Στην ίδια περιοχή υπάρχει ένας από τους πιο καλοδιατηρημένους ναούς στην Ανατολία αφιερωμένος στον Δία, τον πατέρα των θεών και χρονολογείται τον 2ο αιώνα π.Χ. Η δομή διαθέτει αρκετές δωρικές στήλες και έναν κεντρικό χώρο γνωστό ως αγορά, όπου οι αρχαιολόγοι βρήκαν  το άγαλμα. Αυτή την εποχή, οι αρχαιολόγοι ανασκάπτουν τις στοές στις δυτικές και νότιες πτέρυγες της αγοράς και τα καταστήματα ακριβώς πίσω τους.

 

 

Η περιοχή Αϊζανοί προστέθηκε στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 2012. Μια ομάδα 100 εργαζομένων και 25 τεχνικών οργάνωσαν τη συγκεκριμένη ανασκαφή του φετινού καλοκαιριού.

Το ομοίωμα απεικονίζει μια γυναίκα που φορά κομψά, πολυτελή ρούχα και κρατά ένα φίδι, αλλά το κεφάλι της λείπει. Σύμφωνα με τον Mark Beumer της World History Encyclopedia, οι πρώτοι πολιτισμοί συνήθως βασίζονταν σε τελετουργίες και βότανα για τη θεραπεία των ασθενών, αλλά στράφηκαν και σε θεότητες για να προστατεύσουν την υγεία τους. Οι αρχαίοι Έλληνες συχνά λάτρευαν την Υγεία δίπλα στον θεό της ιατρικής Ασκληπιό. Όταν ξέσπασε λοιμός στην Ελλάδα -κατά τον πέμπτο αιώνα π.Χ., η λατρεία εξαπλώθηκε, φτάνοντας τελικά στη Ρώμη τον δεύτερο αιώνα μ.Χ.

 

 

Οι πιστοί που λάτρευαν την Υγεία έστηναν αγάλματα στη θεά στους ναούς του Ασκληπιού, μερικά από τα οποία βρίσκονταν στην Επίδαυρο, την Κόρινθο, την Κω και την Περγάμο. Τα γλυπτά συχνά την έδειχναν να κρατάει ή να ταΐζει ένα μεγάλο φίδι, το οποίο ήταν το σύμβολο της ελληνικής ιατρικής.

Όψεις του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού εξαπλώθηκαν στους Αιζανούς όταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ανέλαβε τον έλεγχο της περιοχής, το 133 π.Χ. Κατά τη διάρκεια της Ρωμαϊκής κυριαρχίας, ο πληθυσμός της πόλης έφτασε τους 80.000 έως 100.000 κατοίκους και οι ντόπιοι  σύχναζαν σε διάφορα αξιοθέατα όπως ο Ναός του Δία, ένα αμφιθέατρο που φιλοξενούσε έως και 15.000 άτομα, ένα θέατρο και σε λουτρά διακοσμημένα με ψηφιδωτά.

 

 

Σύμφωνα με το τουρκικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, η μητρόπολη έφτασε στην ακμή της μεταξύ του δεύτερου και του τρίτου αιώνα π.Χ. και έγινε «το κέντρο της επισκοπίας στη βυζαντινή εποχή». Μεταξύ 1970 και 2011, το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο ανέσκαψε μια σειρά από δομές στους Αϊζανούς, όπως θέατρο, στάδιο, γυμναστήριο, πέντε γέφυρες και το ιερό σπήλαιο Meter Steune, έναν θρησκευτικό χώρο που χρονολογείται πριν από τον πρώτο αιώνα π.Χ. Οι αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει και άλλα αγάλματα της θεάς Υγείας στην περιοχή.