Συνέντευξη στη Μαρία Κωνσταντοπούλου

Σε μια χρονιά που βιώσαμε μια από τις μεγαλύτερες φυσικές καταστροφές στη χώρα μας, όταν η λαίλαπα της φωτιάς κατέκαψε τεράστιες εκτάσεις δασών πανελλαδικά, ο ρόλος των πυροσβεστών ήταν σπουδαίος. Εργάστηκαν με αυταπάρνηση υπερβαίνοντας τις περισσότερες φορές τον ίδιο τους τον εαυτό. Σε αυτή τη μεγάλη μάχη οι εποχικοί πυροσβέστες ήταν δυναμικά παρόντες και συνέβαλλαν τα μέγιστα. Τι συμβαίνει όμως όταν λήγει η σύμβαση τους μέχρι το επόμενο καλοκαίρι που θα είναι ξανά «χρήσιμοι»; Μήπως είναι επιτακτική η ανάγκη να έχουν τη δυνατότητα συμμετοχής στον διαγωνισμό για πρόσληψη μόνιμου προσωπικού και να δικαιούνται μετά την πολυετή και επικίνδυνη εργασία τους διασφάλιση των θέσεων εργασία τους;  Ο πρόεδρος του ΠΑ.Σ.ΣΥ.Π (Πανελλήνιου Σωματείου Συμβασιούχων Πυροσβεστών) Αλέξανδρος Καραδελής εξέφρασε τους προβληματισμούς τους και μιλάει αναλυτικά για τα προβλήματα και τα αιτήματα των εποχιακών πυροσβεστών.

Ποιο είναι το επάγγελμα του εποχικού πυροσβέστη, ποιες οι αρμοδιότητες σας και πόσο εργασιακά επισφαλείς αισθάνεστε στο συγκεκριμένο πόστο;

Ως Εποχικοί Πυροσβέστες προσφέρουμε τα πιο παραγωγικά μας χρόνια στο Πυροσβεστικό Σώμα, εξασκώντας ένα επάγγελμα που από τη φύση του δεν νοείται εποχικό, αφού η ανάγκη για την προσφορά μας είναι καθημερινή και χρόνια.  Οι συνθήκες εργασίας μας είναι ιδιαίτερα επιβλαβείς και ανθυγιεινές. Αρκετά συχνά ερχόμαστε αντιμέτωποι με υψηλές θερμοκρασίες, καπνούς, αέρια, τοξικά, ακτινοβολίες, χημικά και βαρέα μέταλλα που ενεργοποιούν τον μηχανισμό της καρκινογένεσης και άλλων χρόνιων παθήσεων, με αποτέλεσμα να προκαλούνται μόνιμες βλάβες, που μπορούν να μας συνοδεύουν για το υπόλοιπο της ζωής μας. Πρόσφατο παράδειγμα συνάδελφος μας που τραυματίστηκε εν ώρα υπηρεσίας και εκτός από ανάπηρος παραλίγο να μείνει και άνεργος. Είναι τέτοια η φύση της εργασίας που μας υποχρεώνει να λαμβάνουμε άμεσα πολύ σοβαρές αποφάσεις με ενδεχόμενες συνέπειες, τόσο για εμάς τους ίδιους και τους συναδέλφους μας, όσο και για το κοινωνικό σύνολο το οποίο καλούμαστε να προστατεύσουμε υπό συνθήκες υψηλής πίεσης. 
Αντιμετωπίζουμε εικόνες και καταστάσεις οι οποίες μας επιβαρύνουν τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά, προσδίδοντάς μας πολύ μεγάλο άγχος και αγωνία. Είμαστε παγκοσμίως καταταγμένοι στην τέταρτη θέση των πιο επικίνδυνων επαγγελμάτων με 300% αυξημένο κίνδυνο εμφραγμάτων και καρκίνων.
Ο κίνδυνος και το ρίσκο ελλοχεύουν παντού, ακόμα και στα πιο απλά συμβάντα, ενώ σύμφωνα με έρευνες ο μέσος Πυροσβέστης μειώνει τον κύκλο της ζωής του κατά πέντε χρόνια (συχνές αιτίες θανάτου εν ώρα εργασίας: στεφανιαία νόσος, καρδιακή προσβολή, ασφυξία, εγκαύματα τρίτου βαθμού, ηλεκτροπληξία και άλλα). Ήδη ο κλάδος μας μετράει 14 νεκρούς. 
Επιπρόσθετα, αυτή η εργασιακή ζωή προκαλεί ανισορροπία στο οικογενειακό μας περιβάλλον. Εργαζόμαστε σε κυλιόμενες βάρδιες, γεγονός που αυξάνει το στρες με αποτέλεσμα την κακή διατροφή αλλά και τις ακανόνιστες ώρες ύπνου και φαγητού.
Μεταξύ άλλων, θα πρέπει να συνυπολογιστεί ο πολύ χαμηλός μισθός που λαμβάνουμε για τις υπηρεσίες που παρέχουμε, όπως επίσης και η επαγγελματική ανασφάλεια που διέπει τον κλάδο μας. 

