Σε μια πολυεπίπεδη και μακρόχρονη δικαστική διαμάχη με δύο μεγάλες εταιρείες έχουν βρεθεί εδώ και τουλάχιστον 5 χρόνια κάτοικοι του Μαρκόπουλου, που τις πρώτες μέρες του Αυγούστου του 2013 είδαν τις περιουσίες και τις καλλιέργειές τους να γίνονται στάχτη έπειτα από πυρκαγιά που ξεκίνησε κατά την εκτέλεση τεχνικών εργασιών σε περιβάλλοντα χώρο σούπερ μάρκετ. Μέχρι σήμερα δεν έχουν λάβει ούτε ένα ευρώ αποζημίωσης.

Πρόκειται για μια υπόθεση που αναδεικνύει τα «θολά» σημεία και τις καθυστερήσεις στο σύστημα αποζημιώσεων των πυρόπληκτων στη χώρα μας και έχει τα χαρακτηριστικά ενός δικαστικού «θρίλερ» με αντικρουόμενα πορίσματα εμπειρογνωμόνων, πρώην υψηλόβαθμων αξιωματικών της Πυροσβεστικής.

Παράλληλα, αποτελεί μία σπάνια περίπτωση όπου το Δημόσιο στρέφεται με αγωγή ενάντια των φερόμενων ως υπαιτίων για την πρόκληση δασικής πυρκαγιάς ζητώντας 2.800.000 ευρώ για την αποκατάσταση των δασικών εκτάσεων που καταστράφηκαν.

Στις 2 Αυγούστου 2013 συνεργείο μικρής υπεργολαβικής εταιρείας κατόπιν εντολής της ΑΚΤΩΡ ανέλαβε εργασίες αντικατάστασης της εξωτερικής περίφραξης του σούπερ μάρκετ της LIDL στο 2ο χιλιόμετρο της λεωφόρου Πόρτο Ράφτη. Εκείνη τη μέρα έπνεαν ισχυροί άνεμοι και η γ.γ. Πολιτικής Προστασίας είχε εκδώσει προειδοποίηση για κίνδυνο εκδήλωσης πυρκαγιάς στο υψηλότερο επίπεδο (4) όπως και σύσταση να μην πραγματοποιούνται θερμές εργασίες σε εξωτερικό χώρο.

Σύμφωνα με τόσο με την πρωτόδικη όσο και με την εφετειακή απόφαση, το συνεργείο συνέχισε την κοπή των μεταλλικών πασσάλων για να τοποθετηθεί η νέα περίφραξη με αποτέλεσμα να προκληθεί πυρκαγιά που γρήγορα πήρε μεγάλες διαστάσεις καίγοντας επί δύο ημέρες εκτάσεις 7000 στρεμμάτων στην περιοχή του Χεροβουνίου, στο όρος Μάλι Βένι, κοντά στον Ιππόδρομο Αθηνών αλλά και μεγάλο τμήμα του όρους Μερέντα στην περιοχή του Μαρκόπουλου.

Στο πλαίσιο του αυτοφώρου συνελήφθησαν ο επιβλέπων εργολάβος και 2 εργάτες, στους οποίους επιβλήθηκε ποινή 5ετούς φυλάκισης για εμπρησμό από αμέλεια και εμπρησμό δάσους από αμέλεια.

Οπως εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ο Βασίλης Σουραπάς, αντιπρόεδρος του συλλόγου των πληγέντων, λίγες ημέρες αργότερα κάτοικοι, αγρότες και βιοκαλλιεργητές της περιοχής που υπέστησαν ζημιές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ στις κατοικίες, τα κτήματα και τις καλλιέργειές τους ήρθαν σε επαφή με τη Lidl, που τους παρέπεμψε στην ΑΚΤΩΡ, η οποία με τη σειρά της τους ενημέρωσε ότι το έργο ήταν ασφαλισμένο στην τότε Αγροτική Ασφαλιστική (σήμερα ERGO Hellas) με εκπροσώπους της οποίας θα έπρεπε να επικοινωνήσουν ώστε να πραγματοποιηθεί αυτοψία από πραγματογνώμονες και να αποζημιωθούν. Από τον Φεβρουάριο ώς τον Αύγουστο του 2014 οι εκτιμήσεις των ζημιών από ανθρώπους της εξειδικευμένης εταιρείας «Πασκάλ-Στρατής» συνεχίζονταν.

