Εμπρός σύντροφοι, πίσω γορίλες
Του Απόστολου Λυκεσά
Στ' αδέλφια μου της ΕΡΤ
Εμπρός!
Διότι η πρώτη λέξη σηματοδοτεί την πρόθεση. Την αναγκαιότητα, όπως προέκυψε από τα γεγονότα και έκτοτε βαδίζει αγκαζέ με την συνείδηση. Διότι δείχνει την κατεύθυνση και προηγείται ως ανιχνευτής που ψηλαφά στο Μαύρο, βαρυγκομεί στα αδιέξοδα ή οσμίζεται το φρέσκο αεράκι της εξόδου από το λαγούμι.
Πίσω.
Μιά δυστοπία ντυμένη βόλεψη, ναρκισισμός και φιλαυτία, κουτσομπολιό και σύρσιμο πάνω στις γλοιωδίες των συμβάσεων, αφράτοι ευνούχοι, επιτήδειοι μουνούχοι. Συμβιβασμοί και ντροπές.
Εμπρός!
Νοήματα που αποκτηθήκαν μέσα στη συμφορά, σπόροι αρχέγονοι εγκατελειμένοι καιρούς πολλούς, χάρην μιας ψευδαίσθησης ευδαιμονίας, προπατορικά εικονίσματα που ανασύρθηκαν από τα θηκάρια της ανάγκης κι αστραποβόλησε η κόψη τους.
Πίσω.
Ένας ολόκληρος χρόνος. Η διεσταλμένη ίριδα στα μάτια των συναδέλφων. Δάκρυα και φόβος. Τα τύμπανα του ξυπνήματος. Το αλφάδιασμα του πολιτικού στόχου. Συνελεύσεις, συνελεύσεις, συνελεύσεις. Μακροσκελείς, αργόσυρτες, ματαιωμένες, σύντομες, ουσιαστικές, αυτοακυρωμένες, με ένταση και ξελαρυγγιάσματα, με συγκατάβαση και ουσία, με πλάκα και με δάκρυα. Εποχές: Του παγετώνα. Του θυμού. Της οργής. Της ανασύνταξης. Της ελπίδας. Του μαρασμού. Της αλληλεγγύης. Της προδοσίας. Του ξεκαθαρίσματος. Του αγώνα. Της κούρασης. Της επαγρύπνησης. Της ματαίωσης. Της απόφασης. Της ελπίδας. Της ψυχολογικής κατάρρευσης. Του αβάσταχτου. Της υπόσχεσης.
Εμπρός!
Ναι. Αλλά προς τα που; Σε ένα κόμικ που διηγείται την δημιουργία του κόσμου ένα σκανταλιάρικο αγγελάκι ζητά από τον Θεό να του εξηγήσει το τρισυπόστατο. Κι εκείνος το οδηγεί σε μια λίμνη δείχνοντας του την διάθλαση της εικόνας του στο νερό και ταυτοχρόνως την σκιά του στο χώμα. Έχοντας αυτή την επίγνωση, μπροστά είναι μόνο η αληθινή ύπαρξη και όχι τα φάσματά της. Μπροστά είναι ο δερβίσικος χορός που τρελλαίνει τις σκιές και τις διαθλάσεις. Που αποκαθηλώνει τα ψέματα. Εμπρός είναι το Είμαστε.
Πίσω.
Λυγμοί συναδέλφων. Αγκαλιάσματα ανείπωτα. Τρίξιμο δοντιών. Έξαψη μέχρις εκρήξεως. Τυφλά ξεσπάσματα. Χολές του παρελθόντος απλωμένες σαν πανούκλα στα ούλα. Βάρδιες: Μολυβένιες μεταμεσονύκτιες. Δύσθυμες πρωινές. Περίσκεπτες μεσημεριανές. Απογευματινές της εγκαρτέρησης. Συνωμοτικές της νύχτας. Βάρδιες, το κινέζικο μαρτύριο της σταγόνας, σφυριά που βαράνε στα μηνίγκια, μοναξιά, βιβλία, τηλεφωνήματα επιβεβαίωσης, άργησα, έρχομαι, φτάνω, ήρθα, φύγε τώρα, κάθησε λίγο ακόμη, αμήχανοι περαστικοί, χαυνωμένοι αδιάφοροι, τυφλωμένοι μνησίκακοι. Και οι ανεκτίμητοι αποφασισμένοι αλληλέγγυοι.
