Ο πρώην πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Δημήτρης Χριστόφιας, που απεβίωσε την Παρασκευή 21 Ιουνίου σε ηλικία 72 ετών, γεννήθηκε στο κατεχόμενο από τα τουρκικά στρατεύματα Δίκωμο της επαρχίας Κερύνειας, στις 29 Αυγούστου 1946. Ήταν νυμφευμένος με την Έλση Χηράτου με την οποία απέκτησε δύο κόρες και ένα γιο.

Συλλυπητήρια μηνύματα

«Είναι με μεγάλη θλίψη που πληροφορήθηκα το θάνατο του Δημήτρη Χριστόφια. Ενός πολιτικού που για χρόνια πορευτήκαμε σε παράλληλες πορείες, πάντοτε όμως για το καλό του τόπου. Στην οικογένειά του στέλνω τα πιο θερμά μου συλλυπητήρια» έγραψε στο προσωπικό του λογαριασμό στο Twitter ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης.

Εκτάκτως συνεδριάζει σήμερα, Σάββατο, το υπουργικό συμβούλιο για να ληφθούν αποφάσεις σχετικά με την κηδεία και την ταφή του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας Δημήτρη Χριστόφια, ο οποίος απεβίωσε χθες το απόγευμα έπειτα από μακρά παραμονή στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας και βεβαρημένο ιατρικό ιστορικό.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος επικοινώνησε τηλεφωνικώς με τη σύζυγο του εκλιπόντος πρώην Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κα Έλση Χριστόφια, στην οποία εξέφρασε τα ειλικρινή του συλλυπητήρια για τον θάνατο του Δημήτρη Χριστόφια.

«Με θλίψη αποχαιρετούμε τον Δημήτρη Χριστόφια, έναν γνήσιο ηγέτη του Κυπριακού λαού, έναν μεγάλο αγωνιστή της Αριστεράς, πάντοτε μπροστάρη στους κοινωνικούς αγώνες και ιδιαίτερα στον αγώνα για την επανένωση της Κύπρου και την ειρηνική συμβίωση όλου του Κυπριακού λαού. Το σπουδαίο έργο του θα μείνει παρακαταθήκη για το μέλλον. Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένεια και στους οικείους του», αναφέρει σε ανάρτησή του στο Twitter, για τον θάνατο του Δημήτρη Χριστόφια, ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας.

«Η πορεία του Δημήτρη Χριστόφια ήταν καθοριστική στη νεότερη ιστορία της Κύπρου. Ως Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεργάστηκε αρμονικά με όλους τους Έλληνες πρωθυπουργούς και υπηρέτησε τις ελληνοκυπριακές σχέσεις. Στην οικογένειά του και το ΑΚΕΛ τα θερμά μου συλλυπητήρια», αναφέρει ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης, με ανάρτηση στο twitter, για το θάνατο του Δ. Χριστόφια.

«Με ιδιαίτερη συγκίνηση ο Ελληνισμός πληροφορήθηκε σήμερα το θάνατο του Δ. Χριστόφια» δήλωσε ο πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων Νίκος Βούτσης υπογραμμίζοντας πως «ο Δ. Χριστόφιας δεν υπήρξε μόνο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Βουλής των αντιπροσώπων της Κύπρου, αλλά και ένας συννεπής αγωνιστής της αριστεράς».

«Από τα μαθητικά του ακόμη χρόνια πάλεψε για τα δίκαια του λαϊκού κινήματος. Και από τα αξιώματα με τα οποία τον τίμησε το κόμμα του και ο Κυπριακός λαός αγωνίστηκε μαχητικά για την επίτευξη μιας δίκαιης, βιώσιμης και λειτουργικής λύσης στο Κυπριακό ζήτημα. Για την απώλειά του εκφράζω τα βαθύτατα συλλυπητήριά μου στην οικογένειά του», αναφέρει ο κ. Βούτσης.

«Εκφράζω τη βαθύτατη θλίψη μου για το θάνατο του φίλου Δημήτρη Χριστόφια» αναφέρει ο πρόεδρος του ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ Δημοκρατών Σοσιαλιστών και πρώην πρωθυπουργός Γ.Παπανδρέου.

