Ο απολογισμός των θυμάτων του καταστροφικού σεισμού που έπληξε τη Δευτέρα την Τουρκία και τη Συρία ξεπέρασε πλέον τους 17.000 νεκρούς, την ώρα που σωστικά συνεργεία συνεχίζουν την αγωνιώδη κούρσα με τον χρόνο για να σώσουν επιζώντες υπό αντίξοες συνθήκες και με δριμύ ψύχος.

Οι ανθρώπινες ζωές που χάθηκαν εξαιτίας του σεισμού των 7,8 βαθμών και των πολλών ισχυρών μετασεισμικών δονήσεων που τον ακολούθησαν (άνω των 1.100) έχουν φτάσει τις 14.014 στην Τουρκία και τις 3.162 στη Συρία, ανεβάζοντας τον επίσημο συνολικό αριθμό των νεκρών σε 17.176. Μόνο στην Τουρκία έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 63.794 τραυματίες, ενώ στη Συρία ο επίσημος αριθμός τραυματιών ανέρχεται σε 5.235.

Τους νεότερους αριθμούς θυμάτων στην Τουρκία έδωσε το μεσημέρι της Πέμπτης ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με δηλώσεις του από το Γκαζιαντέπ.

Ο Τ. Ερντογάν ανακοίνωσε ακόμη την άμεση απόδοση 10.000 τουρκικών λιρών (κάτι λιγότερο από 500 ευρώ) σε κάθε σεισμόπληκτο πολίτη. Υποσχέθηκε ότι στην περιοχή θα έχουν χτιστεί εντός ενός έτους τριώροφα και τετραώροφα κτίρια για να στεγάσουν τους σεισμόπληκτους κατοίκους. Ανέφερε ότι τουλάχιστον 6.400 κτίρια έχουν καταστραφεί από τον κύριο σεισμό και τους μετασεισμούς.

Παράλληλα κατακεραύνωσε όσους προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την ανθρώπινη τραγωδία στη νότια Τουρκία για πολιτικούς λόγους -προφανώς εν μέσω επικρίσεων για την αποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού-, απειλώντας ότι με όπλο «την κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα αντιμετωπιστούν αμείλικτα όσοι πάνε να λεηλατήσουν ή να εκμεταλλευτούν πολιτικά καταστάσεις».

Σύμφωνα με τις τουρκικές αρχές, πάνω από 117.000 άνθρωποι συμμετέχουν στις επιχειρήσεις απεγκλωβισμού και παροχής πρώτων βοηθειών στους σεισμόπληκτους στην Τουρκία. Η πρώτη εκτίμηση για τις υλικές ζημιές στην Τουρκία μόνο κάνει λόγο για 5 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Οι πρώτες 72 ώρες από το κύριο πλήγμα του Εγκέλαδου έχουν παρέλθει, μειώνοντας στο ελάχιστο τις ελπίδες επιβίωσης για τον άγνωστο αριθμό των ανθρώπων που παραμένουν παγιδευμένοι κάτω από ερείπια σε 10 επαρχίες της νότιας Τουρκίας και σε ολόκληρη τη βόρεια Συρία.

Παρά ταύτα, κάποιοι εξακολουθούν να ανασύρονται ζωντανοί, όπως οι τρεις άνθρωποι τους οποίους τα σωστικά συνεργεία στο Γκαζιαντέπ μπόρεσαν να βγάλουν από τα συντρίμμια το πρωί της Πέμπτης, 76 ολόκληρες ώρες μετά τον πρώτο σεισμό.

Ως θαύμα πανηγυρίστηκε στις 11.35 τοπική (10.35 ώρα Ελλάδος), η διάσωση ενός παιδιού από τα ερείπια πολυκατοικίας στο Καχραμάνμαρας, 79 ώρες μετά τα 7,8 Ρίχτερ με επίκεντρο αυτήν την κατεστραμμένη πόλη στη νότια Τουρκία. Το παιδί βγήκε στο φως δεμένο σε φορείο, υπό τις ζητωκραυγές διασωστών και δημοσιογράφων, σε απευθείας μετάδοση από την τουρκική τηλεόραση. Ακολούθησε η διάσωση ενηλίκου στο Γκαζιάντεπ στις 13.40 τοπική, δηλαδή πάνω από 81 ώρες μετά.

