Με αφορμή την επίσκεψη Τσίπρα στην Τουρκία
ΚAI ΕΝΑ Υ.Γ ΓΙΑ ΤΗ ΓΑΛΛΙΑ
Του ΑΠ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
Με χαμηλές προσδοκίες πηγαίνει στην Τουρκία ο πρωθυπουργός, λένε τα ΜΜΕ, χωρίς να είναι απολύτως σαφής ο στόχος της επίσκεψης οπότε δεν θα μπορεί να γίνει σοβαρή εκτίμηση του αποτελέσματος.
Το προσφυγικό, σε συσχετισμό με ζητήματα κυριαρχίας στο Αιγαίο, θα είναι ασφαλώς το κύριο πιάτο της επίσκεψης, με επιδόρπιο, ίσως, το Κυπριακό.
Του ΑΠ. ΑΠΟΣΤΟΛΟΠΟΥΛΟΥ
Με χαμηλές προσδοκίες πηγαίνει στην Τουρκία ο πρωθυπουργός, λένε τα ΜΜΕ, χωρίς να είναι απολύτως σαφής ο στόχος της επίσκεψης οπότε δεν θα μπορεί να γίνει σοβαρή εκτίμηση του αποτελέσματος.
Το προσφυγικό, σε συσχετισμό με ζητήματα κυριαρχίας στο Αιγαίο, θα είναι ασφαλώς το κύριο πιάτο της επίσκεψης, με επιδόρπιο, ίσως, το Κυπριακό.
Τι μπορούμε, όμως, να περιμένουμε όταν Βερολίνο/Βρυξέλλες έχουν ήδη αποφασίσει ότι η Τουρκία είναι θύμα των καταστάσεων και απαραίτητη για τη λύση του προβλήματος ενώ η Ελλάδα οφείλει να την βοηθήσει περίπου σαν να είναι ο φταίχτης; Οι κατηγορίες ότι δεν ξέρουμε να φυλάμε τα σύνορα μας και χρειαζόμαστε την τουρκική βοήθεια δεν έχουν κοπάσει. Είναι χρήσιμο να δούμε σε ποια ακριβώς στιγμή επισκέπτεται την Τουρκία ο Έλληνας πρωθυπουργός:
Η πρόσφατη εκλογική νίκη του Ερντογάν του δίνει πλεονεκτήματα για να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους εντός και εκτός της χώρας αλλά η ευφορία ίσως κρατήσει λιγότερο από ότι ασφαλώς ελπίζει ο πρόεδρος της Τουρκίας. Ούτε το ΡΚΚ θα παραδοθεί ούτε η Ρωσία θα γίνει φιλικότερη προς τηνΤουρκία, ούτε ο σχεδιασμός των ΗΠΑ για την αναδιάρθρωση της νέας ευρείας Μ. Ανατολής θα μεταβληθεί επειδή νίκησε ο Ερντογάν. Και παραμένει τουλάχιστον ασαφές αν ο στρατηγικός σχεδιασμός των ΗΠΑ προβλέπει μια ακέραιη Τουρκία. Αρνητική ένδειξη είναι ότι η Σ. Αραβία, υπέρμαχος των Τζιχαντιστών και σύμμαχος της Τουρκίας, βλέποντας ότι η νίκη πετάει προς άλλη κατεύθυνση άνοιξε επαφές με τη Μόσχα, τη στιγμή που ο Ερντογάν τις παγώνει. Το πρόβλημα είναι ότι οι Κούρδοι έχουν γίνει απαραίτητοι για να ηττηθούν οι ανεπιθύμητοι στις ΗΠΑ Τζιχαντιστές και αυτό αποτελεί ισχυρό και μόνιμο παράγοντα αποσταθεροποίησης του Ερντογάν και της Τουρκίας.
