Κτήρια βιομηχανικής κληρονομιάς
Aναδημοσίευση από την Ικαριακή Ραδιοφωνία, σταθμό που στηρίζει τον αγώνα της ΕΡΤ ενάντια στο "μαύρο".
Του Νάσου Μπράτσου
Διάσπαρτα βρίσκονται ανά την Ελλάδα, κτήρια που αποτελούσαν παλιές βιομηχανικές εγκαταστάσεις και τώρα παραμένουν σαν απομεινάρια μιας άλλης εποχής.
Σε πολλές περιπτώσεις η κατάστασή τους, με κάποιες αναγκαίες παρεμβάσεις μπορεί να οδηγήσει στην περαιτέρω αξιοποίησή τους, όπως γα παράδειγμα έχει γίνει στις εγκαταστάσεις της Γαλλικής Εταιρίας στο Λαύριο, που είναι βιομηχανικό μουσείο.
Άλλες περιοχές αξιοποίησαν μέρος των εγκαταστάσεων αυτών, αφού δεν ήταν όλες σε κατάσταση πλήρους αξιοποίησης. Βλέπουμε για παράδειγμα παλιά φουγάρα στο άλσος του Μπαρουτάδικου στο Αιγάλεω, στο πάρκο Δηλαβέρη στον Πειραιά, το λεγόμενο «καμίνι» στο Γαλάτσι, που ο Δήμος το έχει μετατρέψει σε χώρο εκδηλώσεων, κυρίως πολιτιστικού χαρακτήρα, κλπ
Αλλού, η κατάσταση δημιουργούσε άλλα κίνητρα, αφού οι εγκαταστάσεις είχαν γίνει σωροί από μπάζα.
Για παράδειγμα στη Ριζούπολη το 2003, οι κάτοικοι (στην πρωτοπορία τους η διοίκηση του ερασιτεχνικού συλλόγου μπάσκετ «Οιωνός» – ο γράφων είχε καλύψει ρεπορταζιακά τις δράσεις της εποχής), έσωσαν το χώρο του παλιού εργοστασίου της «Θερμίδας», από το να γίνει ένα μεγάλο εμπορικό κτήριο, στόχος που είχε μπει από τράπεζα που διεκδικούσε την «αξιοποίηση» της περιοχής και τελικά έγινε μια όμορφη πλατεία, με εφαπτόμενο χώρο άθλησης για τα σωματεία της περιοχής.
Οι δύο προαναφερόμενες χρήσεις, η πολιτιστική εκεί που υπάρχει η δυνατότητα και η μετατροπή σε χώρους πρασίνου και άθλησης, προσβάσιμους σε όλους, πάντα με σύνδεση και σεβασμό στην ιστορία, είναι η κατεύθυνση που κατά τη γνώμη μου πρέπει να ακολουθήσουν οι τοπικές κοινωνίες που στις περιοχές τους έχουν τέτοιες εκτάσεις.
Αλλιώς οι γιάπηδες της συμφοράς και οι κατασκευαστικές της αρπαχτής, θα προσπαθήσουν να χτίσουν εμπορικά κέντρα όπου θα βασιλεύει η κατασκευαστική αυθαιρεσία (άλλωστε πρόσφατα βγήκαν στη φόρα πολλά για το Τhe Mall), θα κατοικοεδρεύουν οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις και θα απευθύνονται στη χώρα που οι κάτοικοί της αντί να σκεφτούν τι ποσά θα διαθέσουν για κατανάλωση, σκέφτονται πώς θα αποφύγουν τους πλειστηριασμούς και τα συσσίτια.
Αφορμή για την αναφορά στο θέμα αυτό, ήταν το πέρασμά μου από την περιοχή του Λουτρόπυργου (μεταξύ Νέας Περάμου και Ελευσίνας, από την παλιά εθνική οδό Αθηνών – Κορίνθου) , όπου υπάρχει – το είχαμε σχολιάσει και σε ραδιοφωνική εκπομπή- το κτήριο του εργοστασίου όπου είχε γυριστεί το 1966 η ταινία «η κόρη μου η σοσιαλίστρια».