Στοιβαγμένες σοροί

Οι εικόνες που βλέπουν ξένοι ανταποκριτές είναι απερίγραπτες. Στον χώρο στάθμευσης του μεγαλύτερου νοσοκομείου της Αντιόχειας, στη νότια Τουρκία, άλλοι επιζήσαντες προσπαθούν κι αυτοί να αναγνωρίσουν συγγενείς τους ανάμεσα στα παραταγμένα πτώματα. Κάποιοι λιποθυμούν.

Δημοσιογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου μέτρησε το βράδυ της Τετάρτης κάπου 200 θύματα, ορισμένα απλώς τυλιγμένα με κουβέρτες, όχι μακριά από τις σκηνές όπου δουλεύει το ιατρικό και το νοσηλευτικό προσωπικό που ήρθε από όλη τη χώρα και, σε κάποιες περιπτώσεις, από το εξωτερικό.

Τουλάχιστον 3.356 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους μόνο στο Χάταϊ: αυτό αναλογεί χονδρικά στο ένα τέταρτο των νεκρών που έχουν ανασυρθεί έως τώρα στην Τουρκία. Εξαιτίας του μεγέθους της καταστροφής, ο χώρος στο πάρκινγκ δεν αρκεί πλέον, παρότι είναι τεράστιο. Επτά πτώματα έχουν αποτεθεί, αναγκαστικά, πλάι σε κάδο ξέχειλο από σκουπίδια.

Τριάντα μέτρα πιο κει, το νοσοκομείο, πελώριος όγκος από μπετόν και γυαλί, στέκεται ακόμη όρθιο, όμως οι ρωγμές που χάσκουν στη μία του πλευρά, διακριτές παρά το ότι έχει πέσει η νύχτα, έπεισαν τις αρχές να διατάξουν να εκκενωθεί. Το εσωτερικό του επίσης υπέστη ζημιές· είναι αδύνατο να εισαχθεί οποιοσδήποτε, ζωντανός ή νεκρός.

«Περίπου το 70% των πτωμάτων εδώ είναι ανώνυμα», υπολογίζει ο Γιτζάν Καϊσεριλί, εθελοντής που ήρθε από την Αγκυρα να βοηθήσει. Αν δεν αναγνωριστούν μέσα σε 24 ώρες, φορτώνονται στο βαρύ όχημα και καταλήγουν σε ομαδικούς τάφους. «Μπορούμε να τοποθετούμε πενήντα πτώματα στο εσωτερικό», εξηγεί ο Γ. Καϊσεριλί: «Θα μπορούσαμε να φορτώνουμε περισσότερα, αλλά δεν θέλουμε να τα βάζουμε το ένα πάνω στο άλλο».

Φόβοι για πάνω από 30.000 νεκρούς

«Αυτό που ζούμε εδώ δεν έχει σχέση με ό,τι είχαμε βιώσει έως τώρα», παραδέχθηκε στην ΕΡΤ, από την Τουρκία, ο Εμμανουήλ Βασιλάκης, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο ίδιος εκτίμησε ότι ο τελικός απολογισμός θα ξεπεράσει τους 30.000 νεκρούς, τονίζοντας ότι υπάρχουν «εξόφθαλμες αστοχίες στον σχεδιασμό των κτιρίων στην Τουρκία».

Ο προηγούμενος μεγάλος σεισμός στην Τουρκία, με επίκεντρο τη Νικομήδεια το 1999, είχε κοστίσει τη ζωή σε πάνω από 17.000 ανθρώπους. Φαίνεται πως είναι θέμα ωρών να περάσει ο φετινός απολογισμός εκείνο τον αριθμό.

Μερικοί που πέθαναν στην Τουρκία ήταν πρόσφυγες από τον πόλεμο της Συρίας. Οι σοροί τους έφτασαν στα τουρκοσυριακά σύνορα με ταξί, φορτηγά και στοιβαγμένες πάνω σε φορτηγά για να μεταφερθούν στους τελευταίους χώρους ανάπαυσης στην πατρίδα τους.