Πόσο διαρκεί η σύμβαση σας στο Πυροσβεστικό Σώμα και τι συμβαίνει τους μήνες μέχρι την επαναπρόσληψη σας;

Ως Συμβασιούχοι Πυροσβέστες εργαζόμαστε 6 μήνες το χρόνο λαμβάνοντας ταμείο ανεργίας για 3 μήνες και 5 ημέρες, με αποτέλεσμα τους υπόλοιπους μήνες έως και την επαναπρόσληψη μας να βρισκόμαστε σε καθεστώς ανεργίας. Αυτό προκαλεί «οικονομικό αδιέξοδο» τόσο σε ατομικό όσο και σε οικογενειακό επίπεδο, όταν για μισό χρόνο τα έσοδα μας είναι σχεδόν μηδαμινά.
Υπάρχει αντικειμενικά μεγάλη δυσκολία να προσληφθούμε στον ιδιωτικό τομέα καθώς η πλειοψηφία των εργοδοτών δεν λαμβάνει υπόψη την προϋπηρεσία μας στην Πυροσβεστική και δεν επιθυμεί να προσλάβει υπαλλήλους  για συγκεκριμένο διάστημα 6 μηνών.  Μονόδρομος λοιπόν για εμάς το ταμείο ανεργίας του ΟΑΕΔ.Προτιμάει λοιπόν η Πολιτεία να μας χορηγεί το επίδομα ανεργίας για 3 μήνες και να παραμένουμε «Θεατές» το μισό χρόνο του έτος, ενώ θα μπορούσε άνετα με ένα πολύ μικρό κονδύλιο να μας «εκμεταλλεύονται» ώστε να μπορούμε να επιχειρούμε 12 μήνες το χρόνο, καθώς οι ανάγκες ΠΣ πλέον, είναι αυξημένες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Λαμβάνετε το ειδικό εποχικό επίδομα του ΟΑΕΔ;

Για κάθε επάγγελμα που χαρακτηρίζεται από «εποχικότητα» απασχόλησης έχει καθιερωθεί το «Ειδικό Εποχικό Επίδομα» που καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ ως βοήθημα για το διάστημα που δεν μπορεί να ασκηθεί επαγγελματική δραστηριότητα. Οι Εποχικοί Πυροσβέστες αν και εργάζονται συνολικά 6 μήνες το χρόνο, δεν λαμβάνουν το συγκεκριμένο επίδομα διότι για αδιευκρίνιστους λόγους, δεν συγκαταλέγονται στα εποχικά επαγγέλματα όπως αυτά που προσδιορίζονται αναλυτικά στο άρθρο 22 του Ν. 1836/89. 