Συνοπτικά, ο Ερντογάν βγαίνει τώρα εκλογικά ενισχυμένος στο εσωτερικό, με τη βοήθεια των δυνάμεων καταστολής. Αλλά το ΡΚΚ ανακοίνωσε ότι ξαναρχίζει το αντάρτικο και μαζί με τουςΚούρδους της Συρίας ετοιμάζονται να ανοίξουν διάδρομο προς τη θάλασσα, με τη βοήθεια των Αμερικανών. Ο Ερντογάν κέρδισε αρκετές ψήφους συντηρητικών (ή φοβισμένων) Κούρδων αλλά δεν κατάφερε να αποτρέψει την είσοδο του φιλοκουρδικού κόμματος στη Βουλής και ίσως αυτό του στερήσει τη δυνατότητα να αναθεωρήσει το Σύνταγμα ώστε να ενισχύσει τις εξουσίες του.
Ο διαμελισμός της Τουρκίας παραμένει ως Δαμόκλειος Σπάθη επί της κεφαλής του Ερντογάν και ήδη ο ίδιος ο Ολάντ του συνέστησε, διπλωματικά, να είναι «ενωτικός». Σε απλή γλώσσα, να βρει οδό συμβιβασμού με τους Κούρδους, να σταματήσει το παιχνίδι με τους Τζιχαντιστές και να περιορίσει τιςφιλοδοξίες του από Πρόεδρος να «στεφθεί» Σουλτάνος.
Στην ιστορική ρίζα των σημερινών προβλημάτων της Τουρκίας βρίσκεται το άλυτο, ακόμα και τώρα,Ανατολικό Ζήτημα. Η Τουρκία είναι ένα μεγάλο απομεινάρι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η απόπειρα να ανασυσταθεί η Αυτοκρατορία απότυχε πλήρως. Η διάθεση του Ερντογάν να κινηθεί αυτόνομα στην περιοχή σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στη Συρία αλλά και ο εναγκαλισμός του με το ακραίο Ισλάμ (Σ. Αραβία, Τζιχαντιστές) τον καθιστούν υπόλογο στα μάτια της Δύσης. Η Τουρκία είναι πάντα χρήσιμος φράχτης έναντι της Ρωσίας αλλά αυτή τη δουλειά μπορεί να την κάνει κι άλλος. ΟΕρντογάν ερεθίζει τους Δυτικούς λέγοντας ότι αν οι Τζιχαντιστές έριξαν το ρωσικό αεροπλάνο, είναι δικαιολογημένοι επειδή ήθελαν εκδίκηση. Τη στιγμή που γράφουμε δεν είναι γνωστό αν, με την ίδια λογική, δικαιολόγησε και την εκατόμβη στο Παρίσι. Ο Ερντογάν, όπως είναι γνωστό, συμπράττει με τους «Αδελφούς Μουσουλμάνους», πρακτορική οργάνωση που ίδρυσαν οι Άγγλοι τη δεκαετία του 20, δήθεν επαναστατική-αντιαποικιακή, και τώρα αιχμή του ισλαμικού-τζιχαντιστικού δόρατος στην Αίγυπτο και στην ευρύτερη Μ. Ανατολή. Αν το τουρκικό Κράτος, υπό τον Ερντογάν, γίνει ο επίσημος ή ο ντε φάκτο υποστηρικτής της τρομοκρατίας, θα αντιμετωπίσει απροσδόκητες θύελλες. Η εκλογική νίκη, όπως ξέρουμε καλά εμείς, δεν είναι επαρκής ασπίδα ενώ για τη θέση ενός ηγέτη υπάρχει συνήθως κάποιος πρόθυμος διάδοχος. Στην περίπτωση της Τουρκίας, κάποιοι «αρμόδιοι», έριξαν ήδη στο τραπέζι το όνομα του Νταβούτογλου.
Δικαίως ο Ερντογάν δεν θέλει να διαμελιστεί η χώρα του αλλά οι απόπειρές του να συντρίψει στρατιωτικά το ΡΚΚ έχουν αποτύχει ως τώρα. Οι Κούρδοι βρίσκουν για πρώτη φορά ποικίλη υποστήριξη πολιτικά και επιχειρησιακά, σε εξοπλισμούς. Το ερώτημα είναι αν ο Ερντογάν θέλει και κυρίως αν μπορεί να πετύχει «ένα έντιμο αλλά επώδυνο συμβιβασμό», αποδεκτό από όλους τους παίκτες. Οι εναλλακτικές είναι πολλές επειδή οι παίκτες είναι πολλοί, με αντιτιθέμενα συμφέροντα, από τους Ιρανούς και τη Χεζμπολά ως τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ αλλά και τους ίδιους τους Τζιχαντιστές που δεν έχουν χάσει κάθε υποστήριξη από κέντρα εξουσίας των ΗΠΑ.
