Κείμενο του Κόκκινου Δικτύου: Για τη συγκρότηση μιας μαζικής αντιμνημονιακής ριζοσπαστικής αριστεράς
Δύο μήνες ύστερα από τις εκλογές και τέσσερις περίπου μήνες ύστερα από τη μνημονιακή στροφή του Αλέξη Τσίπρα και της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, η πρώτη Πανελλαδική Συνάντηση της ΛΑΕ είναι ένας σημαντικός σταθμός, για την ίδια αλλά και για τη Ριζοσπαστική - Αντικαπιταλιστική Αριστερά και το κίνημα αντίστασης.
Η πολιτική της προσφορά είναι ήδη σημαντική: Πρωτοστάτησε στη μάχη ενάντια στη μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς ο βασικός κορμός των δυνάμεών της συμμετείχε στον ΣΥΡΙΖΑ και έδωσε επί μακρόν τη μάχη ενάντια στην επιταχυνόμενη δεξιά στροφή της ηγεσίας του ιδιαίτερα ύστερα από το 2012 και ακόμη πιο επιταχυνόμενα ύστερα από το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ το 2013. Η μάχη αυτή, η ρήξη και αποχώρηση 25 βουλευτών και βουλευτριών, εκατοντάδων στελεχών και χιλιάδων μελών του ΣΥΡΙΖΑ, στη συνέχεια η συνάντηση με άλλες δυνάμεις της Αριστεράς που δεν συμμετείχαν στον ΣΥΡΙΖΑ και η συγκρότηση της ΛΑΕ, ήταν καταλυτικής σημασίας για να αποφευχθεί ο διασκορπισμός των δυνάμεων στο χώρο της Ριζοσπαστικής - Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Η συμμετοχή στη μάχη των εκλογών, παρά την εκλογική ήττα, συνέβαλε στη συσπείρωση πανελλαδικά ενός πολύτιμου πολιτικού και κινηματικού δυναμικού για τις μάχες που θα ακολουθήσουν. Η συμβολή της αποδείχτηκε επίσης σημαντική στις πρώτες κινηματικές μάχες ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και στην υλοποίηση του τρίτου μνημονίου, από την κινητοποίηση για το λιμάνι του Πειραιά μέχρι την πρόσφατη γενική απεργία.
Όλα αυτά δεν είναι λίγα ούτε δευτερεύουσας σημασίας. Αποδείχτηκαν εντελώς απαραίτητα και πολύτιμα στη μάχη για να ξεπεράσει ένα πολύτιμο πολιτικό και κινηματικό δυναμικό της Αριστεράς τα συμπτώματα και την πολιτική ψυχολογία «πένθους», απογοήτευσης και εσωτερίκευσης της ήττας στο διάστημα από τις εκλογές μέχρι σήμερα. Η συμβολή της ΛΑΕ στο να κερδηθεί αυτή η πρώτη μάχη ενάντια στην απογοήτευση και την αδρανοποίηση ήταν σημαντική, ώστε σήμερα να βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά: στο να ανιχνεύουμε τις δυνατότητες για μια μάχη ενάντια στην κυβέρνηση και το τρίτο μνημόνιο με στόχο το μπλοκάρισμα και την ανατροπή τους και όχι την τιμή των όπλων. Αυτή η σύντομη πολιτική διαδρομή προφανώς δεν αρκεί για μια συνολικά νικηφόρα πορεία, δεν μπορεί να κρύψει τις προφανείς αδυναμίες και τα λάθη, ούτε πρέπει να οδηγεί σε οποιαδήποτε επανάπαυση ή αυτοεπιβεβαίωση. Τα ζητήματα του πολιτικού προσανατολισμού, του προγράμματος και του πολιτικού σχεδίου, του χαρακτήρα και της δημοκρατικής συγκρότησης της ΛΑΕ πρέπει να συζητηθούν ανοιχτά, δημοκρατικά, συντροφικά και σε βάθος.
Σε αυτή την αναγκαία συζήτηση θέλουμε να συμβάλλουμε ως ΚΟΚΚΙΝΟ ΔΙΚΤΥΟ με τις παρακάτω σκέψεις:
Με ποιον πολιτικό προσανατολισμό στη συγκυρία;
Για να συγκροτήσουμε ένα νικηφόρο πολιτικό σχέδιο και να βρούμε μαζικά ερείσματα για την υλοποίησή του στον κόσμο της Αριστεράς και στις κοινωνικές αντιστάσεις, πρέπει να μην εγκαταλείψουμε τον πολιτικό στόχο της (ανα)συγκρότησης μιας μαζικής Ριζοσπαστικής - Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Η ΛΑΕ δεν έχει ουσιαστικό λόγο ύπαρξης αν δεν θέσει στον εαυτό της αυτό το καθήκον. Η ΛΑΕ δεν είναι ήδη η Ριζοσπαστική - Αντικαπιταλιστική Αριστερά που χρειαζόμαστε. Πρέπει όμως και μπορεί να πρωταγωνιστήσει σε αυτή τη μάχη, και ο ρόλος της είναι αναντικατάστατος. Αυτός είναι ο θεμελιώδης όρος για να έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε μαζική πολιτική, να έχουμε τη δυνατότητα να θέτουμε ανατρεπτικούς κινηματικούς και πολιτικούς στόχους, να μπορούμε να στηρίξουμε αποτελεσματικά τις κοινωνικές αντιστάσεις και να τους προσφέρουμε πολιτική προοπτική.
Ταυτόχρονα, για να πετύχουμε τον πολιτικό στόχο της (ανα)συγκρότησης της Ριζοσπαστικής - Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, πρέπει να εκπονήσουμε μια «γραμμή μαζών» για τις μάχες ενάντια στο τρίτο μνημόνιο και την κυβέρνηση που το υλοποιεί. Στις σημερινές συνθήκες, πρέπει να οικοδομήσουμε ένα κίνημα πολιτικής ανυπακοής που θα αμφισβητεί στην πράξη τις μνημονιακές πολιτικές: κίνημα για το μπλοκάρισμα των πλειστηριασμών και των εξώσεων, για τη ματαίωση της διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος στα λαϊκά νοικοκυριά, για να στηρίξουμε το «Δεν έχω - δεν πληρώνω» ενάντια σε κάθε είδους χαράτσια και κατασχέσεις των λαϊκών εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων. Η ΛΑΕ πρέπει να πρωτοστατήσει στη συγκρότηση ενός τέτοιου κινήματος και να αναλάβει δημόσια την πολιτική ευθύνη καλώντας σε ανυπακοή απέναντι στις μνημονιακές πολιτικές.
Όλα αυτά όμως έχουν τρεις βασικές προϋποθέσεις:
Πρώτο, να θέσουμε την αιχμή που ενοποιεί τις κοινωνικές αντιστάσεις: αγώνας ενάντια στα παλιά και νέα μνημόνια, αγώνας για το μπλοκάρισμα της υλοποίησης του νέου μνημονίου ώστε να αρχίσει να ξηλώνεται το μνημονιακό «καθεστώς εκμετάλλευσης».