Οι ανατροπές

Μεσολάβησε κάτι περισσότερο από ένα έτος χωρίς τελικά οι πληγέντες να αποζημιωθούν. Ετσι, οι κάτοικοι αποφάσισαν να διεκδικήσουν δικαστικά τις αποζημιώσεις. Ωστόσο, η απόφαση του Εφετείου για την υπόθεση του εμπρησμού από αμέλεια, όπου πρωτόδικα είχαν καταδικαστεί ο εργολάβος Π.Α., διαχειριστής της εταιρείας Χ. Κλαψής Ο.Ε., που είχε πάρει από την ΑΚΤΩΡ τη συγκεκριμένη υπεργολαβία, όπως και οι δύο εργάτες έδωσε μία απρόσμενη τροπή στην υπόθεση.

Η υπεράσπιση επικαλέστηκε την έκθεση των πραγματογνωμόνων Νικόλαου Διαμαντή και Νικόλαου Μπερτσία, απόστρατων αξιωματικών της πυροσβεστικής, η οποία συντάχθηκε κατόπιν εντολής της «Πασκάλ-Στρατής» που συνεργαζόταν με την τότε Αγροτική Ασφαλιστική. Στην έκθεση αυτή αναφέρεται η ύπαρξη δεύτερης εστίας φωτιάς που προήλθε από αμέλεια ή εμπρησμό άγνωστου προσώπου 180 μέτρα μακριά από την αρχική εστία.

Αμφισβητούνται ακόμη και οι κλιματολογικές συνθήκες της συγκεκριμένης ημέρας (2 Αυγούστου 2013) ως παράγοντας ανεξέλεγκτης επέκτασης της πυρκαγιάς που προκλήθηκε από τις εργασίες στο LIDL, όπως και η πιθανότητα η φωτιά να επεκτάθηκε εξαιτίας του φαινομένου της κηλίδωσης (η μεταφορά δηλαδή της αρχικής πυρκαγιάς με «καύτρες» και καιόμενα υλικά).

Το οξύμωρο που προκύπτει από τη συγκεκριμένη έκθεση είναι ότι η φωτιά που ξεκίνησε από τις εργασίες στο σούπερ μάρκετ έκαψε μόλις... 1 στρέμμα και εν συνεχεία κατασβέστηκε, την ώρα που η εστία που εκδηλώθηκε 180 μέτρα μακριά από αμέλεια ή εμπρησμό αγνώστου προσώπου (!) έκαψε 6999 στρέμματα μέσα στα οποία συγκαταλέγονται δασικές εκτάσεις και όλα τα σπίτια, οι καλλιέργειες και οι υπόλοιπες εγκαταστάσεις εκείνων που αξιώνουν να αποζημιωθούν...

Το Εφετείο πείστηκε αρχικά από τους ισχυρισμούς της έκθεσης, την οποία αμφισβητούν έντονα οι πυρόπληκτοι και η οποία έρχεται σε αντίθεση με το επίσημο πόρισμα της πυροσβεστικής που αναφέρει μόνο μία εστία. Αποτέλεσμα ήταν να επιβληθεί στους κατηγορούμενους ελαφρύτερη ποινή για απλό εμπρησμό από αμέλεια και όχι για εμπρησμό δάσους, γεγονός που πάγωνε τις αξιώσεις των κατοίκων της περιοχής για αποζημιώσεις από την ασφαλιστική και τις εμπλεκόμενες εταιρείες.

