H ετήσια έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2014 - Η κατάσταση στην Ελλάδα
Η παγκόσμια απόκριση στα εγκλήματα από κράτη και ένοπλες ομάδες είναι «επαίσχυντη και αναποτελεσματική»
· Η Διεθνής Αμνηστία δημοσιοποιεί την Ετήσια Έκθεση 2014 μαζί με μια πρόβλεψη των τάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα για την χρονιά που έρχεται
· Δηλώνει πως οι κυβερνήσεις πρέπει «να πάψουν να προσποιούνται πως η προστασία των πολιτών είναι υπεράνω των δυνάμεων τους»
· Προβλέπει πως περισσότεροι πολίτες θα απειληθούν με κακομεταχείριση από ένοπλες ομάδες, θα συνεχιστούν οι επιθέσεις κατά της ελευθερίας της έκφρασης και θα χειροτερεύσει η ανθρωπιστική και προσφυγική κρίση· εκτός και αν υπάρξει μια θεμελιώδης αλλαγή στην παγκόσμια απόκριση σχετικά με τις συγκρούσεις
· Καλεί για παγκόσμια δράση, συμπεριλαμβάνοντας την αποκήρυξη του δικαιώματος άσκησης βέτο από τα πέντε μόνιμα στελέχη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σε περιπτώσεις μαζικών θηριωδιών.
Οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει να δράσουν επειγόντως για να αντιμετωπίσουν τη μεταβαλλόμενη φύση των συγκρούσεων και να προστατεύσουν τους πολίτες από αποτρόπαιες πράξεις βίας από κράτη ή ένοπλες ομάδες, επισημαίνει η Διεθνής Αμνηστία, καθώς δημοσιεύει την ετήσια αξιολόγηση της για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε παγκόσμια κλίμακα.
«Το 2014 ήταν ένα καταστροφικό έτος για εκατομμύρια ανθρώπους που εγκλωβίστηκαν στη δίνη της βίας. Η παγκόσμια αντίδραση κατά των συρράξεων και των παραβιάσεων από κράτη και ένοπλες ομάδες ήταν ντροπιαστική και αναποτελεσματική. Καθώς άνθρωποι βίωσαν την κλιμάκωση βάρβαρων επιθέσεων και καταπίεσης, η διεθνής κοινότητα αποδείχθηκε ανεπαρκής», δήλωσε ο SalilShetty, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Τα Ηνωμένα Έθνη ιδρύθηκαν πριν από 70 χρόνια ώστε να διασφαλίσουν πως η ανθρωπότητα δεν θα αναβίωνε τον τρόμο που βίωσε κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Τώρα παρατηρούμε μια μαζική κλιμάκωση βίας και μια γιγάντια προσφυγική κρίση ως συνέπεια της εν λόγω βίας. Είναι πρωτοφανής η αποτυχία εξεύρεσης λύσεων για τις κρισιμότερες ανάγκες της εποχής μας».
Ελλάδα
Οι καταγγελίες για υπερβολική χρήση βίας και κακομεταχείριση από τα σώματα επιβολής του νόμου, συνεχίστηκαν και εξακολούθησαν να μην διερευνώνται επαρκώς. Οι συνθήκες κράτησης παρέμειναν υποτυπώδεις. Η μέγιστη διάρκεια διοικητικής κράτησης παράτυπων μεταναστών παρατάθηκε πέραν των 18 μηνών. Οι παράνομες απωθήσεις μεταναστών και προσφύγων στα σύνορα Ελλάδας- Τουρκίας συνεχίστηκαν. Τον Σεπτέμβριο υιοθετήθηκε καινούρια νομοθεσία για εγκλήματα μίσους εν μέσω αυξημένης ανησυχίας για τα επίπεδα ρατσιστικής βίας.
Προβλέψεις για το 2015/16
Η Ετήσια Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας παρέχει μια συνολική επισκόπηση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε 160 χώρες κατά τη διάρκεια του 2014. Αν οι παγκόσμιοι ηγέτες δεν λάβουν έκτακτα μέτρα για να αντιμετωπίσουν τη μεταβαλλόμενη φύση των συγκρούσεων και δεν αντιμετωπίσουν τις υπόλοιπες ελλείψεις που αναφέρονται στην έκθεση, η παγκόσμια εικόνα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το επερχόμενο έτος θα είναι ζοφερή:
o Περισσότεροι πολίτες θα αναγκαστούν να ζήσουν υπό έναν ημι-κρατικό έλεγχο βάναυσων ένοπλων ομάδων, υπό την απειλή επιθέσεων, διώξεων και διακρίσεων
o Θα εμβαθύνουν οι απειλές κατά της ελευθερίας της έκφρασης και άλλων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των παραβιάσεων που προκαλούνται από τους νέους δρακόντειους αντιτρομοκρατικούς νόμους και την αδικαιολόγητη μαζική παρακολούθηση
o θα χειροτερεύσει η ανθρωπιστική και προσφυγική κρίση με συνέπεια την μετατόπιση περισσότερων πολιτών ύστερα από συγκρούσεις ενώ οι κυβερνήσεις εξακολουθούν να διατηρούν τα σύνορα κλειστά και η διεθνής κοινότητα αποτυγχάνει να παρέμβει ώστε να παράσχει βοήθεια και προστασία.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η αυξανόμενη εξουσία από μη-κρατικές ένοπλες ομάδες, συμπεριλαμβανομένης και της ομάδας που αυτοαποκαλείται Ισλαμικό Κράτος (IS). Ένοπλες ομάδες διέπραξαν παραβιάσεις σε τουλάχιστον 35 χώρες το 2014.
Εμπόριο όπλων
Η αιματοβαμμένη κληρονομιά της συσσώρευσης όπλων σε χώρες που τα χρησιμοποιούν για κατάφωρες παραβιάσεις από κράτη ή ένοπλες ομάδες στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες πολίτες το 2014.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί όλα τα κράτη – συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, Κίνα, Καναδά, Ινδία, Ισραήλ και Ρωσία- να επικυρώσουν ή να προσχωρήσουν, και να τηρήσουν πιστά, την Συνθήκη Εμπορίας Όπλων που τέθηκε σε ισχύ πέρσι ως αποτέλεσμα των εκστρατειών που διοργανώνονταν για δεκαετίες από τη Διεθνή Αμνηστία και άλλους φορείς.
Δρακόντεια μέτρα
Η Διεθνής Αμνηστία απευθύνει έκκληση προς τις κυβερνήσεις να διασφαλίσουν ότι η απόκριση τους σε απειλές ασφάλειας δεν θα υπονομεύει τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα ή θα πυροδοτεί περαιτέρω βία.
Η Ετήσια Έκθεση αναλύει πόσες κυβερνήσεις το 2014 αποκρίθηκαν σε κινδύνους ασφαλείας λαμβάνοντας δρακόντεια μέτρα και κατασταλτικές τακτικές όπως:
o Στο Αφγανιστάν: επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το προσωπικού του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (NDS), συμπεριλαμβανομένων και κατηγοριών για βασανισμό και εξαναγκαστικές εξαφανίσεις
o Στη Νιγηρία: κοινότητες που ήδη τρομοκρατούνταν για χρόνια από τη Μπόκο Χαράμ έγιναν περισσότερο ευάλωτες σε παραβιάσεις των κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας, οι οποίες συχνά αποκρίνονταν με εξωδικαστικές δολοφονίες, μαζικές αυθαίρετες συλλήψεις και βασανισμούς
o Στη Ρωσία και Κεντρική Ασία: όσοι κατηγορήθηκαν για αδικήματα που σχετίζονται με τρομοκρατία, ή υπήρχαν υποψίες για τυχόν συμμετοχή τους σε Ισλαμιστικές ομάδες, βασανίστηκαν από τις δυνάμεις εθνικής ασφάλειας
o Τουρκία: αντιτρομοκρατική νομοθεσία καταρτισμένη σε πολύ ευρύ πλαίσιο συνεχίστηκε να χρησιμοποιείται με τρόπο που ποινικοποιεί τη νόμιμη άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης
Πρόσφυγες
Μία τραγική συνέπεια της ανικανότητας της διεθνούς κοινότητας να διαχειριστεί τη μεταβαλλόμενη φύση των συγκρούσεων είναι μια από τις χειρότερες προσφυγικές κρίσεις στην παγκόσμια ιστορία, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι – συμπεριλαμβανομένου 4 εκατομμύριων μόνο από την Συρία- εξακολουθούν να τρέπονται σε φυγή ώστε να ξεφύγουν από τη βία και τις διώξεις.
Έκκληση για δράση
«Η παγκόσμια επισκόπηση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ζοφερή, αλλά υπάρχουν λύσεις. Οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει να λάβουν άμεσα και κρίσιμα μέτρα ώστε να αναστείλουν την επικείμενη παγκόσμια κρίση και να μας πάνε ένα βήμα πιο κοντά σε έναν πιο ασφαλή κόσμο όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ελευθερίες θα προστατεύονται», δήλωσε ο SalilShetty.
Διεθνής Αμνηστία – Ελληνικό Τμήμα
2)ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ 2014: ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Οι καταγγελίες για υπερβολική χρήση βίας και κακομεταχείριση από τα σώματα επιβολής του νόμου συνεχίστηκαν και εξακολούθησαν να μη διερευνώνται επαρκώς. Οι συνθήκες κράτησης παρέμειναν υποτυπώδεις. Η μέγιστη διάρκεια διοικητικής κράτησης παράτυπων μεταναστών παρατάθηκε πέραν των 18 μηνών. Οι παράνομες απωθήσεις μεταναστών και προσφύγων στα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας συνεχίστηκαν. Τον Σεπτέμβριο υιοθετήθηκε καινούρια νομοθεσία για εγκλήματα μίσους εν μέσω αυξημένης ανησυχίας για τα επίπεδα ρατσιστικής βίας.
ΥΠΟΒΑΘΡΟ
Τον Οκτώβριο ο εισαγγελέας απήγγειλε κατηγορίες σε 67 μέλη και αρχηγούς της Χρυσής Αυγής, ενός ακροδεξιού κόμματος, για σύσταση, διεύθυνση και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Πενήντα εφτά άτομα, συμπεριλαμβανομένων και 6 βουλευτών, κατηγορήθηκαν για σειρά πρόσθετων παραβάσεων, ανάμεσα στις οποίες και ο φόνος του αντιφασίστα τραγουδιστή Παύλου Φύσσα το Σεπτέμβριο του 2013, η πρόκληση «απρόκλητων σωματικών βλαβών σε μετανάστες» και η παράνομη κατοχή όπλων.
Τον Νοέμβριο, ο αναρχικός Νίκος Ρωμανός, κρατούμενος στις φυλακές Κορυδαλλού κοντά στην πρωτεύουσα, Αθήνα, ξεκίνησε μια παρατεταμένη απεργία πείνας διαμαρτυρόμενος για την άρνηση των αρχών να του παραχωρήσουν εκπαιδευτική άδεια για να παρακολουθήσει πανεπιστημιακές σπουδές. Είχε φυλακιστεί τον Οκτώβριο εφόσον είχε καταδικαστεί μαζί με άλλους τρεις για ένοπλη ληστεία. Τον Φεβρουάριο του 2013, ο Νίκος Ρωμανός και δύο άλλοι ανέφεραν πως είχαν βασανιστεί ενώ βρίσκονταν υπό κράτηση μετά τη σύλληψή τους στην πόλη της Βέροιας. Στις 10 Δεκεμβρίου, ο Νίκος Ρωμανός σταμάτησε την απεργία πείνας κατόπιν της ψήφισης μιας νομοθετικής τροπολογίας που επέτρεπε σε κρατουμένους να παρίστανται σε πανεπιστημιακά μαθήματα φορώντας ηλεκτρονικό βραχιολάκι.
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ
Οι ενισχυμένοι έλεγχοι στα σύνορα και η καλύτερη συνεργασία με τους Τούρκους συνοριοφύλακες συνέβαλε στη σημαντική πτώση του αριθμού των παράτυπων μεταναστών και αιτούντων άσυλο που εισέρχονται στην Ελλάδα κατά μήκος των χερσαίων συνόρων. Ως εκ τούτου, ο αριθμός όσων προσπαθούσαν να φτάσουν στην Ελλάδα μέσω θαλάσσης αυξήθηκε αξιοσημείωτα στους πρώτους οχτώ μήνες του έτους. Μέχρι το τέλος του έτους, πάνω από 103 πρόσφυγες και μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων και πολλών παιδιών, πνίγηκαν ή αγνοούνται στην προσπάθεια να διασχίσουν τα σύνορα.
Υπήρξαν καταγεγραμμένες υποθέσεις συχνών παράνομων απωθήσεων παράτυπων μεταναστών κατά μήκος των συνόρων Ελλάδας- Τουρκίας.
Στις 20 Ιανουαρίου, 3 γυναίκες και 8 παιδιά πέθαναν όταν ένα αλιευτικό σκάφος το οποίο μετέφερε 27 πρόσφυγες, βυθίστηκε κοντά στο Φαρμακονήσι. Οι επιζήσαντες δήλωσαν πως το πλοίο βυθίστηκε καθώς Έλληνες λιμενοφύλακες ρυμουλκούσαν τα σκάφη τους στην Τουρκία κατά τη διάρκεια επιχείρησης απώθησης. Οι επιζήσαντες ανέφεραν ακόμη ότι τους απογύμνωσαν και τους χτύπησαν κατά την άφιξη τους στο Φαρμακονήσι. Οι αρχές αρνήθηκαν ότι υπήρξε απώθηση ή κακομεταχείριση. Τον Αύγουστο, οι εισαγγελείς του Ναυτοδικείου Πειραιά έκλεισαν την υπόθεση κατόπιν της προκαταρκτικής εξέτασης. Εθνικές ΜΚΟ συνέχισαν να καταγράφουν κακές συνθήκες κράτησης σε περιοχές όπου μετανάστες και αιτούντες άσυλο κρατούνταν για λόγους μετανάστευσης. Οι κρατούμενοι αντιμετώπισαν σημαντικά εμπόδια στη διαδικασία αίτησης ασύλου. Τον Μάρτιο, ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης ενέκρινε την κράτηση παράτυπων μεταναστών εν αναμονή της απέλασης πέραν της περιόδου των 18 μηνών που επιτρέπει το Ευρωπαϊκό Δίκαιο.
Το Σεπτέμβριο, η Εθνική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα επέκρινε το Υπουργείο Δημοσίας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη επειδή διακινδύνευσε την ανεξαρτησία της Επιτροπής Προσφυγών αποτυγχάνοντας να διορίσει έναν υποψήφιο από αυτούς που είχε προτείνει. Οι συνθήκες υποδοχής προσφύγων παρέμειναν ένα ζήτημα σημαντικής ανησυχίας. Κατά τα τέλη Νοεμβρίου, 200 με 250 Σύριοι πρόσφυγες, ανάμεσα τους γυναίκες και παιδιά, ξεκίνησαν μια διαμαρτυρία και ακολούθως απεργία πείνας στην Πλατεία Συντάγματος ζητώντας από τις αρχές να τους παράσχουν στέγαση και ταξιδιωτικά έγγραφα.
Τον Ιούλιο, ένα δικαστήριο στην Πάτρα κήρυξε ένοχους δύο επιστάτες για πρόκληση σημαντικών σωματικών βλαβών όταν πυροβόλησαν μετανάστες εργάτες από το Μπαγκλαντές σε ένα αγρόκτημα στη Νέα Μανωλάδα, τον Απρίλιο του 2013, μετά από διαφωνία για τη μισθοδοσία και τις συνθήκες εργασίας. Ο ιδιοκτήτης του αγροκτήματος και ένας άλλος επιστάτης απαλλάχθηκαν. Στο τέλος Φεβρουαρίου, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου απέρριψε αίτημα που κατατέθηκε από 2 ΜΚΟ, την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες να ακυρώσει την ετυμηγορία λόγω διαδικαστικών σφαλμάτων κατά τη διάρκεια της διερεύνησης και της εκδίκασης.
ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
Εγκλήματα μίσους
Από τον Οκτώβριο του 2011 έως και τον Ιανουάριο του 2014, το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας κατέγραψε πάνω από 350 περιστατικά ρατσιστικής βίας. Το Δίκτυο διαπίστωσε μείωση σε οργανωμένες ρατσιστικές επιθέσεις εναντίον μεταναστών και αύξηση των εγκλημάτων μίσους εναντίον λεσβιών, ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων, διεμφυλικών και μεσοφυλικών το 2014. Μεταξύ του Ιανουαρίου και του Ιουνίου, τα Αστυνομικά Τμήματα και τα Γραφεία για την αντιμετώπιση της ρατσιστικής βίας κατέγραψαν 31 περιστατικά με ενδεχόμενο ρατσιστικό κίνητρο.
Η απόκριση του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης στα εγκλήματα μίσους παρέμεινε ανεπαρκής. Οι ανακριτές συνέχισαν να αποτυγχάνουν να διερευνούν ενδεχόμενα κίνητρα μίσους, οι εισαγγελείς να παρουσιάζουν τέτοια στοιχεία στο δικαστήριο, και οι δικαστές να εξετάζουν ρατσιστικά και άλλα κίνητρα μίσους ως επιβαρυντικό στοιχείο όταν καταδικάζουν τους δράστες.
Τον Απρίλιο με ομόφωνη απόφαση, ένα δικαστήριο στην Αθήνα καταδίκασε 2 Έλληνες υπηκόους σε ισόβια κάθειρξη αφού απεφάνθη ότι μαχαίρωσαν μέχρι θανάτου τον S. Luqman, έναν Πακιστανό υπήκοο, τον Ιανουάριο του 2013. Παρά το γεγονός πως ο εισαγγελέας υπογράμμισε το ρατσιστικό κίνητρο πίσω από την επίθεση, το δικαστήριο δεν το έλαβε υπόψη ως επιβαρυντικό στοιχείο κατά την ετυμηγορία.
Μια Κοινή Υπουργική Απόφαση, η οποία υιοθετήθηκε τον Ιούνιο, προέβλεπε την αναστολή της διοικητικής κράτησης και των διαταγών απέλασης που έχουν εκδοθεί για θύματα και μάρτυρες εγκλημάτων μίσους. Ακόμη προέβλεπε τη χορήγηση ειδικών αδειών παραμονής που να καλύπτουν το απαραίτητο χρονικό διάστημα μέχρι τη δίωξη και την καταδίκη των δραστών. Το Σεπτέμβριο, υιοθετήθηκαν τροπολογίες στη νομοθεσία για εγκλήματα μίσους που αύξησαν τις ποινές για τη διάπραξη και ηθική αυτουργία ρατσιστικής βίας, την ποινικοποίηση της άρνησης του Ολοκαυτώματος και συμπεριελάμβαναν τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου και την αναπηρία μεταξύ των απαγορευμένων λόγων για διακρίσεις. Μια πρόταση που θα αναγνώριζε νομικά τους γάμους του ίδιου φύλου απορρίφθηκε.
Ρομά
Οικογένειες Ρομά συνέχισαν να αντιμετωπίζουν εξαναγκαστικές εξώσεις. Πολλά παιδιά Ρομά ήταν αποκλεισμένα ή διαχωρισμένα στην εκπαίδευση. Οι επιδρομές της αστυνομίας με χαρακτηριστικά διάκρισης εις βάρος οικισμών Ρομά συνεχίστηκαν.
Μέχρι το τέλος του έτους, 74 οικογένειες Ρομά που ζούσαν σε ένα συνοικισμό στο Χαλάνδρι, συνέχισαν να αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο εξαναγκαστικής έξωσης. Τα αρχικά σχέδια να εκδιώξουν τις οικογένειες το Φεβρουάριο αναβλήθηκαν μετά από περιοριστικό ένταλμα της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Το Σεπτέμβριο, η δημοτική αρχή Χαλανδρίου ήθελε να κατεδαφίσει 12 σπίτια παρά την ανανέωση του εντάλματος. Μετά από διαμαρτυρίες των κατοίκων Ρομά, κατεδαφίστηκαν μόνο 5 σπίτια, τα οποία ήταν τότε ακατοίκητα. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής δεσμεύτηκε να βρει μια ικανοποιητική εναλλακτική τοποθεσία για επανεγκατάσταση των οικογενειών.
Το Νοέμβριο, ένα δικαστήριο στο Μεσολόγγι καταδίκασε 3 άντρες σε 8 μήνες φυλάκιση με αναστολή για την πρόκληση σοβαρών σωματικών βλαβών στην Παρασκευή Κοκόνη, μια Ρομά, και στον ανιψιό της τον Οκτώβριο του 2012. Δεν ήταν ξεκάθαρο εάν το δικαστήριο έλαβε υπόψη το κίνητρο μίσους κατά την ετυμηγορία.
ΒΑΣΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΚΟΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ
Τον Οκτώβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων εξέδωσε την έκθεσή της σχετικά με την επίσκεψη στην Ελλάδα. Τόνισε το μεγάλο αριθμό καταγγελιών για κακομεταχείριση κρατουμένων σε αστυνομικούς και συνοριακούς σταθμούς από αξιωματούχους της επιβολής του νόμου και έναν αριθμό καταγγελιών για λεκτική βία, που εμπεριείχε και ρατσιστική φύση. Η έκθεση επέκρινε τον υπερπληθυσμό, τις ανθυγιεινές συνθήκες και την ανεπαρκή ιατρική περίθαλψη στις ελληνικές φυλακές. Οι καταγγελίες για βασανισμό και κακομεταχείριση κρατουμένων, μεταναστών και προσφύγων συνεχίστηκαν. Το Μάρτιο, σωφρονιστικοί υπάλληλοι στις φυλακές Νιγρίτας σύμφωνα με πληροφορίες βασάνισαν μέχρι θανάτου τον IliaKareli, έναν έγκλειστο αλβανικής υπηκοότητας. Τον Οκτώβριο, 13 σωφρονιστικοί υπάλληλοι κατηγορήθηκαν για διακεκριμένη περίπτωση βασανιστηρίων που προκάλεσαν το θάνατο.
Η αστυνομία χρησιμοποίησε υπερβολική βία και έκανε κακή χρήση χημικών ενάντια σε διαδηλωτές και δημοσιογράφους σε διαφορετικές περιστάσεις κατά τη διάρκεια του έτους. Μεγάλος αριθμός των αναφερθέντων καταχρήσεων έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια 2 φοιτητικών διαδηλώσεων, μια κατά του κλεισίματος του πανεπιστημίου στις 13 Νοέμβρη, και μια άλλη κατά τη διάρκεια πορείας για την επέτειο του Πολυτεχνείου. Σποραδικές καταδίκες παραβατών αξιωματούχων επιβολής του νόμου απέτυχαν να μεταβάλλουν τη μακροχρόνια κουλτούρα ατιμωρησίας για τις καταχρήσεις της αστυνομίας.
Παρά τις νομοθετικές αλλαγές που εισήχθησαν τον Μάρτιο οι οποίες επέκτειναν τη δικαιοδοσία του Γραφείου Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας να συμπεριλαμβάνει περιστατικά ρατσισμού και επέτρεπαν στον Συνήγορο του πολίτη να παρευρίσκεται σε ακροαματικές διαδικασίες, οι ανησυχίες παραμένουν σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την ανεξαρτησία του.
ΑΝΤΙΡΡΗΣΙΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ
Οι συλλήψεις και οι καταδίκες αντιρρησιών συνείδησης συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια του έτους. Τουλάχιστον 4 αντιρρησίες συνείδησης καταδικάστηκαν για ανυποταξία και έλαβαν ποινές φυλάκισης με αναστολή. Έξι άτομα που αρνήθηκαν να υπηρετήσουν τη στρατιωτική τους θητεία και την εναλλακτική πολιτική υπηρεσία, συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν για σύντομο διάστημα.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ
Τον Ιανουάριο, ένα αθηναϊκό δικαστήριο καταδίκασε έναν μπλόγκερ για θρησκευτική προσβολή. Η δεκάμηνη κάθειρξή του ανεστάλη κατόπιν εφέσεως. Ο μπλόγκερ είχε δημιουργήσει μια σελίδα στο Facebook στην οποία σατίριζε έναν ορθόδοξο μοναχό ο οποίος έχει απεβιώσει.
Διεθνής Αμνηστία – Ελληνικό Τμήμα
Τηλ. 210 3600628
Email: athens@amnesty.org.gr
Ακολουθήστε μας στο Twitter: AmnestyGreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook: Διεθνής Αμνηστία - Ελληνικό Τμήμα
www.amnesty.org.gr
· Η Διεθνής Αμνηστία δημοσιοποιεί την Ετήσια Έκθεση 2014 μαζί με μια πρόβλεψη των τάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα για την χρονιά που έρχεται
· Δηλώνει πως οι κυβερνήσεις πρέπει «να πάψουν να προσποιούνται πως η προστασία των πολιτών είναι υπεράνω των δυνάμεων τους»
· Προβλέπει πως περισσότεροι πολίτες θα απειληθούν με κακομεταχείριση από ένοπλες ομάδες, θα συνεχιστούν οι επιθέσεις κατά της ελευθερίας της έκφρασης και θα χειροτερεύσει η ανθρωπιστική και προσφυγική κρίση· εκτός και αν υπάρξει μια θεμελιώδης αλλαγή στην παγκόσμια απόκριση σχετικά με τις συγκρούσεις
· Καλεί για παγκόσμια δράση, συμπεριλαμβάνοντας την αποκήρυξη του δικαιώματος άσκησης βέτο από τα πέντε μόνιμα στελέχη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σε περιπτώσεις μαζικών θηριωδιών.
Οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει να δράσουν επειγόντως για να αντιμετωπίσουν τη μεταβαλλόμενη φύση των συγκρούσεων και να προστατεύσουν τους πολίτες από αποτρόπαιες πράξεις βίας από κράτη ή ένοπλες ομάδες, επισημαίνει η Διεθνής Αμνηστία, καθώς δημοσιεύει την ετήσια αξιολόγηση της για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε παγκόσμια κλίμακα.
«Το 2014 ήταν ένα καταστροφικό έτος για εκατομμύρια ανθρώπους που εγκλωβίστηκαν στη δίνη της βίας. Η παγκόσμια αντίδραση κατά των συρράξεων και των παραβιάσεων από κράτη και ένοπλες ομάδες ήταν ντροπιαστική και αναποτελεσματική. Καθώς άνθρωποι βίωσαν την κλιμάκωση βάρβαρων επιθέσεων και καταπίεσης, η διεθνής κοινότητα αποδείχθηκε ανεπαρκής», δήλωσε ο SalilShetty, Γενικός Γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.
«Τα Ηνωμένα Έθνη ιδρύθηκαν πριν από 70 χρόνια ώστε να διασφαλίσουν πως η ανθρωπότητα δεν θα αναβίωνε τον τρόμο που βίωσε κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Τώρα παρατηρούμε μια μαζική κλιμάκωση βίας και μια γιγάντια προσφυγική κρίση ως συνέπεια της εν λόγω βίας. Είναι πρωτοφανής η αποτυχία εξεύρεσης λύσεων για τις κρισιμότερες ανάγκες της εποχής μας».
Ελλάδα
Οι καταγγελίες για υπερβολική χρήση βίας και κακομεταχείριση από τα σώματα επιβολής του νόμου, συνεχίστηκαν και εξακολούθησαν να μην διερευνώνται επαρκώς. Οι συνθήκες κράτησης παρέμειναν υποτυπώδεις. Η μέγιστη διάρκεια διοικητικής κράτησης παράτυπων μεταναστών παρατάθηκε πέραν των 18 μηνών. Οι παράνομες απωθήσεις μεταναστών και προσφύγων στα σύνορα Ελλάδας- Τουρκίας συνεχίστηκαν. Τον Σεπτέμβριο υιοθετήθηκε καινούρια νομοθεσία για εγκλήματα μίσους εν μέσω αυξημένης ανησυχίας για τα επίπεδα ρατσιστικής βίας.
Προβλέψεις για το 2015/16
Η Ετήσια Έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας παρέχει μια συνολική επισκόπηση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε 160 χώρες κατά τη διάρκεια του 2014. Αν οι παγκόσμιοι ηγέτες δεν λάβουν έκτακτα μέτρα για να αντιμετωπίσουν τη μεταβαλλόμενη φύση των συγκρούσεων και δεν αντιμετωπίσουν τις υπόλοιπες ελλείψεις που αναφέρονται στην έκθεση, η παγκόσμια εικόνα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το επερχόμενο έτος θα είναι ζοφερή:
o Περισσότεροι πολίτες θα αναγκαστούν να ζήσουν υπό έναν ημι-κρατικό έλεγχο βάναυσων ένοπλων ομάδων, υπό την απειλή επιθέσεων, διώξεων και διακρίσεων
o Θα εμβαθύνουν οι απειλές κατά της ελευθερίας της έκφρασης και άλλων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των παραβιάσεων που προκαλούνται από τους νέους δρακόντειους αντιτρομοκρατικούς νόμους και την αδικαιολόγητη μαζική παρακολούθηση
o θα χειροτερεύσει η ανθρωπιστική και προσφυγική κρίση με συνέπεια την μετατόπιση περισσότερων πολιτών ύστερα από συγκρούσεις ενώ οι κυβερνήσεις εξακολουθούν να διατηρούν τα σύνορα κλειστά και η διεθνής κοινότητα αποτυγχάνει να παρέμβει ώστε να παράσχει βοήθεια και προστασία.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η αυξανόμενη εξουσία από μη-κρατικές ένοπλες ομάδες, συμπεριλαμβανομένης και της ομάδας που αυτοαποκαλείται Ισλαμικό Κράτος (IS). Ένοπλες ομάδες διέπραξαν παραβιάσεις σε τουλάχιστον 35 χώρες το 2014.
Εμπόριο όπλων
Η αιματοβαμμένη κληρονομιά της συσσώρευσης όπλων σε χώρες που τα χρησιμοποιούν για κατάφωρες παραβιάσεις από κράτη ή ένοπλες ομάδες στοίχισε τη ζωή σε δεκάδες χιλιάδες πολίτες το 2014.
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί όλα τα κράτη – συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, Κίνα, Καναδά, Ινδία, Ισραήλ και Ρωσία- να επικυρώσουν ή να προσχωρήσουν, και να τηρήσουν πιστά, την Συνθήκη Εμπορίας Όπλων που τέθηκε σε ισχύ πέρσι ως αποτέλεσμα των εκστρατειών που διοργανώνονταν για δεκαετίες από τη Διεθνή Αμνηστία και άλλους φορείς.
Δρακόντεια μέτρα
Η Διεθνής Αμνηστία απευθύνει έκκληση προς τις κυβερνήσεις να διασφαλίσουν ότι η απόκριση τους σε απειλές ασφάλειας δεν θα υπονομεύει τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα ή θα πυροδοτεί περαιτέρω βία.
Η Ετήσια Έκθεση αναλύει πόσες κυβερνήσεις το 2014 αποκρίθηκαν σε κινδύνους ασφαλείας λαμβάνοντας δρακόντεια μέτρα και κατασταλτικές τακτικές όπως:
o Στο Αφγανιστάν: επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το προσωπικού του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας (NDS), συμπεριλαμβανομένων και κατηγοριών για βασανισμό και εξαναγκαστικές εξαφανίσεις
o Στη Νιγηρία: κοινότητες που ήδη τρομοκρατούνταν για χρόνια από τη Μπόκο Χαράμ έγιναν περισσότερο ευάλωτες σε παραβιάσεις των κυβερνητικών δυνάμεων ασφαλείας, οι οποίες συχνά αποκρίνονταν με εξωδικαστικές δολοφονίες, μαζικές αυθαίρετες συλλήψεις και βασανισμούς
o Στη Ρωσία και Κεντρική Ασία: όσοι κατηγορήθηκαν για αδικήματα που σχετίζονται με τρομοκρατία, ή υπήρχαν υποψίες για τυχόν συμμετοχή τους σε Ισλαμιστικές ομάδες, βασανίστηκαν από τις δυνάμεις εθνικής ασφάλειας
o Τουρκία: αντιτρομοκρατική νομοθεσία καταρτισμένη σε πολύ ευρύ πλαίσιο συνεχίστηκε να χρησιμοποιείται με τρόπο που ποινικοποιεί τη νόμιμη άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης
Πρόσφυγες
Μία τραγική συνέπεια της ανικανότητας της διεθνούς κοινότητας να διαχειριστεί τη μεταβαλλόμενη φύση των συγκρούσεων είναι μια από τις χειρότερες προσφυγικές κρίσεις στην παγκόσμια ιστορία, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι – συμπεριλαμβανομένου 4 εκατομμύριων μόνο από την Συρία- εξακολουθούν να τρέπονται σε φυγή ώστε να ξεφύγουν από τη βία και τις διώξεις.
Έκκληση για δράση
«Η παγκόσμια επισκόπηση της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ζοφερή, αλλά υπάρχουν λύσεις. Οι παγκόσμιοι ηγέτες πρέπει να λάβουν άμεσα και κρίσιμα μέτρα ώστε να αναστείλουν την επικείμενη παγκόσμια κρίση και να μας πάνε ένα βήμα πιο κοντά σε έναν πιο ασφαλή κόσμο όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα και οι ελευθερίες θα προστατεύονται», δήλωσε ο SalilShetty.
Διεθνής Αμνηστία – Ελληνικό Τμήμα
2)ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ 2014: ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Οι καταγγελίες για υπερβολική χρήση βίας και κακομεταχείριση από τα σώματα επιβολής του νόμου συνεχίστηκαν και εξακολούθησαν να μη διερευνώνται επαρκώς. Οι συνθήκες κράτησης παρέμειναν υποτυπώδεις. Η μέγιστη διάρκεια διοικητικής κράτησης παράτυπων μεταναστών παρατάθηκε πέραν των 18 μηνών. Οι παράνομες απωθήσεις μεταναστών και προσφύγων στα σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας συνεχίστηκαν. Τον Σεπτέμβριο υιοθετήθηκε καινούρια νομοθεσία για εγκλήματα μίσους εν μέσω αυξημένης ανησυχίας για τα επίπεδα ρατσιστικής βίας.
ΥΠΟΒΑΘΡΟ
Τον Οκτώβριο ο εισαγγελέας απήγγειλε κατηγορίες σε 67 μέλη και αρχηγούς της Χρυσής Αυγής, ενός ακροδεξιού κόμματος, για σύσταση, διεύθυνση και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Πενήντα εφτά άτομα, συμπεριλαμβανομένων και 6 βουλευτών, κατηγορήθηκαν για σειρά πρόσθετων παραβάσεων, ανάμεσα στις οποίες και ο φόνος του αντιφασίστα τραγουδιστή Παύλου Φύσσα το Σεπτέμβριο του 2013, η πρόκληση «απρόκλητων σωματικών βλαβών σε μετανάστες» και η παράνομη κατοχή όπλων.
Τον Νοέμβριο, ο αναρχικός Νίκος Ρωμανός, κρατούμενος στις φυλακές Κορυδαλλού κοντά στην πρωτεύουσα, Αθήνα, ξεκίνησε μια παρατεταμένη απεργία πείνας διαμαρτυρόμενος για την άρνηση των αρχών να του παραχωρήσουν εκπαιδευτική άδεια για να παρακολουθήσει πανεπιστημιακές σπουδές. Είχε φυλακιστεί τον Οκτώβριο εφόσον είχε καταδικαστεί μαζί με άλλους τρεις για ένοπλη ληστεία. Τον Φεβρουάριο του 2013, ο Νίκος Ρωμανός και δύο άλλοι ανέφεραν πως είχαν βασανιστεί ενώ βρίσκονταν υπό κράτηση μετά τη σύλληψή τους στην πόλη της Βέροιας. Στις 10 Δεκεμβρίου, ο Νίκος Ρωμανός σταμάτησε την απεργία πείνας κατόπιν της ψήφισης μιας νομοθετικής τροπολογίας που επέτρεπε σε κρατουμένους να παρίστανται σε πανεπιστημιακά μαθήματα φορώντας ηλεκτρονικό βραχιολάκι.
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ
Οι ενισχυμένοι έλεγχοι στα σύνορα και η καλύτερη συνεργασία με τους Τούρκους συνοριοφύλακες συνέβαλε στη σημαντική πτώση του αριθμού των παράτυπων μεταναστών και αιτούντων άσυλο που εισέρχονται στην Ελλάδα κατά μήκος των χερσαίων συνόρων. Ως εκ τούτου, ο αριθμός όσων προσπαθούσαν να φτάσουν στην Ελλάδα μέσω θαλάσσης αυξήθηκε αξιοσημείωτα στους πρώτους οχτώ μήνες του έτους. Μέχρι το τέλος του έτους, πάνω από 103 πρόσφυγες και μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων και πολλών παιδιών, πνίγηκαν ή αγνοούνται στην προσπάθεια να διασχίσουν τα σύνορα.
Υπήρξαν καταγεγραμμένες υποθέσεις συχνών παράνομων απωθήσεων παράτυπων μεταναστών κατά μήκος των συνόρων Ελλάδας- Τουρκίας.
Στις 20 Ιανουαρίου, 3 γυναίκες και 8 παιδιά πέθαναν όταν ένα αλιευτικό σκάφος το οποίο μετέφερε 27 πρόσφυγες, βυθίστηκε κοντά στο Φαρμακονήσι. Οι επιζήσαντες δήλωσαν πως το πλοίο βυθίστηκε καθώς Έλληνες λιμενοφύλακες ρυμουλκούσαν τα σκάφη τους στην Τουρκία κατά τη διάρκεια επιχείρησης απώθησης. Οι επιζήσαντες ανέφεραν ακόμη ότι τους απογύμνωσαν και τους χτύπησαν κατά την άφιξη τους στο Φαρμακονήσι. Οι αρχές αρνήθηκαν ότι υπήρξε απώθηση ή κακομεταχείριση. Τον Αύγουστο, οι εισαγγελείς του Ναυτοδικείου Πειραιά έκλεισαν την υπόθεση κατόπιν της προκαταρκτικής εξέτασης. Εθνικές ΜΚΟ συνέχισαν να καταγράφουν κακές συνθήκες κράτησης σε περιοχές όπου μετανάστες και αιτούντες άσυλο κρατούνταν για λόγους μετανάστευσης. Οι κρατούμενοι αντιμετώπισαν σημαντικά εμπόδια στη διαδικασία αίτησης ασύλου. Τον Μάρτιο, ο Υπουργός Δημόσιας Τάξης ενέκρινε την κράτηση παράτυπων μεταναστών εν αναμονή της απέλασης πέραν της περιόδου των 18 μηνών που επιτρέπει το Ευρωπαϊκό Δίκαιο.
Το Σεπτέμβριο, η Εθνική Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα επέκρινε το Υπουργείο Δημοσίας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη επειδή διακινδύνευσε την ανεξαρτησία της Επιτροπής Προσφυγών αποτυγχάνοντας να διορίσει έναν υποψήφιο από αυτούς που είχε προτείνει. Οι συνθήκες υποδοχής προσφύγων παρέμειναν ένα ζήτημα σημαντικής ανησυχίας. Κατά τα τέλη Νοεμβρίου, 200 με 250 Σύριοι πρόσφυγες, ανάμεσα τους γυναίκες και παιδιά, ξεκίνησαν μια διαμαρτυρία και ακολούθως απεργία πείνας στην Πλατεία Συντάγματος ζητώντας από τις αρχές να τους παράσχουν στέγαση και ταξιδιωτικά έγγραφα.
Τον Ιούλιο, ένα δικαστήριο στην Πάτρα κήρυξε ένοχους δύο επιστάτες για πρόκληση σημαντικών σωματικών βλαβών όταν πυροβόλησαν μετανάστες εργάτες από το Μπαγκλαντές σε ένα αγρόκτημα στη Νέα Μανωλάδα, τον Απρίλιο του 2013, μετά από διαφωνία για τη μισθοδοσία και τις συνθήκες εργασίας. Ο ιδιοκτήτης του αγροκτήματος και ένας άλλος επιστάτης απαλλάχθηκαν. Στο τέλος Φεβρουαρίου, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου απέρριψε αίτημα που κατατέθηκε από 2 ΜΚΟ, την Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες να ακυρώσει την ετυμηγορία λόγω διαδικαστικών σφαλμάτων κατά τη διάρκεια της διερεύνησης και της εκδίκασης.
ΔΙΑΚΡΙΣΕΙΣ
Εγκλήματα μίσους
Από τον Οκτώβριο του 2011 έως και τον Ιανουάριο του 2014, το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας κατέγραψε πάνω από 350 περιστατικά ρατσιστικής βίας. Το Δίκτυο διαπίστωσε μείωση σε οργανωμένες ρατσιστικές επιθέσεις εναντίον μεταναστών και αύξηση των εγκλημάτων μίσους εναντίον λεσβιών, ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων, διεμφυλικών και μεσοφυλικών το 2014. Μεταξύ του Ιανουαρίου και του Ιουνίου, τα Αστυνομικά Τμήματα και τα Γραφεία για την αντιμετώπιση της ρατσιστικής βίας κατέγραψαν 31 περιστατικά με ενδεχόμενο ρατσιστικό κίνητρο.
Η απόκριση του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης στα εγκλήματα μίσους παρέμεινε ανεπαρκής. Οι ανακριτές συνέχισαν να αποτυγχάνουν να διερευνούν ενδεχόμενα κίνητρα μίσους, οι εισαγγελείς να παρουσιάζουν τέτοια στοιχεία στο δικαστήριο, και οι δικαστές να εξετάζουν ρατσιστικά και άλλα κίνητρα μίσους ως επιβαρυντικό στοιχείο όταν καταδικάζουν τους δράστες.
Τον Απρίλιο με ομόφωνη απόφαση, ένα δικαστήριο στην Αθήνα καταδίκασε 2 Έλληνες υπηκόους σε ισόβια κάθειρξη αφού απεφάνθη ότι μαχαίρωσαν μέχρι θανάτου τον S. Luqman, έναν Πακιστανό υπήκοο, τον Ιανουάριο του 2013. Παρά το γεγονός πως ο εισαγγελέας υπογράμμισε το ρατσιστικό κίνητρο πίσω από την επίθεση, το δικαστήριο δεν το έλαβε υπόψη ως επιβαρυντικό στοιχείο κατά την ετυμηγορία.
Μια Κοινή Υπουργική Απόφαση, η οποία υιοθετήθηκε τον Ιούνιο, προέβλεπε την αναστολή της διοικητικής κράτησης και των διαταγών απέλασης που έχουν εκδοθεί για θύματα και μάρτυρες εγκλημάτων μίσους. Ακόμη προέβλεπε τη χορήγηση ειδικών αδειών παραμονής που να καλύπτουν το απαραίτητο χρονικό διάστημα μέχρι τη δίωξη και την καταδίκη των δραστών. Το Σεπτέμβριο, υιοθετήθηκαν τροπολογίες στη νομοθεσία για εγκλήματα μίσους που αύξησαν τις ποινές για τη διάπραξη και ηθική αυτουργία ρατσιστικής βίας, την ποινικοποίηση της άρνησης του Ολοκαυτώματος και συμπεριελάμβαναν τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου και την αναπηρία μεταξύ των απαγορευμένων λόγων για διακρίσεις. Μια πρόταση που θα αναγνώριζε νομικά τους γάμους του ίδιου φύλου απορρίφθηκε.
Ρομά
Οικογένειες Ρομά συνέχισαν να αντιμετωπίζουν εξαναγκαστικές εξώσεις. Πολλά παιδιά Ρομά ήταν αποκλεισμένα ή διαχωρισμένα στην εκπαίδευση. Οι επιδρομές της αστυνομίας με χαρακτηριστικά διάκρισης εις βάρος οικισμών Ρομά συνεχίστηκαν.
Μέχρι το τέλος του έτους, 74 οικογένειες Ρομά που ζούσαν σε ένα συνοικισμό στο Χαλάνδρι, συνέχισαν να αντιμετωπίζουν τον κίνδυνο εξαναγκαστικής έξωσης. Τα αρχικά σχέδια να εκδιώξουν τις οικογένειες το Φεβρουάριο αναβλήθηκαν μετά από περιοριστικό ένταλμα της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Το Σεπτέμβριο, η δημοτική αρχή Χαλανδρίου ήθελε να κατεδαφίσει 12 σπίτια παρά την ανανέωση του εντάλματος. Μετά από διαμαρτυρίες των κατοίκων Ρομά, κατεδαφίστηκαν μόνο 5 σπίτια, τα οποία ήταν τότε ακατοίκητα. Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής δεσμεύτηκε να βρει μια ικανοποιητική εναλλακτική τοποθεσία για επανεγκατάσταση των οικογενειών.
Το Νοέμβριο, ένα δικαστήριο στο Μεσολόγγι καταδίκασε 3 άντρες σε 8 μήνες φυλάκιση με αναστολή για την πρόκληση σοβαρών σωματικών βλαβών στην Παρασκευή Κοκόνη, μια Ρομά, και στον ανιψιό της τον Οκτώβριο του 2012. Δεν ήταν ξεκάθαρο εάν το δικαστήριο έλαβε υπόψη το κίνητρο μίσους κατά την ετυμηγορία.
ΒΑΣΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΚΟΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ
Τον Οκτώβριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων εξέδωσε την έκθεσή της σχετικά με την επίσκεψη στην Ελλάδα. Τόνισε το μεγάλο αριθμό καταγγελιών για κακομεταχείριση κρατουμένων σε αστυνομικούς και συνοριακούς σταθμούς από αξιωματούχους της επιβολής του νόμου και έναν αριθμό καταγγελιών για λεκτική βία, που εμπεριείχε και ρατσιστική φύση. Η έκθεση επέκρινε τον υπερπληθυσμό, τις ανθυγιεινές συνθήκες και την ανεπαρκή ιατρική περίθαλψη στις ελληνικές φυλακές. Οι καταγγελίες για βασανισμό και κακομεταχείριση κρατουμένων, μεταναστών και προσφύγων συνεχίστηκαν. Το Μάρτιο, σωφρονιστικοί υπάλληλοι στις φυλακές Νιγρίτας σύμφωνα με πληροφορίες βασάνισαν μέχρι θανάτου τον IliaKareli, έναν έγκλειστο αλβανικής υπηκοότητας. Τον Οκτώβριο, 13 σωφρονιστικοί υπάλληλοι κατηγορήθηκαν για διακεκριμένη περίπτωση βασανιστηρίων που προκάλεσαν το θάνατο.
Η αστυνομία χρησιμοποίησε υπερβολική βία και έκανε κακή χρήση χημικών ενάντια σε διαδηλωτές και δημοσιογράφους σε διαφορετικές περιστάσεις κατά τη διάρκεια του έτους. Μεγάλος αριθμός των αναφερθέντων καταχρήσεων έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια 2 φοιτητικών διαδηλώσεων, μια κατά του κλεισίματος του πανεπιστημίου στις 13 Νοέμβρη, και μια άλλη κατά τη διάρκεια πορείας για την επέτειο του Πολυτεχνείου. Σποραδικές καταδίκες παραβατών αξιωματούχων επιβολής του νόμου απέτυχαν να μεταβάλλουν τη μακροχρόνια κουλτούρα ατιμωρησίας για τις καταχρήσεις της αστυνομίας.
Παρά τις νομοθετικές αλλαγές που εισήχθησαν τον Μάρτιο οι οποίες επέκτειναν τη δικαιοδοσία του Γραφείου Αντιμετώπισης Περιστατικών Αυθαιρεσίας να συμπεριλαμβάνει περιστατικά ρατσισμού και επέτρεπαν στον Συνήγορο του πολίτη να παρευρίσκεται σε ακροαματικές διαδικασίες, οι ανησυχίες παραμένουν σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την ανεξαρτησία του.
ΑΝΤΙΡΡΗΣΙΕΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ
Οι συλλήψεις και οι καταδίκες αντιρρησιών συνείδησης συνεχίστηκαν κατά τη διάρκεια του έτους. Τουλάχιστον 4 αντιρρησίες συνείδησης καταδικάστηκαν για ανυποταξία και έλαβαν ποινές φυλάκισης με αναστολή. Έξι άτομα που αρνήθηκαν να υπηρετήσουν τη στρατιωτική τους θητεία και την εναλλακτική πολιτική υπηρεσία, συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν για σύντομο διάστημα.
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ
Τον Ιανουάριο, ένα αθηναϊκό δικαστήριο καταδίκασε έναν μπλόγκερ για θρησκευτική προσβολή. Η δεκάμηνη κάθειρξή του ανεστάλη κατόπιν εφέσεως. Ο μπλόγκερ είχε δημιουργήσει μια σελίδα στο Facebook στην οποία σατίριζε έναν ορθόδοξο μοναχό ο οποίος έχει απεβιώσει.
Διεθνής Αμνηστία – Ελληνικό Τμήμα
Τηλ. 210 3600628
Email: athens@amnesty.org.gr
Ακολουθήστε μας στο Twitter: AmnestyGreece
Ακολουθήστε μας στο Facebook: Διεθνής Αμνηστία - Ελληνικό Τμήμα
www.amnesty.org.gr