Προσώρας, φαινομενικά, ο Ερντογάν απειλεί με την πολιτική Σαμψών, «η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων», συγκρουόμενος με τους πάντες, Ρώσους, Αμερικάνους, τον Άσαντ, όλους πλην τωντζιχαντιστών. Στην πραγματικότητα οι κινήσεις του είναι μεν ακραίες αλλά λελογισμένου ρίσκου, εντός των ορίων και στόχων που θέτει δημοσίως η Ουάσιγκτον-να φύγει ο Άσαντ κλπ. Παρασκηνιακά, όμως, οι ΗΠΑ βρίσκονται σε «ακανθώδη προσέγγιση» με τη Ρωσία που έχει επιβάλλει την παρουσία της ως αναντικατάστατο μέρος της λύσης του προβλήματος, λύση που περιλαμβάνει απολύτως την παραμονή του Άσαντ την εξουσία.
Επί Παγκοσμιοποίησης δεν υπάρχει καθορισμένο Μέτωπο, οι συγκρούσεις εκτείνονται σε όλη τηνΥφήλιο, οι τοπικές συγκρούσεις ή δραματικά «γεγονότα» όπως η εκατόμβη στο Παρίσι, συγκροτούν το θέατρο ενός ενιαίου Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν υπάρχουν ούτε τοπικά προβλήματα ούτε τοπικές λύσεις, όλα συνδέονται με όλα. Πχ η Ρωσία είναι αναντικατάστατος παράγων στο Συριακό αλλά (για να μην πάρει και πολύ αέρα) κάποιοι, μάλλον, κατάφεραν να ρίξουν ένα αεροσκάφος της με 220 πολίτες, τουρίστες. Η περικύκλωσή της Ρωσίας, από αμερικανικούς πυραύλους στα σύνορά της, συνεχίζεται και ο Πούτιν απειλεί με πρώτο πυρηνικό χτύπημα αν η κατάσταση γίνει ακραία.
Σ’ αυτό το αδιαμόρφωτο πλαίσιο προκαλούν τουλάχιστον απορίες δηλώσεις Κυπρίων και Ελλήνων(Κοτζιάς) ότι είναι ευνοϊκή και κατάλληλη η στιγμή για να λυθεί το Κυπριακό, χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις. Διάσπαρτοι δημόσιοι υπαινιγμοί προκαλούν την υποψία ότι ίσως υπάρχουν σκέψεις να προσφερθεί η απόσυρση(;) των στρατευμάτων κατοχής με αντάλλαγμα την κατάργηση της διεθνώς αναγνωρισμένης «Κυπριακής Δημοκρατίας», έσχατο νόμιμο σημείο υπεράσπισης της ελληνικότητας του νησιού. Μήπως μια που βρήκαμε παπά ετοιμαζόμαστε, κατά κυριολεξία, να θάψουμε πέντ’ έξη, δηλαδή εκτός του Κυπριακού να λύσουμε όπως-όπως και το Σκοπιανό, όπως υποστηρίζουν παροικούντες την Ιερουσαλήμ;
ΥΓ. Τρία σχόλια, πρώτη αντίδραση για το μακελειό στο Παρίσι:
1.Η διαφορά από το παρελθόν είναι ότι πλέον οι πρώην αποικιοκρατούμενοι μπορούν ναανταποδώσουν όσα υπέστησαν και υφίστανται επί αιώνες. Οι Ευρωπαίοι μόλις το συνειδητοποιούν. Οι Γάλλοι το ζουν για δεύτερη φορά μετά την επίθεση στο περιοδικό «Σαρλί Εμπντό».
