Το clawback σκοτώνει την φαρμακοβιομηχανία.
του Αλέξανδρου Γιατζίδη, διευθυντή σύνταξης, medlabnews.gr
Η φαρμακοβιομηχανία κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στη κυβέρνηση και ζητά αναπροσαρμογή του προϋπολογισμού, της φαρμακευτικής δαπάνης. Επίσης ζητούν την κατάργηση του clawback το οποίο φτάνει στο ύψος του 40% κάθε έτος την στιγμή που όταν επιβλήθηκε, θεωρήθηκε προσωρινό μέτρο.
Ο ΕΟΠΥΥ εφάρμοσε το clawback με επιταγή των μνημονίων σε βάρος όλων των παρόχων του (από φαρμακευτικές εταιρείες μέχρι απλών φυσικών προσώπων γιατρών κλπ), από το 2013 και με την προοπτική να το καταργήσει τον επόμενο χρόνο. Όμως όπως τελικά φαίνεται ακόμα και σήμερα συνεχίζει να υπάρχει και μάλιστα έχει τάσεις αυξητικές.
Οι φαρμακοβιομηχανίες διαμαρτύρονται και λένε ότι η άμεση και έμμεση φορολογία των φαρμακευτικών παραγωγικών επιχειρήσεων φτάνει στο 70% του τζίρου τους πράγμα που καθιστά πλέον μη βιώσιμη τη λειτουργία τους.
Ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος ενημερώνει ότι η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη δεν επαρκεί να καλύψει τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες της χώρας μας, η υπέρβασή της είναι ανεξέλεγκτη, οι σπατάλες και οι καταχρήσεις συνεχίζονται, οι μεταρρυθμίσεις καθυστερούν. Η βιωσιμότητα, όμως, του Συστήματος Υγείας συνδέεται με την πρόσβαση των ασθενών στις σωτήριες για τη ζωή τους, υπάρχουσες αλλά και μελλοντικές, θεραπείες. Συνεπώς, η βιωσιμότητα του Συστήματος Υγείας είναι άμεσα συνυφασμένη με τη βιωσιμότητα των φαρμακευτικών εταιριών και αυτό θα πρέπει επιτέλους να γίνει κατανοητό από την πολιτική ηγεσία. Ο κλάδος του φαρμάκου είναι ένας πολύ σημαντικός αναπτυξιακός πυλώνας και η υγεία είναι επένδυση και όχι κόστος για τη χώρα μας. Απαιτείται τώρα μία ξεκάθαρη πολιτική απόφαση για μία προβλέψιμη και πιο βιώσιμη φαρμακευτική πολιτική. Τα περιθώρια έχουν εξαντληθεί.
Αντιλαμβανόμενο το Υπουργείο Υγείας το τεράστιο πρόβλημα που έχει δημιουργηθεί όλα αυτά τα μνημονιακά χρόνια, προτίθεται να αλλάξει τον τρόπο υπολογισμού του clawback.
Μέχρι σήμερα η αναλογία του clawback είναι 90% στην αγορά του φαρμάκου και 10% στα αναπτυσσόμενα φάρμακα δηλαδή στο προϊόν. Το Υπουργείο σκέπτεται να το μεταβάλει, με επικρατέστερη την κατανομή του κατά 70% σε όλη την αγορά του φαρμάκου και κατά 30% στα αναπτυσσόμενα φάρμακα δηλαδή στο προϊόν.
Με αυτό τον τρόπο όμως είναι σαν να «τιμωρούνται» τα φάρμακα που προφανώς η αύξηση των πωλήσεών τους, οφείλεται στο ότι έχουν σημαντικό θεραπευτικό αποτέλεσμα. Υπάρχει δε ο κίνδυνος εταιρείες με καινοτόμα φάρμακα μαζί με το rebate να φτάνουν να επιβαρύνονται με 60 - 70 % των πωλήσεων τους καθιστώντας αδύνατη την λειτουργία τους. Και φυσικά προκειμένου να αντιμετωπιστεί η βιωσιμότητα των εταιρειών υπάρχει κίνδυνος να μην μπορούν να κυκλοφορήσουν νέα και αποτελεσματικά φάρμακα στην Ελληνική αγορά.
Εχει ενδιαφέρον ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις που επιθυμούσαν η αναλογία 90-10 να είναι μέχρι και 50-50 αντιλαμβάνονται τώρα ότι θα πληρώσουν μεγαλύτερο clawback και αν επιτυγχανόταν το 50-50 θα κατέβαλαν ακόμη υψηλότερο.
Μέσα στους επικείμενους σχεδιασμούς επίσης είναι η τιμολόγηση να γίνεται με βάση τη χαμηλότερη τιμή της Ευρωζώνης. Μέχρι σήμερα η τιμή ενός φαρμάκου προέκυπτε από το Μ.Ο. των 3 χαμηλότερων τιμών των 28 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν όμως ισχύσει η χαμηλότερη τιμή μπορεί να διευκολύνει πρόσκαιρα την πολιτική του Υπουργείου όμως πυροδοτεί το φαινόμενο των παράλληλων εξαγωγών δίνοντας σημαντικά οικονομικά κίνητρα στους επιτήδειους. Επίσης υπάρχει κίνδυνος να υπάρξουν προβλήματα επάρκειας φαρμάκων στην χώρα. Είναι χαρακτηριστικό ότι παρόλο που τιμολογούνται τα φάρμακα με το μέσο όρο των 3 χαμηλότερων τιμών των 28 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης-, λόγω των παράλληλων εξαγωγών ο ΕΟΦ αναγκάζεται να δημοσιοποιεί λίστες με φάρμακα για τα οποία απαγορεύει τις εξαγωγές. Επιπλέον μια τέτοια απόφαση έχει κριθεί από τον Μάιο του 2003 ως αντισυνταγματική από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Συγκεκριμένα κρίθηκε αντισυνταγματικός ο νόμος 2992/02 που έθετε τότε ως κριτήριο για τον προσδιορισμό της τιμής των φαρμάκων τη χαμηλότερη τιμή πώλησής τους στην Ευρώπη. Το σκεπτικό ήταν ότι παραβιάζεται η συνταγματικά κατοχυρωμένη οικονομική ελευθερία, που πρέπει να λαμβάνει ως κριτήριο τη λειτουργία μιας ορθολογικά οργανωμένης επιχείρησης που πρέπει να έχει και κάποιο ποσοστό κέρδους.
Η καλύτερη λύση που επιβάλλεται αυτή την στιγμή είναι η αναπροσαρμογή του προϋπολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης σε ρεαλιστικά επίπεδα.
Επίσης επιβάλλεται η εξαίρεση των εμβολίων από τον προϋπολογισμό της φαρμακευτικής δαπάνης καθώς και
η κάλυψη των ανασφάλιστων και των προσφύγων από ειδικούς λογαριασμούς πρόνοιας.
Δυστυχώς την νοοτροπία loss-loss όπως ισχύει σήμερα, οι εταιρείες, δεν μπορούν να την συνεχίζουν για πολλά χρόνια και αν δεν αλλάξει άμεση αντιμετώπιση αυτής της κατάστασης, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να λείψουν φάρμακα απαραίτητα ή να μην έχουμε πρόσβαση στα νέα και αποτελεσματικότερα φάρμακα.