Σύντροφοι!
Ονόματα σε δερματόδετο κατάλογο. Μαύρο δέρμα. Μη μας πάρουν και τα χρώματα τα καθάρματα. Και κόκκινα πρωτογράμματα. Ονόματα πίσω από τα οποία περίμενες αυτές ακριβώς τις στάσεις την κρίσιμη ώρα. Ονόματα πίσω από τα οποία, πόσο λάθος είχες κάνει, δεν το περίμενες να σου σταθούν, κι όμως ήταν εκεί, χωρίς παχιά λόγια ή κούφιες υποσχέσεις. Όμορφα ονόματα αντρών και γυναικών, συναδέλφων, σπαραχτικά εξαίσιων, στους οποίους θα άφηνες τα πολύτιμά σου θαμπά και στα παρέδιδαν καλογυαλισμένα. Που σου εμπιστευόταν τις αγωνίες τους και σου έδιναν την χαρά να τις μετατρέψεις σε θερμαντική εφηβική έξαψη.
Γορίλες.
Τραυλίζοντες κυβερνητικοί. Εκδικητικοί αφισοκολλητές. Ιδιοτελείς «συνάδελφοι». Μικροπρεπείς, κλανιάρηδες ενδιάμεσοι. Αφοσιωμένοι πραιτωριανοί που εξηγούσαν με το νι και με το σίγμα τι καλό πράγμα είναι για την δημοκρατία η δολοφονία της. Δήθεν αμήχανοι, των επιτήδειων ουδέτερων φορέων. Οι Φαρισαίοι, που να τους πάρει ο διάολος.
Σύντροφοι!
Όσοι κατάλαβαν μεμιάς. Όσοι κατάλαβαν την επόμενη στιγμή. Κι όσοι θέλανε τον χρόνο τους. Όσοι έγραψαν δυό λέξεις. Όσοι θέλανε να γράψουν αλλά δεν ξέραν ακριβώς τι, και φοβήθηκαν μη λαθέψουν. Όσοι περπάτησαν μέχρι τα κτίρια της ΕΡΤ μια φορά, κι όσοι αμέτρητες. Οσοι και όσες ξενύχτησαν μαζί μας και ξενυχτάνε ακόμη, έστω και στην σκέψη μας. Χωριστός τόμος, ομορφότερος θα είναι αυτός, με καλλιγραφημένα και τα ονόματα και την φωτογραφία στο πλάι.
Βάλτε φωνή. Δείξτε ότι η αξιοπρέπεια σας έχει μείνει αλώβητη. Φωνάξτε μαζί μας «Εμπρός σύντροφοι / πίσω γορίλες».
*Το σύνθημα «Εμπρός σύντροφοι / πίσω γορίλες» είναι γραμμένο στον τοίχο της ΕΡΤ3 από την πλευρά της οδού Καυταντζόγλου, κάτω από την είσοδο του Στρατοδικείου Θεσσαλονίκης. Όπως είναι διατυπωμένο το νόημά του μπορεί να διαβαστεί σαν να εννοεί ότι μπροστά μας είναι οι σύντροφοι και πίσω καιροφυλακτούν γορίλες. Η λέξη, γορίλες, κανονικά θα έπαιρνε εισαγωγικά για να εννοείται η μεταφορά και να μην παρεξηγηθούν τα φιλοζωικά σωματεία για την δυσφήμηση των συμπαθών θηλαστικών. Το σύνθημα μπορεί να δεχθεί ερωματικά στο τέλος κάθε λέξης του και τότε τα πράγματα περιπλέκονται. Ωστόσο, το αγαθό χέρι που το έγραψε, αποτύπωσε με καθαρό τρόπο όλο του το νόημα, οπότε οι αναγνώστες του καταλαβαίνουν τι ακριβώς θέλει να πει. Όσο για τις δυνατότητες να διαβαστεί και με άλλο τρόπο, είναι κι αυτό μια μεγέθυνσή του, που προκύπτει από την παιγνιώδη και αγωνιστική συνάμμα διάθεσή του, κάνει τις λέξεις του να μοιάζουν ετοιμόρροπες ενώ δεν είναι, σ' αφήνει ελεύθερο να αποπειραθείς να το ακυρώσεις και με τούτο το ιδιοφυές κόλπο σε εγκλωβίζει. Τέλος, στην οικονομία του, μιλά για τον αγώνα των εργαζόμενων της ΕΡΤ και ταυτοχρόνως τον νοηματοδοτεί σαν στίχος δημοτικού τραγουδιού.