Οι εποχικοί πυροσβέστες έχουν τα ίδια προνόμια σε κοινωνικές παροχές που δικαιούνται οι εργαζόμενοι στα Σώματα Ασφαλείας;

Σύμφωνα με την παρούσα ισχύουσα νομοθεσία όσοι εργάζονται στον Ιδιωτικό τομέα δικαιούνται 6μηνη Ειδική Άδεια μητρότητας από τον ΟΑΕΔ ενώ όσοι εργάζονται στα Σώματα Ασφαλείας δικαιούνται 9μηνη άδεια ανατροφής τέκνου. Δυστυχώς ως Εποχικοί Πυροσβέστες, παρότι εκπροσωπούμε τον πλέον χαμηλόμισθο κλάδο των Σωμάτων Ασφαλείας, δεν απολαμβάνουμε κανένα από τα συγκεκριμένα προαναφερθέντα προνόμια. Από τη μία η εργασία μας με σύμβαση ΙΔΟΧ σε φορέα του Δημοσίου Τομέα συνιστά κώλυμα για τη χορήγηση της 6μηνης Ειδικής άδειας από τον ΟΑΕΔ και από την άλλη η εργασία μας σε Δημόσιο Τομέα μέσω σύμβασης ΙΔΟΧ αποτελεί κώλυμα για την χορήγηση της 9μηνης άδειας ανατροφής τέκνου, η οποία λαμβάνεται απ’ όλους τους ένστολους συναδέλφους πλην ημών.

Ο εξοπλισμός σας είναι επαρκής; Σας παρέχει ασφάλεια για την εκτέλεση του καθήκοντος σας και καλύπτεται οικονομικά από την πολιτεία;

Ο εξοπλισμός που μας χορηγήθηκε ήταν ανεπαρκής καθώς δεν περιλάμβανε βασικά μέσα ατομικής προστασίας (όπως αντιβαλλιστικά γυαλιά, πυροκουκούλα, προσωπίδα, δεύτερη φόρμα εργασίας, Jacket για τη σειρά του 2020 κ.α.). Επίσης αρκετά από αυτά που μας χορηγήθηκαν όπως το κίτρινο κράνος και τα άρβυλα Στρατιωτικού τύπου όντας παλαιάς χρονολογίας (δεκαετίας και άνω), δεν πληρούν τις προδιαγραφές και είναι ακατάλληλα για δασοπυρόσβεση. Δεν είναι λίγοι οι συνάδελφοι που αναγκάζονται να αγοράζουν εξοπλισμό με δικούς τους πόρους. Μετά λύπη μας διαπιστώσαμε πως η πρόσφατη Δωρεά ύψους 25 εκατ. ευρώ από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στην Πυροσβεστική, αφορούσε όλους τους συναδέλφους μας εκτός από τους Εποχικούς Πυροσβέστες.
Ο κίνδυνος που ελλοχεύει όμως για την ασφάλεια των Πυροσβεστών, δεν διακρίνει τους Πυροσβέστες σε Μόνιμους ή Εποχικούς, γι’ αυτό και θα ήταν δίκαιο να δοθεί σε όλο το προσωπικό όμοιος & ισάξιος εξοπλισμός.
Η άμεση χορήγηση δεύτερης στολής είναι απαραίτητη, ιδίως για τα Αερομεταφερόμενα – Πεζοπόρα Τμήματα, τα οποία πέρα από την περισσή επικινδυνότητα, έχουν να αντιμετωπίσουν και το θέμα της πολυήμερης παραμονήςτους στο συμβάν, αφού δεν είναι λίγες οι φορές εκείνες που το καθήκον τους προστάζει να παραμένουν και να επιχειρούν 3 και 4 ημέρες. Πρόκειται για μια στολή πυράντοχη, όπου ο Εποχικός Πυροσβέστης αδυνατεί να την προμηθευτεί μόνος του, καθώς το κόστος απόκτησης της είναι απαγορευτικό.
Η έλλειψη αυτή των υπηρεσιακών στολών, επιφέρει εκτός των άλλων προβλήματα υγείας και υγιεινής.  Μη έχοντας δεύτερη στολή, οι συνάδελφοι αναγκάζονται να φοράνε την ίδια καθ’ όλη την παραμονή τους στο συμβάν αλλά και κατά την αποχώρησή τους, ιδίως όταν αυτή γίνεται με αεροπλάνο της πολιτικής αεροπορίας. Ως εκ τούτου ταξιδεύουν με βρώμικη στολή δεχόμενοι παράλληλα τις υποδείξεις των υπαλλήλων της αεροπορικής εταιρίας να φοράνε σακούλες σκουπιδιών στα πόδια τους ώστε να μη μολυνθούν τα καθίσματα κτλ. Επιπλέον, επιστρέφοντσς από το συμβάν πολλοί συνάδελφοι έχουν υπηρεσία την επόμενη μέρα και αναγκασμένοι να ξαναφορέσουν την ίδια στολή άπλυτη κινδυνεύουν να περάσουν ΕΔΕ και να τους επιβληθεί πειθαρχική ποινή.