Δεύτερο, μια εκτίμηση για τη συγκυρία και τις δυνατότητες που αυτή δίνει. Υπάρχουν οι αντικειμενικές δυνατότητες για να πετύχουμε τον προηγούμενο στόχο; Εμείς, απαντούμε ναι - το ζήτημα είναι να συγκεντρώσουμε τις προϋποθέσεις για να τις αξιοποιήσουμε! Η κρίση ηγεμονίας εξακολουθεί να υπάρχει, η ύφεση έχει μπροστά της δρόμο ακόμη, το τρίτο μνημόνιο που για άλλη μια φορά «κατασκευάστηκε» έτσι ώστε να μη «βγαίνει» και να διαιωνίζει τη μνημονιακή επιτήρηση, η αμφίπλευρη πίεση που θα δέχεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ από τη μια από το σύστημα και από την άλλη από την Αριστερά και τις κοινωνικές αντιστάσεις, οι αντιφάσεις και οι «κόντρες» που φέρνει η ανασύνθεση του μνημονιακού μπλοκ με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, οι συνέπειες από την ωμή διάψευση της προεκλογικής υπόσχεσης περί «παράλληλου προγράμματος» και «ισοδυνάμων», η σκληρή ευρωπαϊκή γραμμή, το προσφυγικό κ.λπ., όλα προαναγγέλουν πολιτική, οικονομική και κοινωνική αστάθεια. Και ήδη οι πιέσεις και οι διαρροές για την «εξυγίανση» και διεύρυνση της κυβέρνησης προς ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι είναι στην ημερήσια διάταξη.
Τρίτο, τον πολιτικό στόχο που θα συμπυκνώνει την πολιτική προοπτική των κοινωνικών αντιστάσεων. Ο στόχος αυτός είναι η κυβέρνηση της Αριστεράς. Που συμπυκνώνει κατεύθυνση πολιτικών συμμαχιών (ενιαίο μέτωπο των δυνάμεων της Αριστεράς) και ταξικού προσανατολισμού για το πρόγραμμα, το πολιτικό σχέδιο και τις κοινωνικές συμμαχίες. Που συνδέεται άρρηκτα με το μεταβατικό πρόγραμμα για το σοσιαλισμό. Διότι είναι προφανές ότι μπλοκάρισμα της υλοποίησης του τρίτου μνημονίου και το ξήλωμα του «καθεστώτος εκμετάλλευσης» που οικοδομείται με τα μνημόνια δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ανατροπή της κυβέρνησης που το υλοποιεί και του αστικού - μνημονιακού πολιτικού συστήματος που τη στηρίζει, χωρίς μια μεγάλη πολιτική ανατροπή.
Επειδή όμως ήδη ένα λαϊκό ρεύμα υπό την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ απέτυχε και ηττήθηκε, ο στόχος «κυβέρνηση της Αριστεράς», πρέπει να συνοδεύεται από δύο θεμελιώδεις προϋποθέσεις:
Πρώτο, ένα νέο κύκλο μαζικών αγώνων ανάλογων σε έκταση με την περίοδο 2010-12.
Δεύτερο, ότι το «κυβέρνηση της Αριστεράς» δεν μπορεί να σημαίνει έναν αριστερό κυβερνητισμό, δηλαδή την αυταπάτη ότι με ένα «αριστερό μάνατζμεντ» του αστικού κράτους και της καπιταλιστικής οικονομίας, έστω και με την επικουρική πίεση του κινήματος, θα υλοποιήσουμε ένα μεταβατικό πρόγραμμα για το σοσιαλισμό. Η κατάληψη της κυβερνητικής εξουσίας μπορεί και πρέπει να είναι μόνο η αφετηρία για να δώσουμε τη μάχη για την πολιτική εξουσία, για την εξουσία των εργαζομένων, μέσα από μια διαδικασία αμφισβήτησης της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας της αστικής τάξης και των ιμπεριαλιστών συμμάχων της.
Το ευρώ, η Ευρωζώνη, η Ε.Ε.
Είναι κοινή μας κατάκτηση, επιβεβαιωμένη πλήρως από την πικρή εμπειρία της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές, ότι η ρήξη με την Ευρωζώνη και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα είναι αναγκαία συνθήκη, δηλαδή υποχρεωτική διαδρομή, για να υλοποιήσουμε ένα πρόγραμμα ανατροπής της λιτότητας και κατάργησης των μνημονίων, μεταβατικό προς το σοσιαλισμό. Όμως, έχει τεράστια σημασία να διευκρινίσουμε δύο κρίσιμα ζητήματα:
Πρώτο, η έξοδος από την Ευρωζώνη και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα είναι αναγκαία συνθήκη για την υλοποίηση του προγράμματός μας αλλά όχι και ικανή. Το προγραμματικό, πολιτικό και εν τέλει ταξικό πρόσημο της σύγκρουσης με την ευρωζώνη και της εξόδου από το ευρώ θα κριθεί απόλυτα από α) σε ποιο πρόγραμμα θα ενταχτεί, β) ποιοι θα την αποφασίσουν και υλοποιήσουν πολιτικά, γ) ποιες θα είναι οι κοινωνικές - ταξικές κινητήριες δυνάμεις που θα την υλοποιήσουν. Από οικονομική άποψη, το νόμισμα αυτό καθαυτό θα ενεργοποιήσει διαδικασίες αντιφατικές, άλλες ευνοϊκές για τις λαϊκές τάξεις και άλλες όχι. Το τελικό «ισοζύγιο» της οικονομικής του λειτουργίας θα κριθεί από τους τρεις προηγούμενους όρους. Πρέπει λοιπόν να απορρίψουμε τυχόν ιδέες για κάποιο υποτιθέμενο «απελευθερωτικό ρόλο» του νομίσματος ή για αυτονόητα θετικές επιπτώσεις της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα άσχετα από τις λοιπές προγραμματικές, κοινωνικές και πολιτικές παραμέτρους.
Δεύτερο, η έξοδος από την Ευρωζώνη και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα είναι υποχρεωτική διαδρομή όχι κατ’ ανάγκην επειδή μας ευνοεί τακτικά ούτε επειδή είναι η μόνη νομισματική μορφή με την οποία μπορεί να υλοποιηθεί το πρόγραμμά μας, αλλά επειδή δεν μπορούμε με άλλο τρόπο να αντιμετωπίσουμε το χρηματοδοτικό εκβιασμό της διακοπής παροχής ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Αυτό μας δίνει έναν μπούσουλα και για τη στάση μας απέναντι στην Ε.Ε. Η θέση της ΛΑΕ για μη οικειοθελή αποχώρηση από την Ε.Ε. αλλά για σύγκρουση με το θεσμικό πλαίσιο που αυτή συνεπάγεται ή με τους εκβιασμούς που οι κυρίαρχες σε αυτήν δυνάμεις θα επιχειρήσουν, είναι σωστή για τον εξής λόγο: Επειδή σε επίπεδο Ε.Ε. δεν διαθέτουν ένα ανάλογο «όπλο» όπως ο χρηματοδοτικός εκβιασμός που να μας υποχρεώνει σε άμεση έξοδο, και άρα μας δίνεται η δυνατότητα για ένα διάστημα να κάνουμε προγραμματικό και πολιτικό αντάρτικο, συγκρουόμενοι και απειθαρχώντας με τις ντιρεκτίβες και τις επιταγές της. Κατά τα άλλα όμως, το θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. δεν είναι λιγότερο απαγορευτικό για την υλοποίηση του προγράμματός μας. Και δεν πρέπει να υπάρχει ή να καλλιεργήσουμε την παραμικρή αυταπάτη ότι υλοποιώντας το πρόγραμμά μας, η ρήξη και έξοδος από την Ε.Ε. δεν θα είναι επίσης υποχρεωτική διαδρομή.
