Ταξίδι στην Ήπειρο και στον ποταμό Καλαμά: Στην Αφύλαχτη Διάβαση της ΕΡΤopen 20.00-22.00
Ο ποταμός Καλαμάς στη θέση «Άσπρα Πηγάδια».
Αφύλαχτη Διάβαση: Ένα λαογραφικό και ιστορικό ταξίδι στην Ήπειρο με οδηγό τον ποταμό Καλαμά.
Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2016, 8-10 το βράδυ.
Με την Αρχοντούλα Πέτρου και τον Θωμά Σίδερη.
Ο Καλαμάς λέγεται αλλιώς και Θύαμις ή Θύαμης, από το ρήμα θύω, που σημαίνει «κινούμαι άγρια». Και πράγματι, τα νερά του είναι ορμητικά, ειδικότερα στα σημεία εκείνα που σχηματίζονται φυσικοί καταρράκτες.
Οι πηγές του βρίσκονται στο όρος Δούσκο, κοντά στα σύνορα του νομού Ιωαννίνων με την Αλβανία. Με κατεύθυνση από βορρά προς νότο, διασχίζει το επίμηκες λοφώδες οροπέδιο που σχηματίζεται ανάμεσα στα όρη Κασιδιάρης και Μιτσικέλι. Η περιοχή αυτή καλείται Κοιλάδα του Άνω Καλαμά (ή απλά κάμπος από τους ντόπιους) και είναι γνωστή ως το σημείο απόκρουσης της ιταλικής εισβολής το 1940 από τις ελληνικές δυνάμεις υπό τον Χ. Κατσιμήτρο, διοικητή της 8ης Μεραρχίας. Στα νότια του Κασιδιάρη, ο ποταμός στρέφεται προς τη Θεσπρωτία, την οποία διαρρέει με κατεύθυνση ανατολικά προς δυτικά. Εκβάλλει στο Ιόνιο Πέλαγος βορείως της Ηγουμενίτσας σχηματίζοντας δέλτα.
Κατά τη διαδρομή του ο ποταμός σχηματίζει σε πολλά σημεία μικρούς καταρράκτες. Ο εντυπωσιακότερος από αυτούς έδωσε το όνομά του στο χωριό Καταρράκτης. Επίσης κοντά στο χωριό Λίθινο, ο Θύαμις περνά μέσα από έναν τεράστιο διαβρωμένο βράχο, ο οποίος έχει λάβει το σχήμα τοξωτής γέφυρας. Το φυσικό αυτό φαινόμενο ονομάζεται «Θεογέφυρο».
Συνολικά ο Θύαμις διαρρέει τα εδάφη των εξής περιοχών από τις πηγές έως τις εκβολές του: Άνω Πωγωνίου, Άνω Καλαμά, Καλπακίου, Ευρυμενών, Ζίτσας, Μολοσσών, Παραμυθιάς,Παραποτάμου, Φιλιατών και Σαγιάδας.
Τμήμα των περιοχών που διασχίζει ο Θύαμις στο νομό Θεσπρωτίας κατοικείτο έως το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από αλβανούς, οι οποίο ονόμαζαν τους εαυτούς τους Τσάμηδες και την περιοχή Τσαμουριά. Πιθανολογείται ότι το όνομα Τσάμης προέρχεται από παραφθορά του ονόματος του ποταμού (Θύαμις=Τσιάμης). Μέσω αυτών, ο ποταμός έδωσε το όνομά του σε έναν από τους διασημότερους ελληνικούς χορούς, τον τσάμικο.
ΕΡΤopen, στους 106,7 για την Αττική και μέσω του http://www.ertopen.com σε όλο τον κόσμο. Επίσης, το πρόγραμμα αναμεταδίδεται από τον ραδιοφωνικό σταθμό του σωματείου Εργαζομένων Αλουμινίου στους 97,3 στη Βοιωτία, τη Φωκίδα, και την Βόρεια Πελοπόννησο, από τον ραδιοφωνικό σταθμό του Εργατικού Κέντρου της Εύβοιας στους 96,5 .
