Ξεκινά η εβδομάδα της τελικής μάχης φοιτητών, μαθητών και των εργαζομένων σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες απέναντι στην κυβέρνηση και το νομοθέτημα των «μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων» που φέρνει από την πίσω πόρτα, όπως καταγγέλλεται από πλήθος φορέων, την ιδιωτικοποίηση στην Παιδεία με την παράκαμψη του άρθρου 16 του Συντάγματος.

Ήδη η σύγκλητος του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης εξέφρασε σοβαρές ανησυχίες για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Χαρακτηριστικά σε ομόφωνο ψήφισμα σημειώνεται η μη επαρκής εξασφάλιση αξιόπιστης και ποιοτικής ακαδημαϊκής λειτουργίας των νέων ιδρυμάτων, η μη διασφάλιση του μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα τους ενώ τονίζεται ότι προαπαιτούμενο για οποιαδήποτε μεταρρύθμιση θα έπρεπε να είναι η ουσιαστική ενίσχυση του δημόσιου πανεπιστημίου. Παράλληλα επισημαίνονται διάφορες επιπτώσεις που ενδεχομένως να προκληθούν στη λειτουργία των δημόσιων πανεπιστημίων.

«Η πολιτική της κυβέρνησης είναι μειοψηφία στους χώρους εκπαίδευσης»

Από την πλευρά τους καθηγητές του ΕΚΠΑ προχωρούν σε αποχή από τα μαθήματα εν όψει του νομοσχεδίου, ενώ  οι καθηγητές της Ιατρική Σχολής του ΕΚΠΑ προχωρούν σε τρίωρες στάσεις εργασίας.

«Είναι προφανείς οι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα δημόσιων πανεπιστημίων», τόνισε σε ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Διδακτικού Προσωπικού Νομικής Αθηνών. «Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Διδακτικού Προσωπικού της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών διατυπώνει σοβαρές επιφυλάξεις ως προς το υπό ψήφιση νομοσχέδιο για τα παραρτήματα αλλοδαπών πανεπιστημίων. Και τούτο ανεξαρτήτως του αν το νομοσχέδιο αντίκειται στο Σύνταγμα (άρθρο 16 παρ. 5), ζήτημα που θα κριθεί εν τέλει από τα Δικαστήρια. Επισημαίνεται δε ότι για ένα τέτοιο, τεράστιας σημασίας και έκτασης, νομοσχέδιο προσφέρθηκε εντελώς ανεπαρκής χρόνος διαβούλευσης, ώστε να είναι σε θέση οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι να διατυπώσουν τις απόψεις τους», υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά στην ανακοίνωση.

Ηχηρή απάντηση με το πανελλαδικό συλλαλητήριο

Πάνω από δύο μήνες φοιτητές από όλη την επικράτεια βγήκαν στους δρόμους για να αποτρέψουν την ψήφιση του νομοσχεδίου, με αιχμές τις καταλήψεις που πραγματοποίησαν σε πλήθος πανεπιστημιακών τμημάτων και σε ορισμένα από αυτά συνεχίζονται ώς σήμερα.

Μηνύματα εναντίωσης έρχονται από κάθε πλευρά της χώρας, εξάλλου τη μέρα ψήφισης του νομοσχεδίου διοργανώνεται μαζική πανελλαδική συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην Αθήνα. «Σε όλη τη χώρα χιλιάδες φοιτητές δίνουμε ένα δίκαιο αγώνα! Δεν είμαστε μόνοι μας! Η πολιτική της κυβέρνησης είναι μειοψηφία στους χώρους εκπαίδευσης. Τον αγώνα αυτό στηρίζει και η ΠΟΣΔΕΠ έμπρακτα κηρύσσοντας πανελλαδική απεργία στη ψήφιση του νομοσχεδίου στις 7-8 Μαρτίου, αλλά και συμμετέχοντας στο πανελλαδικό συλλαλητήριο στην Αθήνα (…) Οι εργαζόμενοι στα ΑΕΙ, η συντριπτική πλειοψηφία των μαθητικών συμβουλίων, των εργατικών σωματείων, οι αγρότες και όλη η κοινωνίας είναι μαζί μας! Φέτος η κινητοποίηση της 8ης Μάρτη που έχει κατοχυρωθεί με τους αγώνες των εργατριών του Σικάγο και τους σύγχρονους αγώνες των γυναικών ενάντια στην κοινωνία της καταπίεσης και της εκμετάλλευσης, θα ενωθεί με των αγώνα μας για την διεκδίκηση αποκλειστικά δημόσιας και πραγματικά δωρεάν εκπαίδευσης ενάντια και στα ιδιωτικά πανεπιστήμια», αναφέρουν οι Φοιτητικοί Σύλλογοι των Ιωαννίνων.

Μεταξύ άλλων έχουν προγραμματιστεί πλήθος δράσεων ώς τη μέρα της ψήφισης του νομοσχεδίου ώστε να αναδειχθεί με τον ηχηρότερο τρόπο η άρνηση των φοιτητών στα ιδιωτικά πανεπιστήμια.