Πρόγραμμα για την «ανάπτυξη» και την «παραγωγική ανασυγκρότηση» ή για τη ριζική αναδιανομή και τον παραγωγικό-κοινωνικό μετασχηματισμό;
Σε πλήρη αντίθεση με την πικρή εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ, το πρόγραμμά μας πρέπει να είναι σαφές και συνεκτικό, να παραπέμπει ευθέως σε κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες, να μην υποτάσσεται στον οικονομισμό αποκλειστικά οικονομικών στόχων. Σε αυτό το πλαίσιο:
α. Κέντρο του προγράμματός μας πρέπει να είναι ένα άμεσο, τολμηρό, «εμπροσθοβαρές» και καθολικής στόχευσης πρόγραμμα στήριξης του εισοδήματος της εργατικής τάξης και των εργαζόμενων - φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Χωρίς αυτό το άμεσο και απόλυτης προτεραιότητας πρώτο βήμα, η υλοποίηση συνολικά του προγράμματός μας θα είναι «στον αέρα». Με 1,5 εκατομμύριο ανέργους από τους οποίους μόνο το 1/10 παίρνει το επίδομα ανεργίας, με το συνταξιοδοτημένο τμήμα της εργατικής τάξης και των εργαζόμενων λαϊκών στρωμάτων να ζει στα όρια ή και κάτω από τα όρια της φτώχειας, με τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζομένων να αμείβεται με μισθούς πείνας κοντά στον κατώτατο ή στη ζώνη λίγο πάνω απ’ αυτόν, με την ελαστική και «μαύρη» εργασία να θερίζουν, με το στρώμα των εργαζόμενων φτωχών να επεκτείνεται, με τι εργασιακές σχέσεις κατεδαφισμένες και την εργοδοτική αυθαιρεσία να έχει απογειωθεί, είναι υποχρεωτικό το πρόγραμμά μας να ξεκινάει από την άμεση αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης.
β. Ριζική αναδιανομή - μνημόνιο στο κεφάλαιο: Τα προηγούμενα πρέπει να συνδυαστούν με μνημόνιο στο κεφάλαιο και να ενταχτούν σε ένα σχέδιο ριζικής αναδιανομής του πλούτου υπέρ της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.
γ. Τα σημεία (α) και (β) όχι μόνο πρέπει να είναι ο πυρήνας του προγράμματός μας, αλλά να προσανατολίσουν και εμπνεύσουν συνολικά το περιεχόμενό του:
- Το άμεσο σταμάτημα των ιδιωτικοποιήσεων και η επανάκτηση ιδιωτικοποιημένων πρώην δημόσιων επιχειρήσεων πρέπει να συνδυαστεί με εργατικό και κοινωνικό έλεγχο, με διπλό στόχο: Αφενός ένα παραγωγικό πείραμα που δεν αποσκοπεί στο κέρδος και έχει στο κέντρο του τον εργατικό και λαϊκό έλεγχο, αφετέρου την κάλυψη θεμελιωδών λαϊκών αναγκών με δωρεάν ή φτηνές αλλά ποιοτικές υπηρεσίες μαζικής λαϊκής κατανάλωσης.
- Η στάση πληρωμών στο χρέος και η διαγραφή του αποσκοπούν όχι στο να «ανασάνει η οικονομία» γενικώς, αλλά στο να εξοικονομηθούν πόροι πρώτα απ’ όλα για να χρηματοδοτηθεί το κοινωνικό κράτος, οι δημόσιες υπηρεσίες μαζικής κατανάλωσης και το λαϊκό εισόδημα.
- Ο έλεγχος του χρήματος που θα εξασφαλίσει η εθνικοποίηση των τραπεζών και η ρευστότητα που θα εξασφαλίσει η εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, θα πρέπει να αξιοποιηθούν πρώτα απ’ όλα για τη χρηματοδότηση ενός προγράμματος δημόσιων επενδύσεων υποδομής στην υγεία, την παιδεία, το περιβάλλον, τις κρίσιμες δημόσιες υπηρεσίες, τα κρίσιμα έργα υποδομής με έμφαση τις απαραίτητες μαζικές προσλήψεις προσωπικού, και όχι (ή πολύ στοχευμένα και δευτερευόντως) για «ρευστότητα στην οικονομία», δηλαδή για τη μαζική επιδότηση των επιχειρήσεων ώστε να επενδύσουν.
- Η λεγόμενη «σεισάχθεια», δηλαδή η διαγραφή ή ρύθμιση ιδιωτικών χρεών, πρέπει να αφορά τα φτωχά λαϊκά στρώματα και όχι τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις.
- Η ενίσχυση του Ασφαλιστικού θα στηριχτεί πρώτα απ’ όλα και χειροπιαστά στη δραστική μείωση της ανεργίας και αύξηση της απασχόλησης, τη δραστική μείωση της «ευέλικτης» και «μαύρης» εργασίας, που θα αυξήσουν άμεσα τις εισφορές στο ασφαλιστικό σύστημα, στη διάθεση πόρων από τη ριζική αναδιανομή του εισοδήματος και την παύση πληρωμών στο χρέος, κι όχι για παράδειγμα σε θολά σχέδια αμφίβολης και μακροπρόθεσμης απόδοσης όπως είχε επιχειρήσει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ
δ. Όλα αυτά παραπέμπουν όχι γενικώς στην «παραγωγική ανασυγκρότηση», δηλαδή στην ανασυγκρότηση των παραγωγικών δυνάμεων με την πρωτοκαθεδρία του κεφαλαίου και με μαζική διοχέτευση ρευστότητας και κίνητρα στις επιχειρήσεις για να επενδύσουν, αλλά σε έναν παραγωγικό μετασχηματισμό που στηρίζεται στην άμεση και καθολική υλοποίηση ενός προγράμματος για τις εργατικές και λαϊκές ανάγκες, στη ριζική αναδιανομή του εισοδήματος και στην επιβολή μνημονίου στο κεφάλαιο, στον εργατικό και λαϊκό έλεγχο. Δεν δίνουμε στον κόσμο την αβέβαιη και αόριστη υπόσχεση ότι με το εθνικό νόμισμα, τη «ρευστότητα στην οικονομία» και την παραγωγική ανασυγκρότηση θα υπάρξει ανάπτυξη ώστε να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές πληγές τη ανεργίας και της φτώχειας, αλλά ανάποδα: αντιμετωπίζουμε άμεσα την ανεργία και τη φτώχεια με ένα πρόγραμμα καθολικής εφαρμογής για τις εργατικές και λαϊκές ανάγκες, χτίζουμε μια δυνατή κοινωνική συμμαχία με επίκεντρο τις δυνάμεις της εργασίας στη βάση των άμεσων και χειροπιαστών αποτελεσμάτων αυτού του προγράμματος και ένα συμβόλαιο αγώνα με τις λαϊκές τάξεις για την επιβολή και υπεράσπισή του, επεκτείνουμε τον εργατικό και λαϊκό έλεγχο, και στη βάση αυτή δημιουργούμε τους όρους για την ανάπτυξη στο πλαίσιο μιας δυναμικής παραγωγικού και κοινωνικού μετασχηματισμού.
