Η Νύχτα των Κρυστάλλων

Ο όρος Kristallnacht (Κρίσταλναχτ), που σημαίνει στα γερμανικά η «Νύχτα των Κρυστάλλων», επίσης Reichskristallnacht (Ράιχσκρισταλναχτ), κατά λέξη, «Αυτοκρατορική Νύχτα των Κρυστάλλων», Pogromnacht (Πογκρόμναχτ), δηλαδή η «Νύχτα του Πογκρόμ», περιγράφει το μαζικό πανεθνικό πογκρόμ στη Γερμανία και στην Αυστρία τη νύχτα της 9ης προς 10η Νοεμβρίου 1938. Ο στόχος ήταν οι Εβραίοι πολίτες όλης της χώρας και αποτέλεσε την απαρχή του Ολοκαυτώματος.

Η αποκληθείσα «νύχτα των κρυστάλλων» αποτελεί το πρώτο μαζικό πογκρόμ εναντίον των Εβραίων στη Γερμανία.

Συνέβη τη νύχτα της 9ης Νοεμβρίου 1938 ως τις πρώτες πρωινές ώρες της επόμενης μέρας και ήταν η πρώτη ένδειξη για το τι θα ακολουθούσε αργότερα με το εβραϊκό ολοκαύτωμα.

Ονομάστηκε «νύχτα των κρυστάλλων», επειδή οι Ναζί ξέσπασαν πάνω στις ιδιοκτησίες των Εβραίων, σπάζοντας τις βιτρίνες πολλών καταστημάτων τους.

Όλα ξεκίνησαν δύο μέρες νωρίτερα, όταν ένας γερμανοεβραίος, ο Χέρσελ Γκρίσπαν, σκότωσε στο Παρίσι τον γραμματέα της γερμανικής πρεσβείας Ερνστ Φον Ρατ. Ο φόνος του γερμανού διπλωμάτη χρησιμοποιήθηκε ως άλλοθι για τις επιθέσεις που εκδηλώθηκαν εναντίον των Εβραίων  κατοίκων σε όλη τη Γερμανία. Φαινομενικά, οι επιθέσεις αυτές ήταν αυθόρμητες, αλλά στην πραγματικότητα «ενορχηστρώθηκαν» από τη ναζιστική κυβέρνηση και, ειδικότερα, από τον Ράινχαρντ Χάιντριχ (Reinhard Heydrich). Η κυβέρνηση αξιοποίησε, εκτός από τα επίσημα κρατικά μέσα, κυρίως την οργάνωση του Ναζιστικού κόμματος, για να οργανώσει και να υλοποιήσει τις ταραχές, οι οποίες κορυφώθηκαν στις 9 Νοεμβρίου 1938.

Κατά τη νύχτα των κρυστάλλων, καταστράφηκαν 1.574 συναγωγές, πάνω από 7.000 εβραϊκά καταστήματα και 29 πολυκαταστήματα, ενώ 30.000 Εβραίοι συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο αριθμός των γερμανοεβραίων που σκοτώθηκαν είναι ασαφής.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, κυμαίνεται από 36 έως 200, ενώ μεταξύ των νεκρών περιλαμβάνονται και αρκετοί μη Εβραίοι, που είχαν την ατυχία να μοιάζουν καθώς τους θεώρησαν, κατά λάθος, Εβραίους.

Τα γεγονότα στην Αυστρία δεν ήταν λιγότερο φρικτά και οι περισσότερες από τις 94 συναγωγές και τόποι προσευχής της Βιέννης υπέστησαν μερική ή ολική καταστροφή. Τα θύματα υπέστησαν κάθε είδους ταπεινώσεις, περιλαμβανομένου του εξαναγκασμού να σφουγγαρίζουν ενόσω τους υπέβαλαν σε μαρτύρια οι συμπολίτες τους Αυστριακοί, κάποιοι από τους οποίους ήταν προηγουμένως φίλοι και γείτονές τους.