Αφύλαχτη Διάβαση: Ένα λαογραφικό και ιστορικό ταξίδι στην Ήπειρο με οδηγό τον ποταμό Καλαμά.
Τετάρτη 27 Ιανουαρίου 2016, 8-10 το βράδυ.
Με την Αρχοντούλα Πέτρου και τον Θωμά Σίδερη.
Ο Καλαμάς λέγεται αλλιώς και Θύαμις ή Θύαμης, από το ρήμα θύω, που σημαίνει «κινούμαι άγρια». Και πράγματι, τα νερά του είναι ορμητικά, ειδικότερα στα σημεία εκείνα που σχηματίζονται φυσικοί καταρράκτες.
Οι πηγές του βρίσκονται στο όρος Δούσκο, κοντά στα σύνορα του νομού Ιωαννίνων με την Αλβανία. Με κατεύθυνση από βορρά προς νότο, διασχίζει το επίμηκες λοφώδες οροπέδιο που σχηματίζεται ανάμεσα στα όρη Κασιδιάρης και Μιτσικέλι. Η περιοχή αυτή καλείται Κοιλάδα του Άνω Καλαμά (ή απλά κάμπος από τους ντόπιους) και είναι γνωστή ως το σημείο απόκρουσης της ιταλικής εισβολής το 1940 από τις ελληνικές δυνάμεις υπό τον Χ. Κατσιμήτρο, διοικητή της 8ης Μεραρχίας. Στα νότια του Κασιδιάρη, ο ποταμός στρέφεται προς τη Θεσπρωτία, την οποία διαρρέει με κατεύθυνση ανατολικά προς δυτικά. Εκβάλλει στο Ιόνιο Πέλαγος βορείως της Ηγουμενίτσας σχηματίζοντας δέλτα.
Κατά τη διαδρομή του ο ποταμός σχηματίζει σε πολλά σημεία μικρούς καταρράκτες. Ο εντυπωσιακότερος από αυτούς έδωσε το όνομά του στο χωριό Καταρράκτης. Επίσης κοντά στο χωριό Λίθινο, ο Θύαμις περνά μέσα από έναν τεράστιο διαβρωμένο βράχο, ο οποίος έχει λάβει το σχήμα τοξωτής γέφυρας. Το φυσικό αυτό φαινόμενο ονομάζεται «Θεογέφυρο».
Συνολικά ο Θύαμις διαρρέει τα εδάφη των εξής περιοχών από τις πηγές έως τις εκβολές του: Άνω Πωγωνίου, Άνω Καλαμά, Καλπακίου, Ευρυμενών, Ζίτσας, Μολοσσών, Παραμυθιάς,Παραποτάμου, Φιλιατών και Σαγιάδας.
Τμήμα των περιοχών που διασχίζει ο Θύαμις στο νομό Θεσπρωτίας κατοικείτο έως το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο από αλβανούς, οι οποίο ονόμαζαν τους εαυτούς τους Τσάμηδες και την περιοχή Τσαμουριά. Πιθανολογείται ότι το όνομα Τσάμης προέρχεται από παραφθορά του ονόματος του ποταμού (Θύαμις=Τσιάμης). Μέσω αυτών, ο ποταμός έδωσε το όνομά του σε έναν από τους διασημότερους ελληνικούς χορούς, τον τσάμικο.
ΕΡΤopen, στους 106,7 για την Αττική και μέσω του http://www.ertopen.com σε όλο τον κόσμο. Επίσης, το πρόγραμμα αναμεταδίδεται από τον ραδιοφωνικό σταθμό του σωματείου Εργαζομένων Αλουμινίου στους 97,3 στη Βοιωτία, τη Φωκίδα, και την Βόρεια Πελοπόννησο, από τον ραδιοφωνικό σταθμό του Εργατικού Κέντρου της Εύβοιας στους 96,5 .