Οπως αναφέρουν αρκετοί από τους πυρόπληκτους στην «Εφ.Συν.», η απόφαση προκάλεσε εύλογες απορίες από τη στιγμή που δεν στηριζόταν επαρκώς σε κανένα άλλο αποδεικτικό υλικό πέραν της συγκεκριμένης πραγματογνωμοσύνης. Δεν ελήφθη υπόψη για παράδειγμα η σχετική έκθεση της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού (ΔΑΕΕ) ή οι καταθέσεις αυτοπτών μαρτύρων.

Ετσι, οι πυρόπληκτοι προχώρησαν σε αναίρεση στον Αρειο Πάγο, η οποία έγινε αποδεκτή με το σκεπτικό να αναφέρει μεταξύ άλλων ότι «από την απόφαση του Εφετείου δεν συνάγεται με βεβαιότητα ότι συνεκτιμήθηκε μαζί με τις υπόλοιπες αποδείξεις και η από 2/8/2013 έκθεση αυτοψίας της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας» (ΑΠ 1370/2017)». Η υπόθεση επέστρεψε στο Εφετείο Αθηνών με νέα σύνθεση.

Επειτα από 5 συνεδριάσεις από τον Ιανουάριο ως τον Ιούνιο του 2018 το Β’ Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων Αθηνών έκρινε ενόχους τους δύο εργάτες για τον εμπρησμό δάσους από αμέλεια, αθωώνοντας τον υπεργολάβο της ΑΚΤΩΡ. Με αυτόν τον τρόπο άνοιξε ξανά ο δρόμος των αστικών διεκδικήσεων για όσους κατοίκους και επαγγελματίες της περιοχής ήθελαν να προσφύγουν δικαστικά έναντι των εμπλεκομένων εταιρειών.

Επίσης, οι πληγέντες παρουσίασαν γνωμοδότηση δύο άλλων τέως αξιωματικών της Πυροσβεστικής, πολύ έμπειρων στις δικαστικές πραγματογνωμοσύνης διερεύνησης εγκλημάτων εμπρησμού, των Ανδριανού Γκουρμπάτση και Αχιλλέα Κακαράντζα. Σύμφωνα με την έκθεση των τελευταίων, υπήρξε μόνο μία εστία φωτιάς, η οποία ξεκίνησε από τις εργασίες στο Lidl (όπως αναφέρεται και στην επίσημη έκθεση της πυροσβεστικής) και επεκτάθηκε σε μεγάλη απόσταση με το φαινόμενο της κηλίδωσης.

Η προσφυγή του Δημοσίου

Τον Ιούλιο του 2018, μερικές ημέρες πριν από την παραγραφή των αξιώσεων από τους πληγέντες λόγω παρέλευσης πενταετίας, ο Δήμος Μαρκόπουλου ενημέρωσε με σχετικό δελτίο Τύπου για τη δικαστική προσφυγή του Δημοσίου κατά των υπαίτιων της πυρκαγιάς στην οποία αξιώνει 2.878.073,80 ευρώ, καλώντας όσους κατοίκους έχουν αξιώσεις για αποζημιώσεις να προσφύγουν άμεσα στη Δικαιοσύνη.

Στην αγωγή του Δημοσίου αναφέρεται ότι από την πυρκαγιά καταστράφηκαν ολοσχερώς 2.128 στρέμματα δημοσίου δάσους με βλάστηση αποτελούμενη από αείφυλλα-πλατύφυλλα ή και χαλέπιο πεύκη, με ποσοστό εδαφοκάλυψης μεγαλύτερο του 20%. Η συγκεκριμένη οικονομική αξίωση προκύπτει με βάση τα όσα περιγράφονται στη δασική νομοθεσία του 1979 και το αρμόδιο δασαρχείο την προσδιορίζει με ειδικό συντελεστή βάσει παραμέτρων σχετικών με τις δασικές εκτάσεις όπως η θέση, οι παραγωγικές προστατευτικές, υδρονομικές, αισθητικές και λοιπές λειτουργίες τους, ενώ λαμβάνεται υπόψη η αδυναμία χρησιμοποίησής τους για οικιστικούς σκοπούς ή άλλη εκμετάλλευση.