Μιά δυστοπία ντυμένη βόλεψη, ναρκισισμός και φιλαυτία, κουτσομπολιό και σύρσιμο πάνω στις γλοιωδίες των συμβάσεων, αφράτοι ευνούχοι, επιτήδειοι μουνούχοι. Συμβιβασμοί και ντροπές.
Εμπρός!
Νοήματα που αποκτηθήκαν μέσα στη συμφορά, σπόροι αρχέγονοι εγκατελειμένοι καιρούς πολλούς, χάρην μιας ψευδαίσθησης ευδαιμονίας, προπατορικά εικονίσματα που ανασύρθηκαν από τα θηκάρια της ανάγκης κι αστραποβόλησε η κόψη τους.
Πίσω.
Ένας ολόκληρος χρόνος. Η διεσταλμένη ίριδα στα μάτια των συναδέλφων. Δάκρυα και φόβος. Τα τύμπανα του ξυπνήματος. Το αλφάδιασμα του πολιτικού στόχου. Συνελεύσεις, συνελεύσεις, συνελεύσεις. Μακροσκελείς, αργόσυρτες, ματαιωμένες, σύντομες, ουσιαστικές, αυτοακυρωμένες, με ένταση και ξελαρυγγιάσματα, με συγκατάβαση και ουσία, με πλάκα και με δάκρυα. Εποχές: Του παγετώνα. Του θυμού. Της οργής. Της ανασύνταξης. Της ελπίδας. Του μαρασμού. Της αλληλεγγύης. Της προδοσίας. Του ξεκαθαρίσματος. Του αγώνα. Της κούρασης. Της επαγρύπνησης. Της ματαίωσης. Της απόφασης. Της ελπίδας. Της ψυχολογικής κατάρρευσης. Του αβάσταχτου. Της υπόσχεσης.
Εμπρός!
Ναι. Αλλά προς τα που; Σε ένα κόμικ που διηγείται την δημιουργία του κόσμου ένα σκανταλιάρικο αγγελάκι ζητά από τον Θεό να του εξηγήσει το τρισυπόστατο. Κι εκείνος το οδηγεί σε μια λίμνη δείχνοντας του την διάθλαση της εικόνας του στο νερό και ταυτοχρόνως την σκιά του στο χώμα. Έχοντας αυτή την επίγνωση, μπροστά είναι μόνο η αληθινή ύπαρξη και όχι τα φάσματά της. Μπροστά είναι ο δερβίσικος χορός που τρελλαίνει τις σκιές και τις διαθλάσεις. Που αποκαθηλώνει τα ψέματα. Εμπρός είναι το Είμαστε.
Πίσω.
Λυγμοί συναδέλφων. Αγκαλιάσματα ανείπωτα. Τρίξιμο δοντιών. Έξαψη μέχρις εκρήξεως. Τυφλά ξεσπάσματα. Χολές του παρελθόντος απλωμένες σαν πανούκλα στα ούλα. Βάρδιες: Μολυβένιες μεταμεσονύκτιες. Δύσθυμες πρωινές. Περίσκεπτες μεσημεριανές. Απογευματινές της εγκαρτέρησης. Συνωμοτικές της νύχτας. Βάρδιες, το κινέζικο μαρτύριο της σταγόνας, σφυριά που βαράνε στα μηνίγκια, μοναξιά, βιβλία, τηλεφωνήματα επιβεβαίωσης, άργησα, έρχομαι, φτάνω, ήρθα, φύγε τώρα, κάθησε λίγο ακόμη, αμήχανοι περαστικοί, χαυνωμένοι αδιάφοροι, τυφλωμένοι μνησίκακοι. Και οι ανεκτίμητοι αποφασισμένοι αλληλέγγυοι.
Σύντροφοι!
