γράφει ο Κώστας Καναβούρης

Το ανώτατο σημείο στην Τέχνη είναι το λάθος. Γιατί το λάθος είναι το ρήγμα (ή και το όρυγμα) σε όσα ήξερες μέχρι τώρα. Θα ήταν μάταιο να αναφέρουμε τον μακροσκελέστατο κατάλογο εκείνων που έγιναν γίγαντες στο διηνεκές της Ιστορίας Της Τέχνης (και της ανθρωπότητας επομένως), κάνοντας λάθος, αρνούμενοι δηλαδή την καθεστώσα άποψη περί της αισθητικής ορθότητας. Θα μπορούσαμε έτσι, να ισχυριστούμε βάσιμα ότι η Ιστορία της Τέχνης είναι η Ιστορία λαθών που αποκάλυψαν καινούργιες θεάσεις, καινούργιες βαθύνσεις, καινούργιους τρόπους του κόσμου επισωρεύοντας ταυτοχρόνως καινούργιες εικόνες και γραφές στο βαρύ παλίμψηστο του χρόνου. Από τη μια δηλαδή να αποκαλύπτεις τις διαδοχικές επιστρώσεις των λαθών, όπου η κάθε μια είναι ένας ολόκληρος συγκλονιστικός αιών (υπό την έννοια της στιγμιαίας αιωνιότητας και όχι της χρονομετρικής τακτοποίησης) και από την άλλη να συμπεραίνεις και να προχωράς με όλο το βαρύ φορτίο σου, δηλαδή όλη τη βαριά συν-κίνηση στην γενναιότητα του επόμενου βήματος και πιθανώς στη γενναιότητα ενός επόμενου λάθους. Αλλιώς δεν γίνεται και δεν έγινε. Έτσι προχώρησε το πράγμα. Έτσι προχώρησε, προχωράει και θα προχωράει η εποποιία της ανθρωπότητας προς τη Γνώση. Το ανώτατο σημείο σ’ αυτή την πορεία είναι το λάθος. Ακόμα και το άγριο. Γιατί στο τέλος εκείνο που αποστραγγίζεται από το λάθος – δηλαδή από το ενεργειακό κατάλοιπο της κίνησης – είναι το συμπέρασμα. Το ασταθές παρόν της σκέψης που χρησιμεύει μόνο ως τόπος θεωρητικής κολάσεως (επειδή κολάζει την ακινησία) και σε παρακινεί στο επόμενο βήμα.

Λοιπόν, λάθος είναι ο φόβος του λάθους. Γιατί ο φόβος του λάθους μας κάνει αγάλματα. Και τότε δεν θα έχουμε να δώσουμε τίποτα σ’ αυτόν που μας τείνει χείρα βοηθείας. Δηλαδή δεν θα έχουμε να προσφέρουμε στο συμπέρασμα που θα υπερκεράσει τα καθέκαστα δεδομένα.

Ο φόβος του λάθους συνεπώς, συνιστά απόρριψη. Όχι μόνο του άλλου. Ταυτοχρόνως συνιστά και μουμιοποίηση του εαυτού σου επειδή δεν μπορείς να δεχτείς την οδύνη του άλλου. Αυτό είναι το λάθος: το απορρίπτειν. Την κίνηση. Το λάθος. Τη γνώση. Θέλω να πω, ότι εν τέλει ο φόβος του λάθους είναι απόρριψη προόδου. Είναι το α-σθενές στήθος που αδυνατεί να αρθεί στο ύψος των λαθών του. Γιατί βέβαια τα λάθη είναι αντανάκλαση προσπαθειών. Ανάλογα με την ποιότητα της προσπάθειας είναι και η ποιότητα του λάθους.

Με άλλα λόγια: δεν είναι εύκολο πράγμα το λάθος. Εύκολο είναι το αλάνθαστο για μία και μόνη λεπτομέρεια: επειδή το αλάνθαστο δεν υπάρχει. Δεν υπήρξε ποτέ. Αλάνθαστος είναι μονάχα ο θάνατος. Κι αυτό εξ όσων γνωρίζουμε μέχρι σήμερα.

Είναι λοιπόν, βαθύ πράγμα το λάθος. Είναι το νεύμα της ύπαρξης προς το άλλο σκοτεινό Εγώ της. Το λάθος είναι η μεθυστική συνθήκη που εκτινάσσει της παραβατική (προς τις καθολικές «θεότητες») σκέψη. Το λάθος πυροβολεί. Κυρίως αυτόν που το κάνει. Το θήραμα διαφεύγει. Το λάθος δηλαδή, οργανώνει το παρηγορητικόν Είναι: την πραγματικότητα.

Δουλειά μας είναι να την ξαναφτιάξουμε. Αλλιώς. Με άλλα λάθη.


πηγή: artinews.gr