2. Η πολιτική της «αφομοίωσης» και του πολύ-πολιτισμού έχει αποτύχει. Ο «εχθρός» είναι εντός των πυλών, είναι κανονικοί (ευρωπαίοι) πολίτες αλλά κατά κανόνα περιθωριοποιημένοι. Αν δεν αλλάξουν οι πραγματικές κοινωνικές συνθήκες στην Ευρώπη και ταυτόχρονα η εξωτερική πολιτική της ΕΕ, η βίαθα συνεχιστεί.
3. Το ερώτημα είναι αν η Δύση (το ΝΑΤΟ-ΗΠΑ) θα θεωρήσει αφορμή το μακελειό για μια νέα Σταυροφορία στους Αγίους Τόπους (του πετρελαίου/αερίου) δεδομένου ότι η Ρωσία με τους συνεργάτες (Συρία, Ιράν κλπ) απειλούν τη Δυτική παρουσία με ολοκληρωτική ήττα και εκδίωξη από ένα ζωτικό χώρο επιρροής.
Η πρόσφατη εκλογική νίκη του Ερντογάν του δίνει πλεονεκτήματα για να αντιμετωπίσει τους αντιπάλους εντός και εκτός της χώρας αλλά η ευφορία ίσως κρατήσει λιγότερο από ότι ασφαλώς ελπίζει ο πρόεδρος της Τουρκίας. Ούτε το ΡΚΚ θα παραδοθεί ούτε η Ρωσία θα γίνει φιλικότερη προς τηνΤουρκία, ούτε ο σχεδιασμός των ΗΠΑ για την αναδιάρθρωση της νέας ευρείας Μ. Ανατολής θα μεταβληθεί επειδή νίκησε ο Ερντογάν. Και παραμένει τουλάχιστον ασαφές αν ο στρατηγικός σχεδιασμός των ΗΠΑ προβλέπει μια ακέραιη Τουρκία. Αρνητική ένδειξη είναι ότι η Σ. Αραβία, υπέρμαχος των Τζιχαντιστών και σύμμαχος της Τουρκίας, βλέποντας ότι η νίκη πετάει προς άλλη κατεύθυνση άνοιξε επαφές με τη Μόσχα, τη στιγμή που ο Ερντογάν τις παγώνει. Το πρόβλημα είναι ότι οι Κούρδοι έχουν γίνει απαραίτητοι για να ηττηθούν οι ανεπιθύμητοι στις ΗΠΑ Τζιχαντιστές και αυτό αποτελεί ισχυρό και μόνιμο παράγοντα αποσταθεροποίησης του Ερντογάν και της Τουρκίας.
Συνοπτικά, ο Ερντογάν βγαίνει τώρα εκλογικά ενισχυμένος στο εσωτερικό, με τη βοήθεια των δυνάμεων καταστολής. Αλλά το ΡΚΚ ανακοίνωσε ότι ξαναρχίζει το αντάρτικο και μαζί με τουςΚούρδους της Συρίας ετοιμάζονται να ανοίξουν διάδρομο προς τη θάλασσα, με τη βοήθεια των Αμερικανών. Ο Ερντογάν κέρδισε αρκετές ψήφους συντηρητικών (ή φοβισμένων) Κούρδων αλλά δεν κατάφερε να αποτρέψει την είσοδο του φιλοκουρδικού κόμματος στη Βουλής και ίσως αυτό του στερήσει τη δυνατότητα να αναθεωρήσει το Σύνταγμα ώστε να ενισχύσει τις εξουσίες του.
Ο διαμελισμός της Τουρκίας παραμένει ως Δαμόκλειος Σπάθη επί της κεφαλής του Ερντογάν και ήδη ο ίδιος ο Ολάντ του συνέστησε, διπλωματικά, να είναι «ενωτικός». Σε απλή γλώσσα, να βρει οδό συμβιβασμού με τους Κούρδους, να σταματήσει το παιχνίδι με τους Τζιχαντιστές και να περιορίσει τιςφιλοδοξίες του από Πρόεδρος να «στεφθεί» Σουλτάνος.
