Απαγόρευση του μπουρκίνι στις Κάννες: τα γυναικεία σώματα και πάλι στο στόχαστρο

Δήμητρα Σπανού 
αναδημοσίευση από Fylosykis.gr

Τα γυναικεία σώματα αποτελούν από ό,τι φαίνεται για άλλη μια φορά βολικό πιόνι στα σχέδια φανατισμένων πολιτικών.

Πριν λίγες μέρες ο δή­μαρ­χος των Καν­νών Ντέι­βιντ Λισ­νάρντ εξέ­δω­σε μια οδη­γία για την επι­τρε­πό­με­νη πε­ρι­βο­λή στις πλαζ της πόλης. Στό­χος του δεν ήταν άλλος παρά το μπουρ­κί­νι, ένα πραγ­μα­τι­κά ολό­σω­μο μαγιό που επι­λέ­γει να φο­ρέ­σει ένα (μικρό) τμήμα πι­στών μου­σουλ­μά­νων γυ­ναι­κών. Σύμ­φω­να με τον ίδιο, το μπουρ­κί­νι «επι­δει­κνύ­ει τη θρη­σκευ­τι­κή πίστη» και «μπο­ρεί να δια­τα­ρά­ξει τη δη­μό­σια τάξη» και ο ίδιος το μόνο που κάνει, σύμ­φω­να πάντα με τα λε­γό­με­νά του, είναι «απλώς να απα­γο­ρεύ­σει μια πε­ρι­βο­λή που απο­τε­λεί σύμ­βο­λο του ισλα­μι­κού εξ­τρε­μι­σμού». Σύμ­φω­να με έτερο αξιω­μα­τού­χο «δεν συ­ζη­τά­με για απα­γό­ρευ­ση θρη­σκευ­τι­κών συμ­βό­λων στην πα­ρα­λία, αλλά πε­ρι­βο­λή που ανα­φέ­ρε­ται επι­δει­κτι­κά σε τρο­μο­κρα­τι­κά κι­νή­μα­τα που βρί­σκο­νται σε πό­λε­μο μαζί μας». Όποια βρε­θεί ένοχη θα κλη­θεί να πλη­ρώ­σει €38 πρό­στι­μο. Το πα­ρά­δειγ­μα φαί­νε­ται να ακο­λού­θη­σαν κά­ποιοι ακόμα δή­μαρ­χοι γει­το­νι­κών πό­λε­ων. Μά­λι­στα, ένας από αυ­τούς, ο δή­μαρ­χος του θέ­ρε­τρου Βιλ­νέβ-Λου­μπέτ δή­λω­σε ότι θε­ω­ρεί το να κο­λυ­μπά­ει μια γυ­ναί­κα κα­λυμ­μέ­νη απα­ρά­δε­κτο «για λό­γους υγιει­νής». Με­ρι­κές μέρες νω­ρί­τε­ρα, θε­μα­τι­κό πάρκο στη Μασ­σα­λία ακύ­ρω­σε προ­γραμ­μα­τι­σμέ­νη ολο­ή­με­ρη εκ­δή­λω­ση μόνο για μου­σουλ­μά­νες με μπουρ­κί­νι μετά από κρι­τι­κές που δέ­χτη­κε από συ­ντη­ρη­τι­κούς κύ­κλους λόγω λέει «ακραί­ων ιδε­ο­λο­γι­κών αντι­λή­ψε­ων».

Το μπουρ­κί­νι απο­τε­λεί μια νέα μόδα που ξε­κί­νη­σε όταν η βιο­μη­χα­νία απο­φά­σι­σε να ανοι­χτεί στο κα­τα­να­λω­τι­κό κοινό των πι­στών μου­σουλ­μά­νων γυ­ναι­κών. Ου­σια­στι­κά πρό­κει­ται για ένα ύφα­σμα μαγιό που κα­λύ­πτει ολό­κλη­ρο το σώμα εκτός από το πρό­σω­πο, πα­ρό­μοια με τις στο­λές κα­τά­δυ­σης και άλλα πα­ρό­μοια εν­δύ­μα­τα για θα­λάσ­σια σπορ. Πε­ριέρ­γως, ενώ τα τε­λευ­ταία ποτέ δεν έχουν απα­σχο­λή­σει κα­νέ­ναν, το μπουρ­κί­νι φαί­νε­ται να θε­ω­ρεί­ται τε­ρά­στια απει­λή για τα ήθη και τις αξίες της γαλ­λι­κής κοι­νω­νί­ας.