ε. Ωστόσο, το πρόγραμμά μας δεν μπορεί να εξαντλείται σε μέτρα και στόχους οικονομικού - κοινωνικού χαρακτήρα, αλλά πρέπει να περιλαμβάνει και άλλα σημαντικά κεφάλαια:
- Για τη διεθνιστική αλληλεγγύη και την αντιμπεριαλιστική πάλη: μέτωπο ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και τον πόλεμο, αλληλεγγύη σε πρόσφυγες και μετανάστες και πάλη ενάντια στην ισλαμοφοβία και το ρατσισμό, πάλη ενάντια στην Ευρώπη-φρούριο, ανάδειξη των στόχων για κατάργηση της συμμαχίας με Ισραήλ και Αίγυπτο, για κλείσιμο των ΝΑΤΟικών βάσεων και έξοδο από το ΝΑΤΟ.
- Πάλη ενάντια στην καταστολή και τον αυταρχισμό
- Πάλη ενάντια στο ρατσισμό και το φασισμό: Ο κίνδυνος του φασισμού (Χ.Α.) είναι πάντα παρών, ενώ οι εξελίξεις (επίθεση στο Παρίσι) δίνουν νέα όπλα στις δυνάμεις της ακροδεξιάς, της λαϊκής δεξιάς και του κρατικά ενορχηστρωμένου ρατσισμού να αντεπιτεθούν. Η πάλη ενάντια στο ρατσισμό και το φασισμό είναι και κρίσιμη και διαρκής.
- Πάλη για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα σε όλη τη γραμμή: από τα πολιτικά δικαιώματα και ελευθερίες μέχρι το δικαίωμα στη στέγη και την πρόσβαση σε θεμελιώδη αγαθά (π.χ. νερό, ηλεκτρικό ρεύμα), αλλά και τα δικαιώματα καταπιεσμένων κοινωνικών κατηγοριών (δικαιώματα γυναικών, ομοφυλοφίλων και γενικότερα lgbt, ατόμων με αναπηρία κ.λπ.).
- Ανάδειξη της οικοσοσιαλιστικής διάστασης: Οργανικό στοιχείο της απόλυτης προτεραιότητας της ικανοποίησης των κοινωνικών αναγκών, αποτελεί η προστασία του περιβάλλοντος, η ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής αλλά και η διαφύλαξη των τοπικών οικοσυστημάτων και των τοπικών δραστηριοτήτων με ουσιαστική συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού και της λήψη αποφάσεων. Το φυσικό περιβάλλον δεν είναι «εργοτάξιο του κεφαλαίου», των επενδυτών και της ανάπτυξής τους.
Μετωπικός φορέας ανοιχτός και «υπό κατασκευήν»
Η απαίτηση για δημοκρατική συγκρότηση είναι πάνδημη στους κόλπους της ΛΑΕ και δικαίως, ιδιαίτερα μάλιστα ύστερα από την πικρή εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ.
Με αυτό δεδομένο, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι είναι η ΛΑΕ και πώς οργανώνεται. Πιστεύουμε ότι η ΛΑΕ αποτελεί σήμερα ένα πολιτικό μέτωπο «υπό κατασκευή», και μάλιστα ένα μέτωπο ανοιχτό σε διευρύνσεις.
α. Η ΛΑΕ είναι μέτωπο «ανοιχτό και υπό κατασκευήν», σημαίνει ότι δεν αποτελεί ένα ολοκληρωμένο και τελικό πλαίσιο στο οποίο άλλοι καλούνται να προσχωρήσουν, αλλά ένα πλαίσιο υπό συνεχή διαμόρφωση, η οποία στηρίζεται σε μια σειρά ελάχιστων, αλλά κομβικής σημασίας, κοινών προϋποθέσεων . Πρέπει να συνδυάσει αυτό τον ανοιχτό και υπό διαρκή διαμόρφωση χαρακτήρα με ώριμους και βηματισμούς πολιτικής, προγραμματικής και οργανωτικής συγκρότησης. Η συγκρότηση πρέπει να πηγαίνει από τα κάτω προς τα πάνω και από το πολιτικό στο προγραμματικό και τελικά στο οργανωτικό, σε συνδυασμό και παράλληλη πορεία με την κινηματική παρέμβαση και την οικοδόμηση με τα κινήματα αντίστασης και τις δυνάμεις της εργασίας.
Στη ΛΑΕ πρέπει να αποφύγουμε την ταύτιση οποιασδήποτε συνιστώσας του μετώπου με το ίδιο το μέτωπο αλλά και τον εκβιαστικό μετασχηματισμό του στην κατεύθυνση ενός ενιαίου κόμματος, χωρίς να υπάρχουν/δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις. Πρέπει λοιπόν να είμαστε ξεκάθαροι: Μέτωπο σημαίνει ότι βαδίζουμε και συγκροτούμαστε πάνω στον κοινό τόπο, ότι κατοχυρώνουμε την ισοτιμία των μελών με το «ένα μέλος - μία ψήφος», αλλά ότι τα εκκρεμή και μη συμφωνημένα προγραμματικά, ιδεολογικά και στρατηγικά ζητήματα δεν μπορούν να λυθούν διά πλειοψηφιών.
β. Σε επίπεδο βάσης (τοπικές και κλαδικές και θεματικές οργανώσεις) πρέπει να υπάρχει το πιο προωθημένο στοιχείο της συγκρότησής μας: από τη μια, με μαζική ενεργοποίηση, δικτύωση από τα κάτω, με έμφαση στην εξωστρέφεια , αλλά από την άλλη με την προώθηση της ανάγκης οργάνωσης του πολιτικού διαλόγου και της ιδεολογικοπολιτικής συζήτησης. Αυτή είναι η πλέον συγκροτητική διεργασία που αναγνωρίζει τη διαλεκτική σχέση μεταξύ κοινωνικής παρέμβασης και οργάνωσης των αντιστάσεων και της πολιτικής παραγωγής και εμβάθυνσης.
γ. Ως εκ τούτου, αναγνωρίζοντας την αντιφατική σημερινή κατάσταση της ΛΑΕ, που συγκροτείται ως μέτωπο οργανώσεων - συνιστωσών και ταυτόχρονα με χαρακτηριστικά ενιαίου φορέα στη βάση της αρχής «ένα μέλος - μία ψήφος», οφείλουμε να κινηθούμε στην κατεύθυνση του ανοίγματος της πολιτικής συζήτησης σε όλο το εύρος της ΛΑΕ, παίρνοντας ταυτόχρονα όλες τις πρόνοιες που θα εξασφαλίζουν την πληρέστερη και αποτελεσματικότερη συμμετοχή των «μελών» σε όλο το εύρος των λειτουργιών και δραστηριοτήτων.
