Ο Καθηγητής Τριαντάφυλλος Αλμπάνης, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, διευθυντής του Τμήματος Χημείας και των Εργαστηρίων Ελέγχου Προστασίας και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος, τίμησε στο Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών τα 20 χρόνια της Σχολής Θετικών Επιστημών και Τεχνολογίας του ΕΑΠ. Η ενδιαφέρουσα ομιλία στην Σχολή που υπηρέτησε μέχρι πρόσφατα, είχε ως θέμα:

"Η παρουσία των φαρμακευτικών ενώσεων στο περιβάλλον - Επίπεδα συγκεντρώσεων και Επιπτώσεις".

Κατά την 20λεπτή ομιλία του, αναφέρθηκε στη συμμετοχή του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων με Ακαδημαϊκά ιδρύματα από άλλες έξι Ευρωπαϊκές χώρες, σε πιλοτική Πανευρωπαϊκή μελέτη για την ρύπανση των υδάτων από χημικά προϊόντα.

Η κύρια περιοχή της μελέτης που ολοκληρώθηκε εστίασε σε παράκτιες περιοχές του Ιονίου όπου υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση Ιχθυοκαλλιεργειών με αλιεύματα που καταναλώνονται σε όλη τη χώρα και εξάγοντα.

«Η Ελλάδα σήμερα είναι στους επτά μεγαλύτερους παραγωγούς στον τομέα των Ιχθυοκαλλιεργειών» ανέφερε σχετικά με τα βασικά δεδομένα που έδωσαν την ώθηση για την έρευνα των επιστημόνων, εξηγώντας επίσης ότι «μέχρι το 1990 δεν είχαμε στοιχεία για τη χρήση των φυτοφαρμάκων στη χώρα ενώ τα 'ανθρωποφάρμακα' δεν υπήρχε κανένα στοιχείο, μέχρι πριν από 10 χρόνια».

Από την επιστημονική βιβλιογραφία ανέφερε ότι «από τις συνολικές οργανικές ενώσεις που παράγονται μέσω της ανθρώπινης δραστηριότητας (δυνητικούς ρυπαντές) το 85% καταλήγει στον Ωκεανό καθώς η επιβάρυνση στα ποτάμια είναι προσωρινή με δεδομένο ότι ο τελικός τους αποδέκτης είναι οι παράκτιες περιοχές».

Οσον αφορά την χημική βιομηχανία εξήγησε ότι «σε ετήσια βάση παράγουμε 1.000 νέες χημικές ενώσεις ενώ οι ενώσεις που έχουν παραχθεί μέχρι σήμερα, παγκοσμίως, είναι πάνω από 6 εκατομμύρια».

«Αυτό που αξίζει να ερευνηθεί σήμερα είναι οι αναδυόμενοι λεγόμενοι ρύποι, νέες χημικές ενώσεις που είναι δυνητικά τοξικές» τόνισε και ανέφερε πως στους αναδυόμενους ρύπους εντάσσονται φυτοφάρμακα και φυτοπροστατευτικά προϊόντα αλλά και τα χημικά προϊόντα προσωπικής φροντίδας ('ανθρωποφάρμακα').

Μετά από έρευνα που έγινε στην Ηπειρο, στην Λωρίδα της Σαγιάδας και τις εκβολές του Καλαμά όπου υπάρχει η πιο εντατική εκμετάλλευση σε επίπεδο Ιχθυοκαλλιεργειών στη χώρα, σύμφωνα με τον κ.Αλμπάνη εντοπίστηκαν:

@ σε σύνολο 600 δειγμάτων που ελήφθησαν σε διαφορετικά σημεία, εντοπίστηκε η ύπαρξη φυτοφαρμάκων και άλλων φυτοπροστατευτικών ουσιών - ρυπαντών. Σε ποσοστό 67% των δειγμάτων που ελήφθησαν, εντοπίστηκαν χημικές ενώσεις πάνω από μια ενώ σε κάποιο πιο περιορισμένο αριθμό δειγμάτων υπήρχαν από 5-10 από τις ερευνώμενες ενώσεις - ρύποι.

@ μεγάλες συγκεντρώσεις φαρμακευτικών ουσιών που περιέχονται σε ψυχιατρικά φάρμακα, αντιβιοτικά και κυρίως αναλγητικά, δείγμα της εντατικής χρήσης αλλά και άλλων πηγών μόλυνσης όπως τα απόβλητα νοσοκομείων. Οι φαρμακευτικές χημικές ενώσεις, σε μεγάλο επίσης ποσοστό όπως τα φυτοφάρμακα, συνυπάρχουν στα ίδια δείγματα που ερευνήθηκαν.

Υψηλές συγκεντρώσεις ψυχιατρικών ουσιών εντοπίστηκαν στις εκβολές των ποταμών Λούρου και Αραχθου που αποτελούν ένα ενιαίο οικοσύστημα (κύκλο ζωής στη φύση) για τους υδρόβιους οργανισμούς.

«Σε ιζήματα στις εκβολές υπάρχουν οργανισμοί θαλάσσιοι που ζουν αποκλειστικά εκεί» υπενθύμισε στο κοινό ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, προβαίνοντας στην εκτίμηση πως «πλέον οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η επιβάρυνση είναι ίδια για τα ανθρωποφάρμακα, με τα φυτοφάρμακα!»

Οπως ανέφερε, στα δείγματα που ελήφθησαν και εξετάστηκαν, εντοπίζονται ακόμη και σήμερα αγροτικά προϊόντα επιβαρυμένα με φυτοφάρμακα, τα οποία είναι απαγορευμένα εδώ και χρόνια.

Πλέον, μετά την χρήσιμη πιλοτική αυτή ερευνητική προσπάθεια που χρηματοδοτήθηκε από το 7ο Πρόγραμμα - Πλαίσιο της Ε.Ε. για την Ερευνα και την Τεχνολογική Ανάπτυξη σε επτά χώρες, μεταξύ των οποίων Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία, Γαλλία και Νορβηγία ήδη ολοκληρώθηκε, το Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων προσανατολίζεται στην περεταίρω έρευνα των επιπτώσεων και από τους βιολογικούς καθαρισμούς των Νοσοκομείων, ξεκινώντας από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο των Ιωαννίνων, σε συνεργασία επίσης με τα Νοσοκομεία του Αυλώνα στην Αλβανία και του Μπάρι στην Ιταλία.

ΠΑΝΟΣ ΣΑΚΕΛΛΑΡΟΠΟΥΛΟΣ