Στην ιστορική ρίζα των σημερινών προβλημάτων της Τουρκίας βρίσκεται το άλυτο, ακόμα και τώρα,Ανατολικό Ζήτημα. Η Τουρκία είναι ένα μεγάλο απομεινάρι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η απόπειρα να ανασυσταθεί η Αυτοκρατορία απότυχε πλήρως. Η διάθεση του Ερντογάν να κινηθεί αυτόνομα στην περιοχή σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στη Συρία αλλά και ο εναγκαλισμός του με το ακραίο Ισλάμ (Σ. Αραβία, Τζιχαντιστές) τον καθιστούν υπόλογο στα μάτια της Δύσης. Η Τουρκία είναι πάντα χρήσιμος φράχτης έναντι της Ρωσίας αλλά αυτή τη δουλειά μπορεί να την κάνει κι άλλος. ΟΕρντογάν ερεθίζει τους Δυτικούς λέγοντας ότι αν οι Τζιχαντιστές έριξαν το ρωσικό αεροπλάνο, είναι δικαιολογημένοι επειδή ήθελαν εκδίκηση. Τη στιγμή που γράφουμε δεν είναι γνωστό αν, με την ίδια λογική, δικαιολόγησε και την εκατόμβη στο Παρίσι. Ο Ερντογάν, όπως είναι γνωστό, συμπράττει με τους «Αδελφούς Μουσουλμάνους», πρακτορική οργάνωση που ίδρυσαν οι Άγγλοι τη δεκαετία του 20, δήθεν επαναστατική-αντιαποικιακή, και τώρα αιχμή του ισλαμικού-τζιχαντιστικού δόρατος στην Αίγυπτο και στην ευρύτερη Μ. Ανατολή. Αν το τουρκικό Κράτος, υπό τον Ερντογάν, γίνει ο επίσημος ή ο ντε φάκτο υποστηρικτής της τρομοκρατίας, θα αντιμετωπίσει απροσδόκητες θύελλες. Η εκλογική νίκη, όπως ξέρουμε καλά εμείς, δεν είναι επαρκής ασπίδα ενώ για τη θέση ενός ηγέτη υπάρχει συνήθως κάποιος πρόθυμος διάδοχος. Στην περίπτωση της Τουρκίας, κάποιοι «αρμόδιοι», έριξαν ήδη στο τραπέζι το όνομα του Νταβούτογλου.
Δικαίως ο Ερντογάν δεν θέλει να διαμελιστεί η χώρα του αλλά οι απόπειρές του να συντρίψει στρατιωτικά το ΡΚΚ έχουν αποτύχει ως τώρα. Οι Κούρδοι βρίσκουν για πρώτη φορά ποικίλη υποστήριξη πολιτικά και επιχειρησιακά, σε εξοπλισμούς. Το ερώτημα είναι αν ο Ερντογάν θέλει και κυρίως αν μπορεί να πετύχει «ένα έντιμο αλλά επώδυνο συμβιβασμό», αποδεκτό από όλους τους παίκτες. Οι εναλλακτικές είναι πολλές επειδή οι παίκτες είναι πολλοί, με αντιτιθέμενα συμφέροντα, από τους Ιρανούς και τη Χεζμπολά ως τη Σαουδική Αραβία, το Ισραήλ αλλά και τους ίδιους τους Τζιχαντιστές που δεν έχουν χάσει κάθε υποστήριξη από κέντρα εξουσίας των ΗΠΑ.
Προσώρας, φαινομενικά, ο Ερντογάν απειλεί με την πολιτική Σαμψών, «η ψυχή μου μετά των αλλοφύλων», συγκρουόμενος με τους πάντες, Ρώσους, Αμερικάνους, τον Άσαντ, όλους πλην τωντζιχαντιστών. Στην πραγματικότητα οι κινήσεις του είναι μεν ακραίες αλλά λελογισμένου ρίσκου, εντός των ορίων και στόχων που θέτει δημοσίως η Ουάσιγκτον-να φύγει ο Άσαντ κλπ. Παρασκηνιακά, όμως, οι ΗΠΑ βρίσκονται σε «ακανθώδη προσέγγιση» με τη Ρωσία που έχει επιβάλλει την παρουσία της ως αναντικατάστατο μέρος της λύσης του προβλήματος, λύση που περιλαμβάνει απολύτως την παραμονή του Άσαντ την εξουσία.