Ονόματα σε δερματόδετο κατάλογο. Μαύρο δέρμα. Μη μας πάρουν και τα χρώματα τα καθάρματα. Και κόκκινα πρωτογράμματα. Ονόματα πίσω από τα οποία περίμενες αυτές ακριβώς τις στάσεις την κρίσιμη ώρα. Ονόματα πίσω από τα οποία, πόσο λάθος είχες κάνει, δεν το περίμενες να σου σταθούν, κι όμως ήταν εκεί, χωρίς παχιά λόγια ή κούφιες υποσχέσεις. Όμορφα ονόματα αντρών και γυναικών, συναδέλφων, σπαραχτικά εξαίσιων, στους οποίους θα άφηνες τα πολύτιμά σου θαμπά και στα παρέδιδαν καλογυαλισμένα. Που σου εμπιστευόταν τις αγωνίες τους και σου έδιναν την χαρά να τις μετατρέψεις σε θερμαντική εφηβική έξαψη.
Γορίλες.
Τραυλίζοντες κυβερνητικοί. Εκδικητικοί αφισοκολλητές. Ιδιοτελείς «συνάδελφοι». Μικροπρεπείς, κλανιάρηδες ενδιάμεσοι. Αφοσιωμένοι πραιτωριανοί που εξηγούσαν με το νι και με το σίγμα τι καλό πράγμα είναι για την δημοκρατία η δολοφονία της. Δήθεν αμήχανοι, των επιτήδειων ουδέτερων φορέων. Οι Φαρισαίοι, που να τους πάρει ο διάολος.
Σύντροφοι!
Όσοι κατάλαβαν μεμιάς. Όσοι κατάλαβαν την επόμενη στιγμή. Κι όσοι θέλανε τον χρόνο τους. Όσοι έγραψαν δυό λέξεις. Όσοι θέλανε να γράψουν αλλά δεν ξέραν ακριβώς τι, και φοβήθηκαν μη λαθέψουν. Όσοι περπάτησαν μέχρι τα κτίρια της ΕΡΤ μια φορά, κι όσοι αμέτρητες. Οσοι και όσες ξενύχτησαν μαζί μας και ξενυχτάνε ακόμη, έστω και στην σκέψη μας. Χωριστός τόμος, ομορφότερος θα είναι αυτός, με καλλιγραφημένα και τα ονόματα και την φωτογραφία στο πλάι.
Βάλτε φωνή. Δείξτε ότι η αξιοπρέπεια σας έχει μείνει αλώβητη. Φωνάξτε μαζί μας «Εμπρός σύντροφοι / πίσω γορίλες».
*Το σύνθημα «Εμπρός σύντροφοι / πίσω γορίλες» είναι γραμμένο στον τοίχο της ΕΡΤ3 από την πλευρά της οδού Καυταντζόγλου, κάτω από την είσοδο του Στρατοδικείου Θεσσαλονίκης. Όπως είναι διατυπωμένο το νόημά του μπορεί να διαβαστεί σαν να εννοεί ότι μπροστά μας είναι οι σύντροφοι και πίσω καιροφυλακτούν γορίλες. Η λέξη, γορίλες, κανονικά θα έπαιρνε εισαγωγικά για να εννοείται η μεταφορά και να μην παρεξηγηθούν τα φιλοζωικά σωματεία για την δυσφήμηση των συμπαθών θηλαστικών. Το σύνθημα μπορεί να δεχθεί ερωματικά στο τέλος κάθε λέξης του και τότε τα πράγματα περιπλέκονται. Ωστόσο, το αγαθό χέρι που το έγραψε, αποτύπωσε με καθαρό τρόπο όλο του το νόημα, οπότε οι αναγνώστες του καταλαβαίνουν τι ακριβώς θέλει να πει. Όσο για τις δυνατότητες να διαβαστεί και με άλλο τρόπο, είναι κι αυτό μια μεγέθυνσή του, που προκύπτει από την παιγνιώδη και αγωνιστική συνάμμα διάθεσή του, κάνει τις λέξεις του να μοιάζουν ετοιμόρροπες ενώ δεν είναι, σ' αφήνει ελεύθερο να αποπειραθείς να το ακυρώσεις και με τούτο το ιδιοφυές κόλπο σε εγκλωβίζει. Τέλος, στην οικονομία του, μιλά για τον αγώνα των εργαζόμενων της ΕΡΤ και ταυτοχρόνως τον νοηματοδοτεί σαν στίχος δημοτικού τραγουδιού.