Διάσπαρτα βρίσκονται ανά την Ελλάδα, κτήρια που αποτελούσαν παλιές βιομηχανικές εγκαταστάσεις και τώρα παραμένουν σαν απομεινάρια μιας άλλης εποχής.
Σε πολλές περιπτώσεις η κατάστασή τους, με κάποιες αναγκαίες παρεμβάσεις μπορεί να οδηγήσει στην περαιτέρω αξιοποίησή τους, όπως γα παράδειγμα έχει γίνει στις εγκαταστάσεις της Γαλλικής Εταιρίας στο Λαύριο, που είναι βιομηχανικό μουσείο.
Άλλες περιοχές αξιοποίησαν μέρος των εγκαταστάσεων αυτών, αφού δεν ήταν όλες σε κατάσταση πλήρους αξιοποίησης. Βλέπουμε για παράδειγμα παλιά φουγάρα στο άλσος του Μπαρουτάδικου στο Αιγάλεω, στο πάρκο Δηλαβέρη στον Πειραιά, το λεγόμενο «καμίνι» στο Γαλάτσι, που ο Δήμος το έχει μετατρέψει σε χώρο εκδηλώσεων, κυρίως πολιτιστικού χαρακτήρα, κλπ
Αλλού, η κατάσταση δημιουργούσε άλλα κίνητρα, αφού οι εγκαταστάσεις είχαν γίνει σωροί από μπάζα.
Για παράδειγμα στη Ριζούπολη το 2003, οι κάτοικοι (στην πρωτοπορία τους η διοίκηση του ερασιτεχνικού συλλόγου μπάσκετ «Οιωνός» – ο γράφων είχε καλύψει ρεπορταζιακά τις δράσεις της εποχής), έσωσαν το χώρο του παλιού εργοστασίου της «Θερμίδας», από το να γίνει ένα μεγάλο εμπορικό κτήριο, στόχος που είχε μπει από τράπεζα που διεκδικούσε την «αξιοποίηση» της περιοχής και τελικά έγινε μια όμορφη πλατεία, με εφαπτόμενο χώρο άθλησης για τα σωματεία της περιοχής.
Οι δύο προαναφερόμενες χρήσεις, η πολιτιστική εκεί που υπάρχει η δυνατότητα και η μετατροπή σε χώρους πρασίνου και άθλησης, προσβάσιμους σε όλους, πάντα με σύνδεση και σεβασμό στην ιστορία, είναι η κατεύθυνση που κατά τη γνώμη μου πρέπει να ακολουθήσουν οι τοπικές κοινωνίες που στις περιοχές τους έχουν τέτοιες εκτάσεις.
Αλλιώς οι γιάπηδες της συμφοράς και οι κατασκευαστικές της αρπαχτής, θα προσπαθήσουν να χτίσουν εμπορικά κέντρα όπου θα βασιλεύει η κατασκευαστική αυθαιρεσία (άλλωστε πρόσφατα βγήκαν στη φόρα πολλά για το Τhe Mall), θα κατοικοεδρεύουν οι ελαστικές εργασιακές σχέσεις και θα απευθύνονται στη χώρα που οι κάτοικοί της αντί να σκεφτούν τι ποσά θα διαθέσουν για κατανάλωση, σκέφτονται πώς θα αποφύγουν τους πλειστηριασμούς και τα συσσίτια.
Αφορμή για την αναφορά στο θέμα αυτό, ήταν το πέρασμά μου από την περιοχή του Λουτρόπυργου (μεταξύ Νέας Περάμου και Ελευσίνας, από την παλιά εθνική οδό Αθηνών – Κορίνθου) , όπου υπάρχει – το είχαμε σχολιάσει και σε ραδιοφωνική εκπομπή- το κτήριο του εργοστασίου όπου είχε γυριστεί το 1966 η ταινία «η κόρη μου η σοσιαλίστρια».