Ισχύει για τους εποχικούς πυροσβέστες η δωρεάν μετακίνηση με τα Μ.Μ.Μ;

Σε όλους τους συναδέλφους μας που υπηρετούν στα Σώματα Ασφαλείας (Πυροσβεστική, ΕΛ.ΑΣ., Λιμενικό) παρέχεται δωρεάν μετακίνηση στα Μ.Μ.Μ. μέσω της προσωποποιημένης κάρτας «Αthena Card» και της κάρτας λεωφορείων του ΟΑΣΘ. Με την ευνοϊκή αυτή ρύθμιση απαλλάσσονται πλήρως οι συνάδελφοι από την καταβολή κομίστρου στα αστικά συγκοινωνιακά μέσα αρμοδιότητας του Ο.Α.Σ.Α (Ο.Σ.Υ. Α.Ε. , ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.).
Δυστυχώς παρ' ότι είμαστε από τους πιο χαμηλόμισθους Ένστολους Υπαλλήλους και δυσκολευόμαστε αρκετά στις μετακινήσεις μας δεν απολαμβάνουμε αυτό το προνόμιο. Έτσι, μεγάλο ποσοστό συναδέλφων που εργάζεται αρκετά χιλιόμετρα μακριά από το Σταθμό που υπηρετεί αναγκάζεται με την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου να χρησιμοποιεί μέχρι και υπεραστικά & ακτοπλοϊκά μέσα για να μεταβεί στους Σταθμούς και κλιμάκια που υπηρετεί. Για το λόγο αυτό είχαμε συνάντηση με τον Υφυπουργό Μεταφορών κον Γιάννη Κεφαλογιάννη όπου θέσαμε το αίτημα μας για παροχή δωρεάν μετακίνησης στα Μ.Μ.Μ. κάτι που έγινε δεκτό, αλλά απορρίφθηκε μετ' έπειτα όπως μας ενημέρωσαν από το Υπουργείο Οικονομικών.

Πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη για αξιοποίηση και απορρόφηση σας καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς; Ποια είναι η στάση της κυβέρνησης;