Με τέτοιους όρους η οικοδόμηση ενός μαζικού πολιτικού φορέα της Ριζοσπαστικής - Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς είναι και αναγκαία και εφικτή. Ας το επιχειρήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις!
Η πολιτική της προσφορά είναι ήδη σημαντική: Πρωτοστάτησε στη μάχη ενάντια στη μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς ο βασικός κορμός των δυνάμεών της συμμετείχε στον ΣΥΡΙΖΑ και έδωσε επί μακρόν τη μάχη ενάντια στην επιταχυνόμενη δεξιά στροφή της ηγεσίας του ιδιαίτερα ύστερα από το 2012 και ακόμη πιο επιταχυνόμενα ύστερα από το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ το 2013. Η μάχη αυτή, η ρήξη και αποχώρηση 25 βουλευτών και βουλευτριών, εκατοντάδων στελεχών και χιλιάδων μελών του ΣΥΡΙΖΑ, στη συνέχεια η συνάντηση με άλλες δυνάμεις της Αριστεράς που δεν συμμετείχαν στον ΣΥΡΙΖΑ και η συγκρότηση της ΛΑΕ, ήταν καταλυτικής σημασίας για να αποφευχθεί ο διασκορπισμός των δυνάμεων στο χώρο της Ριζοσπαστικής - Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Η συμμετοχή στη μάχη των εκλογών, παρά την εκλογική ήττα, συνέβαλε στη συσπείρωση πανελλαδικά ενός πολύτιμου πολιτικού και κινηματικού δυναμικού για τις μάχες που θα ακολουθήσουν. Η συμβολή της αποδείχτηκε επίσης σημαντική στις πρώτες κινηματικές μάχες ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και στην υλοποίηση του τρίτου μνημονίου, από την κινητοποίηση για το λιμάνι του Πειραιά μέχρι την πρόσφατη γενική απεργία.
Όλα αυτά δεν είναι λίγα ούτε δευτερεύουσας σημασίας. Αποδείχτηκαν εντελώς απαραίτητα και πολύτιμα στη μάχη για να ξεπεράσει ένα πολύτιμο πολιτικό και κινηματικό δυναμικό της Αριστεράς τα συμπτώματα και την πολιτική ψυχολογία «πένθους», απογοήτευσης και εσωτερίκευσης της ήττας στο διάστημα από τις εκλογές μέχρι σήμερα. Η συμβολή της ΛΑΕ στο να κερδηθεί αυτή η πρώτη μάχη ενάντια στην απογοήτευση και την αδρανοποίηση ήταν σημαντική, ώστε σήμερα να βρισκόμαστε ένα βήμα μπροστά: στο να ανιχνεύουμε τις δυνατότητες για μια μάχη ενάντια στην κυβέρνηση και το τρίτο μνημόνιο με στόχο το μπλοκάρισμα και την ανατροπή τους και όχι την τιμή των όπλων. Αυτή η σύντομη πολιτική διαδρομή προφανώς δεν αρκεί για μια συνολικά νικηφόρα πορεία, δεν μπορεί να κρύψει τις προφανείς αδυναμίες και τα λάθη, ούτε πρέπει να οδηγεί σε οποιαδήποτε επανάπαυση ή αυτοεπιβεβαίωση. Τα ζητήματα του πολιτικού προσανατολισμού, του προγράμματος και του πολιτικού σχεδίου, του χαρακτήρα και της δημοκρατικής συγκρότησης της ΛΑΕ πρέπει να συζητηθούν ανοιχτά, δημοκρατικά, συντροφικά και σε βάθος.
Σε αυτή την αναγκαία συζήτηση θέλουμε να συμβάλλουμε ως ΚΟΚΚΙΝΟ ΔΙΚΤΥΟ με τις παρακάτω σκέψεις:
Με ποιον πολιτικό προσανατολισμό στη συγκυρία;
Για να συγκροτήσουμε ένα νικηφόρο πολιτικό σχέδιο και να βρούμε μαζικά ερείσματα για την υλοποίησή του στον κόσμο της Αριστεράς και στις κοινωνικές αντιστάσεις, πρέπει να μην εγκαταλείψουμε τον πολιτικό στόχο της (ανα)συγκρότησης μιας μαζικής Ριζοσπαστικής - Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Η ΛΑΕ δεν έχει ουσιαστικό λόγο ύπαρξης αν δεν θέσει στον εαυτό της αυτό το καθήκον. Η ΛΑΕ δεν είναι ήδη η Ριζοσπαστική - Αντικαπιταλιστική Αριστερά που χρειαζόμαστε. Πρέπει όμως και μπορεί να πρωταγωνιστήσει σε αυτή τη μάχη, και ο ρόλος της είναι αναντικατάστατος. Αυτός είναι ο θεμελιώδης όρος για να έχουμε τη δυνατότητα να κάνουμε μαζική πολιτική, να έχουμε τη δυνατότητα να θέτουμε ανατρεπτικούς κινηματικούς και πολιτικούς στόχους, να μπορούμε να στηρίξουμε αποτελεσματικά τις κοινωνικές αντιστάσεις και να τους προσφέρουμε πολιτική προοπτική.
Ταυτόχρονα, για να πετύχουμε τον πολιτικό στόχο της (ανα)συγκρότησης της Ριζοσπαστικής - Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς, πρέπει να εκπονήσουμε μια «γραμμή μαζών» για τις μάχες ενάντια στο τρίτο μνημόνιο και την κυβέρνηση που το υλοποιεί. Στις σημερινές συνθήκες, πρέπει να οικοδομήσουμε ένα κίνημα πολιτικής ανυπακοής που θα αμφισβητεί στην πράξη τις μνημονιακές πολιτικές: κίνημα για το μπλοκάρισμα των πλειστηριασμών και των εξώσεων, για τη ματαίωση της διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος στα λαϊκά νοικοκυριά, για να στηρίξουμε το «Δεν έχω - δεν πληρώνω» ενάντια σε κάθε είδους χαράτσια και κατασχέσεις των λαϊκών εισοδημάτων και περιουσιακών στοιχείων. Η ΛΑΕ πρέπει να πρωτοστατήσει στη συγκρότηση ενός τέτοιου κινήματος και να αναλάβει δημόσια την πολιτική ευθύνη καλώντας σε ανυπακοή απέναντι στις μνημονιακές πολιτικές.
Όλα αυτά όμως έχουν τρεις βασικές προϋποθέσεις:
Πρώτο, να θέσουμε την αιχμή που ενοποιεί τις κοινωνικές αντιστάσεις: αγώνας ενάντια στα παλιά και νέα μνημόνια, αγώνας για το μπλοκάρισμα της υλοποίησης του νέου μνημονίου ώστε να αρχίσει να ξηλώνεται το μνημονιακό «καθεστώς εκμετάλλευσης».