«Με το Δημήτρη Χριστόφια συνεργάστηκα στενά, ως Υπουργός Εξωτερικών, αλλά και ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας, σε πολύ κρίσιμες στιγμές με κοινό στόχο την επίτευξη μιας λύσης του Κυπριακού που να διασφαλίζει την κυριαρχία, την ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα, την ενότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας και να αποκλείει κάθε δικαίωμα στρατιωτικής επέμβασης από ξένες δυνάμεις.

Μιας λύσης, που όπως ο ίδιος δήλωσε, όταν ανέλαβε τα καθήκοντα του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας το 2008, να επανενώνει το έδαφος, το λαό, τους θεσμούς και την οικονομία της Κύπρου στο πλαίσιο μιας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας.

Τα θερμά μου συλλυπητήρια στη σύζυγο του Έλση, την οικογένεια του και τους συντρόφους του του ΑΚΕΛ», αναφέρει ο κ. Παπανδρέου.

Η Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ με βαρύτατη θλίψη ανακοινώνει το θάνατο του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας και τέως Γενικού Γραμματέα της Κ.Ε. του Κόμματος, σύντροφου Δημήτρη Χριστόφια. Ο Δημήτρης Χριστόφιας εδώ και αρκετό διάστημα νοσηλευόταν στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας με βεβαρημένη την κατάσταση της υγείας του.

Αυτή την ώρα συνέρχεται η Γραμματεία της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος η οποία σε συνεννόηση με την οικογένεια θα αποφασίσουν τις λεπτομέρειες σχετικά με την κηδεία. Η Κεντρική Επιτροπή του ΑΚΕΛ εκφράζει θερμά συλλυπητήρια στη σύζυγο του, συντρόφισσα Έλση και σε όλη του την οικογένεια.

Ο γ.γ. της ΚΕ του ΑΚΕΛ, Άντρος Κυπριανού, σύμφωνα με σχετική ενημέρωση, επικοινώνησε σήμερα τηλεφωνικά με τον γ.γ. της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα, προκειμένου να τον ενημερώσει για τον θάνατο του Δημήτρη Χριστόφια, επιφανούς στελέχους του ΑΚΕΛ, πρώην γ.γ. και προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Δημήτρης Κουτσούμπας, εξέφρασε στον Άντρο Κυπριανού τα θερμά συλλυπητήρια του κόμματος προς το ΑΚΕΛ, αλλά και την οικογένεια του Δημήτρη Χριστόφια.

Η Κεντρική Επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας με ανακοίνωσή της εκφράζει τη βαθειά της λύπη «για τον απροσδόκητο θάνατο του συντρόφου Δημήτρη Χριστόφια, επιφανούς στελέχους του ΑΚΕΛ, πρώην γ.γ. της ΚΕ του ΑΚΕΛ και Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τον οποίο το ΚΚΕ διατήρησε για δεκαετίες θερμές συντροφικές σχέσεις».

Ο σύντροφος Δημήτρης Χριστόφιας «έφυγε» μετά από σκληρή μάχη που έδινε το τελευταίο διάστημα», αναφέρεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Κ.Σ. της ΕΔΟΝ, εκφράζοντας τα θερμά του συλλυπητήρια στην οικογένεια του εκλιπόντος.

«Από σήμερα, η Κύπρος και το Λαϊκό Κίνημα της Κύπρου είναι πιο φτωχά. Το οικοδόμημα της ΕΔΟΝ, που ο Δημήτρης Χριστόφιας υπηρέτησε για τόσα χρόνια και από τη θέση του Γενικού Γραμματέα, πενθεί μαζί με ολόκληρο τον λαό.

Αυτή την ώρα τα λόγια περισσεύουν. Ακριβέ μας σύντροφε, σε ευχαριστούμε για όλα όσα πρόσφερες, για όλα όσα μας δίδαξες, για το παράδειγμα που πάντα ήσουν. Η ΕΔΟΝ θα έχει για πάντα τη ζωή και τη δράση σου, φάρο και καθοδηγητή», προστίθεται στην ανακοίνωση.

Η ΕΔΟΝ αποφάσισε να αφιερώσει το 32ο Παγκύπριο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών στον Δημήτρη Χριστόφια, ως ελάχιστο φόρο τιμής.