Σύμφωνα με πληροφορίες της «Εφ.Συν.», υπάρχει τουλάχιστον μία ακόμα αγωγή σε αστικό επίπεδο που ήδη έχει γίνει αποδεκτή, με το αρμόδιο δικαστήριο να ορίζει πραγματογνωμοσύνες για να καθοριστεί το ύψος της αποζημίωσης που θα καταβληθεί από την ασφαλιστική και τη μία εκ των δύο εμπλεκόμενων εταιρειών στους ζημιωθέντες. Παράλληλα, αναμένονται τους προσεχείς μήνες οι αποφάσεις και για τις υπόλοιπες αγωγές.

«Μας ενέπαιξαν και τώρα ποιούνται την νήσσαν» καταγγέλλουν οι πληγέντες

«Αρκετές οικογένειες προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη, υπήρξαν όμως κι εκείνοι που λόγω έλλειψης πόρων, τεχνογνωσίας ή απλά γνωρίζοντας πόσο ψυχοφθόρα και μακρόχρονη είναι η διαδικασία δεν το έπραξαν κι έτσι δεν θα πάρουν καμία αποζημίωση», μας ενημερώνει η γραμματέας του Συλλόγου των Πληγέντων Αλεξάνδρα Βαλοπετροπούλου.

Η ίδια ήταν πρόεδρος των βιοκαλλιεργητών Αττικής και πριν από την καταστροφική πυρκαγιά είχε μια πρότυπη μονάδα που είχε αποτελέσει αντικείμενο αρκετών ρεπορτάζ ειδικά μέσα στην περίοδο της κρίσης. Εκτοτε, δεν έχει κατορθώσει να επισκευάσει τα θερμοκήπια και την υπόλοιπη υλικοτεχνική υποδομή που διέθετε συνεχίζοντας τον αγώνα της για να λάβει τις αποζημιώσεις. Οπως μας ενημέρωσε η επίσης πληγείσα και τέως αντιδήμαρχος Αθηνών, Αμαλία Ζέππου, ο σύλλογος έστειλε επιστολές στη διοίκηση της LIDL αλλά και τη γερμανική πρεσβεία, χωρίς ωστόσο να υπάρξει ιδιαίτερη ανταπόκριση.

Η άποψη του Συλλόγου Πληγέντων, όπως την εξέφρασε ο αντιπρόεδρός του, Βασίλης Σουρραπάς, είναι ότι «δύο από τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας προκάλεσαν πυρκαγιά που κατέκαψε συνολικά 7.000 στρ. δημόσιας δασικής έκτασης και ιδιωτικών περιουσιών δίπλα στην Αθήνα. Εκτοτε, όχι μόνο έχουν προσπαθήσει να “εφεύρουν” κάποιας μορφής νομιμοφάνεια για τις εργασίες που έκαναν χωρίς την παραμικρή σχετική άδεια, αλλά και ενέπαιξαν όσους έχουν υποστεί ζημιές, αφού έστειλαν εμπειρογνώμονες όλων των ειδών να εκτιμήσουν τις ζημιές για να γυρίσουν αργότερα να ισχυριστούν ότι δήθεν υπήρξαν “δυο” φωτιές και συνεπώς δεν έχουν ευθύνη αποζημιώσεων των ζημιών.