Δεύτερο, μια εκτίμηση για τη συγκυρία και τις δυνατότητες που αυτή δίνει. Υπάρχουν οι αντικειμενικές δυνατότητες για να πετύχουμε τον προηγούμενο στόχο; Εμείς, απαντούμε ναι - το ζήτημα είναι να συγκεντρώσουμε τις προϋποθέσεις για να τις αξιοποιήσουμε! Η κρίση ηγεμονίας εξακολουθεί να υπάρχει, η ύφεση έχει μπροστά της δρόμο ακόμη, το τρίτο μνημόνιο που για άλλη μια φορά «κατασκευάστηκε» έτσι ώστε να μη «βγαίνει» και να διαιωνίζει τη μνημονιακή επιτήρηση, η αμφίπλευρη πίεση που θα δέχεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ από τη μια από το σύστημα και από την άλλη από την Αριστερά και τις κοινωνικές αντιστάσεις, οι αντιφάσεις και οι «κόντρες» που φέρνει η ανασύνθεση του μνημονιακού μπλοκ με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, οι συνέπειες από την ωμή διάψευση της προεκλογικής υπόσχεσης περί «παράλληλου προγράμματος» και «ισοδυνάμων», η σκληρή ευρωπαϊκή γραμμή, το προσφυγικό κ.λπ., όλα προαναγγέλουν πολιτική, οικονομική και κοινωνική αστάθεια. Και ήδη οι πιέσεις και οι διαρροές για την «εξυγίανση» και διεύρυνση της κυβέρνησης προς ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι είναι στην ημερήσια διάταξη.
Τρίτο, τον πολιτικό στόχο που θα συμπυκνώνει την πολιτική προοπτική των κοινωνικών αντιστάσεων. Ο στόχος αυτός είναι η κυβέρνηση της Αριστεράς. Που συμπυκνώνει κατεύθυνση πολιτικών συμμαχιών (ενιαίο μέτωπο των δυνάμεων της Αριστεράς) και ταξικού προσανατολισμού για το πρόγραμμα, το πολιτικό σχέδιο και τις κοινωνικές συμμαχίες. Που συνδέεται άρρηκτα με το μεταβατικό πρόγραμμα για το σοσιαλισμό. Διότι είναι προφανές ότι μπλοκάρισμα της υλοποίησης του τρίτου μνημονίου και το ξήλωμα του «καθεστώτος εκμετάλλευσης» που οικοδομείται με τα μνημόνια δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ανατροπή της κυβέρνησης που το υλοποιεί και του αστικού - μνημονιακού πολιτικού συστήματος που τη στηρίζει, χωρίς μια μεγάλη πολιτική ανατροπή.
Επειδή όμως ήδη ένα λαϊκό ρεύμα υπό την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ απέτυχε και ηττήθηκε, ο στόχος «κυβέρνηση της Αριστεράς», πρέπει να συνοδεύεται από δύο θεμελιώδεις προϋποθέσεις:
Πρώτο, ένα νέο κύκλο μαζικών αγώνων ανάλογων σε έκταση με την περίοδο 2010-12.
Δεύτερο, ότι το «κυβέρνηση της Αριστεράς» δεν μπορεί να σημαίνει έναν αριστερό κυβερνητισμό, δηλαδή την αυταπάτη ότι με ένα «αριστερό μάνατζμεντ» του αστικού κράτους και της καπιταλιστικής οικονομίας, έστω και με την επικουρική πίεση του κινήματος, θα υλοποιήσουμε ένα μεταβατικό πρόγραμμα για το σοσιαλισμό. Η κατάληψη της κυβερνητικής εξουσίας μπορεί και πρέπει να είναι μόνο η αφετηρία για να δώσουμε τη μάχη για την πολιτική εξουσία, για την εξουσία των εργαζομένων, μέσα από μια διαδικασία αμφισβήτησης της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας της αστικής τάξης και των ιμπεριαλιστών συμμάχων της.
Το ευρώ, η Ευρωζώνη, η Ε.Ε.
Είναι κοινή μας κατάκτηση, επιβεβαιωμένη πλήρως από την πικρή εμπειρία της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ και της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές, ότι η ρήξη με την Ευρωζώνη και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα είναι αναγκαία συνθήκη, δηλαδή υποχρεωτική διαδρομή, για να υλοποιήσουμε ένα πρόγραμμα ανατροπής της λιτότητας και κατάργησης των μνημονίων, μεταβατικό προς το σοσιαλισμό. Όμως, έχει τεράστια σημασία να διευκρινίσουμε δύο κρίσιμα ζητήματα:
Πρώτο, η έξοδος από την Ευρωζώνη και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα είναι αναγκαία συνθήκη για την υλοποίηση του προγράμματός μας αλλά όχι και ικανή. Το προγραμματικό, πολιτικό και εν τέλει ταξικό πρόσημο της σύγκρουσης με την ευρωζώνη και της εξόδου από το ευρώ θα κριθεί απόλυτα από α) σε ποιο πρόγραμμα θα ενταχτεί, β) ποιοι θα την αποφασίσουν και υλοποιήσουν πολιτικά, γ) ποιες θα είναι οι κοινωνικές - ταξικές κινητήριες δυνάμεις που θα την υλοποιήσουν. Από οικονομική άποψη, το νόμισμα αυτό καθαυτό θα ενεργοποιήσει διαδικασίες αντιφατικές, άλλες ευνοϊκές για τις λαϊκές τάξεις και άλλες όχι. Το τελικό «ισοζύγιο» της οικονομικής του λειτουργίας θα κριθεί από τους τρεις προηγούμενους όρους. Πρέπει λοιπόν να απορρίψουμε τυχόν ιδέες για κάποιο υποτιθέμενο «απελευθερωτικό ρόλο» του νομίσματος ή για αυτονόητα θετικές επιπτώσεις της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα άσχετα από τις λοιπές προγραμματικές, κοινωνικές και πολιτικές παραμέτρους.
Δεύτερο, η έξοδος από την Ευρωζώνη και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα είναι υποχρεωτική διαδρομή όχι κατ’ ανάγκην επειδή μας ευνοεί τακτικά ούτε επειδή είναι η μόνη νομισματική μορφή με την οποία μπορεί να υλοποιηθεί το πρόγραμμά μας, αλλά επειδή δεν μπορούμε με άλλο τρόπο να αντιμετωπίσουμε το χρηματοδοτικό εκβιασμό της διακοπής παροχής ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Αυτό μας δίνει έναν μπούσουλα και για τη στάση μας απέναντι στην Ε.Ε. Η θέση της ΛΑΕ για μη οικειοθελή αποχώρηση από την Ε.Ε. αλλά για σύγκρουση με το θεσμικό πλαίσιο που αυτή συνεπάγεται ή με τους εκβιασμούς που οι κυρίαρχες σε αυτήν δυνάμεις θα επιχειρήσουν, είναι σωστή για τον εξής λόγο: Επειδή σε επίπεδο Ε.Ε. δεν διαθέτουν ένα ανάλογο «όπλο» όπως ο χρηματοδοτικός εκβιασμός που να μας υποχρεώνει σε άμεση έξοδο, και άρα μας δίνεται η δυνατότητα για ένα διάστημα να κάνουμε προγραμματικό και πολιτικό αντάρτικο, συγκρουόμενοι και απειθαρχώντας με τις ντιρεκτίβες και τις επιταγές της. Κατά τα άλλα όμως, το θεσμικό πλαίσιο της Ε.Ε. δεν είναι λιγότερο απαγορευτικό για την υλοποίηση του προγράμματός μας. Και δεν πρέπει να υπάρχει ή να καλλιεργήσουμε την παραμικρή αυταπάτη ότι υλοποιώντας το πρόγραμμά μας, η ρήξη και έξοδος από την Ε.Ε. δεν θα είναι επίσης υποχρεωτική διαδρομή.