Τα συλλυπητήριά τους για τον θάνατο του Δημήτρη Χριστόφια εξέφρασαν ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος καθώς και η νεολαία του Δημοκρατικού Κόμματος. «Ο Δημήτρης Χριστόφιας υπηρέτησε την Κυπριακή Δημοκρατία και τον κυπριακό λαό σε όλη του τη ζωή, με εργατικότητα, ζήλο και αφοσίωση, σε όσα πίστευε. Συλλυπητήρια στο ΑΚΕΛ, του οποίου ο Δημήτρης Χριστόφιας ήταν ηγετική φυσιογνωμία» αναφέρεται στην ανακοίνωση του κόμματος.

Η Νεολαία του Δημοκρατικού Κόμματος εξέφρασε επίσης τα συλλυπητήριά της στον κόσμο του ΑΚΕΛ και της ΕΔΟΝ , καθώς και στον Γενικό Γραμματέα της ΕΔΟΝ, γιο του εκλιπόντος, Χρίστο Χριστόφια.

Ο Πρόεδρος και τα στελέχη του Δημοκρατικού Συναγερμού εξέφρασαν επίσης τα συλλυπητήριά τους στην οικογένεια και τους οικείους του πρώην προέδρου. «Παρά τις ιδεολογικές διαφορές, αναγνωρίζουμε τον ανθρώπινο του χαρακτήρα, την τιμιότητα που τον διέκρινε καθώς και την αγάπη του για τον απλό άνθρωπο», τονίζεται στην ανακοίνωση που εξέδωσε το κόμμα.

«Ο Δημήτρης Χριστόφιας ήταν άξιος ηγέτης. Μας έδειξε ότι η Αριστερά πρέπει να διεκδικεί τη διακυβέρνηση, να κάνει συμμαχίες και να βάζει τα χέρια της στη φωτιά για να λύνει τα προβλήματα του λαού. Θα τον θυμόμαστε πάντα», αναφέρει σε ανάρτησή του στο Twitter, ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Νίκος Παππάς.

Ποιος ήταν ο Δημήτρης Χριστόφιας

Ο Δημήτρης Χριστόφιας σπούδασε στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Επιστημών της Μόσχας (1969-1971) και στην Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών της ΕΣΣΔ (1971-74), απ’ όπου έλαβε τον τίτλο του διδάκτορα Ιστορίας.

Το 1964 έγινε μέλος του ΑΚΕΛ, της Παγκύπριας Εργατικής Ομοσπονδίας (ΠΕΟ) και της Ενιαίας Δημοκρατικής Οργάνωσης Νεολαίας (ΕΔΟΝ). Το 1969, στο 5ο συνέδριο της ΕΔΟΝ, εξελέγη μέλος του Κεντρικού Συμβουλίου της οργάνωσης.

Ενώ σπούδαζε στο Γυμνάσιο, πουλούσε την εφημερίδα-όργανο του ΑΚΕΛ, «Χαραυγή», και τα καλοκαίρια εργαζόταν στις οικοδομές με τον πατέρα του, που ήταν οικοδόμος.

Μετά τη θητεία του στην Εθνική Φρουρά, εργάστηκε ως λογιστής σε εταιρία ειδών ζαχαροπλαστικής.

Τον Απρίλιο του 1974, μετά το πέρας των σπουδών του, επέστρεψε στην Κύπρο και προσελήφθη ως έμμισθος στην ΕΔΟΝ.

Το 1977 εξελέγη γενικός γραμματέας της ΕΔΟΝ, θέση την οποία κατείχε μέχρι και το 1987.

Το 1982 εξελέγη μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΑΚΕΛ, το 1986 μέλος του Πολιτικού Γραφείου της Κεντρικής Επιτροπής και το 1987 μέλος της Γραμματείας της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Μετά το θάνατο του γενικού γραμματέα του ΑΚΕΛ Εζεκία Παπαϊωάννου, στις 10 Απριλίου 1988, το Πολιτικό Γραφείο της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος τον όρισε προσωρινό γενικό γραμματέα. Στις 22 Απριλίου 1988 η ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής τον εξέλεξε γενικό γραμματέα της, αξίωμα στο οποίο επανεξελέγη άλλες τέσσερις φορές, το 1990, το 1995, το 2000 και το 2005.

Εξελέγη βουλευτής Κερύνειας με το ΑΚΕΛ-Αριστερά- Νέες Δυνάμεις στις εκλογές της 19ης Μαΐου 1991 και επανεξελέγη στις εκλογές της 26ης Μαΐου 1996, της 27ης Μαΐου 2001 και της 21ης Μαΐου 2006.