Ευγνωμοσύνη για την Ελλάδα

Οι τουρκικές αρχές κάνουν λόγο για την άφιξη ήδη 53 ξένων συνεργείων, συν τη συνεχή ροή ανθρωπιστικής βοήθειας και εξοπλισμού. Μεγάλη κάλυψη στα τουρκικά μέσα, κρατικά και ιδιωτικά, έχει η παρουσία της ελληνικής ΕΜΑΚ στις πληγείσες περιοχές της Τουρκίας, σώζοντας διαρκώς παγιδευμένους Τούρκους πολίτες.

Οι Τούρκοι δημοσιογράφοι και σχολιαστές μιλούν μάλιστα με ιδιαιτέρως κολακευτικά λόγια, όχι μόνο για την αμεσότητα της ελληνικής αρωγής, αλλά και για την ποιότητά της, τονίζοντας ότι σε κάποιους ανθρώπους δεν χρειάζεται να ζητήσεις τη βοήθειά τους, έρχονται πριν καν τους καλέσεις όταν τους χρειάζεσαι.

Εξαίρεται ιδιαιτέρως η ικανότητα των Ελλήνων διασωστών, οι οποίοι, λόγω ιδιαίτερης εκπαίδευσης τόσο στη θεωρία όσο και στην πράξη, επιτυγχάνουν, κατά τους Τούρκους, «θαύματα», φτάνοντας αμέσως μόλις έγινε το κακό.

«Οι Ελληνες είναι αποτελεσματικοί και ορατοί στις προσπάθειες διάσωσης. Αυτοί ξέρουν πώς να κάνουν τη διαφορά επί του εδάφους, όπως και οι Αζέροι και οι Ισραηλινοί», αναφέρει Τούρκος σχολιαστής στην κρατική τηλεόραση της χώρας, TRT.

«Βλέπεις ποιος είναι δίπλα σου όταν το χρειάζεσαι περισσότερο, και τώρα είναι η στιγμή που η Τουρκία χρειάζεται περισσότερο από ποτέ τη συνδρομή της διεθνούς κοινότητας. Είναι πολύ σημαντικό να φτάσουν αυτοί που είναι μόλις 40 λεπτά με το αεροπλάνο μακριά σου απ’ ό,τι εκείνοι που είναι 13 και 14 ώρες», προσθέτει άλλος σχολιαστής στην τουρκική τηλεόραση.

«Μπορεί να έχουν οι κυβερνήσεις θέματα μεταξύ τους, αλλά δεν υπάρχει πρόβλημα μεταξύ του τουρκικού και του ελληνικού λαού, που έχει μάθει εδώ και μια χιλιετία να ζει πλάι-πλάι», αναφέρεται σε άλλο σχόλιο: «Οταν υπάρχουν φυσικές καταστροφές, όπως σεισμοί και πυρκαγιές, που πλήττουν και τις δύο χώρες, πάντα βοηθούν ο ένας τον άλλον».

Πολύ θετικά σχολιάζεται και η παρουσία διασωστών από την Ουκρανία, μολονότι η χώρα ταλαιπωρείται εδώ και σχεδόν έναν χρόνο από τη ρωσική εισβολή. Συνολικά 87 διασώστες έχουν καταφθάσει στην Τουρκία από την Ουκρανία.

Μετασεισμός γκρεμίζει κτίριο στη Συρία

Ενα τετραώροφο κτίριο κατέρρευσε το βράδυ της Τετάρτης σε προάστιο της Δαμασκού λόγω μετασεισμού, μετέδωσε το συριακό πρακτορείο ειδήσεων SANA.

Το κτίριο που κατέρρευσε βρίσκεται στο προάστιο Χαράστα, ανατολικά της πρωτεύουσας. Επιτόπου έχουν σπεύσει διασώστες που αναζητούν τυχόν εγκλωβισμένους στα ερείπια.

Η κατάρρευση σημειώθηκε έπειτα από σεισμική δόνηση μεγέθους 4,3 βαθμών, με επίκεντρο τη μεθόριο Συρίας-Λιβάνου, γύρω στις 22:00 (τοπική ώρα) και έγινε αισθητός στη Δαμασκό.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, TRT, Reuters, EPT