθύνες για τις αντιεκπαιδευτικές πολιτικές αφού η αξιολόγηση επιχειρεί να μεταφέρει τα ταξικά αποτελέσματα της πολιτικής της Ε.Ε.-επιχειρήσεων-κυβέρνησης στο μαθητή, στον εκπαιδευτικό, στο γονιό, στη σχολική μονάδα.

Ζούμε σε μια εποχή που πλήττονται τα μορφωτικά δικαιώματα των παιδιών και υποβαθμίζεται – απαξιώνεται ο εκπαιδευτικός κι ο παιδαγωγικός του ρόλος, όπως εκφράζεται από:
•    Τη μορφωτική υποβάθμιση και τη συνεχή αύξηση της μαθητικής διαρροής
•    Την οικονομική του εξαθλίωση και την επιστημονική υποβάθμιση.
•    Την πολιτική της υποχρηματοδότησης των σχολικών μονάδων και την επιχείρηση σύνδεσής της με τη χρηματοδοτική ικανότητα των δήμων (αλλά και των επιχειρήσεων και των ίδιων των γονέων).
•    Την πολιτική των μηδενικών διορισμών μόνιμων και των ελάχιστων προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών τακτικού προϋπολογισμού, που έχει ως αποτέλεσμα τα χιλιάδες κενά στα σχολεία μας.
•    Τις υποχρεωτικές και εκβιαστικές μετακινήσεις από βαθμίδα σε βαθμίδα και από περιοχή σε περιοχή, την κινητικότητα, τη διαθεσιμότητα στο δημόσιο τομέα και επομένως και για τους εκπαιδευτικούς.
•    Την υποβάθμιση και ουσιαστική διάλυση των υποστηρικτών θεσμών των σχολείων και της μετατροπής τους σε “πιλοτικές δομές”, με αποτέλεσμα όπου λειτουργούν να λειτουργούν με κακοπληρωμένο  προσωρινό και ελαστικά εργαζόμενο προσωπικό, μέσω των βραχυπρόθεσμων προγραμμάτων ΕΣΠΑ.

Ταυτόχρονα εκτιμούμε ότι διαμέσου των διαφόρων αξιολογήσεων η Ε.Ε., το Υπουργείο Παιδείας και η Κυβέρνηση επιχειρούν:
1.    Να υποβαθμίσουν και να συρρικνώσουν τη Δημόσια Δωρεάν παιδεία, να αλλοιώσουν τον ενιαίο χαρακτήρα της  και να προωθήσουν το αυτόνομο, ταξικά διαφοροποιημένο σχολείο της ημιμάθειας, της Ε.Ε., των επιχειρήσεων και την κινητικότητας εκπαιδευτικών και μαθητών, στο οποίο θα επικρατεί η χορηγία, η εμπλοκή επιχειρηματικών φορέων, η χρηματοδότηση από τους γονείς, η διαφοροποίηση των σχολικών μονάδων, ο άκρατος ανταγωνισμός. Στη θέση της συνεργασίας των εκπαιδευτικών και των σχολείων, θα έχουμε μεμονωμένες σχολικές μονάδες που θα επιδιώκουν την επιβίωσή τους, υιοθετώντας πρακτικές προβολής και ανταγωνισμού. Αυτό θα οδηγήσει στην κατηγοριοποίηση σχολείων, εκπαιδευτικών και μαθητών οδηγώντας τελικά τα παιδιά εκτός σχολείου, στην κατάρτιση, τη μαθητεία και τελικά τη φθηνή εργασία.
2.    Να δημιουργήσουν τις νέες «δεξαμενές» κινητικότητας – απόλυσης και να καθηλώσουν μισθολογικά τους εκπαιδευτικούς με βάση τη σύνδεση της αξιολόγησης με το ενιαίο μισθολόγιο-βαθμολόγιο και τις ποσοστώσεις του. Με τις διατάξεις αυτές ο αριθμός (ποσοστιαία) των εκπαιδευτικών που θα στιγματιστεί ως αποτυχημένος και στάσιμος υπηρεσιακά και μισθολογικά θεωρείται δεδομένος από  πριν.
3.    Να κάνουν τους εκπαιδευτικούς ενεργητική δύναμη για την προώθηση του περιεχομένου του «νέου» σχολείου μετατρέποντας τη διδακτική – μαθησιακή διαδικασία σε ένα σύνολο προκατασκευασμένων, τυποποιημένων και ποσοτικών κριτηρίων.
4.    Να προχωρήσουν σε μαζικές απολύσεις εκπαιδευτικών συνδέοντας την αξιολόγηση με το νέο πειθαρχικό δίκαιο

Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η ζωντανή εκπαιδευτική διαδικασία δεν μπορεί να κλειστεί σε «κουτάκια» και «δείκτες», ότι έχει άμεση σχέση με πολιτικούς, κοινωνικούς και οικονομικούς παράγοντες που την επηρεάζουν και τη συνδιαμορφώνουν. Ειδικά σε μια περίοδο που οξύνονται τα προβλήματα των μαθητών και των οικογενειών τους δεν μπορεί να στοχοποιούνται ο εκπαιδευτικός, ο γονέας, ο μαθητής και η σχολική μονάδα για μια σειρά προβλήματα που η ίδια η πολιτική της κυβέρνησης δημιουργεί στην εκπαίδευση και στην κοινωνία. Εξάλλου, οι συνάδελφοί μας των ΕΠΑΛ που βρέθηκαν εκτός σχολείου λόγω της διαθεσιμότητας-απόλυσης, οι χιλιάδες συνάδελφοί μας που αυτοί τη στιγμή είναι άνεργοι «αξιολογήθηκαν» από την παραπάνω πολιτική ως «αχρείαστοι» για ένα σύστημα που καταργεί δομές και υποβαθμίζει όλο και περισσότερο τη δημόσια εκπαίδευση.

Δεν μπορεί να τρέφει κανείς αυταπάτες ότι η αξιολόγηση που επιχειρούν να επιβάλλουν θα οδηγήσει στη μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη των εκπαιδευτικών και ιδιαίτερα των νεώτερων που βρίσκονται καθηλωμένοι στα χαμηλά μισθολογικά και βαθμολογικά κλιμάκια. Εδώ η μοναδική απάντηση είναι η ακώλυτη μισθολογική και βαθμολογική εξέλιξη και η αποσύνδεσή της από την αξιολόγηση.

    Η λεγόμενη αυτοαξιολόγηση των σχολείων συνδέεται με την εξωτερική αξιολόγησή τους, τις επιδόσεις των μαθητών αλλά και την ατομική αξιολόγηση του εκπαιδευτικού. Όπως αναφέρεται στην έκθεση ΟΟΣΑ για το Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, η οποία παραγγέλθηκε το 2011 από το Υπουργείο Παιδείας και είναι η βάση για τις αλλαγές που υλοποιούνται «η αυτοαξιολόγηση πρέπει να οργανωθεί, με τρόπο ώστε να είναι συγκρίσιμη μεταξύ σχολικών μονάδων και ώστε να μπορεί να επικυρώνεται και να συμπληρώνεται από εξωτερική αξιολόγηση» (σελ. 67).
    Ήδη με το νομοθετικό πλαίσιο που έχει δημιουργηθεί (ν.4024/11 για το μισθολόγιο -βαθμολόγιο, ν.4142/13 για την «Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας στην Εκπαίδευση», ΠΔ 152/13 για την «Αξιολόγηση των εκπαιδευτικών», ν.3848/10, ν. 3679/10) όλες οι πλευρές της αξιολόγησης (όπως η ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, η αυτοαξιολόγηση και η εξωτερική αξιολόγηση σχολείων) έχουν  ΑΠΟΛΥΤΩΣ συνδεθεί μεταξύ τους.

    Ποιό συγκεκριμένα, σχετικά με την αυτοαξιολόγηση – αξιολόγηση των σχολείων  στο άρθρο 32 του ν. 3848/10 αναφέρονται μεταξύ άλλων ότι :     «Στο τέλος κάθε σχολικής χρονιάς η σχολική μονά¬δα συντάσσει έκθεση με την οποία αξιολογούνται  η απόδοση της σχολικής μονάδας,  η επίτευξη των εκπαιδευτικών στόχων, οι επιτυχίες, οι αδυναμίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίστηκαν και διατυπώνονται προτάσεις βελτίωσης για την επόμενη σχολική χρονιά.