Μέχρι στιγ­μής η απα­γό­ρευ­ση του μπουρ­κί­νι συ­νε­χί­ζει να εξα­πλώ­νε­ται σε πε­ρισ­σό­τε­ρες πό­λεις, ενώ στα­δια­κά απο­σπά τη στή­ρι­ξη πο­λι­τι­κών όλων των απο­χρώ­σε­ων. Ο ίδιος ο σο­σια­λι­στής πρω­θυ­πουρ­γός Βαλς απο­κά­λε­σε το μπουρ­κί­νι μέρος της «υπο­δού­λω­σης των γυ­ναι­κών», θυ­μί­ζο­ντας πε­ρισ­σό­τε­ρο τον δεξιό Σαρ­κο­ζί. Η υπουρ­γός οι­κο­γε­νεια­κών υπο­θέ­σε­ων Ρο­σι­νιόλ, φε­μι­νί­στρια και επί­σης σο­σια­λί­στρια απο­κά­λε­σε το μπουρ­κί­νι «βαθιά ανα­χρο­νι­στι­κό» και πως αντι­μά­χε­ται όσα πρε­σβεύ­ει. Σύμ­φω­να με τη Λεπέν, είναι «η ίδια η ψυχή της Γαλ­λί­ας που δια­κυ­βεύ­ε­ται», καθώς «η Γαλ­λία δεν φυ­λα­κί­ζει το σώμα μιας γυ­ναί­κας ούτε και κρύ­βει το μισό πλη­θυ­σμό με το πρό­σχη­μα ότι το άλλο μισό θα μπει σε πει­ρα­σμό». Στο με­τα­ξύ, ακόμα και το τι συ­νι­στά μπουρ­κί­νι φαί­νε­ται ότι δεν είναι τε­λι­κά και τόσο ξε­κα­θα­ρό. Αρ­κε­τές γυ­ναί­κες κά­νουν μπά­νιο φο­ρώ­ντας κοινά ρούχα με μα­κριά μα­νί­κια και κα­λύ­πτουν το κε­φά­λι τους με μα­ντί­λα. Υπάρ­χουν λοι­πόν κα­ταγ­γε­λί­ες σε μου­σουλ­μα­νι­κές ορ­γα­νώ­σεις ότι με αυτή την έν­δυ­ση κα­τη­γο­ρή­θη­καν ότι πα­ρα­βί­α­ζαν την απα­γό­ρευ­ση και έπρε­πε να εγκα­τα­λεί­ψουν την πα­ρα­λία. Κοι­νώς, αν είσαι γυ­ναί­κα, μοιά­ζεις μου­σουλ­μά­να και κα­λύ­πτε­σαι, τότε δεν έχεις δι­καί­ω­μα να βρί­σκε­σαι στη (δη­μό­σια) πα­ρα­λία, ούτε και να απο­λαμ­βά­νεις το μπά­νιο σου στη θά­λασ­σα. Αυτές οι πο­λι­τι­κές πρα­κτι­κές φέρ­νουν ανα­πό­φευ­κτα στο νου επο­χές που κα­νο­νι­κά θε­ω­ρού­νται ξε­πε­ρα­σμέ­νες, όταν οι Γάλ­λοι αποι­κιο­κρά­τες προ­σπα­θού­σαν με μανία να γδύ­σουν τις μου­σουλ­μά­νες γυ­ναί­κες στην Αλ­γε­ρία και να εμπε­δώ­σουν την υπε­ρο­χή τους ένα­ντι των ντό­πιων αντρών.

Σε μια πε­ρί­ο­δο που η γαλ­λι­κή κοι­νω­νία βρά­ζει καθώς χτυ­πιέ­ται από την κρίση, ενώ η νε­ο­λαία και οι ερ­γα­ζό­με­νοι/ες κα­τε­βαί­νουν στους δρό­μους για να υπε­ρα­σπι­στούν τα δι­καιώ­μα­τά τους που θί­γο­νται από τις βί­αιες με­ταρ­ρυθ­μί­σεις, τα γυ­ναι­κεία σώ­μα­τα και δι­καιώ­μα­τα ερ­γα­λειο­ποιού­νται και γί­νο­νται πρό­σχη­μα για να υπο­στη­ρι­χτούν δι­χα­στι­κές πο­λι­τι­κές. Η από­φα­ση απα­γό­ρευ­σης του μπουρ­κί­νι στις Κάν­νες και σε άλλες πό­λεις της γαλ­λι­κής Ρι­βιέ­ρας ως ‘σχε­τι­ζό­με­νο με την τρο­μο­κρα­τί­α’ απο­τε­λεί ένα εφεύ­ρη­μα, ένα ιδε­ο­λό­γη­μα, που βα­σί­ζε­ται στην ισλα­μο­φο­βία, το ρα­τσι­σμό και το σε­ξι­σμό. Στο όνομα της κα­τα­πο­λέ­μη­σης της τρο­μο­κρα­τί­ας, αντί να προ­ω­θεί πε­ρισ­σό­τε­ρη ισό­τη­τα και δη­μο­κρα­τία, η κυ­βέρ­νη­ση οχυ­ρώ­νε­ται πίσω από μια μό­νι­μη κα­τά­στα­ση έκτα­κτης ανά­γκης που στο­χο­ποιεί και στιγ­μα­τί­ζει με­ρί­δες του πλη­θυ­σμού ήδη κα­τα­πιε­σμέ­νες.

