Σε ένα επετειακό Διοικητικό Συμβούλιο, για τον ένα χρόνο επαναλειτουργίας της ΕΡΤ, σύσσωμη η ηγεσία της διαβεβαίωνε περήφανη πως θεμελίωσε την επιχείρηση, σε ένα νέο διαφορετικό πλαίσιο από την παλιά ΕΡΤ. Την επόμενη μέρα λογοκρινόταν στην ΕΡΤ1 ρεπορτάζ της ΕΡΤ3, που αφορούσε τη δίκη για τον εμπρησμό στις Σκουριές (ακριβώς όπως γινόταν και στην παλιά ΕΡΤ).

Πριν μερικές μέρες σε ρεπορτάζ της ΕΡΤ3 δεν αναφέρονταν καθόλου οι σοβαροί τραυματισμοί διαδηλωτών, σε κινητοποίηση ενάντια στο ασφαλιστικό. Σε ένα άλλο ρεπορτάζ για τους απλήρωτους εργαζόμενους της Φίλκεραμ, και τους πλειστηριασμούς των χώρων του εργοστασίου, αποσιωπούνταν τελείως ο αγώνας της αυτοδιαχειριζόμενης ΒΙΟΜΕ. Ακόμα πιο χαρακτηριστική, η ενημερωτική ανυπαρξία του πολύχρονου αγώνα των απολυμένων εργαζόμενων της Coca-Cola που ούτε σε τηλεοπτικό σποτάκι δεν τολμιέται να αναφερθεί.
Μήπως όμως όλες αυτές οι διαψεύσεις των λεγομένων της ηγεσίας ήταν μεμονωμένα γεγονότα, που χαλάνε την συνολική εικόνα μιας όντως “άλλης λειτουργίας”;

Ας δούμε όμως τι λέει η ίδια η κοινωνία για αυτό το θέμα. Οι ανταποκριτές στην περιφέρεια τονίζουν το ανικανοποίητο του κόσμου όσο αφορά στο ότι δεν εκφράζονται οι κοινωνικές ομάδες, μέσα από την ΕΡΤ.
Αν και τίθεται με ποσοτικούς όρους το πρόβλημα: “κάτι γίνεται, αλλά είναι λίγο σε σχέση με αυτό που περιμέναμε”, η ποιοτική του διάσταση είναι φανερή.

Όχι μόνο δεν δίνεται βήμα στις ενδιαφερόμενες κοινωνικές ομάδες, αλλά και τα ζητήματα εξαντλούνται στις κομματικές αντιπαραθέσεις των οποίων πλέον οι διαφορές είναι ελάχιστες. Σε ζητήματα όπως το ασφαλιστικό, όπου το κομματικό πάνελ δεν διαφοροποιείται αισθητά, η κοινωνική αντίθεση δεν εκφράζεται από πουθενά. Δεν είναι τυχαίο ότι οι εργαζόμενοι που εισέβαλαν στο studio της ΕΡΤ3, είχαν σαν αίτημα να ακουστεί μια διαφορετική άποψη για το ασφαλιστικό. Το ίδιο γίνεται και για τις ιδιωτικοποιήσεις, όπου ακούγεται μια κυρίαρχη άποψη σε διαφορετικές κομματικές εκδοχές , και αφορά κυρίως αν είναι μικρή ή μεγάλη η τιμή της πώλησης.

Το γεγονός ότι υπάρχει το δημόσιο (ή κοινωνικό) αγαθό ενάντια στις λογικές της αγοράς, αποσιωπάται από οικοδεσπότες και καλεσμένους. Φυσικά αυτό δεν συμβαίνει σε απόλυτο βαθμό, υπάρχουν εκπομπές, που σποραδικά δίνουν βήμα και σε «διαφορετικές απόψεις». Αλλά, ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη …

Η κυβερνητική γραμμή υιοθετείται με θρησκευτική ευλάβεια (χωρίς υποχρεωτικά με άνωθεν εντολές), έτσι ώστε να ακολουθούνται και οι αλλαγές της κατά πόδας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το προσφυγικό, όπου στην αρχή της νέας κυβέρνησης, η διαφορετική προσέγγιση άλλαξε το “δημοσιογραφικό” λεξιλόγιο και ο “λαθρομετανάστης” έγινε “πρόσφυγας”. Όταν όμως η πολιτική της κυβέρνησης συμμορφώθηκε με τη συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας, η ενημέρωση στην ΕΡΤ ακολούθησε: ο διασυρμός των αλληλέγγυων, οι εξαναγκαστικές μετακινήσεις προσφύγων-μεταναστών έγιναν σχεδόν εθελοντικές, και ο διαχωρισμός του καλού πρόσφυγα από τον κακό μετανάστη έγιναν η κυρίαρχη αφήγηση· ας θυμηθούμε τις πρώτες τοποθετήσεις του Μουζάλα που μιλούσε για δυσδιάκριτα όρια μεταξύ των δύο αυτών κατηγοριών και τη Χριστοδουλοπούλου που σχεδόν τα καταργούσε μιλώντας μόνο για πρόσφυγες -περασμένα μεγαλεία διηγώντας τα να κλαις… Αυτή η στοίχιση πίσω από την κυβερνητική γραμμή, αφορά όλο το φάσμα του πολιτικού λόγου, αφού η τρόικα έγινε “θεσμοί” και ο εκβιασμός των δανειστών, “αναγκαία μέτρα για την ανάπτυξη”.