Το πρόγραμμα δράσης και η έκθεση αξιολόγησης, γνωστοποιούνται στους μαθητές και στο σύλλογο γονέων και δημοσιεύονται στο διαδίκτυο. Οι προϊστάμενοι διευθύνσεων καταρτίζουν πρόγραμμα δράσης για κάθε σχολικό έτος και υποβάλλουν σχετικές εκθέσεις στους περιφερειακούς διευθυντές εκπαίδευσης». Τέλος ορίζεται στην παρ. 7 του ίδιου άρθρου πως «την αξιολόγηση της δράσης των σχολικών μονάδων ακολουθεί η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών».

           Όπως δε ορίζεται στην παρ. 2 του άρθρου 22 του ν. 3879/10: « Στην αρχή της δημοτικής θητείας, το δημοτικό συμβούλιο αποφασίζει τους τρόπους διαβούλευσης για την εκπόνηση του τοπικού προγράμματος υποστήριξης της εκπαίδευσης και δια βίου μάθησης και τους τρόπους διασφάλισης της διαφάνειας και της κοινωνικής λογοδοσίας κατά την εφαρμογή του.

Στις διαδικασίες αυτές συμμετέχουν τα όργανα της σχολικής κοινότητας (Σχολικά Συμβούλια, Σχολικές Επιτροπές, Σύλλογοι Γονέων) και οι φορείς παροχής υπηρεσιών δια βίου μάθησης που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 8.

Κατά την εκπόνηση του τοπικού προγράμματος υποστήριξης της εκπαίδευσης και δια βίου μάθησης λαμβάνονται υπόψη οι εκθέσεις αξιολόγησης και τα προγράμματα δράσης που προβλέπονται στο άρθρο 32 του ν. 3848/2010».

Για όλους τους παραπάνω λόγους θεωρούμε ότι είναι επιτακτική ανάγκη να διαμορφωθεί ρεύμα αντίθεσης και αντίστασης κατά της αξιολόγησης, με αιχμή αυτή την περίοδο την επιβολή της αυτοαξιολόγησης και τη συγκρότηση των «ομάδων εργασίας» που προβλέπει η σχετική εγκύκλιος (1900089/Γ1/10.12.13).

Καλούμε τις ΕΛΜΕ να πάρουν όλα εκείνα τα μέτρα που είναι απαραίτητα για να εκφραστεί η αντίθεση του κλάδου μας στην υλοποίηση της αυτοαξιολόγησης – αξιολόγησης των σχολείων.

Καλούμε τους συλλόγους των εκπαιδευτικών να αποφασίσουν συλλογικά να μην συμμετάσχουν στη διαδικασία της «αυτοαξιολόγησης», όπως είχαν πράξει και το 2010, στην πιλοτική της εφαρμογή, και να μη συγκροτήσουν καμία ομάδα εργασίας. Κανένας εκπαιδευτικός δεν είναι υποχρεωμένος να θέσει υποψηφιότητα στο σύλλογο για συμμετοχή στις ομάδες εργασίας.

 Για το λόγο αυτό προτείνουμε την υπογραφή του επισυναπτόμενου πρακτικού.

•    Μπλόκο στην αυτοαξιολόγηση των σχολικών μονάδων και των εκπαιδευτικών με μέτωπο εκπαιδευτικών, γονιών, μαθητών, εργαζομένων.

•    Κανείς αξιολογητής στην τάξη.

•    Μπλόκο στα σεμινάρια για την αυτοαξιολόγηση και την αξιολόγηση.

•    Ενιαίος χαρακτήρας εκπαίδευσης. Καμία διαφοροποίηση.

•    Αύξηση δαπανών για την Παιδεία. Να δοθούν στην εκπαίδευση τα 3,5 εκατομμύρια που θα ξοδευτούν για την εφαρμογή της αξιολόγησης.

•    Έξω οι αξιολογητές από τα συνδικάτα και τα σωματεία.

•    Διαγραφή από τις ΕΛΜΕ των Περιφερειακών Διευθυντών, των Διευθυντών Εκπαίδευσης και των Σχολικών Συμβούλων που θα εμπλακούν στην αξιολόγηση".