Διαμάχη μεταξύ του δήμου και κατοίκων έχει προκαλέσει η σχεδιαζόμενη ανάπλαση του πάρκου του Σκοπευτηρίου Καισαριανής που στην πραγματικότητα αποτελεί μέρος ενός διπλού έργου σε συνδυασμό με αυτό της ανάπλασης της κεντρικής πλατείας της Καισαριανής.

Για τον Δήμο Καισαριανής με την ανάπλαση του Σκοπευτηρίου, που τη χαρακτηρίζει εμβληματικό έργο, θα επιτευχθεί η διατήρηση όλων των ιδιαίτερων –ιστορικά, περιβαλλοντικά, αρχιτεκτονικά, πολιτιστικά– στοιχείων του χώρου και με την ολοκλήρωσή της ο χώρος θα παρέχει υψηλής ποιότητας υποδομές, θα είναι ελεύθερος για τους κατοίκους, ενώ θα ανανεωθεί το πράσινο. Αντίθετα, η «Συνέλευση κατοίκων Καισαριανής και πέριξ για την υπεράσπιση του Σκοπευτηρίου» καταγγέλλει τον αρχικό σχεδιασμό για την κοπή 40 δέντρων, υποστηρίζει ότι η υλοποίηση του έργου θα οδηγήσει στην εμπορευματοποίηση και δηλώνει ότι θα σταθεί απέναντι σε όποια ανάπλαση γίνει χωρίς σεβασμό στον χώρο, τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του και την ίδια τη γειτονιά.

Εκοψαν υγιή κυπαρίσσια

Η πρώτη έντονη αντίδραση κατοίκων ενάντια στη σχεδιαζόμενη ανάπλαση εκδηλώθηκε στις 20 Μαΐου, όταν ο Δήμος Καισαριανής προχώρησε στην κοπή τριών υγιών κυπαρισσιών υποστηρίζοντας ότι εμποδίζουν την επαναθεμελίωση των δύο κτιρίων –το «Χάραμα» (το γνωστό κέντρο διασκέδασης της δεκαετίας του ΄50) και τα παλαιά γραφεία της Σκοπευτικής Εταιρείας που είχαν περιφραχθεί με λαμαρίνες λίγες μέρες νωρίτερα. Τα κτίρια προβλέπεται να ανακατασκευαστούν πλήρως με την ανάπλαση που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος Ανάπτυξης και Αλληλεγγύης «Αντώνης Τρίτσης» του υπουργείου Εσωτερικών.

Οπως είχε δηλώσει ο επικεφαλής αρχιτέκτονας της ομάδας που έχει αναλάβει την αρχιτεκτονική μελέτη του έργου κατά την παρουσίαση της μελέτης ανάπλασης του Σκοπευτηρίου, η κοπή θα αφορά αποκλειστικά δέντρα που βρίσκονται έως και ένα μέτρο μακριά από τα θεμέλια του ιστορικού κτιρίου του «Χαράματος» και των πρώην γραφείων της Σκοπευτικής. Ωστόσο, τα αλυσοπρίονα σταμάτησαν έπειτα από την έντονη αντίδραση κατοίκων που συγκεντρώθηκαν άμεσα εμποδίζοντας τη συνέχιση των εργασιών.

Οι κάτοικοι κατήγγειλαν ότι σημαδεύτηκαν με «Χ» κορμοί κυρίως πολύ ψηλών, αιωνόβιων και υγιών κυπαρισσιών –κάποια από αυτά στέκονταν εκεί, όταν τραγουδούσαν η Μπέλλου και ο Τσιτσάνης στο «Χάραμα»– που συμβάλλουν σημαντικά στην εξισορρόπηση του οικοσυστήματος και την ευζωία κατοίκων και επισκεπτών, ενώ φιλοξενούν φωλιές πολλών άγριων πουλιών. Υποστήριξαν δε ότι οι το πασσαλώδες ριζικό τους σύστημα (σε μορφή «καρότου») είναι στέρεο και δεν δημιουργούν ρήγματα, καθιστώντας ανυπόστατο τον ισχυρισμό περί κινδύνου στατικότητας των κτισμάτων. Και ότι η πρόβλεψη για δενδροφυτεύσεις αντικατάστασης των κομμένων με νέα 5ετή φυτά σε καμιά περίπτωση δεν αντικαθιστά τα ψηλά, αιωνόβια δέντρα που θα κοπούν.