Αυτός εξακολουθεί μέχρι και σήμερα, χωρίς καμιά ντροπή, να είναι ο υπερασπιστικός ισχυρισμός τους, παρόλο που έχει προ ετών πολλαπλώς καταρριφθεί και πλήρως απαξιωθεί, ως ανυπόστατος, στις δικαστικές αίθουσες. Οσο, λοιπόν, περισσότερα από 7 χρόνια τώρα, οι πληγέντες και το Ελληνικό Δημόσιο παραμένουν αναποζημίωτοι και παλεύουν να δικαιωθούν, οι δύο εταιρείες εξακολουθούν να “ποιούνται την νήσσαν”, διαφημίζοντας παράλληλα τις “περιβαλλοντικές επιτυχίες” τους, ενόσω παίζουν την “κολοκυθιά” για το ποιος φταίει και ποιος έχει την ευθύνη».

Η θέση των δύο εμπλεκόμενων εταιρειών για τα γεγονότα

Η «Εφ.Συν.» επικοινώνησε με τις δύο εμπλεκόμενες εταιρείες, ζητώντας την άποψή τους για τα πραγματικά περιστατικά, τις αγωγές, όπως και αν υπάρχει οποιαδήποτε περίπτωση συμβιβασμού με τους πληγέντες.

ΑΚΤΩΡ

Σχετικά με το συμβάν στο οποίο αναφέρεσθε, η Εταιρεία, αρνούμενη αιτιολογημένα και τεκμηριωμένα κάθε ευθύνη της, έχει εκθέσει τις νομικές και ουσιαστικές θέσεις της ενώπιον των αρμοδίων Δικαστηρίων που έχουν επιληφθεί της εν λόγω υπόθεσης. Η Εταιρεία μας θα σεβαστεί απόλυτα κάθε δικαστική απόφαση που θα εκδοθεί, όπως ο νόμος ορίζει.

LIDL

Προφανώς και είναι σε γνώση της εταιρίας μας οι εν λόγω διεκδικήσεις των κατοίκων της περιοχής. Η Lidl Ελλάς, ως γνωστόν, δραστηριοποιείται στο χώρο του λιανικού εμπορίου και δεν ασκεί οικοδομικές εργασίες, δεν εκτελεί, δεν αναλαμβάνει, ούτε και επιβλέπει οικοδομικά έργα κατασκευής, επισκευής ή συντήρησης.

Στην εν λόγω περίπτωση η εταιρία μας ανέθεσε με ιδιωτικό συμφωνητικό το σύνολο του έργου «Εκσυγχρονισμό και προσθήκη χώρου Bake Off και Η/Ζ καταστήματος Lidl στο Πόρτο Ράφτη» ως και την επίβλεψη και διεύθυνση αυτού στην ανάδοχο εταιρία ΑΚΤΩΡ ΑΤΕ, η οποία, ως εργολάβος του έργου ανέλαβε την εκτέλεση γενικά όλων των εργασιών που απαιτούνταν για την αποπεράτωση του έργου με τη δική της αποκλειστική φροντίδα και επιμέλεια.

Ταυτόχρονα η εργολάβος εταιρία ανέλαβε ρητά την υποχρέωση να τηρεί όλα τα νόμιμα μέτρα και μέσα ασφαλείας και να εκτελεί τις εργασίες κατά τρόπο που να αποφεύγεται η πρόκληση ατυχήματος ή ζημιάς σε οποιαδήποτε πρόσωπα ή όμορα ακίνητα ή εγκαταστάσεις. Φέρει, επομένως, την αποκλειστική ευθύνη για την αποκατάσταση των ζημιών που προξενήθηκαν από την εκδήλωση της πυρκαγιάς, σε περίπτωση βέβαια που αναγνωριστεί η υπαιτιότητά της. Η εταιρία μας δεν είχε καμία εμπλοκή στην ποινική διαδικασία που ακολουθήθηκε και η οποία έχει καταστεί αμετάκλητη.

Ως προς τις αστικές αξιώσεις έχει εκδοθεί ήδη προδικαστική απόφαση που την απαλλάσσει από οποιαδήποτε ευθύνη. Ως εκ τούτου, δεν υπάρχει ουδεμία περίπτωση να συμβιβαστεί η εταιρία μας με οποιοδήποτε αίτημα περιοίκων.

Πηγή : Efsyn.gr