Δυστυχώς όμως ο εναγκαλισμός με την λογική της εξουσίας είναι σχεδόν ολοκληρωτικός. Όταν απαγορεύτηκε η δημοσιογραφική κάλυψη της απομάκρυνσης των προσφύγων από την Ειδομένη, με το πρόσχημα ότι οι κάμερες δημιουργούν εντάσεις, στην εκπομπή “Αθήνα-Θεσσαλονίκη”, η καλεσμένη στο πάνελ δημοσιογράφος του Παραπολιτικά-fm, υιοθέτησε πλήρως την λογική της εξουσίας ότι η οργή είναι “τεχνητή” και υφίσταται μόνο όταν υπάρχει τηλεοπτική κάλυψη.

Το περίεργο είναι ότι δεν αντέδρασε κανείς συνάδελφος της, παρά μόνο για να πουν ότι παρά ταύτα δεν αισθάνονται καλά όταν ακυρώνεται το ρεπορτάζ. Όταν ακυρώνεται η απλή λογική που λέει ότι η οργή και η αγανάκτηση υπάρχουν (όταν σε εξαναγκάζουν σε κάτι), αλλά για να τις εκφράσεις χρειάζεται να είναι παρών ο υπαίτιος ή το μέσο που θα μεταφέρει το μήνυμα στον υπαίτιο, τότε ακυρώνεται και ο ρόλος του δημοσιογράφου. Ένας ρόλος που θα ήταν αυτονόητος για μια δημόσια ραδιοτηλεόραση: ο δημοσιογράφος πρέπει να ελέγχει την εξουσία και να δίνει φωνή στις αδύναμες κοινωνικές ομάδες. Στην σημερινή ΕΡΤ (εκτός από μερικές εξαιρέσεις) δε συμβαίνει ούτε το ένα ούτε το άλλο. Άρα δεν μπορεί να ονομάζεται δημόσια. Η δημόσια ραδιοτηλεόραση οφείλει να παρουσιάζει και να αναλύει τις διαφορετικές απόψεις πέρα από τις κομματικές αντιπαραθέσεις.
Και πώς να ονομάζεται δημόσια όταν η πολιτική της καθοδηγείται μόνο από τα συντηρητικά ιδεολογήματα.

Αυτό γίνεται ακόμα πιο φανερό στην ΕΡΤ3 που επέλεξε να μη συνεχίσει τις εκπομπές του δίχρονου αγώνα όπως το “Κόσμος Εν Κινήσει”, το “Παιδεία Σε Κρίση” και τη “Zona Rossa”. Αντί αυτών παίζει συνεχώς επαναλήψεις με μαγειρέματα ... Η σύνδεση με την κοινωνία διακόπηκε από φράχτες και μελλούμενες κάρτες εισόδου-εξόδου. Το κάθετα ιεραρχικό μοντέλο επιλέχτηκε για να μπορεί να εξυπηρετεί συγκεκριμένες κυβερνητικές πολιτικές, που με τη σειρά τους εξυπηρετούν την κυρίαρχη φιλελεύθερη άποψη. Αυτή που θέλει όλα να κινούνται γύρω από την επιχειρηματικότητα (ακόμα και οι πρόσφυγες) και το κράτος της αγοράς.

Η ηγεσία της ΕΡΤ3 ακολουθώντας την ηγεσία της ΕΡΤ, επέλεξε να γιορτάσει τον ένα χρόνο επαναλειτουργίας. Αυτοί που επέλεξαν να ακυρωθούν τα χαρακτηριστικά του αγώνα μέσα στο πρόγραμμα της ΕΡΤ3, θα πανηγυρίσουν με φορείς και άρχοντες που ήταν βουβοί στο κλείσιμό της.

Ξεχνάνε όμως ότι η ΕΡΤ3 δεν έκλεισε ΠΟΤΕ. Συνέχισε να λειτουργεί επί δύο χρόνια με ελάχιστα μέσα, αλλά με τη μέγιστη σύνδεση που είχε ποτέ η ΕΡΤ με την κοινωνία, δείχνοντας το δρόμο για να μετασχηματιστεί από κρατική σε δημόσια. Η επιλογή των κρατούντων έχει γίνει.
Το μια από τα ίδια (κρατική και κομματική ΕΡΤ), είναι εδώ, σε χειρότερη εκδοχή από το παρελθόν.

Μεγάλο όμως μέρος των εργαζομένων δεν συναινεί σε αυτή την πολιτική. Το «διοίκηση και εργαζόμενοι μαζί …» δεν τους αφορά.
Γι’ αυτό και δηλώνουν ανοιχτά ότι «συνένοχους στον φόνο δεν θα μας έχετε»…