Πρόγραμμα για την «ανάπτυξη» και την «παραγωγική ανασυγκρότηση» ή για τη ριζική αναδιανομή και τον παραγωγικό-κοινωνικό μετασχηματισμό;
Σε πλήρη αντίθεση με την πικρή εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ, το πρόγραμμά μας πρέπει να είναι σαφές και συνεκτικό, να παραπέμπει ευθέως σε κοινωνικές και πολιτικές συμμαχίες, να μην υποτάσσεται στον οικονομισμό αποκλειστικά οικονομικών στόχων. Σε αυτό το πλαίσιο:
α. Κέντρο του προγράμματός μας πρέπει να είναι ένα άμεσο, τολμηρό, «εμπροσθοβαρές» και καθολικής στόχευσης πρόγραμμα στήριξης του εισοδήματος της εργατικής τάξης και των εργαζόμενων - φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Χωρίς αυτό το άμεσο και απόλυτης προτεραιότητας πρώτο βήμα, η υλοποίηση συνολικά του προγράμματός μας θα είναι «στον αέρα». Με 1,5 εκατομμύριο ανέργους από τους οποίους μόνο το 1/10 παίρνει το επίδομα ανεργίας, με το συνταξιοδοτημένο τμήμα της εργατικής τάξης και των εργαζόμενων λαϊκών στρωμάτων να ζει στα όρια ή και κάτω από τα όρια της φτώχειας, με τη μεγάλη πλειονότητα των εργαζομένων να αμείβεται με μισθούς πείνας κοντά στον κατώτατο ή στη ζώνη λίγο πάνω απ’ αυτόν, με την ελαστική και «μαύρη» εργασία να θερίζουν, με το στρώμα των εργαζόμενων φτωχών να επεκτείνεται, με τι εργασιακές σχέσεις κατεδαφισμένες και την εργοδοτική αυθαιρεσία να έχει απογειωθεί, είναι υποχρεωτικό το πρόγραμμά μας να ξεκινάει από την άμεση αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης.
β. Ριζική αναδιανομή - μνημόνιο στο κεφάλαιο: Τα προηγούμενα πρέπει να συνδυαστούν με μνημόνιο στο κεφάλαιο και να ενταχτούν σε ένα σχέδιο ριζικής αναδιανομής του πλούτου υπέρ της εργατικής τάξης και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.
γ. Τα σημεία (α) και (β) όχι μόνο πρέπει να είναι ο πυρήνας του προγράμματός μας, αλλά να προσανατολίσουν και εμπνεύσουν συνολικά το περιεχόμενό του:
- Το άμεσο σταμάτημα των ιδιωτικοποιήσεων και η επανάκτηση ιδιωτικοποιημένων πρώην δημόσιων επιχειρήσεων πρέπει να συνδυαστεί με εργατικό και κοινωνικό έλεγχο, με διπλό στόχο: Αφενός ένα παραγωγικό πείραμα που δεν αποσκοπεί στο κέρδος και έχει στο κέντρο του τον εργατικό και λαϊκό έλεγχο, αφετέρου την κάλυψη θεμελιωδών λαϊκών αναγκών με δωρεάν ή φτηνές αλλά ποιοτικές υπηρεσίες μαζικής λαϊκής κατανάλωσης.
- Η στάση πληρωμών στο χρέος και η διαγραφή του αποσκοπούν όχι στο να «ανασάνει η οικονομία» γενικώς, αλλά στο να εξοικονομηθούν πόροι πρώτα απ’ όλα για να χρηματοδοτηθεί το κοινωνικό κράτος, οι δημόσιες υπηρεσίες μαζικής κατανάλωσης και το λαϊκό εισόδημα.
- Ο έλεγχος του χρήματος που θα εξασφαλίσει η εθνικοποίηση των τραπεζών και η ρευστότητα που θα εξασφαλίσει η εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, θα πρέπει να αξιοποιηθούν πρώτα απ’ όλα για τη χρηματοδότηση ενός προγράμματος δημόσιων επενδύσεων υποδομής στην υγεία, την παιδεία, το περιβάλλον, τις κρίσιμες δημόσιες υπηρεσίες, τα κρίσιμα έργα υποδομής με έμφαση τις απαραίτητες μαζικές προσλήψεις προσωπικού, και όχι (ή πολύ στοχευμένα και δευτερευόντως) για «ρευστότητα στην οικονομία», δηλαδή για τη μαζική επιδότηση των επιχειρήσεων ώστε να επενδύσουν.
- Η λεγόμενη «σεισάχθεια», δηλαδή η διαγραφή ή ρύθμιση ιδιωτικών χρεών, πρέπει να αφορά τα φτωχά λαϊκά στρώματα και όχι τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις.
- Η ενίσχυση του Ασφαλιστικού θα στηριχτεί πρώτα απ’ όλα και χειροπιαστά στη δραστική μείωση της ανεργίας και αύξηση της απασχόλησης, τη δραστική μείωση της «ευέλικτης» και «μαύρης» εργασίας, που θα αυξήσουν άμεσα τις εισφορές στο ασφαλιστικό σύστημα, στη διάθεση πόρων από τη ριζική αναδιανομή του εισοδήματος και την παύση πληρωμών στο χρέος, κι όχι για παράδειγμα σε θολά σχέδια αμφίβολης και μακροπρόθεσμης απόδοσης όπως είχε επιχειρήσει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ
δ. Όλα αυτά παραπέμπουν όχι γενικώς στην «παραγωγική ανασυγκρότηση», δηλαδή στην ανασυγκρότηση των παραγωγικών δυνάμεων με την πρωτοκαθεδρία του κεφαλαίου και με μαζική διοχέτευση ρευστότητας και κίνητρα στις επιχειρήσεις για να επενδύσουν, αλλά σε έναν παραγωγικό μετασχηματισμό που στηρίζεται στην άμεση και καθολική υλοποίηση ενός προγράμματος για τις εργατικές και λαϊκές ανάγκες, στη ριζική αναδιανομή του εισοδήματος και στην επιβολή μνημονίου στο κεφάλαιο, στον εργατικό και λαϊκό έλεγχο. Δεν δίνουμε στον κόσμο την αβέβαιη και αόριστη υπόσχεση ότι με το εθνικό νόμισμα, τη «ρευστότητα στην οικονομία» και την παραγωγική ανασυγκρότηση θα υπάρξει ανάπτυξη ώστε να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές πληγές τη ανεργίας και της φτώχειας, αλλά ανάποδα: αντιμετωπίζουμε άμεσα την ανεργία και τη φτώχεια με ένα πρόγραμμα καθολικής εφαρμογής για τις εργατικές και λαϊκές ανάγκες, χτίζουμε μια δυνατή κοινωνική συμμαχία με επίκεντρο τις δυνάμεις της εργασίας στη βάση των άμεσων και χειροπιαστών αποτελεσμάτων αυτού του προγράμματος και ένα συμβόλαιο αγώνα με τις λαϊκές τάξεις για την επιβολή και υπεράσπισή του, επεκτείνουμε τον εργατικό και λαϊκό έλεγχο, και στη βάση αυτή δημιουργούμε τους όρους για την ανάπτυξη στο πλαίσιο μιας δυναμικής παραγωγικού και κοινωνικού μετασχηματισμού.