Η Πυροσβεστική διαθέτει περισσότερα από 4.000 οργανικά κενά, τα οποία αναμένουμε πολύ σύντομα να ανακοινωθούν και το ΑΠΣ, καθώς αναλαμβάνει συνεχώς νέες αρμοδιότητες και νέες αποστολές, χωρίς να προσλαμβάνει προσωπικό. Μετά τις τελευταίες προσλήψεις που πραγματοποιήθηκαν το 2012, έκτοτε έχουμε μόνο συνταξιοδοτήσεις και κάλεσμα Επιλαχόντων από παλιότερους διαγωνισμούς. Αξίζει να σχολιάσουμε πως μόνο η Fraport, απασχολεί μέχρι σήμερα 600 μόνιμους Πυροσβέστες και αναμένεται να απασχολήσει αρκετούς ακόμα καθώς πρέπει επανδρώσει αλλά 14 αεροδρόμια. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στη πλειοψηφία των Μόνιμων συναδέλφων οφείλονται περισσότερα από 200 ρεπό (φθάνουν μέχρι και τα 600), εξαιτίας της έλλειψης Προσωπικού και των αλλεπάλληλων κλήσεων σε Γενικές Επιφυλακές. Σύμφωνα με  δηλώσεις, του τέως Υφυπουργού Πολιτικής Προστασίας κου Νίκου Χαρδαλιά, οι υποχρεώσεις του Πυροσβεστικού Σώματος, αλλά και οι ανάγκες που προκύπτουν από την Κλιματική Αλλαγή παύουν να είναιεποχικές, αναγνωρίζονταςαφενόςότιέχουναυξηθεί τα Οργανικά κενά που υπάρχουν στο Πυροσβεστικό Σώμα και αφετέρου πως δεν υπάρχει πλέον ανάγκη για εποχικό προσωπικό αλλά για μόνιμο. Πυρκαγιές πλέον έχουμε καθ όλη τη διάρκεια του έτους και μετά τις πυρκαγιές έρχονται οι πλημμύρες. Τα τροχαία, οι απεγκλωβισμοί και οι διασώσεις, επίσης δεν σταματούν με το τέλος του καλοκαιριού. Ο Ίδιος μάλιστα, μετά τη μεγάλη πυρκαγιά της Βαρυμπόμπης, δεσμεύτηκε ενώπιον του Πρωθυπουργού ότι θα μας αξιοποιήσει άμεσα. Έκτοτε δεν έχουμε καμία απολύτως ενημέρωση για το τι μέλλει γενέσθαι. Η λύση είναι έτοιμη, ο Νομός  υπάρχει . Η Πυροσβεστική με τον Ν.3938/11 μπορεί αξιοποιεί Εποχικούς Πυροσβέστες, χωρίς ηλικιακούς περιορισμούς, μετατρέποντας τις συμβάσεις τους σε ΠΠΥ (Πυροσβέστες Πενταετούς Υποχρέωσης), ώστε να μπορούν να εργάζονται 12 μήνες το χρόνο αντί για 6. Είναι η πεπατημένη και εφαρμόζεται κάθε φορά που υπάρχουν ανάγκες άμεσες για έμπειρο προσωπικό. Μόλις φέτος, αξιοποίησε 107 Εποχικούς Πυροσβέστες ως ΠΠΥ, ηλικίας 49-73 χρόνων, χωρίς να μεσολαβήσει κάποια προκήρυξη. Σήμερα πάρα τις τερμάτισες ανάγκες που υπάρχουν στο Σώμα. Μπορεί λοιπόν και σήμερα η Πολιτεία εάν θέλει, με μια μικρή τροποποίηση του Νόμου, να αξιοποίηση 2.500 Εποχικούς Πυροσβέστες ως ΠΠΥ. Να σημειωθεί πως πάνω σε αυτό το αίτημα μας, έχουμε και τη πλήρη στήριξή της Φυσικής μας Ηγεσίας. Μετά από πρόσφατη συνάντηση μας με την πολιτική ηγεσία του Σώματος, τον Υφυπουργό μας κου Ευάγγελο Τουρνά, λάβαμε την απάντηση ότι ο ίδιος ότι στηρίζει τα αιτήματά μαςαλλά η διευθέτηση του προβλήματος ανήκει πρωτίστως στο Υπουργείο Οικονομικών. Δυσκολευόμαστε να το πιστέψουμε, καθώς βλέπουμε συνεχώς να γίνονται προσλήψεις ταχύτητα και με περίσσια άνεση σε όλα τα υπόλοιπα ένστολα επαγγέλματα (Αστυνομία, Λιμενικό, Στρατός, Συνοριοφυλακή, Σωφρονιστικό υπαλλήλους, κτλ), πλην ημών. Τρέχει επίσης και το πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ για την πολιτική προστασία, ύψους 1.7 δις, και μέσω μίας σύντομης έρευνας που κάναμε, για να μετατραπούν οι συμβάσεις μας από Εποχικούς σε ΠΠΥ, εάν συνυπολογιστεί και επίδομα ΟΕΑΔ που θα γλυτώσει το κράτος, δεν ξεπερνάει τα 6 εκ.