Το 1999 υποβλήθηκε σε σε επεμβαση ανοιχτής καρδιάς στο Λονδίνο και πέντε μήνες αργότερα υποβλήθηκε με επιτυχία σε μεταμόσχευση νεφρού.

Διετέλεσε Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων για δύο κοινοβουλευτικές περιόδους (2001-2006 και 2006-2011).

Τον Ιούλιο του 2007 η Παγκύπρια Συνδιάσκεψη του ΑΚΕΛ αποφασίζει με συντριπτική πλειοψηφία (92,7% έναντι 6,6%) να προτείνει την υποψηφιότητά του για την προεδρία της Δημοκρατίας στις εκλογές του 2008 στους εταίρους του στον κυβερνητικό συνασπισμό (ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ) και στον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Τάσσο Παπαδόπουλο. Ήταν η πρώτη φορά που το ΑΚΕΛ αποφάσιζε να διεκδικήσει με δικό του υποψήφιο το προεδρικό αξίωμα. Η απόφαση αυτή οδήγησε σε διάλυση της τριμερούς κυβερνητικής συνεργασίας (που ίσχυε από το 2003), καθώς το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ υποστήριξαν την επανεκλογή Παπαδόπουλου.

17/2/2008: Έρχεται δεύτερος, με ποσοστό 33,29% των ψήφων στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών και αναμετράται στον δεύτερο γύρο με αντίπαλο τον Ιωάννη Κασουλίδη που είχε έρθει πρώτος στον πρώτο γύρο με ποσοστό 33,51%. Ο Τάσσος Παπαδόπουλος ήρθε τρίτος με ποσοστό 31,79% των ψήφων και αποκλείστηκε από τον δεύτερο γύρο.

24/2/2008: Εκλέγεται πρόεδρος στον δεύτερο γύρο με ποσοστό 53,36% έναντι 46,64% του Ι. Κασουλίδη. Την υποψηφιότητά του στήριξαν το ΑΚΕΛ, οι Ενωμένοι Δημοκράτες και προσωπικότητες ενώ στον δεύτερο γύρο τον στήριξαν επίσης το ΔΗΚΟ, η ΕΔΕΚ και οι Οικολόγοι, που στον πρώτο γύρο είχαν υποστηρίξει την υποψηφιότητα Παπαδόπουλου.

28/2/2008: Αναλαμβάνει καθήκοντα. Παραμένει στο αξίωμα μέχρι τον Φεβρουάριο του 2013, όταν πρόεδρος της Δημοκρατίας εκλέγεται ο Νίκος Αναστασιάδης.

Η έκρηξη στο Μαρί και η απόδοση ευθυνών

Στις 11/7/2011, 13 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 61 τραυματίστηκαν από εκρήξεις σε εμπορευματοκιβώτια πυρίτιδας που φυλάσσονταν στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» της Εθνικής Φρουράς στην περιοχή Ζύγι-Μαρί. Η πυρκαγιά που προκλήθηκε επεκτάθηκε στον ηλεκτροπαραγωγικό σταθμό Βασιλικού, προκαλώντας τεράστιες ζημιές. Μεταξύ των νεκρών ήταν ο διοικητής του ναυτικού, πλοίαρχος Ανδρέας Ιωαννίδης, καθώς και ο διοικητής της ναυτικής βάσης, αντιπλοίαρχος Λάμπρος Λάμπρου. Σκοτώθηκαν επίσης ο αρχικελευστής Κλεάνθης Κλεάνθους, ο κελευστής Μιχάλης Ηρακλέους και οι ναύτες, δίδυμα αδέλφια, Μιλτιάδης και Χριστάκης Χριστοφόρου. Τη ζωή τους έχασαν επίσης ο αρχιλοχίας της πυροσβεστικής Ανδρέας Παπαδόπουλος, οι πυροσβέστες Βασίλης Κρόκος, Σπύρος Τταντής, Παναγιώτης Θεοφίλου και Αδάμος Αδάμου, καθώς και ο αρχιπυροσβέστης Γιώργος Γιακουμή. Δύο ημέρες αργότερα απεβίωσε και ο 19χρονος Αντώνης Χαραλάμπους, που είχε τραυματιστεί σοβαρά.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η έκρηξη σημειώθηκε σε υλικό που είχε κατασχεθεί το 2009 από ιρανικό πλοίο το οποίο έπλεε στα χωρικά ύδατα της Κύπρου και είχε προορισμό τη Συρία.

Το πόρισμα της επιτροπής που διόρισε το υπουργικό συμβούλιο για να ερευνήσει την υπόθεση και παραδόθηκε στις 3/10/2011 από τον πρόεδρό της Πόλυ Πολυβίου απέδωσε στον πρόεδρο Δημήτρη Χριστόφια την κύρια ευθύνη για την τραγωδία. Όπως ανέφερε, ο πρόεδρος είχε θεσμικές αλλά και προσωπικές ευθύνες, επειδή δεν χειρίστηκε καλά το θέμα της παραμονής του επικίνδυνου φορτίου του ιρανικού πλοίου στην Κύπρο, επιδεικνύοντας ασύγγνωστη αμέλεια και ολιγωρία. Ο Δ. Χριστόφιας αμφισβήτησε το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής και είπε ότι δεν πρόκειται να παραιτηθεί, απορρίπτοντας κατηγορηματικά ότι φέρει προσωπική ευθύνη για την έκρηξη.

Στις 15/2/2013, σε διάγγελμα-αποτίμηση της πενταετούς θητείας του, δήλωσε ότι αποχωρεί με το κεφάλι ψηλά επειδή έκανε σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες ό,τι μπορούσε για να επιτύχει το καλύτερο για την Κύπρο. Είπε ότι η μεγαλύτερη πικρία του σχετίζεται με το τραγικό δυστύχημα στο Μαρί και ότι ένιωθε επίσης μεγάλη πικρία γιατί δεν κατάφερε να υλοποιήσει το όραμα της ζωής του για επίλυση του Κυπριακού.

Βραβεία-διακρίσεις

3/12/2004: Αναγορεύεται σε επίτιμο διδάκτορα του Τμήματος Διεθνών Ευρωπαϊκών και Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

10/12/2007: Ο επισκεπτόμενος την Κύπρο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, του απομένει το μετάλλιο Αλεξάντερ Πούσκιν για τη συμβολή του στην εδραίωση της φιλίας και της αλληλοκατανόησης μεταξύ των δύο λαών, καθώς και για την υποστήριξη του ρωσικού πληθυσμού και της ρωσικής γλώσσας.

20/11/2008: Αναγορεύεται επίτιμος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας.

9/4/2009: Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος Β΄του απονέμει το Μεγαλόσταυρο μετ’ αστέρος της Εκκλησίας του Αγίου και Αποστόλου Μάρκου, που είναι η μεγαλύτερη τιμητική διάκριση της αλεξανδρινής εκκλησίας.

26/4/2009: Ανακηρύσσεται επίτιμος δημότης Νάουσας.

21/6/2009: Ανακηρύσσεται επίτιμος δημότης Υπάτης.

19/8/2009: Ανακηρύσσεται επίτιμος δημότης Αστυπάλαιας.

9/9/2009: Ανακηρύσσεται επίτιμος διδάκτορας Συστημάτων Επικοινωνίας στις Διεθνείς Σχέσεις από το Πανεπιστήμιο για ξένους της Περούτζια.

28/9/2009:Τιμάται με την ανώτατη διάκριση της Κούβας, το μετάλλιο Χοσέ Μαρτί.

14/11/2009: Ο δήμαρχος Καλαμαριάς Χριστόδουλος Οικονομίδης του απονέμει τον τίτλο του επίτιμου δημότη και το Χρυσό Κλειδί της Καλαμαριάς.

19/3/2010: Αναγορεύεται επίτιμος διδάκτορας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Κατεύθυνσης του Πανεπιστημίου Πατρών.

14/12 2010: Αναγορεύεται επίτιμος διδάκτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

22/6/2011: Αναγορεύεται επίτιμος διδάκτορας της Σχολής Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.

4/7 2011: Αναγορεύεται επίτιμος διδάκτορας φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Μαριούπολης,

10/1/2013: Τιμάται με το Ανώτατο Παράσημο του Πατριαρχείου Κιλικίας στη Βηρυτό από τον Πατριάρχη Κιλικίας Αράμ.

30 /1/2013: Παρασημοφορείται με το Ανώτατο Παράσημο της Δημοκρατίας της Σερβίας, από τον πρόεδρο της χώρας Τόμισλαβ Νίκολιτς σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε στο προεδρικό μέγαρο στο Βελιγράδι.

ΑΠΕ