Επί Παγκοσμιοποίησης δεν υπάρχει καθορισμένο Μέτωπο, οι συγκρούσεις εκτείνονται σε όλη τηνΥφήλιο, οι τοπικές συγκρούσεις ή δραματικά «γεγονότα» όπως η εκατόμβη στο Παρίσι, συγκροτούν το θέατρο ενός ενιαίου Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν υπάρχουν ούτε τοπικά προβλήματα ούτε τοπικές λύσεις, όλα συνδέονται με όλα. Πχ η Ρωσία είναι αναντικατάστατος παράγων στο Συριακό αλλά (για να μην πάρει και πολύ αέρα) κάποιοι, μάλλον, κατάφεραν να ρίξουν ένα αεροσκάφος της με 220 πολίτες, τουρίστες. Η περικύκλωσή της Ρωσίας, από αμερικανικούς πυραύλους στα σύνορά της, συνεχίζεται και ο Πούτιν απειλεί με πρώτο πυρηνικό χτύπημα αν η κατάσταση γίνει ακραία.
Σ’ αυτό το αδιαμόρφωτο πλαίσιο προκαλούν τουλάχιστον απορίες δηλώσεις Κυπρίων και Ελλήνων(Κοτζιάς) ότι είναι ευνοϊκή και κατάλληλη η στιγμή για να λυθεί το Κυπριακό, χωρίς περαιτέρω εξηγήσεις. Διάσπαρτοι δημόσιοι υπαινιγμοί προκαλούν την υποψία ότι ίσως υπάρχουν σκέψεις να προσφερθεί η απόσυρση(;) των στρατευμάτων κατοχής με αντάλλαγμα την κατάργηση της διεθνώς αναγνωρισμένης «Κυπριακής Δημοκρατίας», έσχατο νόμιμο σημείο υπεράσπισης της ελληνικότητας του νησιού. Μήπως μια που βρήκαμε παπά ετοιμαζόμαστε, κατά κυριολεξία, να θάψουμε πέντ’ έξη, δηλαδή εκτός του Κυπριακού να λύσουμε όπως-όπως και το Σκοπιανό, όπως υποστηρίζουν παροικούντες την Ιερουσαλήμ;
ΥΓ. Τρία σχόλια, πρώτη αντίδραση για το μακελειό στο Παρίσι:
1.Η διαφορά από το παρελθόν είναι ότι πλέον οι πρώην αποικιοκρατούμενοι μπορούν ναανταποδώσουν όσα υπέστησαν και υφίστανται επί αιώνες. Οι Ευρωπαίοι μόλις το συνειδητοποιούν. Οι Γάλλοι το ζουν για δεύτερη φορά μετά την επίθεση στο περιοδικό «Σαρλί Εμπντό».
2. Η πολιτική της «αφομοίωσης» και του πολύ-πολιτισμού έχει αποτύχει. Ο «εχθρός» είναι εντός των πυλών, είναι κανονικοί (ευρωπαίοι) πολίτες αλλά κατά κανόνα περιθωριοποιημένοι. Αν δεν αλλάξουν οι πραγματικές κοινωνικές συνθήκες στην Ευρώπη και ταυτόχρονα η εξωτερική πολιτική της ΕΕ, η βίαθα συνεχιστεί.
3. Το ερώτημα είναι αν η Δύση (το ΝΑΤΟ-ΗΠΑ) θα θεωρήσει αφορμή το μακελειό για μια νέα Σταυροφορία στους Αγίους Τόπους (του πετρελαίου/αερίου) δεδομένου ότι η Ρωσία με τους συνεργάτες (Συρία, Ιράν κλπ) απειλούν τη Δυτική παρουσία με ολοκληρωτική ήττα και εκδίωξη από ένα ζωτικό χώρο επιρροής.