INE ΓΣΕΕ: «Η πολιτική οικονομία του κράτους πρόνοιας και ο καθαρός κοινωνικός μισθός στην Ελλάδα»
Συγγραφέας: Θανάσης Μανιάτης
Περίληψη μελέτης
Η δημοσιονομική κρίση αποτελεί μία από τις τρεις διαστάσεις της τρέχουσας κρίσης της ελληνικής οικονομίας, μαζί με την παγκόσμια οικονομική κρίση και την κρίση συσσώρευσης κεφαλαίου της πραγματικής οικονομίας στην Ελλάδα.
H δραστική μείωση των κοινωνικών δαπανών και η αύξηση του φορολογικού βάρους των μισθωτών είναι από τους βασικούς μηχανισμούς μέσω των οποίων έχει επέλθει τεράστια υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου της πλειονότητας του πληθυσμού, και ιδιαίτερα της εργατικής τάξης.
Επομένως, η διερεύνηση των βασικών αιτίων δημιουργίας του δημόσιου χρέους αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα της συγκυρίας. Έπειτα από μια συζήτηση της βιβλιογραφίας γύρω από την καταγωγή, τη φύση και τις προοπτικές του κράτους πρόνοιας, εξετάζουμε εμπειρικά το ερώτημα:
Είναι η εργατική τάξη υπεύθυνη για τα δημοσιονομικά ελλείμματα και τα συσσωρευμένα χρέη του Δημοσίου στην Ελλάδα για τη μεταπολεμική περίοδο (1958-2010), αλλά και στις χώρες της νότιας Ευρώπης, όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Γαλλία, η Πορτογαλία, για την τελευταία δεκαπενταετία (1995-2010);
Δηλαδή είναι το ισοζύγιο των κρατικών δαπανών που κατευθύνονται προς τους μισθωτούς εργαζομένους και της συνολικής φορολογίας του εισοδήματός τους θετικό ή αρνητικό για το βιοτικό επίπεδο της εργατικής τάξης σε αυτές τις χώρες; Αφαιρώντας όλες τις κατηγορίες φόρων που καταβάλλουν οι μισθωτοί εργαζόμενοι από τις δημόσιες δαπάνες οι οποίες απευθύνονται άμεσα ή έμμεσα σε αυτούς, υπολογίζουμε τον καθαρό κοινωνικό μισθό (netsocialwage) που αποκομίζει η εργατική τάξη.
Τα εμπειρικά αποτελέσματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι ο καθαρός κοινωνικός μισθός είναι σχεδόν σε όλα τα έτη και σε όλες τις εξεταζόμενες χώρες αρνητικός, υποδηλώνοντας ότι, όποια και να είναι η θεμελιώδης αιτία για τις δημοσιονομικές ανισορροπίες στην Ελλάδα και στις χώρες της νότιας Ευρώπης, αυτές δεν έχουν προκληθεί από την επιδότηση του εισοδήματος της εργατικής τάξης.