Πληροίτε τις προϋποθέσεις για άμεση και μόνιμη πρόσληψη σας;

Οι Εποχικοί Πυροσβέστες προσελήφθησαν με αξιοκρατικά κριτήρια, με προκηρύξεις υπό την Εποπτεία του ΑΣΕΠ. Σύμφωνα με το ΠΔ 38/20, οι Εποχικοί Πυροσβέστες έχουν αποκτήσει ανάλογα καθήκοντα με το ΜόνιμοΠροσωπικό, καθώς επίσης και πολύτιμη εμπειρία, η οποία έχει πρωταρχική σημασία για το επάγγελμα του Πυροσβέστη. Επιχειρούν σε όλα τα συμβάντα (δασικά-αστικά), είναι έτοιμοι Πυροσβέστες με αποδεδειγμένη επαγγελματική αξία και υψηλό αίσθημα καθήκοντος. Κάθε χρόνο αξιολογούνται από τους Αξιωματικούς του Πυροσβεστικού Σώματος, ενώ περνούν πλήρεις  υγειονομικές εξετάσεις (11-12 Ιατρούς κατ' έτος). Η πλειονότητά τους έχει υπηρετήσει είτε στις Ειδικές Δυνάμεις, είτε ως Δόκιμοι Αξιωματικοί, είτε στην Προεδρική φρουρά, είναι κάτοχοι πτυχίων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Προσφέρουν τα πιο παραγωγικά τους χρόνια στο Πυροσβεστικό Σώμα, κάτω από ιδιαίτερα επιβλαβείς και ανθυγιεινές συνθήκες. Εάν όχι όλες, τις περισσότερες φορές υπερβαίνουν τα όρια του καθήκοντος εκθέτοντας τη ζωή τους σε κίνδυνο για να προστατέψουν τον συνάνθρωπο, το περιβάλλον, τις ιδιωτικές και τις δημόσιες περιουσίες, ενώ είναι γνωστό ότι ο κλάδος των Εποχικών Πυροσβεστών έχει θρηνήσει αρκετά θύματα (14 νεκρούς). Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ότι στις αρχές της φετινής Αντιπυρικής Περιόδου, κατά την καταστρεπτική πυρκαγιά που έλαβε χώρα στα Γεράνια Όρη, όπως και πέρυσι στη λήξη της Αντιπυρικής στο φονικό σεισμό της Σάμου, οι Εποχικοί Πυροσβέστες ήταν στην πρώτη γραμμή, χωρίς να έχουν εγκριθεί οι επιπλέον ώρες τους και τα εκτός έδρας, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην καταπολέμηση της πυρκαγιάς αλλά και στη διάσωση των συμπολιτών και του περιβάλλοντος, παραμερίζοντας το προσωπικό συμφέρον τους ενόψει του γενικού καλού.

Προγραμματίζετε κάποια κινητοποίηση διεκδικώντας πιο ενεργά και μαζικά τα αιτήματα σας;

Ο πρόεδρος της ΠΑ.Σ.ΣΥ.Π Αλέξανδρος Καραδελής και ο αντιπρόεδρος Παναγιώτης Ανδριόπουλος φιλοξενήθηκαν πριν λίγες ημέρες στο ραδιόφωνο της Ertopen και στην εκπομπή του Άγγελου Αληγιάννη.

Αν θέλετε να ακούσετε την εκπομπή πατήστε το παρακάτω link

https://youtu.be/AH-AWcT9Vqo