Την επομένη η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία με επιστολή της προς τον Δήμο Καισαριανής και τη Διεύθυνση Δασών Αθηνών ζήτησε την άμεση παύση των εργασιών κοπής δέντρων από την περιοχή του Σκοπευτηρίου, «καθώς στην υψηλή βλάστηση του πάρκου φωλιάζει σημαντικός αριθμός ειδών πουλιών και κατά τη συγκεκριμένη περίοδο υπάρχουν αυγά ή και νεοσσοί στις φωλιές».

Και υπενθύμισε ότι η Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη διατήρηση των άγριων πουλιών ορίζει ότι απαγορεύεται κάθε καταστροφή ή βλάβη των φωλιών και των αυγών των πουλιών. «Ως εκ τούτου, και ειδικά κατά την αναπαραγωγική περίοδο (Μάρτιος-Ιούνιος), η κοπή των δέντρων συνιστά σκόπιμη καταστροφή ή βλάβη των φωλιών και απαγορεύεται ρητά από τη νομοθεσία», ανέφερε. Και επισήμανε ότι «οι αστικές αναπλάσεις σχεδόν πάντα καταλήγουν σε “τσιμεντοποίηση” των χώρων αστικού πρασίνου, με λιγότερα δέντρα και πιο “εξευγενισμένη” βλάστηση που δεν αντικαθιστά τα ψηλά και μεγάλα σε ηλικία δέντρα που κόβονται και αποτελούν για χρόνια “καταφύγιο” των άγριων πουλιών, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για ένα πάρκο που βρίσκεται κυριολεκτικά στους πρόποδες του Υμηττού».

Στις 28 Μαΐου πραγματοποιήθηκε ανοιχτή συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου Καισαριανής με τη μαζική συμμετοχή διαμαρτυρόμενων κατοίκων, όπου παρουσιάστηκε για πρώτη φορά η ψηφισμένη από όλες τις παρατάξεις μελέτη ανάπλασης από τον επικεφαλής αρχιτέκτονα του έργου και τη δημοτική αρχή. Σημειώνεται ότι υπεύθυνο για την τεχνική μελέτη του έργου είναι το μελετητικό γραφείο «Studio 75», γνωστό για τη συνεργασία του με τον τέως δήμαρχο της Αθήνας Κώστα Μπακογιάννη στο έργο του περιβόητου «Μεγάλου Περιπάτου».

Ηχορύπανση

«Το σχέδιο ανάπλασης του Σκοπευτηρίου προβλέπει τη μετατροπή του κτιρίου “Χάραμα” σε ένα εντελώς νέο κτίριο, ψηλότερο και πολύ μεγαλύτερο, χάνοντας το ιστορικό νήμα που το συνδέει με το παρελθόν, ενώ μπορεί να ανακατασκευαστεί με σύγχρονο τρόπο, χωρίς να χρειαστεί καμιά κοπή δέντρου. Το νέο κτίριο θα συνοδεύεται από αναψυκτήριο με δεκάδες τραπεζοκαθίσματα και δίπλα του προβλέπεται η κατασκευή θεάτρου 800 θέσεων στον χώρο της Σκοπευτικής, με δεδομένα τα προβλήματα προσβασιμότητας (παρκάρισμα) και ηχορύπανσης που θα προκαλέσει στα γύρω σπίτια. Οι δύο αυτές κατασκευές θα εμπορευματοποιήσουν το άλσος, θα αλλάξουν την εικόνα και τον χαρακτήρα του και, αργά ή γρήγορα, θα παραδώσουν το Σκοπευτήριο σε κάθε λογής επιχειρηματικά συμφέροντα», καταγγέλλει η Συνέλευση κατοίκων.

«Υπερασπιζόμαστε την ελεύθερη φύση του Σκοπευτηρίου, ζητώντας να θεραπευτούν τα άρρωστα δέντρα, όπως η μεγάλη μουριά πίσω από το μουσείο, που έχει προσβληθεί από το κίτρινο σκαθάρι και έχει αφεθεί από τον δήμο στην τύχη της. Απαιτούμε την τροποποίηση του σχεδίου ανάπλασης, προτάσσοντας την ικανοποίηση των πραγματικών αναγκών του άλσους: περισσότερες βρύσες, δέντρα, θάμνοι, χαμηλή βλάστηση και χώμα, ράμπες για ΑμεΑ στις εισόδους, οριοθετημένοι χώροι υγιεινής, ελεύθεροι χώροι άθλησης και βελτίωση των υπαρχόντων, όχι μονάδες καταστολής εντός του άλσους, αλλά μόνιμο και επαρκές προσωπικό για όλες τις ανάγκες φροντίδας της φύσης και για να είναι σταθερά ανοιχτά το Μουσείο ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης, το Μνημείο των 200 αγωνιστών και το αναψυκτήριο του δημοτικού κινηματογράφου “Αιολία”. Ούτε ένα δέντρο λιγότερο, ούτε ένα εκατοστό τσιμέντο περισσότερο, καμιά εμπορευματοποίηση του άλσους», αναφέρουν.

Ομάδες περιφρούρησης

Οι κάτοικοι εδώ και περίπου τρεις μήνες βρίσκονται καθημερινά στο άλσος για να περιφρουρήσουν τη μη συνέχιση των εργασιών κοπής δέντρων, κατέθεσαν αίτηση ακύρωσης και αναστολής του έργου στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών το οποίο εξέδωσε προσωρινή διαταγή αναστολής των εργασιών και συγκεντρώνουν υπογραφές μέσω της πλατφόρμας Avaaz. Ηδη, έχουν διοργανώσει μια δημόσια ενημερωτική προς τη γειτονιά εκδήλωση για τη σχεδιαζόμενη ανάπλαση και δύο δράσεις συλλογικής οικειοποίησης του άλσους με μαζική συμμετοχή του κόσμου της γειτονιάς.

Εν τω μεταξύ, εν όψει των προαναφερόμενων αντιδράσεων, σε πρόσφατη συνεδρίασή του, στις 24 Ιουλίου, το Δημοτικό Συμβούλιο Καισαριανής αποφάσισε να μειώσει τον αριθμό των δέντρων που θα κοπούν από 40 σε 25 προχωρώντας σε μερική τροποποίηση της μελέτης. «Στο πλαίσιο της έναρξης της κατασκευής υπήρξαν αρκετές ανησυχίες από δημότες σχετικά με τα δέντρα που έπρεπε να απομακρυνθούν στο πλαίσιο της υλοποίησης της άδειας δόμησης, παρ’ όλο που η μελέτη προβλέπει εκτενή προσθήκη νέων δέντρων», αναφέρεται στην απόφαση.

«Αυτή η πρώτη υποχώρηση του δήμου σε σχέση με το αρχικό σχέδιο ανάπλασης οφείλεται αποκλειστικά στη συλλογική πίεση που ασκήσαμε ως κάτοικοι, τόσο μέσα από τη νομική οδό στην οποία έχουμε καταφύγει όσο και μέσα από τις επίμονες και ανοιχτές μας δράσεις», αναφέρει η Συνέλευση κατοίκων. Και αφού υπενθυμίζει πως στο προηγούμενο δημοτικό συμβούλιο ο δήμος και ο μηχανικός της ανάδοχης τεχνικής εταιρείας ήταν κάθετοι ότι η ανάπλαση του άλσους δεν μπορούσε να προχωρήσει χωρίς την κοπή και των 40 δέντρων, τονίζει ότι η τελευταία απόφαση του δημοτικού συμβουλίου αναιρεί αυτόν τον ισχυρισμό και ότι τεχνικοί τρόποι να προσαρμοστούν τα σχέδια στο υφιστάμενο πράσινο –και όχι το αντίθετο– υπάρχουν.

Πάντως, αυτό που διαπιστώνει κανείς από την περιγραφή του έργου της ανάπλασης του άλσους του Σκοπευτηρίου, που ουσιαστικά αποτελεί προέκταση του Υμηττού, είναι ότι εκτός της προσθήκης τμημάτων στα δύο κτίρια («Χάραμα» και Σκοπευτικής Εταιρείας) και του ανοιχτού θεάτρου 800 θέσεων, τσιμέντο θα χρειαστεί να πέσει και για τη δημιουργία ανοιχτού χώρου στάθμευσης, για τη δημιουργία νέων αθλητικών εγκαταστάσεων, πάρκου σκύλων και νέου τσιμεντένιου πλατώματος με καθιστικά και τον απαιτούμενο αστικό εξοπλισμό.

Ηλ. Σταμέλος: «Ανάσα πολιτισμού, καμία σχέση με εμπορευματοποίηση»

Δήλωση του δημάρχου Καισαριανής στην «Εφ.Συν.» για το έργο ανάπλασης

«Η ανάπλαση του Σκοπευτηρίου είναι το επιστέγασμα ενός πολυετούς, συνεχούς και μαζικού αγώνα του λαού της Καισαριανής, μέσα από τον οποίο φτιάχτηκαν σχολεία και χώροι αναψυχής για τις λαϊκές ανάγκες και έγινε κατορθωτό να κατοχυρωθούν ο χαρακτήρας και η δημόσια χρήση του ιστορικού αυτού χώρου.

Κρίσιμη ήταν η μάχη που δώσαμε ως δημοτική αρχή το 2016-2017 οπότε με δυναμική κατάληψη αποβάλαμε οριστικά τη Σκοπευτική Εταιρεία και έγινε νόμος η παραχώρηση του χώρου στον δήμο για τα επόμενα πολλά χρόνια. Τότε ακριβώς βάλαμε και τις βάσεις για μια μελέτη που αποτύπωνε την «επόμενη μέρα» για την αναβάθμιση του πάρκου του Σκοπευτηρίου, που έχει στην «καρδιά» του το «Θυσιαστήριο της Λευτεριάς».

Σκοπός του έργου ύψους 6 εκατομμυρίων ευρώ είναι ο χώρος να παρέχει υψηλής ποιότητας υποδομές, να είναι ελεύθερος για τους κατοίκους, για τα παιδιά της πόλης, τη νεολαία, να ανανεωθεί το πράσινο. Δεν έχει καμία σχέση με εμπορευματοποίηση. Αλλωστε η παρούσα δημοτική αρχή πρωτοστάτησε στους αγώνες για να πεταχτούν έξω τα συμφέροντα που εποφθαλμιούν τον δημόσιο χώρο. Με την ολοκλήρωση του έργου παραδίδονται χώροι που θα αποτελέσουν «ανάσα» πολιτισμού, κοινωνικοποίησης, ψυχαγωγίας και άθλησης. Αναδεικνύεται περαιτέρω η συμβολή της Καισαριανής στην Ιστορία.

Βασική λογική της αναβάθμισης του Σκοπευτηρίου είναι η διατήρηση όλων των ιδιαίτερων –ιστορικά, περιβαλλοντικά, αρχιτεκτονικά, πολιτιστικά– στοιχείων του χώρου των 460 στρεμμάτων σε απόλυτη αρμονία. Ειδικότερα:

●Το «Χάραμα» θα λειτουργήσει ως Πολιτιστικό Κέντρο για τη λαϊκή μουσική και τον χορό, για διαλέξεις, εκδηλώσεις και παραστάσεις. Εντός αυτού θα λειτουργεί ωδείο εκμάθησης παραδοσιακών οργάνων στα καμαρίνια του Τσιτσάνη και της Μπέλλου. Δημιουργούνται επίσης ένας μικρός εκθεσιακός χώρος για το ρεμπέτικο τραγούδι και μικρό εντευκτήριο για την εξυπηρέτηση των επισκεπτών του πάρκου.

●Ανακαινίζονται τα πρώην γραφεία και τα στόχευτρα της Σκοπευτικής Εταιρείας για να φιλοξενούν βιβλιοθήκη, εικαστικά εργαστήρια και υπαίθριο θέατρο για τις ανάγκες της πόλης, ενώ θα βρει στέγη και το Σπίτι του Μικρασιάτη δίπλα στο Μουσείο ΕΑΜικής Εθνικής Αντίστασης, ως ένας ενιαίος διαδραστικός μουσικός χώρος.

●Μετατρέπεται το γήπεδο ποδοσφαίρου Κ3 σε γήπεδο μίνι στίβου που λείπει από την πόλη.

●Προβλέπεται ανάπλαση στα σιντριβάνια στην Πλατεία των 200.

●Δημιουργούνται χώροι υπαίθριας εκγύμνασης ενηλίκων καθώς και νέες υποδομές άθλησης για τα παιδιά.

●Τέλος, χώρος για τη δομημένη χρήση από τους ιδιοκτήτες ζώων.

Για την περιβαλλοντική αποκατάσταση του πάρκου προβλέπεται η φύτευση 180 δέντρων ικανού μεγέθους σε σημεία με αραίωση, αναπτύσσοντας έτσι περαιτέρω το πράσινο. Οι ελάχιστες κοπές δέντρων είναι απολύτως απαραίτητες για τη στατικότητα των κτιρίων.

Αυτή θα είναι η «επόμενη μέρα» για το πλέον εμβληματικό και πολύμορφο πάρκο της Αττικής. Μόνο έτσι θα είναι ουσιαστικά ανοιχτό στον κόσμο: Γεμάτο ζωή και με χρήση που δεν προσβάλλει τον χαρακτήρα και την ιστορικότητά του. Το έργο αυτό είναι πόθος όλων των Καισαριανιωτών και θα το υπερασπιστούν κόντρα στην υποβάθμιση και την εγκατάλειψη».

Πηγή: efsyn.gr