Πυρετώδεις προετοιμασίες για το πανελλαδικό συλλαλητήριο

Η αντιπολίτευση επιχειρεί κοινοβουλευτικά να αναδείξει τις ανεπάρκειες του νομοσχεδίου και αντιτίθεται στο σύνολό της στο νομοσχέδιο. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης σε τοποθέτησή του στο «Βήμα της Κυριακής» τόνισε πως «… η δημιουργία μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων πρέπει να ακολουθεί κάποιους συγκεκριμένους όρους και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος».

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος και τομεάρχης Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Διονύσης Καλαματιανός με άρθρο του στην «Αυγή της Κυριακής» επισήμανε πως «η κυβέρνηση ετοιμάζεται να ολοκληρώσει ένα ακόμα ιδεοληπτικό σχέδιό της και να επιτρέψει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων. Δεν την απασχολεί το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της ακαδημαϊκής και φοιτητικής κοινότητας, αντιδρά και αντιστέκεται σε αυτή την οπισθοδρομική αντιμεταρρύθμιση. Οι απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα φωτίζουν το γιατί δεν θα έπρεπε καν να συζητάμε για ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα».

Από την πλευρά του ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Κώστας Παπαδάκης μιλώντας στην ΕΡΤ1 τόνισε πως «τα ιδιωτικά πανεπιστήμια πάνε μαζί με τα φοιτητικά δάνεια, όπως συμβαίνει σε χώρες της ΕΕ, τα οποία θα τα φεσωθεί η λαϊκή οικογένεια και οι σημερινοί φοιτητές θα δουλεύουν μέχρι τα 50 για να τα ξεχρεώσουν».

Κυβερνητική βιασύνη – Με Μητσοτάκη η ψήφιση

Μία από τις γαλάζιες ανησυχίες αφορά την εικόνα κυβερνητικής «βιασύνης». Η δημόσια συζήτηση έτρεξε πριν το νομοσχέδιο ετοιμαστεί, ή έστω προτού βγει στη δημόσια σφαίρα, με αποτέλεσμα να ξεσηκωθεί αντίδραση, χωρίς να είναι γνωστές οι διατυπώσεις.

Επιπλέον το κυβερνών κόμμα βρισκόταν ήδη σε περιβάλλον πιέσεων, προσπαθώντας να κλείσει μέτωπα με το μικρότερο δυνατό κόστος – εκείνο με την Εκκλησία και το συντηρητικό τμήμα της κοινωνίας για την ισότητα στον γάμο, το αγροτικό κίνημα, την επίμονη ακρίβεια, έχοντας διαχειριστεί από το τέλος του 2023 εσωτερικές τριβές για το Μεταναστευτικό.

Η κυβέρνηση βρέθηκε να διαχειρίζεται μπαράζ φοιτητικών καταλήψεων και εξεταστικές στον «αέρα», παλεύοντας τελικά να μη θολώσει μία από τις κυρίαρχες δεσμεύσεις της: την «τάξη» στα πανεπιστήμια. Δημοσκόπηση της Pulse για τον τηλεοπτικό σταθμό «ΣΚΑΪ» δείχνει μάλιστα ότι οι πολίτες ρίχνουν στην κυβέρνηση την κύρια ευθύνη για την εύρυθμη λειτουργία των πανεπιστημίων (37%) και έπειτα στις πρυτανικές Αρχές (21%).

Το Μαξίμου και ο επισπεύδων υπουργός δεν ζύγισαν την αναμονή της συνταγματικής αναθεώρησης, ούτε την προώθηση του νομοσχεδίου αργότερα στην τετραετία. Για την ακρίβεια, ο νόμος θα έφτανε στο υπουργικό νωρίτερα, εάν ο Μητσοτάκης δεν είχε προτεραιοποιήσει τον περασμένο Νοέμβριο την επιστολική ψήφο για τις ευρωεκλογές. Και ενώ η αλλαγή του άρθρου 16 παραμένει στον πυρήνα του γαλάζιου σχεδιασμού αλλά έχει ουσιαστικό ορίζοντα το 2028, η κυβέρνηση ήθελε πριν από τη δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών ΑΕΙ να έχει διασφαλίσει τη δυνατότητα εγκατάστασης ξένων παραρτημάτων.

Το τελικό κείμενο θα εισαχθεί στην Ολομέλεια στις 7 Μαρτίου και θα ψηφιστεί την επομένη, ημέρα κατά την οποία προγραμματίζεται να μιλήσει και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας θα είναι ο βουλευτής Βοιωτίας, Λευτέρης Κτιστάκης. Σημειώνεται ότι την Παρασκευή έγινε δεκτό επί της αρχής από την επιτροπή Μορφωτικών υποθέσεων της Βουλής, με τις ψήφους μόνον της Νέας Δημοκρατίας.