Σε εμάς το μπουρ­κί­νι μπο­ρεί να φα­ντά­ζει κάτι πραγ­μα­τι­κά ξένο ή ξε­πε­ρα­σμέ­νο, βγαλ­μέ­νο από πε­ριό­δους που θέ­λου­με να αφή­σου­με πίσω μας, όταν οι γυ­ναί­κες έπρε­πε αγω­νιω­δώς να πα­ρα­μέ­νουν αό­ρα­τες και αθό­ρυ­βες ώστε να απο­δει­κνύ­ουν ότι είναι σε­μνές και τα­πει­νές. Προ­σω­πι­κά μου είναι αδια­νό­η­το να υπο­στη­ρί­ξω ότι μια γυ­ναί­κα έχει κάτι εγ­γε­νώς κακό στο σώμα και τα μαλ­λιά της και πως δεν θα πρέ­πει να νιώ­σει ποτέ τον ήλιο και τον αέρα στο σώμα της ώστε να θε­ω­ρεί­ται «γυ­ναί­κα». Ή ότι το να κα­λύ­πτου­με τα σώ­μα­τά μας είναι απά­ντη­ση στην ηδο­νο­βλε­πτι­κή κουλ­τού­ρα που αντι­κει­με­νο­ποιεί τα γυ­ναι­κεία σώ­μα­τα και επι­βάλ­λει άπια­στα και ενί­ο­τε απάν­θρω­πα πρό­τυ­πα ομορ­φιάς. Όμως δεν χρειά­ζε­ται να συμ­φω­νού­με σε όλα ώστε να εί­μα­στε όλοι οι άν­θρω­ποι κοι­νω­νοί των στοι­χειω­δών δι­καιω­μά­των. Κάθε φορά που δια­βά­ζου­με για γυ­ναί­κες που πέ­τα­ξαν τη μα­ντί­λα σε χώρες υπό ισλα­μι­κό κα­θε­στώς χαι­ρό­μα­στε γιατί ανα­γνω­ρί­ζου­με σε αυτή την κί­νη­ση μια ελευ­θε­ρία. Όμως, είναι λάθος να θε­ω­ρού­με ότι αυτή η ελευ­θε­ρία που υπε­ρα­σπι­ζό­μα­στε συ­νί­στα­ται στο γδύ­σι­μο. Αυτό που γιορ­τά­ζου­με είναι το στοι­χειώ­δες δι­καί­ω­μα ενός αν­θρώ­που στην αυ­το­διά­θε­ση, στην επι­λο­γή για το πώς θα εμ­φα­νι­στεί στο δη­μό­σιο χώρο. Και ναι, αυτή δεν είναι ου­δέ­τε­ρη και ναι, κα­θο­ρί­ζε­ται από ένα σύν­θε­το πλέγ­μα σχέ­σε­ων εξου­σί­ας και ιε­ραρ­χιών – όπως και η κρι­τι­κή που της κά­νου­με άλ­λω­στε. Η επι­βο­λή τόσο της κά­λυ­ψης όσο και της απο­κά­λυ­ψης των γυ­ναι­κών κα­τα­στρα­τη­γεί αυτό το δι­καί­ω­μα, το οποίο οφεί­λου­με να υπε­ρα­σπι­ζό­μα­στε ακόμα κι αν δεν συμ­φω­νού­με με το τε­λι­κό απο­τέ­λε­σμα. Από εκεί και πέρα, το τι από­χρω­ση θα απο­κτή­σει αυτή η επι­λο­γή επα­φί­ε­ται στην δια­πά­λη ιδεών και επι­χει­ρη­μά­των, στους αγώ­νες για πε­ρισ­σό­τε­ρη ελευ­θε­ρία, δι­καιο­σύ­νη και ισό­τη­τα, καθώς και στην αλ­λη­λεγ­γύη με­τα­ξύ των κα­τα­πιε­σμέ­νων



Τελευταία τροποποίηση στις Παρασκευή, 14/06/2013 - 23:54