ε. Ωστόσο, το πρόγραμμά μας δεν μπορεί να εξαντλείται σε μέτρα και στόχους οικονομικού - κοινωνικού χαρακτήρα, αλλά πρέπει να περιλαμβάνει και άλλα σημαντικά κεφάλαια:
- Για τη διεθνιστική αλληλεγγύη και την αντιμπεριαλιστική πάλη: μέτωπο ενάντια στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και τον πόλεμο, αλληλεγγύη σε πρόσφυγες και μετανάστες και πάλη ενάντια στην ισλαμοφοβία και το ρατσισμό, πάλη ενάντια στην Ευρώπη-φρούριο, ανάδειξη των στόχων για κατάργηση της συμμαχίας με Ισραήλ και Αίγυπτο, για κλείσιμο των ΝΑΤΟικών βάσεων και έξοδο από το ΝΑΤΟ.
- Πάλη ενάντια στην καταστολή και τον αυταρχισμό
- Πάλη ενάντια στο ρατσισμό και το φασισμό: Ο κίνδυνος του φασισμού (Χ.Α.) είναι πάντα παρών, ενώ οι εξελίξεις (επίθεση στο Παρίσι) δίνουν νέα όπλα στις δυνάμεις της ακροδεξιάς, της λαϊκής δεξιάς και του κρατικά ενορχηστρωμένου ρατσισμού να αντεπιτεθούν. Η πάλη ενάντια στο ρατσισμό και το φασισμό είναι και κρίσιμη και διαρκής.
- Πάλη για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα σε όλη τη γραμμή: από τα πολιτικά δικαιώματα και ελευθερίες μέχρι το δικαίωμα στη στέγη και την πρόσβαση σε θεμελιώδη αγαθά (π.χ. νερό, ηλεκτρικό ρεύμα), αλλά και τα δικαιώματα καταπιεσμένων κοινωνικών κατηγοριών (δικαιώματα γυναικών, ομοφυλοφίλων και γενικότερα lgbt, ατόμων με αναπηρία κ.λπ.).
- Ανάδειξη της οικοσοσιαλιστικής διάστασης: Οργανικό στοιχείο της απόλυτης προτεραιότητας της ικανοποίησης των κοινωνικών αναγκών, αποτελεί η προστασία του περιβάλλοντος, η ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής αλλά και η διαφύλαξη των τοπικών οικοσυστημάτων και των τοπικών δραστηριοτήτων με ουσιαστική συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών σε όλα τα στάδια του σχεδιασμού και της λήψη αποφάσεων. Το φυσικό περιβάλλον δεν είναι «εργοτάξιο του κεφαλαίου», των επενδυτών και της ανάπτυξής τους.
Μετωπικός φορέας ανοιχτός και «υπό κατασκευήν»
Η απαίτηση για δημοκρατική συγκρότηση είναι πάνδημη στους κόλπους της ΛΑΕ και δικαίως, ιδιαίτερα μάλιστα ύστερα από την πικρή εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ.
Με αυτό δεδομένο, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε τι είναι η ΛΑΕ και πώς οργανώνεται. Πιστεύουμε ότι η ΛΑΕ αποτελεί σήμερα ένα πολιτικό μέτωπο «υπό κατασκευή», και μάλιστα ένα μέτωπο ανοιχτό σε διευρύνσεις.
α. Η ΛΑΕ είναι μέτωπο «ανοιχτό και υπό κατασκευήν», σημαίνει ότι δεν αποτελεί ένα ολοκληρωμένο και τελικό πλαίσιο στο οποίο άλλοι καλούνται να προσχωρήσουν, αλλά ένα πλαίσιο υπό συνεχή διαμόρφωση, η οποία στηρίζεται σε μια σειρά ελάχιστων, αλλά κομβικής σημασίας, κοινών προϋποθέσεων . Πρέπει να συνδυάσει αυτό τον ανοιχτό και υπό διαρκή διαμόρφωση χαρακτήρα με ώριμους και βηματισμούς πολιτικής, προγραμματικής και οργανωτικής συγκρότησης. Η συγκρότηση πρέπει να πηγαίνει από τα κάτω προς τα πάνω και από το πολιτικό στο προγραμματικό και τελικά στο οργανωτικό, σε συνδυασμό και παράλληλη πορεία με την κινηματική παρέμβαση και την οικοδόμηση με τα κινήματα αντίστασης και τις δυνάμεις της εργασίας.
Στη ΛΑΕ πρέπει να αποφύγουμε την ταύτιση οποιασδήποτε συνιστώσας του μετώπου με το ίδιο το μέτωπο αλλά και τον εκβιαστικό μετασχηματισμό του στην κατεύθυνση ενός ενιαίου κόμματος, χωρίς να υπάρχουν/δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις. Πρέπει λοιπόν να είμαστε ξεκάθαροι: Μέτωπο σημαίνει ότι βαδίζουμε και συγκροτούμαστε πάνω στον κοινό τόπο, ότι κατοχυρώνουμε την ισοτιμία των μελών με το «ένα μέλος - μία ψήφος», αλλά ότι τα εκκρεμή και μη συμφωνημένα προγραμματικά, ιδεολογικά και στρατηγικά ζητήματα δεν μπορούν να λυθούν διά πλειοψηφιών.
β. Σε επίπεδο βάσης (τοπικές και κλαδικές και θεματικές οργανώσεις) πρέπει να υπάρχει το πιο προωθημένο στοιχείο της συγκρότησής μας: από τη μια, με μαζική ενεργοποίηση, δικτύωση από τα κάτω, με έμφαση στην εξωστρέφεια , αλλά από την άλλη με την προώθηση της ανάγκης οργάνωσης του πολιτικού διαλόγου και της ιδεολογικοπολιτικής συζήτησης. Αυτή είναι η πλέον συγκροτητική διεργασία που αναγνωρίζει τη διαλεκτική σχέση μεταξύ κοινωνικής παρέμβασης και οργάνωσης των αντιστάσεων και της πολιτικής παραγωγής και εμβάθυνσης.
γ. Ως εκ τούτου, αναγνωρίζοντας την αντιφατική σημερινή κατάσταση της ΛΑΕ, που συγκροτείται ως μέτωπο οργανώσεων - συνιστωσών και ταυτόχρονα με χαρακτηριστικά ενιαίου φορέα στη βάση της αρχής «ένα μέλος - μία ψήφος», οφείλουμε να κινηθούμε στην κατεύθυνση του ανοίγματος της πολιτικής συζήτησης σε όλο το εύρος της ΛΑΕ, παίρνοντας ταυτόχρονα όλες τις πρόνοιες που θα εξασφαλίζουν την πληρέστερη και αποτελεσματικότερη συμμετοχή των «μελών» σε όλο το εύρος των λειτουργιών και δραστηριοτήτων.
Με τέτοιους όρους η οικοδόμηση ενός μαζικού πολιτικού φορέα της Ριζοσπαστικής - Αντικαπιταλιστικής Αριστεράς είναι και αναγκαία και εφικτή. Ας το επιχειρήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις!