“Υπόθεση Μπρίστολ” και στην Ελλάδα, με 15 θανάτους παιδιών;

Δρ Γιώργος Σαρρής: Να διερευνηθούν οι σοβαρές καταγγελίες

και να ελέγχονται, πλέον, τα αποτελέσματα των χειρουργείων

Επιβεβλημένη θεωρεί την άμεση διερεύνηση, από την Πολιτεία, της καταγγελθείσας εξαιρετικά υψηλής παιδοκαρδιοχειρουργικής θνητότητας, σε ελληνικό νοσοκοµείο, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Παιδοκαρδιοχειρουργικής Εταιρίας, παιδοκαρδιοχειρουργός  δρ Γιώργος Σαρρής

     Τονίζει επίσης, ότι “η χώρα μας δεν έχει ακόμη θεσπίσει, για την προστασία της ζωής των καρδιοπαθών παιδιών και στην Ελλάδα, την ανεξάρτητη υποχρεωτική αξιολόγηση και δηµοσιοποίηση των χειρουργικών αποτελεσµάτων όλων των παιδοκαρδιοχειρουργικών κλινικών”, όπως ήδη ο ίδιος εφαρμόζει, κάτι, που, συμβαίνει εδώ και πολλά χρόνια παντού σε Ευρώπη και Αμερική.

     Στο μεταξύ, σε σχέση με την σοβαρή καταγγελία για 15 αδικαιολόγητους θανάτους παιδιών, ήδη από τον περασμένο Απρίλιο, ο γιατρός που καταγγέλθηκε συνεχίζει να χειρουργεί σε ιδιωτικό νοσοκομείο της Αθήνας ανενόχλητος, παρόλο που έχουν ενημερωθεί τόσο το αρμόδιο υπουργείο Υγείας, όσο και ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, χωρίς να έχει ακόμη διερευνηθεί, από αρμόδιους ελεγκτικούς μηχανισμούς!

   Ο τόσο μεγάλος αριθμός των 15 θανάτων παιδιών, από τα περίπου 70 που φέρεται να χειρούργησε σ΄ένα χρόνο, μετά από τέτοιες εγχειρήσεις, δεν δικαιολογείται ιατρικά πουθενά στον κόσμο, καθώς η αποδεκτή θνητότητα για παιδοκαρδιοχειρουργικές επεμβάσεις στην Ευρώπη είναι 2-4%. Η θνητότητα, που, καταγγέλουν γονείς, από Θεσσαλονίκη, μέσω και του Συλλόγου τους, ξεπερνά το 20%!

Ειδικότερα, ο δρ Γιώργος Σαρρής αναφέρει για το θέμα:

     “Η επίσηµη χωρίς χρονοτριβή διερεύνηση από την πολιτεία της καταγγελθείσας εξαιρετικά υψηλής παιδοκαρδιοχειρουργικής θνητότητας σε Ελληνικό νοσοκοµείο είναι επιβεβληµένη.

   Η οµάδα µου έχει εφαρµόσει εθελοντικά εδώ και 20 χρόνια, σε όλα τα παιδοκαρδιοχειρουργικά κέντρα στα οποία έχουµε δραστηριοποιηθεί, την τακτική αξιολόγηση και πιστοποίηση των παιδοκαρδιοχειρουργικών µας αποτελεσµάτων από ανεξάρτητους επιθεωρητές της Ευρωπαϊκής Παιδοκαρδιοχειρουργικής Εταιρείας.    

   Είναι καιρός πλέον, για την προστασία της ζωής των καρδιοπαθών παιδιών, και την εμπέδωση της εμπιστοσύνης των γονέων στην ποιοτική και επιστημονικά ελεγμένη Ελληνική παιδοκαρδιοχειρουργική, να υιοθετηθεί η πάγια εισήγησή µου προς την Πολιτεία, η οποία αποτελεί και διαχρονικό αίτηµα των Ʃυλλόγων Καρδιοπαθών Παιδιών, για την θέσπιση ανεξάρτητης υποχρεωτικής αξιολόγησης και δηµοσιοποίησης των χειρουργικών αποτελεσµάτων όλων των παιδοκαρδιοχειρουργικών κλινικών.

   Αυτό ακριβώς έγινε πριν από 30 χρόνια και στο Ηνωμένο Βασίλειο όταν ξέσπασε το σκάνδαλο Bristol, με ευεργετικά στη συνέχεια αποτελέσματα”.

΄Ελεγχος στα αποτελέσματα των χειρουργείων

     “Η επιστημονική αξιολόγηση των παιδοκαρδιοχειρουργικών αποτελεσμάτων συνυπολογίζει πολλαπλές παραμέτρους που επηρεάζουν την θνητότητα, όπως η περιπλοκότητα της πάθησης και της εγχείρησης, η κλινική κατάσταση του κάθε ασθενούς, κ.α., ώστε να κρίνεται, κατά πόσον η ενδεχομένως αυξημένη θνητότητα, δικαιολογείται”, λέει ο κ. Σαρρής.

   “Η κρίση περί αυτού δεν γίνεται πλέον, όπως γινόταν πριν από πολλά χρόνια, από επιτροπές ειδικών γιατρών κατά την κρίση και εμπειρία τους, αλλά προκύπτει από αντικειμενική, ψυχρή, μαθηματική, στατιστική ανάλυση που ενσωματώνει την επίδραση των παραγόντων κινδύνου, όπως είναι και η περιπλοκότητα της επέμβασης.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο η αξιολόγηση των παιδοκαρδιοχειρουργικών αποτελεσμάτων γίνεται με χρήση του στατιστικού μοντέλου “UK PRAiS2 Model”, και στις ΗΠΑ με το μοντέλο STS CHSD Mortality Risk Model.

Στην Ευρωπαϊκή Παιδοκαρδιοχειρουργική Εταιρεία, σε συνεργασία με το ΜΙΤ, έχουμε αναπτύξει μία πρωτοποριακή μεθοδολογία αυτόματης , μαθηματικής, αντικειμενικής αξιολόγησης παιδοκαρδιοχειρουργικών αποτελεσμάτων με αλγορίθμους Τεχνητής Νοημοσύνης. Η μεθοδολογία αυτή δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο άρθρο μας στο World Journal for Pediatric and Congenital Heart Surgery: Adverse Outcomes Prediction for Congenital Heart Surgery: A Machine Learning Approach (https://journals.sagepub.com/.../10.1177/21501351211007106).

Σημειώνω πάντως ότι τα στοιχεία από πολλές αντικειμενικές αναλύσεις αποτελεσμάτων παιδοκαρδιοχειρουργικών κέντρων σε ΗΠΑ και Ευρώπη έχουν δείξει ότι διάφοροι παράγοντες κινδύνου μπορεί κατά περίπτωση να δικαιολογούν αυξημένη θνητότητα μερικών ποσοστιαίων μονάδων σε κάποια κέντρα, αλλά όχι όταν υπάρχει θνητότητα 10 φορές (δηλαδή 1.000%) μεγαλύτερη του αναμενόμενου”.

Τι έγινε στο Μπρίστολ

“Από τα τέλη του Απριλίου, μοιάζει να βρισκόμαστε μπροστά σε μια ελληνική «υπόθεση Μπρίστολ». Με επιστολή προς τις αρμόδιες αρχές (η οποία έφτασε και στα δημοσιογραφικά γραφεία) οι γονείς παιδιών με συγγενείς καρδιοπάθειες καταγγέλλουν αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας σε μια από τις τέσσερις παιδοκαρδιοχειρουργικές κλινικές της χώρας”, τονίζεται σε σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας “ΤΟ ΒΗΜΑ” ( 26/7/21 ) που υπογράφει η Ιωάννα Σουφλέρη, με τίτλο “Η υπόθεση Μπρίστολ” και αναφέρει ειδικότερα:

“Γονείς παιδιών με συγγενείς καρδιοπάθειες καταγγέλλουν αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας σε μια από τις τέσσερις παιδοκαρδιοχειρουργικές κλινικές της Ελλάδας.
   ΄Εχουν περάσει 30 ακριβώς χρόνια από τότε που ένας νεαρός αναισθησιολόγος, ο Stephen Bolsin, εξέφρασε τον έντονο προβληματισμό του για τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας στην παιδοκαρδιοχειρουργική μονάδα του νοσοκομείου του Μπρίστολ (Bristol Royal Infirmary) στο οποίο εργαζόταν.      

   Η τεκμηριωμένη διαμαρτυρία του είχε φτάσει σε όλους τους ιθύνοντες του εθνικού συστήματος υγείας της Βρετανίας, αλλά αγνοήθηκε παντελώς. Μη αντέχοντας να μετρά θανάτους παιδιών και έχοντας βρεθεί αντιμέτωπος με το ιατρικό κατεστημένο του νοσοκομείου, ο αποκαρδιωμένος Bolsin μετανάστευσε στην Αυστραλία το 1995.

Ωστόσο η υπόθεση Μπρίστολ (The Bristol Affair) είχε συνέχεια και τελικά ο αγώνας του Stephen Bolsin δικαιώθηκε. Το 1998 ξεκίνησε επίσημη διερεύνηση του θέματος υπό τον καθηγητή Ian Kennedy και τρία χρόνια αργότερα η σχετική αναφορά (γνωστή ως The Kennedy Report) διαπίστωνε ότι η μονάδα αδυνατούσε να ανταποκριθεί, λόγω, μεταξύ άλλων, «υποστελέχωσης, αλλά και κουλτούρας συγκάλυψης, αδιαφάνειας σχετικά με το έργο των γιατρών και ελλιπούς παρακολούθησης από τη διοίκηση του νοσοκομείου». Εξαιτίας των παραπάνω υπολογίστηκε ότι 170 παιδιά έχασαν άδικα τη ζωή τους τη δεκαετία 1986-1995, ενώ περί τα 25-30 παιδιά υπέστησαν μόνιμες εγκεφαλικές βλάβες!

Η αναφορά Kennedy δεν αξιοποιήθηκε μόνο για να αλλάξουν τα κακώς κείμενα στο Μπρίστολ. Πυροδότησε τη ριζική αναμόρφωση των υπηρεσιών υγείας της Βρετανίας καθιστώντας μεταξύ άλλων υποχρεωτική την πλήρη καταγραφή των ιατρικών πράξεων και την τακτική αξιολόγηση των μονάδων υγείας, ώστε να διαπιστώνονται εγκαίρως και να διορθώνονται λάθη που κοστίζουν ζωές.

Από τα τέλη του Απριλίου, μοιάζει να βρισκόμαστε μπροστά σε μια ελληνική «υπόθεση Μπρίστολ». Με επιστολή προς τις αρμόδιες αρχές (η οποία έφτασε και στα δημοσιογραφικά γραφεία) οι γονείς παιδιών με συγγενείς καρδιοπάθειες καταγγέλλουν αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας σε μια από τις τέσσερις παιδοκαρδιοχειρουργικές κλινικές της χώρας. Εχουν άραγε δίκαιο ή είναι παρασυρμένοι από τον ανείπωτο πόνο του γονέα που χάνει το παιδί του; Σε προηγμένες κοινωνίες το ερώτημα αυτό θα όφειλε να απαντιέται από τους αρμοδίους άμεσα και εύκολα. Με το πάτημα ενός κουμπιού! Αρκεί να είχε αναπτυχθεί η κουλτούρα της αξιολόγησης των μονάδων υγείας και να υπήρχε εγκατεστημένο ένα σύστημα πλήρους καταγραφής των ιατρικών πράξεων.

Στην πρώτη δεκαετία της εφαρμογής των συστάσεων της αναφοράς Kennedy, η Βρετανία πέτυχε να υποδιπλασιάσει τα ποσοστά θνησιμότητας των παιδοκαρδιοχειρουργικών μονάδων. Τι εμποδίζει το υπουργείο Υγείας να ακολουθήσει το παράδειγμα αυτό;”, καταλήγει το δημοσίευμα του Βήματος.

                                                  Το σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας “Το Βήμα” (26/7/21): Η υπόθεση Μπρίστολ - Ειδήσεις - νέα - Το Βήμα Online (tovima.gr)

“Από τα τέλη του Απριλίου, μοιάζει να βρισκόμαστε μπροστά σε μια ελληνική «υπόθεση Μπρίστολ». Με επιστολή προς τις αρμόδιες αρχές οι γονείς παιδιών με συγγενείς καρδιοπάθειες καταγγέλλουν αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας σε μια από τις τέσσερις παιδοκαρδιοχειρουργικές κλινικές της χώρας”.