Το γεγονός προκάλεσε παγκόσμια κατακραυγή.  Αποτέλεσε δυσφήμηση για το κύρος των φιλοναζιστικών κινημάτων. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας, πολλές άλλες χώρες διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις με τη Γερμανία.

Ο διωγμός και η οικονομική καταστροφή που προκλήθηκε στους Γερμανούς Εβραίους δεν σταμάτησαν με το πογκρόμ, ακόμη και μετά τις λεηλασίες των σπιτιών και των επιχειρήσεών τους. Τους υποχρέωσαν να πληρώσουν συλλογικό πρόστιμο ενός δισεκατομμυρίου μάρκων προς τη ναζιστική κυβέρνηση για το θάνατο του Φομ Ρατ και να καταβληθούν στο δημόσιο τα έξι εκατομμύρια μάρκα των ασφαλιστικών πληρωμών που θα έπαιρνε η εβραϊκή κοινότητα εξαιτίας των καταστροφών στις περιουσίες τους.

Ο ανώτατος αξιωματούχος των Ναζί Χέρμαν Γκέρινγκ (Hermann Göring) συναντήθηκε με άλλα μέλη της ηγεσίας των Ναζί στις 12 Νοεμβρίου, ώστε να σχεδιάσουν τα επόμενα βήματα μετά τις ταραχές, θέτοντας τη βάση για την επίσημη κρατική δράση που θα οδηγούσε σύντομα στο Ολοκαύτωμα.
Ο Γκέρινγκ είχε πει σε εκείνη την συνάντηση:

«Έχω λάβει μια επιστολή κατ' εντολή του Φύρερ, η οποία απαιτεί την άμεση και οριστική διευθέτηση και επίλυση του εβραϊκού ζητήματος με οποιονδήποτε τρόπο... Δεν θα ήθελα να υπάρξουν οποιεσδήποτε αμφιβολίες, κύριοι, όσον αφορά στο σκοπό της σημερινής συνάντησης. Δεν συγκεντρωθήκαμε όλοι απλώς για να μιλήσουμε για μια ακόμη φορά, αλλά για να πάρουμε αποφάσεις και παρακαλώ όλες τις υπηρεσίες να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα για την εξάλειψη των Εβραίων από τη γερμανική οικονομία και για να τους κάνετε να υποκύψουν σε εμένα».

Η νύχτα εκείνη αποτέλεσε την αρχή μιας νέας φάσης στις αντισημιτικές δραστηριότητες του ναζιστικού κόμματος και των κρατικών μηχανισμών, που οδήγησε στον εκπατρισμό και, τελικά, στη μαζική δολοφονία της πλειονότητας των Εβραίων που ζούσαν στη Γερμανία. Αν και λίγοι άνθρωποι το γνώριζαν εκείνη την εποχή, το πογκρόμ της «Νύχτας των Κρυστάλλων» αποτέλεσε το πρώτο βήμα για την συστηματική δίωξη και μαζική δολοφονία των Εβραίων σε όλη την Ευρώπη, που είναι πλέον γνωστή ως το «Ολοκαύτωμα».

Ένα δείγμα από τα απομεινάρια τηςKristallnacht.


View of the old synagogue in Aachen after its destruction on Kristallnacht. —US Holocaust Memorial Museum, courtesy of Stadtarchiv Aachen




View of the burning Annaturmstraße synagogue in Euskirchen on the morning after Kristallnacht



Flames burst forth from the windows of the cupola of the Annaturmstraße synagogue in Euskirchen on the morning after Kristallnacht



A man surveys the damage to the Lichtenstein leather goods store after the Kristallnacht pogrom



Austrian police stand guard in front of a Jewish-owned business that has been destroyed.

View of the destroyed interior of the synagogue in Opava after Kristallnacht.


Residents view the burning of the Solitudestrasse synagogue in Ludwigsburg that was set on fire during the Kristallnacht. pogrom.





Residents in Graz, Austria, watch as the Jewish cemetery’s ceremonial hall burns. —US Holocaust Memorial Museum, courtesy of Dokumentationsarchiv des Oesterreichischen Widerstandes







με πληροφορίες από sansimera.gr , .wikipedia, ushmm.org